'NV wil snel maatregelen
egen gezondheidsrisico's
Wethouder opent tentoonstelling over bollenpellen
Aantal werklozen onder tienduizend
Boksschool vraagt halve ton subsidie
Noordwijkse emancipatiecommissie wil snel ambtelijke ondersteuning
-.EIDEN OMGEVING QeidteQoWUVnt DONDERDAG 5 APRIL 1990 PAGINA 13
gjVIilieuvlucht boven
Mijnstreek levert
6 verdachte zaken op
GIO Een helicopter van de rijkspolitie
Heeft in maart en april een milieuvlucht ge-
lE^Jaakt boven de regio Rijn, Vliet en Braassem.
>1 feze regio bevat de rijkspolitiegroepen Alek-
A liade, Nieuwkoop, Leiderdorp, Hazerswoude
Voorschoten. Tijdens deze vluchten werden
verdachte gevallen waargenomen: vier ge
tempte sloten, vijf maal mestopslag, vijf maal
uilstort en twee maal verontreiniging opper-
laktewater. In hoeverre er van overtredingen
irake is zal nog moeten worden uitgezocht,
ie vluchten en onderzoeken worden verricht
w ior de rijkspolitie in samenwerking met het
»xtloogheemraadschap van Rijnland en de pro-
I4.3incie.
y (4
Actiecomité Wassenaar pleit
bij Voorschoten voor rijksweg
WASSENAAR Het actiecomité
Stop Doorgaand Verkeer Wasse
naar heeft een petitie gestuurd aan
de gemeenteraad van Voorschoten,
om te pleiten voor medewerking
bij de aanleg van Rijksweg 11-
West.
„Terwille van de gezondheid, de
veiligheid en het leefmilieu van
26.000 Wassenaarders doen wij een
klemmend beroep op u, eraan mee
te werken dat de hoogste prioriteit
wordt gegeven aan de voltooiing
van het hoofdwegennet om ons
dorp heen, zoals opgenomen in het
Tweede Structuurschema Verkeer
en Vervoer. Ons dorp zucht als ge
volg van de enorme hoeveelheid
doorgaand verkeer onder de hoog
ste letselgraad van de provincie
Zuid-Holland". Ook de aanleg van
de Verlengde Landscheidingsweg
ten noorden en ten zuiden van
Wassenaar zou essentieel zijn voor
Wassenaar. Behalve voor de ge
zondheid van haar inwoners zou
de aanleg van de weg essentieel
zijn voor de verdere economische
ontwikkeling van de Randstad.
Zoals bekend is de gemeente Voor
schoten fervent tegenstander van
deze weg, die de A44 (Den Haag-
Wassenaar) met de A4 (Rijswijk-
Amsterdam) gaat verbinden. De
weg komt dwars door de Voor-
schotense wijk Noord-Hofland.
Wassenaar
wil scholen
beveiligen
tegen inbraak
WASSENAAR De ge
meenteraad zal eind april
beslissen over het voorstel
van B en W om drie Was-
senaarse scholen voor
50.000 gulden te beveiligen
tegen inbraak.
Het gaat hier om de basis
scholen Bloemcamp en
Wethouder Huibregtse en
de Schout bij Nacht Door-
man-MAVO.
Th. Kralt (CDA) ziet af van
raadslidmaatschap Rijnsburg
RIJNSBURG Th. Kralt, bij de laatste verkiezingen
namens het CDA in de Rijnsburgse gemeenteraad ge
kozen, ziet af van het raadslidmaatschap. Het lande
lijk bestuur van het CDA heeft Kralt verzocht het
raadslidmaatschap niet te accepteren in verband met
te drukke werkzaamheden.
Theo Kralt is lid van het politiek bureau van de Eu
ropese Unie van Cristen-democraten (EUCD). Van
wege de ontwikkelingen in Oost-Europa is de taak
van de EUCD in korte tijd enorm uitgebreid. Volgens
het CDA was dit bij het samenstellen van de kieslijst,
in december vorig jaar, nog niet voorzien. In de
plaats van Kralt, die wel voorzitter van het CDA af
deling Rijnsburg blijft, keert de nummer acht van de
lijst, A. van Dijke, terug in de gemeenteraad. Van
Dijke viel op 21 maart buiten de CD A-fractie doordat
de lager op de lijst geplaatste J.P. Tensen door voor
keurstemmen een raadszetel behaalde.
