Leiden blijft
tweedeklasser
Inzinking aandelenmarkt
laat Japan niet onberoerd
aa
SPORT LEIDEN
fceidóaOowiant
WOENSDAG 16 MEI 1990 PAGINA NS
LEIDEN Leiden speelt
ook volgend seizoen „ge
woon" tweede klasse. De
ploeg van trainer Hen
Beerenfenger verspeelde
gisteravond in het eerste
duel van de nacompetitie
der periodekampioenen
de kans op promotie door
met 2-2 gelijk te spelen te
gen DSVP. Een op zich
redelijk resultaat dat niet
voldoende was, omdat de
ploeg uit Pijnacker zater
dag al met 4-0 van De
Zwerver had gewonnen
en in deze „toegift" bij ge
lijk eindigen het doelsaldo
uit de reguliere competitie
de doorslag geeft.
Door het aanzienlijk betere
doelsaldo (plus 21 tegen Lei
den plus 4) vierde DSVP een
feestje op het complex van
Leiden en kon de gastheer het
seizoen officieel afsluiten. Het
tweede treffen in de reeks, dat
voor zaterdag tegen De Zwer
ver op het programma stond,
kan nu immers schriftelijk
worden afgedaan en dat zullen
beide clubs ook doen. DSVP
dient overigens nog wel één
horde te nemen op de weg
naar de absolute zaterdagtop.
In een promotie/degradatie
duel zal Roda Boys uit Aalst,
de nummer twaalf uit de eer
ste klasse B, nog moeten wor
den verslagen.
Als DSVP dat treffen inder
daad winnend afsluit, zal men
daar in Pijnacker vast nog wel
even terugdenken aan die
wedstrijd in en tegen Leiden.
En dan met name aan die slot
fase, waarin het „winnende"
gelijkspel diverse malen aan
een dun zijden draadje hing.
Kopballen van Rob Bink
(voorlangs) en invaller Pedro
Hilliger (op de lat en net over)
misten toen evenwel de voor
Leiden juiste richting, zodat
het inmiddels op het scorebord
bereikte evenwicht niet meer
werd verstoord.
Een gang van zaken waarmee
Beerenfenger al snel na afloop
vrede kon hebben. De na vijf
jaar bij Leiden (naar LFC)
vertrekkende trainer had on
danks de uitschakeling een
„klasse afscheidswedstrijd" ge
had. „Er is hard gewerkt, er is
goed gevoetbald, ik heb geno
ten vanavond", een verliezen
de oefenmeester spreekt wel
eens andere woorden. En, zo
verzekerde Beerenfenger on
middellijk, de woorden wer
den niet gesproken, omdat
Leiden wellicht nog niet aan
de eerste klasse toe zou zijn.
„Ik ken de kracht van de eer
ste klasse niet. Het is best mo
gelijk dat deze groep tekort
zou komen, maar voor hetzelf
de geld draai je wel in de mid
denmoot mee. Neen hoor, ik
was graag gepromoveerd".
Die wil om hogerop te komen
bleek gisteravond duidelijk
door de pupillen van Beeren
fenger te worden gedeeld. Lei
den speelde fel, agressief en
zag die instelling al in de tien
de minuut beloond. Sterke Ar
jan Wilting (volgend seizoen
ARC) werd- „in de zestien"
door Jaap Huisman vastgehou
den en Ruud Boot benutte de
strafschop. De eerste tegenslag
voor Leiden volgde amper een
minuut later. Opkomende
Leendert Hoogerdijk mocht
van ver komen en op diens
uithaal bleef de niet sterk spe
lende doelman Peter Selier het
antwoord schuldig. Hoewel dé
thuisclub niet lang daarna op
nieuw met tegenwind te ma
ken kreeg (centrale verdediger
Rick Bink viel geblesseerd
uit), was het toch Leiden dat
voor de tweede maal de lei
ding nam. Na een voorzet van
invaller Michel van Oosten be
wees Rob Bink weer eens een
echte spits te zijn: 2-1. Een
Arjan Wilting is zojuist ten val gebracht. Toch was de door Ruud
Boot benutte penalty niet voldoende om de hoop op een plaatsje
in de eerste klasse levend te houden.
