Het
fenomeen
Maij-Weggen
'final
na ie
novum in Oostenrijk
VEEL OPWAAIEND STOF,
- MAAR NOG
WEINIG RESULTAAT
St
'foridóaOowiarit'
>EN HAAG - In het Drentse Kla-
ienaveen is het vrijwel elke dag
muilen geblazen. Zo rond achten
's avonds, als het NOS-journaal
begint, schaart het dorp zich rond
buis om te vernemen wat die
kleine Hanneke Weggen nü weer
leeft uitgevreten. En nooit worden
it teleurgesteld. Altijd is er wel een
ipraakmakend plannetje dat met
veel verve wordt gepresenteerd. Of
:r is een stevige kans op een con-
lict met een collega-minister, of -
nog beter - de Tweede Kamer.
Dan is Hanneke op haar best: koel
venijnig. Onverwacht toeste-
cend, als een schorpioen.
.Ik volg Hanneke van dag tot dag. En
heb veel waardering voor haar optreden.
Recht voor z'n raap he? Zoals ze milieu-
ninister Alders op zijn plaats zette met
le opmerking: er is maar één minister
'an verkeer en waterstaat en dat ben ik.
icht een Weggen, dacht ik toen ik dat
ag", zegt Maarten den Hollander, oud-
lirecteur van de christelijke ulo in Kla-
ienaveen.
)e zusjes Weggen heeft Den Hollander
ïog in de klas gehad. Hanneke viel hem
n het bijzonder op door het feit dat ze
leen blad voor de mond nam als iets
laar niet beviel. „Zéér ongebruikelijk
(oor een Drent. Die geeft je meestal ge-
jk en doet vervolgens precies zijn eigen
in. Maar Hanneke is uit ander hout ge
neden. Die zwamt er niet omheen",
lanneke's vader verdiende in die dagen
n Klazienaveen het brood met een rij
wielhandel, even buiten het dorp. Moe-
er Weggen bestierde het gezin met zes
inderen, dat op zondag gereformeerd
erkte en een spaarzaam en sober leven
ïidde. Den Hollander: „Moeder was een
inke vrouw die van aanpakken t wist.
)e Weggens moesten hutje bij mutje leg
en om alle kinderen naar school te kun-
en laten gaan, maar toch hoefde ik de
uders nooit te motiveren om de kinde-
:n door te laten studeren. Terwijl ande-
gezinnen het al heel wat vonden als
un dochter naar de huishoudschool
sprak het bij de Weggens vanzelf
at het de ulo werd",
lanneke studeerde, na een verpleegkun-
ige opleiding, dus dóór: sociale pedago-
iek aan de Universiteit van Amster-
am. Daarna werkte zij als lerares ver-
leegkunde aan' de HBO-opleidingen in
msterdam, later bij de opleiding van
et Juliana-ziekenhuis in Apeldoorn. In
ie jaren werd zij actief lid van de Anti
evolutionaire Partij. Dick Corporaal,
:genwoordig burgemeester in Leerdam
n in die tijd secretaris van de ARP, her-
inert zich nog goed hoe Hanneke, die
imiddels Hanja was gaan heten en
ouwde met de Nederlands Hervormde
imputerprogrammeur Maij, zich in de
irtij een plaats verwierf.
„Hanja had iets hoekigs in haar optre
den, was niet altijd even tactvol en riep
daardoor ook wel weerstanden op. Maar
zij kende haar dossiers van voor naar
achteren. Sloeg geen vergadering over.
AR
-trekje
En als ze eenmaal een standpunt had in
genomen, dan ging ze er ook voor hon
derd procent tegenaan. Dat hardnekkige
herkende ik als een typisch AR-trekje:
Hanja was nooit gemakkelijk van haar
standpunt af te brengen, iets dat je in de
partij, wel méér tegenkomt".
