I
Kerken gaan „klunzig"
om met regionale omroep
kerk
wereld
Tökes herhaalt
felle kritiek
op Wereldraad
ficidócSomort
I
brieven van lezers
Jt ÊcidócSomcwit
j
beroepingen
in
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CekbeOoiwont
DONDERDAG 29 MAART 1990 PAGINi SUS
Aartsbisschop Rimini eist sluiting disco's
RIMINI De aartsbisschop van Rimini, Ersilio Tonini, heeft
de gemeentebesturen in zijn bisdom gevraagd alle discotheken
te sluiten. In een artikel in, het katholieke tijdschrift 'Prospetti-
ve nel Mondo' schrijft Tonini, dat de politici in Rimini en om
geving onpopulaire maatregelen moeten durven nemen, als
mensenlevens op het spel staan. De afgelopen maanden zijn in
Emilia Romagna, het gebied rond Rimini, en andere delen van
Italië veel jonge dronken disco-gangers verongelukt. Tonini
veroordeelt het winstbejag van de eigenaren van de discothe
ken, die hun zaken vaak tot vroeg in de morgen open houden.
Rond de Adriatische kust, die ook wel de 'Duitsersgrill' heet,
omdat veel Oosterburen er komen, wordt al lang geprobeerd
de sluitingstijd te vervroegen.
Franse abt valt voor moeder-overste
Bec Hellouin bij het Normandische Evreux, Philippe Aubin, en
moeder-overste Marie-Ephreme (55) van een naburig zuster
klooster, Sainte-Frangoise Romaine, hebben „om ernstige en
persoonlijke redenen" hun functie neergelegd. Volgens de bis
schop van Evreux, Jacques Gaillot, houden de twee van elkaar,
wat tot enige beroering heeft geleid onder de zusters en monni
ken. Aubin is inmiddels 'ondergedoken' in een abdij van zijn
orde in Zuid-Frankrijk, overigens zonder zijn geliefde. Haar
verblijfplaats is niet bekend. Gaillot zei te hopen, dat de abt en-
de moeder-overste hun problemen „psychisch" weten te ver
werken en „hun leven als kloosterling" zullen voortzetten.
Als er geen hout is,
gaat het vuur uit; en
als er geen oorblazer
is, wordt het gekijf
gestild.
Spreuken.26,20.
Mgr. Bar wil
religieuzen in
bisdom houden
ROTTERDAM Bis-
schop R.Ph. Bör van Rot
terdam ziet met lede ogen
aan, dat communiteiten
van religieuzen in zijn
bisdom worden opgehe
ven. Hij heeft daarom de
besturen van orden en
congregaties waarvan le
den in zijn bisdom wo
nen, in een brief ge
vraagd niet te snel tot op
heffing van een leefge
meenschap van religieu
zen in het bisdom Rotter
dam over te gaan.
Volgens de bisschop is het
grootste deel van de commu
niteiten en alleenwonende re
ligieuzen „van groot belang
voor de leefbaarheid van de
Randstad, van ons bisdom".
De bisschop meent, dat „het
vanzelfsprekende, niet opval
lende, niet geplande" van de
aanwezigheid van religieuzen
te midden van mensen die
vaak als vreemden naast el
kaar leven, meer positieve in
vloed heeft dan oppervlakkig
lijkt.
Bovendien zien pastores de
religieuzen met spijt vertrek
ken. Niet alleen omdat ze een
betrouwbare administratieve
kracht of vrijwilliger gaan
missen, maar ook omdat reli
gieuzen een eigen plaats bin
nen een parochie hebben ge
kregen „als een rustpunt, een
plaats van gebed, een luiste
rend oor".
Bar vraagt de besturen met
hem contact op te nemen,
voordat ze tot „verandering in
religieuze groeperingen" in
het bisdom overgaan.
