Alders' noodkreet in stervend bos Milieuplannen van kabinet schieten oppositie in het verkeerde keelgat PvdA maakt defensie tot een grabbelton' Benevelde pilote straks strafbaar BINNENLAND £eidóc@oma/nt VRIJDAG 6 APRIL 1990 PAGIN I Waarschuwing aan Pronk Demonstranten postten gisteren in de vertrekhal van luchthaven Schip hol, vlak voordat minis ter Pronk van ontwikke lingssamenwerking het vliegtuig naar Indonesië nam. Het protest richt zich tegen de voltrek king van een aantal doodvonnissen in Indo nesië. De strafuitvoering van de betrokken groep intellectuelen volgt 25 jaar na hun veroordeling voor 'staatsgevaarlijke activiteiten'. De minister is tot en met 14 april te gast in Indonesië. FOTO: ANP Bevolking groeit met 27.000 DEN HAAG Vorig jaar hebben zich 99.1000 men sen uit het buitenland in Nederland gevestigd. Dat was meer dan ooit sinds 1980. Daar stonden 60.000 mensen tegenover die het land verlieten. Omdat niet iedereen die het land ver laat daarvan aangifte doet, rekent het CBS per saldo op een toeneming van de bevolking met 27.000. Ne derland telt momenteel bijna 14,9 miljoen inwo- Moeder slaat eigen baby dood ROTTERDAM Een an derhalfjaar oud jongetje is in het Rotterdamse Dijkzigt-zie- kenhuis overleden aan de gevolgen van mishandeling door zijn 21-jarige moeder. De vrouw is inmiddels voor geleid aan de officier van justitie en heeft bekend. Het is nog volstrekt onduidelijk wat de vrouw tot haar daad heeft gedreven. Justitie wil in het belang van het onderzoek en de ver dachte geen nadere medede lingen over de zaak doen. Celstraf voor oplichting in Heijn-affaire HAARLEM De rechtbank in Haarlem heeft gisteren een 37-jarige man uit Stads kanaal veroordeeld tot negen maanden ge vangenisstraf, waarvan drie voorwaarde lijk. De man kreeg de straf wegens een po ging tot oplichting in de ontvoeringszaak- Heijn. De verdachte heeft toegegeven dat hij in december 1987 een brief heeft ver stuurd aan mevrouw Heijn. Daarin vroeg hij 60.000 gulden in ruil voor informatie over de verblijfplaats van de ontvoerde Ahold-topman en over de identiteit van diens ontvoerders. Justitie onderschepte de brief en kon de man aanhouden bij de overhandiging van een tas met nepgeld. DEN HAAG Hans Al ders zag de zure bui al hangen nog vóórdat hij zijn boekenkast op het mi nisterie van milieubeheer had ingericht. „Een mi lieubeleid is absoluut niet te voeren door de milieu minister alléén. Ondenk baar!", profeteerde hij di rect na zijn beëdiging door koningin Beatrix. „Op alle departementen moet men ervan door drongen zijn dat er een duurzame samenleving moet komen. Als de mi nisters van verkeer en waterstaat, economische zaken en landbouw zeg gen: daar zorgt de minis ter van milieu wel voor, dan gebeurt er dus niks". Iets meer dan niks is precies waarmee de milieu-vierhoek van het kabinet Lubbers-Kok woensdagavond op de proppen is gekomen. Gelijkertijd en in brede kring lekten twee rap porten uit, die de milieubewe ging binnen de kortste keren op de achterste benen zette. „Een regelrechte oorlogsver klaring", noemde de milieu hoogleraar Lucas Reijnders het proza dat de departemen ten van VROM en Verkeer en Waterstaat had verlaten. „Als deze plannen doorgaan voor spel ik een breuk met de mi lieubeweging". Wat is er gebeurd? Nog geen half jaar geleden begroetten Reijnders en andere profeten van het eerste uur de milieu plannen van de overheid wel willend. Het was de tijd van de verkiezingen en van links tot rechts wonden de lijsttrekkers er geen doekjes om. Het milieu had een hoge prioriteit; één van de 