Ook Washington probeert
Litouwers te ontmoedigen
Ceidóe Commit
Zwarten voeren onderling felle strijd in Natal
Jbanezen protesteren en Serven vieren feest
Kohl wil al in 1991
Duitse verkiezingen
Gerlach wil amnestie
voor oud-Stasileden
Dossier
d JITENLAND
DONDERDAG 29 MAART 1990 PAGINA 7
[treem-rechts wint
rrein in Frankrijk
felJS Het extreem-rechtse Front Natio-
wint terrein in Frankrijk. Blijkens een gis-
|n door Le Figaro gepubliceerd opinieon-
oek wil 34 procent van de Fransen het
uitsluiten eens op de partij van Le Pen te
»n stemmen. Anderhalf jaar geleden was
23 procent die mening toegedaan. Uit het-
le onderzoek komt naar voren dat twaalf
ent van de Fransen de politiek van het FN
edig onderschrijft. Maar liefst 31 procent
de ondervraagden deelt de stellingen van
Pen voor wat betreft zijn rigoureuze aan-
van de immigratiekwestie. Opmerkelijk is
een ruime meerderheid het FN niettemin
.•houwt als racistisch (81 procent), sekta-
i (78 procent) en gevaarlijk voor de demo-
je (72 procent).
Premier Australië
wint verkiezingen
SYDNEY De Australi-
sche verkiezingen zijn op
het nippertje gewonnen
door de zittende prémier
Bob Hawke. Zijn belang
rijkste tegenstander An
drew Peacock heeft van
daag zijn nederlaag toege
geven en aangekondigd
dat hij zal terugtreden als
leider van de oppositie.
Hawke, die sinds 1983 pre
mier is, heeft officieel de
overwinning opgeëist en
aangekondigd dat hij een
nieuwe regering zal vor
men, de vierde in succes-
PIETERMARITZBURG/JO
HANNESBURG Duizenden
rivaliserende zwarten hebben
gisteren voor de tweede achter
eenvolgende dag felle gevech
ten gevoerd in de Zuidafri-
kaanse provincie Natal. De po
litie heeft extra manschappen
van politie en leger naar de
roerige provincie gestuurd.
Duizenden zwarten, bewapend met
geweren, speren en knuppels, raak
ten met elkaar slaags in de heuvels
rond Pietermaritzburg. De strijd
woedt vooral tussen aanhangers van
het Verenigd Democi^tisch Front
(UDF) en de politiek gematigde Zu-
lubeweging Inkhata. De laatste twee
dagen zijn zeker acht doden en 68
gewonden gevallen, zo meldden ge
tuigen en ziekenhuisbronnen. Nie
mand kon gisteren een exact doden
tal geven. De laatste drie jaar zijn bij
de onderlinge gevechten al meer dan
3000 zwarten om het leven gekomen.
De gevechten braken zondag uit na
dat aanhangers van Inkatha-leider
Buthelezi na een bijeenkomst in
Durban met stenen bekogeld wer
den. De verwachting is dat ANC-lei-
der Nelson Mandela en Buthelezi
volgende week besprekingen begin-
Ondertussen gaat president Frederik
de Klerk door met zijn pogingen
Zuid-Afrika uit haar isolement te
halen. Zo kondigde hij gisteren van
uit Johannesburg een rondreis langs
verschillende Europese hoofdsteden
aan in de maand mei of juni. De
'Klerk gaf nog geen details over de
reis. Maar de verwachting is dat hij
zeker Groot-Brittannië, de Bondsre
publiek en Portugal zal aandoen als
beloning voor de handelsrelaties die
die landen met Zuid-Afrika onder
houden.
Hongarije hervat
vluchten op Israël
BUDAPEST De Hongaarse
luchtvaartmaatschappij Malev
hervat haar vluchten op Is
raël. Na een week onderbre
king zal zij weer joden vanuit
de Sovjetunie naar Israël ver
voeren. Malev besloot vorige
week de vluchten op Israël
stop te zetten na dreigementen
van een Libanese terreurorga
nisatie. Zij dreigde vliegvel
den, vliegtuigen en bedrijven
die Sovjetjoden naar Israël
hielpen op te blazen. Dinsdag
staakte de luchtvaartmaat
schappij ook de vluchten op de
Libanese hoofdstad Bayrut.
tomen buiten zinnen gooien stakende Puertoricanen een bar-
van de politie omver als die probeert de demonstranten in
centrum van San Juan tegen te houden. De stakers protes-
len tegen de plannen van de regering om de Puertoricaanse
nmaatschappij te privatiseren. De oproerpolitie moest er-
te pas komen om de woedende menigte uiteen te drijven.
