Wijf els over echtheid kenmerken Hals-expositie Disc-jockeys stappen zelf uit platengroef f Nationaal Ballet ornaat Sempre Crescendo zet stijgende lijn voort Liefdesperikelen en spanning bepalen sterk zomerpakket UNST/RTV ËeidóeSouttHit DONDERDAG 10 MEI 1990 PAGINA 15 aliaanse componist jigi Nono overleden ■ETIE De vooraanstaande Ita- pse avant-gardistische componist Nono is gisteren op 66-jarige j in zijn woonplaats Venetië den. Hij was al geruime tijd i. Nono, die steeds op zoek was nieuwe compositietechnieken, zijn eerste successen in West-, and en maakte vervolgens b in Italië en de rest van Europa. beroemde werk „II canto sospe- gecomponeerd in 1955, was geba- d op afscheidsbrieven van ter j veroordeelde Europese verzets- sen. De laatste jaren was hij zich i interesseren voor electronische jomputergestuurde muziek. Nono K getrouwd met een dochter van Wiponist Arnold Schönberg. Nederlandse tv-kokkin botst tegen Kremlin MOSKOU Astrid de Nooy, de zus van Tineke, is gisteren met een ille- ^^Hf. gale taxi tegen de muur van het Kremlin gereden, zo heeft Veronique ij?** ij vanmorgen meegedeeld. Astrid, die tv-kokkin is in het programma van Tineke, kwam, samen met de andere nf twee inzittenden met de schrik vrij. B - Tineke is, samen met haar produktie- |£f team, in Moskou vanwege de twee N rechtstreekse uitzendingen die zij dit foto- anp weekeinde vanuit de Russische hoofdstad verzorgt. Het ongeluk gebeurde op de terugweg naar het hotel. Astrid had net inkopen gedaan voor het programma toen het stuur van de taxi in het stuurslot viel. Hierdoor werd de Lada onhandelbaar. De chauffeur, die er een illegaal bedriif- je op na houdt, werd voor verhoor meegenomen naar het poli- tie-bureau, terwijl de geschrokken passagiers hun weg konden vervolgen. Prijzen kunstveilingen stijgen minder fors DEN HAAG Er lijkt zowel in Amerika als Europa een einde te zijn gekomen aan de enorme prijs stijgingen op veilingen voor moder ne kunst. De laatste twee dagen werd in New York zowel bij Sothe by's als bij Christie's voor eenderde van de aangeboden werken niet de prijs gehaald die eigenaren er ten minste voor wilden hebben. Boven dien gingen tal van werken weg voor minder dan de geraamde op brengst. Sotheby's in New York verkocht dinsdag niet meer dan 55 van de 87 ingebrachte werken, waarvan 20 ook nog voor minder dan de laagst geraamde opbrengst. De avond ervoor haalden bij Chris tie's 26 van de 77 niet de vooraf ge raamde prijzen. Bij Sotheby's werd 'Vrouw in land schap' van de Nederlandse schilder Willem de Kooning teruggenomen, nadat een eindbod van 8,4 miljoen onvoldoende werd geacht. De op brengst was vooraf geschat op 18 tot 24 miljoen gulden. De Koonings „Palisade" ging voor 13,3 miljoen gulden wel weg, maar bleef daar mee beneden de geschatte mini- mum-opbrengst van 15 miljoen gul den. Sommige kunsthandelaren be schuldigen de veilinghuizen ervan de werken met opzet veel te hoog in te schatten. Bij Sotheby's in Neder land zijn de veilingen tot nog toe succesvol. Dit veilinghuis ziet in Eu ropa geen algemene tendens tot overschatting van de verwachtin gen of geringere veilingsresultaten. P.C. Hooftprijs wordt een ton DEN HAAG Minister D'Ancona van wvc stelt voor de P.C. Hooft prijs en de Theo Thijssenprijs te verhogen van 25.000 tot 100.000 gul den. Ze schrijft dit in haar letteren- brief aan de Tweede Kamer. De P.C. Hooftprijs wordt jaarlijks toe gekend in een van de categorieën proza, poëzie of essay. De Thijssen prijs is er voor jeugdliteratuur en^ wordt eens