„We hebben natuurlijk nog
wel wat schade overgelaten"
„Verlies PvdA minder
desastreus dan 't lijkt"
EeidócSouomit
Premier Lubbers: ook CDA
heeft hier en daar verloren
Rector Barlaeus
moet veld ruimen
Volgende week besluit
over 100 km in Randstad
Treintaxi succes in Leiden
Mogelijk fraude bij
verkiezingen Kampen
ZWITSERLAND WIL
DOSSIERS AFSTAAN
Collectieve
lastendruk
valt mee
komend jaar
alNENLAND
ZATERDAG 24 MAART 1990 PAGINA 3
...WAAE0M4? OU BENT
TOCH GEEN PttüSPOIFl
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De minis
terraad heeft gisteren niet
officieel over de magere
opkomst bij de gemeente
raadsverkiezingen gespro
ken, maar tussen de ver
gadering door hebben de
bewindslieden het er in
persoonlijke gesprekken
wel over gehad.
Premier Lubbers vindt het
„flauw" om de oorzaak van
de lage opkomst alleen te
zoeken in de verkiezings
moeheid. „Er heerst kenne-
lijk een algehele desinteres
se", aldus Lubbers. Daar
naast spelen volgens hem
wel degelijk plaatselijke om
standigheden een rol. „Bij
het CDA zie je markante
verschillen", zei Lubbers met
een verwijzing naar de ma
laise bij de PvdA. „Soms
heeft het CDA gewonnen,
maar soms is ook duidelijk
stemmenverlies geleden".
De premier noemde het ge
vaarlijk om de uitslag te ver
balen in een landelijke ten
dens. „Het gevoel bestaat dat
bij landelijke verkiezingen
meer aan de orde is. Zo was
er tussen CDA en PvdA
strijd over de vraag wie als
grootste partij uit de bus zou
komen. Dat gaat voor ge
meenteraadsverkiezingen
niet op", aldus Lubbers.
AMSTERDAM Het col
lege van b en w van Am
sterdam heeft besloten het
advies van de commissie
van goede diensten van
het Barlaeus Gymnasium
in die stad over te nemen.
De commissie adviseert de
rector mevrouw C. de
Vries Lentsch uit haar
functie te ontheffen.
Het college stelde de
sie op 27 februari in om uit de
impasse te komen waarin het
conflict op de school was ge
raakt. Het college heeft zich
bij het instellen van de com
missie gerealiseerd dat het
vrijwel onmogelijk zou zijn het
advies naast zich neer te leg
gen. „Nu de commissie heeft
vastgesteld dat de situatie ern
stig is ontwricht en vastgelo
pen, is er voor het college geen
andere weg dan inderdaad het
advies van de commissie over
te nemen", aldus een woord
voerder van de gemeente.
Wethouder van onderwijs, A.
Wildekamp (PvdA), heeft
„ernstig overwogen politieke
consequenties" te verbinden
aan het advies van de commis
sie van goede diensten om de
rector uit haar functie te ont
heffen. Maar de voor de PvdA
negatieve uitslag van de ver
kiezingen heeft haar doen be
sluiten dat voorlopig niet te
Mevrouw De Vries Lentsch
zal zich met alle juridische
middelen verzetten als zij zon
der meer ontheven zou wor
den uit haar functie, zo heeft
haar raadsman mr. Enkelaar
per brief laten weten aan het
college van b en w. In de brief
wijst de advocaat van de rec
tor er op dat het gemeentebe
stuur „in geen enkel op zicht"
gebonden is aan het advies
van de commissie van goede
diensten.
PLAN KOST TIEN TOT VIJFTIEN MILJOEN
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabi
net heeft gisteren geen
definitief besluit kunnen
nemen over het invoeren
van een maximumsnel
heid van 100 kilometer
per uur op alle snelwegen
in de Randstad. Over de
hoofdlijnen zijn de minis
ters het wel eens. Maar
het is onduidelijk waar
het geld vandaan moet
komen dat nodig is voor
het verscherpen van de
controle.
Het kabinet wil volgende
week de knoop doorhakken
over het plan van de ministers
Maij-Weggen (verkeer en wa
terstaat), Hirsch Ballin (justi
tie) en Alders (milieubheer).
