Sovjet-burgers
luiten wrok over
ramp
Tsjernobyl
VS willen minder
Stealth's kopen
SS
In Litouwen gaat voedstl
volgende week op de bon
/afontaine blijft SPD-kandidaat
Rechter in YS staat vrouw toe te sterven
UITENLAND
CeidócSotruMit
VRIJDAG 27 APRIL 1990 PAGINA 7
arlement Argentinië
ist eilanden weer op
NDEN Groot-Brittannië heeft ver
aard dat het niet akkoord kan gaan met
en besluit van het Argentijnse parlement om
e Falklandeilanden, alsmede enkele andere
Iritse eilanden in het zuiden van de Atlanti-
I che oceaan, te laten opgaan in een Argen-
1 jnse provincie. Regeringsbronnen in Lon-
en noemen de Argentijnse stap een gevolg
an interne politieke factoren. Ze geloven
liet dat Buenos Aires aanstuurt op een nieu
we confrontatie. Groot-Brittannië en Argen-
nië voerden in het voorjaar van 1982 ruim
en weken oorlog over zeggenschap over de
'alklandeilanden, Zuid-Georgië en de Sand
wicheilanden. Pas twee maanden geleden
werden de diplomatieke betrekkingen tussen
1 eide hersteld.
Griekse regering
krijgt vertrouwen
ATHENE In Griekenland heeft
de nieuwe conservatieve regering-
Mitsotakis een motie van wantrou
wen overleefd. Hierdoor kan een
begin worden gemaakt met de uit
voering van een pakket radicale
maatregelen op het gebied van
economie en buitenlandse zaken.
Mitsotakis heeft beloofd de onder
handelingen met de VS over de
Amerikaanse bases in Grieken
land te hervatten, meer samen te
werken binnen de EG en Israël di
plomatiek te erkennen. Bovendien
wil hij een rigoureus hervormings
programma doorvoeren om de
Griekse economie nieuw leven in
te blazen.
Politie Lima pakt
6.000 mensen op
LIMA In Peru heeft de politie bij een
jacht op linkse guerrillastrijders zesdui
zend bewoners uit de sloppenwijken
van de hoofdstad Lima gearresteerd. De
politie zocht de daders van een aanslag
op een politieauto waarbij eerder op de
dag twee agenten het leven verloren.
De politie maakte bij zijn zoektocht door
de sloppenwijk gebruik van pantser
voertuigen en honden. Niemand heeft
zich voor de aanslag verantwoordelijk
gesteld, maar de maoïstische beweging
Lichtend Pad wordt sterk verdacht. In
de strijd tussen het leger en de guerril
lastrijders van het Lichtend Pad zijn in
de laatste tien jaar 18.000 doden gaval-
len.
Shamir form.teur
JERUZALEM De sraëlische
president Chaim Herzog keft giste
ren de leider van het rectse Likud-
blok, Yitzhak Shamir, ge-aagd een
nieuw kabinet te vorme. Hij be
sloot daartoe nadat de leier van de
Arbeiderspartij, Shimon tres, zijn
formatieopdracht had terggegeven.
Shamir krijgt 21 dagen e tijd om
een kabinet samen te stelln, met de
mogelijkheid tot een verleging met
nog eens 21 dagen. Het i onduide
lijk hoe Shamir een mjrderheid
van het parlement acter zich
denkt te krijgen. Net als'eres kan
hij rekenen op de steun an exact
de helft van de parlemntsleden.
Maar hij heeft ten minstéén stem
meer nodig.
Brussel en Gaddafi
eens over gijzelaars
BAYRUT België en Libië zouden een akkoord
hebben bereikt over de vrijlating van vier Belgische
gijzelaars, die worden vastgehouden door een pro-Li
bische groep in Libanon. Brussel zou Libië handels
overeenkomsten hebben toegezegd. Ook is beloofd
een Palestijn, die in België een levenslange gevange
nisstraf uitzit wegens een bomaanslag op een synago
ge, gratie te verlenen. Het feit dat België met Libië
afspraken maakt wijst er andermaal op dat de Pale
stijnse Fatah Revolutionaire Raad (FRC) van Abu
Nidal volledig onder Libische controle staat. De gij
zelaars van Abu Nidal worden in feite door (en
waarschijnlijk ook in) Libië gevangen gehouden. Het
gaat om Emmanuel Houtekins, zijn vrouw Godelieve
Kets en hun twee kinderen. Ze werden ontvoerd in
1987 terwijl ze op een jacht een rondreis maakten op
de Middellandse Zee.
