Samen-op-Weg heeft meeste kans van slagen in nieuwbouwwijken brieven van lezers Ccidóe Soman! kerk wereld Russische Patriarch Pimen (79) overleden Kritiek van Leidse theologie studenten niet onbesproken RK Kerk geen tegenstander, maar hindernis voor maffia" £cid6c0outmit GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CeiclóeSouacvnt VRIJDAG 4 MEI 1990 PAGINA 2 NN Predikant en volgelingen stappen uit Gereformeerde Kerken BOERAKKER Ds. RH Keegstra uit het Groningse Boerakker, die begin vorig jaar uit het ambt werd gezet, en zeventig volgelingen stap pen uit de Gereformeerde Kerken in Nederland. Zij hebben zich als lid aangemeld bij de Christelijke Gerefor meerde Kerken. Alleen als de gereformeerde synode terugkomt van haar „uiterst onkerkelijk en on rechtvaardig handelen", zul len Keegstra en de zijnen van hun voornemen afzien. Keegstra (48), die in 1984 werd bevestigd als predikant van het Groningse dorp, werd begin 1989 door de classis (re gionale kerkvergadering) Grootegast afgezet. De zeer rechtzinnige predikant werd autoritair gedrag, misbruik van het ambt en grote onzorg vuldigheid in het pastoraat verweten. Korte tijd later werd in Boerakker, dat nog steeds geen nieuwe predikant heeft, een nieuwe kerkeraad geïnstalleerd, die „de instem ming heeft van en gedragen wordt door de gemeente". Keegstra en zijn aanhangers protesteerden bij de synode tegen de gang van zaken, maar kregen vorige week voor de tweede keer nul op het rekest. In een verklaring aan de sy node zeggen Keegstra en de zijnen dat zij een kerk die zonder enigerlei grond een kerkeraad schorst en een pre dikant ontheft uit het ambt onmogelijk kunnen zien als een kerk „die zich laat leiden door Jezus Christus als ko ning der kerken". Hij verwijt de synode, dat zij nooit contact met hem en de leden van de geschorste ker keraad heeft opgenomen. Jeugdzonden maken het ouder worden vaak moeilijk VPW kritiseert film bisdom RIJSWIJK De Vereni- ging van Pastoraal Wer kenden heeft gisteren tij dens haar jaarvergade ring kritiek geuit op een in opdracht van het bis dom Rotterdam vervaar digde film die roepingen wil stimuleren. De film gemaakt in opdracht van het bisdom, was ter be oordeling aangeboden aan de Vereniging van Pastoraal werkenden. Vrijwel unaniem meenden de aanwezigen dat de film een te traditioneel beeld geeft van de werkwijze van een priester. Daarin is de priester Chris Bergs te zien die werkzaam is voor drie pa rochies in de Rotterdamse ag glomeratie. Hij vertelt over zijn taak, zijn keuze voor het celibaat, zijn positie in de kerk, de samenwerking met anderen. De aanwezigen vonden onder meer dat de priester te veel in een centrale rol wordt gezet, dat de vele vrijwilligers waar hij afhankelijk van is niet of nauwelijks in beeld komen. Ook wordt volgens hen geen aandacht besteed aan de mo tieven van waaruit hij zijn pastoraat bedrijft en welke doelstellingen hij heeft. De Voorburgse pastor J. Rood noemde de voorstelling zoals die hier van de priester gege ven werd „his Masters voice". Tegelijkertijd was de vergade ring het er over eens dat in de film „elementen" zitten die ook voor hun eigen priester beeld herkenbaar zijn. De bis schoppelijke gedelegeerde voor de religieuzen, drs. B. Kroese o.c.d., meende dat het er op aankomt met dit pro- dukt aan de slag te gaan en van de kritiek te voorzien die het verdient. Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Meppel met bepaalde opdracht (bejaardenpastoraat ver zorgingstehuizen) (part-time) mw.J.A. Koerselman-Pettinga, kandidaat te Meppel. die dit beroep heeft aange nomen. Aangenomen de benoeming tot bijstand in het pastoraat té Via- nen (buitengew. wijkgemeente) (part time) H. Jonker, emeritus predikant te Barneveld; naar Arnhem (toez.) D P. Rijpma te gorinchem; naar Heusden W.M.M. Moonen te Geert- ruidenberg en Hooge Zwaluwe en Made. Bedankt voor Ter Aar J. Quist te Hendrik Ido Ambacht. Beroepen te Steenbergen J. Strijbis, kand. te Zuid-Scharwoude. Gereformeerde Kerken Aangenomen naar Renkum-Heelsum (beiden part-time) drs.W.A. Andela en mw.drs.M.A. Andela-Hofstede te Bergum (beiden part-time); naar Weesp drs.M.Th. van der Sijs, kand. te Amsterdam. Gereformeerde Kerken vrijgemaakt Beroepen te Baflo i.c.m. Warffum, te Garrelsweer i.c.m. Ten Post, te Fra- neker-Sexbierum, te Ferwerd-Hal- lum, te Musselkanaal-Valthermond, te Surhuisterveen i.c.m. Opende en te Zuidbroek drs.J.B. de Rijke, kand. te Duiven. Aangenomen naar Bus- sum drs.J. de Vries te Haamstede. OPEINDE Grote gere formeerde kerken in Friesland voelen in het algemeen weinig voor een federatie met de her vormde kerk in hun dorp of wijk. De Samen-op-Weg-federaties hebben de meeste kans in nieuwbouwwijken en in plaatsen waar de hervormde gemeente en gereformeerde kerk te klein zijn om zelfstan dig verder te gaan. Dat blijkt uit een onderzoek van de de- putaten (deskundigen) voor oecumenische betrekkingen van de Gereformeerde Ker ken in de provincie Friesland. Van de 147 gereformeerde kerken hebben er 127 gerea geerd, een respons van ruim 86 procent. De meeste Gereformeerde Kerken overleggen en wer ken wel samen met de her vormde gemeente overleggen en samenwerken, maar zijn niet geneigd een federatie aan te gaan. Het gaat daarbij vaak om grotere kerken die zich zelfstandig goed kunnen handhaven. Of deze gereser veerde houding nu aan de ge reformeerden zelf of aan de hervormden ligt, is niet uit de enquête op te maken. Soms houden heel praktische za ken, zoals de kerkgebouwen, beide kerken van een federa tie af. Soms echter lijkt een verschil in mentaliteit het be langrijkst. De enquête is gehouden vóór februari dit jaar. De hervorm de en gereformeerde synodes konden het toen tijdens een gezamenlijke vergadering in Lunteren niet eens worden over de positie van de kerkor de in de herenigde kerk. De commissie die een uitweg uit de impasse moet zoeken, komt volgende maand voor het eerst bijeen. Moeder Teresa in Boekarest Moeder Teresa helptRoemeense aids-patiënten BUKAREST Moeder Tere sa uit Calcutta is in Bukarest. Zij wil onderzoeken, op welke wijze zij hulp kan bieden.aan de talrijke Roemeense kinde ren die aan aids lijden. Moeder Teresa wil proberen in Bukarest een tehuis voor de verpleging van kinderen met aids te openen. Daartoe zullen vier zusters van haar orde in Bukarest gaan wonen. Er is volgens de Nobelprijs winnares al een geschikt pand voor vestiging van het tehuis gevonden. Moeder Teresa is in Roemenië op uitnodiging van aartsbis schop loan Robu van Buka rest. Bijbelpers voor Tsjechoslowakije HAARLEM Nog dit jaar kunnen in Praag bijbels worden gedrukt voor de Tsjechoslowaakse kerken. Het Nederlandse Bijbelgenootschap (NBG) heeft deze week een bijbelpers be steld voor het zojuist opgerichte Tsjechoslowaakse zusterge- nootschap. De pers werd vorig jaar maart* symbolisch aan Tsje- cho-Slowakije geschonken in verband met de viering van het 175-jarig bestaan van het NBG. MOSKOU Het hoofd van de Russisch-Ortho- doxe Kerk, patriarch Pi- men, is overleden. Pimen, die al geruime tijd ernstig ziek was, is 79 jaar gewor den. Vandaag wordt een herdenkingsdienst gehou den. Pimen was de vierde patri arch van de Russisch-Ortho- doxe Kerk na de