FOTO: HENK SNATERSE
bouwd. Bink zag een kopbal met een knappe poging de lat
evenwel door goalie Gert-Jan en weer Bink mikte uit een
voorsprong ene aanziennjK vrije trap direct raak, terwijl
langer op het scorebord ver- scheidsrechter De Vries het
toefde en door Leiden tot drie- Zelf op een indirecte vrije trap
maal toe bijna werd uitge- hield. Het tot dan slechts aan-
Dupon gestopt, Wilting raakte klampende DSVP kwam weer
volledig in de wedstrijd terug
door Jan Bloemen. De aan
voerder knalde in de 67e mi
nuut vanaf ruim dertig meter
diagonaal binnen en deed dat
op zo'n schitterende manier,
dat zelfs supporters van Lei
den niet om een klein applaus
je heen konden. Omdat Floor
vijfhuizen namens DSVP niet
verder meer kwam dan een
afgekeurde goal en Leiden
Bink en Hilliger net niet zag
scoren, bleef het derhalve 2-2.
Een stand waar ook Beeren
fenger vrede mee kon hebben.
GERT-JAN ONVLEE
Scoreverloop: 10. Boot 1-0, 11.
Hoogerdijk 1-1, 40. Rob Bink
2-1, 67. Bloemen 2-2.
Leiden: Selier, Siera, Van
Wattum, Rick Bink (Van Oos
ten), Boot, Teske, Klinken
berg, Kerkhof, Wilting (Hilli
ger), Rob Bink, Pattiapon.
FC Den Haag en Feyenoord praten over Van der Laan
DEN HAAG Twee be
stuursleden van FC Den Haag,
onder wie Loek van Driel
(technische zaken), praten
vrijdag met Ger Lagendijk en
voorzitter Martin Snoek van
Feyenoord. Onderwerp van
gesprek is de mogelijke trans
fer van Harry van der Laan
naar Rotterdam. Hoewel FC
Den Haag onlangs met hem
een contractverlenging over
eenkwam, bestaat de kans dat
topscorer toch voor
het begin van het seizoen al
vertrekt. Van der Laan meent
voor vijf ton naar een Neder
landse club te kunnen verhui
zen, maar FC Den Haag wil
een hoger bedrag bedingen.
Inmiddels is ook meer duide
lijkheid ontstaan over de
Franse interesse voor Van der
Laan. Een club uit de Franse
top-vijf (Marseille, Bordeaux,
Monaco, Sochaux, Auxerre)
zou bereid zijn circa twee mil
joen gulden voor Van der
Laan op tafel te leggen.
Nieuwe opzet jeugdtennis om districtstitels
DEN HAAG Op vrijdag 25
mei beginnen op het tennis
park Mariahoeve de jeugd
kampioenschappen van het
district Den Haag van de
KNLTB. In de leeftijdscatego-
rien t/m 10 jaar, t/m 12 jaar, t
m 14 jaar en t/m 16 jaar zal dit
jaar een poulesysteem worden
gehanteerd. De winnaars wor
den ingeloot in een afvalsy-
steem. In de klasse t/m 18 jaar
blijft het afvalsysteem gehand
haafd. Hun wedstrijden vin
den alleen op 25 mei plaats om
de spelers en speelsters de ge
legenheid te geven in het
Pinkster-weekeinde aan ande
re toernooien deel te nemen.
Roodenburg
in finale
LEIDEN De finale om de
afdelingsbeker wordt dit jaar
een Leids onderonsje. Rooden
burg plaatste zich gisteravond
als eerste voor die eindstrijd.
Nadat de Leidenaars in de re
guliere speeltijd niet verder
kwamen dan 1-1, werd Al-
phense Boys op strafschoppen
verslagen. De tegenstander
van Roodenburg is nog niet
bekend. Zondag spelen de
Leidse clubs UVS en DOCOS
pas tegen elkaar.
Een agressief spelend Rooden
burg kon voor rust niet op
voorsprong komen. Patrick
Kamperveen en Marcel van
der Burg kregen wel goede
kansen, maar pas in de tweede
helft vond Van der Burg met
een prachtige lob het net. Eén
minuut voor tijd scoorde
Frank Bakker voor Alphense
Boys de gelijkmaker. Het
bleek niet voldoende, omdat
Roodenburg zich vanaf de stip
de betere toonde.
INDIANAPOLIS De Sov-
jetrussische atlete Siije Eichel-
man is betrapt op het gebruik
van verboden spierversterken-
de middelen. Eichelman wacht
een schorsing van twee jaar.
De 34-jarige loopster reageerde
positief bij een doping-contro-
le, die na afloop van de op 4
maart gelopen marathon van
Los Angeles werd gehouden
In de urine van Eichelman,
die in 2.33.36 als tweede ein
digde, achter de Amerikaanse
Julie Ipshording (2.32.25), wer
den sporen van anabole steroi-
den aangetroffen.