FOTO: AP
mbabwe stevent af op een-partijstaat
RARE In Zimbabwe zijn gisteren de kiezers naar de stem-
2 alen getogen om hun stem uit te brengen in verkiezingen die
1 men leiden tot een een-partijstaat. President Robert Mugabe
j wacht zonder problemen alle 150 zetels in het parlement te
len winnen. De enige serieuze tegenkandidaat van Mugabes
NU-partij is de Zimbabwaanse Eenheids Beweging van Edgar
tere. De 52-jarige Tekere, ooit een goede vriend van Mugabe
rede-oprichter van de ZANU in 1963, werd in 1988 uit de
U gezet. De uitslag van de verkiezingen, die twee dagen
en duren en die zowel het presidentschap als de bezetting
het parlement tot inzet hebben, wordt niet eerder verwacht
vrijdagavond.
WASHINGTON
„Schaamteloos", noemden
gisteren demonstrerende
Litouwen-sympathisanten
in Washington de plotse
linge verandering die de
Amerikaanse regering
heeft aangebracht in de
toon van haar commenta
ren op het conflict tussen
Moskou en Vilnius. Die
verandering is inderdaad
opmerkelijk en wekt de
indruk dat president Bush
de geheime afspraak heeft
gemaakt met Sovjetleider
Gorbatsjov dat snelle en
volledige onafhankelijk
heid van Litouwen onge
wenst is.
Eind vorige week, toen Sovjet
troepen in Litouwen nog geen
geweld hadden gebruikt,
waarschuwde Bush zijn Russi
sche collega nog via de Ameri
kaanse media: „En denk erom,
geen geweld!" Maar nadat er
toch geweld was gebruikt, liet
de president van de VS zijn
woordvoerders gisteren ver
klaren dat „een publieke ver
oordeling van de gebeurtenis
sen niet bevorderlijk is voor
een oplossing van het pro
bleem". Geen woord meer
over de „intimidatie" en „esca
latie" waaraan Moskou zich
volgens de eerdere verklarin
gen van het Witte Huis had
schuldig gemaakt.
De verzekering van het Ame
rikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken dat „er abso
luut geen sprake is van een
deal van Gorbatsjov over Li
touwen", kon gisteren waarne
mers dan ook niet overtuigen.
„Er hoeft geen deal te zijn om
er toch iets te laten zijn wat op
hetzelfde neerkomt: groot be
grip voor de onmogelijkheid
van Gorbatsjov om thans de
afscheiding van welke Sovjet
republiek dan ook toe te
staan", meende een ingewijde
op het State Department. „De
telefoongesprekken tussen
Bush en Gorbatsjov hebben
dat begrip teweeggebracht".
Het lijkt erop dat het potentië
le gevaar van de kwestie-Li-
touwen nu pas in volle om
vang tot de Amerikaanse rege
ring is doorgedrongen. Af
scheiding van die republiek
zou het eerste stadium kunnen
zijn van. een razendsnel ont
bindingsproces in de hele Sov
jetunie, met tal van onvoor
spelbare en gevaarlijke gevol
gen. „Als de Sovjetunie uiteen
spat is de wereld ook Gorbats
jov kwijt. Niemand weet wie
dan in het centrum van die
explosie de macht zal proberen
te grijpen. We moeten ons rea
liseren dat het gaat om een
rijk met een nog altijd reus
achtig nucleair vermogen en
dat de hele mensheid gebaat is
bij een overzichtelijke situatie
daar", aldus gezaghebbend
Amerikaanse senator Joe Bi-
den.
In de Amerikaanse hoofdstad
neemt dan ook de kritiek toe
op wat de amateuristische en
onrealistische leiders worden
genoemd van de Litouwse on
afhankelijkheidsbeweging.
Hoewel de VS nimmer de in
lijving van Litouwen in de
Sovjetunie heeft erkend, ver
wijst Washington nu graag
met een soort vrijblijvende
sympathie naar de naïviteit
van de Litouwse president
Landsbergis.
