^a-hossers' komen niet
jnd van hun salaris
Bomaanslag bij Justitie
opgeëist door afsplitsing RaRa
lEUWi
mer eist meer geld
behandeling
Bor
i gokverslaafden
Basisvorming in
1992 van start
xKONINKUJK
mus
Oorlogsveteranen alsnog geëerd met zuilengalerij
GENLAND
EcidócGouacmt
DINSDAG 27 MAART 1990 PAGINA 3
uw (20) gewelddadig
f liet leven gebracht
TrBANKEN In het Zuidlimburgse
rojeld (gemeente Onderbanken) heeft
andelaarster gistermorgen aan de
an een bosje het lichaam gevonden
20-jarige Margot Rademakers uit die
et,»'
bf s een woordvoerder van de rijkspoli-
o iet slachtoffer op een gewelddadige
wn het leven beroofd. De jonge
ziin was zatei"dagavond met vriendinnen
"L an naar een plaatselijke discotheek.
onderzoek is gebleken dat ze tegen
ir 's nachts de discotheek verliet in
;elii iap van een kennis die een eindje
stve ar zou zijn opgelopen. Een buurton-
nlij van het recherchebijstandsteam
geen spoor van de dader opgele-
Tegenvaller
voor Pronk
DEN HAAG Minister Pronk
(ontwikkelingssamenwerking)
verwacht als gevolg van oud be
leid een overschrijding van zijn
begroting van circa 1Ö0 miljoen
gulden dit jaar. Minister Kok van
financiën eist dat de overschrij
ding door Ontwikkelingssamen
werking zelf wordt goedgemaakt
binnen de begroting van dit jaar.
Volgens Pronk is dat niet een
voudig „gezien de enorme over
schrijding". De bewindsman
schrijft dit in een notitie aan de
vaste kamercommissie voor ont
wikkelingssamenwerking over
het rapport 'Hulp of Handel'.
Taxibedrijven
in actie
tegen treintaxi
UTRECHT Vijf taxibedrijven in
Ede gaan vanaf begin april de trein
taxi van de NS beconcurreren met
een verlaagd tarief. Zij bieden ie
dereen voor vijf gulden een zit
plaats aan in één van hun vijf taxi's.
Het initiatief is genomen door de
VETO (Verenigde Edese Taxibedrij
ven) en is een rechtstreeks gevolg
van de onvrede die in de taxiwereld
heerst over het treintaxiproject van
de Nederlandse Spoorwegen. In
dertig steden door het hele land
vervoeren de NS-treintaxi's trein
reizigers voor vijf gulden per zit
plaats binnen de gemeentegrenzen.
Jongen uit Tilburg
aan nekkramp
overleden
TILBURG Een 17-jarige jongen
uit Tilburg is in de nacht van vrijdag
op zaterdag in zijn woonplaats over
leden aan de gevolgen van nek
kramp. De meao-leerling was don
derdagavond onwel geworden en de
dag erna naar een ziekenhuis ge
bracht. Volgens woordvoerder dr. G.
Aarts van de Middenbrabantse GGD
is dit jaar sprake van een om de ze
ven jaar terugkerende piek in nek-
krampgevallen. Landelijk doen zich
dan steeds zo'n 150 gevallen voor,
waarvan 10 20 procent overlijdt.
Door dit geringe aantal is enige sa
menhang tussen deze gevallen moei
lijk te ontdekken, aldus Aarts.
DEN HAAG De afsplitsing van de actie
groep RaRa, de Revolutionaire Anti Racistiese
Aktie „Crespo Galende", heeft zich verant
woordelijk gesteld voor de bomaanslag op het
ministerie van justitie van maandagmorgen 4.20
uur. Dat gebeurde in een brief aan de Radio
Nieuwsdienst van het ANP en bij de bladen
van de Perscombinatie in Amsterdam. De actie
groep meldt in de brief dat gebruik is gemaakt
van twee explosieve ladingen en een tijdsver-
trager. Deze waren volgens de brief geplaatst
bij de huisdrukkerij van het ministerie.