Geheime politie
doodde miljoenen
Sovjetrussen
TOKIO Sinds de oktoberrevolutie
van 1917 zijn in totaal bijna vijf miljoen
Sovjetrussen gedood door de geheime
politie; 1,2 miljoen door de voorloper
van Stalins NKVD en van 1934 tot '54
onder Stalin nog eens 3,5 miljoen. Dat
heeft een van de leiders van de huidige
KGB, generaal Karbainov, verklaard
in een vraaggesprek met het Japanse
blad Sankei Shimbun. Sinds het begin
van perestrojka in '85 zijn er volgens de
generaal dertig spionnen gearresteerd,
van wie twee leden waren van de
KGB. Van de dertig zijn er 29 geëxecu
teerd en wist er een te vluchten.
WASHINGTON De
Amerikaanse minister van
defensie, Dick Cheney,
heeft voorgesteld het pro
gramma voor de aanschaf
van de voor radar 'on
zichtbare' Stealth B-2-
bommenwerpers bijna te
halveren van 132 tot 75
toestellen. Dat zou een be
sparing opleveren van
14,4 miljard dollar.
In het Congres is steeds scher
pe kritiek geuit op de B-2 van
wege de kosten. Opgemerkt is
dat de bommenwerper duur
der is dan zijn gewicht in
goud. Cheney wil daarnaast
bezuinigingen op vijf andere
vliegtuigprogramma's. In to
taal zouden zijn voorstellen tot
1997 moeten leiden tot bespa
ringen van bijna zeventig mil
jard gulden. VS-onderminister
van defensie Atwood zei
eerder deze week dat de bezui
nigingen zijn ingegeven door
de beoordeling van de militai
re dreiging van de Sovjetunie
en een inschatting van wat de
VS zich de komende tien tot
twintig jaar kunnen veroorlo
ven.
De afgenomen dreiging van
het Warschau Pact en de ont
wikkelingen rond de beide
Duitslanden hebben de VS er
al toe gebracht af te zien van
de vervanging van de Lance-
raket. Dit in de BRD gestatio
neerde kernwapen zou in 1992
moeten worden vervangen.
Bonn was hier al op tegen,
omdat de Lance alleen ge
schikt is om doelen te raken
op het grondgebied van de
huidige DDR. De VS zouden
nu ook bereid zijn het arsenaal
tactische kernwapens (artille
rie) in Europa eenzijdig te ver
minderen. Het niet vernieu
wen van de Lance en het mo
gelijke afschaffen van het nu
cleair 8-mm geschut zou in
houden dat Nederland twee
van zijn vier 'kerntaken' ver
liest. Op 9 en 10 mei zullen de
ministers van defensie van de
NAVO in Canada praten over
de vermindering van de kern
bewapening.
DDR-leiders voelen niets
voor lidmaatschap NAVO
OOST-BERLIJN Kort
voor de eerste bijeen
komst in het kader van
het zogeheten twee-plus-
vier-overleg over een ver
enigd Duitsland, hebben
de Oostduitse leiders gis
teren te kennen gegeven
niets te voelen voor een.
lidmaatschap van de
NAVO.
Tijdens een zitting van de
Volkskammer, het parlement
van de DDR, zei de Oostduitse
premier Lothar de Maizière
dat Oost-Berlijn zich niet zon
der reden tot nu toe in stilzwij
gen heeft gehuld inzake een
mogelijk Oostduits lidmaat
schap van de NAVO. „Wij wil
len de militaire blokken over
winnen, niet herschikken", zo
zei De Maizière.
De minister van buitenlandse
zaken van de DDR, Markus
Meckel, sprak zich uit voor
i nieuw Europees veilig
heidssysteem. „Het lidmaat
schap van de NAVO is niet
ons doel", aldus de minister.