Toen de partijtop zichzelf wilde vernieu
wen kwam Hanja al snel in beeld. Cor
poraal vertelt: „Wij zochten fris bloed en
de voorkeur ging daarbij al snel uit naar
vrouwen, want die waren nog zeer
mondjesmaat vertegenwoordigd. Met
die stroom is Hanja mede vooruitge-
stuwd. Ze werd lid van het hoofdbestuur
en in 1976 door het vrouwencomité af
gevaardigd als lid van de Nederlandse
delegatie naar de Verenigde Naties. Dat
Hanja drie jaar later kandidaat werd ge
steld voor het Europarlement leek ons
een vrij logische stap".
Weinig vrouwen zijn geroepen tot de
eretitel 'fenomeen', maar Hanja Maij-
Weggen verwierf dit predikaat binnen
enkele weken na haar aantreden als kers
verse minister. Directeur Rudi Fuchs
van het Haagse Gemeentemuseum raak
te in opperste vervoering toen hij haar
marmerkleurige gelaat en koele oogop
slag voor het eerst gewaar werd. Voor
hem is Hanja een wandelend kunstwerk
dat de eigenschappen van de introverte
Mona Lisa en extravagante Mathilde
Willink in zich verenigt. Volkskrant-co
lumnist Jan Blokker schreef zwijmelend:
„Ik besef dat ik ondraaglijke tijden tege
moet dreig te gaan omdat weinig dingen
zo verlammend werken als een branden
de hartstocht, dus besluit ik alles te doen
om mezelf te bewijzen dat ze mijn liefde
niet waard is".
Er werd een fanclub voor Hanja opge^-
richt die binnen enkele weken honder
den leden kon inschrijven. Er werd ook
een anti-fanclub in het leven geroepen,
die zijn leden voorzag van stickers voor
de achterruit van de auto. Het weekblad
Elsevier vergeleek Hanja Maij met de
Britse premier Thatcher en vroeg zich af
of de Drentse schone wellicht ooit Ne
derlands eerste vrouwelijke premier zal
worden.
Poot afbijten
Wat heeft Hanja Maij wat andere politi
ci missen? CD A-kamerlid Huib Evers-
dijk, die de minister nog goed kent uit
de tijd dat zij als Europarlementariër
Zeeland vertegenwoordigde, doet een
gooi: „Hanja heeft een uitzonderlijk ge
voel voor publiciteit. In het Europarle
ment, wat ,toch een ver-van-mijn-bed-
ZATERDAG 31 MAART 1990 PAGINA 25
Met een croissantje in de trein, rijdend op een speelgoed-
locomotief of tienpersoons tandem, met wapperende
haren bij de gehavende duinen: minister Maij-Weggen is
sedert zij van een werkbezoek aan het verre Namibië werd
teruggeroepen om minister van verkeer en waterstaat te
worden, niet meer uit het nieuws geweest. Deze week
haalde zij de voorpagina's opnieuw met het plan de
maximumsnelheid op alle wegen in de Randstad terug te
brengen tot 100 kilometer per uur. „Typisch Maij",
schampert een partijgenoot. „Het kabinet heeft daar nog
absoluut geen besluit over genomen. Maar nieuws gaat bij
haar vóór alles". Een portret.
Minister Maij, die altijd wel een spraakmakend plannetje heeft.
show is, moet je werkelijk een hond een
poot afbijten en met die poot in je bek
gaan rondlopen wil je een regel in de
krant krijgen. Maar Maij lukte het steeds
weer. Feilloos voelde zij aan waar ze de
aandacht mee kon trekken en ging dan
met die onderwerpen aan de haal. Zo
voerde zij hardnekkig actie tegen de im
port van zeehondenbont. Dat heeft de
zeehondjes in Canada en ook Hanja
geen kwaad gedaan".
In het Europarlement zélf zijn de menin
gen over Hanja zeer verdeeld. Enkele
partijgenoten wénsen geen woord aan
haar vuil te maken, maar laten wel door
schemeren de Heer te danken dat zij is
opgekrast. CDA-fractievoorzitter Jean
Penders wenst een ieder die ruzie met
haar krijgt veel sterkte toe. De VVD'er
Florus Wijsenbeek onthult: „Wij hadden
hier in het Europarlement ook al een
fanclub voor het meiske, maar dan moet
jg het woord 'fan' niet te letterlijk opvat
ten. Wat mij aan haar opviel was dat ze
altijd bloedserieus was. Ze vindt nu een
maal dat ze een hoop dingen beter weet
dan anderen. Bij forumdiscussies zorgde
Hanja er altijd voor dat ze een heel lijs
tje kritiekpunten voor zich had. Daar
mee kon ze je dan, als het haar zo uit
kwam, voor schut zetten. Zulk gedrag
kom je niet veel tegen. Het gevolg is dat
zij zichzelf niet zozeer geliefd als wel ge
vreesd maakte".