Bromfietser
rijdt tegen
graafmachine
NOORDWIJKER-
HOUT Een 16-jarige
bromfietser uit Noord-
wijkerhout is gistermor
gen met een gebroken
sleutelbeen en een her
senschudding overge
bracht naar het Diaco
nessen Ziekenhuis in
Leiden.
De jongen reed op de
Leeweg in zijn woon
plaats tijdens een hevi
ge sneeuwbui frontaal
op een graafmachine.
Onderzoek bij
Tsjaikovskiflat
VOORSCHOTEN Het
adviesbureau voor water
en milieu IWACO zal in
de week van 9 tot 15 april
beginnen met het nader
onderzoek naar de bodem
verontreiniging rond de
Tsjaikovskiflat in Voor
schoten.
Het onderzoek zal drie
werkdagen in beslag ne
men. Zoals bekend is er
sprake van een aanzienlijk
verontreiniging van de
grond onder de flat door
olie, vermoedelijk afkom
stig van een lekke olie-
JNIEMAND WIL STRAKS NOG IN BOLLENTEELT WERKEN"
vervolg van voorpagina)
7, j
bollenstreek de
21.JNV vindt het de hoogste
(nafjd voor maatregelen om
qezondheidsrisco's in de
19 lollenteelt te voorkomen.
lilZeker in deze sector die
e (och al zo'n slechte naam
afleeft qua betaling en ar-
ridsomstandigheden.
"Jr|en taak is weggelegd
i8.joor de werkgevers. An-
irs kiest er straks nie-
,ij|iand meer voor werk in
)LEie sector en dat is nog te
^0Jegrijpen ook", aldus H.
ÈTFtigtenberg, secretaris
nd-en tuinbouw van de
Haloedingsbond FNV. Hij
'a egt het een goede zaak te
0frjinden dat minister De
io. Tries al zo snel heeft ge-
^Jsageerd en maatregelen
2ilankondigt.
i
iqigtenberg noemt het rapport
J wetenschappelijk. „De con-
iaujusie dat veroudering van het
'flnènuwstelsel van tien tot vijf
den jaar optreedt, wordt wel
»unror Pr°fessor De Wolff hard-
2i.p gezegd, maar is niet in het
crippport terug te vinden. Dat
ïnd ik fout. Als dat zo is,
moet je dat ook schrijven. En
dat zo'n man gaat. zeggen dat
er geen reden is voor paniek
of overhaaste maatregelen,
kan ik al helemaal niet begrij-
Initiatief
Het onderzoek naar het ver
band tussen gezondheid en het
werken met bestijdingsmidde-
len in de bloembollen is een
initiatief van de Voedingsbond
FNV. Aanleiding was veront
rusting onder werkers in de
sector over een mogelijk ver
band tussen het werken met
bestrijdingsmiddelen en ziek
teverschijnselen onder deze
werknemers als spierstijfneid,
oorsuizingen, koortsaanvallen
en geheugenstoornissen. Aan
het onderzoek, dat werd uitge
voerd door het AZL, de uni
versiteiten van Leiden en Am
sterdam en TNO, is in totaal
acht jaar gewerkt.
Bij 137 kwekers en werkne
mers in de bloembollensector
is het effect van de bestrij
dingsmiddelen op de gezond
heid onderzocht. Het onder
zoek spitste zich toe op het ze
nuwstelsel, lever- en nierfunc
ties en de huid. De gemiddelde
leeftijd van de onderzochte
personen is 43 jaar. Zij werk
ten gemiddeld twintig en mi
nimaal tien jaar met bestrij
dingsmiddelen.
Naast het vervroegd optreden
van veroudering van functies
van het zenuwstelsel, wat on
der andere tot uiting komt in
een verminderde reactiesnel
heid, is ook het vrij veelvuldig
voorkomen van huidaandoe
ningen geconstateerd. Het be
treft hier eczeem als gevolg
van een allergische reactie van
de huid op de aanraking met
de middelen. Van het vaker
voorkomen van huidkanker is
geen sprake. Ten aanzien van
het functioneren van lever en
nieren zijn bij de onderzochte
personen geen afwijkingen
aangetroffen.
