ompromis
tussen Vilnius
en Moskou
lijkt dichtbij
2
3
4
6
8
9
CDA wil beperkt districtenstelsel
Vrije dag
Dodelijke steekpartij in nacht vóór Vrijmarkt
VANDAAG
Muiterij in Franse
gevangenissen voorbij
£cldóc6outant
Maandag 30 april 1990
45ste jaargang no. 13745
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
Uitgave Westerpers (behorende tot SijtHoff Pers), Postbus 11, 2300 AA Leiden, telefoon 071 -122 244, fax 071 -134 941 tbv. redactie.
Directeur-hoofdredacteur: IJ. Hallewas, Chef-redacteur GJ. Onvlee'.
„PARTIJ MOET ZICH BEZINNEN OP INTERNE DEMOCRATIE"
Losse nummers f. 1,35
HET WEER
Onder invloed van een krach
tig hogedrukgebied gaat de
temperatuur geleidelijk naar
zomerse waarden. Vandaag is
er volop zon bij een middag-
temperatuur rond 20 graden.
Aan de kust zwakke wind. De
komende dagen stijgende tem
peratuur.
Haagse PvdA laat wethouder vallen
DEN HAAG De PvdA'er J. Heems
kerk keert niet terug in het Haagse colle
ge van burgemeester en wethouders. Het
was de ex-wethouder zelf die de PvdA-le-
den zaterdag opriep te slikken dat hij ten
gunste van een vrouw moet verdwijnen.
Tijdens de emotioneel verlopen vergade
ring van het Gewest Den Haag van de
PvdA kon een groot deel van de leden
niet accepteren dat de ervaren onderwijs
wethouder het veld moet ruimen. Zijn ge
doodverfde opvolger mag dan een vrouw
zijn, maar wat heeft Heemskerk eigenlijk
verkeerd gedaan? De leden vonden dat
het „vrouwen-voorkeursbeleid" belache
lijk star werd toegepast. Desondanks ble
ven de gemeenteraadfractie en het ge-
westbestuur van mening dat Heemskerk
niet kan terugkeren in het college. De ban
was gebroken toen Heemskerk opriep het
verzet te staken. Op dat moment lag een
motie om hem te behouden al op tafel.
„De Haagse PvdA moet zich gaan bezin
nen op de „interne democratie", reageert
Heemskerk. „Naar de achterban wordt
niet voldoende geluisterd. Het komt te
vaak voor dat de PvdA besluiten neemt
die niet zijn uit te leggen aan de leden,
laat staan aan de burgers. En dat is diep
treurig, zeker tegen het licht van de ver
kiezingsuitslag".
Bugatti Royale
duurste ter wereld
LONDEN Een Bugatti Roy
ale type 41, gebouwd in 1931,
is voor ruim 27,5 miljoen gul
den gekocht door een Zwitser
se bank in opdracht van een
consortium van Japanse za
kenlieden, onthult het Britse
dagblad „Sunday Times". De
Bugatti, die werd verkocht
door een Londense verzame
laar van antieke auto's, is
daarmee de duurste auto ter
wereld geworden. In prijs ver
sloeg ze de Ferrari GTO uit
1963, die vorig jaar november
voor slechts 25,8 miljoen gul
den in - ook al - Japanse
handen overging.
Alders wil twee
soorten leidingwater
DEN HAAG Milieuminister Alders
wil dat er een discussie komt over de
kwaliteit van het leidingwater. Er zouden
best twee soorten kunnen komen, zei de
minister gisteren in AVRO's Radiojour
naal. De ene kwaliteit moet geschikt zijn
om te drinken en de andere voor andere
doeleinden. Volgens de bewindsman
wordt in Nederland veel meer leidingwa
ter gebruikt dan in de omringende lan
den. De kwaliteit is nu nog goed, maar
het kost steeds meer geld om dat zo te
houden. Het water wordt bedreigd door
een veelheid van bestrijdingsmiddelen
die in het grondwater terecht komen.
Ook wil de minister dat er noodvoorzie
ning komt voor het geval het beschikbare
water onbruikbaar is na een giframp.
ES
E!
RDGASVOORZIENING LITOUWEN WEER OPGEVOERD
e Sli
MOSKOU De Sovjetunie heeft de
aardgasvoorziening aan Litouwen in
het weekeinde onverwachts weer
opgevoerd. In het conflict over het
onafhankelijkheidsstreven van de
Baltische republiek wordt een com-
promis verwacht.
inkli
laag
istan Zowel de Litouwse president Landsbergis
ils een woordvoerder van Sovjét-presi-
ient Gorbatsjov heeft zich lovend uitgela
ten over het voorstel van de Bondsrepu
bliek en Frankrijk, om de onafhankelijk
heidsverklaring van Litouwen onverlet te
laten, maar de uitvoering ervan op te
schorten.
