overij is maar een woord
Basisvorming krijgt
voorlopig groen licht
„Menselijk falen
oorzaak SLM-ramp^'
iderwijs kan studiebeurzen al in '91 afstoten
Brust bij Raad van State
r reorganisatie-plan
it?
Goede rechtsvorm
basis voor gezonde
onderneming
De Vries verwacht toch spanningen in coalitie
KvK waarschuwt voor opkopen bv's en nv's
'NENLAND
Geidó© Sou/iont
WOENSDAG 28 MAART 1990 PAGINA 3
miliedrama
ziekenhuis
"^HOVEN Een 29-jarige Eindhove-
heeft gisteren in het Eindhovense
rina-ziekenhuis zijn 23-jarige vrouw
eschoten en zijn 2-jarig dochtertje
aan het hoofd verwond. Daarna
hij de hand aan zichzelf geslagen,
rama speelde zich af tijdens het be
ur, nadat de man met zijn dochtertje
rëerouw was komen opzoeken, die her-
wel van een gal-operatie. Het zieken-
n i ioch de politie wil verder enige me-
ille ngen doen over het familiedrama.
lej()ver de toestand van het meisje, zal
(informatie meer worden verstrekt,
in elk geval overgebracht naar het
Clisabethziekenhuis in Tilburg dat is
nartialiseerd in hersenletsels.
rijf
eid
Amerikaanse
niet uitgeleverd
AMSTERDAM Nederland zal de Amerikaanse
Elizabeth L. McCallister (40), een voormalige rechter
uit de staat Oklahoma, niet uitleveren aan de Vere
nigde Staten. De VS hadden gevraagd om haar uitle
vering, omdat ze er van wordt beschuldigd haar 7-
jarige dochtertje te hebben onttrokken aan de voog
dij van haar ex-man. De vrouw was met het kind
naar het buitenland gevlucht omdat volgens haar
was gebleken dat de man het meisje seksueel mis
bruikte. McCallister zat sinds eind november gevan
gen. Zij werd toen aangehouden wegens een ver
keersovertreding. Ze is gistermiddag vrijgelaten en
zei buitengewoon gelukkig te zijn met de beslissing
van Justitie. De vrouw zal naar verwachting op een
door haar zelf te bepalen tijdstip vrijwillig terugke
ren naar de VS. Zij zal in Oklahoma proberen de
voogdij over haar kind weer terug te krijgen.
„Verbranden in kleine
installaties gevaarlijk"
ARNHEM Het verbranden van vuil in
kleine installaties is wel degelijk gevaarlijk.
In veel gevallen is de uitstoot van schadelijke
stoffen te hoog en aanpassingen zijn tech
nisch vaak moeilijk te realiseren.
Volgens de stichting Natuur en Milieu drei
gen deze kleine installaties echter buiten
schot te blijven bij de scherpe Richtlijn Ver
branden, die in november 1993 van kracht
wordt. Daarop wees A. Klingenberg van de
stichting vandaag in Arnhem tijdens een stu
diedag over afvalverwijdering en ruimtelijke
ordening.
Volgens Klingenberg gaat het met name om
bedrijven die afval verbranden met de bedoe
ling bepaalde materialen terug te winnen, zo
als zilver uit fotografisch afval en koper uit
electromotoren.
AMSTERDAM De ramp met het SLM-vliegtuig op 7 juni
vorig jaar is het gevolg geweest van menselijk falen en niet
van technische mankementen. De gezagvoerder van het
vliegtuig had op basis van de hem beschikbare vlieggegevens
moeten uitwijken naar een ander vliegveld, omdat het zicht
onvoldoende was. Dat is de belangrijkste conclusie van NOS-
radio verslaggever R. Khemradj, de schrijver van het boek
„Vlucht PY-764, de SLM vliegramp in Suriname" dat van
daag in Hilversum werd gepresenteerd. Bij de ramp nabij het
Surinaamse vliegveld Zanderij kwamen 176 mensen om het
leven. Khemradj schreef het boek op basis van onder meer
eigen onderzoek in Suriname en de letterlijke tekst van de
gesprekken en gegevens die door de zwarte doos zijn geregi
streerd. „Mijn conlusie is dat de oorzaak van de ramp niet
moet worden gezocht in technische mankementen, maar in
een verkeerde interpretatie van de vlieggegevens op het cru
ciale moment van de landing", aldus Khemradj.