Geen paniek
Volgens prof. dr. F. de Wolff
van het Labaratorium voor
Toxicologie van het Acade
misch Ziekenhuis Leiden,
waar het onderzoek werd ge
coördineerd, is er geen reden
tot paniek. „Er is wel degelijk
wat aan de hand, maar het ef
fect is zo gering dat de mensen
er zelf niets van merken. Ze
zijn niet ziek en voelen zich
dat ook niet. Met uiterst ge
voelige meetmethoden is aan
het licht gekomen dat bij men
sen die veel aan bestrijdings
middelen blootstaan een ver
traging in de prikkelover
dracht plaats heeft. Het lijkt
op een versnelde veroudering.
Willen we de gevolgen op de
lange termijn inschatten, dan
zou je de onderzochte groep
ook in de toekomst, bijvoor
beeld een keer in de drie tot
vijf jaar, aan een dergelijk on
derzoek moeten onderwer-
le zaken en werkgelegenheid
heeft inmiddels de Tweede
Kamer per brief laten weten
bezorgd te zijn over de resulta
ten van het onderzoêk. In de
brief kondigt hij voorts maat
regelen aan die de gezond
heidsrisico's van het werken
met bestrijdingsmiddelen in de
bollenteelt zoveel mogelijk
moeten voorkomen. Zo wil hij
dat alle bestrijdingsmiddelen
die in de bollenteelt zijn toege
laten, opnieuw worden beoor
deeld op hun effecten op het
zenuwstelsel en de huid.
Voor wat betreft het gebruik
van het grondontsmettings-
middel dichloorpropeen (DCP)
een stof waaraan de men
sen die er mee werken in on
aanvaardbaar hoge waarden
blootstaan beveelt De Vries
beperking van het gebruik
van verouderde apparatuur
aan. Helpt dat niet dan zal
worden bezien of het bestrij
dingsmiddel nog wel kan wor
den toegelaten.
Werken in de bollenteelt kan risico's met zich meebrengen.
Voorts zijn volgens de be
windsman veiliger werkme
thoden noodzakelijk. Het ge
bruik van de spuitfiets en
spuittechnieken met behulp
van een trekker wil de minis
ter beëindigen. Tevens wil De
Vries, zoals in het onderzoeks
rapport ook wordt aanbevolen,
het gebruik van vloeibare,
korrelvormige en andere niet-
stuivende middelen stimuleren
omdat dit minder risico's met
zich meebrengt dan de poeder-
vormige middelen.
Ook de invoering van bedrijfs
gezondheidszorg voor de circa
vierduizend bedrijven in de
bollenteelt wordt door de mi
nister bepleit. Als overleg met
de branche-organisaties niet
binnen een jaar tot zichtbare
resultaten leidt, overweegt De
Vries de bedrijfsgezondheids
zorg wettelijk verplicht te stel
len. Tenslotte zal de controle
door de Arbeidsinspectie op de
naleving van de voorschriften
worden verscherpt.
De invoering van alle door de
minister in zijn brief aange
kondigde maatregelen vergen
vijf tot zes jaar. De kosten die
ermee zijn gemoeid, worden
geschat op 3,5 tot 4,5 miljoen
gulden. Een onderzoek als nu
FOTO: HENK VAN DEN ENDE
is gedaan, wil de minister over
enkele jaren opnieuw laten
uitvoeren. Onderzoek zou vol
gens hem eveneeens moeten
worden verricht in bedrijven
met een vergelijkbaar risico.
De Vries denkt daarbij aan de
glastuinbouw, pootaardappel-,
fruit-, champignon- en boom
teelt en aan de bestrijdings-
middelenindustie.
PAUL DE VLIEGER
(Iragersvereniging
|t. Barbara viert
10-jarig jubileum
OORHOUT Dragers-
ereniging St. Barbara be-
uaat in april 60 jaar. Op
3)ndag 22 april wordt dat
eibileum gevierd met een
|f! ucharistieviering uit
i( ankbaarheid en een ge-
illig samenzijn in het pa-
ichiehuis.
