Vrede Suriname nog ver weg
ubbers neemt
uitspraken over
minderheden
liet terug
Zelfs de prijs is heel zacht.
n
CcicbcSouocMit
Tweejarige cao
ambulancevervoer
„ALSOF BOUTERSE ZOU VERGETEN EN VERGEVEN"
We hebben de rolgordijnen in prijs laten zakken.
m
Nederlandse regering 'ernstig bezorgd'
'Ouderschapsverlof ook
deels in cao regelen'
iSSi
wmÈmmt
it:
iINNENLAND
WOENSDAG 28 MAART 1990 PAGINA 5
FAN ES (GROEN LINKS) TOCH NIET ONTEVREDEN
(Van onze
parlementaire redactie)
EN HAAG Premier Lub-
>rs heeft geweigerd zijn uit-
iraak voor de IKON-radio te
lg te nemen dat de gekleurde
linderheden in ons land lie
er een uitkering van de soci-
le dienst krijgen, dan dat ze
oor hun boterham gaan wer-
amerlid Andrée van Es van
roen Links had de minister-
esident gisteren in de Twee-
Kamer op het matje geroe-
>n. Zij wilde weten of Lub-
>rs zich soms aan de zijde had
schaard van de Centrumde-
ocraten die de leuze voeren
it er een einde moet komen
in de 'bevoordeling' van de
litenlanders.
premier hield vol dat „vrij
ote percentages" van bepaal-
groepen buitenlanders ge-
irende langere tijd leven van
n inkomensvervangende
tkering. Hij vindt dat een
ichte zaak. „Het werkt ver-
nmend op die groepen. Voor
n lijkt het de normale situa-
geworden". Ook zou er een
landvlek op die mensen ge-
irpen worden. „Niet door
praten erover, nee, door
verzwijgen ervan. Ik vind
dit soort dingen het beste
woon gezegd kunnen wor-
i. Daarom zie ik ook geen
nleiding om naar andere
nclusies te gaan".
venwicht
ilgens de premier moet er
ngend iets toegevoegd wor-
n aan het stelsel van sociale
cerheid. „Er moet een
luw evenwicht komen tus-
rechten en plichten". Als
insen zonder werk alleen
lar een uitkering krijgen,
staat dat eigenlijk gelijk
het verstrekken van een
ïstillend middel, meent Lu-
,Mensen niet aanspreken
hun plicht werk te zoeken,
in mijn ogen een a-socia-
•nadering. En dan pas ik
Er een zinnetje terug te
en". De premier ver-
rde met nadruk dat zijn
o-uitspraak niet denigre-
id bedoeld was geweest. „Ie-
een die naar het hele inter-
w heeft geluisterd, heeft
kunnen waarnemen. En ik
d dat zo'n uitspraak dan
t verkeerd geduid moet
rden".
Es hield echter staande
Lubbers verkeerde sugges-
had gewekt. „Hij heeft ge-
d dat ze als volgt redene-
je werkt om een boterham
verdienen en als je die bo-
lam van een ander krijgt
je niet te werken. Dat is
gens de minister-president
erlijk de conclusie die men-
uit ander culturen trekken
ons sociale-zekerheidssys-
m. Dat ze gerust de kantjes
vanaf kunnen lopen. Dat
i hij toch niet gemeend
ben!"
Premier Lubbers
Lubbers antwoordde daarop in
algemene termen. Hij sprak
nogmaals over de wenselijk
heid van het weer aan de slag
helpen van alle werklozen
(niet alleen de buitenlanders).
Toen stelde Van Es vast dat de
premier kennelijk toch spijt
had. „Als u dat niet uit uw
mond kan krijgen, vind ik het
best. Maar ik kan nu niet an
ders uit uw woorden horen
dan dat u dat ene zinnetje
maar beter niet had kunnen
uitspreken".