'hoofdpijlers' van het beleid. De huidige generatie had de plicht in het jaar 2010 „een in feite schoon milieu aan de volgende over te dragen". Tenminste, dat had ex-milieu minister Ed Nijpels nog in zijn Milieubeleidsplan geschreven. Nobele yoornemens! Werelddelen Premier Lubbers deed er in een verkiezingsspeech in Box tel nog een flinke schep bo venop. Niet alleen het milieu in Nederland, ook het wereld- milieu gaat ons ter harte, filo sofeerde hij. Daarom moest de uitworp van kooldioxyde zo snel mogelijk met twee a drie procent per jaar verminderd worden. Dit gas, dat vrijkomt bij de verbranding van fossiele energiedragers, zorgt immers voor het gevreesde 'broeika seffect'; de opwarming van de aarde met catastrofale gevol gen voor het klimaat in alle werelddelen. Lijsttrekker Wim Kok wilde niet achter blijven en beloofde dat als de PvdA in de regering zou ko men het milieubeleid onmid dellijk in een hogere versnel ling zou worden gezet. Van die extra inspanning is in de uitgelekte nota's niet veel terug te vinden. In ruim twee honderd pagina's ambtelijke turbotaal wordt oud beleid in een nieuw trendy jasje gesto- ••ken. Krachttermen zoals 'mi- 'liëubeleid-plus', 'trendbreuk', 'aanscherpingen', 'intensive ringen' en 'vérstrekkende maatregelen' zijn niet van de Minister Alders achter de regeringstafel in de Tweede Kamer. „Een milieubeleid is absoluut niet te voeren door de milieuminister alléén". FOTO: DIJKSTRA (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De opposi tiepartijen in de Tweede Kamer hebben met „be zorgdheid" en „teleurstel ling" gereageerd op de uitgelekte plannen die het kabinet in petto heeft voor milieu en verkeer. In een open brief aan premier Lubbers en vice-premier Kok deed Groen Links gisteren een klemmend beroep op het kabi net de beloften gedaan vóór de verkiezingen in september van het vorig jaar en die in het re geerakkoord alsnog na te ko men. „Wij spreken u aan op uw verantwoordelijkheid". Uit geheime nota's van het ka binet - het concept-NMP-Plus en het Structuurschema Ver keer en Vervoer deel D - bleek gisteren dat het milieu beleid niet of nauwelijks wordt aangescherpt ten op zichte van het Nationaal Mi lieubeleidsplan (NMP) dat nog onder het vorige kabinet werd uitgebracht. Daarmee heeft het kabinet zich in feite neer gelegd bij het feit dat in het jaar 2000 nog slechts twintig procent van het Nederlandse bos gezond zal zijn. Ook zal de uitstoot van kooldyoxide, ver antwoordelijk voor het 'broei kaseffect', minder worden te ruggedrongen dan tot nu toe was aangekondigd. Volgens Groen Links ver slechtert het milieu in zo'n hoog tempo „dat de afspraken uit het regeerakkoord nu al volstrekt achterhaald zijn". Groen Links-kamerlid Wil- lems beschuldigde CDA en PvdA van kiezersbedrog. Hij is bang dat dergelijke politieke manoeuvres de bereidheid bij de bevolking om iets voor het milieubeleid over te hebben om zeep helpen. Ook D66 en de VVD vrezen dat het brede draagvlak voor scherpere maatregelen in de maatschap pij zal verdwijnen als het kabi net nu niet snel met concrete maatregelen komt. Groen Links wil daarom de komende maanden een actie op touw te zetten voor het inzamelen van handtekeningen onder een pe titie aan de regering. Faillissement Het D66-kamerlid Tommei wijst erop dat er nu al een aantal jaren achtereen voor het milieu verloren zijn ge gaan. Door het politieke ge krakeel wordt de inhoudelijke discussie over het milieubeleid steeds opnieuw lamgelegd. „Het milieubeleid zit dicht aan tegen zijn faillissement", con stateerde hij. Volgens Tommei zijn de