)oden begraven is een van de
erken van barmhartigheid",
eet secretaris H. van Hent
)eze laatste dienst was aan-
nkelijk een eretaak voor
n die woonden in de directe
'ngeving van het sterfhuis,
aar naarmate onze parochie
ch uitbreidde, werd de be-
iiaefte groter om hiervoor vas-
vrijwilligers aan te zoeken".
werd de „Barbara" zoals de
le ireniging kortweg wordt ge-
Oemd, opgericht door de va-
van de huidige koster, C.
raakman. „Deze sympathie-
i man had alles in huis om
t goed op poten te zetten en
leiden, vooral vanwege zijn
inctie als koster", aldus Van
l|ent. „Maar hij genoot ook
ot aanzien in de parochie
had een geweldige uitstra-
ig. Veel parochianen van de
irtholomeusparochie zijn lid
iweest van de Barbara. Van
ent: „De meesten droegen tot
zelf weggedragen waren,
fikele leden hebben zelfs hun
l-jarig jubileum mogen vie-
n, de oude koster Kraakman
If en Chris van Leeuwen.
e derde, A. Langelaan, stierf
weken voor zijn jubile-
n". De Barbara heeft nog
vee leden in haar midden die
le eds 40 jaar lid zijn. Dat zijn
eet Noordermeer en Cor van
:r Poel. Veel is sinds de op-
chting veranderd, want
•oeger was er ook hier van
ingen en standen sprake,
en kon zelfs in vier klassen
igraven worden. Secretaris
an Gent vond bij de jaar
ukken uit 1946 voorschriften
ntrent de kleding die de le-
;n moesten dragen bij het be-
raven in verschillende klas-
in. Ook stond aangegeven dat
ihuwden moesten worden
•graven met zwarte hand-
hoenen en ongehuwden met
itte. „Gelukkig behoort dat
lemaal tot het verleden",
Van Gent.
vak -ai.
va<
i de loop der jaren is er een
echte onderlinge band ge-
ND oeid tussen de leden, geken-
2 erkt door trouw en vriend-
11 hap. De Barbara-leden pro-
iren heel dicht bij het ver
riet van hun medeparochia-
;n te staan. „Door hun aan.-
ezigheid proberen zij bij te
ragen aan de troost en berus-
Mi ng van de velen die de zware
ing naar het kerkhof en
aan", aldus Van Gent.
Wethouder Warmerdam geeft uitleg over het pellen van bloembollen.
NOORD WIJK Wethou
der P. Warmerdam open
de gisteren iri de Openba
re Bibliotheek aan de We
teringkade in Noordwijk
de tentoonstelling „Bol-
lenpelsters gevraagd".
Deze expositie geeft een
beeld van de historie van
dit nog altijd onderge
waardeerde vak. Een vak
dat volgens Warmerdam
vroeger voornamelijk
door vrouwen werd uitge
oefend, maar tegenwoor
dig veelal door scholieren.
De expositie is volgens de wet
houder, zelf bollenkweker, een
hulde aan al die vrouwen die
vaak onder slechte arbeidsom
standigheden, soms zelfs aan
de eigen keukentafel zodat ze
onder het pellen ook de kinde
ren nog in de gaten kon hou
den, dit werk deden. Als hint
in de richting van de Noord-
wijkse VVV zei Warmerdam
dat het misschien goed zou zijn
als er een film wordt gemaakt
over de bollenteelt en alle
werkzaamheden die dat vak
met zich meebrengt. Voor de
organisatoren van de tentoon
stelling was er een envelop
met inhoud. Ook bracht de
wethouder een foto mee die
wellicht een aanvulling is voor
de expositie. Noordwijk is na
Lisse, Hillegom, Voorhout,
Sassenheim de vijfde stand
plaats van de expositie. Deze
gemeenten hebben alle finan
ciële steun verleend aan de tot
stand koming van de tentoon
stelling. „Bollenpelsters ge
vraagd" is te bezichtigen tij
dens de normale openingstij
den van de bibliotheek aan de
Weteringkade en duurt tot en
met 28 april.
LEIDEN/LISSE Het
aantal mensen zonder
werk komt bij de Arbeids
bureaus Leiden en Lisse
voor het eerst sinds 1981
onder de 10.000 uit. Deze
mensen zijn opgenomen in
het zogeheten bemidde
lingsbestand zonder baan.