De bisschoppelijk gedelegeer
de voor de religieuzen in het
bisdom, pater B.L.G.A. Kroe-
se, hoopt, dat de orden en
congregaties samen een plan
opstellen voor de sluiting van
communiteiten en daarbij de
overblijvende groepen goed
over alle bisdommen ver
spreiden. Oudere religieuzen
hebben de neiging hun intrek
te nemen in de vaak zeer gro
te stichtings- of moederhui
zen, die voor het grootste deel
in Noord-Brabant en Limburg
zijn gevestigd. Het bisdom
Rotterdam kent slechts een
moederhuis, dat van de Domi
nicanessen van de H. Cathari-
na van Siëna in Voorschoten.
Diverse besturen hebben vol
gens Kroese al toegezegd in
hun beleid rekening met de
wens van mgr. Bar te houden.
De kwestie komt aan de orde
tijdens de viering van 20 jaar
Religieuzen Beraad in het bis
dom, zaterdag 21 april in
Noordwijkerhout. Meer dan
500 religieuzen nemen naar
verwachting aan deze bijeen
komst deel.
Nieuwe secretaris
generaal van CIDSE
OEGSTGEEST Dr. K.C.W.
Verhagen (49) uit Hilversum
is benoemd tot secretaris-ge
neraal van CIDSE, de inter
nationale organisatie van vas
tenacties in Europa en Noord-
Amerika. Verhagen is op dit
moment hoofd studie en on
derzoek bij de rooms-katho-
lieke medefinancieringsorga
nisatie CEBEMO te Oegst-
geest. Van 1977 tot 1987 was
hij verbonden aan het Ko
ninklijk Instituut voor de
Tropen in Amsterdam. De
nieuwe secretaris-generaal
van CIDSE heeft diverse pu-
blikaties over de ontwikke
lingssamenwerking op zijn
naam staan. Hij is aan de
Rijksuniversiteit te Leiden
gepromoveerd op het proef
schrift: Cooperation for survi
val.
Mariënburgvereniging
De Mafiënburgvereniging af
deling Den Haag houdt zon
dag 1 april weer haar woord
en gebedsdienst in het kader
van het thema Ballingschap.
De dienst begint om 11.30 uur
en wordt gehouden in de ka
pel van de Priesters van het
H. Hart, Treublaan 2, Den
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Linschoten R.H. Kies
kamp te Leerdam.
Aangenomen naar Koudekerke B. de
Haan te Den Helder; naar Zeist T.
Woltlnge te Goor.
Gereformeerde Kerken
Benoemd tot geestelijk verzorger
van verpleeghuis Zandhove te Zwolle
mw. drs. J. Kwast, kandidaat te Am
sterdam, die deze benoeming heeft
aangenomen.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Wlnsum-Obergum
A.L.Th, de BruIJne te Nljverdal;
te Zeist voor de geestelijke verzor
ging In De Wijngaard J.C. Post te
Spakenburg-Zuid.
DRIEBERGEN De
kerken gaan „op een
klunzige manier" om met
regionale omroep. De
communicatie tussen de
kerken en de dertien Ne
derlandse streekzenders
is ronduit slecht.
Dit zei drs. R. Bremer giste
ren tijdens een bijeenkomst
van het Katholiek Mediacen
trum (KMC) in Driebergen.
Bremer heeft in opdracht van
het KMC een onderzoekje ge
daan naar de houding van de
regionale omroep tegenover
de kerk en kwam tot de con
clusie dat de kerken er slecht
op staan bij de hoofdredacteu
ren van de streekzenders.
Als kerken al communiceren
met de regionale omroepen,
doen zij dat in een taal die
abacadabra is voor de niet-in-
gewijde medewerkers van de
omroep. Dat is jammer, aldus
Bremer, gezien het toenemen
de belang van de streekzen
ders. „Kleinschaligheid, ge
koppeld aan een professionale
werkwijze, blijkt voor de re
gionale omroep een succesfor
mule te zijn. Misschien liggen
daar mogelijkheden voor de
kerken, die immers zelf ook
inspelen op kleinschalige be
hoeften".
