Accijns op benzine
acht cent omhoog
l Doorbraak in Zuid-Afrika
finale
3
5
13
15
23
26
33
35
Vijf mei
)uitse duikboot uit WO II
evonden bij Hoek van Holland
AUT03
Kabinet akkoord met
invoering basisverzekering
Winst acht legale
casino's neemt toe
met acht procent
14 Dagen Gratis
Uitgave Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers), Postbus 112300 AA Leiden, telefoon 071-122 244, fax 071 -134 941 tbv. redactie.
Directeur-hoofdredacteur: J.J. Hallewas, Chef-redacteur GJ. Onvlee.
Zaterdag 5 mei 1990
81ste jaargang no. 24717
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
Losse nummers f. 1,35
Zonnig en warm. Middagtem-
peratuur rond 25 graden.
Zwakke tot matige oosten
wind.
De vooruitzichten voor zondag
tot en met woensdag: overwe
gend zonnig. Na het weekein
de geleidelijk toenemende
kans op een regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur
eerst nog ongeveer 25 later 20
graden.
OEK VAN HOLLAND Marine-dui-
>rs hebben in de monding van de Nieu-
Waterweg bij Hoek van Holland een
uitse mini-onderzeeër uit de Tweede
fereldoorlog aangetroffen. Dat is het re-
ïltaat van zoekacties die op gang kwa-
ien nadat vorige week een 'drijfvat' van
>n mijn was aangetroffen bij werkzaam-
;den voor de ophoging van het strand,
e marine gaat ervan uit dat de eenper-
ons-duikboot van het type Biber nog
iO kilo springstof-lading bevat. Afhan-
elijk van de weersomstandigheden zul-
n mariniers in de loop van de volgende
reek het vaartuig bergingsklaar maken,
aarna het Rotterdamse bedrijf Smit Tak
eigenlijke berging zal uitvoeren. Een
maal buitengaats zal het projectiel on
schadelijk worden gemaakt.
Volgens een politiewoordvoerder is het
vrijwel zeker dat het strand van Hoek
van Holland tijdens de berging ontruimd
moet worden. Ook het scheepvaartver
keer zal hinder ondervinden van de ber
gingsoperatie.
Duikboten van het gevonden type, vijf
meter lang en uitgerust met een torpedo
en een zogeheten invloedsmijn, werden
in de Tweede Wereldoorlog door het
Duitse leger gebruikt voor verrassings
aanvallen. Tegen het einde van de oorlog
brachten de Duitsers zelf een aantal van
deze boten tot zinken zodat deze niet in
geallieerde handen konden vallen.
Vijftal licht Arnhemse
voor 850.000 gulden op
ARNHEM De Arnhemse politie heeft
vier mannen en een vrouw uit Den Haag,
Leidschendam, Voorburg en Oudewater
aangehouden. Ze worden ervan verdacht
een 81-jarige vrouw uit Arnhem voor
850.000 gulden te hebben opgelicht. Van het
geld werd zes ton teruggevonden. Ook en
kele spullen die bij de Arnhemse ontvreemd
werden zijn boven water gekomen. De Arn
hemse had eerder dit jaar een 44-jarig Haags
familielid toesteming gegeven om twee ton
van haar bankrekening te halen. Ze merkte
via de afschriften dat er 850.000 gulden was
opgenomen. De Hagenaar werd daarop aan
gehouden. Hij bleek inmiddels twee ton uit
gegeven te hebben aan auto's, kantoorarti
kelen en gokken. De andere verdachten zijn
aangehouden wegens medeplichtigheid.
