Leerlingen hebben te lijden
jan stoffiger schoolklassen"
E
Aidsremmer werkte niet
- nnenland
V krijgt
tel meer
nieuwe
Ier
KONINKLIJK
HUIS
Huisarts krijgt tien
procent van klachten
Eén op de zes vrouwen aarzelt over moederschap
Haringrace toch niet
helemaal afgeschaft
JINA
EcidócComont
DONDERDAG 10 MEI 1990 PAGINA 3
IX straften positief over experiment dagdetentie
TERDAM Het experiment met dagdetentie is een succes gebleken.
r de 85 deelnemers heeft niemand misbruik gemaakt van de verleende
ieid. De ervaringen van de deelnemers waren over het algemeen posi-
Tot die slotsom kwam J.B. de Haast gisteren op een symposium over
nieuwe vorm van straf. Haast is hoofd van het experiment met de
letentie in Rotterdam. Zijn mening werd op het symposium in Rotter-
ondersteund door drs. B. Wartna, wetenschappelijk onderzoeker bij
linisterie van justitie. Bij dagdetentie volgen langgestraften (minimaal
maanden onvoorwaardelijk) een speciaal dagprogramma. Zij mogen
njonds en in het weekeinde naar huis. Wartna vergeleek deze vorm van
met de open inrichtingen, waar gedetineerden overdag de inrich-
verlaten om te werken en in het weekeinde naar huis mogen. Hij con-
>ert dat gedetineerden het minder moeilijk vinden terug te keren naar
iaghuis dan naar de open inrichting. Men vond ook dat men minder in
erleiding kwam om weg te blijven. Hoewel veel gedetineerden niet al
eel nut zien in het dagprogramma, zijn er toch tastbare resultaten ge
it. Het programma, waarin verschillende vaardigheden worden aange-
1, heeft volgens Wartna geleid tot meer kans op werk en huisvesting en
ischrijvingen voor bijscholingscursussen.
ide d
waa ni
satiev
pel
untei
see;
de
Geen ander beleid
overtijdbehandeling
DEN HAAG Staatssecretaris Simons
van volksgezondheid ziet op dit mo
ment nog geen aanleiding het tot dus
verre gevoerde beleid ten aanzien van
de zogenoemde 'overtijdbehandeling'
(OTB) te wijzigen. Ten aanzien van de
'selectieve abortus' ziet de bewindsman
helemaal geen aanleiding tot wijziging
van het beleid. Simons schrijft dit aan
de Tweede Kamer nadat dinsdag een
ambtelijke notitie over zwangerschaps
onderbreking aan de Kamer was ge
stuurd in plaats van de antwoorden op
de gestelde vragen. In die notitie wordt
gesteld dat de OTB eigenlijk onder de
Wet Afbreking Zwangerschap (WAZ)
dient te vallen. Nu valt OTB nog buiten
de wet, hetgeen mogelijkheden biedt de
WAZ te omzeilen.
(Vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM In het
Amerikaanse vaktijdschrift
'New England Journal of
Medicine' is vandaag een pu-
blikatie over het voorval in
het AMC en de acute AZT-
behandeling verschenen. De
AMC-woordvoerder over het
wereldwijde belang hiervan:
„De vraag tot nu toe was al
tijd of toediening van het
aidsremmende middel AZT,
in grote hoeveelheden, be
schermend kon werken bij
mensen. Nu blijkt hier dus
van niet. Het artikel is onge
looflijk snel geaccepteerd en
gepubliceerd. Ik zeg niet dat
we onszelf op de borst slaan
maar er werd wel erg uitge
keken naar dergelijke bevin
dingen".
Uit dierproeven was eerder
gebleken dat toediening van
AZT onmiddellijk na een
(opzettelijke) besmetting met
het aidsvirus de infectie kan
voorkomen. De wijze waarop
nu in Amsterdam is gehan
deld, is de eerste keer dat het
op een mens, zonder succes,
is toegepast. Het AMC heeft
na het incident maatregelen
genomen die dergelijke ge
beurtenissen moeten voorko
men. De 58-jarige patiënt
wordt in het AMC behan
deld. De arts in opleiding, die
tijdelijk in het ziekenhuis
werkte, is direct na zijn fout
opgehouden met werken in
het AMC. De besmette man
heeft op aanraden van het
AMC een advocaat in de arm
genomen om de mogelijkhe
den tot een schadevergoe
ding uit te zoeken. Dit wordt
bemoeilijkt omdat er, voor
zover bekend, niet eerder
soortgelijke incidenten in
Nederland zijn geweest.