Vooralsnog blijken de kerken
echter niet goed op de hoogte
te zijn van de eisen die de re
gionale omroepen stellen aan
de ingrediënten voor hun pro
gramma's. „Trouw aan hun
eigen traditie van communi
ceren zouden zij het liefst
evangeliseren via de radio", is
de indruk van de hoofdredac
teuren, „en daar zitten de om
roepen dus niet op te wach
ten".
De kerken zouden al wat be
ter op de hoogte zijn als zij ac
tief gebruik maken van de
bestuurszetels die voor hen
beschikbaar zijn bij de regio
nale omroep, aldus Bremer. B.
de Ronden van Radio Utrecht
merkte tijdens de podiumdis
cussie op dat de grote kerken
geen enkele interesse toonden
voor een plekje in het stich
tingsbestuur, met als gevolg
dat de Zevendedagsadventis
ten nu alle christelijke kerken
vertegenwoordigen.„Ook bij
ons is het prut", aldus N.
Haasbroek van Radio Rijn
mond. Zijn indruk is dat de
omroepen beter met de ker
ken communiceren dan an
dersom.
Volgens Haasbroek zijn de re
gionale omroepen best bereid
de kerken van dienst te zijn,
maar dan moet dat wel vol
gens hun criteria gebeuren.
„Een geestelijke is een geeste
lijke en die staat op de kansel.
Journalisten maken radiopro
gramma's", zo zei hij. De om
roepen maken informatieve
programma's voor een alge
meen gehoor. Binnen dat ka
der kan er ook aandacht aan
kerkelijk nieuws worden be
steed.
De kerk zal bij zichzelf te
rade moeten gaan, aldus Bre
mer, of zij blijvend kiest voor
evangelisatie via de radio of
haar informatie zodanig ver
pakt dat deze ook voor niet-
ingewijden toegankelijk is.
Dat er wel degelijk perspec
tief is, bewijzen volgens hem
Radio Fryslan en Radio Oost,
die beide een goed beluisterde
kerkelijke rubriek hebben.
Arafat bij
moeder
Teresa
PLO-leider
Jasser Arafat
overhandigde
gisteren aan
moeder Teresa
van Calcutta een
cheque van
vijftigduizend
dollar voor haar
werk, toen hij
gisteren een
bezoek aan
Calcutta bracht.
„Demonstranten
voor vrijheid
godsdienst
gearresteerd"
LONDEN In Albanië zijn
in januari ongeveer 400 men
sen gearresteerd, nadat zij
hadden gedemonstreerd voor
godsdienstvrijheid in dit offi
cieel atheïstische land. Van
hen zitten er nog 120 vast. Dat
meldt Keston College, het En
gelse instituut voor de bestu
dering van de godsdienst in
Oost-Europa, op gezag van
toeristen uit het westen. De
400 zouden hebben behoord
tot een groep van ongeveer
1.000 Albanezen die op 11 ja
nuari in de noordelijke stad
Shkodra demonstreerden.
Volgens de toeristen was de
demonstratie gericht tegen
het politieke en religieuze be
leid van de regering. „De de
monstratie is mede bedoeld
om de kerken open te krijgen.
Iedereen wil bidden", zo had
een demonstrant gezegd.
Albanië riep zich in 1967 uit
tot de eerste atheïstische staat
in de wereld. Binnen enkele
maanden werden 740 moskee
ën, 608 orthodoxe kerken en
kloosters en 157 rooms-katho-
lieke kerken gesloopt of ver
bouwd tot museum, centrum
voor marxistische vorming of
sporthal. Naar schatting was
op dat moment ruim de helft
van de bevolking moslim en
een kwart christen.
Mgr. Filipe Broers,
oud-bisschop Brazilië
overleden
DEN HAAG Mgr. Filipe
Tiago Broers, die 20 jaar het
Braziliaanse bisdom Caravelas
heeft geleid, is maandag in
een ziekenhuis in Maastricht
overleden. Hij is 73 jaar ge,-
worden. Broers, lid van de
orde der Minderbroeders
Franciscanen, was afkomstig
uit het Westfriese Oosterblok
ker. Hij werd in 1943 priester
gewiid. Drie jaar lat^r vertrok
hij als missionaris naar Brazi
lië. In 1963 benoemde paus*
Johannes XXIII hem tot bis
schop van het nieuwe bisdom
Caravelas in het uiterste zui
den van de deelstaat Bahia.