in de drie jaar toege-' kend. Hij werd nog niet lang gele den van 12.500 gulden gelijk gesteld met de Hooftprijs. De minister wil voor letteren met ingang van 1992 vijf miljoen per jaar meer beschik baar stellen dan de tegenwoordige 13 miljoen gulden. L.J. Jordaanprijs 1990 voor Louis van Gasteren AMSTERDAM De Stichting Amster dams Fonds voor de Kunst heeft de L.J. Jordaanprijs dit jaar toegekend aan Louis van Gasteren voor zijn film 'Een zaak van Niveau'. De prijs bestaat uit een geldbedrag van 10.000 gulden Lily van den Bergh krijgt de aanmoedigings prijs film (5.000 gulden) voor haar docu mentaire 'Opstand in Sobibor'. In „Een zaak van Niveau" beschouwt Van Gaste ren de invloed van het water op ons land. 'Opstand in Sobibor', een copro- duktie met de Sovjetunie, gaat over de opstand van de joden in dit concentratie kamp. Het leven van vijf zorgvuldig ge kozen overledenen staat centraal. De film gaat op 18 mei in première. Louis van Gasteren en Lily van den Bergh ontvangen hun prijzen op 26 oktober. HARLEM Tijdens de vorie orbezichting door dè rs van de Frans Hals- ^TB itoonstelling in het 7 1 ans Halsmuseum in larlem, gaf dr. C. imm van het Haus der UIZ yerischen Geschichte in ichen gisteren onder ote belangstelling aan arom de „Regentessen het Oude-mannen- is" volgens hem ten on- chte aan Hals (ca 1582- 56) wordt toegeschre- ande voor het werk, legde imm uit dat de penseelstre- 1 veel minder los zijn neer- iet dan de echte Hals zou jben gedaan en dat er te- getekende contouren te zijn. Hals gaf de contou- met verschillende kleuren er, aldus Hals-kenner mm. a twijfels van Grimm zijn nmerkend voor de hele eer rondom de expositie, die Washington en Londen lu uf 12 mei te zien is in larlem. Grote vraag is hoe- iivan de „Halsen" door de Memmer zelf zijn vervaar- e man achter de expositie .ls-kenner dr. S. Slive van Harvard Universiteit. Slive Grimm verschillen grondig aa Dei 'Q VOl Del itzi iplC: Nationaal Ballet in het AT T Je tèwtheater aan het Spui tW( ihma-Schoenberg Kwartet' rtaangelen alachten den hemel id' en 'Voorbij gegaan'. Herhaling Itnavond. i[ een loflied op het leven een ode aan de dood ver- hijnt Het Nationaal Ballet in jongste premièreprogram- in vol ornaat. Het rahms-Schoenberg Kwartet' Balanchine is het 23e k van deze choreograaf, ?nai larmede ons nationale en- mble wederom een danskun- triomf binnenhaalt, rachtig, ragfijn gestileerd uld6|rtnerwerk binnen indruk- ekkend ruimtelijke patro- en. Vitaal en perfect gedanst een decor vol dieptewer- I;, dat de tsaristische onheid van een Petipa, wie Balanchine verwijst, eens extra accentueert, dit overrompelende mu- ballet was groter tegen- elling met de nieuwe Van 5 y antzigproduktie bijna niet j0n j nkbaar. Deze zich vrijwel Ven 'tijd in triestheid vermeiende alls 2 loreograaf schept ook nu Haf* eer gestalten uit het doden- Sct, 'k' waaï"in dertien mensen r 28J fl als doodsengelen niet al te Wow loeilijk hebben om drie fraai 28-H ansende, maar verder weer- ^Qui )2e vrouwen naar de onder- an V te leiden. Motto is de ichtregel van Achterberg d db Aartsengelen slachten den he- *ii'j iel rood' en het beierend mu- ikaal geweld van de Georgi- irg 3 c^e componist Gya Kancheli Luyc juist de problematische mu- 1-371 lek die in deze donkere sfeer J an doem en dreiging past. !n1tok hier weer een indruk- >.517 ekkend decor, evenals dat bij t,5,1 alanchine van Toer van >-43S chayk. iailet tograimmatisch onnodig had geni ,ar> Dantzig de pas de deux 6 Pi Voorbij gegaan' ingelast. Hij aar 3 laakte