Bewijs maar eens dat je niet hebt gebeld"
fgg^
(SfsP
10®
De Vries wil 'rijke weduwen' aanpakken
HET ONOPLOSBARE PROBLEEM VAN TE HOGE TELEFOONREKENINGEN
Muren van psychiatrische
ziekenhuizen moeten neer
BINNENLAND
fiektóeSoiuxmt
VRIJDAG 20 APRIL 1990 PAGINJ
Politie moet bezoekers
hypnose-show kalmeren
ROTTERDAM De Rotterdamse
politie is woensdagavond uitgerukt
om de 450 bezoekers van een hypno-
se-show tot kalmte te manen. De
mensen waren naar de show geko
men in de veronderstelling door hyp
nose van hun problemen af te ko
men. Ze wachtten in een tent op de
34-jarige hypnotiseur Rasti Rostelli.
Vlak voor aanvang van de show nam
de man echter de benén omdat hij
met de organisator van de shows on
enigheid had gekregen over zijn con
tract.
Circa honderd bezoekers zetten met
een de achtervolging in om de
vluchtpoging van de hypnotiseur te
verijdelen. Maar deze zag kans tijdig
weg te rijden.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister De Vries (soci
ale zaken) onderzoekt de mogelijkheden
om 'rijke weduwen' aan te pakken. Nu
is het nog zo dat de algemene weduwen-
en wezenwet (aww) geen rekening
houdt met het inkomen van de uitke
ringsgerechtigde. Een weduwe - en
sinds kort ook een weduwnaar - krijgt
op dit moment een uitkering, ook als zij
- of hij - voldoende uit andere bronnen
ontvangt om (riant) van te leven.
Minister De Vries heeft nog niet beslist
in welke mate hij de aww 'inkomensaf
hankelijk' wil maken. In theorie is het
mogelijk dat boven een bepaald inko
men in het geheel geen uitkering meer
wordt gegeven. In dat geval zou de aww
een soort bijstand worden.
De wens van De Vries om de aww te
wijzigen hangt samen met het duurder
worden van deze wet. Kostte deze
volksverzekering in 1988 nog geen drie
miljard gulden, nu moet het rijk er 4,5
miljard per jaar voor uittrekken. De be
langrijkste oorzaak daarvan is dat nu
ook weduwnaars een beroep op de wet
kunnen doen. De rechter heeft beslist
dat er bij de uitvoering van deze wet
geen verschil mag worden gemaakt in
behandeling van mannen en vrouwen.
Daarnaast kampt het kabinet met het
probleem van de koppeling. Als het zo
doorgaat met de loonstijgingen, zal het
heel moeilijk worden om de sociale uit
keringen en de ambtenarensalarissen in
gelijke mate te blijven verhogen, menen
premier Lubbers en vice-premier Kok.
Een mogelijkheid tot ontsnapping uit dit
dilemma is bezuinigen. In dat kader zou
een besparing op de aww het kabinet
goed van pas komen.
Een andere wet die zorgen baart is de
wao. Bij ongewijzigd beleid zullen er
over drie jaar één miljoen arbeidsonge
schikten zijn. Dat is circa twintig pro
cent van de totale beroepsbevolking. De
Vries overweegt daarom 'ongezonde' be
drijven een hogere premie te laten beta
len dan bedrijven die wel hun best doen
om mensen met een fysieke of psychi
sche handicap aan het werk te houden.
Het kabinet voelt niets voor het voorstel
van de werkgevers om de wao alleen
nog te laten gelden voor mensen die
door de uitoefening van hun beroep
ziek zijn geworden.
Domtoren weer
van Utrecht
UTRECHT De gemeente Utrecht mag
zich weer eigenaar van de 112 meter hoge
Domtoren noemen. Burgemeester Vos-Van
Gortel en staatssecretaris Van Amelsvoort
(financiën), tevens verantwoordelijk voor de
dienst der domeinen, tekenden daartoe gis
teren een notariële acte. Het is ruim ander
halve eeuw onduidelijk geweest wie de
rechtmatige eigenaar was. In 1811 werden
door een keizerlijk decreet van Napoleon
alle kerkelijke goederen staatseigendom. Na
zijn val gaf koning Willem I de kerkelijke
goederen weer terug, met uitzondering van
militair-strategisch belangrijke torens. Het
lag dus voor de hand dat de Dom nog steeds
staatseigendom zou zijn, maar de inspecteur
der domeinen heeft nergens kunnen vinden
dat dat ook werkelijk zo was.