Massaproces
exorcisten
op Tahiti
PAPEETE/PARIJS In
Papeete, de hoofdstad
van Tahiti, het belang
rijkste eiland van Frans
Polynesië in de Stille
Oceaan, is het proces be
gonnen tegen 26 bewo
ners van het 500 kilome
ter verder gelegen atal
Faite. Zij worden be
schuldigd van de moord
op zes eilandbewoners,
van wie enkelen levend
op een brandstapel zijn
gegooid om „de duivel uit
te drijven".
Dat is gebeurd in 1987 in een
collectieve, godsdienstige hys
terie op het 150 inwoners tel
lende atol, waar op dat mo
ment de burgemeester en het
hoofd van de politie afwezig
waren.
Het eerste slachtoffer was de
loco-burgemeester, Harrys
Yoane, die probeerde een uit
de hand lopende ceremonie te
stoppen. Hij werd erVan be-
"schuldigd bezeten te Zijn. Hij
werd geslagen en men pro
beerde de duivel met een stuk
hout uit zijn keel te wringen.
Nadat hem de ogeq waren
uitgestoken, werd Yoane ge
wurgd. Zijn lijk werd op de
brandstapel gegooid die naast
de kerk was opgeribht. Vijf
anderen ondergingen hetzelf
de lot. Een van de beschuldig
den heeft zelfs zijn eigen moe
der in de vlammen gegooid.
De oorzaak van de collectieve
hysterie was het bezoek van
drie evangelistes, die, naar la
ter bleek ten onrechte, zeiden
te komen uit naam van de
aartsbisschop van Papeete. De
drie vrouwen lieten niet af de
bewoners van Faite te door
dringen van het gevaar van
de duivel, die in enkelen van
hen gevaren zou zijn. Nadat
zij tien jongeren tot duiveluit-
drijver hadden opgeleid, ver
lieten de drie het atol. Een
van hen, Sylvia Alexandre, is
op het proces in Papeete aan
wezig als getuige, maar de jus
titie kan weinig tegen haar
beginnen. De slachtpartij
heeft zich voltrokken na haar
vertrek, toen de jongeren er
niet in slaagden een verlamde
man aan het lopen te krijgen.
Een cathechist heeft nog ge
probeerd de burgemeester op
tijd uit Papeete te halen, ver
gezeld van een priester.
GENEVE De her
vormde bisschop Laszlo
Tökes uit Roemenië heeft
woensdag in Genève op
nieuw fel uitgehaald naar
de Wereldraad van Ker
ken. De Wereldraad liet
zich door de propaganda
van de collaborerende
Roemeense kerkleiders
misleiden zoals de inter
nationale diplomatieke
gemeenschap zich door
de regering-Ceausescu
liet inpakken, zei hij.
Tökes, die het centraal comité
(algemeen bestuur) van de
Wereldraad toesprak, hekelde
vooral de Roemeense kerklei
ders die onder de dekmantel
van de oecumene 'succesvol'
de belangen van een „onmen
selijk, goddeloos en onder
drukkend" regime behartig
den, ten koste van de eigen
gelovigen.
Hij citeerde de vroegere se
cretaris-generaal van de We
reldraad, dr. W.A. Visser 't
Hooft, die tijdens een bezoek
onder de indruk zei te zijn
van de vrijheid van de Roe
meense kerken om het evan
gelie te verkondigen. „Hoe
onwaar," aldus Tökes. „De
Roemeense kerkleiders, op
portunistische en collabore
rende bisschoppen en de
voorvechters van de oecume
ne slaagden erin de zusterker
ken en de oecumenische be
weging te misleiden."