Een van de zorgen van de
Amerikaanse regering betreft
de op handen zijnde topont
moeting tussen Bush en Gor
batsjov, in juni aanstaande in
de VS. Een preciese datum
voor die top is nog altijd niet
vastgesteld en het besluit daar
toe loopt nu als gevolg van de
kwestie Litouwen extra ver
traging op. Vooral de ongewis
heid over de vraag wat voor
imago Gorbatsjov over enkele
maanden zal hebben, baart de
Amerikanen zorgen en speelt
hen parten in de diplomatieke
voorbereiding van de topont
moeting.
Tijdens dat evenement moeten
verregaande Amerikaans-Rus
sische ontwapeningsakkoor
den worden gesloten en het
zou politiek schadelijk kunnen
zijn voor president Bush om
zulks te doen met een Russi
sche leider die in eigen land
de wapenen niet schuwt.
„Mocht Gorbatsjov echt mas
saal geweld gaan gebruiken in
Litouwen, dan kan Bush in de
positie komen de topontmoe
ting met Gorbatsjov af te
moeten zeggen. Dan is de hele
koude-oorlogsfeer weer terug
en komt er stagnatie in de ont
wapening, waarop niet alleen
de Sovjetunie maar ook de VS
inmiddels om economische re
denen is aangewezen", aldus
een zegsman gisteren op het
State Department. En hij
voegde toe: „Natuurlijk heeft
Litouwen recht op volslagen
autonomie. Maar dat kan niet
in een grote sprong. Het kan
wel in kleine stappen, mis
schien".
Het lijkt er dan ook op dat
Moskou en Washington tesa-
men pogingen doen om de Li
touwers zelf te ontmoedigen in
hun hoop op spoedige onaf
hankelijkheid. Realisme in Li
touwen is voor zowel Moskou
als Washington dermate ge
wenst, dat in beide hoofdste
den de diplomatieke professio
nals aan het werk zijn gezet
om de sympathieke amateurs
in Vilnius tot het inzicht te
brengen in wat president
Bush, sprekend over Litou
wen, „zekere realiteiten" heeft
genoemd.
Dndwake
luid in een dik-
4slaapzak voert
■en Souza,
Kctivist van
Hnwsty Interna
ls, een stil en
3 saam protest
|en de doodstraf
lalifornië. Met
enige gezel-
I ap een door
rsen verlichte
j idskist is Souza
l i ijf dagen in hon-
staking om aan-
ht te vragen
r de op 3 april
(gestelde exe-
evan de Ameri-
Robert Har-
^BDe van moord
^gehuldigde Har-
•rdt vastge-
iden in de ge-
genis van San
mtin (op de
tergrond).
IN JAAR SERVISCHE MACHT IN KOSOVO
JLGRADO Het deed
Jitbaar pijn, dat het in-
ïationale Helsinki co-
té voor de mensenrech-
juist gisteren, woens-
28 maart, had uitge-
en om (opnieuw)
lerpe kritiek te leveren
de situatie in de pro-
cie Kosovo. Maar de
ven hadden zich voor-
lomen er een feestdag
i te maken en het werd
look een feestdag.
In Belgrado waren volksdan
sers, muzikanten, burgers en
politici naar het centrale plein
gekomen om te herdenken dat
Servië er een jaar geleden in
slaagde de autonomie van Ko
sovo sterk in te perken.
Via een grondwetswijziging
wist het parlement van de
grootste deelrepubliek van
Joegoslavië toen haar invloed
in de onafhankelijke provincie
sterk te vergroten. Op deze
manier moest er een einde ko
men aan de uittocht van Ser
ven uit Kosovo, die zich 'uit
angst voor de Albanese meer
derheid in Servië zelf vestig
den'. Onderdeel van de vie
ring van de 'eerste dag
republiek' is dan ook de bouw
van 300 woningen voor Ser
ven, die terug willen keren
naar Kosovo.