Bonn biedt Moskou
economische samenwerking aan
BONN De Westduitse regering heeft de Sovjetunie uitgebrei
de economische samenwerking aangeboden om de bezwaren
van Moskou tegen het NAVO-lidmaatschap van een verenigd
Duitsland weg te nemen. Aan de vooravond van de eerste Duits-
land-conferentie met zijn collega's uit de DDR, de Verenigde
Staten, Groot-Brittannie en Frankrijk in Bonn had Sovjet-mi
nister van buitenlandse zaken Edoeard Sjevardnadze een
NAVO-lidmaatschap van het verenigde Duitsland als een „ge
vaar voor de stabiliteit in Europa" bestempeld. In een interview
voor de Berlijnse zender RIAS verklaarde de Westduitse minis
ter van buitenlandse zaken, Genscher, dat de Sovjetunie gedu
rende een overgangsperiode haar strijdkrachten op het grondge
bied van de huidige DDR kan behouden. Sjevardnadze zei bij
zijn aankomst op het vliegveld tegen verslaggevers dat het niet
waarschijnlijk is dat er vandaag al definitieve beslissingen wor
den genomen. Sjevardnadze zei echter wel bereid te zijn te pra
ten over een compromis. De ministers van buitenlandse zaken
van de NAVO zijn ook bereid water in de wijn te doen.
Liberiaanse
rebellen
ontvoeren helpers
PARIJS Liberiaanse rebel
len hebben een Amerikaanse,
een Belgische en een West
duitse hulpfunctionaris ont
voerd die langs de grens tus
sen Guinee en Liberia bezig
waren met de inspectie van fa
ciliteiten ten behoeve van
vluchtelingen. De ontvoerden
zijn een Amerikaans lid van
het Peace Corps, David Kel-
ley, een deskundige in de lo
gistiek van de Belgische afde
ling van Artsen Zonder Gren
zen, Ludovic Pichrist, en de
Westduitser Werner Will.
RUBE
OPENBAAR VERVOER JAARLIJKS 4 PROCENT DUURDER
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De
benzineaccijns zal
vanaf 1 november dit
jaar met acht cent per
liter worden ver
hoogd. De tarieven
voor het openbaar
vervoer zullen in het
vervolg jaarlijks met
3,5 a 4 procent stijgen.
Dat maakte minister Maij
van verkeer en waterstaat
gisteren op de wekelijkse
persconferentie van pre
mier Lubbers na afloop
van het kabinetsberaad
bekend. De regeringsfrac
ties hebben overwegend
positief op de plannen
van Maij gereageerd. Ook
de milieuorganisaties noe
men de voornemens „een
stap in de goede richting".
Genoemde maatregelen
maken deel uit van het
Structuurschema Verkeer
en Vervoer Deel D waar
over het kabinet gisteren
op hoofdlijnen overeen
stemming bereikte. De
ministers zijn het erover
eens dat burgers en
bedrijfsleven een hogere
prijs voor hun mobiliteit
moeten betalen. Inzet
daarbij is het autoverkeer
zo veel mogelijk terug te
dringen om file- en mi
lieuproblemen tegen te
gaan.
Eerder besloot het kabi
net de benzineaccijns met
vijf cent te verhogen.
Daar is nu nog eens drie
procent bovenop geko
men (inclusief BTW). De
maatregel, die volgens
Maij slechts eenmalig is,
zal 300 miljoen gulden op
leveren. De prijs voor die
selolie blijft gelijk. De ta
riefsverhoging in het
openbaar vervoer, die tot
nu toe steeds twee pro
cent per jaar bedroeg, is
nodig om de exploitatiete
korten minder hoog te la
ten oplopen. „De reiziger
in het openbaar vervoer
realiseert zich vaak niet
dat er op zijn trein- of
buskaartje 50 tot 70 pro
cent subsidie zit", bena
drukte Maij.
In het structuurschema is
20 miljard gulden gereser
veerd voor het openbaar
vervoer en 15 miljard
voor investeringen in
rijkswegen. Aanvankelijk
lag die verhouding bijna
andersom: 19 miljard voor
investeringen in rijkswe
gen en 12,5 miljard voor
het openbaar vervoer.
Pagina 3: Spitstoeslag
en tolheffing vervangen
rekeningrijden
Doden
herdacht
Koningin Beatrix en
prins Claus
plaatsten
gisteravond tijdens
de nationale
dodenherdenking
op de Dam in
Amsterdam de
eerste krans bij het
Nationaal
Monument. Zij
werden vergezeld
door hun drie zonen
de prinsen Willem
Alexander, Johan
Friso en
Constantijn. Onder
de duizenden
belangstellenden
bevonden zich
zestienhonderd
speciaal
uitgenodigde
nabestaanden van
oorlogsslachtoffers,
jongeren,
vertegenwoordigers
van regering,
krijgsmacht, oud
strijders en
deelnemers aan een
stille
herdenkingstocht.