Radio Vilnius meldde gisteren dat de
kunstmestfabriek te Jonova weer aardgas
geleverd krijgt. De fabriek lag noodge
dwongen vrijwel stil, omdat de Sovjetunie
de gasvoorziening van 18 miljoen kubieke
meter per dag als onderdeel van de econo
mische blokkade had beperkt tot 3,5 mil
joen kubieke meter, net genoeg voor de
dagelijkse huishoudelijke behoefte. Dertig
procent van het fabrieksper^'ffcel, meer
dan 1.000 mensen, zouden vandaag weer
aan de slag gaan. Een woordvoerster van
het Litouwse parlement, Rita Radzavicius,
kon nog geen antwoord geven op de vraag
of de geproduceerde kunstmest naar de
Sovjetunie zou worden verzonden, of in
Litouwen zou blijven.
Pagina 4: „Dit is geen concessie"
Gijzelaar Reed
9mt snel vrij"
YRUT Een tot nu toe
ekende groepering, 'de or-
isatie van de islamitische
eraad', heeft gisteren ver-
ard de Amerikaanse gijze-
take r Frank Herbert Reed vrij
laten. De groep maakte zijn
ntiteit bekend in een brief,
gezeld van een foto van
-od ed, aan een islamitisch pers-
'orde eau in West-Bayrut. Eerder
;rd e de dag hadden een westers
Mafc sbureau en een krant in
e yrut een niet ondertekende
'klaring ontvangen dat
«d binnen 48 uur vrij zou
isereimen. De 57-jarige Reed, di-
arnen ;teur van de Libanese inter-
eelco tionale school, werd ont-
inter erd op 9 september 1986. De
leper tvoering werd indertijd op-
kist door de 'arabische revo-
ionaire cellen van Omar al-
ikhtar'. Vorige week liet de
Plraanse fundamentalisti-
™e groep 'Islamitische Heili-
Oorlog voor de Bevrijding
kings n Palestina' de 55-jarige
tac nerikaan Robert Polhill, do
den* nt van de Universiteit van
ngek yrut- na ruim drie jaar gaan.
ndei
achl-
JSIl
De kraampjes voor de vrijmarkt werden gisteren al ingericht. En de verkoop - van bijvoorbeeld frisdrank begon uiteraard ook al.
FOTO: ANP
AMSTERDAM In de bin
nenstad van Amsterdam is
vannacht een man doodgesto
ken. De identiteit van het
slachtoffer was niet bekend en
de politie had ook geen idee
wie verantwoordelijk is ge
weest voor de dodelijke steek-
Het is vannacht op sommige
plaatsen in Amsterdam, voor
afgaande aan de vrijmarkt, on
rustig geweest. Grote inciden
ten deden zich niet voor, maar
de grote mensenmassa die op
de been was en muziek op ver
schillende plaatsen zorgden
voor veel overlast. Ook gingen
nogal wat mensen zich te bui
ten aan overmatig drankge
bruik. Volgens de politie zijn
er diverse vechtpartijen ge
weest en zeker vijf steekpartij
en. Al een dag voor de vrij
markt zochten enkele duizen
den mensen als een plekje om
hun spullen voor de vrijmarkt
te kunnen uitstallen. De poli
tie greep niet in omdat „daar
geen beginnen aan is".
In de hoofdstad was het dit
weekeinde al druk door de
vele toeristen. De VVV ver
wachtte dat er vandaag onge
veer twee miljoen mensen op
de been zijn in de hoofdstad.
Gisteravond ondervond het
openbaar vervoer daarvan al
een voorproefje. Door de Leid-
sestraat konden geen trams
meer rijden vanwege de men
senmassa's.
Den Haag begon gisteren de
Koninginnedagviering met
een Nachkoningin in hoogst
eigen persoon, die in een café
aan de Papestraat het sein gaf
voor een nacht lang stappen in
een centrum vol Rhythm
Blues. Die eerste Haagse 'Ko-
ninginnenach' was de tegen
pool van het traditioneel defti
ge Oranjebal in hotel Des In-
des op de muziek van het com
bo Herman Schoonderwalt.
Daar werd rond middernacht
een dronk uitgebracht op de
koningin.
Pagina 3: Beatrix in uitbun
dig Haren en Loppersum.
