'finale
Nr. 12
Kruiswoordraadsel
'AGl
ZATERDAG 24 MAART 1990 PAGINA 35
Oplossing vorige puzzel
Hl— J|3SL |0Tfi
»vË]LJ[vr op
De lettergroep MP komt voor in ROMP
uit es De winnaars van de puzzel nr. 11 zijn:
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 12 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
HORIZONTAAL:
1. Bladgroente.
7. Dier in tropische
streken.
14. Beweeggrond.
16. Korenziekte.
17. Loofboom.
19. Getekend (afk.).
20. Praatgrage vogel.
22. Vaatwerk.
23. Symbool van
plumbum (lood).
24. Verdovingsmiddel.
26. Stevig'
28. Ondergrondse
spoorweg.
30. Europeaan.
31. Muzieknoot.
32. Eerstkomende (afk.).
34. Omwenteling.
35. Luchtblaasje in
water.
36. Metalen staaf.
37. Gelofte.
39. En meer andere(n)
(afk.).
40. Voorzetsel.
41. Boom.
42. Meerstemmig
muziekstuk.
44. Voorzetsel.
45. Zonder hoofdhaar.
47. Alvorens.
49. Klein platboomd
roeivaartuig.
51. Zeehond.
52. Bloem.
VERTICAAL:
1. Teken van de
dierenriem.
2. Titel (afk.).
3. Kleurling.
4. Bloedvat.
5. Verplaatsing van
een schaakstuk.
6. Voorzetsel.
8. Symbool van
rubidium.
Mannetjeshond.
Europeaan.
Kleverige stof.
Geribde'stof.
En dergelijke (afk.).
Jonge kabeljauw.
Zettekst.
Dwarshout aan een
mast.
Vreemde titel.
Duivenhok.
Boomloot.
Joegoslavisch
eiland.
Koker, foedraal.
Uitroep.
Dreumes.
Balspel te paard.
Ster van het
sterrenbeeld Orion.
Waakzaam.
Behaagziek.
Voorzetsel.
Vallei.
Modegek.
Slangvormige vis.
Voorzetsel.
Stad in Oostenrijk.
In relief gesneden
veelkleurige
siersteen.
Doorzettend,
i. Waarborg.
De twee sleutelwoorden zijn
Postcode Woonplaats
Welke twee sleutelwoorden vormen de letters
uit de vakjes 58 52 15 7 95 3 61 26 9 84 en 96
56 53 43 19 74 31 55 77 79?
9. Zwaardwalvis.
10. Gerimpeld vlies op
bijv. wijn.
11. Slordig.
12. De dato (afk.).
13. Beroep.
15. Beroep.
18. Klokvormige tempel
met een
boeddhabeeld.
20. Dieregeluid.
21. Uitroep.
23. Bijprijs in een loterij.
25. Niet massief.
26. Bepaalde boksstoot.
27. Wijfje van een
hond.
29. Gesloten.
31. Plattelands
gemeente.
33. Merk van gehalte op
goud of zilver.
36. Muzieknoot.
38. 0.1 gram (afk.).
Goudgeelachtig.
Zeeschade.
Vlaktemaat.
Boom.
Veerkracht.
Afkerig van werk.
Strafbaar feit in
oorlogstijd.
Druk, uitgave.
Zangstuk.
Vuursprank.
Pronken.
Moedwillige
beschadiging van
materieel.
Bijbeldeel (afk.).
Listig (ongunstig).
De daad van kiezen.
67. Symbool van
platina.
70. Deel van een boek.
73. Kledingstuk.
75. Onbepaald vnw.
78. Land in Europa.
80. Niet kort.
82. Voltooid.
83. Gehalte-eenheid van
goud (afk.).
84. Rivier in Rusland.
87. Gesteente.
89. Bloeiwijze.
91. Persoonlijk vnw.
92. Symbool van neon.
93. Ongeveer (afk.
Latijn).
94. Etage (afk.).
Landelijk postzegelfeest
voor kinderen
Begeleiders van postzegeljeugdclubs en
ndividuele ouders moeten de kinderen
meer scholen in thematische filatelie.