Neeltje Jans terug
naar de natuur
MIDDELBURG Na bijna twintig jaar
bouwdoeleinden te zijn gebruikt, wordt
werkeiland Neeltje Jans in de Oostersche
monding weer aan de natuur teruggegei
Hoofdingenieur-directeur directie Zeeland
rijkswaterstaat, ir. H. Engel, zal dit maandajget
het eiland met enkele symbolische handelin ,jtt<
bekrachtigen. De stichtingen Het Zeeu ,vei
Landschap en Natuurmonumenten hebben :hei
middels een plan uitgewerkt voor een nati mis
lijke ontwikkeling van het eiland. Onden iet
hiervan vormt onder meer de aanleg van ien.
slufter - een strandvlakte achter de duine Jloe
met een open verbinding naar de Noord aar
Rijkswaterstaat gaf onlangs al de aanzet to $rjt
vorming van een natuurgebied door de aai ,jte
van de duinenrij.
DEN HAAG Zo'n 39
miljoen telefoonrekenin
gen verstuurt de PTT
jaarlijks, en bij veertigdui
zend ontvangers puilen bij
het zien van het bedrag
de ogen uit van verbazing.
„Kan niet, veel te hoog!
Zo veel heb ik nooit ge
beld".
Voor de PTT is dit gegeven al
zo oud als de telefoon zelf. An
deren hebben echter de in
druk dat steeds meer abonnees
een veel te hoge telefoonreke
ning ontvangen. Mr. W.M.
Heuveling bijvoorbeeld, advo
caat in Leeuwarden, heeft zo'n
zeventig cliënten die één of
meerdere malen onaangenaam
verrast werden door rekenin
gen van drie- a vierhonderd
gulden hoger dan normaal.
„De PTT zegt mijn cliënten
eenvoudig dat ze misschien
met dure 06-lijnen hebben ge
beld. Maar ik ken mijn cliën
ten, het zijn soms bejaarde
mensen, die echt niet dagen
lang met 06-lijnen zitten te
bellen".
Voor Heuveling staat het vast
dat de schuld bij de PTT ligt.
Maar tot een rechtszaak is het
tot nog toe niet gekomen.
„Probleem is de bewijslast.
Wanneer jij denkt dat je reke
ning te hoog is, moet jij bewij
zen dat je niet zoveel hebt ge
beld. Eigenlijk zou dat omge
keerd moeten worden. De
PTT stuurt je een rekening,
laat dat bedrijf dan maar eens
aantonen hoe het aan dat be
drag komt", aldus de advocaat.
Geschillencommissie
Bij wijze van experiment start
te PTT-Telecom in Rotterdam
in juli vorig jaar met het ver
sturen van gespecificeerde te
lefoonrekeningen. Naar Ame
rikaans voorbeeld ontvangen
14.000 abonnees een soort uit
gebreide kassabon, waarop
exact wordt vermeld wanneer
waarheen is gebeld door de ge
bruiker. De proef, die nog
steeds loopt, kost de abonnee
vier gulden per maand en vier
cent extra per gesprek. Over
de bevindingen wil PTT-Tele-
com nog niets kwijt, de uitein
delijke resultaten zullen over
twee maanden naar buiten
worden gebracht. Bij de
aanvang van het experiment,
vorig jaar, liet algemeen direc
teur B. Verwaayen echter al
weten dat gespecificeerde no
ta's in de toekomst landelijk
ingevoerd zullen worden.
Volgens een woordvoerster
van PTT-Telecom wordt van
het aantal klachten dat jaar
lijks binnenkomt zo'n vierdui
zend juistbevonden door de
geschillencommissie van het
bedrijf. „Fouten in de admini
stratie of technische storingen
komen overal voor", zegt ze.
Maar volgens advocaat Heuve
ling zal ook het specificeren
van de telefoonrekening niets
oplossen van de klachten van
zijn cliënten. „Wanneer de
PTT op mijn rekening ver
meldt dat ik naar Canada heb
gebeld, heb ik nog steeds
evenveel moeite om te bewij
zen dat ik dat nooit gedaan
heb. Wat betreft de bewijslast
verandert dat niets".