20 PAGINA'S
.Agressiviteit
Israël vormt
bedreiging voor
niet-joden"
Geen extra geld
voor verpleeg
kundigen
Behoefte aan 1-
mei viering blijft
DDR kan h
Gorbatsjov niet K
geruststellen V
Vrouwen over
hun keus voor de
CPN in NOS-
documentaire
Topweekeinde
voor de
Bollenstreek
Museum-
weekeinde trekt
opnieuw 800.000
bezoekers
GEESTELIJK LEVEN/OPlNlE 2
BINNENLANO 3/4
BUITENLAND5/7
KUNST/RTV6
CONSUMENTENINFORMATIE. 7
LEIDEN/REGIO8/9
SPORTUITSLAGEN 10
RTV PROGRAMMAS 11
WEER/PUZZEL/MENU 11
VAN HUIS UIT 12
SPORT 13 T/M 20
iwartrijders
posten A'dam
00 miljoen
MSTERDAM Zwart rij-
n in tram, bus en metro
eft in Amsterdam zo'n om-
raa^S aangenomen dat de scha-
elk jaar ongeveer 100 mil-
gulden bedraagt. Volgens
t Gemeente Vervoerbedrijf
3 p« |dt gemiddeld 25 procent van
naoi reizigers zwart, hetgeen
leitei Afkomt op ongeveer 55 mil-
zwarte ritten per jaar.
Jachten over
(0 Zet hem harder'
fheid ELFT De AVRO moet op-
ider- "uden met de campagne „Zet
m maar harder", zo schrijft
Nederlandse Stichting Ge-
dhinder in een brief aan
VRO rzitter Wallis de
'ies. De NSG heeft de laatste
d veel klachten gekregen
Den 'er de elke maandag door de
"RO op Radio 3 gedane op-
eP de radio harder te zetten.
Stichting Geluidhinder
t het campagnethema
^gelukkig gekozen".
VOOR VERKIEZING TWEEDE KAMER
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG CDA-frac-
tievoorzitter Elco Brink
man is voorstander van de
invoering van een beperkt
districtenstelsel bij de ver
kiezing van de Tweede
Kamer. Daarmee zou naar
zijn mening „de politiek
dichter bij de burgers" ge
bracht kunnen worden.
Brinkman wil dat de bijzonde
re kamercommissie-Deetman,
die bestaat uit de fractievoor
zitters en die zich bezighoudt
met de mogelijkheden voor
bestuurlijke en staatsrechtelij
ke vernieuwing, zijn idee in
bespreking neemt.
De CDA-voorman denkt niet
aan een systeem zoals in
Groot-Brittannië, waar één
district maar één Lagerhuislid
kiest en de stemmen op de an
dere kandidaten dus verloren
gaan. Brinkman schaart zich
wel achter het stelsel zoals dat
al vele jaren door D66 wordt
bepleit. Een beperkt of gema
tigd districtenstelsel houdt in
dat het land wordt opgedeeld
in een niet te groot aantal dis
tricten: twaalf bijvoorbeeld, als
men de grenzen gelijk laten
lopen met die van de provin
cies, of achttien als men vast
wil houden aan het huidige
aantal kamerkieskringen.
Binnen deze districten wordt
dan het stelsel van evenredige
vertegenwoordiging toegepast,
zodat één district verscheidene
kamerleden afvaardigt. Het
gevolg zou zijn, zo meent
Brinkman, dat de binding van
de kamerleden met hun kie
zers veel groter wordt. Zij
worden dan immers letterlijk
vertegenwoordigers van hun
De CDA-fractieleider wil geen
kiesdrempel invoeren, zodat
het voor de kleine partijen
niet extra moeilijk wordt om
in de Tweede Kamer te ko
men. In de jaren zeventig heb
ben KVP, ARP en CHU ook al
eens zo'n voorstel gedaan. Dat
werd toen afgewezen door
PvdA en D66, omdat deze par
tijen een beperkt districten
stelsel onverbrekelijk verbon
den achtten met een verkie
zing van de minister-presi
dent. Van dat idee moesten de
confessionele partijen niets
hebben en zo denken ze er nog
steeds over.
Volgens Brinkman is zijn
voorstel het logische vervolg
op de gedachte van het CDA
dat het bestuur dichter bij de
burgers moet worden ge
bracht. Dat zou kunnen door
taken die nu nog door de rijks
overheid worden uitgevoerd,
over te hevelen naar bijvoor
beeld de gemeenten, de sociale
partners en de schoolbesturen.
LILLE/DOUAI Gede
tineerden in twee Franse
gevangenissen zijn het af
gelopen weekeinde in op
stand gekomen. Ze wei
gerden na het luchten
naar hun cellen terug te
keren en bezetten de 4a~
ken. In de loop van giste
ren gaven ze zich over.