FOTO: ANP
DE KLERK NIET NAAR NEDERLAND
Demonstratie op tiende
sterfdag 'volksheld1 Tito
BELGRADO Honderden demon
stranten hebben gisteren in Belgrado
op de tiende sterfdag van Josip Broz
Tito het einde van zijn persoonsver
heerlijking geëist. Veel Joegoslaven
herdachten de stichter van het com
munisme met een minuut stilte, maar
in de hoofdstad Belgrado toonde een
demonstratie van de onlangs opge
richte Servische Radicale Partij aan
dat bij velen de bewondering voor
het 35-jarige, onbetwiste leiderschap
van Tito voorbij is. Ongeveer 200 ra
dicalen ontvouwden de Servische
vlag op de stoep van het federale par
lement en droegen leuzen mee als
„Roei het kwaad uit". Tito werd in
Joegoslavië 45 jaar lang .geëerd om
zijn ondergrondse werk tegen de na
zi's tijdens de Tweede Wereldoorlog,
zijn breuk met Moskou in 1948 en het
binnenloodsen van Joegoslavië in de
Organisatie van Niet-Gebonden Lan
den in de jaren zestig. Tien jaar na
zijn dood vinden veel Joegoslaven
echter dat de huidige etnische, econo
mische en politieke moeilijkheden
het resultaat zijn van het zwakke, ge
decentraliseerde bewind van Tito.
Naar verwachting zal het Joegoslavi
sche parlement binnenkort de wet
schrappen die het kritiseren van Tito
of zijn bewind als een misdaad be
stempelt.
KAAPSTAD De rege
ring in Pretoria en het
ANC gaan verder onder
handelen met als uitein
delijke doel afschaffing
van apartheid. Dit is het
Jelangrijkste resultaat van
iet gisteren geëindigde
driedaagse vooroverleg in
Zuidafrikaanse president
i"rederik W. de Klerk (54) en
vice-president en leider
Nelson Mandela. (71) van het
Afrikaans Nationaal Congres
(ANC) spraken aan het einde
van het historisch te noemen
vooroverleg tussen de regering
in Pretoria en het ANC in
Kaapstad van een „grote stap
vooruit". „Zuid-Afrika is als
overwinnaar tevoorschijn ge
komen", aldus Mandela. Het
was het eerste gesprek van het
bewind in Pretoria met het
ANC, de voornaamste bewe
ging van zwarten die sinds
1961 gewapende strijd tegen
Pretoria voert. In een geza
menlijke slotverklaring van
het driedaagse overleg ver
plichten de partijen zich de
sfeer van geweld te beëindigen
en vreedzame onderhandelin
gen na te streven. Hét bewind
belooft in het document ver
der te blijven streven naar op
heffing van de uitzonderings
toestand. Partijen kwamen
verder overeen een gezamen
lijke werkgroep te vormen die
uiterlijk 21 mei een formule
moet vinden om politieke ge
vangenen vrij te laten en ver
klaren in verdere onderhande
lingen een nieuw grondwet-
systeem uit te werken, dat een
einde moet maken aan de
apartheid in Zuid-Afrika. De
Klerk begint direct volgende
week aan een Europese rond
reis, waarop hij overigens Ne
derland niet aandoet, maar
wel Frankrijk, Groot-Brittan-
nië, Zwitserland, de Bondsre
publiek, Griekenland, Portu-1
gal, Spanje, België en Italië.
Algemeen verwacht wordt dat
De Klerk in juni de VS zal be
zoeken.
Pagina 5: Ambassadeur
moet persconferentie Man-
dela-De Klerk verlaten
Weinig aanvragen uitkering burger-oorlogslachtoffers
HEERLEN Het aantal
mensen dat een beroep
doet op de Wet Uitkerin
gen Burger-Oorlogslacht
offers (WUBO) blijft ver
achter bij de verwachtin
gen. Uit het jaarverslag
van de Raad, die met de
uitvoering van de wet be
last is, blijkt dat nog geen
10.000 mensen een aan
vraag hebben ingediend.
de invoering van de wet in
1984 was gerekend op 50.000
aanvragen.