Zondebokken
De VVD'er Wiebenga vroeg
de minister-president een an
dere uitspraak terug te nemen,
namelijk dat het nogal mee
valt met het succes van de ex
treem-rechtse partijen in ons
land. Op dat moment inter
rumpeerde het CD-karherlid
Janmaat. „Als u daar zo'n zorg
over heeft, waarom accepteert
u dan dat het aantal buitenlan
ders per jaar met zo'n hon
derdduizend stijgt? Waarom
doet u daar dan niets aan?"
Wiebenga antwoordde dat er
één groot verschil is tussen de
Centrumdemocraten en alle
andere partijen in de Kamer.
„U bent een partij die zonde
bokken zoekt, die groepen te
gen elkaar probeert uit te spe
len".
Ook de PvdA'er Apostolou,
die zijn maidenspeech hield,
toonde zich ongelukkig met de
door Wiebenga geciteerde uit
spraak. Lubbers reageerde als
volgt: „Ja, het is een probleem,
maar in relatie tot het buiten
land valt het wél mee. Maar
laten we niet constant over dat
probleem praten. Laten we
werken aan een ander beleid
(jegens de minderheden). Het
verweer tegen dit soort (racis
tische) gevoelens moet komen
uit de morele inspanning, uit
de mentale inzet van de Ne
derlandse bevolking. En dat
komt niet .uit fraai klinkende
uitspraken van politici. Daar
ligt de kern van de zaak. Dat
is mijn overtuiging en daar sta
ik voor".
UTRECHT Werkgevers en vakbonden hebben
gisteren een principe-akkoord gesloten voor een
tweejarige cao voor het particuliere ambulance
vervoer (2.500 werknemers).
De afspraken komen vrijwel geheel tegemoet aan
de eisen van de werknemers, aldus een woord
voerder van de Vervoersbond FNV. Alle werkne
mers ontvangen een loonsverhoging van 2,5 pro
cent per 1 januari van dit jaar. Chauffeurs en be
geleiders krijgen voorts per 1 april een extra pe
riodiek (80 gulden per maand). De verpleegkundi
gen op de ambulances komen dan voor anderhal
ve periodiek extra (120 gulden) in aanmerking.
Het aanvangsuur voor de onregelmatigheidstoe
slag verschuift van tien uur naar acht uur 's a-
vonds.
Stedenbanden met
Nicaragua voortgezet
UTRECHT Nederlandse gemeenten die
een stedenband hebben met gemeenten in
Nicaragua zetten dit contact voorlopig voort.
Vertegenwoordigers van acht Nederlandse
gemeenten, die samenwerken in het Lande
lijk Beraad Stedenbanden Nederland-Nica-
ragua (LBSNN), hebben dit gisteren in
Utrecht afgesproken.
Deze zaak is actueel na de recente verkie
zingsoverwinning van de UNO. Die heeft in
veel (Nederlandse zuster-)steden een meer
derheid in de gemeenteraad behaald. Alleen
in Leon (Utrecht), San Carlos (Groningen)
en Esteli (Delft) hebben de Sandinisten een
meerderheid in de gemeenteraad behouden.
In Juichalpa, dat een stedenband heeft met
Den Haag en Leiden, verloren de Sandinis-
Klachtenlijn
verzekeringen
slaat aan
AMSTERDAM De klachtenlijn verzeke
ringen is nu al een overweldigend succes.
Sinds de ingebruikenming zondagavond zijn
er op het speciale actietelefoonnummer
ruim zevenhonderd klachten binnengeko
men. Het Breed Platform Verzekeringen
dat klachten inventariseert over verzeke
ringen die verband houden met gezondheid
constateert dat veel bellers zich onrecht
vaardig behandeld voelen door de verzeke
raars. Zo vertelde een beller dat hij geen be
grafenisverzekering voor het gehele gezin
icon afsluiten, omdat de dochter geestelijk
gehandicapt is. De klachtenlijn verzekerin
gen is nog tot en met 30 maart van 12.00-
20.00 uur bereikbaar op 020-16.76.41.