revolutie van 1917. Hij is vaak bekriti seerd om zijn volgzame hou ding tegenover het commu nistische regime, maar steun de het beleid van perestrojka en glasnost van Michail Gor- batsjov. Pimen, wiens eigenlijke naam Sergej Mikhailovitsj Izvjekov was, werd op 23 juli 1910 in Bogorodsk (nu Noginsk) in de buurt van Moskou geboren. Onder de naam Pimen (Grieks voor herder) werkte hij als diaken en later als priester hij in de jaren dertig en veertig in Moskou. In 1949 werd hij overste van het ho- later van het St. Sergius-' niteitsklooster in Zagorsk, het geestelijk centrum van de Russisch-Orthodoxe Kerk. Van 1957 af stijgt Pimen in de hiërarchie van de kerk. Eerst wordt hij hulpbisschop van Odessa, vervolgens secretaris van het patriarchaat van Mos kou. Daarna wordt hij als me tropoliet van Leningrad en la ter van Kroetitsi en Kolomna een naaste medewerker van patriarch Aleksei. In 1971 kiest de Heilige Synode, het hoogste college in de Rus sisch-Orthodoxe Kerk, hem tot opvolger van Aleksei. Pimen, die leed aan suiker ziekte, prees onder Brezjnev herhaaldelijk het beleid van de Sovjetregering, vooral op het gebied van de vrede en de ontspanning. Hij organiseerde tweemaal ii\ Moskou een vredesconferen tie van de wereldgodsdien sten, een in 1977 en een in 1982. Pimen had eind april 1988 een ontmoeting met partijlei der Michail Gorbatsjov. Het was voor het eerst sinds jaren, dat een Sovjetleider een offi ciële ontmoeting had met een hoge vertegenwoordiger van de grootste kerk in de Sovjet unie. Zij had plaats in het ka der van de voorbereiding van de viering van 1000 jaar chris tendom in Rusland, dat door de Russisch-orthodoxe Kerk met grote plechtigeheden werd herdacht. LEIDSCHENDAM De secretaris van de her vormde commissie voor Theologisch Wetenschap pelijk Onderwijs (TWO), dr. A. de Roon, relati veert de kritiek van Leidse theologiestuden ten op het plan voor een hervormde theologische universiteit. Niet alleen zijn de twee her vormde kerkelijke hooglera ren in Leiden (dr. A. van de Beek en prof.dr. G.H. ter Schegget) het niet met de kri tiek eens, maar bovendien wordt een aantal „absoluut onaanvaardbare eisen" ge steld. De Commissie Kerkelijke Op leidingen (CKO) aan de theo logische faculteit te Leiden wijst in een brief aan het her vormde synodebestuur de universiteit, waartoe de syno de in maart besloot, van de hand en bepleit handhaving van de huidige opzet van de predikantsopleiding (duplex ordo), waarbij hervormde pre dikanten worden opgeleid aan de openbare faculteiten van Amsterdam, Groningen, Utrecht en Leiden. De CKO verenigt alle studenten die overwegen hervormd of re monstrants predikant te wor den, alsmede de kerkelijke hoogleraren en docenten. Volgens De Roon was behalve de twee kerkelijke hooglera ren -Ter Schegget toonde zich nog tijdens de synodevergade ring van maart een groot voortstander van de hervorm de universiteit - ook een min derheid van de Leidse studen ten tegen de inhoud van de brief aan het synodebestuur. „Het is dus geen unaniem standpunt van de kerkelijke opleiding in Leiden", aldus De Roon. Ter Schegget en Van de Beek hebben het versturen van de brief „ten sterkste" ontraden, omdat zij vrezen, dat deze al leen maar een nadelig gevolg voor de kerkelijke opleiding in Leiden kan hebben. ROME De georgani seerde misdaad in Italië heeft de aanval op de Rooms-Katholieke Kerk geopend. De maffia op Si cilië, de Camorra in Na pels en de 'Ndrangheta in Calabria hebben met ge lijksoortige organisaties in Noord- en Midden-Italië in de Rooms-Katholieke Kerk een nieuwe vijand gevonden. Pogingen tot