De sluipmoord op Ridder Joris
nt
sKoninginnedag bruisend feest
Uittocht agenten Randstad
Ginjaar:
tragisch
besluit
ficties verpleging van start
Vertrouwen in
koningin Beatrix
fors toegenomen
3INA (INNENLAND
QeidóaQowiant
DINSDAG 1 MEI 1990 PAGINA 3
ibeschouwers rally vernielen natuur
opa;
1LLENDOORN Toeschouwers van de Hellendoorn
illy hebben het afgelopen weekeinde volgens natuurbe-
irders op de Sallandse Heuvelrug ernstige schade aan flo-
;n fauna veroorzaakt. Om maar niets van het autosporte-
[nement te hoeven missen, reden zij met grote snelheid
afgesloten zandwegen die de kwetsbare natuurterpei-
|n doorkruisen. Tegen tientallen toeschouwers is proces-
ia in elaatsbosbeheer legt een direct verband tussen het wange-
d gegeitë van de toeschouwers en de dood van een korhoen. De
en terPe* maa^te deel van de zeldzame populatie korhoen-
irs die op de Sallandse Heuvelrug leeft. De woordvoerder
?zweehp Staatsbosbeheer zegt bovendien miskramen te verwach-
e beidj, doordat drachtige reeën enorm zijn geschrokken van het
)ntwikj>torlawaai. Ook vreest hij dat broedende vogels hun nes-
ië, plup als gevolg van de rustverstoring hebben verlaten,
iror, ai natuur- en milieu-organisaties hebben eerder dit jaar ge-
)beerd de Hellendoorn Rally te voorkomen. Hun be-
aarschrift werd echter door de gemeenten verworpen.
op hef
Bedrijf bezet uit
angst voor ontslag
ROTTERDAM Veertien werk
nemers van het expeditiecontrole-
en bemonsteringsbedrijf Aanleg
in de Rotterdamse haven hebben
het bedrijf sinds maandagavond
bezet. De bezetting is een protest
tegen dreigend ontslag en het fai-
lissement van het bedrijfje dat
volgens de bezetters vanmorgen
door de kantonrechter zou wor
den uitgesproken. De werkne
mers menen dat het bedrijfje le
vensvatbaar is en beschuldigen de
eigenaar van de firma ervan werk
over te hevelen naar een andere
BV. De bezetters zeggen dat er
werk genoeg is en willen het be
drijfje zelf
Doodgeschoten
man in bos
gevonden
MAARBERGEN In
de bossen bij Maars-
bergen is gisteren het
stoffelijk overschot
van een nog onbeken
de man aangetroffen
door een aantal fiet-
schijnlijk doodgescho
ten, zo deelde de rijks
politie mee. Een deel
van het Recherche
Bijstandsteam Utrecht
is vrijgemaakt om de
;zaak te onderzoeken.
Van de daderfs) ont
breekt elk spoor.
DEN HAAG De politiekorpsen van
Den Haag, Amsterdam, Rotterdam en
Utrecht maken zich zorgen over de
grote uittocht van agenten. Met name
het Haagse korps kampt met een grote
leegloop. Op initiatief van Den Haag
zullen de drie korpschefs binnenkort
overleggen hoe zij het politiewerk in de
Randstad aantrekkelijker kunnen ma
ken.
De gemeentepolitie in Den Haag (2200
politiemensen) is de wanhoop nabij. Dit
jaar zijn al bijna honderd mensen ver
trokken, terwijl er andere jaren gemid
deld zo'n zeventig a tachtig agenten
verkassen. „De situatie is ernstig. We
raken meer mensen kwijt dan we kun
nen aanstellen. De werkdruk voor het
zittende personeel is enorm", klaagt P.
Oudenhoven, chef van de afdeling per
soneel en organisatie. „Veel agenten
keren na hun opleiding in Den Haag
weer terug naar de geboortestreek",
legt Oudenhoven uit. De trek naar de
geboortestreek is er altijd geweest,
maar wordt nu versterkt door een
groot aantal vacatures in de provincie.
Ook de huisvesting is een reden voor
vertrek. Oudenhoven: „Voor een flat in
Zoetermeer kun je in de provincie een
aardige eensgezinswoning kopen". Met
aantrekkelijke faciliteiten wil het
Haagse korps de agenten gaan binden.
„We bemiddelen al in huisvesting,
maar misschien dat we toe moeten naar
een soort Randstadtoelage of een bij
drage om de huisvestingskosten te ver
lichten", oppert Oudenhoven.
