gorbatsjov steunt
ussische verzet
tenland
Kanselier Kohl in de puree door verzet DDR
Terrorisme-advies komt Bush ongelegen
Boris Jeltsin gaat
Gorbatsjov het leven
nog zuurder maken
1GINA
EeidoeSowumt
WOENSDAG 16 MEI 1990 PAGINA 5
5X
ouwen in Séclin
lad met hakenkruizen
IN In Séclin (Noord-Frankrijk) is gis-
een groot aantal openbare gebouwen en
menten beklad met hakenkruizen en da
rren. De met rode verf aangebrachte te
gen bevonden zich onder meer op de mu-
m de bibliotheek, het belastingkantoor en
onument ter nagedachtenis aan de geval-
in de beide wereldoorlogen,
tdekking in Séclin volgt op de schending
oodse graven in Carpentras en Clichy-
lois. In Israël is gisteren het voorarrest
igd van de joodse man die ervan wordt
:ht het afgelopen weekeinde ongeveer
inderd graven op een begraafplaats in
met antisemitische leuzen te hebben be-
(Vervolg van de voorpagina)
BONN Het eerste jaar
worden er geen pan-Duit-
se parlementsverkiezin
gen gehouden. Dit heeft
minister Markus Meckel
van buitenlandse zaken
van de DDR gisteren ge
zegd in reactie op de op
merkingen van de West-
duitse kanselier Helmut
Kohl.
Deze liet maandag doorsche
meren dat misschien al in de
cember van dit jaar verkiezin-
fen gehouden worden voor
én Duits parlement. Deze
zouden de politieke bezegeling
vormen van de Duitse een
wording.
In een vraaggesprek met de in
Keulen verschijnende krant
Express zegt Meckel dat de
twee Duitslanden deze herfst
over een eenwordingsverdrag
moeten onderhandelen dat er
in voorziet dat de DDR zich
aansluit bij de Bondsrepubliek
Duitsland.
„Als we daarmee klaar zijn,
moeten we zonder enige
tijdsdruk met elkaar af
spreken' dat we gezamenlijke
verkiezingen houden. Het is
voor mij duidelijk: op zijn
vroegst over een jaar kunnen
er pan-Duitse verkiezingen
plaatshebben".
Na de uitspraak van Meckel
zit Kohl diep in de puree. Na
de verkiezingsnederlagen van
ziin CDU van afgelopen zon
dag probeert Kohl de hereni
ging versneld tot stand te
brengen. Hij lijkt niet te willen
inzien dat de kiezers in de
deelstaten Nordrhein-Westfa-
len en Niedersachsen met hun
stemgedrag het afgelopen
weekeinde hebben geprotes
teerd tegen het tempo dat hij
achter de Duitse eenwording
heeft gezet. In plaats van bij te
remmen voert hij het tempo
van de Duitse eenwording
verder op.
De opzet is doorzichtig. Het
grote aanhangerspotentieel
van de CDU en de liberalen in
de DDR zou het zichtbare ver
lies aan supporters in de
Bondsrepubliek zodanig kun
nen compenseren dat de rege
ring-Kohl van Unionspartijen
(dan CDU, CSU en DSU) en
liberalen (dan FDP en LDP)
in het zadel kan blijven en de
sociaaldemocraten, communis
ten, groenen en andere 'alter
natieven' in de oppositie blij
ven.
Of de steun van de Oostduitse
premier Lothar de Maizière,
die „in dezelfde richting"
denkt als Kohl, voldoende is
om de verkiezingen toch te
versnellen, moet nog blijken.
De bal ligt nu in het Oostduit
se kamp.
Demonstrant nagelt
zich aan parlement
LONDEN Een demonstrant heeft zich
vanmorgen aan het parlementsgebouw in
Londen vastgespijkerd. De man liep bij deze
protestactie verwondingen op, maar zijn toe
stand werd door een ziekenhuiswoordvoer
der bevredigend genoemd. De 43-jarige Mi
chael Peggie uit Sunderland gebruikte een
spijker van 15 centimeter om zijn hand vast
te nagelen aan de houten deur die toegang
geeft tot de St. Stephen's Toren, waarin de
fameuze Big Ben hangt. De man bracht on
geveer 20 minuten in die benarde positie
door totdat de brandweer de spijker door
kwam zagen. Met zijn eenzame actie wilde
Peggie protesteren tegen de slechte manier
waarop de gezondheidsinstellingen in Sun
derland hem behandeld zouden hebben.