dit duet in 1979 voor d lexandra Radius en Han Eb- 27-J *'aar Dit dansverleden had M 2 "et behoeven te worden opge- i Gr» akeld. Zo mooi als toen wordt s? *t toch nooit meer. FRANK DELBOY Concert door koor on orkest ven het Studenten Muziekgezelschap Sem pre Crescendo met werk van Ravel, Crusell en Cherubini, onder leiding van Ernst van Thiel en Herman Koff lard. Gehoord in de Stedsgehoor- zaal in Leiden op 9 mei. Het peil van de door Sempre gegeven concerten vertoonde al een tijdje een opgaande lijn en het concert dat gisteravond onder veel belangstelling in de Stadsgehoorzaal werd ver zorgd, sloot daar keurig bij aan. Met name de metamorfo se die het orkest, onder leiding van Ernst van Thiel, in twee jaar tijd heeft ondergaan, dwingt respect'af. Als eerste onderdeel klonk de orkestsuite „Ma mère l'oye" van Maurice Ravel. Het eerste en tweede deel van deze lasti ge partituur, met de fraai ge speelde solo's voor hobo en Engelse hoorn, werden met veel overgave en gevoel voor de juiste sfeer gebracht. Bernard Henrik Crusell (1775- 1838) schreef rond 1800 zijn klarinetconcert in L Solist Frank Zeven deed er alles aan om zijn publiek ervan te door dringen dat de man en zijn Werk ten onrechte veronacht zaamd worden. Met vuur zette deze jonge muzikant zijn tan den in dit virtuoze stuk van degelijk klassieke leest. Zijn buigzame techniek en alerte dialoog met het orkest onthul den in de drie delen vastbera den de charme en levendige uitstraling van het werk. Daarbij lag Zevens sterke punt vooral in de snelle delen. In het andante pastorale, dat een beetje aan de oppervlakte bleef, had de solist wel iets meer lyriek mogen uitdragen. Na de pauze stond het ensem ble samen met het koor onder leiding van koordirigent Her man Kofflard voor de uitvoe ring van het requiem in c van Salvatore Cherubini (1760- 1842). Het koor kende zijn par tijen goed, zong over het alge meen zuiver, ritmisch goed bij het orkest aansluitend en ont wikkelde een behoorlijk volu me. Wat aan de uitvoering hier en daar afbreuk deed, was een enigszins omfloerste manier van zingen. Ook was de verdeling in mannen- en vrouwenstemmen was niet ideaal, maar dirigent Kofflard wist een en ander over het al gemeen in zeer aanvaardbare banen te leiden. De nummers 3 (Dies Irae) en 4 (Offertorium) sprongen eruit. Het dreigende karakter van het in onvervalste oratorium stijl sterk declamatorisch ge componeerde Dies Irae kwam, in samenwerking met een pre cies musicerend orkest, goed over. Net als het expressieve offertorium, met zijn slepende ritmes en fugatische aanzetten. De tekstbehandeling had ech ter beter gekund en zo'n onze ker geïntoneerd slotakkoord in het Pie Jesu is natuurlijk jam mer, maar dat was een van de weinige missers in een geïn spireerd concert. TOM STRENGERS Ted de Braak op de werkvloer van een autofabriek in zijn zesdelige serie 'Ted's televisite'. foto: ncrv BOMANS IN BEWERKTE VORM TERUG BIJ NCRV HILVERSUM Iedere televisie-kijker zou God op zijn blote knieën moeten bedanken voor de komst van RTL-Veroni que. Niet omdat de Neder landstalige commerciële satelliet een wezenlijke bijdragen levert tot meer kijkplezier, maar eerder omdat het ons ingeslapen omroepbestel heeft wak- kergeschud. De eerste re sultaten daarvan zijn hoopgevend, zo blijkt on der meer uit het sterke programmapakket dat de NCRV zijn kijker deze zo mer voorschotelt. Bij de omroep hebben ze geko zen voor kwaliteit in de hoop daarmee gelijk de benodigde kwantiteit (kijkercijfers) in huis te halen. Toch gaat de