landela stelt gesprek
iet Buthelezi uit
Italië loopt warm
voor Monetaire Unie
Ook Estland slaat weg in
naar onafhankelijkheid
Brunswi jk nodigt Surinaamse regering uit
Eén D-mark voor twee DDR-marken
reldraad
ent fout
Slowaken
willen nu
eigen staat
ens
emenië
FENLAND CettLeSou/wwit zaterdag 31 maart 1990 pagina 5
TA
lazière en Böhme
;ten niet voor Stasi
feERLIJN Lothar de Mazière,
feitter van de Oostduitse CDU en
gelijk de komende premier van
R, heeft niet voor de geheime
het oude bewind (Stasi) ge-
;oek van De Maizière hebben
jidene prominenten, waaronder
iorzitter Gysi, documenten bestu-
raarin zijn naam voorkomt. Zij
geen enkele aanwijzing gevon-
r de beschuldiging. Ook de leider
SPD, Böhme, is verschoond van
verdachtmakingen. De kans is
"wJat de twee grootste partijen van
1, de CDU en de SPD, begin vol-
veek gaan praten over een coali-
irede basis.
Slachtoffers Tsjernobyl
eisen medische hulp
MOSKOU In de stad Charkov in de Oekraïne zijn
120 slachtoffers van de nucleaire ramp in Tsjernobyl
in hongerstaking gegaan om speciale medische en so
ciale verzorging af te dwingen.
De hongerstakers houden hun actie in het medische
instituut voor radiologie en andere medische instel
lingen in de stad. De Opperste Sovjet in Moskou zal
zich op 22 april buigen over speciale maatregelen
voor de slachtoffers. Maar gezien de crisissituatie
waarin het land zich bevindt zal dit agendapunt mo
gelijk naar een later tijdstip worden verplaatst, zo
meldt het Sovjetpersbureau TASS.
Officieel zijn bij de kernramp in Tsjernobyl op 26
april 1986, de grootste in de geschiedenis, 31 doden
gevallen. Maar de overheid heeft nooit bekend ge
maakt hoeveel mensen later aan de gevolgen van de
^bestraling zijn bezweken.
PARAMARIBO Het Jungle
commando van Ronnie Bruns-
wijk heeft gisteren de Suri
naamse president Ramsewak
Shankar schriftelijk gevraagd
een regeringsdelegatie naar het
hoofdkwartier in Moengo te
sturen om de vredesonderhan
delingen voort te zetten.
De regering deelde mee het verzoek
in beraad te houden, maar in krin
gen van het presidentieel paleis is
vernomen dat er reeds volgende
week een regeringsdelegatie naar
Moengo zal gaan. Oorspronkelijk
had afgelopen maandag een vredes
akkoord ondertekend moeten wor
den, maar de dag ervoor liet het
Junglecommando weten dat er en
kele belangrijke wijzigingen in aan
gebracht zouden moeten worden.
Toen maandag Brunswijk plotseling
door het nationale leger werd gear
resteerd, leek het vredesproces een
gevoelige knauw te hebben opgelo
pen. Bij zijn vrijlating twee dagen la
ter verklaarde Brunswijk geen ver
trouwen meer te hebben in de Suri
naamse regering. Inmiddels heeft hij
deze uitspraak herroepen.
Het Junglecommando wil dat in het
vredesakkoord kwesties geregeld
worden als de schadeloosstelling aan
familieleden van slachtoffers van de
burgeroorlog, de positie van het Jun
glecommando, de garanties voor de
veiligheid van uit Frans-Guyana te
ruggekeerde vluchtelingen en de
grondrechten van de binnenlandbe
woners.
Het kabinet van het militair gezag
heeft gisteren ontkend dat de luite
nanten Meivin Linscheer en Rupert
Christoffer maandag de twee leden
van het Junglecommando gedood
hebben. Volgens de Surinaamse
kranten van donderdag had Jungle
commandoleider Ronnie Brunswijk
de namen van deze twee militairen
genoemd.
Het Surinaamse militaire leiding liet
in eën verklaring weten dat de ar
restatie van de leiding van het Jun
glecommando door de militaire poli
tie was verricht. Van deze arrestatie
zal een proces verbaal gemaakt wor
den dat aan het openbaar ministerie
zal worden overlegd.