ERFRONT DREIGT MET GOLF VAN STAKINGEN
varen
(doei
insluiti
van
nt hav
bioloj
maki
Kopi
het Sifolg van de voorpagina)
oral
de yi De vooral Russi-
demonstranten tegen
Jv gen koers van Est-
Jr en Letland worden
iet hai ind door Sovjet-lei-
'plaaty lorbatsjov, die maan
de Estse en Letse
en naar de onafhan-
JIIlö
biolog heid onwettig ver-
igde ti de. De etnisch-Russi-
B inwoners van de
leerepublieken heb-
?.8, ,e rich inmiddels vere-
i daar
ik le
dat is
slimi
herp
is van
elen zi
•vater
ngen,
i bioloj5
ege de grote groepen
i die in Estland en Let-
even is het niet waar-
ijk dat Sovjetleider Gor-
zai overgaan tot sanc-
een economische blok-
waarmee hij Litouwen
knieën wil krijgen.
land en Letland lijken
conflicten evenwel
kunnen uitblijven. In
endaaj d bestaat 46 procent van
le eersrolking uit immigranten
an Inl island en andere repu-
rderhi n. In Estland is de auto-
ndidat bevolking in de loop
moeil ren zelfs in de minder-
moeil ekomen.
>ben
mav
procd*
oilnlr 1
inter#
;r zal
le m;
voetbi
o het
pro<
)or
igenotf.1
;en ko
L4 C; 15
>7 C; 28
10 C; 41
15 A;
29 C;
2 B, 43:
in het 'Interfront'.
De verwachting is dan ook dat
het aantal stakingen van Rus
sische arbeiders de komende
dagen zal. Interfront heeft al
gedreigd met gecoördineerde
stakingen in alle drie de Balti-
sche republieken.
Het was overigens niet duide
lijk of de demonstraties van
gisteren tegen onafhankelijk
heid op touw waren gezet met
medeweten van Moskou. Mi
nister van buitenlandse zaken
Sjevardnadze liet zich in een
interview met CBS-televisie
genuanceerd en behoedzaam
over de kwestie uit. Hij ver
klaarde dat het recht op zelf
beschikking binnen het raam
werk van de grondwet dient te
worden uitgeoefend. „Als dat
principe wordt geschonden,
ontstaat anarchie," luidde zijn
waarschuwing. „De fout van
onze vrienden in de Baltische
republieken is dat zij eerst be
slissen en vervolgens een dia
loog wensen maar een dia
loog is nodig voordat een be
sluit wordt genomen", aldus
Sjevardnadze.
De Litouwse president Vytau-
tas Landsbergis zei in een re
actie op de gebeurtenissen in
Riga en Tallinn dat het hem
niet zou verbazen als er in de
Litouwse hoofdstad Vilnius
soortgelijke rellen zullen uit
breken. Tot vanmorgen was
het in Vilnius echter rustig.
Wel zijn in de nacht van
maandag op dinsdag drukke
rijen en redactieruimten van
verscheidene kranten ver
woest, ofschoon de gebouwen
werden bewaakt door Sovjet
troepen.
De kleine Moskou-gezinde
fractie die in het Litouwse
parlement van de communisti
sche partij is overgebleven or
ganiseerde gisteren in een
aantal bedrijven protestacties.
Vooral de in Litouwen gesta
tioneerde Russische militairen
zeggen zich de belaagd te voe
len. Een legerkolonel in Vilni
us verklaarde dat veel militai
ren zich alleen nog in burger-
kledij buiten de deur begeven
om niet het mikpunt te wor
den van discriminerende ac
ties van de Litouwse bevol
king.
Sinds gisteren krijgen particu
lieren in Litouwen geen benzi
ne meer als gevolg van het
voortduren van de economi
sche blokkade door de Sovjet
unie. De Litouwse premier
Kazimiera Prunskiene ver
klaarde op een persconferentie
in Vilnius echter dat Litouwen
zijn onafhankelijkheidsverkla
ring van 11 maart nog steeds
voor „honderd procent" wil
uitvoeren.