Nederland in VS onbekend
DEN HAAG Ons land heeft in de VS een
zwak imago. Dat is de uitkomst van een uitge
breid onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht
van het Nederlands Bureau voor Toerisme
(NBT), Schiphol en de KLM. Uit het onderzoek
blijkt onder meer dat van de 50.000 ondervraag
de Amerikaanse reizigers 65 procent denkt dat
met „Netherlands" een groep Noordeuropese
landen wordt bedoeld. Twintig procent van de
Amerikanen veronderstelt vanwege de aandui
ding „Dutch" dat er in ons land Duits wordt ge
sproken. Veertig procent weet niet van het be
staan van het koninklijk huis. Volgen het NBT
heeft Nederland in de VS niet zozeer een slecht
imago, maar juist géén imago. In komende cam
pagnes in de VS om ons land aan te prijzen voor
toeristen, zal voortaan alleen worden gesproken
over Holland om elke verwarring te voorko
men.
gewoon stress heten. In de voorgaande eeuwen
mensen aan bepaalde spanningen andere namen: toverij,
lelgrij of duivelse kunsten bijvoorbeeld. Dat zegt de antropo-
s^illem de Blécourt uit Almere die morgen aan de Rotter-
Erasmus Universiteit promoveert op het onderwerp 'Ter-
Toverij', veranderende betekenis van toverij in
oost-Nederland tussen de zestiende en twintigste eeuw.
et,
JCRE In de werk-
hangen afbeeldin-
tovenaars aan de
„Ja, ook ik ben op-
met Eucalypta.
i altijd al een grote
in hekserij en
onderwerpen. Er
wel een zekere,
in het occulte,
die is inmiddels
want zoiets gaat niet
met een kritische
aldus Willem
jêcourt.
(chiedenis van toverij is
de geschiedenis van
jestrijders. In heel Euro
tot in de achttiende
tovenaressen en een en-
'bvenaar verbrand. Het
:epunt van de vervolgin-
ig in de periode 1560-
Jacobus Scheltema be-
in 1828 dat het met de
jlgingen in Nederland
niet zo'n vaart liep. De doctor
in spe kijkt daar anders tegen
aan. „Uit nader onderzoek
blijkt dat Nederland niet zo
verlicht was als Scheltema zei.
Ook wij hebben gewoon mee
gedaan aan het vervolgen van
mensen die van toverij beticht
werden. Rond 1700 was het
daarmee afgelopen".
Als iemand in Drenthe be
schuldigd werd van toverij,
bogen rechtsprekende instan
ties als de Etstoel zich hier
over. Een niet onbelan -ijk
probleem dat telkenmale v >er
opdoemde bij de processen as
de bewijslevering.
„Bewijzen waren er nie^
glimlacht De Blécourt, „maar
als iemand een bekentenis af
legde, dan gold dat als bewijs.
Voor zo iemand wachtte de
brandstapel. Als je niet beken
de, werd je óf vrijgelaten óf
verbannen naar een andere
plek. Er is tot nu toe vaak ge
dacht dat het beëindigen van
de vervolgingen een gevolg
was van het feit dat de rech
ters niet meer in toverij ge
loofden, maar dat heeft er niks
mee te maken. Belangrijkste
reden was dat de rechtsprinci
pes belangrijker werden: lie
ver één schuldige laten lopen
dan tien onschuldigen ver
branden. Maar daarnaast had
het ook een financiële reden:
die van toverij be-
De Blécourt verwijst alle verhalen over toverij naar het rijk der
fabelen. „Vroeger werd meestal de buurvrouw aangewezen als er
zaken verkeerd gingen. Nu zoeken we de oorzaak in de ongeluk
kige samenloop van omstandigheden".