De Duitse eenwording lijkt
echter sneller te worden ver
wezenlijkt dan het nieuwe Eu
ropese veiligheidssysteem en
daarom zou een tijdelijke op-
;ing volgens Meckel nood
zakelijk kunnen zijn. Mocht de
DDR in dat verband genood
zaakt worden het lidmaat
schap van de NAVO in over
weging te nemen, dan zou het
westers bondgenootschap eerst
zijn strategie drastisch moeten
wijzigen, aldus de bewinds-
Misleid
Intussen proberen de Duitse
ministers van buitenlandse za
ken hun Sovjet-ambtgenoot
Sjevardnadze ervan te overtui
gen dat de Sovjetunie niets te
vrezen heeft van een verenigd
Duitsland. De Sovjetunie heeft
de plannen van Bonn met be
trekking tot de Duitse eenwor
ding verkeerd begrepen, aldus
beide Duitse ministers. Dat
was geen misverstand, maar
boze opzet, zo is onlangs geble
ken uit nieuwe informatie
over de laatste dagen van
Hans Modrow als interim-pre
mier van de DDR. Een Oost
duitse functionaris verklaarde:
„We hebben duidelijke aanwij
zingen dat Modrow niet eerlijk
te werk is gegaan. Zo heeft hij
de Sovjetunie wijsgemaakt dat
het in de bedoeling van de re
gering in Bonn lag om Oost-
Duitsland over te nemen zon
der zich iets aan te trekken
van de belangen van diens
buurlanden".
week moet schikken in haar
wens. De 51-jarige Thelma
Stussy wordt kunstmatig in le
ven gehouden met behulp van
een gasmasker. Ze lijdt sinds
twee jaar aan de ziekte van
Lou Gehrig, een aantasting
van het zenuwstelsel, waar
voor geen genezing bestaat.
Stussy en haar familie stapten
naar de rechter voor beëindi
ging van de medische behan
deling, nadat het zieknhuis dit
verzoek geweigerd had. Rech
ter Nicholas d'Alessandro be
sloot de vrouw op haar ziek
bed te ondervragen. Maar door
haar ziekte is ze niet meer tot
praten in staat. Slechts ja en
nee weet ze duidelijk te ma
ken. Met de ogen knipperen
betekent 'ja' en een licht
schudden betekent 'nee'. Daar
mee wist ze D'Allesandro te
overtuigen van het feit dat ze
pijn had en niet langer in le
ven gehouden wilde worden.
j«Weer presidentskandidaat
|n Colombia doodgeschoten
^BOGOTA Duizenden
angers van de vermoorde Co-
8 jmbiaanse presidentskandi-
7 laat Carlos Pizarro hebben
gisteren de lijkkist van hun
>olitieke leider begeleid op
2 veg naar het parlementsge-
>ouw, waar hij opgebaard zal
7 iggen tot zijn begrafenis mor-
20 en.
'izarro (38), de derde presi-
lentskandidaat voor de ver-
bezingen van 27 mei die werd
rermoord, werd enkele malen
het hoofd en nek geschoten
n boord van een vliegtuig
:ort na het opstijgen van het
liegveld van Bogota. De
noordenaar werd door een
an de twaalf lijfwachten van
Ie kandidaat ter plaatse dood-
jeschoten.
'izarro is een voormalig guer
rillaleider, die de guerrilla-
jroep M-19 overhaalde in
aart in te stemmen met een
lestand van de regering en de
itrijd op het politieke vlak
'oort te zetten.
in een anoniem telefoontje aan
iet radiostation zei een man,
lie sprak uit naam van de Ex-
aditables - de meest gezoch
te drugsbaronnen in het
land -, dat deze lootjes hadden
getrokken met de namen van
vier presidentskandidaten.
„Pizarro was de gelukkige".
Een andere anonieme beller
ontkende echter de betrok
kenheid van de machtige co
caïnekartels.
(Vervolg van de voorpagina)
MOSKOU Het voedsel
gaat in Litouwen vanaf 1
mei op de bon. Dat heeft
het parlement van de re
publiek gisteren bekend
gemaakt.
Een woordvoerster van het
parlement zei niet welke le
vensmiddelen op de bon gaan.