Volgens Heuveling stuit het
specificeren van de nota's ook
op principiële bezwaren: „Het
betekent dat een bedrijf steeds
meer inzicht krijgt in het doen
en laten van een abonnee. Een
kwalijke zaak in een tijd dat
er toch al steeds laconieker
met persoonsgegevens wordt
omgesprongen. Bovendien is
het helemaal niet nodig om
exact te registreren waarheen
en hoe laat iemand heeft ge
beld. Het bijhouden van het
aantal tikken is voldoende".
Gratis
Dat voor deze service van
PTT-Telecom wel betaald
moet worden, zit de Consu
mentenbond al vanaf het be
gin dwars. Al langer dan een
jaar voert de bond een discus
sie met de PTT over de kosten
van de service voor de gebrui
ker, maar woordvoerder Van
de Akker is „niet gerust op
een goede afloop". Als het aan
hem ligt, wordt het specifice
ren van rekeningen gratis, net
zoals je bij de supermarkt gra
tis op de bon kunt lezen wat je
koopt en wat je ervoor betaalt.
Enige overeenkomsten tussen
zijn zeventig cliënten ziet ad
vocaat Heuveling wel. Sinds
de eerste onverklaarbaar hoge
telefoonrekening gaat volgens
hem geregeld de telefoon bij
zijn cliënten zonder dat er ie
mand aan de andere kant van
de lijn zit. Enkele cliënten bel
den vanaf een andere plaats
hun eigen nummer en kregen
een in-gesprek-toon te horen.
Volgens Heuveling wijst het
op „geknoei met telefoonlij
nen". „Er zijn techneuten in
Nederland voor wie het zeer
eenvoudig is in te breken in
een telefoonlijn en op ander
mans kosten te bellen over de
hele wereld. Dat gebeurt op
vrij grote schaal".
Enkele van de 'techneuten'
waar Heuveling op doelt be
vinden zich in kringen van
het Amsterdamse 'techno-an-
archistische' blad Hactic. Me
dewerker Paul Dinnissen wil
best uitleggen hoe gemakkelijk
het is in te breken in bestaan
de lijnen: „Voor wie in een flat
woont is het helemaal eenvou
dig. Je haalt het ronde plastic
PTT-kapje van de muur en je
ziet daaronder een buisje lo
pen. Door dat buisje lopen ook
de draadjes van de aansluitin
gen van je beneden- en boven
buren. Wie één van de draad
jes aftapt, kan zo eenvoudig op
kosten van zijn buurman over
de hele wereld bellen", legt hij
uit. Deze truc is echter niet
nieuw meer. De PTT weet er
van en zal, bij aanhoudende
klachten van een abonnee, ook
zeker onderzoek doen bij om
wonenden.
Voor een beetje doe-het-zelver
Hebben de kinderen misschien gebeld als de telefoonrekening onverwacht hoog uitvalt, of heeft
iemand anders op de lijn ingebroken? Gespecificeerde rekeningen zouden uitkomst moeten bie
den, maar volgens velen zal ook dat niets oplossen.
FOTO: AP
bestaat volgens Dinnissen een eenkomen. Sleutels van het
minder opvallende manier. kastje zijn eenvoudig na te ma-
„In woonwijken staan vaak 'ken. Het is vrij eenvoudig uit
grijze PTT-kastjes, waarin alle zo'n kastje een lijn af te tappen
kabels van de hele wijk bij- met een meegebracht toestel,
Betonscharen
Eenvoudige trucs, zonder
graafmachines of betonscha
ren dus. Dinnissen heeft er
meermalen in zijn blad Hactic
over gepubliceerd. „Niet ieder
een is blij met onze publicaties.
Maar een verdienste is toch
ook dat wij de lekken van het
PTT-net aantonen. Toen wij
voor het eerst van ons deden
spreken, heeft de PTT maan
denlang niet gereageerd. Wij
hebben getracht met het be
drijf in discussie te treden,
maar men zei ons geen behoef
te te hebben aan contact met
criminelen. Uiteraard is de
PTT nog steeds welkom bij
ons".