EZ komt met eigen
financieel jaarverslag
DEN HAAG Minister Andriessen van
economische zaken heeft in navolging van
het bedrijfsleven voor zijn departement een
financieel jaarverslag over 1989 laten opstel
len. Dat verslag is voorzien van een goed
keurende verldaring die ondertekend is
door zowel de departementale accountants
als externe accountants van het bureau Mo-
ret Ernst Young. In politiek Den Haag
wordt erop gewezen dat het de Algemene
Rekenkamer is die uiteindelijk de jaarreke
ningen van de departementen beoordeelt.
De vraag is of het initiatief van Andriessen
daarmee op gespannen voet staat. Uit het
jaarverslag blijkt onder meer dat het minis
terie voor 459 miljoen gulden aan „boter
zachte" vorderingen heeft uitstaan bij het
midden- en kleinbedrijf. Het gaat om borg
stelling voor kredieten aan banken.
't-pr<
zelii
ist dai
STMA FONDS TREKT AAN DE BEL
van
;zen
inigin
- niet
ertje
og go
het
OV
eker
stro USDEN Sinds een
nde i r 0f twee regent het te-
entjes bij het Neder-
v00r ds Astma Fonds. Voor
van ouders van kinde-
i die steeds vaker met
2 aklachten terugkomen
vóór school. De reden
nan cirvan is volgens de ou-
•of dif s duidelijk: door de be-
nigingen op het
loonmaakonderhoud
t ionfi r(*en klaslokalen al-
J ar stoffiger, met als ge-
en> j g allergische reacties
prikkende ogen en be-
:ondig 'wdheid.
ten ministerie van onderwijs
2 iteert bij de begrotingen
kwa r onder meer het schoon-
ereidi uden van scholen de zoge-
r{ ito Londo-normen. Die nor-
tagaan uit van een vloerop-
mlik en komen er op dit
Wnt op neer dat voor het
ns p#»nhouden van één vier
den ite meter klaslokaal vijftig
luten per jaar benodigd
En daar krijgt een school
ook subsidie voor. Pro-
•t in a im hierbij is volgens ir. T.
ten njle van het Astma Fonds dat
nholen de verkregen subsi-
rt en
die mogen besteden waaraan
zij willen. „Na de bezuinigin
gen van de afgelopen jaren ge
beurt het regelmatig dat het
stofvrij maken van richels en
radiatoren nog maar éénmaal
in de twee weken wordt ge
daan, terwijl dat eigenlijk we
kelijks hoort te gebeuren".
De consequenties voor de tien
procent van de Nederlandse
leerlingen die met caraklach-
ten te maken hebben, laten
zich volgens Rolle raden. „Het
medicijngebruik stijgt, ouders
doen hun kinderen naar ande
re scholen, lokalen moeten
door de ouders schoongemaakt
worden, het kind wordt thuis
gehouden of de schoolpresta
ties gaan achteruit".
Onderzoek
Gealarmeerd door het toene
mende aantal reacties van ou
ders bij het Astma Fonds liet
het ministerie van onderwijs
vorig jaar een onderzoek uit
voeren naar de naleving van
de Londo-normen. Hoewel de
resultaten van dat onderzoek
al sinds januari van dit jaar op
het ministerie bekend zijn,
heeft het Astma Fonds nog
nooit inzage daarin gekregen.
Ir. Rolle zegt al maanden aan
de telefoon te hangen bij het
ministerie, maar het enige dat
men daar kwijt wil is dat de
contracten met schoonmaak
bedrijven weliswaar op „Lon-
do-niveau" worden afgesloten,
maar dat in de praktijk die
normen lang niet gehaald wor
den. De scholen zijn gewoon
smeriger dan verwacht mag
worden.