In het jaarverslag, dat aan
staande maandag verschijnt,
geeft de Raad Uitkeringen
Burger-Oorlogslachtoffers
(RUBO) in Heerlen als reden
voor deze tendens de geringe
bekendheid met de wet. Welis
waar is het aantal aanvragen
na de verschijning van het vo
rige jaarverslag verdubbeld,
maar ook 10.000 aanvragen
noemt J. Kleijkers, secretaris
van de RUBO, nog 'erg wei
nig'. Volgens hem zijn er in
ons land zeker een half mil
joen mensen in leven die in
potentie in aanmerking komen
voor een uitkering.
De WUBO is bedoeld voor
mensen die aantoonbaar licha
melijke of psychische schade
hebben opgelopen gedurende
de oorlog. In het jaarverslag
staat dat bijna 45 procent van
de aanvragers wordt erkend
als burger-oorlogsslachtoffer.
De minimale uitkering waarop
zij in ieder geval kunnen reke
nen is 250 gulden per maand.
!j 11 LUrJi
OFF. DEALER
LEIDEN EJ NISSAN ROELOFARENDSVEEN
Lammenschansweg 12B Alkemadelaan 1
Tel. 071-310811 Tel. 01713-12866.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabi
net heeft gisteren over
eenstemming bereikt over
de invoering van een ver
plichte ziektekostenverze
kering voor iedereen.
Over de verhouding basis
aanvullend pakket kon
het kabinet het gisteren
nog niet eens worden.
Staatssecretaris Simons van
volksgezondheid zei na afloop
van het wekelijkse kabinetsbe
raad dat het voorlopig nog
gaat om een 'globale visie' om
dat nog niet alle hobbels zijn
genomen. De wijzigingen in de
gezondheidszorg zullen de ko
mende vier jaar stap voor stap
worden doorgevoerd.
Het kabinet stemde in met het
voorstel van Simons om 85
procent van de premie basis
verzekering afhankelijk te
maken van het inkomen. De
premie zal geïnd worden door
de belastingdienst. De overige
vijftien procent, de nominale
premie, is voor iedereen de
zelfde. De nieuwe zorgverze
kering maakt een einde aan de
huidige verschillen tussen di
verse ziektekostenverzeke
raars: fonds, particulier en
ambtelijke ziektekostenverze
keringen. Volgens Simons zul
len de laagste inkomens geen
negatieve inkomensgevolgen
van de wijziging ondervinden.
Er kon gisteren nog geen
overeenstemming worden be
reikt over de verhouding ba
sispakket-aanvullend pakket.
Simons wilde een basispakket
dat 94 procent van alle medi
sche voorzieningen omvat.
Voor de overige voorzieningen
zou men zich aanvullend
moeten verzekeren. De com
missie-Dekker, die ten tijde
van de CDA/VVD-kabinetten
advies uitbracht over de ver
eenvoudiging van het stelsel
van ziektekosten, stelde des
tijds een verhouding van 85-15
procent voor. Het kabinet
heeft nu besloten de Raad van
State hierover advies te vra
gen.
De fracties van CDA en PvdA
in de Tweede Kamer hebben
inmiddels voorzichtig positief
gereageerd op de kabinets
plannen voor de basisverzeke
ring, D66 enthousiast en de
VVD voornamelijk negatief.
SCHEVENINGEN De
acht legale casino's, waar
onder die van Schevenin-
gen, die onder de vlag van
Holland Casino's opereren
hebben vorig jaar een
bruto opbrengst geboekt
van 371,4 miljoen gulden.
Daarvan wordt 75,5 miljoen
afgedragen aan de schatkist
aan kansspelbelasting (58) en
BTW op speelautomaten (17,5).
Na aftrek van salarissen en
overige kosten resulteert van
de bruto opbrengst dan nog
64,6 miljoen gulden die vol
gens afspraak ook in de schat
kist verdwijnt.