tegen krachten voor een effectief milieubeleid te sterk. „De mi nister van economische zaken is nog steeds vooral een minis ter van economische groei, die van landbouw is er één van veel varkens en koeien en die van verkeer en waterstaat van auto's-moeten-blijven-rijden", sneerde de D66'er. „Zolang niet iedereen in het kabinet zijn steentje aan het milieu wil bijdragen kan minister Alders daar niet tegenop. Hij doet wel zijn best, maar zijn positie in het kabinet is te zwak". Volgens D66 kan het kabinet het hier nu niet bij laten zit ten. De scherpe kritiek uit de samenleving en uit de politiek kunnen de bewindslieden niet zo maar langs hun koude kle ren laten afglijden, vinden de Democraten. De VVD richtte haar pijlen gisteren vooral op de lasten verzwaring van 50 procent voor de automobilist. De libe ralen zijn ervan overtuigd dat het duurder maken van het •autorijden mensen niet zal kunnen verleiden hun karre tje te laten staan. „Zeker niet als het kabinet er niet tegelij kertijd voor zorgt dat het openbaar vervoer op peil wordt gebracht", zei het VVD- kamerlid Jorritsma. „Het ka binet doet er beter het ontwik kelen van schonere en geluids armere auto's te stimuleren". Volgens de VVD'er Dees blijkt uit de hele gang van zaken dat minister Alders van milieube heer de zaak „volstrekt verkeerd heeft aangepakt". „Hij had er veel beter aange daan meteen na zijn aantreden te beginnen met de uitvoering van het Nationaal Milieube leidsplan zoals het er lag. Als je ziet met hoeveel bravoure hij een verscherpt milieubeleid heeft aangekondigd is het NMP-Plus wel heel erg ma ger", aldus Dees. De regeringsfracties CDA en PvdA waren gisteren niet be reid om inhoudelijk commen taar te geven. Voor deze frac ties bestaat er nog geen Struc tuurschema Verkeer en Ver voer deel D en geen NMP- Plus. lucht. Maar als de concrete maatregelen tegen het licht worden gehouden resteert toch een wat wee gevoel. Zo krijgt milieuminister Alders er niet meer dan zestig miljoen gul den bij om al die nieuwe acties handen en voeten te geven. Moet daarmee nu het milieu in één generatie gered worden? Van de door Lubbers zo vurig bepleite terugdringing van de CÓ2-uitworp komt bij een zo karig budget niet veel meer te recht Het NMP-plus streeft dan ook naar een stabilisatie van de uitstoot op het huidige niveau in 1995, zo mogelijk in 1994. In de zes jaar daarna hoopt Alders op een reductie tussen de nul en vijf procent. Op zijn best wordt er dus na tien jaar regeringsbeleid vijf procent van de C02 uitstoot in Nederland afgekhabbeld! Ook aan de verzuring van de Nederlandse bodem wordt in het NMP-Plus niet veel méér gedaan dan reeds door het vo rige kabinet op de rails was gezet. „De doelstellingen met betrekking tot de verzuring worden gehandhaafd", schrijft Alders. Wat dat betekent heeft zijn voorganger Nijpels in het oorspronkelijke Nationaal Mi lieubeleidsplan al haarfijn voorspeld: tachtig procent van de bossen is in dat geval ten dode opgeschreven. SUSKE EN WISKE DE BEZETEN BEZITTER (c) Standaard Uitgeverij/Wavery Productions Fel Minister Maij-Weggen gaat in haar geheime ontwerp-nota nog het felst tekeer. „Zowel met het milieu, de bereikbaar heid als de verkeersveiligheid gaat het in hoog tempo verder bergafwaarts", stelt zij vast. „De groei van het autoverkeer doet het positieve effect van de schone auto's op de verzu ring geheel teniet". Om te be loven: „Vervolgens gaan we ervoor zorgen dat zowel in het personenvervoer als in het goederenvervoer minder kilo meters worden afgelegd". Daartoe wil Maij-Weggen de variabele