In april stuurden Leidse ou-
Leerlingen leren op school steeds meer over een schoon milieu.
In de klaslokalen wordt het leefklimaat door de bezuinigingen op
de schoonmaakkosten echter steeds slechter. foto: dijkstfia
dercomités een petitie aan mi
nister Ritzen van onderwijs,
waarin gevraagd werd om
meer geld voor het schoonhou
den van klassen. De brief
werd ondertekend door 32 or
ganisaties, maar werd tot op
heden niet beantwoord door
de minister. Op een bijeen
komst, vandaag in Leusden,
waarvoor het Astma Fonds
ook ambtenaren van het mi
nisterie uitnodigde om nu ein
delijk eens openheid van za
ken te geven, werd niet inge
gaan. Het sterkt ir. Rolle van
het Astma Fonds in zijn ver
moeden („maar bewijzen kan
ik het natuurlijk niet") dat
hier „vuil aan de knikker is".
„Ik kan me heel goed voorstel
len dat de uitslagen van het
onderzoek dat Ritzen liet uit
voeren, hem niet zo fijn uitko
men. Wanneer het rapport
concludeert dat de schoolklas
sen in Nederland inderdaad
niet schoon zijn, gaat je dat als
minister natuurlijk geld kos
ten. Een onderschatting van
het probleem voor kinderen
met allergische reacties kan
het niet zijn. Je kunt gerust
stellen dat zich op elke school
leerlingen bevinden met dit
soort klachten".
Doorgaan
Het ministerie mag het dan
volgens Rolle laten afweten,
het Astma Fonds gaat intussen
door met zijn actie tegen vuile
schoollokalen. In een gesprek
met staatssecretaris Wallage
zal het Fonds wederom om
meer geld vragen. Verder pre
senteerde ir. Rolle vandaag
een folder die scholen tips
moet geven voor een meer hy
giënische omgeving. „We heb
ben geprobeerd de folder zo
praktisch mogelijk te houden.
Zo wijzen we er niet alleen op
dat scholen beter overleg zou
den moeten voeren met
schoonmaakbedrijven, maar
ook stellen we een schooljuf
frouw die haar leerlingen in
de zandbak heeft laten spelen
voor, eerst een spring-spelletje
met ze te doen, om zo de
grootste zandberg buiten de
schóól te houden". En, voegt
hij eraan toe, maak nooit de
vergissing dat schoonmaken
hetzelfde zou zijn als oprui
men. „Wanneer de scholen
zelf meer tijd zouden besteden
aan het opruimen van de
ruimten, zouden de schoon
maakbedrijven efficiënter en
sneller kunnen werken. Daar
zouden al een hoop carapatiën-
tjes mee geholpen zijn".
JEAN-PIERRE GEELEN
m hu
risen U 1
•efte? Lil
ina,' N HAAG In de
zal i iuwe Sociaai Economi
ze vo< ie Raad die op 18 mei
erege or het eerst bijeenkomt,
ijgt de FNV voortaan
15 n zetels in plaats van
w n. Het CNV moet een
e tel afstaan en telt er dan
Ie>
wijziging vloeit voort uit de
wijzigde ledentallen van de
kcentrales. Daarnaast on-
rgaat de raad enkele perso-
le wijzigingen. Uit de SER
rdwijnt CNV'er Th. Swart,
het n FNV-lid mevrouw
lijk 2 Verdiep toetreedt. MHP-lid
a voc II. Werkhoven wordt opge-
ilarm P* door G. van Dalen. Aan
Duii rkgeverskant volgt ing. L-
rom, aems van de Limburgse
telkt 'fstandige Ondernemers als
reik 'OV-afgevaardigde
past. Schrok op. Aan werkge-
rszijde zijn voorts de VNO-
len mr. J.H. Geertsema en
-of. dr. C.P. Veerman nieuw.
S. P. Kalma wordt plaats-
rvangend kroonlid.
uses Margriet woont in de Sint Ba-
ierk te Haarlem de openingsmani-
latie bij van de internationale
s Hals-tentoonstelling. Deze ten-
instelling is tot en met 22 Juli te
n in het Frans Halsmuseum te
arlem.