TOP-
jeugd
het sterkst
TER
stiva
LEIDEN TOP veroi
gisteravond de eerste
het Zomeravond-toernooi
Zuiderkwartier. De korfbj
uit Sassenheim wonnen
finale met 9-5 van De Alg
ne en kregen daardoor vo
eerste keer de hoofdpri v<
handen van dit toernooi
jeugdploegen, dat dit jaar
de zeventiende keer gehc
werd. Gezien het spel
eindstrijd was de eindzeg
wel terecht, want na d
van Wim Bavelaar diet
TOP het scoreverloop,
lotte van den Akker en A
Verbaan zorgden
ze al voor 4-2 en Annen
de Mooy en Peter B<
bouwden deze voorspror
de tweede helft van v
twintig minuten uit naai
De Algemene kwam via
noud Lambooy nog even
tot 6-4, waarna Barbara
som, één van de twee sel
spelers van TOP, met
doelpunten de strijd beslis
4. Alfred Lambooy en
van der Kraan bepaalde^]
eindstand nog op 9-5. De
prijs van het zeventiend!
meravond-toernooi werd
uitgereikt, want Fides
kon wegens de eindexa
feen twaalftal op de
rengen voor de verliezer
de tegen Zuiderkwartier.
ver li1
It tu:
lo iter
Aankomst
Het Nederlands dameshockeyteam keerde gisteren met d( L
reldbeker terug op Schiphol. Lisanne Lejeune (links) en Cicj"r
Benninga droegen de cup en de bloemen binnen en werder
volgens feestelijk ingehaald.
ECONOMIE
TOKYO Japan is als
een goochelaarsassistente
die, nadat ze doormidden
gezaagd is en doorboord
met sabels, stralend en
zonder ook maar een
schrammetje weer opstaat.
Het land heeft de reputa
tie de grootste schokken
ongedeerd te boven te ko
men.
De Japanse economie lijkt te
gedijen in tijden van inzin
king. Politieke schandalen zijn
aan de orde van de dag zonder
dat de naoorlogse macht van
de Liberale Partij er ook maar
enigszins door aangetast lijkt.
De maatschappij van Japan is
een mengsel van kimono's en
computers dat tientallen jaren
van „verwesterlijking" heeft
weerstaan. Politiek gezien be
vindt het land zich in het wes
terse kamp, maar de Japanse
samenleving is zelfs voor Ja
pans nauwste bondgenoten al
tijd een mysterie gebleven.
Na een jaar van politieke, fi
nanciële en sociale beroering
beginnen de mensen zich ech
ter af te vragen of Japan, een
land dat altijd hemeltergend
lijkt te dralen op de weg naar
verandering, nu eindelijk een
stap vooruit doet.
De Japanse autoriteiten zijn
zeker in de gelegenheid ge
weest hun koers te wijzigen.
Een enorm omkoopschandaal
bracht de politieke wereld in
opschudding. De betrekkingen
met de Verenigde Staten wer
den vertroebeld door Ameri-
ka's grote en onwankelbare
handelsdeficiet met Tokyo en
de vijandige reactie van de
Amerikanen op de overname
door Japan van Amerikaanse
ikonen als Columbia Pictures
en het Rockefeller Centre in
New York.
Na de omwentelingen in Oost-
Europa vraagt Japan, de enige
westerse mogendheid die zich
nog wat ijzig opstelt tegenover
Gorbatsjov, zich af waar het
staat in het post-koude oorlog-
tijdperk.
Golf van paniek
De grote golf van paniek en
zelfmedelijden die door het
land heen sloeg bij de instor
ting van de aandelenmarkt in
Tokyo - voor veel Japanners
de belangrijkste maatstaf van
de economische viriliteit van
hun land, blijft echter ongeë
venaard.
Het was voor de Japanners
zelfs een grotere schok dan
voor de vele buitenlanders die
tot de overtuiging gekomen
waren dat Japan een manier
had gevonden om de economi
sche wetten te trotseren. Een
inzinking van de aandelen
markt is een groot probleem
voor elk land, maar het was
een nachtmerrie voor het land
dat sinds de Tweede Wereld
oorlog alles op alles heeft gezet
heeft om economisch succesvol
te worden.
Heeft geen van deze donders
lagen een blijvend litteken
achtergelaten? Japan heeft er
een paar, hoewel ze misschien
al snel te klein zullen zijn om
te zien. Maar de troebelen van
de aandelenmarkt van Tokyo
en de verzwakte positie van de
yen zullen waarschijnlijk meer
veranderen in Japan dan de
andere schokkende gebeurte
nissen.
In eerste instantie waren de
meeste Japanners verbijsterd.