intimidatie, zoals anonieme bedreigingen, sabo tage aan auto's en beschietin gen ter waarschuwing, zijn de laatste maanden scherihg en inslag in Calabria, toch al be rucht om zijn vele ontvoerin gen. Voor de geörganiseerde mis daad is het duidelijk dat de RK Kerk het op haar gemunt heeft, zeker nadat de bis schoppen in een verklaring over de dringende problemen van Zuid-Italië fel naar de ge organiseerde misdaad hebben uitgehaald. „De kerk is nie- mands vijand", zei bisschop Antonio Giliberti van Locri- Gerace in Calabria onlangs voor de Italiaanse televisie. „De kerk is geen tegenstan der, maar een hindernis voor de maffia". De kerk vertelt de waarheid en die hindert de maffia en stoort haar in haar 'arbeid'. 'Omerta' ringen te veroordelen, maar vooral om de vervlechting tussen maatschappelijke orga nisaties en de georganiseerde misdaad aan de kaak te stel len. Voor deze duistere ver vlechting bestaat het woord 'omerta', het stilzwijgend toe laten, de passieve medeplich tigheid aan criminele daden. In Napels met zijn vele jonge werklozen wordt vaak ge zegd; de staat doet niets voor "ons, maar de Camorra zorgt voor werk. En dan niet alleen maar voor durgsdealers of moordenaars, maar ook bij voorbeeld voor werknemers van de stadsreiniging. De staat en de politieke partijen maken deel uit van een on doorzichtig web van bedrog en andere duistere praktijken. De Italiaanse bisschoppen hebben de laatste jaren hun kritiek op de connecties tus sen de'staat, politieke partijen en lokale en provinciale over heden enerzijds en de onder wereld anderzijds niet onder stoelen of banken gestoken. De voorzitter van de bis schoppenconferentie, kardi naal Ugo Poletti, noemde het optreden van de overheid te gen de maffia weinig effec tief. Volgens Poletti moeten de staat en het openbaar mi nisterie „drastische maatrege len" nemen. De politici heb ben op de kritiek gereageerd met de opmerking, dat „er overal zwarte schapen te vin den zijn". Zij vinden, dat de kerk nu eindelijk eens 'man en paard moet noemen'. Dat nu juist is het probleem: Het streven van de Rooms-Katholieke Kerk: Mafia-verdachten in de rechtszaal en bij gebleken schuld achter de tralies. Op de foto een groep verdachten in de rechtszaal van Palermo. in het zuiden domineert de christendemocratische partij, die ervan wordt verdacht de georganiseerde misdaad te be schermen. Maar ook andere partijen hebben soms banden met de maffia. Zo kwam vori ge maand een socialistisch ge meenteraadslid in Napels in het nieuws, omdat hij contac ten met de Camorra zou heb ben. Nog voor de 'frontale aanval' van de kerk hadden sommige kerkleiders al de maffia aan geklaagd. Een van de bekend- sten is de 67-jarige bisschop van Acerra, Antonio Riboldi. Hij heeft nooit een blad voor de mond genomen en is al di verse malen met de dood be dreigd. De Italiaanse premier, Giulio Andreotti sprak in april nog zijn waardering uit vpor de strijd van Riboldi te gen de maffia. „We hebben lastige mensen zoals Riboldi nodig". De Jezuïet Bartolomeo Sorge, directeur van het centrum voor sociale studiën in Paler mo, heeft ook een naam op dit gebied. Hij is van mening dat de maffia alleen met een to taal ander beleid kan worden bestreden en schuwt samen werking met de communisten niet. Het verwijt, dat hij een 'katho-communist' zou zijn, wijst hij van de hand: hij is nooit een aanhanger geweest van de communistische ideo logie en waarom zou je de communisten niet laten mee helpen bij de bestrijding van een ernstig probleem? Deze week ontving het bu reau van het Italiaanse pers bureau ANSA in Palermo een brief, waarin