Ie
Da
NNESBURG
?4eider Nelson Man-
ïeeft de ontmoeting
ulu-chief Buthelezi
komende maan-
ip het programma
afgezegd. De twee
i zouden besprekin-
;ginnen die een ein-
eten maken aan het
d tussen hun aan-
rs in de Zuidafri-
provincie Natal.
lat «verklaring zei de anti-
tje' lidsbeweging ANC te
e dat de ontmoeting op
here datum kan worden
en, maar dat de tijd nu
et rijp was voor ge
in tussen de rivalise-
iTèn [roepen.
Mandela zal maandag en dins
dag wel een bezoek brengen
aan de provincie Natal, in het
bijzonder aan die gebieden
waar hevig wordt gevochten
tussen de aanhangers van het
aan het ANC gelieerde Vere
nigd Democratisch Front
(UDF) en de Zulu-beweging
Inkatha van Buthelezi. Dui
zenden inwoners van Natal
zijn het slagveld ontvlucht.
Mandela nam de beslissing om
Buthelezi voorlopig niet te
ontmoeten na een langdurige
vergadering met ANC-functio-
narissen uit Natal. De twee be-
langrijkse zwarte leiders van
Zuidafrika zouden nabij Pie-
termaritzburg gezamenlijk een
openbare bijeenkomst houden
om de bevolking tot kalmte te
De Zulu-leider veroordeelde
het besluit van het ANC.
„Door dit uitstel zullen nog
meer mensen sterven", aldus
Buthelezi.
De gevechten in Natal zijn de
hevigste in de afgelopen twee
jaar. Ook gisteren woedde de
strijd voort, die door sommi
gen wordt beschreven als „een
ware burgeroorlog". De Zuida-
frikaanse regering heeft ge
dreigd met zeer strenge maat
regelen als de twee rivalise
rende zwarte groeperingen
hun gevechten niet staken.
President Frederik de Klerk
verklaarde in Kaapstad dat hij
niet zou schromen de orde te
herstellen in de provincie als
beide partijen niet tot hun zin
nen komen. Ook doelend op
de gewelddadigheden tussen
zwarte activisten en extreem
rechtse blanken, waarschuwde
hij dat „de politiek van het ui
terste" zijn hervormingspro
gramma ernstig in gevaar 2
kunnen brengen. „Ik roep alle
leiders op hun invloed te ge
bruiken om een einde te ma
ken aan geweld en intimida
tie", aldus De Klerk.
Het internationale isolement
van Zuid-Afrika is weer een
beetje afgebrokkeld nu Preto
ria gisteren heeft aangekon
digd dat het permanente diplo
matieke betrekkingen zal aan
gaan met Hongarije. In diplo
matieke kringen is vernomen
dat de vertegenwoordingen
niet hoger zullen zijn dan op
handelsniveau. Voor het uit
wisselen van ambassadeurs
wordt het nog te vroeg geacht.
Weer massagraf in DDR
SCHMACHTHAGEN In de DDR is giste
ren opnieuw een massagraf ontdekt waarin
Duitsers zijn begraven die na de Tweede
Wereldoorlog in handen waren gevallen
van de KGB. De afgelopen weken worden
de Oostduitsers steeds meer geconfronteerd
met de, door het vorige regime verborgen
gehouden, gevolgen van het Stalinisme voor
hun land. De vondst in de bossen ten noor
den van IJerlijn is de derde binnen een
week. Verslaggevers keken toe hoe OosT-
duitse militairen meer dan tien skeletten
opgroeven van Duitsers die waren geïnter
neerd in het nabijgelegen concentratiekamp
Sachsenhausen, dat na de oorlog in handen
kwam van Sovjet-eenheden. Aangenomen
wordt dat ongeveer 65.000 van de Duitsers
die na de oorlog door de Sovjettroepen wer
den opgepakt in kampen in Duitsland zijn
omgekomen.
Eend vliegt
nooit meer uit
Het Franse autoconcern Ci-
troën heeft besloten in juli defi
nitief te stoppen met de pro-
duktie van de 'eend' het gees
teskind van Pierre Boulanger.
In 1988 besloot het bedrijf al
de produktie in Frankrijk stil te
leggen en alleen nog in Portu
gal 2CV's te maken. Daar wor
den nu nog 85 stuks per dag
geproduceerd, maar de pro
duktie is niet meer lonend. De
eend, die door velen op de
meest merkwaardige manieren
werd omgebouwd, zag het
daglicht in 1948 en werd in
1949 voor het eerst geprodu-
jeerd. In dat jaar werden er
876 gemaakt. Halverwege de
jaren zestig waren het er
168.400 per jaar en in de 41
jaar dat de wagen in produktie
is geweest zijn er meer dan ze
ven miljoen van verkocht.
foto: ap
(Van onze correspondent
Rink Drost)
BONN De Westduitse
krant Frankfurter Rund
schau heeft gisteren ge
meld dat de Bondsrepu
bliek en de DDR een offi
ciële omruilkoers hebben
afgesloten van één D-
mark voor twee Oostduit
se marken. Als ingangsda
tum zou naar 1 juli wor
den gestreefd.