Uit het jaarverslag, over 1988
van de casino's in Amsterdam,
Breda, Groningen, Nijmegen,
Rotterdajn, Scheveningen,
Valkenbhrg en Zandvoort
blijkt dat de winst vorig jaar
met 8 procent is toegenomen,
het bruto resultaat met 16,7
procent en de lasten met 19,4
procent. Het aantal medewer
kers nam toe van 1634 in. 1988
tot 1876 vorig jaar. De bezoldi
ging van de directie, inclusief
pensioenlasten en afvloeiings
regeling beliep vorig jaar ruim
1,3 miljoen gulcten tegen een
kleine negen ton in 1988.
Het publiek vraagt in toene
mende mate om „snellere"
spelen en spelen met een ge
zelschapskarakter, zo signa
leert Holland Casino's. De mo
gelijkheden voor kaartspelen
als Punto BancoJen Mini Pun-
to Banco zijn daartoe het afge
lopen jaar uitgebreid. De casi
no's beschikken inmiddels
over 1072 direct geld uitkeren
de speelautomaten.
Wat de gemiddelde bezoeker
in het casino besteed valt niet
vast te stellen, omdat aan het
einde van de dag alleen het
saldo van inleg minus uitge
keerde bedragen wordt vastge
steld. Dat saldo lag vorig jaar
op 129 gulden per bezoeker
(inclusief parkeergeld, hapje
en drankje) bij een bezoekers
aantal van in totaal 2,8 miljoen
tegen 2,4 miljoen in 1988.
Holland Casino's werkt aan
verbetering van de werkom
standigheden van het perso
neel. Daartoe is op grond van
bedrijfsgezondheidskundig on
derzoek een ergonomische
werkgroep gevormd die het
werkklimaat bij verschillende
spelen analyseert en indien
nodig tracht te verbeteren. Het
eerste spel dat ergonomisch
werd doorgelicht was Black
Jack.
36 PAGINA'S
„Journalisten niet
moediger dan
stratemaker"
Letland herstelt
onafhankelijkheid
Noodsituatie
gemeente-archief
Ondernemers
Rijnsaterwoude
en Leimuiden
verenigen zich
Het
oorlogsverhaal
van goed en
kwaad laat ook
de jongeren niet
los
Leidse Hout als
oorlogsdecor
CM
De kerken 'haben
esgewusst';
waarom deden ze
niet méér?
Quo vadis VVD?
Toon Hermans:
„Achter elk
masker schuilt
nog een masker"
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
BINNENLAND
BUITENLAND
ECONOMIE
KUNST/RTV
SPORT
AUTONIEUWS
LEIDEN/REGIO 1
RTV PROGRAMMAS
WEER/PUZZEL/MENU
BEVRIJDINGSBIJLAGE 23
FINALE 31
Bevrijdingsdag valt deze keer op zaterdag. Iedereen
heeft dus vrij. En dan merk je ineens hoe leuk dat
eigenlijk is. Vandaar zeker, dat de drie vakcentrale
FNV, CNV en MHP er juist nu bij het kabinet op
hebben aangedrongen om de vijfde mei voortaan
voor iedereen als vrije dag te laten gelden. Van
daag luidde hun slogan bij de Bevrijdingspop in
Haarlem dan ook: „Wij eisen; 5 mei vrij! Voor ie-
deren!". Volgend jaar zou niemand daar niet echt
al iets aan hebben, want dan valt het feest op zon
dag, maar het jaar daarna is dat al anders. Of het
kabinet hierop positief reageert is de vfaag. Het
antwoord leest u weldra in de Leidse Courant. Als
u tenminste op deze bon positief reageert.
Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang,
gratis en vrijblijvend, ontvangen.
Ik wil een proefabonnement van 5 weken.
Ik hoef voor slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 1 7,50.
Z Noteer mij direct als abonnee.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
maand f. 24,85 (met automatische betaling)
kwartaal f. 75,10
Naam: Voorl.:
Postcode/Plaats:
(voor controle op bezorging)
Telefoon:
I Deze bon opsturen in een open envelop - zonder postzegel - naar
de Leidse Courant, Antwoordnummer 998, 2501 VC Den Haag
OF BEL: 071 -122 244 m»
I indien daartoe aanleiding bestaat, kan een verzoek om een proefabonnement
worden geweigerd.
i1
£cldóc6otucmt