Sorge voor de zoveelste keer met de dood werd bedreigd. Begin april verklaarde het be stuur van de bisschoppencon ferentie zich solidair met mgr. Ciliberti. De kerk moet zich niet door de maffia of ver wante organisaties laten inti mideren, aldus een verklaring van het bestuur. De secretaris van de bisschoppenconferen tie, Camillo Ruini, noemde in een toelichting „de directe aanval op een bisschop dra matisch en afkeurenswaar dig". „Tegelijkertijd is het een goed teken omdat eruit blijkt dat de kerk een bepaalde in vloed heeft. Anders zouden ze ons wel negeren", aldus Rui- O Zorgen om Gorbatsjov NlET voor het eerst maakt men zich binnen NAVO en Eügom zorgen over vooral de economische gang van zaken in (Jngen Sovjetunie en de positie van Gorbatsjov. Maar nog ni£ds eerder heeft die bezorgdheid zo duidelijk geklonken. VooriH^V VS vormen de sombere geluiden uit Moskou niet alleen vcyneel doende aanleiding Gorbatsjov in de kwestie Litouwen op de moment niet voor de voeten te lopen, maar Washingtijj aani zoekt zelfs naarstig naar mogelijkheden Moskou op econger u misch gebied hulp te bieden. -r-r agen1 xiET rommelt duidelijk in de Sovjet-top. Er wordt druk ui. geoefend op premier Ryzjkov en zijn kabinet op te stappin i nu, na het mislukken van het economisch stabiliseringspr[0| gramma, de regering geen kans ziet een beter voorstel op fel te leggen. De militairen, die traditioneel nog steeds grootste machtsfactor vormen, volgen ondertussen niet z< der argwaan de plannen om in het belang van de econor te bezuinigen op defensie. Veel wijst erop dat Gorbatsjov derdaad op eieren loopt. HlJ heeft er in elk geval verstandig aan gedaan zijn eigf rei lot niet langer uitsluitend te verbinden met de toekomst vjj de communistische partij; de tumultueus verlopen l-meivii^gT ring in Moskou heeft dat wel aangetoond. De overheersen<werrii rol van die partij kan namelijk wel eens zeer spoedig tot verleden behoren. De vraag is echter wie door de demonstr^ej rende menigte op het Rode Plein werd weggehoond van h^rnje balkon van het Lenin-mausoleum: alleen partijleider Go^z, z batsjov of ook president Gorbatsjov? In elk geval de partijleider der, want de wel zeer alternatieve 1-meiparade droeg in al^ncje] opzichten het karakter van een anticommunistische manife^e j tatie. Maar ook de president kreeg het op spandoeken en Ls geschreeuwde leuzen- zwaar te verduren. L e] GORBATSJOV was volgens sommige waarnemers ziedenjelter volgens anderen weliswaar geïrriteerd, maar niet echt vaale s de kook, toen hij na een half uur het gejoel van de demon stranten te hebben aangehoord met zijn gevolg het podiu#1^ verliet. Hoe het zij, de eerste burger van Rusland moet dan|t^ j- en zeer onaangenaam verrast zijn geweest door de g^rnati- beurtenissen. Hij is geconfronteerd met het spijkerharde g^jn, geven dat mondige ex-kameraden, al of niet onder het bjig or nier van de oppositiebeweging Democratisch Platform, zijf naa beleid niet zien zitten. fls J bor e at rier JNOG is Gorbatsjov partijleider, maar sinds enige tijd is h| in de eerste plaats president van de Sovjetunie. GorbatsjoP heeft zijn nieuwe machtspositie eigenhandig gecreëerd otn j sneller vooruit te kunnen met zijn hervormingsbeleid. Sneeft Ier dan mogelijk zou zijn indien hij alles vanuit de commietrok nistische partij zou moeten doen. Want daar zitten in sleutelde posities nog te veel gestaalde kaders die glasnost en perestroP" n ka liever vandaag dan morgen de nek zouden omdraaien.