Daar liggen grote mogelijkheden voor de
jongstefilatelisten. Er moet daarbij reke
ning worden gehouden met het feit dat
thematische filatelie meer is dan hon
derd sportzegels netjes in een album
stoppen. Het duidelijk aanwezige crea
tieve brein van kinderen moet worden
'uitgedaagd'.
Dat zegt T. van Tongeren van postzegel
club De Globe, die 31 maart en 1 april
de zesde Dag van de jeugdfilatelie ver
zorgt. Het evenement is dagelijks van 's
morgens tien tot 's middags vijf uur in
sportcentrum De Dumpel in Velp, Gel
derland.
De jeugdfilatelie in Nederland is vooral
een zaak van de postzegelclubs van se
nioren. Zij regelen de activiteiten, zoals
de jeugdclubs. Van Tongeren: „Ik kan
niet zeggen dat het slecht gaat, maar ik
sta ook niet te juichen". Hij wijst een
beschuldigende vinger naar de senioren.
Die moeten meer activiteiten organise
ren die de jeugd aanspreken.
Hij wijst het puur de ouderwetse filatelie
bedrijven, zoals nog her en der gebeurt,
af. Ook pleit hij voor filatelie op scho
len. „Die laten het helemaal zitten, ze
doen er geen fluit aan". Er zijn enkele
malen experimenten op school geweest.
Het is echter nooit echt van de grond ge
komen.
SPELLETJES
In de sporthal in Velp gebeurt in het
'weekeinde van 30 maart tot en met 1
april veel op filatelistisch gebied. Er is
een tentoonstelling met vaak verrassend
materiaal van kinderen. Verder kunnen
de kinderen terecht op de ruilbeurs, bij
de dubbeltjesbak en de veiling. Grappig
- en goedkoop - is dat de zegels tegen
een bijzonder betaalmiddel worden aan
geschaft: punten. Die kunnen worden ge
wonnen bij een van de vele wedstrijden.
SUBSIDIE
Kinderen hebben over het algemeen wei
nig geld te besteden. Daarom is de en
tree gratis. Een tweede probleem vormt
het vervoer vanuit heel Nederland naar
Velp. Dat is opgelost met het inzetten
van bussen vanuit diverse uithoeken in
ons land. Het vervoer wordt betaald
door onder meer de Stichting Jeugdfila
telie Nederland. De andere organisatie
kosten, het evenement kost zo'n 25 mil
le, worden bijeengebracht door postze
gelclub De Globe en de landelijke jeugd-
filateliestichting. Die laatste wordt op
haar beurt gesteund door onder meer de
Nederlandse Vereniging van Postzegel
verzamelaars.
Kinderen - en ouders - die ook naar het
filateliespektakel in Velp willen, kunnen
het best op zondag komen, zegt Van
Tongeren. Dan is het wat minder drin
gen omdat de bussen met hordes kinde
ren op zaterdag naar Velp gaan.
Multi
Tijdens het viertallentoernooi om de
Arie van Heusden-trofee in Culem-
borg - de zevende aflevering - kwam
een multi-spel voor dat voor fikse
s(c)ores zorgde. Vanuit de hand van
de partner van de multi-opener zag
een en ander er aldus uit:
9
H 10 9 6 3
H 9 5 2
A H 9
Partner opent met 2 ruiten (zwak
hoog, sterk laag) en de rechter tegen
stander past. Wat te bieden? Min of
meer standaard in deze situatie is om
2 schoppen te bieden met de volgende
betekenis:
a. „Wanneer je een zwakke twee in
schoppen hebt, spelen we dat."
b. „Wanneer je een zwakke twee in
harten hebt, heb ik wel manche-in
teresse."
c. „Wanneer je een sterke variant
hebt, hoor ik dat wel (3 klaver, 3
ruiten),"
Na punt b. is het verder bieden wel
eens niet zo consequent. Het streven
moet nl. zijn dat de multi-opener in
harten of schoppen (de zwakke-twees
dus) nooit leider wordt. Alleen in de
biedserie: 2 ruiten - 2 harten - 2 schop
pen.