Hartfilm kan in ambulance
gemaakt worden
DORDRECHT Het Merwedeziekenhuis en de
ambulancedienst van de GGD in Dordrecht zijn
begonnen met een experiment waarmee cardio-
grammen (hartfilmpjes) al in de ambulance
kunnen worden gemaakt.
De ambulances zijn daartoe uitgerust met een
draagbare computer, een auto-telefoon en een
ECG-opnemer. In het ziekenhuis bevindt zich
ontvangst-apparatuur waarmee het ECG wordt
uitgeschreven op papier. De cardioloog kan zo
op snelle wijze een indruk krijgen van de ernst
van het hartinfarct en kan via de auto-telefoon
het ambulance-personeel instrueren bepaalde
medicijnen toe te dienen. Eenmaal bij het zie
kenhuis aangekomen, kan de behandeling van
de patiënt zo sneller dan voorheen worden aan
gevangen.
(vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM Hij kan
er nog niet helemaal bij.
Ronnie Brunswijk, een
bosneger die de onvoor
spelbare gevaren van het
oerwoud kent maar zich
laat verrassén door de
nachtelijke aanval van le
gerleider Desi Bouterse.
„Het was een waagstuk
van Brunswijk om zich in
het hol van de leeuw te
vertonen. Alsof Bouterse
zou vergeten en verge
ven...".
In zijn advocatenkantoor aan
de Johannes Verhulststraat in
Amsterdam analyseert oud-
minister André Haakmat de
situatie in Suriname. Het is de
zelfde kamer waar zeven jaar
geleden de strategie werd uit
gestippeld voor de opstand in
Oost-Suriname. „We hebben
Brunswijk tot verzetsheld ge
maakt en nu eindigt ie als co
caïnehandelaar. Een tragiek".
Het wegvallen van Brunswijk
betekent volgens Haakmat de
ondergang van het junglecom
mando. „Brunswijk is de on
betwiste charismatische leider
van het verzet in Suriname.
Wat overblijft is de nog grote
re spanning tussen bos- en
stadsnegers en de bitterheid bij
de bewoners van het binnen
land. Vanaf de koloniale tijd
zijn deze mensen verraden en
nu weer. Brunswijk heeft be
reikt dat de ontwikkelings
hulp niet allemaal naar Para
maribo verdwijnt maar voort
aan wordt besteed aan het bin
nenland. Maar met die eis
voor autonomie is hij echt te
ver gegaan".
Vanaf drie uur gisternacht zit
Haakmat aan de telefoon.
Vrienden, kennissen, vak
bondsmensen, hoge ambtena
ren en politiefunctionarissen
in Zuid-Amerika. „De Suri
naamse politiek is een heel
vermoeiende bezigheid. Je
moet continue connecties on
derhouden in alle groeperin
gen in de samenleving. Met de
krant red je het niet. Het be
langrijke nieuws wordt niet
gedrukt maar gaat van mond
tot mond. Suriname is een ge
ruchtenmaatschappij bij uit
stek. De informatie die je
krijgt moet je steeds weer con
troleren".
Na een jarenlange strijd in het
voor hem zo vertrouwde oer
woud, waagde Brunswijk zich
in december in de stad Para
maribo. De zetel van de macht
en het hol van de leeuw Bou
terse. Brunswijk zei te besef
fen dat zijn leven in Paramari
bo in gevaar was, maar „voor
het bereiken van vrede moest
dat risico genomen worden".
Het vredesoverleg moest een
eind maken aan de binnen
landse strijd. Een eerdere po
ging hiertoe, het Kourou-vre-
desakkoord, was mislukt. Vol
gens het akkoord zou het jun
glecommando voorlopig nog in
Oost-Suriname mogen blijven
en langzaam worden opgeno
men in leger en politie. Maar
legerleider Bouterse wilde
geen 'terroristen' in zijn man
schappen en de Toekayane in
dianenstam wenste niet door
bosnegers te worden gecontro
leerd.