Volgens de krant heeft de cen
trale raad van de Deutsche
Bundesbank - de Westduitse
staatsbank - dat besluit don
derdag in het bijzijn van mi
nister Theo Waigel van finan
cien genomen. De omruilkoers
geldt volgens het bericht voor
lonen, salarissen, aow- en in-
validiteitsuitkeringen en bui
tenlandse schulden van de
staat DDR. Ook voor spaarte
goeden zouden de mensen
slechts de helft in D-Marken
uitgekeerd krijgen. Alleen
voor particuliere spaartgoeden
tot 2000 Ost-marken zou een
koers van één tegen één wor
den aangehouden.
Woordvoerder Dieter Vogel
van de bondsregering ontken
de gisteren dat een dergelijke
beslissing' reeds is gevallen.
Tevoren zijn volgens hem be
sprekingen nodig met de nieu
we DDR-regering. Die kunnen
pas op gang komen na de vor
ming daarvan, op zijn vroegst
omstreeks Pasen. „Een beslis
sing over de wisselkoers is pas
mogelijk aan het slot van alle
overwegingen over details van
de monetaire unie", aldus Vo
gel.
Ondanks de ontkenningen van
officiële zijde lijken de finan
ciële experts in de Bondsrepu
bliek het oorspronkelijke idee
van het opkopen van de gehe
le Oostduitse geldvoorraad te
gen de koers 1:1 definitief te
hebben verlaten. Vooral mi
nister Helmut Haussmann van
economische zaken plej,t voor
een koers in de richting van
1:2. Met deskundigen uit het
bedrijfsleven is hij van mening
dat de Oostduitse economie
aanmerkelijk minder sterk is
dan tot voor kort werd aange
nomen.
Het Oostduitse Instituut voor
Internationale Politiek en Eco
nomie (IPW) heeft berekend
dat de eenwording ongeveer
45 miljard mark gaat kosten.
De kosten die zijn berekend,
gelden voor de invoering van
de D-mark, het afschaffen van
vaste prijzen, belastinghervor
mingen, hervoringen in het fi
nanciële systeem en de intro
ductie van particulier eigen
dom. Lutz Maier, het hoofd
van het IPW, noemde de ra
ming zelf „speculatief". De
vooruitzichten op lange ter
mijn zijn echter rooskleurig,
aldus Maier. Maar eerst zullen
er 1,5 tot twee miljoen werklo
zen komen, een kwart van de
beroepsbevolking in de DDR.
Maier pleitte voor groot
scheepse omscholingsprogram
ma's.
(Vervolg van de voorpagina)
MOSKOU De Sovjet
republiek Estland is giste
ren begonnen aan het ge
leidelijke herstel van zijn
onafhankelijkheid van
voor de Tweede Wereld
oorlog. Daarbij staat het
Estse parlement pal achter
het zelfstandigheidsstre-
ven van Litouwen.
Ondanks waarschuwingen van
de vertegenwoordigers van de
Russische minderheid in Est
land, die dreigden dat er een
burgeroorlog uit zou kunnen
breken, nam het Estse parle
ment gisteren met overweldi
gende meerderheid een resolu
tie aan waarin het het Sovjet-
gezag over de republiek ver
oordeelde.
De beslissing van het parle
ment is een duidelijke uitda
ging aan het adres van Gor-
batsjov die herhaaldelijk heeft
gezegd dat de drie Baltische
republieken (Estland, Letland
en Litouwen) hun onafhanke
lijkheid maar moeten uitstel
len tot er een wet is waarin de
regels voor afscheiding van
Sovjetrepublieken zijn vastge
legd.
De leiders van de door Russen
gedomineerde groep voor Ge
lijke Rechten bekritiseerden
de resolutie in felle bewoor
dingen en zij waarschuwden
dat zij het Sovjetparlement in
Moskou zullen vragen hierte
gen op te treden. „Dit is een
staatsgreep", zo zei de Russi
sche afgevaardigde Vladimir
Lebedev ,„denk goed na voor
dat je stemt, bedenk of je op de
groene knop drukt en voor
burgeroorlog stemt".