Per slot van rekening waren
de prijzen van aandelen de af
gelopen 12 jaar de hoogte in
geschoten en leek er weinig
reden te zijn dat daar ineens
een einde aan zou komen.
Vervolgens voelden de Japan
ners zich bedrogen, alsof hun
in één nacht iets was ontno
men waarvoor ze hun hele le
ven gewerkt hadden.
De oudere generatie zag de in
storting van de aandelenmarkt
als een teken dat Japan nog
harder moet werken om er
voor te zorgen dat het land
nooit meer een puinhoop
wordt zoals na de Tweede We
reldoorlog. Hun kinderen, op
gevoed met Rolexhorloges in
plaats van rantsoenering, za
gen het meer als een bewijs
voor de waanzin van een le
ven vol werk zonder plezier.
Melodramatische Japanse jour
nalisten waarschuwden dat de
zon ondergaat voor het tijd
perk van de bloei en dat bin
nen een paar jaar de beroemde
handelsoverschotten verdwe
nen zullen zijn. Veel Japan
ners hadden het gevoel dat ze
bezig waren af te glijden naar
een leven van armoede zonder
zelfs maar te hebben geproefd
van de vruchten van hun suc-
Zij keken nog eens naar hun
bescheiden appartementen en
de lange reizen naar hun
werk. Zij gingen denken over
hun maatschappij - waar de
hypotheken de meeste Euro
peanen steil achterover zou
den doen slaan; waar het in
het park op zondag drukker is
dan in de Londende metro tij
dens spitsuren; waar een spel
letje golf voor de doorsnee
burger niet meer dan eens per
jaar is weggelegd; waar een bi
zar distributiesysteem garan
deert dat zelfs de Japanse goe
deren in Tokyo duurder zijn
dan in Londen of New York -
en zij vroegen zich af of het
geen tijd was 'om de prioritei
ten wat te verleggen.
Kwaliteit
Het was niet de eerste keer dat
de Japanners aan het twijfelen
gebracht waren. „Het is twij
felachtig of Japans economi
sche groei weerspiegeld wordt
in de kwaliteit van het leven
in Japan", zo zei Haruo Mae-
kawa, de voormalige president
van de Bank van Japan al in
1987. ,iDe woonstandaard is
laag, de kosten van het levens
onderhoud zijn hoog en de
werkuren lang".
Sindsdien zijn er meer rode
Mercedessen in de straten van
Tokyo verschenen en is ook
het aantal dure merktassen
aan de schouders van de Ja
panse vrouwen aanzienlijk
toegenomen, maar voor de
meeste Japanners is er de af
gelopen paar jaar niets verbe
terd.
De beroering op de aandelen
markt heeft de aandacht weer
gevestigd op de kloof tussen de
bankbalans van Japan en de
levenskwaliteit van de Japan
se massa. Was de oudere gene
ratie tevreden met lange
werkdagen, korte vakanties en
krappe woningen, hun kinde
ren zijn niet meer zo tolerant.
Ze horen de economen zeggen
dat de Japanse economie de
aandelenzorgen te boven zal
komen en spoedig weer zal
floreren en dat tegen de eeuw
wisseling het nationaal pro-
dukt van Japan per hoofd van
de bevolking vijftig procent
zal stijgen.
Door de duizelingwekkende
landprijzen hebben de jongere
Japanners de hoop moeten op
geven ooit een huis te kunnen
kopen en daarom geven zij nu
hun spaargeld uit aan de ge
noegens van het leven. Zij zijn
minder bereid zich hun hele
werkende leven aan één be
drijf te wijden, of hun avon
den door te brengen met klan
ten van het bedrijf.
Hoewel we nog niet kunnen
spreken van een revolutie op
het gebied van de levenswijze,
is de stap naar meer ontspan
ning waarschijnlijk op het mo
ment de meest opzienbarende
verandering in Japan. Op an
dere gebieden heeft Japan
echter gewoon weer de klap
pen van de afgelopen 12
maanden opgevangen en is de
orde snel hersteld.
De Amerikaans-Japanse be
trekkingen zijn ontrafeld en
opgelapt - tot de volgende
keer. De Japanse politiek lijkt
ook nauwelijks te zijn geraakt
door de opschudding van vorig
jaar. Het Recruitomkoopschan-
daal bracht premier Noboru
Takeshita ten val en ontketen
de een storm van kritiek op
Japans verouderde, op geld
beluste politieke apparaat. De
Recruitaffaire werd echter al
nauwelijks meer genoemd bij
de algemene verkiezingen in
februari en verhinderde niet
dat de Liberaal Democraten of
de parlementsleden die be
trokken waren bij het schan
daal opnieuw gekozen werden.