De muiterij begon in de ge
vangenis van Loos-Les-Lille
bij de Noordfranse stad Lille
op zaterdagmiddag, toen 137
gedetineerden na het sport-
uur weigerden naar hun cel
len terug te keren. De bewa
king wist hen af te zonderen,
maar kort daarna kwamen
370 anderen in opstand. Zij
stichtten brand en richtten
vernielingen aan. De autori-
Gedetineerden zitten op het
dak van de gevangenis in
Loos.
FOTO: AFP
teiten kregen de gevangenis
na enkele uren weer onder
controle, maar 50 gedetineer
den verschansten zich op het
dak. Zij gaven hun actie gis
terochtend op, nadat de offi
cier van justitie had toege
zegd dat er geen collectieve
sancties getroffen zouden
worden. Even later kwamen
ongeveer 50 gevangenen in
de gevangenis van Douai, 25
kilometer van Lille, in op
stand. Zij verschansten zich
eveneens op het dak, maar
gaven zich later over.
De gevangenen zouden boos
zijn over de slechte omstan
digheden. In Loos, een ge
vangenis die berekend is op
550 man, zitten meer dan
1.000 veroordeelden. Een cel
wordt vaak met vier perso
nen gedeeld. Ook hebben de
gevangenen het gevoel dat er
met twee maten wordt geme
ten. Zo werd onlangs amnes
tie verleend aan Franse par
lementariërs die misdaden
hadden gepleegd.
Mededeling:
Vandaag, Koninginnedag, zijn onze kantoren de gehele dag gesloten.
Rijswijk, Koopmansstraat 9
Den Haag, Spui
Delft, Verwersdijk 6-8
Zoetermeer, le Stationsstraat 148
Gouda, Markt 26
Leiden, Apothekersdijk 34
Ook het bespreekbureau dat gevestigd is op het Spui is de gehele dag gesloten.
Directie
Haagsche Courant/dagblad Het Binnenhof/Goudsche Courant/Leidse Courant
Ritzen vindt
studentenacties
voorbarig
DEN HAAG Minister J.
Ritzen van onderwijs vindt dat
de Landelijke Studentenvak
bond (LSVB) voorbarig is met
haar oproep om op 8 juni een
landelijke demonstratie te
houden in Amsterdam tegen
mogelijke bezuinigingen op de
studiefinanciering.
„Er is een Heroriënteringsnota
Studiefinanciering op komst,
maar een besluit over bedra
gen of nieuwe structuren is
'nog niet genomen. Maar welke
vorm er uiteindelijk uitrolt,
die zal altijd voldoen aan de
eis dat onderwijs maximaal
toegankelijk moet zijn voor
alle bevolkingsgroepen, onge
acht de hoogte van het inko
men van de ouders", aldus de
woordvoerder van het minis-
De LSVB vreest dat het kabi
net zal besluiten tot een bezui
niging van 650 miljoen gulden
door privatisering van de stu
dieleningen en verkorting van
het recht op studiefinancie
ring. De vakbond eist van de
minister dat, hij met een helder
en rechtvaardig stelsel van
studiefinanciering op de prop
pen komt. Ze wil verder on
dermeer een onderzoek door
de rekenkamer naar de totale
onderwijsbegroting zoals bij
voorbeeld naar ingesleten en
geldverslindende mechanis
men binnen die begroting. Ze
wil ook dat de minister zo snel
mogelijk zijn nieuwe plannen
bekend maakt. „Amsterdam
zal 8 juni in het teken staan
van de heersende onvrede on
der studenten", aldus een
woordvoerder van de LSVB
Vrijwel iedereen heeft vandaag - Koninginnedag -
een vrije dag. Vandaar dat de krant aanmerkelijk
vroeger dan op andere dagen verschijnt. Zo heeft
de bezorger ook nog iets aan zijn vrije tijd. Onge
twijfeld hebt u, tussen het feestvieren door, even de
tijd om de Leidse Courant in te kijken. Want zelfs
op een feestdag als die van vandaag, waarbij uw
aandacht ongetwijfeld wordt afgeleid door het ge
druis binnens- of buitenshuis, wilt u toch wel weten
wat er behalve in feestvierend Nederland in de rest
van de wereld allemaal aan de hand is. Je kunt
hem immers niet missen, je snelle en flitsende dag
blad. Ook niet op je vrije dag.
i 14 Dagen Gratis
I Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang,
I gratis en vrijblijvend, ontvangen.
Noteer mij direct als abonnee.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
maand f. 24,85 (met automatische betaling)
kwartaal f. 75,10
Naam:
Straat:
Voorl.:
OF BEL: 071 -122 244
(voor controle op bezorging)
n proefabonnement
IIIIHWU.I