Jongeren tot 23 jaar profi
teren het meest van de
daling van de werkloos
heid door de aantrekken
de economie. Ten opzichte
van juni 1988 is de werk
loosheid van deze groep
met 17 procent gedaald.
De daling bij de mannen
was 6,2 procent en bij de
vrouwen 5,1 procent.
Deze gegevens staan in het Be
leidsplan 1990 van de beide ar
beidsbureaus. Deze positieve
cijfers zijn voor de arbeidsbu
reaus reden om het in 1989 ge
voerde beleid voort te zetten.
De kern van het beleidsplan is
dat de arbeidsbureaus hun po
sitie op de bemiddelingsmarkt
verder versterken. In 1990
willen ze minstens 6000 nieu
we vacatures van werkgevers
als opdracht binnen halen.
Contact met werkgevers zowel
voor, maar ook tijdens en na
het bemiddelingsproces blijft
voor de arbeidsbureaus be
langrijk. Regio-consulenten
die de wensen van bedrijven
in het eigen gebied specifiek
kennen, spelen hierin een cen
trale rol. In 1990 zullen 600 be
drijven worden bezocht. De af
deling arbeidsonderzoek heeft
in dit kader onder meer een
onderzoek naar de ontwikke
lingen in de detailhandel in
1990 op de rol staan.
WASSENAAR Om nog
meer Wassenaarse jon
gens, maar ook meisjes,
van de Wassenaarse stra
ten te houden wil de lei
ding van de boksschool
De Wassenaarse Slag ook
een lokaal voor fitnes
straining gaan inrichten.
Hiertoe heeft de leiding
een subsidie van 50.000
gulden aangevraagd, zo
blijkt uit het jaarverslag.
In het afgelopen jaar 1989
is 45 weken gebokst en
was het hoogste aantal
deelnemers 19 en het
laagst 6. De vaste kern
telt 14 jongeren. Volgens
het jaarverslag kan geen
duidelijk aanwijsbare oor
zaak worden gegeven
voor een criminaliteits-
vermindering in relatie
tot de boksaktiviteiten.
Het jaarverslag laat zich wel
lovend uit over de zichtbare
resultaten: „de jongeren heb
ben veel beter contact met el
kaar. In het verleden behoor
den ze tot verschillende groe
pen jongeren die elkaar uit
daagden. Nu komen ze elkaar
in de ring tegen en hebben
aan vechten met elkaar geen
behoefte meer. In gesprekken
met de jongeren komt naar vo
ren dat ze allemaal matigen
met het alcoholgebruik. De
jongeren gaan anders om met
hun lijf en hun conditie. Ze
willen daar extra energie in
steken door zelftraining en
hardlopen. Sommigen schaffen
voor thuis eigen trainingstoes
tellen aan". Het resultaat van
dit alles is dat de jongeren zich
zelfverzekerder voelen, veel
meer eigenwaarde hebben ge
kregen, in staat zijn hechte
vriendschappen aan te gaan en
na een avond hard trainen
niet meer in staat zijn om
agressief gedrag te vertonen.
De conclusie van de leiding is
dat het boksen voorziet in een
vraag van de jongeren. „De
ontwikkelingen hoopgevend
zijn en geven ons een motiva
tie om het project verder uit te
bouwen". Óm te weten te ko
men wat de wensen zijn die le
ven onder de jongeren zijn er
23 vragenlijsten onder de jon
geren verdeeld, waarvan er 19
werden geretourneerd. Uit de
verkregen antwoorden blijkt
dat men het ook belangrijk
vindt om aan konditietraining
en fitness te doen. Het boksen
wordt door sommigen gezien
als een te eenzijdige ontwikke-
ling.
Lokaal
Daarom wil men een nu nog
leegstaand lokaal in de van
Wassenaer van Obdamschool
betrekken. Voor de fitness-ac
tiviteit wil men ook meisjes
gaan interesseren. Verder wil
men meer aan conditietraining
gaan doen door aan de City-
Pier-City loop te gaan deelne
men. Ook denkt men aan het
organiseren van overlevings-
of survivaltochten waarbij
naast avontuur en het afzien
staat het werken aan vaardig
heden als zelfvertrouwen,
creativiteit en samenwerking.