Een woordvoerster van de Haagse politie be
vestigde dat gebruik is gemaakt van twee ex
plosieven. Dat is maandagmiddag uit onderzoek
gebleken. Een tijdsvertrager is niet gevonden.
De ontploffing was zoals in de brief vermeld bij
de reproductie-afdeling van het ministerie.
De actiegroep zegt de aanslag te hebben ge
pleegd omdat „justitie een misdadig asielbeleid
voert". In het getroffen gebouw wordt volgens
de actiegroep gewerkt aan „een hernieuwde
vormgeving op het gebied van controle en
agressie tegen asielzoekers".
De actiegroep eist in de brief een vluchtelin
genbeleid dat niet in handen van de politie is,
geen gedwongen vestiging in opvangcentra,
vrije toegang van vluchtelingen tot alle voor
zieningen en schrappen van het begrip „econo
mische vluchteling".
e
VANDAAGl
IN HET t
'HT Het idee
te b'^e^oren Ü)dens
rhe< Asdagen. De „Na-
r zoals de gisteren
enteerde actiegroep
nge, onderbetaalde
sPe(i zich noemt, voe-
h als „achtergeble-
lestvierders in een
waar de muziek al
•laar
ntteljiopen".
leiding voor de actie
volgens initiatiefne-
wiskundeleraar S. de
inder ludiek. De Her-
ering Onderwijs Sala-
IOS), die in 1985 door
onderwijsminister
1 werd ingevoerd, is er
is lai iak van ^at Haan,
„hem vele collega's van
r HOS", structureel te
betaald krijgen voor
h al zo ondergewaar-
>eroep.
„Toen ik na mijn lerarenoplei
ding een baan kreeg, gaven
mijn ouders me elke maand
extra geld. Een beginnende le
raar verdient nu zo'n zestien-,
zeventienhonderd gulden net
to. In het begin ben je al blij
dat je eindelijk wat meer ver
dient dan je studiebeurs, maar
op den duur is dit toch niet vol
te houden? Ik moet er niet aan
denken van mijn salaris ook
nog een gezin te moeten on
derhouden", aldus De Haan.
Als het aan De Haan ligt, zul
len de onderwijsvakbonden in
de toekomst bij de overheid
moeten pleiten voor een sala
risverbetering van twintig
procent voor de leraren die na
1985 in dienst zijn getreden.
„Dat betekent niet dat wij wil
len dat de oudere leraren, die
veel meer verdienen, moeten
inleveren, of dat er op hun atv
of vut bezuinigd moet worden.
Nee, er moet gewoon meer
geld van de overheid op tafel
komen. De samenleving is er
altijd vanuit gegaan dat ie
mand leraar wordt uit een
soort roeping. Gedeeltelijk is
dat'zo, de motivatie onder le
raren is heel hoog. Maar dat
rechtvaardigt op geen enkele
manier een te laag inkomen".
Gisteren, op het symposium
„De leraar, de spil van het on
derwijs", traden de „Na-hos-
sers" voor het eerst naar bui
ten. Godsdienstleraar H. Ver-
weij deed een oproep aan col
lega's zich aan te sluiten en
hun steun te betuigen aan de
groep. „Ik las een maand gele
den in de krant dat leraren
van technische vakken extra
betaald zullen krijgen. Ik roep
u hierbij op dat extraatje te
weigeren zolang dat niet voor
elke jonge collega geldt", aldus
Verweij. Gezien het uitbundi
ge applaus dat hem ten deel
viel, kan minister Ritzen bin
nenkort een groot aantal te
rugstortingen op zijn rekening
verwachten.
„Na-hosser" De Haan was vol
gens eigen zeggen op zijn
school de enige die in 1985 be
zwaar maakte tegen de achter
uitgang in zijn inkomen. „De
meesten waren al lang blij dat
ze een baan hadden", zegt hij.