omroep niet voor de grootste gemene deler. „Wat in de hele discussie rond kijkcijfers en marktaandelen vaak wordt vergeten, is dat de publieke omroep een andere taak heeft dan de commerciële zenders. De eerste zorg voor de publie ke omroepen is om een volle dig programma-pakket te brengen, zoals in de Mediawet is omschreven. Het gaat om hun publieke taak. Dat daarbij het ontspannende element van televisie niet uit het oog wordt verloren, is duidelijk, maar niet al onze programma's zijn bestemd voor een groot pu bliek. Er zijn er ook bij die al leen door een kleine schare bekeken en gewaardeerd zul len worden", aldus een woord voerder van de NCRV. Dertiende jaargang Het betekent onder meer dat, 'Kerkepad' deel blijft uitma ken van de programmering. Het programma beleeft deze zomer zijn dertiende jaargang en is daarmee een van de langstlopende televisie-pro gramma's van Nederland. En waarom zou de NCRV het pro gramma schrappen. De laatste 'Kerkepad'-zaterdag in Leiden bracht in 1989 rond de 30.000 bezoekers naar de stad. Voor dit seizoen staan negen routes op het programma. Andere 'blijvertjes' zijn 'Weg van de snelweg Nederland', 'Zo vader, zo zoon' (met een panel be staande uit Willem Bol, Gerda Havertong en Dick Passchier), 'Dertien persoonlijke ontmoe tingen' en 'De Puzzelkampi oen'. Het worden vijftien nieu we afleveringen van dit denk sportprogramma, opnieuw on der leiding van Peter Plaisier. „Na het eerste seizoen hebben we de opzet iets gewijzigd. De kandidaten hebben nu meer kans dan vorig jaar om de fi nale te bereiken doordat ze zo wel hun kunnen mogen tonen in de cryptogrammen als de kruiswoordraadsels. Wat niet is gewijzigd, is de snelheid waarmee we de programma's vastleggen. Dat gebeurt echt op Amerikaanse wijze. We ne men alle vijftien afleveringen in een week op". Opmerkelijk is de terugkeer op televisie van Godfried Bo- mans. De omroep heeft een bewerking gemaakt van zijn programma's. Ted de Braak gaat op 'Televisite' bij mede werkers van een bedrijf. Hij ontmoet ze op de werkvloer, roert allerlei onderwerpen aan en biedt ze 'soms als troost' een muzikaal cadeau aan. Het gaat om zes afleveringen waarvoor Ted naar Born, Goirle, Apeldoorn. Heeren veen, Moergestel en Maas tricht reist. Het uiterst popu laire zaterdagmiddag-pro gramma 'Passage' kent een zo merstop, maar Ati Dijckmees- ter offert haar zomervakantie op voor vijf programma's on der de titel 'Passage plus'. In deze shows ontmoet ze telkens twee bekende Nederlanders, die een bepaalde affiniteit met elkaar hebben of elkaar be wonderen. De gasten nemen zelf hun publiek mee naar de studio. Voor de kleinsten gaan Disney-presentatoren Jochem van Gelder en Melline Molle- rus met een tent vol Disney-fi- guren en een tandem op va kantie. In de laatste aflevering bleek dat zo'n tent op zetten voor het tweetal moeilijker was, dan ze hadden verwacht. Slapen ze de rest van de zomer onder de blote hemel? Spanning Het pakket buitenlandse aan kopen geeft de programma's wat extra kleur. De NCRV heeft gezocht naar spanning en ontspanning en heeft daar voor een opmerkelijke balans gevonden. Dat komt omdat daarvoor niet de gemakkelijk ste weg werd bewandeld. Ei genlijk heeft de omroep Ame rika volkomen links laten lig gen en zijn licht opgestoken in Europa en Australië. Het re sultaat is een serie als 'En gang stromer' ofwel 'Once a cop' een driedelige mini-serie uit Denemarken, waarover de NCRV trots meldt: „het is de eerste keer dat een politieserie uit Denemarken op de Neder landse televisie