Het akkoord bleek onuitvoer
baar en zowel het leger als het
junglecommando beklaagden
zich over de lakse burgerrege
ring die geen initiatief nam tot
een nieuw vredesoverleg. Bou
terse en Brunswijk zochten el
kaar zelfs op en op 25 februari
tijdens de herdenking van de
staatsgreep van tien jaar gele
den omhelsden de twee elkaar
zowaar. President Shankar zag
in de verbroedering een poli
tiek succes en nodigde Bruns
wijk in Paramaribo uit om te
komen tot een vredesakkoord.
„Hij dacht dat de zaak zo goed
als rond was", weet Haakmat.
Maar Brunswijk kwam niet
met lege handen naar Parama
ribo. Zijn politieke adviseurs
hadden behalve een aantal
zwaar bewapende aanhangers
een pakket eisen meegestuurd.
Eisen voor de positie van
Brunswijk, garanties voor de
bijna achtduizend vluchtelin
gen in Frans Guyana en een
vergoeding voor de oorlogs
schade die de mensen in het
binnenland hebben geleden.
Haakmat: „Deze eisen konden
nog wel instemming vinden
van Shankar, maar toen
Brunswijk stelde dat het bin
nenland autonoom moest wor
den van Paramaribo, heeft
Shankar het vredesoverleg af
gebroken. De laatste eis heeft
de alliantie tot stand gebracht
tussen Shankar en Bouterse".
Hoewel al drie dagen bekend
was dat Brunswijk een Colum-
André Haakmat: „De Surinaamse politiek is een heel vermoeiende bezigheid'
biaans drugstransport had on
derschept met duizend kilo co
caïne, werd hij er uitgerekend
nu van beschuldigd betrokken
te zijn bij het transport. De lei
der van het junglecommando
beweerde dat hij de cocaïne
had onderschept toen een
vliegtuig een noodlanding
maakte in zijn gebied, maar
Shankar geloofde hem niet en
wees er gisteren op dat er va
ker vliegtuigen zijn gezien in
het door Brunswijk gecontro
leerde gebied. Geschokt door
de beschuldigingen belegde
Brunswijk enkele uren later
een persconferentie voor de
televisie waarin hij verklaarde
het bijltje erbij neer te leggen
en zelfs dacht aan het aanvra
gen voor een visum om Suri
name te verlaten. Enkele uren
later werd hij gearresteerd.
„Het mogelijke vertrek van
Brunswijk moet Bouterse ze
nuwachtig hebben gemaakt.
Bouterse is eerder beschuldigd
van cocaïnehandel en Bruns
wijk heeft, vermoedelijk van
de Verenigde Staten, miljoe
nen aangeboden gekregen als
hij de schuld van Bouterse kon
bewijzen. Brunswijk moet veel
informatie hebben. Behoudens
het leger is alleen het jungle
commando op de hoogte van
wat er in het binnenland ge
beurt. Brunswijk is eerder ge
stuit op hennepvelden maar is
zelf ook niet brandschoon. Het
junglecommando heeft drie
vliegtuigjes aangeschaft van
elk een miljoen gulden. Die
betaal je niet van wat geprut
tel met goud of drieduizend
gulden uit Nederland. Er wa
ren immers ook nog wapens
FOTO: ANP
nodig en voedsel voor tiendui
zend mensen. Als leveranties
dan uitblijven, zoek je naar
andere onoorbare middelen en
krijg je het idee dat de midde
len het doel heiligen", aldus
Haakmat.
Volgens de oud-minister zijn
er in het binnenland van Suri
name tientallen vliegveldjes
die gebruikt worden voor
drugstransporten vanuit Co
lumbia en lijkt Suriname de
plaats in te nemen van Pana
ma, waar de Verenigde Staten
eind vorig jaar met harde
hand orde op zaken hebben
gesteld. Als het Surinaamse le
ger maandagavond zonder in
structie van de regering heeft
opgetreden, acht Haakmat „in
terventie van het buitenland
onvermijdelijk". „Maar ik
denk dat Bouterse rugdekking
heeft gehad van Shankar. Bei
den hebben baat bij de uit
schakeling van Brunswijk.