Niet zo gek is om in deze situatie (2
ruiten - 2 schoppen) met een zwakke
twee in harten 2SA te herbieden.
Veel partnerships maken in hun her-
biedingen verschil tussen een z.g.
'zwakke zwakke-twee' en een 'sterke
zwakke-twee'. Maar dat is natuurlijk
helemaal, niet nodig, want die vraag
kan - net' als bij Stayman e.d. - ook in
de volgende biedronde worden gesteld,
zoals in dit geval:
Oost vraagt nu gewoon naar de vierde.
Zo ver kwam het in Culemborg niet,
want de opener had een zwakke-twee
in schoppen en paste dus.
NZ waren kwetsbaar en noord keek
aan tegen:
6
A 4
A 8 7 4 3
V B 8 6 3
Wat te bieden? Passen of iets proberen
in de lage kleuren? Ofwel: hoe zitten
de krachten èn de kleuren verdeeld?
Als noord heb je nu eigenlijk een zak-
rekenmachientje nodig om het zitsel te
berekenen. De tegenpartij zal in har
ten èn schoppen ongeveer 12 a 14
kaarten hebben en dat houdt in dat ze
er in klaver en ruiten ongeveer even
veel hebben. Snel wegwezen dus'.
Balancing is alleen goed wanneer de
tegenpartij een fit heeft, liever nog een
dubbele. Nu ze die niet hebben, moet
je met deze kwetsbaarheid èn in een
viertallenwedstrijd je verlies nemen
van -110, voordat er erger geschiedt.
Zo lag het hele spel:
W/NZ
NOORD
6
r A 4
A 8 7 4 3
V B 8 6 3
WEST
OOST
H V B
10 4 3 9
V 8 5 2
H 10 9 6 3
B
H 9 5 2
10 7 2
A H 9
ZUID
A 8 7 5 2
V B 7
V 10 6
5 4
Aan de ene tafel ging de bieding:
Dit contract ging 3 down: +800 voor
OW. Aan de andere tafel:
NOORD OOST
Balanceren in deze situatie is op zich
zelf al zeer dubieus. Met 2 SA (lage
kleuren) kom je althans in de beste
kleur terecht. Deze 3 klaver ging door
slecht tegenspel slechts 2 down, zodat
er aan deze tafels op een deelscorespel
toch nog (800-500=) 300 punten om
gingen.
Mike Lawrence heeft een compleet
boek over balancing geschreven. Uit
sluitend geschikt voor vergevorderden.
Daarin wordt duidelijk aangegeven in
welke situaties je niet en wel moet ba-
lancen en ....hoe!
AGENDA: 31/3 en 1/4 Kaasstadtoer-
nooi Alkmaar (072-111131); 31/3 niet-
rokersdrive Voorburg (070-3867135);
6/4 NOP-kampioenschap Emmeloord
(05270-13682); 8/4 Ruinetoemooi
Bergen (02550-15177); 21/4 Lentedri
ve Tiel (03440-10615); 22/4 Bloemen-
drive Noordwijkerhout (02523-76611).
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lis-
Nederlands kampioenschap
correspondentieschaak
Het in februari 1989 begonnen Neder
lands kampioenschap corresponden
tieschaak, is korte tijd geleden beslist.
Enigszins verrassend werd de nieuw
komer Bas v.d. Plassche kampioen
met de fraaie score van 12 uit 14: Hij
bleef hiermee een andere debutant, de
meer bekende Hans Böhm, voor.
Laatstgenoemde was op grond van
zijn speelsterkte (bordschaak) favoriet,
maar bij het schaken per brief zijn ook
andere eigenschappen van belang. De
tijd nemen voor gedegen analyse van
een stelling, ook als privé-omstandig-
heden dat niet helemaal toelaten, is
daarbij de belangrijkste.
In het laatste maandblad van de Ne
derlandse Bond voor Corresponden-
tieschakers beschreef Van der Plassche
hoe hij tot zijn fraaie score kwam. On
derstaande partij beschouwde hij als
zijn beste overwinning.