Litouwen produceert genoeg
vlees en zuivel voor de eigen
bevolking. Waarschijnlijk gaan
produkten die geïmporteerd
worden op rantsoen. Premier
Kazimiera Prunskiene van Li
touwen zei eerder dat de uit
voer van vlees, melk en ande
re produkten naar overige de
len van de Sovjetunie gestaakt
zal worden.
Een Litouwse delegatie wordt
vandaag in Leningrad ver
wacht om met plaatselijke au
toriteiten te praten over de le
vering van produkten. Litou
wen zou bereid zijn met harde
valuta te betalen of tot ruil
handel over te gaan. De Balti-
sche republiek wil ook gaan
praten met sympathisanten in
Moskou, Lvov en het olierijke
gebied Tjoemen in Siberie. Als
Litouwen zaken kan doen zal
het transport van de goederen
waarschijnlijk een probleem
zijn, omdat Moskou de contro
le heeft over het vervoer per
trein of vrachtwagen.
De 3,8 miljoen inwoners van
Litouwen ondervinden steeds
meer last sinds Sovjet-leider
Gorbatsjov vorige week een
economische blokkade afkon
digde en de olie- en gasleve-
ranties aan de afvallige repu
bliek nagenoeg stopzette. Zie
kenhuizen melden een tekort
aan medicijnen, terwijl kran
ten voorbereidingen treffen
hun edities te halveren. Ook is
er gebrek aan suiker, graan,
zout en margarine. Benzine
werd vorige week al gerant
soeneerd. De ministerraad van
Litouwen heeft deze weekui-
me bevoegdheden gekr^en
om het embargo zo draa,ijk
mogelijk te maken. De iad
kan bevoorradingsplarien
wijzigen, arbeiders naar arie-
re werkplaatsen sturen en
grondstoffen en geld opeisq.
Een man uit Litouwen lie
zichzelf gisteren in Moskoiop
het plein voor het Bolsjoj-tta-
ter in de brand stak, is ovée-
den. De zelfverbranding 'as
klaarblijkelijk bedoeld als po-
test tegen het optreden an
het Kremlin tegen de 34ti-
sche staat, maar er zijngten
brieven of petities gevnden
die de actie van de 52arige
Slanislovas Zhamaitis vrdui-
delijken. Volgens een bloe
men verkoopster had Zhmai-
tis, vader van twee kineren,
een halve kan petroleuirover
zichzelf gegoten, een lcifer
afgestreken en zichzei in
brand gestoken.
Leerlingen Eton
in spijkerbroek
naar de stad
LONDEN Leerlingen van
Eton College, de beroemdste
kostschool van Groot-Brittan-
nie en kweekplaats voor het
Britse establishment, mogen
voortaan in hun vrije tijd in
spijkerbroek en overhemd
zonder stropdas de straat op.
De leiding van de universiteit
heeft echter reeds aangekon
digd de klok weer te zullen te
rugdraaien, als de studenten er
slordig bij gaan lopen. Tot op
heden mochten de 1.260 stu
denten van Eton, allen jon
gens, slechts de stad in gekleed
in een nette broek, colbert en
overhemd met stropdas. De
commissie van docenten en
ouderejaars leerlingen die de
nieuwe regulering heeft voor
bereid verklaarde te hebben
geprobeerd een evenwicht te
vinden tussen „comfort en fat-
3/'! ÏEULEN/BONN Os-
tar Lafontaine, de socia-
7/8 istische minister-presi-
3/4 tient van de Westduitse
leelstaat Saarland, blijft
foor de SPD kandidaat
5/8 Voor de verkiezingen op 2
iecember. Lafontaine
naakte het gisteren rede-
ijk nadat hij woensdaga-
ond met een slagersmes
de nek was gestoken.
voorzitter van de SPD,
Hans-Jochen Vogel, zei na een
gesprek met Lafontaine dat
die de zware nachtelijke ope
ratie goed had doorstaan en
dat hij weer grapjes maakte.
Vogel zei verder dat Lafontai
ne er niet over peinst de strijd
om het bondskanselierschap
tegen christen-democraat Hel
mut Kohl te staken. „Hii con
centreert zich de komende we
ken op zijn lichamelijk herstel.