Russische militairen protesteren in Riga tegen de onafhankelijkheid van Letland.
to praat in
over Kashmir
05IA De Pakistaanse
Benazir Bhutto is
in Iran aangekomen
it begin van haar rond-
)or het Midden-Oosten.
*3j 'erwachting staat de af-
ngsbeweging van mos-
1 Kashmir hoog op de
Bhutto zou een ónt-
;koord bij zich hebben
L^iee islamitische landen
'C( kunnen beloven aan Pa-
als er oorlog met India
ikt om Kashmir. De on-
1 om Kashmir is de
tijd hoog opgelopen,
'J oor de angst groot is dat
gewapend conflict zal
;en tussen troepen die
betwiste grens gelegerd
lin doet felle
val op Peres
ZALEM De demissio-
Israëlische minister van
•ie Yitzhak Rabin heeft
;n wederom geroepen
it aftreden van Shimon
de leider van de Arbei-
artij, en geëist dat de par-
;en volgende week een
e voorman heeft. De 66-
Peres heeft de oproep
lartijgenoot Rabin naast
leergelegd en gezegd dat
beiderspartij moet wach-
t duidelijk is of het riva-
nde rechtse Likud-blok
slaagt een coalitierege-
e vormen. Rabin opende
weken geleden de aanval
'res nadat die er njet in
eslaagd om een coalitie-
vormen en de for-
•pogingen moest overge-
ian Yitzhak Shamir, de
van Likud.
WASHINGTON De
Amerikaanse regering zal
niet erg ingenomen zijn
met het advies om het
luchtvaart-terrorisme
voortaan te bestrijden met
militaire aanvallen op ter
roristische enclaves.
Het advies staat vermeld in
een rapport van de Ameri
kaanse Commissie voor Veilig
heid en Terrorisme in de
Luchtvaart, dat gisteren aan
president George Bush is ge
presenteerd. Aanleiding voor
het rapport was de aanslag op
een PanAm Boeing in decem
ber 1988. Het toestel stortte na
een explosie neer op het
Schotse plaatsje Lockerbie.
Daarbij vonden 270 mensen de
dood.
Het advies komt wat ongele
gen, omdat president Bush on
langs met name Iran en Syrië
heeft bedankt voor hun rol bij
de vrijlating van gijzelaars in
Libanon. Hij belde daarvoor
zelfs met president Assad van
Syrië. Maar Syrië en Iran gel
den nog steeds als staten die
het terrorisme steunen. Zo zijn
er vermoedens dat de aanslag
op de PanAm Boeing is uitge
voerd door een commando dat
zetelt in Syrië en handelde in
opdracht van Iran.
Het Witte Huis reageerde dan
ook behoedzaam op het rap
port. Witte Huis-woordvoerder
Marlin Fitzwater wilde niet
meer kwijt dan dat „we het er
zeker mee eens zijn dat we zo
agressief mogelijk moeten zijn
om terrorisme te bevechten".
Familieleden van Amerikaan
se slachtoffers schaarden zich
achter het rapport, Britse na
bestaanden waren het niet
eens met het advies geweld
met geweld te vergelden.
De commissie beveelt verder
aan het project van de Ameri
kaanse Luchtvaartdienst
(FAA) om explosievendetec-
tors op alle grote luchthavens
ter wereld te plaatsen voorlo
pig uit te stellen. Volgens de
commissie zijn deze detectors
namelijk nog niet betrouwbaar
genoeg omdat zij de gevreesde
springstof Semtex niet op kun
nen sporen.
De Amerikaanse Federale
Luchtvaartdienst (FAA) en
PanAm krijgen in het rapport
het verwijt dat zij te luchthar
tig met de veiligheidsmaatre
gelen zijn omgesprongen. Vol
gens het rapport is het goed
mogeljk dat de ramp voorko
men had kunnen worden,
maar is het onmogelijk om te
zeggen of „er een direct ver
band is tussen fouten in de ge
volgde veiligheidsprocedure
en de sabotage van de vlucht
103".