B.v.d. PLASSCHE-C.v.d. KLEY
Frans.
I.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4.a3.
Een onbekende variant, waarmee wit
(tijdelijk) afziet van openingsvoordeel.
Dit gebeurt bij correspondentieschaak
vrij veel otA uitgebreide theoretische
discussies te vermijden, waardoor snel
wordt overgegaan op 'gewoon' schaak.
4...Lxc3+ 5.bxc3 dxe4 6.Dg4 Pf6
7.Dxg7 Tg8 8.Dh6 c5 9.Pe2 Tg6
10.Dd2 Pbd7 11.g3 Da5!?
In de weinige partijen die met deze
variant gespeeld zijn, werd gekozen
voor een snelle ontwikkeling met
ll...b6 gevolgd door Lb7 en Tc8,
waarna zwart zeker niet slechter staat.
De tekstzet is aktiever en vergt meer
van de zwarte stelling.
12.a4!
Nodig vanwege de positionele dreiging
12...Da4!
12...Pd5 13.Lg2 f5 14.0-0 c4?!
Zie diagram 1.
Ik heb het idee dat zwart meende be
zig te zijn met het weerleggen van
wit's variant. Op het eerste gezicht
lijkt hij gelijk te hebben; zwart speelt
later ...P7b6, ...Ld7 en ...0-0-0 en heeft
alle troeven in handen. De manier
waarop Van der Plassche deze plan
nen doorkruist is erg fraai.
15.Pf4ü
Deze zet dacht zwart met zijn opbouw
verhinderd te hebben, maar onder
opoffering van materiaal kan wit hier
mee de zwarte koning in het tochtige
centrum houden.
15...Pxf4 16.Dxf4 Dxc3 17.La3 Dxd4.
Vanwege de dreiging 18.Dd6 moet
zwart de gevaarlijke d-lijn wel openen.
18.Tadl Dg7.
Van der Plassche geeft hier 18...Df6
als enige verdediging, om na 19.f3 e5
en 20...Db6+ te kunnen spelen. Wit
zou dan een tempo moeten verliezen
met 19.a5, waarna zwart de gaten mis
schien dicht kan houden.
19.f3 e3.
Om te illustreren hoe gevaarlijk de
zwarte koning staat, gaf Van der Plas
sche de volgende variant: 19...e5
20.Dd2 f4 21.fxe4 fxg3? 22.Tf8+ü Pxf8
23.Dd8+ Kf7 24.Lxf8 en wint.
20.Dxe3 De5 21.Dd2 Dc7 22.a5 c3
23.Dd4 Pf6 24.Db4 Tg8 25.Td3 Kf7.
Een veilige lange rokade zit er niet
meer in: 25...Pd5? 26.Txd5! exd5
27.Tel+ Kd8 28.Dh4+ enz.
26.f4 Te8 27.Txc3 Dd7 28.Td3 Dc7
29.Lb2 De7 30.Dc3 Kg6 31.a6 Pd5.
Na 31...Pe4 wint wit elegant met 32.
Lxe4 fxe4 33.Td6! en tegen de dreiging
34.f5 is niets té beginnen.
32.Lxd5 exd5 33.Txd5 De3+ 34.Dxe3.
Het lijkt alsof na dameruil de mataan-
val is afgelopen, maar de koning is
nog steeds niet veilig: 34...Txe3
35.axb7 Lxb7 36.Td7 Lc8 37.Tg7+
Kh6 38.Tg$! (dreigt 39.Lg7 mat)
38...Te7 39.Tdl Le6 40.Td6 en tegen
41.Txe6+ gevolgd door Lg7 mat is
niets meer te beginnen. Zwart gaf het
daarom op.
OPGAVEN
Oplossing vorige week. Zie diagram 2.
K. BERG-N. DA VIES
Stelling na de 25ste zet van zwart.
Wit had als volgt kunnen winnen:
26.Txc7+! Kxc7 27.Txf7+ Kb6
28.Tf6+ Kc7 29.Da5+ Kd7 30.Txf8 en
wint.