Daarna zal hij zich weer ge
heel gaan wijden aan de taak
die de SPD hem heeft gege
ven", aldus Vogel.
Volgens een medisch bulletin
zal Lafontaine, die is opgeno
men in het academisch zieken
huis in Keulen, geheel van
zijn verwondingen herstellen.
Aanvankelijk meldden artsen
dat bij de steekpartij zijn hals
slagader was geraakt, maar bij
de operatie bleek dat dit niet
zo was. Zijn verwondingen
waren volgens de medici wel
levensgevaarlijk.
De dader, de 42-jarige Adel-
heid Streidel, zou volgens de
Keulse politie de aanslag al in
december hebben beraamd.
Tijdens een verhoor zou zij
hebben gezegd dat ze Lafon
taine of diens partijgenoot Jo
hannes Rau als slachtoffer had
uitgekozen. De vrouw lijdt aan
achtervolgingswaanzin en zei
de aanslag te hebben gepleegd
om voor het gerecht en daar
mee in de belangstelling te ko
men. Volgens de politie had de
vrouw geen politieke motie
ven en zijn er geen aanwijzin
gen dat ze iets te maken heeft
met linkse terroristen of de
extreem-rechtse Republikaner.
Ze is gisteravond op bevel van
de rechter opgenomen in een
psychiatrische kliniek bij Keu
len.
PHILADELPHIA Eh
rechter in de Amerikaace
staat Pennsylvania heeft fet
verzoek ingewilligd van en
51-jarige vrouw om te mogn
sterven. De rechter vonnis,
na een emotioneel verhoor an
het ziekbed van de vrouw, at
het ziekenhuis zich binnen en
ilOSKOU Met massale
1 lemonstraties, stakingen
een kerkdienst in de
^Bpen lucht heeft de bevol-
■Hting in de Oekraïne en
Vit-Rusland gisteren de
4 ternramp in Tsjernobyl
i a ïerdacht. Tegelijkertijd
1 8 >rganiseerde de Sovjette-
evisie een 24-uur lange
i 7,telethon" om geld in te
55 :amelen voor kinderen
i 3 lie het meest lijden van
j8 le radioactieve neerslag.
17 )eze televisiemarathon had na
ile eerste twaalf uur al meer
i 5 lan 70 miljoen gulden opge-
i s tracht. De live-uitzending, ge-
1 oördineerd vanuit Moskou,
1 1 visselde amusement af met
5 melden van de kernramp en
i 132 ónderen die in de besmette
i 5tone kanker hebben gekregen
1 TWs gevolg van de straling. De
18 narathon leverde niet alleen
;eld op, maar ook giften als
10 tralingsvrij fruit en 500 kilo
35 ïoning voor kinderen in het
4 ebied.
in de Oekraïnse hoofdstad
Kiev gingen ongeveer 60.000
mensen de straat op met natio
nalistische vlaggen, waarbij
werd opgeroepen allen die
verantwoordelijk zijn voor het
ongeluk te straffen. Het ver
keer in de stad, die 125 ten
zuiden van de kerncentrale
ligt, stond vijf minuten stil in
een oorverdovend Tlaxoncon-
cert, het hoogtepunt van deze
in heel de Oekraïne afgekon
digde „rouwdag".
Na de dienst voor de Sofiaka-
thedraal in Kiev namen parle-
metariërs en in het buitenland
wonende Oekraïners het
woord. Daarbij werd opgeroe
pen al degenen die schuld dra
gen voor Tsjernobyl voor de
rechter te slepen, onder wie
ook de Oekraïnse leiders die
informatie over de omvang
van de ramp hebben verzwe
gen.
In de Witrussische stad Gomel
gingen de 35.000 arbeiders in
de enorme fabriek Gomsel-
masj 24 uur in staking om af te
dwingen dat hun gebied tot
rampgebied wordt verklaard.
Twintig andere fabrieken slo
ten zich bij de actie aan uit
protest tegen de „halve maat
regelen" die de autoriteiten
hebben getroffen om het be
smette gebied „schoon te ma
ken". Zij eisen verder dat de
landbouw wordt stilgelegd in
die regio's waar het onmoge
lijk is niet-besmette produkten
te verbouwen.