Voor de controle hebben poli
tie en justitie meer mensen en
apparatuur nodig. Maij-Weg-
gen meent dat daarvoor tien
tot vijftien miljoen gulden ex
tra nodig is. Wat haar betreft
kan dit worden betaald uit een
verhoging van het aantal boe
tes voor snelheidsovertreders.
Maar een aantal andere minis
ters vindt dit een te onzekere
financieringsvorm.
Op een deel van de snelwegen
in de Randstad geldt al een
maximumsnelheid van 100 ki
lometer. Voor het andere deel
is de limiet 120 kilometer.
Maij-Weggen noemde na de
vergadering van de minister
raad drie redenen om op alle
randstedelijke snelwegen
slechts 100 kilometer toe te
staan. „De Randstad kampt
met de grootste milieu-overlast
van het land", aldus Maij-
Weggen. „Daarnaast is het
aantal verkeersongevallen fors
gestegen. Ook moeten we een
eenvoudiger systeem hebben
dat door iedereen is te begrij
pen. We hebben voor één re
gio gekozen, omdat zo gemak
kelijker is te controleren of
automobilisten zich aan de li
miet houden".
UTRECHT Zeven weken na de start van het Treintaxi-pro
ject is de honderdduizendste klant al begroet. Dat is een maand
eerder dan verwacht. De NS hoopt in het eerste jaar met de
Treintaxi 900.000 reizigers te vervoeren. De drie steden die het
het beste doen zijn Leiden, Eindhoven en Ede-Wageningen. De
Zeeuwse steden Goes en Middelburg scoren het minst goed. Er
doen dertig steden mee aan het project, dat een initiatief is van
NS met de plaatselijke taxibedrijven en gemeenten. Een drem
pel voor het nemen van de trein bleek immers het vervoer van
en naar het station. Op vertoon van een treinkaartje kan een
treintaxi-biljet worden gekocht dat recht geeft op een taxirit
voor of na de treinreis.
HAAG Het kabi-
ziet vooralsnog geen
ji tot een ander beleid
betreft juridische as-
n van verzekering in
len van aids-risico.
gaat daarbij om le-
?n arbeidsonge-
a ttheids-verzekeringen
bedragen tot 200.000
en.
linisterraad heeft gisteren
temd met een notitie van
ster Hirsch Ballin (justitie)
in deze wil afwachten
ien door de verzekeraars
tkondigde studie naar
[lelijke medische criteria
Hl V-testen oplevert.
Ballin, minister Kok
iciën) en staatssecretaris
Jns (volksgezondheid) stu-
°r°jie notitie over Aids/sero-
iviteit, erfelijkheidsonder
en verzekeringen bin-
ort naar de Tweede Ka-
Be
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
FORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
IEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
DJ EEN COMPLETE AGENDA
LEIDSE POLITICOLOGEN ANDEWEG EN IRWIN:
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De lage
opkomst bij de verkiezin
gen van woensdag biedt
geen afdoende verklaring
voor het grote verlies van
de PvdA. Als er verkie
zingen voor de Tweede
Kamer waren gehouden
zou, ondanks een hogere
opkomst, de PvdA toch
zes a zeven zetels hebben
verloren. Dat hebben de
Leidse hoogleraren in de
politicologie Galen Irwin
en Rudy Andeweg bere
kend.
De PvdA-voormannen Wim
Kok en Thijs Wöltgens wezen
de lage opkomst de afgelopen
dagen steeds als de belangrijk
ste oorzaak aan van de neder
laag.
Een tweede verklaring zou
kunnen zijn dat het bij de ge
meenteraadsverkiezingen niet
om de regeermacht gaat. Als
er kamerverkiezingen worden
gehouden stemmen immers
veel mensen die zich eigenlijk
het meest bij de kleine linkse
partijen thuisvoelen op de
PvdA, öm de kans op een
linkse partij in het kabinet te
vergroten. Dat geldt niet voor
de raadsverkiezingen.
Van alle partijen heeft de
PvdA het meest geleden van
de thuisblijvers: gemiddeld vijf
procent meer dan de overige
partijen. Maar zelfs als met de
lage opkomst, die vrijwel altijd
nadelig is voor de PvdA, en
met het ontbreken van de
strijd om de regeermacht reke
ning wordt gehouden, verloor
de PvdA afgelopen week toch
nog 4,4 procent van haar aan
hang. Omgerekend naar de
Tweede Kamer is dat een ver
lies van zes a zeven zetels. Bij
een rechtstrèekse vertaling
naar de Kamer bedraagt de
achteruitgang elf zetels.