:t tekej
Mitteij
dat ha
herenil
1 de bel
blijvei
jou blii
iel goej
hereni
MSTERDAM Tiental-
ki muzikanten, duizen-
/oorder1 kraampjes en twee a
G-treiire milj°en schuifelende
len eerzoe^ers vormden giste-
n Vere11 ingrediënten van
van di" bmisende Vrijmarkt
Amsterdam. Het mooie
va^er zorgde voor een ex-
a feestelijke stemming,
aemenswaardige inci-
inten deden zich niet
eest dajor
Ie vraaj
krijge$or enorme drukte
koppe&est hier en daar eerste
kome|lp worden verleend aan
oed wezoekers die in ademnood
m is dekten toen ze letterlijk
en kant meer opkonden.
)k raakten tientallen kin-
■■ren hun ouders tijdelijk
HHwijt. Een speciaal daarvoor
1 U gerichte politiepost voor-
^^am dat vaders en moeders
I^Knlang tevergeefs naar
kroost bleven zoeken,
^^fcblemen hebben zich
^^P^arschijnlijk voorgedaan bij
het Ne bezoekers die wat al te
de herfetig gebruik maakten van
enkeli vele hapjes die langs de
?n vooig werden aangeboden. De
i hongaurjngS(jienst van Waren
eter zoL^e tientallen waarschu-
i actie t^gen uit aan handelaren
'S 6jmf. particulieren die onzorg-
Neder) omsprongen mlt
ing vaffProdukten
onmidh an«er probleem vormde
van d(enorme puinhoop die ach-
ituurlijïbleef toen de bezoekers
ir ni#1" huis keerden. De bin-
enkelhstad was bezaaid met
/eet walstic bekers, verpakkings-
er honiteriaal en achtergelaten
kllen van de vrijmarkt.
|ewel de 150 medewerkers
n de reinigingsdienst gis-
imiddag al begonnen met
schoonmaak, werd pas in
I loop van vandaag weer
li enigszins opgeruimd cen-
lm verwacht.
f Rotterdam werden giste-
i 25 mensen aangehouden
or openlijke geweldple-
Ig. In de havenstad kon-
o alleen mensen met een
fgunning hun waren te
Dp aanbieden. Tussen de
)0 en 1300 mensen vroegen
h vergunning aan. 's A-
fids werd de sfeer hier en
daar „wat broeierig", maar
grote rellen deden zich niet
voor.
Loppersum
Koningin Beatrix bracht de
feestdag door in het Gro
ningse Loppersum en Haren.
In Loppersum trok het be
zoek naar schatting vijfdui
zend mensen. De koningin
maakte er een rijtoer per
landauer en een wandeling
door het dorp, waar ze een
kijkje nam bij tal van spelle
tjes die daar jaarlijks ter ge
legenheid van koninginne
dag worden georganiseerd.
Per koninklijke trein reisde
koningin Beatrix in gezel
schap van prins Claus, hun
zonen, prinses Margriet en
mr. Pieter van Vollenhoven
naar Haren. Daar hadden
zo'n twintigduizend belang
stellenden zich verzameld, in
de hoop een glimp van de
koningin op te vangen.
tAIBAAI
DEN HAAG De laatste
maanden is het langzaam
maar zeker tot Voorhoeve
doorgedrongen hoe uiter
mate kwetsbaar de positie
was die hij binnen de par
tij bekleedde. Terwijl de
VVD zijn uiterste best
deed naar buiten toe rust
en evenwicht uit te stra
len, signaleerde de frac
tieleider „wrevelige ver
houdingen, die meer met
wantrouwen dan met me
ningsverschillen over be
leidszaken te maken heb
ben".
„Je bent als fractievoorzitter
frontsoldaat", onthulde hij be
gin maart in een interview.
„Er wordt van alle kanten op
je geschoten. Omdat jij de vlag
namens jouw troepen in han
den hebt en op de vijand af
moet". Kort daarna stelde
Voorhoeve in een besloten
fractievergadering de vertrou
wenskwestie: kon hij nog wel
op de steun van zijn partinge-
noten rekenen? Alle koppetjes
knikten aarzelend van 'ja',
ar onder de tafel werden de
>sen al geslepen.
Keurige heer
In 1986 sprong Joris, tot dan
toe een relatief onbekende in
de Tweede Kamer, in het
enorme 'gat' dat door de coup
tegen Ed Nijpels was ontstaan.
De VVD verkeerde in malaise:
interne twisten hadden de par
tij bij de kamerverkiezingen
een verlies van negen zetels
opgeleverd. Aan Joris was de
edele taak rust in de tent te
brengen.