Volgens Dinnissen zouden de
verschijnselen die de cliënten
van advocaat Heuveling over
komen inderdaad kunnen wij
zen op inbraken op de tele
foonlijnen. „Wanneer je je ei
gen nummer belt en het is in
gesprek, betekent dat dat er
iemand anders op jouw lijn zit
te bellen. Dat zou goed een in
breker kunnen zijn". Het ge
beld worden zonder contact
aan de andere kant kan Dinis-
sen echter minder goed ver
klaren.
Het specificeren van de tele
foonrekening zal ook volgens
Dinnissen weinig oplossen.
Wanneer een telefoonlijn be
zoek krijgt van een ongewen
ste gebruiker, worden ook die
gesprekken geregistreerd en
aangeslagen bij de abonnee.
Ook een eenvoudige telefoon
tikker helpt daarbij niet.
„Wanneer die minder tikken
aangeeft dan de hoogte van de
rekening, moet je gaan bewij
zen dat jij niet geknoeid hebt
met de teller". Een onoplos
baar probleem, lijkt het. PTT-
Telecom wijst op het grotere
inzicht dat de nieuwe specifi
catie in elk geval biedt. Bo
vendien is per 1 januari van
dit jaar de mogelijkheid ont
staan een telefoon af te sluiten
voor dure 06-nummers, want,
zo bevestigt de woordvoerster,
dat is nog altijd een grote oor
zaak voor veel betalingspro
blemen van onze abonnees".
JEAN-PIERRE GEELEN
'Ike's'
kleindochter in
Margraten
De kleindochter van
president Eisenhower,
Susan Sagdeev-
I Eisenhower, loopt langs
de kruisen op het
Amerikaanse
oorlogskerkhof in
Margraten. Zij legde er
gisteren een bloemstuk
gelegd op het graf van
de onbekende soldaat,
een van de ruim
achtduizend graven van
Amerikaanse militairen
die sneuvelden in
september 1944. Susan
Sagdeev-Eisenhower,
een historica, wilde het
eerst bevrijde deel van
Nederland bezoeken
omdat haar grootvader
als oppefbevelhebber
van de geallieerden in
december 1944 Zuid-
Limburg heeft bezocht.
Hij voerde er in
Maastricht
besprekingen met zijn
ondercommenandanten
Montgomery en Bradley.
SUSKEENWISKE
DE BEZETEN BEZITTER
[lltmahbi1 Uil heeft dit le betekenen J
^TÜi^^nder uster Oit WM7/
ie slat niet Js er een
Hoe besta! hetÜc moeten K
3
f Hel hele ohetluif slat 1 Uarsihuu de 1
L onder uil er J 1 L "fierderJ
(c) Standaard UltgeveriJ/Wavery Productions
^^Jinte! Tante'. KJKJ
Qw 01 0(001-
sesKffn um in
moei rmt simin
oen iminjonm
L=i .'S—
Universiteiten
denken mee over
OV-jaarkaart
ZOETERMEER De
universiteiten en hoge
scholen zijn bereid con
structief mee te denken
over een verantwoorde
invoering van de OV-jaar-
kaart voor studenten.
Dat hebben hun vertegen
woordigers aan minister Rit-
zen van onderwijs laten we
ten. De instellingen willen
dan wel inzage in het onder
zoek dat de Nederlandse
Spoorwegen hebben uitge
voerd naar het verwachte
reisgedrag van studenten als
zij een kaart voor gratis
openbaar vervoer hebben.
Tijdens een overleg op het
ministerie van onderwijs gis
teren hebben de Spoorwegen
dat toegezegd.
DRIE- TOT YIERDUIZENDPATIENTEN
OP VERKEERDE PLAATS
DEN HAAG Na een
uitvoerige toelichting op
het boek 'Cure, care en
Chroniciteit' stemt de psy
choloog Lourens Henkel-
man in met de conclusie
dat de vooroordelen over
de psychiatrie waar zijn.
Als je eenmaal in een psy
chiatrische inrichting zit,
kom je er heel moeilijk
weer uit. Een derde van
de patiënten zou min of
meer zelfstandig kunnen
wonen, maar de psychia
trische ziekenhuizen laten
hen niet gaan.