Toen vorig iaar zomer Takes
hita's opvolger Sosuke Uno
viel vanwege zijn buitenechte
lijke affaires, kregen de vrou
wen een luidere stem op het
politiek strijdtoneel en brach
ten Takako Doi, de slimme en
charismatische leider van de
Japanse Socialisten, in het
brandpunt van de belangstel
ling.
Vrije tijd wordt belangrijker in Japan. In de parken in Tokyo is het zondags vaak drukker dan in de
Londense metro tijdens spitsuren. FOTO: AP
Vergezocht
Maar Doi is nu al weer oud
nieuws. Het idee van een
vrouwelijke premier in de
door mannen gedomineerde
Japanse samenleving lijkt al
weer even vergezocht als de
gedachte dat de Socialisten
ooit de conservatieve Liberaal
Democraten, al 35 jaar aan de
macht, van de troon kunnen
stoten.
Hoewel stabiliteitminnend Ja
pan met graagte weer terug
keert tot de oude gang van za
ken, wil het naar buiten toe
graag van zijn sullige imago af.
Waar Japan er eens genoegen
mee nam uit het zicht te blij
ven, lijkt het land er nu naar
te verlangen mee te praten in
de internationale besluitvor
mende lichamen.
De veranderingen in Oost-Eu
ropa, de geboorte van een
geïntegreerde Europese markt
en de nieuwe kameraadschap
van Moskou en Washington
hebben Japan ervan overtuigd
dat het mee moet praten over
het effect van deze verande
ringen op mondiaal niveau, al
was het alleen maar om te zor
gen dat Japan niet buitenge
sloten wordt.
Toshiki Kaifu, de nieuwe mi
nister-president, heeft sinds
zijn benoeming vele landen
bezocht om duidelijk te maken
dat Japan niet alleen geïnte
resseerd is in het uitschrijven
van cheques, maar ook zijn
zegje wil doen over de ontwik
kelingen in de veranderende
wereld.
Japan moet nu echter boeten
voor de jaren van zwijgzaam
heid. Het land staat niet be
kend om zijn boude diploma
tieke initiatieven, zeker niet in
gebieden buiten zijn achter
tuin in Azië. Alle grote wester
se mogendheden erkennen dat
Japan mee moet praten, maar
tot dusver heeft het land nog
nauwelijks een gehoor kunnen
vinden.
JOE JOSEPH
(c) The Times, Londen
Philips onderzoekt
HDTV met Thomso
PARIJS Philips en
Franse staatsbedrijf Tho
hebben gisteren in Parij
akkoord getekend voor
menlijk onderzoek en on
keling van HDTV, de
sie-techniek van de to<
n".
In het onderzoeksprograjei
dat van 1990 tot 1995
wordt 7 miljard gulden
vesteerd. Philips neemt
van 4 miljard gulden vo<
rekening en Thomson de
Met de samenwerking tr
ten de twee bedrijven de
pese achterstand op het i
van HDTV ten opzichte
Japan in te halen.
Idiplc
In A
i in k
lij ga
95 miljard marl
in fonds voor
Duitse eenheid
1
BONN Het fonds dl
eenheid van de beide
landen moet financieren
een kredietvolume van 9!
jard mark voor
van 4,5 jaar. De ministei
financiën Theo Waigel ei
collega van de deelstaat
land Hans Kasper zijn d<
teren na een bijeenkoms N;
vier uur overeengekomei v
Uitvoer groent^J
b
en fruit omhoofc
DEN HAAG De èxpoi
verse groente en fruit is
jaar met 6,5 procent toe
men tot bijna 4,5 miljart
den. In het eerste kwf
van dit jaar was de
ruim 15 procent hoger
de vergelijkbare periode
vorig jaar, zo blijkt ui
jaarverslag van de Alge
Nederlandse Bond van G
te- en Fruitexporteurs.
nieuwe ontwikkeling is
port van Nederlandse
ten naar de DDR. In het
kwartaal van 1990 w
ruim 200 vrachtwagen
gen rechtstreeks aan
Duitsland verkocht, hex je
kelijk komkommers. Dl
port is de laatste weken
sterker toegenomen,
kort worden Nederl
groenten ook aan Japan os
kocht. De export daa>0,
nam vorig jaar toe van
22.000 kilo.
ES
lille
imbt
ie n
gew
jecu
bij i
iem<
)rogr
irkin
jn P
twoo:
iele 1
0 ikele
kcinu
ordt
de
fili
e die
Dt
Igie'