(Vervolg van de voorpagina)
UTRECHT De helft van de bevolking heeft in een
periode van drie maanden ten minste één keer contact
met zijn huisarts. Tussen de huisartspraktijken zijn
evenwel aanzienlijke verschillen: het aantal contacten
per 100 patiënten varieert van 73 tot 160 per kwartaal,
met een gemiddelde van 115.
Dit is één van de uitkomsten van de vandaag in Utrecht gepre
senteerde Nationale Studie van het Nederlands Instituut voor
onderzoek van de eerstelijns gezondheidszorg (Nivel). In het al
gemeen wordt maar 10 procent van alle gezondheidsklachten
aan de huisarts voorgelegd.
Top-drie
De klachten die bij een enquête onder de bevolking het meest
worden genoemd - met bovenaan hoofdpijn, moeheid en hoes
ten -, komen dan ook niet overeen met de meest voorkomende
klachten in de huisartspraktijk. Daar zijn de top-drie hoge
bloeddruk, pilcontrole en luchtweginfecties.
De gegevens over ziekten wijzen uit dat ziekenfondsverzeker
den in het algemeen zieker zijn dan particulier verzekerden
(vooral hart- en vaatziekten, psychische klachten, diabetes, ast
ma).
w*<
Korenmolen
De driehonderd jaar oude korenmolen De Herder in Medemblik is geheel herbouwd en gisteren
officieel in gebruik gesteld door prins Claus. Hij kreeg daarvoor van de Amerikaanse Erin Yoder
een touw aangereikt. Het meisje is de eerste certificaathouder van de molen. Op initiatief van de
vereniging de Hollandsche Molen werden certificaten uitgeschreven om de ingrijpende opknap
beurt te kunnen betalen. Prins Claus is beschermheer van de vereniging. foto: anp
Toch fusie van
HP en De Tijd?
AMSTERDAM De opinie
weekbladen Haagse Post en
De Tijd zijn opnieuw bespre
kingen begonnen over een
mogelijk samengaan van de
twee.
Voor I juli zou hierover duide
lijkheid moeten bestaan. Vorig
jaar zijn soortgelijke bespre
kingen op niets uitgelopen.
Verschil met de huidige be
sprekingen is dat destijds het
initiatief lag bij de directies
van de bladen. Nu hebben de
beide redacties van Haagse
Post en De Tijd te kennen ge
geven opnieuw besprekingen
te willen voeren. Beide bladen
kampen momenteel met da
lende oplagecijfers en vertrek
kende hoofdredacteuren.
Vliegveld in meidagen
In het Aviodome van Schiphol is tot eind september te zien hoe een Nederlands militair vliegveld er
in de meidagen van 1940 bijstond, vlak voor de Duitse inval. Er zijn onder meer een Fokker C5 en
een Koolhoven FK-51 te bewonderen. Stafmedewerker Peter van Noort schikt, voor de opening,
nog even de kleding van een militair uit de jaren dertig. foto: anp
DEN HAAG Eén op de zes
Nederlandse vrouwen in de
vruchtbare leeftijd twijfelt of
ze al dan niet een kind zal krij
gen. Als reden voor de aarze
ling geven de meeste vrouwen
op dat zij opzien tegen de com
binatie werk en kind, zo blijkt
uit een onderzoek dat in op
dracht van het Nederlands In
stituut voor Sociaal en Seksuo-
logisch Onderzoek is verricht.
Uit gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek blijkt
dat in 1988 tweemaal zoveel
vrouwen twijfelden over het
krijgen van kinderen als in
1983. Onderzoekster Heieen
van Luijn stelt in haar rapport
'Laatste-kansmoeders', dat
vrouwen gemiddeld ruim drie
jaar tobben over de vraag of ze
zwanger willen worden. Vol
gens Van Luijn wordt er gedu
rende die periode veel over ge
praat met de partner en met
anderen. „Bij vlagen dient zich
een zekere keuze-paniek aan".