De gevolgen van de HOS wor
den volgens hem nu pas dui
delijk: „De pabo's lopen leeg,
studenten van leraren-oplei
dingen zullen nooit leraar
worden. Ze zorgen wel dat ze
in het bedrijfsleven aan de bak
komen". Conclusie: „Scholen
worden nu nog bevolkt door
„dure" ouderen, en zullen.over
tien jaar geen leraar meer
kunnen vinden".
den" gaan praten. Gisteren
werd afgesproken dat dit op 4
april zal gebeuren. Levert dat
niets op, dan sluit 'De Haan
„harde acties" niet uit: „We
hebben al boeren bereid ge
vonden hun traktoren af te
staan, om wegen te blokkeren
en daar lessen te gaan geven.
Verder denken we erover alle
eindexamen-leerlingen een
acht te geven, en anderen
vaak vrijaf te geven". De
Haan en zijn collega's zeggen
actiegroepen als van de akker
bouwers en de VVIO van ver
pleegkundigen als hun grote
voorbeeld te zien.
Niets vernomen
Drs. J. Bouwsma, voorzitter
van het Nederlands Genoot
schap van Leraren (NGL) en
J. Tichelaar, secretaris van de
ABOP, zeiden gisteren offi
cieel nog niets vernomen te
hebben van de eisen van de
„Na-hossers". Bouwsma noemt
de twintig procent salarisver
hoging wel „een slag in de
lucht": „Ik zou eerst wel eens
willen weten waar dat getal op
gebaseerd is. Bovendien mo
gen hun eisen nooit ten koste
gaan van andere sectoren in
het onderwijs. Een jonge le
raar vindt nog wel een andere
baan, maar ouderen zijn vaak
De leraar voor de klas. Jonge leraren willen twintig procent salaris erbij.
veroordeeld tot levenslang.
Aan hun situatie mag dus ze
ker niet geknibbeld worden".
Volgens ABOP-secretaris Ti
chelaar is het veel belangrijker
eerst maatschappelijk meer
aanzien te verkrijgen met het
beroep van leraar. „Pas wa
neer je een breed maatschap
pelijk draagvlak hebt voor je
eisen, kun je iets bereiken. En
dreigen met harde acties haalt
daarbij weinig uit. De graan-
boeren hebben met hun trak-
tor-blokkades ook nog niets
bereikt". Tichelaar zet boven
dien vraagtekens bij de actie
bereidheid van de leraren.
Probleem
Ook de op het symposium aan
wezige politici toonden giste
ren weinig perspectief voor de
„Na-hossers". Goed, het pro
bleem bestaat, maar CDA-ka-
merlid Van de Camp komt bij
voorbeeld zelf uit een agrari
sche familie, „dus traktoren
maken niet zo'n geweldige in-
FOTO: DIJKSTRA
zeggingen te doen. „Wanneer
er meer geld voor de collectie
ve sector moet komen, bete
kent dat dat de belasting om
hoog moet. Probeer dat maar
eens te verkopen". Slechts
VVD'er Franssen vond dat het
huidige kabinet de „illusies die
het in de verkiezingstijd heeft
beloofd ook waar moet ma
ken". Aardig, van Franssen.
„Maar", zo mompelde een toe
horend conrector, „was het
niet ook zijn partij die in 1985
akkoord ging met de HOS?".
JEAN-PIERRE GEELEN
e we
zo
t<
idsbi
kwij
na
belei
zelf
itone
(Van onze
imentaire redactie)
1DIAAG De over-
jieerderheid van de
Kamer vindt dat
meer geld moet
;en voor de behan-
van gokverslaaf-
(jlet- CDA-kamerlid
brink diende daar-
iteren, tijdens een
>ver het kansspel
een motie in die
was ondertekend
VdA, D66, GPV,
n RPF. In Neder-
ijn naar schatting
nensen ernstig aan
verslaafd.