„Voor een bedenkelijk hoge
eigen bijdrage (tussen de 200
en 300 gulden) kunnen jonge
ren een aantal dagen laten
zien wat ze waard zijn. Een
oplossing voor de hoge kosten
zou zijn het scholen van de be
geleiding die dan met deze
groep jongeren zelfstandig op
tocht zou kunnen gaan. Hier
voor is een bedrag van 400
gulden begroot", aldus het
jaarverslag.
Voor al deze plannen is, zo
blijkt uit het jaarverslag, een
beheerder nodig. De personele
lasten hiervoor worden becij
fert op maximaal 2-7.500 per
jaar. In totaal vraagt de boks
school in haar jaarverslag aan
de gemeente een budgetsubsi
die van 36.000 voor alle activi
teiten, een startsubsidie van
8000 gulden voor de fitness en
zelfverdedigingsactiviteit en
voor september tot december
1990 een aanvullende subsidie
van een derde deel van het
budget voor 1991 ten bedrage
van 12.000 gulden. Over het
tijdvak 1 september 1988 tot 1
juli 1989 werd door de ge
meente een subsidie van 10.608
gulden aan de boksschool ge
geven.
NOORDWIJK De com
missie emancipatiezaken
wil snel ambtelijke onder
steuning. De leden van de
commissie wezen gisteren
een voorstel van het
hoofd van de gemeentelij
ke afdeling welzijn en
personeel, B. Koëter, van
de hand. Volgens hem zijn
pas in het najaar ambtena
ren beschikbaar en kan
de ondersteuning dan nog
maar minimaal zijn.
Per 1 oktober van dit jaar
kunnen volgens een brief die
Koëter de commissie stuurde
de sectoren zorg en maat
schappelijke dienstverlening
ambtenaren leveren. Een
maand later kan de afdeling
personeel en organisatie een
ambtenaar vrijmaken. De sec
toren onderwijs en vorming en
welzijn zijn echter zo overbe
last dat hier pas in september
1991 een gaatje wordt gevon
den ter ondersteuning van de
emancipatiecommissie.
Volgens voorzitter Marie José
Fles heeft het geen enkele zin
om van de emancipatiecom
missie op die manier een sla
pende commissie te maken. Er
zijn volgens haar niet voor
niets prioriteiten gesteld voor
het maken van deelnota's.
Volgens Koëter zal het met de
huidige personeelssterkte bin
nen de gemeente niet mogelijk
zijn een betere oplossing te
vinden. Er komt weliswaar
een uitbreiding van het perso
neelsbestand, maar dat zal vol
gens hem de knelpunten niet
wegnemen.
De emancipatiecommissie
werd enige maanden geleden
geïnstalleerd. Een en ander
bracht een flinke belasting ex
tra te weeg voor de ambtena
ren van de afdeling onderwijs,
sport en welzijn. Een belasting
die van tevoren niet was ver
wacht. „Gezien de forse werk
druk binnen de sectoren wel
zijn en personeel, zal ambtelij
ke ondersteuning door middel
van contact-ambtenaren van
de afdelingen personeel en or
ganisatie, sociale zaken en
woonruimteverdeling en on
derwijs, sport en welzijn de
eerstekomende tijd helaas mi
nimaal kunnen zijn", aldus
Koëter in zijn brief. Tijdens
zijn toelichting gisteravond
werd duidelijk dat een oplos
sing zou kunnen zijn de aan
stelling van een extra kracht
gedurende de periode van
twee jaar. Een dergelijke tijde
lijke ambtenaar zou in part?
time-dienst de commissie kun
nen ondersteunen bij het pro
duceren van de nota's. De con
tact-ambtenaren blijven echter
in dat geval wel verantwoor
delijk voor het schrijven van
de teksten.
Burgemeester
op televisie
KATWIJK Burgemeester
G. van Montfrans-Hartman
van Katwijk is woensdag 11
april te gast in het EO-pro-
gramma „Vrouw zijn". Van
Montfrans' werk al burge
meester staat daarin centraal.
Het betreft een gecombineerd
radio- en televisieprogramma.
Het programma op tv begint
om tien uur. De radio begint
een uur eerder.