FOTO: ANP
ticht werden, moesten meestal De Blécourt verwijst alle ver
lang in de gevangenis blijven. halen over toverij naar het
Dat vond men te kostbaar". rijk der fabelen. „Je zou het
nu gewoon over stress, span
ning kunnen hebben wanneer
er een opeenvolging van te
genslagen is.- Vroeger werd er
dan iemand, een buurvrouw
meestal, aangewezen als de
schuldige. Nu zoeken we de
oorzaak meestal in de onge
lukkige samenloop van om
standigheden. Waar veel men
sen op elkaar gepakt zitten,
19e eeuwse stadswijken bij
voorbeeld, komt stress voor.
Waar vroeger veel mensen in
slechte omstandigheden bij el
kaar zaten, op elkaar aange
wezen waren, sprak men vaak
over toverij wanneer er onver
klaarbare ongelukken gebeur
den. Zo zie je dat spreken over
toverij alleen te maken heeft
met woorden; hoe benoem je
de dingen".
Een opmerkelijke uitkomst
van zijn onderzoek noemt De
Blécourt het gegeven dat in de
zeventiende eeuw mannen on
geveer even vaak van toverij
beticht werden als vrouwen.
Hij stelde wel enkele'verschil
len vast: de tovenaressen zou
den zich vooral gestort hebben
op het ziek- of doodtoveren
van mensen en dieren, terwijl
de mannen werd verweten dat
zij met behulp van de tover
stok hun eigen sociaal-econo
mische positie verbeterd had
den.
Hekserij en toverij spelen te
genwoordig geen grote rol
meer. De onderzoeker: „Er
zijn nauwelijks aanwijzingen
meer voor. Ik ben met mijn
onderzoek tot 1940 gegaan.
Daarna kom je echt vrijwel
niks meer tegen. Het is ook
een taboe-onderwerp. Het is
een bijgeloof waar je niet meer
over praat".
JAN WITTING
iHAAG Met een
F goede wil kan de
^financiering al van-
ïuari 1991 worden
itiseerd. Studie-
zullen dan niet
worden verstrekt
iet ministerie van
ijs maar door een
iere instelling die
ikele band met het
ift. Het rijk moet
Als'
wel een flinke som geld
storten in een garantie
fonds ter dekking van de
financiële risico's van de
'studiebank'.
Deze conclusies worden ge
trokken in een tussentijds rap
port van de adviescommissie-
Le Blanc, die in februari door
minister Ritzen van onderwijs
is geïnstalleerd om een actie
plan voor de verzelfstandiging
van de studieleningen op te
stellen. Volgens de commissie
zullen studenten en oud-stu
denten van het nieuwe lenin
gensysteem geen enkel nadeel
ondervinden. Het lenen wordt
niet duurder en de hoogt.e van
de bestaande schulden veran
dert niet. Minister Ritzen is
enthousiast over de snelheid
waarmee de adviescommissie
tot nu toe heeft gewerkt. Hij
zal de Tweede Kamer binnen
kort meedelen of hij het actie
plan overneemt.
De commissie vindt dat de mi
nister spoedig gegadigden
moet zoeken om de 'studie-
bank' op te richten. Deze gega
digden (bijvoorbeeld banken,
verzekeringsmaatschappijen of
pensioenfondsen) vormen dan
een 'Stichting Verzelfstandi
ging Studieleningen', die de ei
genaar-bestuurder van de
nieuwe leningsinstelling
wordt. De afdracht van de le
ningen aan de studenten en
het bijhouden van de debiteu-
renadminstratie kunnen vol
gens de commissie uit prakti
sche overwegingen het best in
handen blijven van de Infor
matiseringsbank in Gronin
gen, die nu ook al deze taken
voor het ministerie van onder
wijs verricht. Voor de inning
van studieschulden dient ech
ter een apart orgaan in het le
ven te worden geroepen.
De Kamer wil verder een
nieuwe rijksdienst voor studie-
en beroepskeuzevoorlichting
met 15 tot 30 hooggekwalifi
ceerde arbeidsplaatsen in Gro
ningen of Leeuwarden vesti
gen. Het kabinet is echter ge
neigd deze dienst op advies
van het Centraal Bestuur voor
de Arbeidsvoorziening (CBA)
in Den Haag te posteren.