_:retaris Kosto (justitie)
het weliswaar dat
temm *r n'et wilde aangeven
extra geld vandaan
lomen, maar beloofde
kiëze notie *n het kabinet te
n r espreken. Het kabinet
c ook buigen over een
)tie waarin wordt ge-
personeel bij po-
justitie in te zetten
opsporing en vervol
exploitanten van ille-
huizen en kansspelen,
dient het kabinet zich
en over de Wens van
oordvoerster me-
jL laas om de opbrengst
l^fjegin volgend jaar in te
instantloterij' (met de
'krasloten') vooral
te laten komen aan
istische sportbeoefe-
gehandicaptensport.
ties van CDA, PvdA,
D66 gingen, zij het
lengde gevoelens, ak-
et de invoering van de
öór k
jen.
t gev ne
keer f
krasloten. Dit zijn goedkope,
op vele punten verkrijgbare
loten, waarop men direct na
aankoop door het wegkrassen
van een ondoorzichtig laagje
kan zien of men een priis
heeft gewonnen. De woord
voerders van genoemde frac
ties uitten hun twijfels over de
fraudebestendigheid van de lo
ten en vroegen zich tevens af
of de gokverslaving er niet
mee in de hand wordt ge
werkt. Staatssecretaris Kosto
erkendedat deze risico's be
staan. Hij toonde zich bereid
over drie jaar aan de hand van
de praktijkervaringen en en
kele onderzoeken de voor- en
nadelen van de instantloterij
nog eens tegen elkaar af te
wegen.
Kosto benadrukte dat de in
stantloterij een van de midde
len is om illegale gokcircuits
de wind uit de zeilen te nemen
en het weglekken van Neder
lands 'gokgeld' naar buiten
kabinet besloten dat het aantal
legale casino's in ons land (mo
menteel acht in getal) met drie
mag worden uitgebreid en dat
de hoofdprijzen voor loterijen
mogen worden verhoogd.
Waar de nieuwe casino's zul
len komen is overigens nog
niet bekend. Het protest van
de VVD'er Korthals tegen het
kabinetsbesluit om vijf procent
van de opbrengst van de nieu
we instantloterij te schenken
aan de binnenkort te privati
seren Staatsloterij vond bij
Kosto geen gehoor. Het geld
voor de Staatsloterij moet be
schouwd worden als compen
satie voor de verwachte ver
mindering in de verkoop van
'vijfjes' (eenvijfde van een heel
lot van 25 gulden).
De Tweede Kamer heeft het kabinet gevraagd om meer te doen
slaafden, die ons land telt.
voor de 20.000 ernstig gokver-
FOTO: SP
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Leerlin
gen die in de zomer van
1992 naar de middelbare
school gaan, krijgen te
maken met de zogeheten
basisvorming. Alle leer
lingen volgen dan een
driejarige algemene oplei
ding waarbij 14 vakken
verplicht zijn.
De basisvorming zal ook gel
den voor het lager beroepson
derwijs, dat daarmee veran
derd zal worden in 'voorberei
dend beroepsonderwijs', waar
in twee vreemde talen ver
plicht zullen zijn. Staatssecre
taris Wallage (onderwijs) heeft
dit vanmorgen bekendge
maakt in een voorstel tot wij
ziging van de wet inzake de
basisvorming. Het vorige kabi
net had al een ontwerp wet bij
de Tweede Kamer ingediend.
Alle scholen voor voortgezet
onderwijs zullen in het school
jaar 1991-1992 moeten begin
nen met de voorbereiding van
de basisvorming. Voor de
noodzakelijke veranderingen
in de lesprogramma's en het
opzetten van nieuwe toetsen
en examens heeft Wallage tot
1994 een bedrag van 240 mil
joen gulden beschikbaar ge
steld.