verschijnt". Gezien de inhoud zeker geen programma dat je bij de om roep zou verwachten, want het verhaal is heel realistisch in beeld gebracht. Het is een har de thriller, die de hedendaagse maatschappij weerspiegelt en handelt over een drugssyndi caat. De mini-serie die eind 1988 in Denemarken met suc ces werd uitgezonden, laat een heel eigen manier van filmen zien. Doordat er veel met clo- se-ups wordt gewerkt, raak je als kijker nauw betrokken bij de gebeurtenissen op het scherm. Het enige struikelblok om niet helemaal opgeslokt te worden, is de taal, die weer wat afstand schept. „We heb ben de serie aangekocht van wege de unieke combinatie van Europese sfeer en Ameri kaanse produktiekwaliteit, iets dat je zelden in zo'n goede ba lans tegenkomt", aldus de NCRV. Twee jaar Spannend is ook 'Crossfire', een vijfdelige BBC-serie, die twee jaar op de plank lag om dat de Thatcher-regering vond dat de IRA-karakters, om wie het draait, te positief werden afgeschilderd. Het biedt een boeiende, maar tegelijkertijd realistische kijk op de politie ke oorlog van de IRA en de Engelsen. De 'moeilijkheids graad' van het verhaal noopt de kijker wel geen aflevering te missen. Maar wie het de eerste tien minuten uithoudt, is verkocht. Van Duitse make lij is de spionage-serie 'Code woord Sleutelbloem', waarin de Oostduitse inlichtingen dienst Hartmut Hartmann naar de Bondsrepubliek stuurt om te infiltreren in de West- duitse politiek. Als tegenhan ger van al die spanning is het thema van de inmiddels tradi tionele filmcyclus 'Liefde op het eerste gezicht' met films als 'Room with a view', 'Love story' en 'Children of a lesser God'. Vrolijk, maar eigenlijk ook niet, is de Australische se rie 'Mother and son' over een 35-jarige journalist Arthur Be- are die, na zijn scheiding, bij zijn moeder is ingetrokken Zijn moeder Maggie is nogal vergeetachtig en dat leidt tot komische situaties. Hoewel. HANS PIËT daar van het ministerie van wvc een subsidie van 26.000 gulden voor. Het museum ziet de expositie als een unieke ge legenheid voor een vergelij kend onderzoek. Op de ten toonstelling zijn 75 werken bij elkaar. Onderzoek met micros copen, röntgen-apparatuur en infrarood moet inzicht geven in de eigenlijke werkmetho den van de kunstenaar. Na dit voorlopige onderzoek moeten de nu niet geëxposeerde wer ken van Hals worden onder zocht. Prof. dr. E. van de Wetering, hoogleraar in de kunstgeschie denis in Amsterdam, betoogde gisteren dat de schilderijen die nu „vervalsingen" worden ge noemd, dat maar zelden zijn, doch door leerlingen van hem vervaardigd in zijn werk plaats. De door een computergigant en overheden gesponsorde Hals-tentoonstelling van Slive is de derde die in het Frans Halsmuseum wordt gehouden. In 1937, toen de discussie over de volledige echtheid van de stukken overigens ook al speelde, wa^en er 115 schilde rijen te zien. In 1962 was er een mede door Slive georgani seerde tentoonstelling van 80 werken en nu dus 75 doeken en panelen uit Nederland, Bel gië, Canada, Denemarken, de Bondsrepubliek Duitsland, de DDR, Frankrijk, Engeland, Schotland, Ierland, Tsjechoslo- wakije, de Verenigde Staten, de Sovjetunie en Zwitserland. In totaal gaat het om een der de van het aan Hals toege schreven werk. De Nederlandse tentoonstel ling telt 12 stukken die niet in Washington en Londen te zien waren, waaronder de schutter- stukken van het Frans Hals museum zelf, die niet meer vervoerd mogen worden. Der tig schilderijen van Hals zijn voor het eerst weer terug. Daaronder