'Vier vorstinnen'
50 gulden waard
Prinses Juliana laat zich door een medewerker
van 's Rijks Munt in Utrecht uitleg geven over de
eerste zilveren Vier-Vorstinnenmunt (zie inzetje).
De munt van 50 gulden wordt uitgegeven ter gele
genheid van het feit dat het Koninkrijk der Neder
landen dit jaar reeds 100 jaar onafgebroken door
vorstinnen wordt geregeerd.
FOTO: ANP
DEN HAAG In de
Tweede Kamer is gisteren
positief gereageerd op de
voorstellen van staatsse
cretaris Wallage van on
derwijs om de basisvor
ming aan te passen. Het
CDA is „gematigd opti
mistisch", ook de PvdA is
te spreken over de nota.
De onderwijswereld rea
geerde verdeeld.
Volgens CDA-woordvoerder
Van de Camp moet er nog wel
veel worden verduidelijkt. Hij
noemde als voorbeeld de voor
stellen voor het handhaven als
nevenvestigingen van mavo-
en lbo- scholen. „Volstrekte
duidelijkheid is hier nodig",
aldus het kamerlid.
PvdA-woordvoerster Netelen
bos noemde één van de opval
lendste thema's dat het lbo als
bedreigde schoolsoort wordt
gered. De PvdA is bovendien
„blij verrast" met het extra
geld dat Wallage kan uittrek
ken voor de invoering van de
basisvorming. Samen met de
beperking van de vrije ruimte
leidt dit tot de „beste condi
ties" om deze onderwijsver
nieuwing te doen slagen, aldus
Netelenbos.
Volgens de onderwijsbond
ABOP beperkt Wallage de ba
sisvorming tot een „twee-jari
ge brugklas". De ABOP maakt
dit op uit de halvering van de
vrije ruimte van 20 procent
van de lessen in de eerste twee
van de drie jaar basisvorming
en de mededeling dat toetsing
van de .kerndoelen (de oude
eindtermen) al na twee jaar
gebeurt.
De bond vindt de „tweejarige
opzichte van de huidige situa
tie maar wil „deze oplossing
van politieke meningsverschil
len niet opgesierd zien met de
term basisvorming".
De grootste onderwijsbond be
treurt dat opnieuw het vak
verzorging in het rijtje van
verplichte vakken ontbreekt.
De nota van wijziging bevat
verder te weinig instrumenten
om het isolement van de
mavo- en lbo-scholen bij de
vorming van scholengemeen
schappen te doorbreken, aldus
de ABOP.
Het Nederlands Genootschap
van Leraren heeft „met ver
ontrusting kennis genomen"
van de de nota van wijziging.
De Besturenraad PCO, de or
ganisatie van besturen van
protestants-christelijk scholen,
reageert „overwegend posi
tief".
itrai)
hu
eflAAG Onder de
edewerkers bij de
van State in Den
is oprust uitgebro-
'er de op handen
reorganisatie van
"(viescollege.
tocai
ir geleden besloot het
de huidige omvang
laad van State terug te
tot 150 medewerkers,
at met name om de
eling van de admini-
rechtspraak naar de
ijke machten in de re-
•at betekent dat 100 ju-
n 350 ondersteunende
elsleden elders moeten
ondergebracht. De
moet per 1 januari
feit zijn.
nlang wordt door de
onderhandeld over de
itsing maar nog steeds
cies moet gaan gebeuren,
gens een woordvoerder van de
AbvaKabo heeft dit geleid tot
onrust en onzekerheid onder
het personeel. De onrust wordt
nogeens verstrekt door de har
de en autoritaire houding van
de vice-president van de Raad
van State, mr. W. Scholten.
Hem wordt een gebrek aan be
trokkenheid bij zijn personeel
verweten.