Ook de Servische minderheid
in Kosovo vierde de eerste
verjaardag van de door Servië
geïnstalleerde deelregering in
de hoofdstad Pristina uitbun
dig. Daarintegen zag de Alba
nese meerderheid in de pro
vincie weinig reden tot fees
ten: zij herinnerden zich de 24
doden tijdens de opstand die
op de Servische staatsgreep
volgde. Duizenden etnische
Albanezen bleven gisteren
binnenshuis. Steden en dorpen
in Kosovo waren vanaf 12 uur
's middags geheel leeg. Alleen
zwaar bewapende Servische
politieagenten, die vorige
week in Kosovo werden gesta
tioneerd, liepen te patrouille-
De Albanezen kregen steun
van het internationale Helsin-
ki-comité voor de mensen
rechten die vernietigende kri
tiek uitoefende op het Servi
sche optreden in Kosovo. Een
delegatie van het comité heeft
de provincie bezocht en sprak
met Albanezen en Serven.
Voorzitter graaf Carl von
Swarzenberg uit Noorwegen
constateerde dat de situatie
sinds vorig jaar alleen maar
gewelddadiger is geworden.
„De sfeer tussen beide bevol
kingsgroepen is verder ver
slechterd". Vooral het optre
den van de Servische veilig
heidstroepen kon in zijn ogen
geen genade vinden: „Opval
lend is dat een alarmerend
hoog aantal slachtoffers van
het politiegeweld in de rug of
in het hoofd is geschoten, ter
wijl de aard van de verwon
dingen wijzen op het gebruik
van dumdumkogels en lichte
artilleriewapens zoals machi
negeweren van tanks". Vol
gens Schwarzenberg onderne
men de Servische autoriteiten
nauwelijks stappen om de et
nische spanningen te vermin
deren. „Je kunt veel bereiken
met bajonetten maar je kunt er
uiteindelijk niet op zitten", zo
citeerde hij Napoleon.
EMIGRATIE ETNISCH DUITSERS AAN BANDEN
BONN Verkiezingen in
een verenigd Duitsland
zullen waarschijnlijk
reeds in de tweede helft
van 1991 kunnen plaats
vinden, zo heeft de West-
duitse bondskanselier
Helmut Kohl gisteren in
een privé-onderhoud met
de Ierse premier Charles
Haughey gezegd.
Tijdens het gesprek met Haug
hey, de huidige voorzitter van
de Europese Ra^d, heeft Kohl
voorgesteld in december twee
gescheiden conferenties voor
de twaalf EG-regeringsleiders
te beleggen. Op de ene bijeen
komst moet de economische
eenwording ter tafel komen en
op de andere het verdwijnen
van de binnengrenzen in de
gemeenschap.
De Ierse premier maakt een
tocht langs de Europese hoofd
steden ter voorbereiding van
de speciale EG-top die volgen
de maand in Dublin gehouden
zal worden. Hoog op de agen
da zal de Duitse eenwording
staan.
De regering van de Bondsre
publiek heeft gisteren stappen
ondernomen om de enorme
toeloop van etnische Duitsers
uit Oost-Europa te beperken.
Minister van binnenlandse za
ken Wolfgang Schaeuble dien
de een wetsvoorstel in dat
voorziet in een onderzoek van
gegadigden voor emigratie
naar de Bondsrepubliek door
Westduits diplomatiek perso
neel in het land dat zij willen
verlaten. Tot op heden geldt
de regeling dat kandidaten
worden toegelaten en pas in de
Bondsrepubliek aan een on
derzoek worden onderworpen.
Schaeuble zei in een toelich
ting op het voorstel dat de re
gering had besloten dat nieuw
komers alleen in aanmerking
komen voor hulp in West-
Duitsland als het onderzoek in
een positief advies resulteert.
De stroom immigranten heeft
in de Bondsrepubliek tot ver
zet en bitterheid onder de au
tochtone bevolking geleid,
doordat in toenemende mate
sprake is van krapte op de
huizen- en arbeidsmarkt.
Studenten
Nadat Bonn vorige week al
had besloten een halt toe te
roepen aan de stroom DDR-
burgers die naar de Bondsre
publiek trok, hebben de West-
duitse universiteiten te ken
nen gegeven Oostduitse stu
denten te gaan weren.
„We moeten ons realiseren dat
een ongewoon groot aantal
Oostduitse studenten die zich
hebben aangemeld, ongewoon
goede cijfers hebben", ver
klaarde minister Georg Gölter
van cultuur .van de deelstaat
Rheinland-Pfalts deze week
op de radio.