„Het geduld van de bevolking
in Gomel is op. De oproepen
die wij al vier jaar doen aan de
autoriteiten, zowel plaatselijke,
nationale als landelijke, heb
ben niets opgeleverd. Elk uit
stel kan onherstelbare gevol
gen hebben voor onze kinde
ren", zei stakingsleider Alek-
sandr Boechvostov. De stakers
willen dat het Sovjetparlement
voor het einde van het jaar de
kerncentrale in Tsjernobyl
sluit.
Spotje
Regelmatig kwam gisteren een
tv-spotje terug met de volgen
de gegevens: in de Oekraïne
en Wit-Rusland wonen bijna
Een vrouw in Kiev houdt tijdens
in haar handen.
vier miljoen mensen nog
steeds in radio-actief besmet
gebied. Het aantal mensen dat
zo snel mogelijk moet worden
geëvacueerd is 260.000. De to
tale kosten van de ramp be
dragen zo'n 250 miljard roebel,
volgens de officiële koers on
geveer 850 miljard gulden.
Woensdag zegde Moskou een
bedrag van 52 miljard gulden
toe en besloot nog eens 200.000
mensen uit de omgeving van
Tsjernobyl te evacueren.
Over die evacuatie waren alle
in de televisiestudio onder
vraagde slachtoffers uiterst
herdenkingsdemonstrtie van
sceptisch. Ze hadder geen
goed woord over ver het
nieuwe hulpprogramn\ van
Moskou.
„Evacuatie? Wij staan l lang
op de urgentielijst, mar in
onze stad gaat de nieuwbouw
gewoon door - nieuwbaw in
radioactief besmet gebid! La
ten ze daar eerst maa; eens
mee stoppen!", riep een Oek
raïnse vrouw huilend.
Als vier jaar na de ram hon
derdduizenden mensei nog
steeds in radio-actief b«mette
gebieden wonen en da- aan
'sjernobyl een brandende kaars
FOTO: AP
Kanker sterven, waarom zou
den ze dan geloven dat hier in
de komende twee jaar ineens
verandering in gaat komen?
Hun sceptis lijkt terecht, als je
bedenkt dat dezelfde onver
schillige apparatsjiki van voor
heen ook de nieuwe maatrege
len van het parlement moeten
uitvoeren. Daar komt bij, dat
de Sovjeteconomie in die vier
jaar tijd is achteruitgehold en
er geen middelen zijn om ex
tra nieuwe woningen te bou
wen in een land waar de wo
ningnood toch al schrijnend is.
HET RAADSEL VAN STRAAT MAGELHAES
(Over dit stripverhaal loopt tot 11 juni een tentoonstelling in
het Maritiem Museum in Rotterdam).
Overvol
Het zijn geen
studenten met
een gratis ov-
jaarkaart maar
gewone reizi
gers die in de
hoofdstad van
Bangladesh,
Dhaka, in en op
de toch al over
volle wagons
klimmen. En
dat was nu net
wat do spoor
wegautoriteiten
hadden willen
voorkomen met
hun dreige
ment, dat de
dienstregeling
zou worden ge
staakt als de
mensen nog
langer op de
daken en op de
locomotieven
zouden zitten.
Het spoorweg
verkeer in Ban
gladesh is ech
ter niet in staat
het enorme rei
zigersaanbod
te verwerken.
FOTO: AFP
volgd door een dreunende explosie: het in de grot opgehoopte
gas is tot ontploffing gekomen. Verschrikt wijken de schepeling
gen terug van de reling. Van Noort ziet in het felle licht, hoe dicht
hij al naar de rotsen is gedreven en schreeuwt: „Volle kracht
vooruit!" Het is de hoogste tijd, want een felle brand woedt op
slechts enkele tientallen meters van het schip.
rolijQN1821 Rob manoeuvreert het bootje langszij. Er wordt snel
|een touwladder uitgegooid. Een matroos grijpt de jonge Olivier,
5 jo die half versuft in het bootje ligt en hijst hem omhoog. Maar de
s'jtanker slingert zo, dat Rob snel weer moet afstoten, omdat an
ders zijn boot verpletterd zou worden. En tegelijkertijd wordt de
omgeving verlicht door een enorme steekvlam, onmiddellijk ge-