Arbeidsonrust
in Nicaragua
MANAGUA De pro-Sandi-
nistische vakbonden van Nica
ragua hebben gisteren ge
dreigd het openbare leven in
het land te verlammen.
Gisteren braken gevechten uit
tussen politie-agenten en amb
tenaren die geen gehoor gaven
aan de oproep van presidente
Violeta Chamorro het werk na
vijf dagen weer te hervatten.
Ook vanmorgen was weinig
veranderd in de arbeidsonrust.
De politie zette gisteren traan
gas in tegen ambtenaren die
het ministerie van buitenland
se zaken bezetten en trad op
tegen stakende werknemers
bij de centrale bank, maar zij
slaagde er niet de stakers uit
de gebouwen te verdrijven.
Vakbondsleider Lucio Jiminez
waarschuwde dat er verdere
acties zullen volgen als de re
gering niet ingaat op de eisen
van de stakers voor 200 pro
cent loonsverhoging en garan
ties voor werk.
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
DE TERUGKEER VAN PEER DEN SCHUYMER
28-;- De opperstuurman van ,,'t Seepaert" kan zijn verbazing
bedwingen en zegt ronduit tegen Rob, dat hij het dwaas
om Peer de gelegenheid te geven te ontsnappen. Ja, Rob
1 A.fah dat best voorstellen, maar hij kan toch ook niet meer
7 C; len... in zijn kajuit worden de debatten voortgezet en Rob
411 wel, dat de opperstuurman het toch maar vreemd vindt,
e doodgewaande Robert Janszoon totaal niets meer man-
3 A; „Laat uw hoofdwond toch nog eens onderzoeken door de
29 r9>jn, kapitein", dringt hij aan, maar Rob stelt hem gerust.
-;4J öel mij heel wel, stuurman", zegt hij, „de wond is volkomen
genezen. Kom, laat de bottelier ons nog een glas wijn inschen
ken..." Ze drinken nog een glas op de goede afloop, maar Rob is
toch niet erg gerust. Straks zal iemand van de bemanning zeker
het lichaam ontdekken van de ware Robert Janszoon, en wat
dan? Op de een of andere manier moet hij zijn voorganger laten
verdwijnen. Maar hoe? Rob begeeft zich naar het vertrek, waar
de gestorven gezagvoerder ligt, maar dan is het zijn beurt om
stom verbaasd te staan. Want het bed is.... leegl Droom ik?
vraagt Rob zich af. En wie ben ik nu eigenlijk? Rob van de „Vrij
heid II" ofRobert Janszoon?
Amnesty wil opheldering
over Chinese gevangenen
LONDEN Amnesty In
ternational wil van China
opheldering over het lot
van de duizenden mensen
die zijn gearresteerd sinds
juni 1989, toen de demo
cratiseringsbeweging in
Peking met geweld werd
onderdrukt.
De internationale organisatie
voor de rechten van de mens
heeft premier Li Peng van
China een lijst gestuurd van
650 gewetensgevangenen die
bij Amnesty met name bekend
zijn. Waar zij zijn is niet be
kend en ook is niet duidelijk
of zij voor de rechter ziin ge
bracht of zijn veroordeeld, al
dus een vanmorgen gepubli
ceerd communiqué van Am
nesty.
De Chinese autoriteiten heb
ben naar eigen zeggen zesdui
zend mensen opgepakt na het
neerslaan van de democratise
ringsbeweging. Volgens ande
re bronnen zouden er echter
tienduizenden mensen zijn op
gepakt, van wie er tussen juni
en augustus verleden jaar hon
derden in het geheim zijn ge
ëxecuteerd.
Amnesty vestigt ook de aan
dacht op de zestien Tibetaanse
aanhangers van de democrati
seringsbeweging aan het eind
van de jaren '70 die nog steeds
in de gevangenis zitten. Vol
gens Amnesty zijn verleden
jaar in Tibet zeker zestig men
sen gedood en duizend ande
ren gearresteerd omdat zij
hadden deelgenomen aan
vreedzame betogingen voor
onafhankelijkheid.
MOSKOU De samenge
stroomde menigte in de
grootste bioscoop van
Moskou riep Boris Jeltsin
afgelopen maandag toe
met z'n twee favoriete
woorden: „Jeltsin presi
dent! Jeltsin president!".