Voorhoeve was in alles de te
genpool van zijn voorganger
Nijpels. Had Ed Raket het
imago van een onbesuisd ex
travert politiek dier, Joris
Voorhoeve was de degelijk
heid zelve. Een keurige heer
op de fiets, zo luidde het stem
pel dat hem alras werd opge
plakt enf'de onkreukbare pro
fessor'.
Zijn optreden in de Kamer
was even geordend als zijn
haardos en geborstelde snor.
Bevlogenheid of emotie was
er, zelfs tijdens het crisisdebat,
nooit bij. „Afschaffing van het
reiskostenforfait betekent een
onaanvaardbare lastenverzwa
ring voor de werkenden",
klonk het dan professoraal.
Ondanks zijn gebrek aan cha
risma wist Voorhoeve tijdens
het tweede kabinet Lubbers
toch vrij snel het leiderschap
van de partij te verwerven ten
koste van vice-.premier De
Korte. Met de armen voor de
borst gevouwen en iets achter
over neigend, alsof hij een gro
tere broer toesprak, wist hij de
premier tot het uiterste te sar
ren. In de liberale kamerbank
jes lustte men er wel pap van.
De stemming sloeg echter na
de kabinetscrisis vorig jaar ra
dicaal om. Voorhoeve begon
zijn eerste grote verkiezings
campagne met een blunder.
„Ik heb de koningin geadvi
seerd een reconstructie van
het kabinet te onderzoeken",
sprak hij blijmoedig voor de
camera's. Maar hij zag over
het hoofd dat het CDA al ruim
voor de val van het kabinet de
steven was gaan wenden in de
richting van de PvdA. Door
het kabinet te laten struikelen
verschafte de VVD het CDA
het perfecte alibi voor een
partnerruil.
Tijdens de verkiezingscampag
ne werden interne twisten met
de grootst mogelijke moeite
bedwongen, maar onderhuids
etterde het door. Toen peilin
gen een dramatische nederlaag
voorspelden riep Joris de hulp
in van de 'kanonnen' uit het
Noorden: Wiegel en Vonhoff.
Het versterkte alleen maar het
beeld van machteloosheid.
Verbleekt
ve nog verder. Het innige hu
welijk dat het CDA met de
PvdA had gesloten, bood de
VVD ook weinig ruimte tot
stoken. En tot het demago
gisch bespelen van rechtse
sentimenten liet Voorhoeve
zich niet verleiden. Nee: de
partij moest een progressieve
liberale koers varen opdat bij
de volgende verkiezingen „zo
wel de PvdA als het CDA naar
de hand van de VVD zouden
kunnen dingen". Een koers
wijziging die bij veel machtige
voorzitters van de VVD-kies-
kringen verkeerd is gevallen.
Het was veelbetekenend dat
Voorhoeve tijdens de campag
ne voor de gemeenteraadsver
kiezingen niet welkom was in
Amsterdam en in het liberale
bolwerk Wassenaar.
De laatste weken werd de kri
tiek op Voorhoeve uit beide
vleugels van de partij steeds
luider. Oud-kamerlid Jacobse
klaagde dat het de partij ont
breekt aan „gedecideerde en
gedurfde politieke leiding".
Zoutendijk stelde vast dat de
politieke discussie in de partij
onder het leiderschap van
Voorhoeve verstomd was. Ed
Nijpels opperde dat de kabi
netscrisis een tactische blun
der was geweest.
Oud-defensieminister Bolke-
stein mag nu, in even benarde
tijden als Voorhoeve vier jaar
geleden, de liberale toorts ver
der dragen. Bolkestein geldt in
de fractie als pragmatisch in
tellectueel, niet gemakkelijk
onder te brengen bij één van
de beide vleugels in de partij.
Zijn leiderskwaliteiten zullen
er wellicht voor zorgen dat de
interne twisten in de partij nu
echt tot het verleden gaan be
horen. Maar charismatisch?
Zal hij het electoraat van D66
en CDA weten te bekoren met
zijn wat arrogante optreden?
PAUL KOOPMAN
DEN HAAG VVD-voorzit-
ter Ginjaar noemde vanmor
gen het besluit van Voorhoeve
om af te treden als fractie
voorzitter 'tragisch'. „Voorhoe
ve werd voorzitter op het mo
ment dat het gistte in de partij.
Ik geloof dat hij dat allemaal
gedaan heeft met wegcijfering
van ziehzelf".
Met name Ginjaar heeft de af
gelopen tijd veel kritiek op
Voorhoeve geuit, een houding
die Ginjaar op de bijeenkomst
in Garderen niet in dank werd
afgenomen. Hem werd onder
meer „achterkamertjespoli
tiek" verweten om Voorhoeve
weg te krijgen.