Lebedev en anderen hebben
feëist dat er in een referen-
um beslist moet worden over
de toekomst van Estland en
niet door het parlement. Zij
schaarden zich daarmee achter
het Kremlin dat eerder zei dat
er een referendum gehouden
moet worden voor Litouwen
uit de Sovjetunie kan treden.
De Estse meerderheid wil
geen volksraadpleging. „Est
land is geen deel van de Sov
jetunie. Het is bezet gebied,
dus er kan geen sprake zijn
van een referendum", aldus
Tiit Kabin, een vooraanstaan
de radicale Estse parlementa
riër.
Een woordvoerder van radio
Vilnius in Litouwen verklaar
de dat de districten waar Wit-
Rusland aanspraak op maakt
een gemengde Litouws-Wi-
trussisch-Poolse bevolking
hebben, waarbij de Polen in de
meerderheid zijn. Hij vertelde
dat dergelijke claims over en
weer gemaakt kunnen wor
den, zo zou de Witrussische
stad Grodno bijvoorbeeld deel
hebben uitgemaakt van het
Groothertogdom Litouwen.
Kohl zit met
kernwapens
in maag na
eenwording
LONDEN De Westduit
se bondskanselier Kohl
heeft zich gisteren in Lon
den op de vlakte gehou
den of er na de hereni
ging van de twee Duits-
landen kernwapens op
Duits grondgebied gesta
tioneerd moeten blijven.
Volgens de Britse premier
Margaret Thatcher is Kohl het
met haar eens over de nood
zaak van de aanwezigheid van
atoomwapens in Europa. „Wij
zijn het erover eens dat de
aanwezigheid van kernwapens
op Europees grondgebied - en
ik denk dat voor Amerikaanse
kernwapens Duits grondge
bied de voorkeur heeft - van
essentieel belang is", aldus
Thatcher. Kohl reageerde
vaag op de uitlating van de
Britse premier: „Ik denk dat
wii ook in de toekomst de vol
ledige bescherming van de
NAVO nodig hebben voor het
Duitse grondgebied".
!VE De Wereld
van Kerken heeft
;n zijn zwijgen over
(Afbnië een foute be
ing genoemd. Het
al comité (algemeen
r) weigerde echter
or boete te doen en
egenover het Roe
volk te veront-
nader komt de onherbergzame kust met zijn woeste rotsen en de
„Surprise" gaat zijn ondergang tegemoet. Dan ziet Thijs van
Noort recht vooruit de ingang van een grot. Het lijkt wel of de
„Surprise" naar binnen wordt gezogen. En wat kan hij doen? Hij
is nu alleen aan boord....
PRAAG „We willen
geen Tsjechen meer wor
den" stond gisteren te le
zen op een spandoek van
één van de duizenden Slo
waken die in Bratislava
demonstreerden voor een
onafhankelijke staat. De
demonstranten gingen
zelfs zover om het aftre
den van president Vaclav
Havel te eisen.
kkeTl
ïgen.
beurde na sterke druk
cetaris-generaal Emilio
die vorig jaar met suc-
had aangedrongen dat
d eldraad geen veroorde-
r de schending van de
irechten onder Ceauses-
uitspreken.
itraal comité accepteer-
voor en 3 tegen het
van aartsbisschop
Habgood van York
wordt betreurd dat het
aar op basis van een
de beoordeling zich
iequaat genoeg over
ïië had uitgesproken.
verzette zich heftig te-
:n motie van Margot
inn (Bondsrepubliek),
werd gezegd dat de
aad had moeten spre-
vriend ds. Tökes",
üastro, „heeft ons deze
iet gevraagd ons te ver-
ldigen, maar heeft ons
voor onze hulp."
werd de motie-Kèiss-
34 voor en 55 tegen
thoudingen verworpen.
Nederlandse gedele-
(dr. K. Blei, mgr. G.
ds. M.J. van der Veen-
eveld) stemden voor
nn, net als de meeste
de Oostduit
en Noord-
Castro kreeg
steun van de ortho-
de meeste afgevaar-
de Derde Wereld.