zijn de portretten van de Van Beresteyns uit het Louvre, de fluitspeler uit Ber lijn, het portret van Heythuy- sen uit München en dat van Isabella Coymans, de glossy dame die het affiche van de tentoonstelling siert. In het centrum van Haarlem is er een manifestatie van mo derne kunst. Omdat Frans Hals slechts één van de Ant werpenaren was die in Haar lem zijn sporen achterliet, heb ben Belgische kunstenaars van nu ook iets aan het centrum van deze stad toegevoegd. De één vervaardigde een beeld, de ander maakte een film die in een etalage te zien is, weer een ander monteerde foto's op een muur. Deze manifestatie duurt, net als de Frans Hals-tentoonstel ling, tot eind juli. Rob Stenders en Jeroen van Inkel ...rap-versie van 'Sympat hy for the devil'... foto: pr heel Europa wordt uitge bracht". De opnamen voor de single, die volgende week verschijnt, zijn inmiddels achter de rug. Daarvoor werd de studio van Ben Liebrand gebruikt, „waar we heerlijk hebben kunnen spelen met wat samples", aldus Jeroen van Inkel. Ben nam tevens de produktie voor zijn rekening. De achter kant van de 45-toeren werd door het duo zelf geschreven en heet 'A few miles high'. Het is overigens niet de eerste keer dat disc-jockeys in de schoenen van pop-artiesten stappen. Veronica disc-jockey Gerard de Vries is misschien het beste Nederlandse voor beeld, maar in het buitenland en dan met name in Engeland en Amerika gebeurt het vaker. HANS PIËT HILVERSUM Buffalo Bob and the Rinkle Star heeft een platencontract weteh los te peuteren bij Phonogram voor de wereldwijde distributie van zijn rap-versie van The Rol ling Stones' 'Sympathy for the devil'. Schuil achter de naam Buffalo Bob and the Rinkle Star gaan de Veronica disc-jockeys Je roen van Inkel en Rob Sten ders. Om hun Radio 3-pro- gramma 'Stenders en Van In kel' wekelijks op een inventie ve manier invulling te geven, bedenken ze de grappen bij wijze van spreken waar je bij staat. Deze rap-versie was er een van. Jeroen: „Bij toeval kwamen we erachter dat de tekst van het Rolling Stones- nummer bijna perfect paste op de muziek van de nieuwe single van Primal Scream 'Loaded'. We hebben de tekst wat aangepast en een paar we ken geleden het resultaat van deze koppeling in de uitzen ding laten horen". Leuk „Daar zijn heel veel reacties op binnengekomen", laat Her man van der Zwan van Pho nogram weten. „We dachten: wat leuk. Dat zouden ze eigen lijk echt professioneel moeten opnemen. Rob en Jeroen voel den daar wel wat voor. Toen heb ik het tweetal een wereld wijde deal aangeboden. In principe voor dit ene nummer. Wordt het echter een groot (Europees) succes dan is dat een gezonde basis voor een hele elpee. Maar ik weet na tuurlijk niet wat zij willen". Jeroen van Inkel en Rob Sten ders stappen straks dus zelf uit de platengroef de huiskamer binnen. En niet alleen via de radio. Herman van der Zwan: „Die jongens hebben geen tijd om uitgebreid promotie te doen. We gaan dus een video clip met ze maken, die ook in Een van de werken van Frans Hals, 'Jongen met schedel', die is te zien op de grote overzichtsexpositie van Hals in Haarlem. foto: anp van mening over het aantal schilderijen dat echt door Hals is geschilderd: Slive denkt 220, Grimm 145. Volgens Slive werkte Hals gewoon volgens verschillende technieken. Het Frans Halsmuseum zelf houdt het erop dat Slive gelijk heeft. Het museum startte niettemin een onderzoek naar de door de Frans Hals toege paste technieken en kreeg

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 15