Het verlies is dus minder desa
streus dan het lijkt, maar nog
altijd fors, concluderen Irwin
en Andeweg. Zij zoeken de
verklaring voor de nederlaag
van de PvdA daarom in het
buiten spel zetten van D66 tij
dens de kabinetsformatie van
vorig jaar en in het gebrek aan
herkenbaarheid van de PvdA
in de regeringscoalitie. Ook de
vergrijzing van de partij heeft
de socialisten parten gespeeld.
De PvdA blijkt van de vier
grote partijen de minste aan
trekkingskracht op jongeren
uit te oefenen.
Een eensluidende verklaring
kunnen ook de politicologen
niet afleiden uit de verkie
zingsresultaten. Toch zullen de
socialisten genoodzaakt zijn
iets te doen met het signaal dat
de kiezers hebben afgegeven.
De PvdA overweegt dan ook
een onderzoek naar de achter
grond van het verlies. PvdA-
voorzitter Marjanne Sint vindt
dat haar partij zich in het ka
binet meer moet profileren.
In welke richting de PvdA het
moet zoeken is volgens Irwin
en Andeweg echter niet duide
lijk, omdat de PvdA aan alle
politieke partijen stemmen
heeft verloren. Bovendien
denken zij dat een andere
koers de coalitie onder druk
zal zetten. „'Vooralsnog zal de
soep wel niet zo heet gegeten
worden als ze is opgediend,
maar wanneer de verkiezin
gen voor de Provinciale Staten
van volgend jaar het PvdA-
verlies bestendigen, zal de
kans op een kabinetscrisis ze
ker stijgen", menen de politi
cologen.
ikkade-actie tegen
kstations Shell
PEHDAM Het Komitée Shell uit
Afrika wil op 28 april een landelij-
okkade-actie houden bij minstens
i Shell-tankstations. De blokkades
de titel 'Pak een pomp' zullen een
dloos en ludiek karakter krijgen.
er zal in de Rotterdamse haven in
en schip met Zuidafrikaanse kolen
er'aren worden bemoeilijkt terwijl in
ingen op 1 juni een blokkade-estaf-
zie wordt georganiseerd gericht op ob-
vei| van Shell en de Nederlandse
(olie Maatschappij. Het Komitée
hol ree£l een Wokkade van het hoofd-
or van Shell in Den Haag en de
Cl stgelegen Zuidafrikaanse ambassa-
16 juni.
KAMPEN De politie van Kampen is een on
derzoek gestart naar fraude tijdens de raadsver
kiezingen. Men besloot hiertoe na aangifte van
lijsttrekker Bastiaan van D66. Oudere inwoners
van Kampen belden Bastiaan op de dag van de
verkiezingen met de mededeling dat hun stemge
rechtigde kinderen waren benaderd om hun stern-
kaart te verkopen. Ze konden er 25 gulden voor
krijgen. Of er inderdaad stemkaarten zijn ver
kocht, is niet bekend. Bastiaan zegt te weten wie
achter de actie zit, maar wil geen naam noemen.
Hij vindt dat de verantwoordelijkheid van de poli
tie. De rijksrecherche heeft inmiddels een onder
zoek ingesteld na een klacht van burgemeester
Kleemans tegen lijsttrekker Kranenburg van
Kampen Alert. Kleemans beschuldigt Kranenburg
van laster, smaad en belediging.
Casino's op zoek
naar verslaafden
HILVERSUM De casino's in Nederland
gaan hun personeel trainen in het herkennen
van gokverslaafden. Dit gebeurt in samen
werking met het Jellinekcentrum, een instel
ling voor verslaafden in Amsterdam. Een
woordvoerder van de Stichting Holland Casi
no's, waar de legale speelgelegenheden onder
vallen, maakte gisteren in KRO's Brandpunt
bekend dat een deel van het personeel een
speciale opleiding krijgt. Zij kunnen dan hulp
bieden aan gokverslaafden. Mensen met gok-
problemen hadden al de mogelijkheid om
met casino's vrijwillige afspraken te maken.
Zo konden ze een verzoek indienen om niet
of slechts beperkt te worden toegelaten. In
ons land zijn circa 100.000 mensen verslaafd
aan gokken.