NIEUWE OPGAVE
Zie diagram 3.
B.v.d. PLASSCHE-H.WESTERMAN
Stelling na de 18de zet van zwart.
Ook in deze partij tijdens het kampi
oenschap correspondentieschaak wist
de kampioen te winnen door een
mooie combinatie. Ziet u welke? Op
lossing volgende week.
Corr.adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.
DIAGRAM 2.
T sjizjov-Sijbrands
Vandaag ga ik weer verder met de
match Tsjizjov-Sijbrands. Nadat de
uitdager al direct in de tweede partij
een voorsprong had genomen, volgden
er een groot aantal remisepartijen.
Daar waren minder interessante bij,
maar ook heel spannende, zoals de
beide Keiler-partijen en de veertiende
waarin Sijbrands de kans had opnieuw
toe te slaan. Pas met de achttiende
partij viel er weer een beslissing: door
een sensationele zege van Tsjizjov wij
zigde de situatie in de tweekamp to
taal.
A. TSJIZJOV-T. SIJBRANDS
18e partij 1990.
I.32-28 18-23 2.38-32 12-18 3.31-27 in
de zesde en de veertiende partij had
de wereldkampioen hier 3.43-38 ge
speeld. De tekstzet lijkt nauwkeuriger
omdat zwart na 3.43-38 met 16-21 kan
vervolgen.
Daar hij op 4.31-26 over 17-22 be
schikt, kan 16 naar 26 worden overge
bracht, wat daar ook precies de waar
de van zij: in beide partijen heeft Sij
brands van die voortzetting afgezien.
7-12 4.43-38 17-21 5.49-43 23-29
6.33x24 20x29 7.34x23 18x29 8.39-34
13-18 9.34x23 18x29 10.35-30 9-13
II.30-25 21-26. Tot zover een herha
ling van de zesde partij, waarin het
verder ging met 12.37-31 26x37
13.42x13. Tsjizjov wijkt nu echter van
dat verloop af.
12.43-39 19-23 13.28x19 14x23 14.38-
33 29x38 15.32x43. Zo kan wit zijn
lange vleugel tot ontplooiing brengen.
10-14 16.42-38 13-19 17.39-33 8-13
18.47-42 4-9 19.44-39 15-20 20.40-34
5-10. Zoals Wiersma heeft aangegeven
had zwart hier 20...20-24 kunnen doen
om vervolgens met 21...23-28
22.33x22 24-29 enz. te vereenvoudi
gen. Kennelijk voelde Sijbrands niet
voor deze voorzichtige aanpak. 21.50-
44 12-18 22.44-40 2-8. Zwart moet er
voor waken dat wit met zijn soepele
stelling greep zou krijgen op zijn stati
sche centrumstand.
Een na afloop door Tsjizjov aangege
ven variant is: 22... 1-7? 23.33-29 10-15
24.39-33 19-24 25.40-35 en zwart mag
niet combineren met 24-30 26.35x24
14-19 enz. wegens dam op 1 na, ook
als hij die actie door 25...26-31 vooraf
laat gaan. 23.37-31 26x37 24.41x32
11-17 25.46-41 17-21 26.41-37 1-7
27.34-29! 23x34 28.40x29 19-23. Op
nieuw wil zwart de spanningen niet uit
de weg gaan.
Toch was gezien het vervolg de zet
28... 10-15 vermoedelijk beter geweest,
al heeft wit ook dan na 29.27-22
18x27 30.29-23 19x28 31.33x31 het
beste van het spel. 29.39-34 13-19
30.37-31 8-13. Na deze zet, in plaats
waarvan 30... 19-24? foutief zou zijn in
verband met 32.32-28 23x32 33.34-30
24x35 34.29-23 enz., lijkt zwart weinig
te vrezen te hebben. Zo faalt 31.27-22
18x27 32.29x18 13x22 33.31-26 (op
33.32-28 volgt 20-24 en 24-30 enz.) op
22-28! 34.33x31 20-24 35.26x17 24-29
36.34x23 19x26 en schijf 17 gaat ver
loren, een wending waarmee Springer
in een van zijn matchpartijen in 1937
Raicahenbach verraste. Maar wit heeft
veel beter: 31.31-26! 7-11 32.26x17
11x31 33.36x27. De wereldkampioen
heeft nu zonder meer prachtig spel:
zelf kan hij al zijn schijven activeren,
terwijl er van de zwarte centrumstand
weinig uit gaat en diens stelling bo
vendien erg onevenwichtig is. 20-24.