autokosten in de Randstad vanaf 1995 verdub belen. Verder komen er auto vrije binnensteden en wordt het parkerenduurder en moeilijker gemaakt. Pas als laatste stap, als alle andere maatregelen niet blijken te werken, kan gedacht worden aan uitbreiding van de infra structuur, „waarbij 'maatwerk' het parool is". De plannen van de verkeers minister ogen ferm, maar ook hier bedriegt de schijn enigs zins. De verdubbeling van de autokosten werd al eerder ge opperd en is geheel afhanke lijk van het nog futuristische systeem van rekening rijden, een project waar niet alleen de VVD maar ook CDA en PvdA ernstige twijfels over hebben. Autovrije binnensteden en parkeerbeleid zijn een zaak van de gemeenten, hier pronkt de minister dus met ander mans veren. Tenslotte trekt zij in vier jaar ruim veertig mil jard gulden uit voor de aanleg van nieuwe wegen en tunnels. Want voorkomen moet wor den dat het wagenpark in de volgende eeuw vooral in de file zal staan! Een wagenpark toch nog totaal 35 procent Duurzaam Hoe zou het komen dat Hans Alders zo bitter weinig heeft klaargespeeld? Wordt hij in het kabinet systematisch dwarsgezeten door de CDA- trojka Andriessen, Maij-Weg gen en Braks? Moet de Benja min in het kabinet het milieu beleid inderdaad moederziel alleen opknappen? Volgens betrouwbare zegslie den uit de omgeving van Al ders heeft hij er inderdaad een hele kluif aan om zijn chris ten-democratische collega's tot 'duurzaam' gedrag te verlei den. Als Alders het bedrijfs leven aan wettelijke maatrege len wil binden of hogere lasten wil opleggen roept oud-werk geversvoorzitter Andriessen: 'Stop! Onze concurrentiepositie komt in gevaar!'. Braks van Landbouw wil voorlopig nog niet nadenken over de door de milieuorganisaties noodzake lijk geachte forse inkrimping van de veestapel. En Maij- Weggen maakt zelf wel uit wat goed is voor het milieu. „Nijpels had het gemakkelij ker. Die kon buitengewoon goed overweg met zijn partij genoot Smit-Kroes van Ver keer en Waterstaat. De Korte op Economische Zaken bood nauwelijks tegenspel, die had in het kabinet überhaupt wei nig te vertellen. Alders vindt echter een geharnaste An driessen tegenover zich, een man met veel gezag die ook bij de premier veel gedaan kan krijgen. En Maij-Weggen laat zich evenmin de les lezen", meldt een milieuspecialist uit de Tweede Kamer. Alders heeft er echter nog een handicap bijgekregen. Nie mand minder dan PvdA-leider Wim Kok tikt zijn veelbelo vende kroonprins steevast op de vingers zodra deze een be gerige vinger naar de schatkist uitsteekt. Van milieuheffingen wil Kok niets weten als daar door de collectieve lastendruk (belastingen en premies) stijgt. En de staatsschuld gaat bij de minister van financiën nog al tijd vóór de 'milieuschuld'. Met andere woorden: voor extra geld hoeft Alders bij zijn par tijgenoot niet aan te kloppen. Slapeloze nachten Alleen een brede publieke verontwaardiging over het slappe milieubeleid van het nieuwe kabinet lijkt Alders nog van de ondergang te kun nen redden. Zou dat de reden zijn voor het tegelijk uitlekken van beide rapporten? Een noodkreet van de milieuminis ter, die slapeloze nachten heeft van het onherroepelijke ster ven der bossen? Een woordvoerster van het ministerie van VROM bestrijdt deze suggestie met klem. „Wij hebben de stukken niet ver spreid", laat ze weten. Maar volgens woordvoerders van adviesinstellingen zijn de rap porten de afgelopen weken door VROM op zo'n grote schaal naar allerlei maatschap pelijke organisaties gestuurd dat ze vroeg of laat wel in de publiciteit móesten komen. In