DEN HAAG Mensen die na de oorlog in Zwit
serland als kind via het Rode Kruis een 'gezond
heidsvakantie' door hebben gebracht kunnen hun
persoonsgegevens opvragen. Ze moeten dan voor
31 maart een brief schrijven naar de 'Sonder-
beauftrager' (justitie) in Bern, met daarbij hun ge
gevens en een kopie van hun paspoort of rijbewijs.
Dat heeft het Nederlandse Rode Kruis bekend ge
maakt. Circa 9.000 kinderen gingen destijds per
trein naar Zwitserse pleeggezinnen. Hun persoons
gegevens belandden door plaatsgebrlk in de ar
chieven van de Zwitserse justitie. De bekendwor
ding van het 'fout parkeren' Van de gegevens van
de Nederlandse kinderen van destijds zorgde voor
nogal wat opschudding onder de Nederlandse be
trokkenen. Men vreesde misbruik van de gege-
...m VINPEUZE
FINUJ...
erschot aan
giaren blijft
HAAG Het tekort
leraren in het voort-
onderwijs zal de ko-
e jaren heel erg
Fallen. In plaats van
tekort blijft er voor
ieeste vakken sprake
een overschot. En
;ns zal sprake zijn
noodsituaties.
ijkt uit twee, nog niet ge
leerde rapporten van het
lands Economisch Insti-
1 NEI). De rapporten wer-
r( pgesteld voor het minis-
n bjvan onderwijs en het In-
voor Onderzoek van
)nderwijs SVO. De in-
wordt vandaag onthuld
'Katholiek Schoolblad',
lad van de onderwijsbond
NEI weerspreekt in zijn
jgirten eerdere voorspellin-
'an minister Ritzen (on-
s) en zijn staatssecretaris
.ge. Begin januari ver
heden de bewindslieden uit
Ien an van een tekort in het
aat gezet onderwijs van circa
leraren. Voor het basis
wijs verwachtten zij zelfs
r circa 11.000 onderwijs-
iden te weinig zouden
ons
al
en Wallage beloofden
thodoxe maatregelen"
stoomcursussen voor
loze niet-leraren om de
!jten te bestrijden. Tegelij-
moesten zij toegeven
schatting voor het te-
n het basisonderwijs niet
'trouwbaar was. Blijkens
'aa jporten van het NEI valt
ook de situatie in het
beigezet onderwijs alleszins
Het NEI verwacht dat
ntal werkloze leraren in
wortgezet onderwijs dit
set 14.000 een record zal
en. Dat komt neer op
ïrcentage van 14 procent.
binet wacht
t aanpassing
tl aidstest
DEN HAAG De collectieve
lastendruk (belastingen,
premies en milieuheffingen)
komt in 1991 ruim een pro
centpunt uit onder de 53,6 pro
cent waarop krachtens het re-
geerakkord wordt gemikt. De
economische groei wordt op
2,75 procent geraamd, na het
topjaar 1990 met een groei van
4 procent.
IK WOO, OPCTOE OOK
ZO BEZ0Z6P WA€>
VOOg MOJ...
Het Centraal Planbureau
raamt dat in zijn vooruitblik
naar 1991 die mede ten grond
slag zal liggen aan de Kader
brief van minister Kok met de
financiële speelruimte voor de
opstelling van de begroting
voor 1991, die over twee tot
drie weken wordt afgerond.
Het financieringstekort valt,
indien er geen compenserende
bezuinigingen worden doorge
voerd, in 1991 ruim drie mil
jard gulden hoger uit. Al bij de
opstelling van het regeerak
koord werd voorzien dat het
financieringstekort in 1991 tij
delijk zou oplopen. De reke
ning voor het optimistische be
grotingsbeeld dat toen, op
Prinsjesdag 1989 met het oog
op de verkiezingen werd ge
presenteerd, werd doorgescho
ven naar 1991.
(Vervolg van
de voorpagina)
SCHIPHOL ZOUTEL AN-
DE De laatste keer dat
ze met elkaar op stap gin
gen was in 1982. Zowel de
Unie van Waterschappen,
de gastheer, als de leden
van de vaste kamercom
missie verkeer en water
staat, de genodigden, be
waren er uitstekende her
inneringen aan. „Een in
dringende tocht", zo luid
de het oordeel.
In 1982 bekeken ze de dijkver
sterking. Dit maal kruipen ze
bijeen in een helikopter om de
schade te aanschouwen die de
stormen van deafgelopen
maanden hebben aangericht
aan de Nederlandse stranden
en duinen. De Unie heeft het
perfect georganiseerd en het
werkt: de kamerleden zijn
zeer onder de indruk.