Hoe hoger de vrouwen zijn op
geleid, hoe omvangrijker het
probleem is. Van de vrouwen
met een hbo- of universtitaire
opleiding twijfelt één op de
drie, bij de middengroep één op
de vijf en bij laagopgeleiden
één op de dertien.
Volgens de onderzoekster spe
len ook andere factoren dan de
combinatie van werk en kind
een rol. „Veel vrouwen weten
heel duidelijk wat ze willen,
maar hebben een partner die
iets anders wil. Ze moeten dan
kiezen tussen hun eigen be
hoefte en die van hun partner.
Mannen zeggen vaak dat de
vrouw maar de beslissing moet
nemen, maar daarmee schui
ven ze de verantwoordelijkheid
af en zijn de consequenties
voor de vrouw".
Voor driekwart van de 1200
ondervraagde vrouwen vormde
de twijfel daadwerkelijk een
probleem. Bij een kwart gaf het
onderwerp aanleiding tot ruzie,
spanningen en conflicten met
de vriend of echtgenoot. De
helft van de vrouwen zei last te
hebben gehad van psychische
of psychosomatische klachten
tijdens de periode van twijfel.
Uiteindelijk besloten twee op
de drie vrouwen toch een kind
te krijgen.
Hoewel het merendeel van hen
zei na de geboorte door te wil
len werken bleek uiteindelijk
twee derden van de vrouwen
toch te zijn gestopt. De onder
zoekster vroeg de vrouwen ook
of zij spijt hadden van hun be
slissing. In één op de zes geval
len was dit het geval. Zowel bij
vrouwen die gekozen hadden
voor een kind als bij vrouwen
die besloten hadden kinderloos
te blijven.
AAIBAAI
.an PPE
25.» jrom hegdiz eau
75.ii pEtiee EHcraope-
•"•*6eKVCHTZ...
door WILLEM RUSTIER
Vrouwen komen er in milieu
plannen maar bekaaid af
DEN HAAG Bij het opstellen van het Nationaal Mi
lieubeleidsplan (NMP) heeft de overheid te weinig re
kening gehouden met vrouwen.
Volgens, de Emancipatieraad zijn de normen te veel afge
stemd op de gezonde man van rond de dertig jaar. Er moet
veel meer gelet worden op de ricico's die vrouwen, én kinde
ren, lopen. De Raad, die dit stelt in een advies aan de rege
ring, vindt dat vrouwen ook financieel te zwaar worden ge
troffen.
Vooral mensen met een laag inkomen en een uitkeringen
hebben te lijden onder het NMP en in die categorieën zijn
vrouwen sterk oververtegenwoordigd. Beter is volgens de
Emancipatieraad een progressief systeem te hanteren.
Kwaliteit woningen gaat niet achteruit
DEN HAAG Staatssecretaris Heerma van volkshuisvesting
bestrijdt de opvatting van de PvdA-fractie dat de kwaliteit van
de woningen achteruitgaat door de nieuwe Woningwet. De tech
nische voorschriften in die wet met minimum-eisen voor wo
ningbouw bieden architecten juist meer mogelijkheden, aldus de
bewindsman gisteren in de Tweede Kamer.
VLAGGETJESDAG IN SCHEVENINGEN
GAAT GEWOON DOOR
SCHEVENINGEN
Hoewel de haringrace dit
jaar niet doorgaat, komt er
mogelijk toch nog een on
officiële race voor in de
plaats. Enkele reders heb
ben toegezegd dat zij op 21
mei of vroeger haring aan
wal zullen brengen. De
opbrengst van het eerste
vaatje dat zo aan land
komt, is bestemd voor de
Nederlandse Hartstich
ting. De Hollandse Nieu
we is vanaf 22 mei in de
viswinkel verkrijgbaar.
Vlaggetjesdag, dedag
waarop de haringrace al
tijd feestelijk van start
ging, gaat dit jaar op za
terdag 19 mei gewoon
door.
Dit heeft L.E. Ouwehand,
voorzitter van het de Stichting
Nationaal Visbureau (NVB)
gisteren meegedeeld, nadat al
wijd en zijd bekend was ge
worden dat de traditionele ha
ringrace ter ziele is. Het eerste
vaatje Hollandse Nieuwe
wordt dit keer bij de Scheve-
ningse Visafslag geveild.