Het is volgens hem uitermate
belangrijk dat de Wereldraad
zich uit de dwangbuis van de
oecumenische diplomatie
heeft bevrijd en nu oog heeft
voor de echte problemen van
de Roemeense kerken.
woorden. Hij moest een lezing
voor de universiteit van Lau
sanne houden om vervolgens
per helicopter naar de studio
van het half acht-journaal te
worden vervoerd.
Een poging van een Finse ra
dio-journaliste hem in de hal
van de Wereldraad nog even
te spreken, werd na een halve
minuut door Castro zelf verij
deld. De secretaris-generaal
van de Wereldraad, die even
min als voorzitter Heinz-Joa-
chim Held in de vergadering
een woord tot Tökes had ge
richt, weigerde daarop ook
zelf commentaar op de rede
van de Roemeen te geven.
Tökes vindt het geen toeval,
dat de revolutie in Roemenië
begon bij de Hervormde Kerk
in Timisoara. God wilde daar
mee laten zien dat de kerk
moet meewerken aan de ver
nieuwing en democratisering
van de samenleving. In Oost-
Europa en ook in Roemenië
geeft God de kerken een on
gekende kans om een beslis
sende rol te spelen.
Tökes, die met groot applaus
werd begroet, ging niet in op
zijn oproep dat de Wereldraad
zich voor zijn beleid tegen
over Roemenië zou moeten
verontschuldigen. Vorig jaar
weigerde het centraal comité,
onder sterké 'druk van de
Roemeense gedelegeerden, de
schendingen van de mensen
rechten onder Ceausescu te
veroordelen.
Het centraal comité zal later
deze week een verklaring
over Roemenië uitgeven.
Deze zal echter, zo is de be
doeling, geen verontschuldi
ging tegenover de Roemeense
kerken en gelovigen inhou-
Tökes kreeg niet meer de ge
legenheid vragen te beant-
Na Panama Suriname
dbo
l/en
II
Nauwelijks is de regering in Paramaribo er met
moeite in geslaagd legerleider Bouterse zo ver te krijgen
hij opstandelingenleider Ronnie Brunswijk en tien van
aanhangers in vrijheid stelde, of de vrijgelaten junglect
mandant brengt op zijn beurt het Surinaamse kabinet in
legenheid. Bij terugkeer op zijn basis Moengo stelde h:
regering het ultimatum dat de stoffelijke overschotten
twee van zijn lijfwachten, die bij zijn aanhouding zijn ni
geschoten, aan het junglecommando worden overgedraj j$be
Ook wil Brunswijk de wapens die bij de aanhouding c
militairen van het 'regeringsleger' zijn afgenomen, met
kwame spoed terughebben. De regering in Paramaribo
die eisen graag willen inwilligen, maar zij moet daarvoo
biecht bij Bouterse, op een moment dat het de legerleider
lieft een regeringsvertegenwoordiger te ontvangen of
maar bereid is de telefoon op te nemen.
Opnieuw is pijnlijk duidelijk geworden wie in Surini
de dienst uitmaakt. Dat is niet de wettig gekozen regei
van president Shankar, maar legerleider Bouterse. De a
van diens militairen tegen de onderhandelingsdelegatie
het vredesoverleg van rebellenleider Brunswijk, was een
grante schending van de beginselen van de rechtsstaat,
argument van Bouterse dat de onschendbaarheid van
deelname aan het vredesberaad niet geldt „als er cocaïj
handel in het geding is" gaat uiteraard niet op. Het is bo1
dien lachwekkend dat uitgerekend Bouterse, die zelf
renlang als drugsbaron door het leven gaat, zo'n opmer]
durft te maken.