Doeke Eisma (D66) werkte naar eigen
zeggen gedurende drie jaar met veel ge-
FOTO'S: DIJKSTRA
noegen met Maij samen in de emancipa
tie- en milieucommissie van het Euro
parlement. Hij verbaast zich enorm over
haar snel rijzende ster. „Het is een mys
terie", meent hij. „Ik kan echt met de
beste wil van de wereld geen speciaal
charisma aan haar ontdekken. Persoon
lijk heb ik het altijd goed met haar kun
nen vinden. Misschien ook omdat ik als
eenling in het Europarlement minder be
dreigend voor haar was".
In de emancipatiecommissie leerde Eis
ma Maij-Weggen kennen als een pro
gressieve en bevlogen vrouw. „Zij trok
het zich enorm aan dat in Nederland zo
veel vrouwen uit het arbeidsproces val
len. Met niet aflatende ijver pleitte zij
voor de gelijke behandeling van mannen
en vrouwen in Nederland. Dat werd
haar door de toenmalige CDA-fractie
voorzitter De Vries en oud-minister De
Koning niet in dank afgenomen".
Debat
Maij heeft in politiek Den Haag haar re
putatie van harde politica meteen al be
vestigd door haar niet bepaald tactvolle
optreden tijdens de behandeling van
haar begroting eind vorige maand. De
kamerbankjes stroomden al snel vol met
'backbenchers' die met eigen ogen wil
den zien hoe de woordvoerders van
VVD en CDA er van de minister van
langs kregen.
Huib Eversdijk (CDA): „Als ze tegen
wind krijgt, gaat ze heel hard terugbla-
De verkeersminister zei later dat zij een
voorbeeld had genomen aan de Britten
die in het Europarlement ook stevig zou
den debatteren. „Onzin!", vindt echter
Doeke Eisma. „In het Europarlement
mèg je elkaar niet eens interrumperen.
Haar optreden in de Kamer vond ik echt
niet verstandig. Wat zo jammer was: ze
heeft nagelaten achteraf de zaak weer
goed te maken, bijvoorbeeld met een
grapje of relativerende opmerking. Dèt
zou pas Brits zijn geweest. Maar nee:
Maij wilde steeds het laatste woord".
Haar partijgenoot Ben Hennekam be
waart evenmin warme herinneringen
aan het debat. „Het gaat niet aan dat u
hier, net binnenkomend, het parlement
zó toespreekt", brieste hij in de interrup
tiemicrofoon. „Elke minister heeft recht
op een eigen manier van presenteren",
zegt Hennekam achterafmaar het
optreden van minister Maij-Weggen ver
toonde bittere trekjes. Tot dusverre heb
ben we nog geen beleid van haar gezien.
Veel woorden, weinig daden".
CDA'er Huib Eversdijk heeft als devies:
„Luisteren is óók een schone zaak". Hij
vindt dat Hanja wel eens té gretig rea
geert. „Als ze tegenwind krijgt gaat ze
héél hard terugblazen. Ze doet me soms
wat aan Dries van Agt denken. Die riep,
als het niet goed ging, óók het volk te
hulp. Dat gaf prachtig theater in het par
lement. Maar het is niet onze taak een
show op te voeren. Het land moet ook
bestuurd worden".