Met de invoering van de basis
vorming zal de lesweek in het
voortgezet onderwijs worden
uitgebreid van 30 naar 32
uren. Tien procent van de les
ruimte mogen de scholen naar
eigen inzicht besteden, bij
voorbeeld voor godsdienston
derwijs of Fries. Voorts zal
tien procent besteed moeten
worden aan activiteiten ter
ondersteuning van de basis
vorming, zoals studiebegelei
ding en beroepsorientatie.
Voor alle vakken die in de ba
sisvorming worden gegeven
worden uniforme toetsen ont
wikkeld die elke leerling in de
loop van de eerste drie jaar zal
moeten afleggen. Wallage is
afgestapt van het oorspronke
lijke idee om toetsen in ver
schillende moeilijkheidsgraden
te laten ontwikkelen.
In de voorstellen van Wallage
worden ook de opheffingsnor
men voor 'categoriale scholen'
(zoals aparte gymnasia of ma
vo's) verruimd. Een school die
minder dan 240 leerlingen
heeft, moet zich aansluiten bij
een scholengemeenschap.
Specialisten verliezen
kort geding over tarieven
UTRECHT Vier specialisten die een kort geding hadden aan
gespannen tegen het ziekenfonds ANOZ over de te vergoeden
ANOZ hun de normale tarieven zou betalen, hoewel ze weige
ren om de modelovereenkomst te tekenen die een onderdeel
vormt van. het zogeheten vijf partijenakkoord over de specialiste
ninkomens. Daarin is afgesproken dat specialisten die het op de
modelovereenkomst gebaseerde individuele contract met het
ziekenfonds niet tekenen, maar 90 procent van het gebruikelijke
tarief krijgen. De vier specialisten wilden dat ANOZ een „alter
natieve" overeenkomst zou aanvaarden en hun gewoon zou be
talen. Volgens hen is de modelovereenkomst in strijd met de
Ziekenfondswet en de Wet Tarieven Gezondheidszorg. Maar
volgens mr. Hofhuis is dat niet het geval, nu de Ziekenfonds
raad conform de wet de door respresentatieve organisaties geslo
ten overeenkomst heeft goedgekeurd.
Prof. Vroon
heeft weinig
vertrouwen in
homeopathie
UTRECHT De over-
heid meet op een schanda
lige wijze met twee maten
als het gaat om homeopa
thische middelen. Voor
malig staatssecretaris Dees
(volksgezondheid) heeft
destijds deze middelen er
kend hoewel hij wist dat
ze niet hielpen, maar om
dat veel mensen er toch
baat bij zeiden te hebben.
Dat is een beetje de eigen
schuld van de biochemici,
want de homeopaat is ze
op de markt te slim afge
weest.
Dat zei hoogleraar en psycho
loog prof.dr. P. Vroon gisteren
op de 354e verjaardag van de
Rijksuniversiteit Utrecht.
Vroon gaf aan weinig vertrou
wen te hebben in de homeopa
thie. Dubbelblind onderzoek
heeft volgens hem nog nooit
bewijs geleverd dat deze gene-
zingsleer ook werkelijk helpt.
„Maar ja, bij de huisarts sta je
na zeven minuten buiten met
een aarzelend geschreven re
cept. Een homeopaat stelt je in
drie kwartier 75 vragen, zegt
dat je aan een unieke ziekte
leidt en logisch dat je dan
denkt dat je met een ongeloof
lijk knappe dokter te maken
hebt. Als je dan buiten staat,
ben je eigenlijk al genezen".
Het placebo-effect (het psy
chologische aspect waarbij een
patiënt denkt dat hij is opge
knapt of zelfs genezen) is in
een derde van de gevallen
mede debet aan genezing, zo
becijferde de hoogleraar.
Vroon haalde een onderzoek
aan waarbij zwangere vrou
wen met braakneigingen een
braakmiddel kregen waarvan
de arts echter zei dat het een
anti-braakmiddel was. De
vrouwen hadden nergens last
meer van. Het effect van een
geneesmiddel is een optelsom
van fysisch-chemische en van
psychologische aspecten.