het regeerakkoord schreef premier Lubbers nog man moedig: „Binnen één generatie zal de wijze van produceren en consumeren moeten voldoen aan de voorwaarden van duurzame welvaartsontwikke ling". Op de kaft had de Staatsdrukkerij de voetafdruk ken van een schuifelende, aar zelende figuur afgebeeld, met twee verschillende schoenen aan. Zelden was een beleids stuk zó treffend geïllustreerd. PAUL KOOPMAN ELSBETH KEGGE CDA DEFENSIESPECIALIST FRINKING 99 DEN HAAG CDA-defen- siespecialist Ton Frinking is er even stil van. Met opperste verbazing heeft hij kennis ge nomen van de indruk die in sommige rriedia is ontstaan. Het CDA zou 'om' zijn en ex tra bezuinigingen op defensie wel zien zitten. Niets is minder waar. Sterker nog, Frinking ergert zich aan de opstelling van de PvdA, die volgens hem van defensie een „grabbelton" maakt. De ministerraad houdt van daag de eerste ronde over de rijksbegroting 1991. Als het aan minister Kok (financiën) ligt, wordt het defensie-budget nog dit jaar 'bevroren'. Daarna zouden de uitgaven jaarlijks met een procent moeten dalen. Dat levert volgend jaar 265 miljoen en in 1994 uiteindelijk 640 miljoen gulden op. In het regeerakkoord van november vorig jaar zijn CDA en PvdA overeengekomen dat de defen siebegroting twee jaar met 0,6% zou stijgen. Pas daarna zou de groei worden terugge drongen, of zoals dat in het jargon heet 'op nul' worden gesteld. De PvdA-fractie in de Tweede Kamer is het met haar partij genoot Kok eens. Fractieleider Wöltgens heeft al enkele ke ren laten weten dat defensie maar eens flink wat geld moet ophoesten, nu de scherpe kan ten van de verhouding tussen Oost en West er zijn afgehaald. Het kan de PvdA niet snel ge noeg gaan. Keer op keer gaf het CDA echter een reactie die bepaald niet als steun kan worden beschouwd. Deze w.eek schreven diverse dagbladen dat het CDA wel wat voelde voor extra bespa ringen volgend jaar. Dat stemt de oud-beroepsmilitair Frin king een beetje treurig. Hij heeft hooguit willen aangeven dat zijn fractie bereid is reke ning te houden met de ont- spanningspolitiek tussen Oost en West. Maar er is geen spra ke van dat het CDA nu al wil tornen aan de afspraken uit het regeerakkoord. Het CDA is en blijft dus voor zichtig. Waarom eigenlijk? De razendsnelle hervormingen in1 Oost-Europa maken een zware westerse troepenmacht toch overbodig? En kan het geld niet beter worden besteed aan belangrijke zaken als milieu, onderwijs en volksgezondheid? Frinking wil de waarde van deze beleidsterreinen niet ont kennen. Maar het stoort hem dat de PvdA in de discussie over defensie in de eerste plaats aan de financiële kant denkt. „De PvdA praat al ja renlang alleen maar over de centen", klaagt Frinking, die het in de jaren zeventig tot lui tenant-kolonel schopte. „Na tuurlijk sluiten wij onze ogen niet voor de internationale ontwikkelingen. Wij zien ook wel dat de wereld in beweging is en dat er moet wordei gedacht over de rol van h ger. Maar je kunt pas echt sluiten nemen als er bij d derhandelingen in Wener sen Navo en Warschai keiharde afspraken zijn maakt over wapenbehee en troepenvermindering" Concreet Het kabinet kan wat Frir betreft wel vooruitlopen resultaten van 'Wenen'. CDA zal de voorstellen niet zonder meer in de lenbak gooien, zelfs nie die leiden tot minder defe groei. „Maar dan gaat he de inhoud van het be zegt Frinking. „Dan w concrete, goed ingevulde nen horen over de toek van het apparaat. Hoe hei het materieel moet gaan veel personeel je nodig en hoe het met de paraa van de troepen zit. In daarvan komt Kok met geld-verhaal