De ambtelijke staf van het ministerie
van verkeer en waterstaat heeft de mond
op slot sedert minister Maij verordon
neerde dat geen regel nieuws door de
vierde macht naar buiten mag worden
gebracht. Toch valt te beluisteren dat de
nieuwe minister er meteen al flink tegen
aan is gegaan, „'t Is een harde hoor",
meent een ambtenaar uit haar directe
omgeving. „Zij heeft zich enorm snel in
gewerkt. Binnen enkele weken had ze al
een verbluffende kennis opgebouwd. We
hebben in het begin wel gedacht, neemt
ze niet te veel hooi op haar vork? Maar
de minister kan klaarblijkelijk tegen een
stootje. In de zakelijke contacten kan ze
overigens onverbiddelijk zijn. Als een
rapport haar niet bevalt word je bij haar
geroepen en deelt ze koeltjes mee: heren,
zullen we dit stuk maar verscheuren?".
Milieu
De milieubeweging is er nog niet van
overtuigd dat Maij-Weggen evenals haar
voorgangster Smit-Kroes bekeerd is tot
het milieu. De minister blaast hoog van
de toren, maar het milieu zélf heeft ze
nog nipt onder handen genomen, meldt
woordvoerster Marijke Brunt van de
Stichting Natuur en Milieu. „Haar plan
om alle vijf de autotunnels aan te leggen
is nu niet bepaald milieuvriendelijk.
Aan de andere kant zijn we wel blij met
het voorstel de maximumsnelheid op de
wegen te verlagen. Of zij er in zal slagen
Ben Hennekam (CDA): geen warme her
inneringen.
het autoverkeer terug te dringen moeten
we nog maar afwachten. Voorlopig kan
ik haar niet een echte milieuminister
noemen".
Burgemeester Dick Corporaal heeft er
niettemin het grootste vertrouwen in dat
Maij-Weggen zich zal ontpoppen als een
werkelijk 'groene' minister. „In het Eu
roparlement heeft zij zich enorm beij
verd voor een schone Rijn. Daar zat de
heilige overtuiging achter dat wij de
schepping met respect moeten beheren.
Uiteraard moet zij als verkeersminister
nu meer belangen laten meewegen. Maar
het milieu zal ze nooit onder het tafel
kleed vegen. Dat zou ze ervaren als een
verloochening van haar opvattingen".
Rest de vraag of Maij-Weggen werkelijk
zo succesvol in de politiek is als haar
spraakmakende optreden doet vermoe
den. Of zou de schijn bedriegen en ca
moufleert het stof dat zij doet opwaaien
de betrekkelijke onmacht om een meer
derheid voor haar standpunten te win
nen?
Kortste eind
Volgens een ingewijde CDA'er, die om
begrijpelijke redenen anoniem wenst te
blijven, trekt Maij achter de schermen
vaak aan het kortste eind. „In het kabi
net heeft ze elk gevecht verloren, van
daar dat ze naar buiten toe zulke tegen
strijdige mededelingen doet", weet hij te
melden. Hij somt op: „Het is nog maar
helemaal de vraag of die vijf autotunnels
er komen zoals Maij graag wil. Extra
controle op de snelheidshandhaving
moet de minister uit eigen zak betalen
en minister Kok van Financiën weigert
het exploitatietekort van de NS te dich
ten. Ook over haar plan om de maxi
mumsnelheid in de Randstad te verla
gen naar 100 kilometer per uur ontmoet
ze in het kabinet veel weerstand. Maar
Maij brengt het naar buiten alsof de
zaak al in kannen en kruiken is. Nieuws
gaat bij haar vóór alles".
Dat de nieuwe regeerploeg een van zijn
populairste ministers zo links laat liggen,
schrijft deze zegsman toe aan de on
zichtbare bankrekeningen die men in de
politiek van elkaar bijhoudt. Wie in het
rood staat, hoeft niet op veel clementie
te hopen. „Wil je in de politiek je zin
krijgen, dan moet je met goede argu
menten komen. Maar bovenal moet je
op goodwill onder je collega's kunnen
rekenen. Daar ontbreekt het haar nogal
eens aan".
Dick Corporaal haalt de schouders op.
„Ik vind al die kritiek op Hanja erg
interessant. Zij roept nu eenmaal sterke
reacties op. Hanja zal ook wel vijanden
maken in de politiek. Vijanden die haar
misschien ooit nog eens beentje zullen
lichten. Maar aan de andere kant zeg ik:
wie in de politiek iedereen te vnend
houdt is geen knip voor zijn neus
waard".