Volgens Westduitse onderwijs
deskundigen was het in het
communistische schoolsysteem
van de DDR bijna onmogelijk
lage cijfers te krijgen, omdat
de kwaliteit van het onderwijs
werd gemeten aan de presta
ties van de leerlingen en on
derwijzers promotie probeer
den te maken door gul met
uitstekende cijfers te strooien.
Het Westduitse weekblad „Der
Spiegel" meldt dat volgende
maand in de DDR 30.000 mid
delbare scholieren hun diplo
ma halen en er aan de Oost
duitse universiteiten plaats is
voor 20.000 studenten. Volgens
het blad zullen enkele duizen
den studenten-in-spe het dus
in de Bondsrepubliek probe
ren.
Vorig jaar waren er aan ver
scheidene Westduitse universi
teiten demonstraties en stakin
gen omdat de „Uni's" overvol
HET RAADSEL VAN STRAAT MAGELHAES
Maar met dit succes is de rijkdom de mannen naar
hoofd geslagen. Er heerst niet de minste discipline aan
teldpd- ledereen doet maar, waar hij zin in heeft en de drank
fit rijkelijk. Ook het tweetal, dat de leiding tot nog toe in han-
[jy f heeft, bekommert zich niet meer om het schip en Van Noort
3chtf.9een kans om met deze, voortdurend dronken mensen, het
t f Ofip in de juiste koers te houden. Wanneer hij zijn beklag komt
doen bij de bootsman, mompelt deze alleen maar: ,,Wa-wat heb
ik met u te maken, Sir? Breng ons zo gauw mogelijk naar de Ca-
caraïbische zee en val mij niet lastig met uw praatjes." En hij
drinkt zijn glas nog eens uit.... Van Noort hoopt op een goede
dag een Engels schip te praaien en zo goed en zo kwaad als het
gaat neemt hij de route via Straat Magelhaes.
BONN Tijdelijk president van de DDR Manfred
Gerlach is voorstander van een algehele amnestie voor
de medewerkers van de vroegere geheime politie (Sta
si).
„Op die manier kan een hoofdstuk in de geschiedenis worden
afgesloten waar zo'n nare geur omheen hangt", zegt hij in een
vraaggesprek met de Westduitse krant Bild Zeitung dat vandaag
verschenen is. Hij vindt het echter „volstrekt noodzakelijk" dat
van de leden van het parlement en toekomstige ministers gron
dig wordt nagegaan of die actief geweest zijn voor de Stasi.
„Geen van de leden van de Volkskammer of van de ministers
mag voor de Stasi gewerkt hebben", aldus Gerlach;
Neues Forum, de beweging die de aanstoot heeft gegeven tot het
aftreden van de communistische leider Erich Honecker, heeft
het publiek opgeroepen vandaag te demonstreren om een on
middellijk onderzoek te eisen naar het Stasi-verleden van de le
den van het nieuw-gekozen parlement.
Volgens de Westduitse minister van binnenlandse zaken Wolf
gang Schauble spioneert de Oostduitse veiligheidsdienst Stasi,
die formeel niet meer bestaat, nog steeds in ae Bondsrepubliek
en tapt daar nog dagelijks telefoons af, vermoedelijk in samen
werking met de Sovjet-geheime dienst KGB.
Innu-indianen dagen
Nederland voor
Canadese rechter
DEN HAAG Begin april
dient voor het Federale Ge
rechtshof in Canada een zaak
die door de Innu (een india
nenvolk) tegen Nederland is
aangespannen in verband met
vliegoefeningen op lage hoogte
boven het grondgebied 'Nitas-
sinan' in Labrador en Quebec.
De Innu eisen een moratorium
op de Nederlandse vliegoefe
ningen boven hun gebied Er
bestaat een goede kans dat het
hof de eis toewijst aangezien
de Canadese wet op de Milieu
Effect Rapportage (MER) uit
1984 zou worden overtreden.
De Nederlandse oefeningen
begonnen in 1986. In dat jaar
adviseerde een door het Cana
dese ministerie van milieu in
gestelde commissie die oefe
ningen te bevriezen.
door Jo Wijnen
BRUSSEL Wie is toch die
gezette, in een zondags pak
gestoken man die, pal
tegenover mij, in het
koffiehuis zit en zwijgend naar
een dame luistert die
kennelijk al vele jaren de zijne
is? Ik weet zeker dat ik hem
eerder heb gezien. Terwijl ik
mijn hersens pijnig, blijf ik
zijn kant uitkijken. De dame
praat maar en praat maar. Hij
ziet er intussen uit als een
drenkeling die vergeefse
pogingen heeft gedaan naar de
overkant van haar
woordenzee te zwemmen. Zo
nu en dan kijkt hij wanhopig
om zich heen, alsof hij van
deze of gene hulp verwacht.