Totnutoe is het de onderhan
delaars van de bonden niet ge
lukt de garantie te krijgen dat
We reorganisatie zonder ge
dwongen ontslagen gepaard
zal gaan. De onderhandelingen
vinden plaats met de ministe
ries van binnenlandse zaken
en justitie. Hoewel justitie ver
antwoordelijk is voor rechter
lijke macht is men van mening
dat binnenlandse zaken het
maar mioet opknappen omdat
de Raad van State een aange
legenheid is van het binnen
lands bestuur.
(ADVERTENTIE)
Ondernemen zonderzichte
verdiepen in de keuze van de
ondernemingsvorm, kan ver
strekkende gevolgen hebben.
Dat ondervinden jaarlijks tien
tallen kleine ondernemers die
in moeilijkheden raken door
een bij de start verkeerd ge
kozen rechtsvorm.
Om dit te voorkomen kunt
u het best een beroep doen
op een juridisch adviseur: de
notaris.
Ook voor tussentijdse wijzi
gingen - bijvoorbeeld van een
manszaak naar BV - of andere
problemen, zoals bedrijfsop
volging, is de notaris uw vraag
baak bij uitstek. Hij kent de weg
in de vaak ingewikkelde wets-
regels en kan met u een prak
tische oplossing vinden.
Bovendien is de notaris
onpartijdig. Hij heeft daarom
oog voor uw belang en dat van
de andere betrokkenen zoals
de compagnon(s), partner of
kinderen.
Vraag de notaris niet alleen
juridisch advies bij de start van
uw bedrijf, maar ook bij andere
belangrijke beslissingen in het
leven, zoals samenwonen,
huwelijk, voogdij, de verdeling
van uw erfenis, de koop en
verkoop van een huis, het op
richten van een vereniging of
stichting.
Een kort oriënterend ge
sprek met de notaris kost u
trouwens niets. Maak dus ge
rust een afspraak.
Hij kan u precies
vertellen hoe u uw
zaakjes het best
kunt regelen.
REGEL JE ZAAKJES MET DE NOTARIS'
IBAAI'
door WILLEM RITSTIER
DEN HAAG Minister de
Vries van sociale zaken ver
wacht dat de nederlaag van de
PvdA bij de gemeenteraads
verkiezingen zal leiden tot in
stabiliteit van de coalitie.
In een vraaggesprek met Else
vier trekt De Vries een paral
lel met de situatie binnen de
VVD na de verkiezingsneder
laag vier jaar geleden. „In
1986, toen de VVD negen ze
tels verloor en wij er negen
wonnen, hebben we in de for
matie onze overwinning niet
echt uitgebuit. Integendeel, we
hebben juist geprobeerd be
heerst en terughoudend op die
woelingen te reageren. Maar
bij degenen die achteruitgaan
komen frustraties los. Dat ge
voel vreet door en geeft aan
leiding tot veel irritaties. Alle
maal heel natuurlijke reacties
maar ze brengen wel de stabi
liteit in gevaar".
De minister van sociale zaken
ontvouwt in hetzelfde vraag
gesprek ook een oplossing om
de vlucht van veel vermogen
de Nederlanders naar België
in te dammen. De Vries ziet
wel wat in het versoepelen
van het regime van vermo
gensbelasting met tegelijker
tijd aangescherpte beperking
van de aftrekmogelijkheden.
De CDA'er toont zich verder
geïrriteerd over het fenomeen
dat superrijken zich groot
scheeps in de belastingontdui
king kunnen werpen door het
benutten van ongelimiteerde
rente-aftrek in ons land.
„Daar mag wat mij betreft best
eens naar worden gekeken",
aldus De Vries. Om daar on
middellijk aan toe te voegen
„Aanwijzing Brinkman als
kroonprins beetje snel"
DEN HAAG Dat premier Lubbers CDA-fractievoorzitter
Brinkman heeft gebombardeerd als diens opvolger is „niet
onlogisch, maar wel een beetje snel".