PAUL KOOPMAN
BTENAU/KAPRUN - In deze
id van (Brood en heel veel edities
m) Spelen heeft het Oostenrijkse
erkeersbureau de euvele moed ge-
met een nieuwe variant op de
larkt te verschijnen. Na de Olym-
ische, Goodwill-, Gemenebest- en
og wat spelen worden namelijk
in 9 tot 13 juni in de provincie
urgenland voor het eerst de zoge-
oemde Wereldtoerisme Spelen ge-
)uden.
et evenement staat open voor ama-
ursporters, die afkomstig moeten zijn
t de toeristische en/of journalistieke
:reld. Ook gewone 'Schlachtenbumm-
kunnen meedoen. Voor hen is een
eciaal arrangement samengesteld, dat
jen betaling is te boeken.
:elnemers kunnen zich storten op
orten als tennis, voetbal, golf, fietsen,'
lieten, surfen en hardlopen. Naast de
ortieve activiteiten staat een scala aan
culturele, historische en recreatieve
voorzieningen ter beschikking van lief
hebbers van het Oostenrijkse land en in
het bijzonder dat deel, dat ligt onder
Wenen en vlak tegen de Joegoslavische
grens: Burgenland.
Plaatsen van handeling zijn Neusieldl
(tennis, voetbal), Donnerskirchen (golf),
Podersdorf (zeilen, zwemmen, atletiek),
Purbach en Eisenstadt (wielrennen),
Pamhagen (atletiek) en Jois (schieten).
Alternatieven
Voor wie zijn vakantie op een wat min
der (top)sportieve manier wil doorbren
gen zijn er natuurlijk alternatieven in
Oostenrijk. We kozen daarvoor twee be
stemmingen met een sportieve invals
hoek: Abtenau en Kaprun, beide in het
Salzburgerland. De twee plaatsen ver
schillen in zoverre van elkaar, dat het
vlak bij Zeil am See liggende Kaprun
ook 's zomers de mogelijkheid biedt tot
skiën. Op de gletscher kan de liefhebber
van de lange latten ook onder een zo
merse zon op de lange latten terecht als
welkome afwisseling van andere attrac
ties. Daartoe kunnen ook sportieve/
avontuurlijke expedities worden gere
kend als mountainbike-rijden, (wildwa-
ter)kanovaren, rafting, golf en paragli-
ding. Het fietsen doet men individueel.
Het varen in van die stevige, opblaasba
re rubberboten (rafting) gaat in groeps
verband, maar men kan zich ook afzon
derlijk voor zo'n tocht over soms ruw
water aanmelden.
Belevenis
Rafting is een belevenis. De expeditie
begint met het gezamenlijk vaarklaar
maken van de boot. Het vervoermiddel
dient opgeblazen en in de soms woeste
stroom gedeponeerd te worden. Vervol
gens moet de hele bemanning, tot tien,
twaalf man, zich intensief met de koers
bemoeien op advies van de ervaren
stuurman. Bij Abtenau is een heel fraaie
tocht te maken, die onder meer door een
smalle bergsleuf voert. Vermakelijk on
derdeel van zo'n tocht is een barbecue
halverwege, waarbij de nodige primitivi
teit aan de orde komt die zijn charme
heeft.
Abtenau en Kaprun zijn vergelijkbare
dorpen voor wat betreft après-activitei-
ten. Beide plaatsen beschikken over tal
van terrasjes, een overdekt zwembad,
midget-golfbanen, veel restaurants en
voldoende logiesmogelijkheden varië
rend van eenvoudige pensions tot goede
hotels. Ook ouderen kunnen volop aan
hun trekken komen met wandeltochten.
Bezwaar van Kaprun is dat één van de
uitvalswegen in de richting van het po
pulaire Zeil am See voert, waar de va
kantieganger in druk verkeer terecht kan
komen.
FRANK WERKMAN
Inlichtingen Oostenrijks Toeristenburo,
Stadhouderskade 21054 ES Amster
dam: telefoon 020-129682.
Rafting: in een stevige, opblaasbare boot wildwater trotseren.