Deze en andere feiten kreeg
de hoofdinspecteur voor de
Geestelijke Gezondheidszorg
vandaag in boekvorm aange
boden. De auteurs van het we
tenschappelijke rapport zijn de
psychologen Bart de Ruiter en
Lourens Henkelman die on
derzoek hebben verricht naar
de hulpverlening aan 11.000
chronisch psychiatrische pa
tiënten die in Nederlandse
psychiatrische ziekenhuizen
verblijven.
De cijfers in het boek moeten
de inspecteur pijn doen. Als
uitvoerder van het overheids
beleid had hij als taak zo'n
tweeduizend bedden in de psy
chiatrie om te zetten in plaat
sen voor de ambulante zorg
(hulp en begeleiding buiten de
inrichting). Dit beleid is echter
blijven steken bij slechts hon
derdvijftig bedden. En dat ter
wijl de psychiatrische zieken
huizen volgens Henkelman en
De Ruiter nog veel meer bed
den zouden moeten afstaan
dan de begrote tweeduizend.
„Met een soepel beleid denk ik
dat er drie- tot vierduizend
chronische patiënten uit de in
richtingen kunnen worden ge
plaatst' meent Henkelman.
De belangenvereniging van
psychiatrische patiënten roept
al jaren dat de instellingen pa
tiënten vasthouden die er he
lemaal niet thuishoren.
„Klopt", zegt Henkelman. Als
boosdoeners noemt hij de ver
zekeraars, die vrezen dat am
bulante zorg meer geld gaat
kosten dan opname in een in
richting, maar vooral de psy
chiatrische ziekenhuizen. „De
psychiatrische ziekenhuizen
zijn machtige instellingen. Bol
werken van geschiedenis, ken
nis en ervaring, die niet ge
neigd zijn de instelling te ver
kleinen ten gunste van de am
bulante zorg. Dat gaat immers
ten koste van hun budget. Nu
zie je dat ze onder eigen be
heer proberen nieuwe voorzie
ningen te creëren, maar alles
vanuit de heersende cultuur;
een medische optiek in plaats
vanuit de behoefte van de pa
tiënt".
Zorg op maat. Daar ontbreekt
het in de psychiatrische hulp
verlening aan. Van de helft
van de 41 inrichtingen die
Henkelman en De Ruiter heb
ben onderzocht, troffen de on
derzoekers geen enkel insti
tuut aan dat een pakket van
voorzieningen bood in aanslui
ting op de behoefte van de pa
tiënt. Venraij en Vught zijn
volgens Henkelman heel ver
van huis, Boekei, Oegstgeest
en Delft aardig op weg. „Waar
het overal aan schort is ver
scheidenheid. Als je het totaal
pakket van psychiatrische
voorzieningen in Nederland
bekijkt dan is het heel divers.
Alle vormen van hulp en be
geleiding zijn vertegenwoor
digd: van behandelingen op
het terrein tot geëmancipeerd
wonen buiten de inrichting.
Maar in de instellingen zélf is
het aanbod homogeen. De pa
tiënt is overgeleverd aan de
instelling waar hij terecht
komt en de daar heersende vi
sie. Zijn behoefte wordt veelal
gedefinieerd in verstrekkin
gen. Past de patiënt niet in het
aanbod van voorzieningen,
dan wordt-ie passend ge
maakt", aldus Henkelman.
Beschermd
Volgens de onderzoekers we
ten de meeste instellingen am
per wat hun collega's te bieden
hebben. Zijn ze wel op de
hoogte, dan belemmeren
strakke financieringsregels
een samenwerking. „Als chro
nische patiënt heb je in de ene
fase nu eenmaal meer zorg no
dig dan in de andere, maar je
kunt niet overal gebruik van
maken. Zo kan een patiënt die
beschermd woont in de stad
(semi-muraal) geen gebruik
maken van de intramurale
voorzieningen van een psychi
atrisch ziekenhuis. Daar moet
verandering in komen. Het
zorgaanbod moet worden afge
stemd op de behoefte van de
patiënt. Daarvoor zullen de
muren moeten worden afge
broken tussen de verstrekkin
gen in de ambulante zorg, de
intra-murale zorg en de semi-
murale zorg".
Voor het neerhalen van de
muren zijn niet alleen andere
financiële structuren nodig.