Deze ontboezeming doet oud-fractievoorzitter en huidig mi
nister van sociale zaken Bert de Vries in een vraaggesprek
met het weekblad Elsevier. Lubbers had met de aanwijzing
van Brinkman „natuurlijk nog wel één of twee jaar kunnen
wachten", aldus de minister. De Vries betoont zich geenszins
gepasseerd door de premier. „Ik heb me nooit beschouwd als
toekomstig lijsttrekker". Bovendien: „als ik' naar mijzelf kijk,
ik ben een jaar ouder dan Lubbers en het is merkwaardig om
te spreken over een opvolger die ouder is".
dat de indruk moet worden schaffen. Dan verziek je de
vermeden „dat wij de hypo- hele eigen-woningmarkt, dat
theekrente-aftrek willen af- mag niet gebeuren".
DEN HAAG Hoop
gloort aan de einder voor
goedgelovige, maar wan
hopige ondernemers die
met hun bv of nv in moei
lijkheden zijn geraakt. In
een advertentie schetst
een Nijmegenaar deze on
fortuinlijke zakenlui een
wenkend perspectief: de
man kondigt aan met
spoed bv's en nv's over te
willen nemen, met de in
het oog springende toe
voeging: 'Hoge tot zeer
hoge schulden geen be
zwaar, dreigend faillisse
ment geen bezwaar'.
Voor wie nog twijfelt wordt
als extra lokkertje nog ver
meld dat overdracht van de m
problemen verkerende bv of
nv plaatsvindt 'tegen gehele
vrijwaarding'.
„Een opmerkelijke adverten
tie, maar het lijkt mij hoogst
onverstandig om er op in te
gaan", oordeelt een woord
voerder van de Kamers van
Koophandel. „Ik zou namelijk
niet graag een bv kopen die op
het punt staat failliet te gaan.
Want daar kunnen wel eens
buitengewoon veel lasten ach
ter zitten, met alle vervelende
consequenties van dien".
De woordvoerder sluit niet uit
dat met het opkopen van lege
bv's of nv's in dit geval mis
bruik gemaakt, zou kunnen
worden van zo'n lege bv, met
het oogmerk een anteceden
ten-onderzoek van justitie te
ontlopen. „Voor bepaalde lie
den was zo'n constructie, zeker
in het verleden, bijzonder aan
trekkelijk. Er konden op naam
van een oude bv aanvankelijk
allerlei activiteiten ontplooid
worden die niets meer van
doen hadden met de oorspron
kelijke doelstelling".
Tegenwoordig is dat een stuk
moeilijker, omdat zowel de fis
cus als justitie een stuk kriti
scher is geworden, juist ter
voorkoming van misbruik van
lege bv's of nv's. Van der Hou
wen: „Normaal is natuurlijk
dat je gewoor\ zelf een bv of
nv opricht. Gebruikelijk is dan
dat justitie onderzoekt hoe
jouw verleden er uitziet, of je
bijvoorbeeld wel eens failliet
bent gegaan. Justitie doet daar
moeilijker over tegenwoordig.
Wij werken er als Kamer van
Koophandel trouwens ook aan
mee om de boel zuiver en hel
der te houden".
„Een bv of nv is in feite een
rechtspersoon. Dat betekent
dat gehandeld moet worden op
basis van statuten Waarin het
doel van de vennootschap
wordt omschreven. Als er bij
voorbeeld staat dat je een
schildersbedrijf hebt, moet je
die activiteiten ook uitvoeren.
Als je dat niet doet, accepteert
de fiscus dat niet".
Achter de advertentie uit Nij
megen zit een meneer Wijde-
ven, die laat weten „op dit mo
ment" geen tijd te hebben na
dere uitleg te geven over de
achtergronden. Hij volstaat
met de mededeling voor een
groep mensen te werken „die
links en rechts in het land wat
bedrijven hebben" Volgens
hem willen deze zakenlieden
om wat expansie te krijgen
nv's en bv's die in de proble
men zitten opkopen om ze
vervolgens schoon te maken.
Dat zou, meent Wijdeven, een
fiscaal aantrekkelijk compen-
sabel verlies opleveren.
De KvK raadt mensen die op
basis van de advertentie met
de Nijmegenaar in zee zouden
willen gaan aan de grootst mo
gelijke voorzichtigheid te be
trachten om te voorkomen dat
ze „met een kat in de zak op
gezadeld worden".
JOOP LAGAAY