Het alternatief 33... 18-22 34.27x18
23x12 is ook allesbehalve aantrekke
lijk. 34.29x20 10-15 35.33-28 15x24
36.42-37 6-11 37.37-31 24-29! Om
zich speelruimte te verschaffen. Zeer
slecht zou 37... 14-20 38.25x14 9x20
39.38-33 geweest zijn. 38.34-30! Fraai
gespeeld. Op het voor de hand liggen
de 11-17 volgt nu 39.30-24! 29x20
40.31-26 20-24 41.48-42 en zwart staat
er ondanks zijn plus-schijf slecht voor.
In tijdnood speelt Sijbrands het even
wel nog goed. 14-20 39.25x14 9x20
40.31-26! Opnieuw een krachtzet.
20-24? Omdat 40...20-25 evenmin
mocht, vanwege 41.38-33! 29x49
42.30-24 19x30 43.28x8 3x12 44.32-28
49x21 45.26x8, was 40...3-8 gedwon
gen. Na die zet kan wit niet meer win
nen. Een door Tsjizjov aangegeven va
riant: 41.26-21 20-25 42.28-22 25x34
43.21-17 29-33 44.38x40 16-21
45.27x7 18x49 en het wordt remise.
41.30-25?
Met nog zeker een kwartier bedenktijd
overziet ook de wereldkampioen het
winnende 42.43-39 24x35 43.38-33
29x38 44.32x43 23x21 45.26x6. Hij
blijft evenwel zeer goed staan. 29-34
42.43-39 34x43 43.48x39 3-8 44.45-40
8-12 45.39-33 23-29. Gedwongen; op
11-17? wint 46.40-35 23-29 47.25-20
enz. 46.28-22!
18-23 Hevige tijdnood. Foutief was
46... 12-17 vanwege 47.40-34! 17x30
48.25x14, maar 46... 19-23 was sterker
geweest. Omdat 47.33-28 na 11-17!
enz. gelijkspel geeft, en wit na 47.26-
21 12-17! 48.21x12 18x7 niet verder
komt, is 47.40-35 dan de beste zet.
Daarop is 29-34? 48.33-28 23-29
49.28-23 zeer gevaarlijk voor zwart,
maar met 47... 11-17! 48.22x11 16x7
ontsnapt hij na 49.33-28 nog juist
door 29-33! (op 13-19? volgt 50.38-33
enz.) 50.28x17 33x42.
47.22-18!! 13x31 48.26x37. Met dit
fraaie offer verraste wit zijn tegenstan
der volkomen. Niet beter bleek bij
analyse 47.26-21 omdat na 13-18 (op
47...11-17? 48.22x11 16x7 wint 49.21-
17 12x21 50.27x16 direct) 48.22x13
19x8 de actie 49.27-22! (na 49.33-28 is
12-18 50.28x30 29-33 51.38x29 18-22
enz. gelijkspel). 16x18 50.33-28 door
24-30 51.25x34 11-17 52.28x19 18-22
53.34x23 8-13 54.19x8 12x3 remise
geeft. 29-34. Bij het uitvoeren van
deze zet viel de zwarte vlag. Overigens
bleek bij analyse dat het eindspel na
49.40x7 11x2 50.33-28! 24-29 51.28-23
29x18 52.25-20 niet meer te redden is.
Daarom was in plaats van 48...29-34
de zet 48... 16-21 weHicht beter ge
weest: na 49.25-20 24x25 50.33x13 12-
18 51.13x22 15-20 52.37-31 21-26
53.31-27 20-24 kan zwart misschien
nog remise maken.
Ccidóc 0ouAcmt'