Zo zegt 90 procent van de
hartpatiënten zich na een by-
f>ass-operatie veel beter te voe-
en, hoewel onderzoek uitwees
dat slechts bij 20 procent de
hartfunctie ook werkelijk ver
beterde. Vroon: „Eigenlijk is
het effect van een bypass-ope-
ratie nul. Het gaat erom onder
welke omstandigheden je het
placebo-effect kan maximali
seren". Hij raadde de genees
middelenfabrikanten aan om
placebo-pillen in hun assorti
ment op te nemen, en wel in
de vorm van kleine tabletjes
in felle kleuren. „Gekoppeld
aan een merknaam werken ze
nog veel beter dan als ze mer-
kloos zijn".
Bruidsparen
betalen te veel
BREDERWIEDE Een 46-ja-
rige medewerker van de ge
meente Brederwiede heeft vo
rig jaar enkele tientallen pa
ren teveel leges laten betalen
voor het voltrekken van het
huwelijk. Het geld stopte hij in
eigen zak. Het ging om circa
6000 gulden.. Onderzocht
wordt of de man, die sinds
1973 werkzaam is op de afde
ling bevolking, ook in de voor
gaande jaren teveel leges heeft
geïnd. De ambtenaar is inmid
dels geschorst.
28 maart
Prins Claus verricht in Am
sterdam de officiële ope
ning van het nieuwe hoofd
kantoor van Pierson, Hel
dring Pierson N.V.
Prinses Margriet opent in
de RAI de Huishoudbeurs.
JBAAI'
door WILLEM RITSTIER
VEN PAT MU ELKE
AVOND AtLEEN EAAT
HEB X DAT GE-
DEN HAAG Defensiemi
nister Ter Beek trekt ongeveer
één miljoen gulden uit ten be
hoeve van de zogeheten oor
logsveteranen. Met die term
worden enkele honderddui
zenden mannen aangeduid:
soldaten uit de Tweede We
reldoorlog, militaire verzets-
deelnemers, KNIL-militairen,
Indiëgangers, Korea-vrijwilli-
gers, Nieuw-Guinegangers en
'Unifillers' die in Libanon zijn
geweest.
De helft van het geld wordt
besteed aan de oprichting van
een zuilengalerij bij het monu
ment in Roermond ter nage
dachtenis van de vijfduizend
militairen die tussen 1945 en
1962 gesneuveld zijn in Indië
en Nieuw-Guinea. Op de zui
len zullen de namen van alle
gevallenen worden gegra
veerd.
Voorzitter G. van Maarseveen
van de Stichting Veteranen
Platform toonde zich teleurge
steld dat er niet meer geld be
schikbaar komt voor de oud-
strijders. „Persoonlijk zou ik
de zuilengalerij graag in heb
ben willen ruilen voor een fi
nanciële schadevergoeding
voor de overlevenden van de
betreffende acties".
Minister Ter Beek meent ech
ter dat het belangrijker is im
materiële erkenning te geven.
Alle groepen veteranen heb
ben gemeen dat hun behoefte
aan maatschappelijke waarde
ring vaak niet of te laat onder
kend is, aldus de bewindsman.
In zijn gisteren gepresenteerde
nota 'Zorg voor veteranen in
samenhang' zegt Ter Beek dat
in deze tijd van internationale
Iri overleg met de Stichting
Veteranen Platform, bestaan
de uit vooral oud-Indiëgan-
gers, heeft minister Ter Beek
besloten steun te gaan verle
nen aan particuliere initiatie
ven, die zich richten op voor
lichting over de betekenis van
oorlogsgeweld in de belevings
wereld van veteranen. Voorts
komt er een draaginsigne voor
alle veteranen die lijden onder
lichamelijke of psychische ge
volgen van oorlogsgeweld.
Nog dit jaar zullen deze eerste
gewonden-insignes worden
uitgereikt.