Voor Shankar is dan het ob
stakel voor het vredesproces
geëlimineerd en Bouterse kan
de beschuldigingen over
drugstransporten afwimpelen
op Brunswijk. De prijs die
Shankar betaalt is de machts
greep van het leger. Het hele
binnenland is terrein van het
leger en daarmee is het inter
nationale drugstransport vei
liggesteld".
Naïef
Tot gisteravond leefde Haak
mat in de veronderstelling dat
Brunswijk was doodgeschoten.
Gevangenhouding leek hem
uitgesloten. „Het stomste wat
Bouterse kan doen is Bruns
wijk gevangen houden. Dan
krijg je een Nelson Mandela in
zakformaat". En Bouterse is
niet dom. „Zijn grootste wapen
in de uitschakeling van poli
tieke tegenstanders is de ver
rassing. Bouterse is zó onbere
kenbaar. Het was een waag
stuk van Brunswijk om zich in
het hol van de leeuw te verto
nen. Bouterse is uitermate ge
tergd door het feit dat hij de
opstand niet heeft kunnen
neerslaan en veertig tot zestig
mensen, onofficieel zelfs twee
honderd, heeft verloren. Hij
koesterde wrok en heeft het
moment afgewacht waarop hij
de rekening zou presenteren,
zoals in december '82".
Dat de 'struikrover' Brunswijk
het spel niet heeft doorzien,
vindt Haakmat niet vreemd.
„Brunswijk is politiek totaal
niet opgewassen tegen Bouter
se. Vijfentwintig jaar, naïef,
niet verder geschopt dan ser
geant in het leger. Maar hij
wordt wel omringd door advi
seurs die hun politieke come
back willen maken via het
junglecommando. Politiek ge
frustreerde mensen zoals Jo-
zefzoon, die al jaren de eerste
bosneger president van Suri
name wil worden. Zij willen
het junglecommando niet op
heffen maar omzetten in een
politieke partij. Met hun tome
loze politieke aspiraties heb
ben zij Brunswijk misbruikt.
Maar dat gaat Brunswijk alle
maal ver boven de pet. Ik
denk dat ie het woord autono
mie niet eens kan schrijven".
MONIQUE VAN DE VEN
ADVERTENTIE
mm+mm
mm
v.-. A>'
Uni rolgordijnen. Keuze uit diverse actuele
kleuren. Bediening door middel van een ketting
mechanisme. Zeer eenvoudig op maat te maken.
Hoogte 185 cm. Breedtes: 70, 90,120,140, 180
220 cm.
7°cm 120cm J J 220cm
Gedessineerde rolgordijnen. Keuze uit diverse
kleurstellingen. Bediening door middel van ketting
mechanisme. Zeer eenvoudig op maat te maken.
Hoogte 185 cm. Breedtes: 70, 90, 120, 140, 180
en 220 cm.
Nu 70 cm ■J^OcmgJ 220 cm g^
Uni verduisteringsrolgordijn. 100% lichtdicht.Wit.
Hoogte 185 cm. Breedtes70,90,120,140 en 180 cm.
Nu7Ocm475012Ocmy2 5Q180cm^J
Wbiedingen geldig t/m zaterdag 7 april of zolang de voorraad strekt. Niet verkrijgbaar in Alphen a/d Rijn.
- 't Wordt steeds leuker bij V&D. 1
m ISKE EN WISKE
DE BEZETEN BEZITTER
lR' t knhirrtle tijrnW IK heb hel hieririir '1 ufftn
(c) Standard Uitgeverij/Wavery Productions
(vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG/PARAMA
RIBO De Nederlandse
ambassadeur in Paramari
bo, Hoekman, heeft aan
de Surinaamse autoritei
ten de „ernstige bezorgd
heid" van de Nederlandse
regering overgebracht.