dat nergen slaat. Bij het defensie-p neel komt zoiets nogal le aan. Defensie is geen gra ton waar je zomaar wa kunt halen. Kijk, wij he al gezegd dat de diensttij< ons betreft kan worden kort van veertien tot t maanden. Natuurlijk is da bezuiniging, maar je moe in eerste instantie zien het licht van de internati ontspanning". Het lijkt erop dat het CD) harde dobber zal krijgen, fensie-minister Ter Bee immers een partijgenoot Kok. Aan de andere kani len de CDA-bewindsliedel der aanvoering van min Van den Broek (buitenla zaken) zich sterk maken een minder drastische bea ging. En Frinking troost met de gedachte dat ooli Beek niet te trappelen „Ter Beek is nog niet jari heeft nu al een flinke klu het uitwerken van de af ken uit het regeerakk Dus zal-ie echt niet bli; met een nieuwe lading regelen". ROB SEBES WETSVOORSTEL IN DE MAAK DEN HAAG In Den Haag is een wetsvoorstel in de maak dat piloten strafbaar stelt die te veel alcohol gedronken heb ben. Als het voorstel wordt aangenomen, mo gen vliegers niet meer dan 0,2 promille alcohol in hun bloed hebben. Au tomobilisten zijn strafbaar bij een promillage van meer dan 0,5. In tegenstelling tot autobe stuurders zijn de bestuurders van vliegtuigen niet wettelijk strafbaar bij overmatig alco holgebruik. Het enige dat de luchtvaartwet zegt over de toestand van een piloot is, 'dat hij in staat moet zijn om de be diening van een vliegtuig te besturen'. En dat vindt justitie niet voldoende. „Justitie wil graag middelen om alcohol misbruik op te sporen", aldus een woordvoerster van de rijksluchtvaartdienst. De vraag om wettelijke opspo- ringsmaatregëlen drong zich op toen een enquête in '88 door het Nationaal Lucht en Ruimtevaart Geneeskundig Centrum in Soesterberg uit wees dat ruim veertig procent van de ondervraagde piloten bekende alcohol te drinken om na een intercontinentale vlucht goed te kunnen slapen. Vorige week betekende dit 'slaapmutsje' het ontslag voor een 43-jarige KLM-gezagvoer- der, die onder invloed vanaf Curagaq wilde opstijgen naar Amsterdam. De piloot werd door een collega de toegang tot het vliegtuig ontzegd en is na een medische keuring op staande voet ontslagen. Sociale controle KLM het voorval. De vaartmaatschappij heeft een aantal voorwaarden c pier gezet, die volgens streng worden bewaakt de bemanning zelf. „De controle is erg groot", kert de woordvoerster. Pi van de KLM mogen tot uur voor de vlucht max drie biertjes drinken, daa elke druppel alcohol er veel. Deze regels zijn t van toepassing voor coi personeel dat als reserve ingedeeld. Hoewel de KLM denk haar voorschriften afd< zijn, juicht zij het wetsvo toe. „Iedere maatregel d veiligheid in de lucht kar hogen is goed. Maar ik me wel af hoe de overhei nieuwe wet wil controleri zie geen agenten met pijpjes aan het toestel sta De rijksluchtvaartdienst niet. Volgens een woord ster gaat het ook niet o controles maar om het bt van wettelijke middele aanwijzingen voor over alcoholgebruik. En over voor piloten betekent 0, mille. Een autobestuurde zich meer dan het di permitteren. „De normi de luchtvaart mogen str zijn omdat de verantwo lijkheid van de piloten is", aldus de woordvoerst Als straf voor het overs den van de 0,2 norm wor dacht aan een boete, gev nisstraf, schorsing of defi ve intrekking van de vli voegdheid. Wanneer ju de rijkspolitie, rijkslucht dienst en het openbaar terie het eens zijn ovf sancties, zal het wetsvo worden voorgelegd aan nisterraad. De uiteind beslissing is aan het park dit najaar. MONIQUE VAN DE 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 4