Misschien dat dit eind
deze week nog werkelijk
heid wordt ook.
Jeltsin solliciteert nog net niet
naar Gorbatsjovs baantje, maar
hij doet het op één na beste
wat hij op dit moment kan
doen: namelijk zich kandidaat
stellen voor een functie waar
in hij Gorbatsjov het leven nóg
meer zuur kan maken. Jeltsin
hoopt president te worden van
het pas gekozen parlement
van de Russische Federatie, de
grootste Sovjetrepubliek. Als
de duizend parlementsleden
hem morgen verkiezen, zullen
zijn talloze fans er geen gr^
over laten groeien en hem on
middellijk de bijnaam „presi
dent van Rusland" geven.
„Gorbatsjov zou inderdaad
niet bijster gelukkig zijn als
Jeltsin de verkiezing wint",
zegt Valentihn Joemasjev, een
jong lid van Jeltsins campag
neteam. „Gorbatsjov zal daar
door gedwongen zijn tegemoet
te komen aan de wens van
Jeltsin en de radicale vleugel
van de communistische partij
om sneller economische en po
litieke hervormingen door te
voeren".
Klakkeloos
Tot op heden was het presi
dentschap van het Russische
parlement van weinig beteke
nis. Het parlement gaf klakke
loos z'n goedkeuring aan alles
wat de Opperste Sovjet be
schikte. Het is echter zo goed
als zeker dat Jeltsin de functie
weer nieuw leven zal inblazen
en de Russische Tederatie on
afhankelijker zal opstellen
binnen de Sovjetunie. Dat
houdt in dat Gorbatsjov op
nieuw geconfronteerd wordt
met een nationalistische onaf
hankelijkheidsbeweging. Een
deze keer wat dichter bij huis
dan hij tot nu toe gewend was.
Jeltsin zal z'n nieuwe functie
ook ongetwijfeld uitbuiten om
het gematigde beleid van de
Sovjetpresident te ondermij
nen. Tot nog toe miste de non-
conformistische politicus en
voormalige Moskouse partij-
chef een geschikte basis van
waar hij zijn venijnige aanval
len op Gorbatsjovs perestroj
ka-politiek kon lanceren.
Gorbatsjov kan onmogelijk de
„president van Rusland" nege
ren of de spot met hem drij
ven, zoals hij voorheen altijd
deed. Hij zal Jeltsins uitdaging
serieus moeten nemen.
Populair
Hoewel Jeltsin waanzinnig po
pulair is in zijn land, is het nog
Zege Gorbatsjov
„teleurstellend"
MOSKOU Sovjet-leider
Michail Gorbatsjov is tot
afgevaardigde van zijn dis
trict bij het congres van
communistische partij in
juli gekozen. Maar zijn
overwinning is niet in
drukwekkend en wéer-
spiegelt zijn verminderd
aanzien in de Sovjetunie,
zo heeft een partijfunctio
naris gisteren gezegd. Va-
leri Zubko, een lid van de
kiescommissie in het dis
trict waar Gorbatsjov kan
didaat stond, zei dat de
president 61,1 procent van
de stemmen kreeg. 36 Pro
cent van de kiezers bracht
zijn stem uit op Gorbats
jovs opponent, een onbe
kende fabrieksdirecteur
die het radicale Democra
tisch Platform vertegen
woordigde. De stemming
was er één in een reeks
waarbij afgevaardigden
voor het partijcongres
worden aangewezen.
FOTO: AP
niet eenvoudig om de benodig
de vijftig procent van de stem
men te behalen. „Zelfs Jeltsin
geeft toe dat er een kans be
staat dat hij verliest", legt Joe
masjev uit. „Slechts dertig pro
cent van de duizend afgevaar-
steunt".
Andere aanhangers, zoals bij
voorbeeld Sergei Krasavtsjen-
ko, hebben meer vertrouwen:
„Jeltsin wint voortdurend
stemmen. Iedereen weet dat
hij van het Russische parle
ment weer een levend insti
tuut zal maken. Onder een an
dere leider zou het gewoon de
stempelautomaat blijven die
het nu is".
JAMES BLITZ
(c) The Times, Londen
(ADVERTENTIE)