„De regering", aldus de ver
klaring van het ministerie
van buitenlandse zaken
„heeft met bezorgdheid ken
nis genomen van de gevan
genneming door de militaire
autoriteiten van de leider
van het junglecommando en
een aantal van zijn mede
werkers, onder wie tenmin
ste één persoon van Neder
landse nationaliteit (Eddie
Jozefzoon -red.), terwijl deze
zich op uitnodiging van pre
sident Shankar in Paramari
bo bevonden voor het afslui
ten van een vredesovereen
komst. Deze bezorgdheid is
des te groter waar de gevan
genneming, naar het zich
laat aanzien, zonder voor
kennis van de civiele justitië
le autoriteiten heeft plaatsge
vonden". Dit roept volgens
de regering vragen op over
de rechtswaarborgen waarop
iedereen in een democrati
sche rechtsstaat aanspraak
•op moet kunnen maken.
De Tweede Kamer buigt zich
morgenmiddag over de ont
wikkelingen in Suriname,
tijdens de voortzetting van
het debat met minister
Pronk (ontwikkelingssamen
werking) over ontwikke
lingshulp aan Suriname van
vorige week. Ook de minis
ters Van den Broek (buiten
landse zaken) en Hirsch Bal-
lin (justitie) zullen daarbij
aanwezig zijn. De kamerle
den reageerden gechokt op
hef nfeuws uit Suriname.
Volgens Melkert (PvdA) zou
er sprake zijn van een 'ver
hulde machtsgreep'. VVD-er
Weisglas zei niet verbaasd te
zijn over de gebeurtenissen.
„Dit is tekenend voor de rol
die het leger in Suriname
speelt". Weisglas wenst voor
afgaand aan het debat infor
matie over betrokkenheid
van Surinaamse militairen
bij prpduktie en handel in
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het merendeel van de fracties in de Tweede
Kamer vindt dat het wetsvoorstel inzake ouderschapsverlof
meer ruimte moet bieden voor aanvullende en eventueel afwij
kende afspraken op cao-niveau. Dat bleek gisteren tijdens het
debat over de wettelijke regeling ouderschapsverlof.
Volgens het wetsvoorstel moet iedere werknemer die ten minste
een jaar in dienst is van een werkgëver, het recht krijgen om
gedurende een periode van maximaal zes maanden onbetaald
deeltijdverlof op te nemen. Het verlof geldt voor werknemers
met kinderen jonger dan vier jaar. De wet is een basisvoorzie
ning die per bedrijf kan worden uitgebreid.
De oppositiepartijen D66 en Groen Links vinden dat het ouder
schapsverlof voor ten minste 50 procent moet worden doorbe
taald. Volgens het D66-kamerlid Groenman moeten mensen bo
vendien de mogelijkheid krijgen om na de zes maanden langer
in deeltijd te blijven werken.
De verlofmogelijkheid moet een bijdrage leveren aan een betere
combinatie ouderschap-betaalde arbeid. Op die manier hoopt het
kabinet bij te dragen aan de herverdeling van betaalde en onbe
taalde arbeid en de deelname van vrouwen aan het arbeidspro
ces te bevorderen. Bovendien kan de regeling ertoe bijdragen
dat de geboorte van een kind voor de vrouw geen aanleiding is
uit het arbeidsproces te stappen.
(ADVERTENTIE)
Prachtig hoogpolig karpet. In
3 warme interieur-tinten.
Gemêleerd beige, gemêleerd
grijs of gemêleerd roze. Van
synthetische en wollen garens.
200 x 240 cm. Van 449,- voor
299,-
160 x 240 cm. Van 399,- voor
249,-
Aanbiedingen geldig t/m zaterdag 7 april of zolang de voorraad strekt.
't Wordt steeds leuker bij V&D. -