ai
ie
'ri
■ek'
Triest is de constatering dat ons voormalig rijksdeel
immer wordt geterroriseerd door een man van wie vasts n,
dat hij rechtstreeks betrokken was bij de decembermoor l{
van 1982. In Fort Zeelandia werden toen de belangrijkste^
genstanders van de 'revolutie' van Bouterse politici, v
bondsleiders, journalisten en advocaten in koelen blo ecjs
vermoord. De moordenaars zijn nog altijd niet gestraft. S
ker nog: zij delen tot op dit moment nog onbekommerd
lakens uit, in een land dat door hun toedoen in economi
opzicht in een puinhoop is veranderd. g^t
DAT gebeurt allemaal tegen de achtergrond van een lev ze
dige handel in harddrugs. Een waar schimmenspel rond'en;
Paramaribo-connectie maakt het daarbij niet goed mogeïbli
vast te stellen, of naast Bouterse en zijn trawanten ook rein d
lenleider Brunswijk niet volop betrokken is bij de drugsh ee:
del. ;m<
et i:
Sinds eind 1986 een van de belangrijkste 'adjudanten'
Bouterse, Etienne Boerenveen, in de VS is veroordeeld nmi
een langdurige gevangenisstraf wegens grootschalige haiinen
in cocaïne, staat de betrokkenheid van de Surinaamse lej zaa
top in elk geval vast. De Centrale Recherche Informa
dienst in ons land beschikt over aanwijzingen dat in W
Suriname, dat onder controle staat van het leger van Bou
se, inmiddels ook complete laboratoria zijn ingericht vooi
verwerking van ruwe cocaïne.
Tot voor kort vormde Panama een belangrijke schakeLjs^
de internationale drugshandel. De actie van het Amerika,
se leger tegen de dictatuur van president (en
Noriega heeft daar een eind aan gemaakt. Het ziet er naaiLto'
dat legerleider Bouterse, onder dekking van een onmachl'^"
democratisch gekozen regering, er inmiddels in is ppslflfe 9
de bedenkelijke rol van Panama over te nemen.
ïtige
Brieven graag kort an duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezondt
stukken te bekorten.
Verkiezingen (3)
Moet, wat de lage opkomst bij
de gemeenteraadsverkiezingen
betreft, juist de (lokale) poli
tiek niet de hand in eigen boe
zem steken? Het gemeentebe
stuur van Zoetermeer heeft
zijn eigen burgers niet in alle
gevallen even serieus geno
men. Ik denk dan (zonder een
oordeel te vellen over de
standpunten) aan de haast
hautaine houding jegens acties
uit de bevolking tegen bijvoor
beeld de voorgenomen sluiting
van zwembad Het Keerpunt,
tegen de nieuwe aanpak van
de groenvoorziening in oudere
wijken en tegen wijzigingen
van het aanbod op 'de kabel'.
Is het gevaar niet groot, dat
een overheid de burgers van
zich vervreemdt („ze doen
n
daar toch maar"), wanneei ol
niet serieus ingaat op reacl
op haar beleid vanuit de ïïl]
volking? En als dat zo is, n
dan diezelfde overheid er
gekeerd geen rekening i11
houden, dat de 'verongeli srTI
burger' zijn gram haalt op 1
ene dag, dat hij kiezer heet
Zoetermeer, met zijn afspifl^1;
lingscollege, heeft hij daan a
op die dag twee mogelijk'
den: thuisblijven of stemi,
op een partij die niet in 11
college is vertegen woord
Zou in dat licht bezien de i
kiezingsuitslag (bijna 50 1
cent niet-stemmers, zetel^
dubbeling voor D66 en
niet kunnen worden uitgel|r
als een signaal aan de 'h 7
sende macht'?
J. de Gruiter,
ZOETERMEER.
luk
De NSG heeft ook iets tegen
dóör-döor-door-doordneuners.
De Nederlandse Stichting
Geluidhinder heeft iets
tegen lawaai:
gratis informatie.
NSG. Postbus 381.2600 AJ Delft. Tel 015 562723"
eid
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden.
Telefoon: 071 - 122 244.
Postadres postbus 11, 2300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, Rijswijk.
Telefoon: 070 - 3190 933.
Postadres: postbus 9, 2501 CA 's-Gravenhage.
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 u.
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248
van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-girokaar
per maand 24,85 per maand 25,f
per kwartaal f. 74,10 per kwartaal 75,
per jaar 284,50 per jaar 285,1
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk
070 - 3902 702.
AMRO BANK NV 473 576 515
POSTBANK NV 663 050
Ai