^ §45", NiETTEMIN blijft Gorbatsjov onmiskenbaar de vaandePve^: drager van de Russische hervormingspolitiek, inclusief rvee mislukkingen en inclusief de tegenslagen en vertraging^ le| Als het zijn bedoeling is de stagnatie en de problemen volgde dig in de schoenen te schuiven van de communistische par-waard dan is die opzet voorlopig niet geslaagd. De Sovjet-presid^ken e heeft weliswaar een tweede formele machtspositie van waarer^ uit hij kan opereren, maar op het Rode Plein is pijnlijk ddQ0 delijk geworden dat hij daarmee niet automatisch een tweedJjjjen feitelijke machtsbasis heeft gevonden. var irop HET vólk begint zeer ongeduldig te worden. Dat geldt nii^6™ alleen voor de oproerige nationalisten in de Baltische statei het geldt evenzeer voor de intelligentsia en voor de arbeidei die in willekeurige volgorde zowel reële inspraak a f brood op de plank willen. De symbolische afgang van Gor batsjov voorspelt weinig goeds voor de nabije toekomst. Din< Russische leider kan zich niet permitteren zijn voornaamst) natuurlijke bondgenoten de rug toe te keren. Een dubbe TRE machtspositie, die van partijleider en president, helpt niet in* dien Gorbatsjov in geen van beide hoedanigheden voldoenc loyale medestanders weet te verwerven. Hij zal zeer snel zu oshe ke medestanders moeten zien te vinden, wil hij op korte teirgari mijn niet definitief door een zijdeur afgaan. en ingsl OJ Brieven graag kort an duidelijk geschreven. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden 1 stukken te bekorten. Stokpaardje (9) „Gij allen zijt broeders en zus ters", zei Jezus, „en ik heb u vrienden genoemd". Ieder die zich boven deze vriendschap en broederschap verheft pleegt verraad aan de Geest van Jezus als hij zichzelf een troon bouwt temidden van Gods Kinderen om hen (In Je zus Naam?) tot onderwerping gehoorzaamheid en tot per soonsverheerlijking te bren gen. Dat was in feite wat Mi chel van der Plas in zijn inter view in deze krant bedoelde. Eer aan God in den hoge zon gen de engelen, en niet aan prelaten op aarde. Als wij God beminnen met geheel ons ver stand, waarom moet dit ver- :lec tch stand dan worden uitgescha^iidij keld zodra er een prelaat i onze omgeving verschijnt? I Gods Kinderen zijn als vri mensen zo maar uit Gods haij.5 op aarde gevallen, en hebbe» van Hem niet de dodelijk verplichting meegekregen t( T gehoorzaamheid aan het kei kelijk recht en haar beoefe naars. Wij zijn niet geschape EN om kerkje te spelen want de K kerk is middel en géén doe.rs Wij zijn geschapen om h< 1 kwade te laten en het goede t doen. Ieder die gelooft en grrer doopt is en God liefheeft is eesc stukje kerk en hoort tot hian Godsvolk. Daaraan kan zelifon een prelaat niets veranderen D. van Fessem, DEN HAAG. Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers). Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden. Telefoon: 071 - 122 244. Postadres: postbus 11, 2300 AA Leiden. Hoofdkantoor; Koopmansstraat 9, Rijswijk. Telefoon: 070 - 3190 933. Postadres: postbus 9, 2501 CA 's-Gravenhage. Abonnee service Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 u. Nabezorging Telefoon: 071 - 122 248 van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00 u. Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.) Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-girokaart per maand f. 24,85 per maand 25,85 per kwartaal 74,10 per kwartaal 75,10 per jaar 284,50 per jaar f. 285,50 Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244. Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941. Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070-3902 702. Bankiers AMRO BANK NV 473 576 515 POSTBANK NV 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 2