'lijn
•i iel
Arrestatie
Zwaar bewapende Israëlische agenten arresteren twee Arabische jongeren die met stenen naar
hen hadden gegooid. Zij waren betrokken bij betogingen op de Dag van het Land. Op deze dag
herdenken de Palestijnen dat op 30 maart 1976 zes Palestijnen door de Israëlische politie werden
tijdens demonstraties tegen de confiscatie van Palestijns land in Galilea. foto: ap
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
GALWAY Terwijl de
Europese ministers van fi
nanciën vandaag in Ash-
ford Castle nabij het Ierse
Galway informeel overleg
voeren over de technische,
aspecten van de .Europese
Economische en Monetai
re Unie (EMU), is de vol
gende voorzitter, Italië,
druk bezig met de voorbe
reidingen van een confe
rentie in het najaar waar
een definitief besluit moet
vallen over de EMU.
De Ierse premier Charles
Haughey, die deze week in
zijn hoedanigheid als voorzit
ter van de EG met een aantal
Europese regeringsleiders
sprak, heeft van bondskanse
lier Kohl te horen gekregen
dat het overleg eind 1991 moet
zijn afgerond. In 1992 zullen
de nationale parlementen de
overeenkomst dan ratificeren,
waarna de economische en
monetaire unie in 1993 van
kracht kan worden.
De Italianen zullen overigens
nog meer haast moeten maken
nu met name Duitsland, Italië
en Frankrijk gewonnen zijn
voor het idee de. EMU-confe-
rentie vergezeld te laten gaan
met overleg over een Europese
politieke unie. Bondskanselier
Kohl heeft zich deze week
voorstander getoond van een
gelijktijdig overleg over on
dermeer het versterken van
de positie van het Europees
parlement en de Europese
Commissie. Volgens de Itali
aanse minister van buiten
landse zaken De Michelis heb
ben alleen nog Engeland en
Nederland bezwaren tegen het
versnellen van het EMU-on-
derhandelingsproces. Hoewel
er geen agenda is vastgesteld
voor het informeel overleg
van de ministers van finan
ciën in Ierland, wordt aange
nomen dat de gebeurtenissen
van de afgelopen week hun
beraadslagingen van vandaag
aanzienlijk zullen beïnvloe
den.
Eind deze maand komen de
regeringsleiders van de EG-
landen voor een bijzonder top-
overleg in Dublin bijeen. Zij
zullen dan moeten beslissen of
in het najaar een besluit kan
worden genomen over de
EMU. Bovendien zullen ze al
of niet hun goedkeuring geven
aan een gelijktijdige bespre
king van de Europese politie
ke unie. Aangenomen wordt
dat het overleg in Dublin op
een harde confrontatie tussen
de Engelse premier mevrouw
Thatcher en de overige rege
ringsleiders zal uitlopen. Me
vrouw Thatcher is fel tegen de
EMU gekant en heeft dan ook
schoorvoetend besloten aan
het overleg daarover mee
doen. Dat zij kan worden
wonnen voor een gesprek oVer
een politieke unie, wordt sterk
betwijfeld.
HET RAADSEL VAN STRAAT MAGELHAES
Dan breekt een hevige storm los. Er is niemand, die
is alle zeilen te bergen en de weinige matrozen, die
nog kan porren om te helpen, zijn te zwak om op hun
staan. Eén golf spoelt drie, vier mannen overboord. Van
zich uit alle macht aan het stuurwiel vast, maar er is
van, dat het schip nog naar het roer luistert. Steeds
Woede heeft zich meester ge
maakt van de Slowaken na de
uitkomst van de verhitte de
batten gisteren in het parle
ment over de nieuwe naam
van Tsjechoslowakije. Het feit
dat de Tsjechen weigeren een
koppelteken te accepteren tus
sen Tsjecho en Slowakije
bracht auizenden op de been
in de Slowaakse hoofdstad.
„Schande, schande", scandeer-
Demonstranten in Bratislava laten er geen misverstand over bestaan dat ze een onafhankelijke
Slowaakse republiek willen.' foto: ap
den zij, want ook het moei
zaam gevonden compromis
waarvoor president Havel
zelfs zijn ziekbed verliet, kan
hen niet bekoren. Het parle
ment besloot donderdagavond
dat de twee deelstaten elk een
eigen spellingswijze zouden
hanteren. Bij de Tsjechen
werd het de Tsjechoslowaakse
Federatieve Republiek zónder,
bij de Slowaken de Tsjecho-
Slowaakse Federatieve Repu
bliek mét koppelteken. Onder
druk van de publieke opinie
heeft de deelstaatregering van
Slowakije de nieuwe naam
echter verworpen.