Voorafgaand aan de tocht la
ten enkele dijkgraven op kaart
en dia nog eens zien wat het
water, de grootste natuurlijke
vijand van de Nederlander,
voor verwoestende uitwerking
kan hebben. „Het gaat om de
meest fundamentele voor
waarde van het bestaan", zo
prijst Unie-voorzitter J. IJff de
kustverdedigingswerken aan.
„De strijd tegen het water is
van het grootste maatschappe
lijke belang".
In het gebied van dijkgraaf
Van Serooskerken, het Hoog
heemraadschap Rijnland, heb
ben de stormen een miljoen
kubieke meter zand weggesla
gen. De betekenis hiervan
maakt hij in een vergelijking
duidelijk: genoeg om het volle
dige Schiphol-terrein met een
laag zand van 10 centimeter te
bedekken.
Kamerleden bekijken de stormschade aan de duinen bij Zoutelande in Zeeland.
W. van de Ploeg van het
Hoogheemraadschap Noord-
hollands Noorderkwartier
meent dat de stormen hun
„voorbereidend werk" hebben
gedaan voor de discussie die
de Kamer binnenkort met mi
nister Maij-Weggen van ver
keer en waterstaat zal voeren
over de kustverdediging. De
Unie heeft het helikopter-uit
stapje dan ook perfect gepland.
Begin april mag JVIaij met de
Kamer in de slag. De totale
schade aan de kust schat de
Unie op minstens 75 miljoen
gulden.
Schade
De tocht per helicopter loopt
van de Hondsbossche Zeewe
ring bij Petten tot het Zeeuwse
Zoutelande. „Het zal jullie
heugen, dit tochtje", merkt
dijkgraaf Van den Berge dan
ook op. „We hebben natuurlijk
nog wat schade voor U overge
laten".
De voorzitter van de kamer
commissie, CDA'er Van Vlij
men, hanteert in de lucht een
mini-videocamera. D66'er
Wolffensperger houdt het op
fotograferen. „Al hoef ik niet
alsmaar van die panoramaat-
jes".
De afslag bij de duinen blijkt
inderdaad niet gering. Bij Ber
gen aan Zee wijzen de kamer
leden elkaar op de aangetaste
boulevard en op de huizen die
plotseling akelig direct aan de
rand van de duinen zijn ko
men te staan. SGP'er Van den
Berg volgt met de landkaart
op schoot of alles klopt met
wat hij vanuit de lucht ziet.
Surfer
Rond IJmuiden, waar een en
kele windsurfer zich op het
water heeft gewaagd, zien de
kamerleden de vrachtwagens
*en bulldozers die een begin ge
maakt hebben met de herstel
werkzaamheden. Het zand
lijkt niet aan te slepen. Toch is#
dit al eeuwen een noodzaak
gebleken.
Bij de Rijnmond is een duide
lijk verhoogde kijkactiviteit
van Groen-Linkser Rosenmöl-
ler opmerkbaar. Dan komt
FOTO: ANP
Zeeland in zicht, de provincie
die 37 jaar geleden geschiede
nis schreef met de watersnood.
Opnieuw, zoals bijvoorbeeld
bij Domburg, hebben de stor
men de kustveiligheid in di
rect gevaar gebracht. Minister
Maij kwam er zelf een nachte
lijk kijkje nemen.
De landing, bij hotel Zuider
duin in Zoutelande, is voor
beeldig. Op een vervaarlijk af
geknabbelde duin waait de ka
merleden het strandzand recht
in de ogen. Wie nog twijfels
mocht hebben, is nu wel defi
nitief overtuigd. „Er is toch ei
genlijk niets zo belangrijk als
droge voeten", concludeert
commissievoorzitter Van Vlij
men.
Een politieman raakt bekneld tussen actievoerders bij het Amerikaanse consulaat aan het Mu
seumplein in Amsterdam. De demonstratie was gericht tegen de Amerikaanse interventiepolitiek in
Midden-Amerika. Aan de actie namen ongeveer 200 personen deel. Er werden twee arrestaties
verricht.
FOTO: AP
Actie tegen VS
IAIBAAI'
MOS EVEK)
0£5 KOKEN,
jkai ASdAFEN...