De cofhmissaris van de konin
gin in Groningen Vonhoff
haalde op de VVD-partijraad
vorige maand in Amersfoort
fel uit naar de koers van
Voorhoeve. Vanmorgen zei
hij: „Er is duidelijk in de partij
behoefte om over de plaats
van de VVD in de politiek te
praten. Dat hoeft overigens
wat mij betreft niet te beteke
nen dat er mensen vervangen
moeten worden, dat lost de
problemen niet op". Hij noem
de Voorhoeve vanmorgen
„geen spectaculaire man, hij
wist niet het oor van de pers te
krijgen. Maar hij had weer
heel andere kwaliteiten, hij
heeft erg goed werk gedaan".
net zijiferlingen van de AloysiusschOQl in het Overijsselse Boskamp
met diogelen hun directeur met natte sponzen, omdat hij door een
dsrepu'mme fou* bij het inroosteren van de lessen er voor had ge
en sne(9d dat Z'J als en'9en 'n heel Nederland op Koninginnedag naar
looi moesten. Enkele forse vaders die het schandblok hadden
/er vaifnaakt zetten het niets vermoedende schoolhoofd daarin gis-
het nimorgen Vast, waarna de leerlingen zich mochten uitleven,
en En; FOTO: PERS UNIE
irnituuj
militail
["RECHT De acties in het ziekenhuiswezen voor een betere
zijn vandaag in ruim 40 ziekenhuizen en verpleegtehuizen
n start gegaan. Het actieprogramma dat de vakbonden voor
Europjkomende dagen in petto hebben omvat werkonderbrekingen,
iitslan<idagsdiensten en een scala aan andere activiteiten om uiting
geïnteêeven aan bet ongenoegen over de beloning en de hoge werk-
vorderi1^ *n de ziekenhuizen.
j vakbonden eisen een loonruimte van minstens zes procent.
ran hej werkgevers bieden 3 tot 3,5 procent. Daarnaast willen de
iet 'Euirkgevers bij staatssecretaris Simons (volksgezondheid) één
r is geDcent extra loonruimte claimen om de werkdruk in de zieken-
tuurliji26" te verlichten. De vakbonden vinden dat echter te mager,
van dl
-shoolhoofd in schandblok
Clown Hakin uit Sesamstraat had op het Gerecht in Leiden kinderen én ouders in de
DEN HAAG Koningin
Beatrix is aanzienlijk po
pulairder dan tien jaar ge
leden, toen zij de troon
besteeg. In 1980 had twin
tig procent van de Neder
landers 'weinig vertrou
wen' in Beatrix als vor
stin. Nu is dat percentage
gedaald naar vier. Vijf
procent had in 1980 in het
geheel geen vertrouwen
en dat percentage is nu
nog maar twee.
Deze cijfers komen uit een en
quête van het NIPO, verricht
in opdracht van het tv-pro-
gramma NOS-Laat. Merk
waardig is dat tegelijkertijd
het aantal voorstanders van de
monarchie is gedaald. In 1980
was 86 procent voor het ko
ningschap, nu is dat nog 79
procent. Maar ook het percen
tage republikeinen daalde: van
acht naar vijf. De verklaring
van deze ontwikkeling is dat
veel mensen 'geen oordeel'
zeggen te hebben over de
meest gewenste staatsvorm
voor ons land. Het percentage
'weet niet' is nog groter als het
erom gaat of men wel of geen
vertrouwen heeft in koningin
Beatrix. Maar liefst 21 procent
weet geen antword op deze
vraag. In 1980 was dat percen
tage nog maar negen.
Oud-minister en voormalig in
formateur Jan de Koning
toonde zich verbaasd over
deze ontwikkeling. „Als ie
mand republikein is, kan ik
me daarin, op theoretische
gronden, inleven, al deel ik
die opvatting niet. 'Geen oor
deel'. Dat vind ik raar. De mo
narchie is in dit land heel
zichtbaar en wordt zeer duide
lijk gerespecteerd en geliefd.
Daar geen oordeel over heb
ben? Ik begrijp dat niet".
Koningin Beatrix zelf zei twee
jaar geleden in een tv-inter-
view met de schrijfster Hella
Haasse het volgende: „Het ko
ningschap op zichzelf heeft
symbolische waarde en vindt
zijn zin in het gedragen wor
den door een groot deel van de
Nederlandse bevolking die dit
ook een zinvol systeem vindt
en deze staatsvorm voor het
land waardevol vindt.
Als de mensen het hier niet
meer zouden voelen als bij hen
behorend, als iets waar men
zich bij thuis voelt, dan zou
het niet meer functioneren".
...OH... BieFsrvK. eesma
MKOCPPELS €M wat
OHMKOST... ZUCHT.