„De ziekenhuiscultuur die pa
tiënten achtervolgt, moet ver
dwijnen. De cultuur waarin
mensen te vaak gezien worden
als een chronische patiënt: uit-
behapdeld, ongeneeslijk en
permanent zorgafhankelijk.
Het is voor patiënten moeilijk
om aan dit stigma te ontsnap
pen. Hun zelfstandig functio
neren wordt over het alge
meen veel te pessimistisch in
geschat", aldus Henkelman.
Het aantal patiënten in de psy
chiatrische ziekenhuizen
groeit nog steeds. Ruim de
helft behoort tot de permanen
te bewoners.
MONIQUE VAN DE VEN
Regionale
omroepen
moeten
samenwerkt
met
dagbladen
(Van onze
parlementaire redactie)!
DEN HAAG Lokale!"
regionale omroei
moeten op de een of an
re manier gaan
werken met de regiod
dagbladen in hun uitzet
gebied. Alleen op
voorwaarde is de regeil
bereid deze omroepen t
stemming te geven v>tf
het uitzenden van rei
meboodschappen.
blijkt uit een vertrouwt
ke notitie van mini:
D'Ancona van WVC. BCr
old
De bewindsvrouw zegt d
bewust te zijn dat de orgar es
ties van lokale omroe oe
(OLON) en regionale omcht
pen (ROOS) niet warm lo
voor zo'n samenwerkings
band met dagbladen. Maai—
zal zich daardoor niet ljV
weerhouden. Het regee 1
koord schrijft immers vooi
reclame bij lokale en regio *-
omroepen alleen is toeges
als de pluriformiteit van d<
gionale dagbladpers gew
borgd blijft. Zonder deze b
ling zou het niet onmog
zijn dat een aantal regiojon
bladen het loodje legt,
deskundigen. Een deel vaipQ
reclame-inkomsten zou q
wegvloeien naare
omroepen.
Hoe zo'n samenwerking tu 1
omroep en dagblad er pr er
uit zal zien, is afhankelijk )0
plaatselijke omstandighe
Op WVC streeft men
„maatwerk". Minister d'A
na wil de provinciale en 1<
overheden ook een stem ii
kapittel geven. Haar staat
kaderregeling voor ogen
door provide- of gemeent
stuur wordt uitgevoerd,
toedeling van zendtijd bijv
beeld is volgens de min
typisch een zaak van de la
overheid. U
Onduidelijk is nog hoe de^J
brengst van de lokale en
gionale omroepreclame
deeld zal worden. Het i:
de bedoeling dat er bv's
vormd gaan worden die v
uitkeren. De regionale on
pen hebben al eens
steld dat de dagbladen dt
clamezendtijd gaan expl
ren, bijvoorbeeld door
;n van omroepcomm
als. „Uiteraard wordt hier
doeld: een exploitatie u r|
voor uitgevers rendemen I1
halen is", aldus voon
Stoekenbroek van de ROJV
Het ziet er vooralsnog
naar uit dat het verlangen
de dagbladen om zelf r;
programma's te kunnen
zenden (via de zenders vaco
lokale of regionale omrot w.(
zal worden gehonoreerd. rit
ondersteunt het standpuntlsc
de lokale en regionale onen
pen dat zij de enige zen10
machtigden moeten blif
Wel zouden dagbladen
gramma's kunnen aanlevBn
die vervolgens door de onoir
pen worden uitgezonden. er(
nf
,Mr. J." regeld.u
schijnhuwelijke
ROTTERDAM De vi J1
delingenpolitie in Rotte*0
heeft een 48-jarige ,juri
adviseur" uit die stad ai
houden die ervan wordt
dacht tegen betaling schi
welijken te hebben gen
voor vreemdelingen.
N
iab
1
De man, die volgens de
in den lande bekend wi
„mr. J.", zou honderden
lijken en schijnrelaties
zorgd hebben waa
vreemdelingen legaal in j
derland konden verbl j
Tegen betaling van vi
zend gulden regelde hi
huwelijkskandidaat. Na
jaar werden de huwe
weer ontbonden. Het v
van de vreemdeling wi
gelegaliseerd.
In verband met de zaak tj
tien schijn-echtelieden i
houden. De politie het
boekhouding van de mai|
staande uit onder meerf;
honderd dossiers met
delingsverzoeken", in
genomen en verwachtP1
meer arrestaties.
01