Dan herken ik hem.
Inderdaad, hij heeft me
verschillende keren te woord
gestaan aan het loket van een
ambtelijke dienst die zich met
binnenkomende personen en
goederen bezighoudt. In die
hoedanigheid was hij minder
zwijgzaam en aanzienlijk
minder onderworpen. Hij zat
op een kantoor ergens in de
stad waar mannen in
vaalkleurige uniformen
kranten en stripboeken lezen
en zich zo nu en dan zelfs met
het publiek bezighouden.
Ik loop nu al maanden naar
die dienst, omdat ik vanuit een
ver en vreemd land in België
ben gearriveerd. De Belgische
ambtenaren doen alsof ik het
koninkrijk iets
verschrikkelijks, iets
ongehoords heb aangedaan.
Men vraagt mij dus naar
allerhand papieren: nieuwe
papieren, andete papieren,
gestempelde papieren, van
pasfoto's voorziene papieren,
papieren die ik niet kan
hebben, papieren die niemand
bereid is mij te geven of
papieren waarvan andere
ambtelijke diensten het
bestaan met grote stelligheid
ontkennen. Als ik er tenslotte
toch in slaag met een pak
documenten de loodsen te
betreden, begint een man
jawel, de man die op deze
zaterdagmiddag met zijn dame
tegenover mij in het koffiehuis
zit alles omstandig door te
bladeren. Hij neemt de
telefoon en belt naar andere
kantoren waar geen mens zich
blijkt te bevinden. Hij slaat
leggers na. Hij rommelt in
stalen kasten aan de
binnenkant waarvan foto's
van bekende voetballers zijn
geplakt. Hij vraagt het aan
collega 's. Tenslotte stuurt hij
me naar een ander kantoor,
een paar kilometer verderop.
Daar weten ze het ook niet.
Dus ga ik weer terug naar het
eerste kantoor en v^pdaar
naar mijn verhuizer die me na
vier maanden allang is
vergeten, en vervolgens naar
het inklaringskantoor waar
men zegt van niets te weten
en waar ik grote
moeilijkheden krijg met een
klerk omdat ik in mijn
verwarring toevallig mijn auto
op de plaats van de directeur
heb gezét. Zeker, ik word nu
erg boos en ik spreek de klerk
zo krachtig toe, dat hij ontdaan
het pand binnensnel! Een dag
later sta ik andermaal bij mijn
man - jawel de man die
onderworpen aan zijn koffie
slobbert en die maar luistert
en luistert naar diegene die
maar praat en praat. Nu
belooft hij mij 'een dossier' aan
te leggen. Maar ach. een week
later word ik door het
inklaringskantoor gebeld,
want er is iets niet in de haak
met dat dossier en ik moet
bovendien een paar
handtekeningen zetten en nog
wat betalen ook. Sindsdien
heb ik niets meer vernomen.
Ik kijk weer naar de man en
degene met wie hij lang
geleden is getrouwd. Hij
luistert naar haar met de
slaafsheid van iemand die al
vele jaren geleden voorgoed de
wacht is aangezegd en die het
nadien niet meer heeft
gewaagd zijn stem te
verheffen.
Het dringt plotseling tot me
door dat ik afhankelijk ben
van iemand die de macht over
alles en iedereen heeft
verloren, behalve over mij. Ik
ben de enige die hij nog heeft.
Ik ben de laatste aan wie hij
zijn in de loop der jaren totaal
ondermijnde autoriteit kan
opleggen. Ik ben zijn enige
bestaansrecht, zijn laatste
strohalm.
Als ik het koffiehuis verlaat,
praat zij nog steeds en zwijgt
hij in alle talen. Ik knik zijn
kant uit. Maar hij ziet me niet.
Buitengekomen weet ik het
zeker: als hij de laatste stempel
in mijn dossier slaat en het
daarna uit handen geeft, is hij
alles kwijt, heeft hij niets
meer. Kan ik hem dat wel
aandoen?