In rederskringen wordt er
overigens wel over gedacht in
1992 in Europees verband een
haringrace of iets dergelijks op
touw te zetten. Hiervoor be
staan echter nog geen concrete
plannen.
De Nederlandse haringrace is
afgeschaft, omdat het voor de
meeste reders economisch niet
meer verantwoord is hun gro
te schepen vroegtijdig, dus met
een geringe lading, naar de
wal te sturen. In de afgelopen
twintig jaar heeft zich in de
haringvisserij een enorme
schaalvergroting voorgedaan.
De haringloggers van weleer
hebben het veld moeten rui
men voor grote moderne va
rende fabrieksschepen. Tien
van deze schepen kunnen
meer vis aan dan een vloot
van honderd haringloggers uit
de jaren vijftig en zestig. De
ambachtelijke verwerking op
de schepen, het kaken en licht
zouten van de haring, had
overigens al plaatsgemaakt
voor het invriezen van de vis
op zee. De haring wordt later
aan wal verwerkt.
De meeste haring, Ouwehand
schat het voor dit jaar op 60 a
70 procent wordt in Nederland
aangevoerd door Deense vis
sers. In de maand mei loopt dit
percentage op tot 75 a 80 pro
cent. De haring die in de
maanden mei tot half juli
wordt gevangen is geschikt
voor de verwerking tot Hol
landse Nieuwe. Volgens Ou
wehand maakt het niet uit
welke visser de haring aan
land brengt. Bepalend is wat
er vervolgens mee gebeurt.
Nederlandse vaklieden aan de
wal geven de haring een speci
fieke bewerking waardoor de
haring het predikaat 'Holland
se Nieuwe' krijgt, ook al is
deze door buitenlandse vissers
gevangen.
Nederland exporteert jaarlijks
zo'n zeventigduizend ton ha
ring. De binnenlandse con
sumptie bedraagt zo'n veertig
duizend ton. De Nederlandse
vissers mogen dit jaar zo'n ne
gentigduizend ton haring uit
de Noordzee halen. Volgens
Ouwehand wordt de Holland
se Nieuwe in het buitenland
steeds populairder, ook Spanje
heeft nu belangstelling voor
de Nederlandse lekkernij uit
de zoutwaterkeuken.
Vlaggetjesdag
Het Tweede-Kamerlid me
vrouw Y.C.M.T. van Rooy
(CDA, oud-staatssecretaris van
economische zaken) opent za
terdagmorgen 19 mei om elf
uur Vlaggetjesdag. Voor die
tijd, aanvang half elf, treedt
het Haagse Harmonie Orkest
TAVENU op in de muziektent
op de kopzijde van de 2e Bin
nenhaven. Op de haventerrei
nen staan weer veel kraampjes
van Scheveningse bedrijven
en van beoefenaars van oude
ambachten.
Op het terrein van de le Bin
nenhaven bij de Visafslag
vindt een presentatie plaats
van de Nederlandse Visgroot-
handel. Vijftien bedrijven on
der meer uit Scheveningen,
Yerseke, Katwijk en Spaken
burg geven informatie over de
visverwerkende industrie. De
in authentieke klederdracht
gestoken medewerkers berei
den zeevis, mosselen en garna
len op tal van bekende en
minder bekende manieren.
Op de kopzijde van de 2e Bin
nenhaven zijn de kraampjes te
vinden van de beoefenaars
van oude ambachten. Om één
uur begint het traditionele ad-
miraalzeilen. Aan dit kleurrij
ke spektakel doen veel visser
schepen en plezierjachten mee,
waaronder het beroemde Ne
derlandse zeilschip de Een
dracht. Het programma ver
meldt verder nog tal van
sport- en muziekactiviteiten.
In de Scheveningse Visafslag
vindt tijdens Vlaggetjesdag
weer een groots opgezette 'Vis-
happening' plaats met onder
meer een expositie van inter
nationale vissoorten.
