Schaken is net als het
oversteken van de straat
)amestrio De Hofstede vindt bowling topsport
voetballerlei
CONCLUSIE NA ZOEKTOCHT PSYCHE VAN DE SPELER
s E
Co
na
ORT
CcidócSotnotit
ZATERDAG 24 MAART 1990 PAGINA 11
bat-liefde van Pierre Littbarshi
JLEN Pierre Littbarski heeft een soort haat-liefde ver
fing met Franz Beckenbauer. De aanvoerder van FC Köln,
ich deze week via Antwerp FC voor de halve finales van
WSMyEFA Cuptoernooi plaatste, is van oordeel dat de Teamchef
bet Westduitse voetbalelftal hem nog nooit een eerlijke
WÊ s heeft gegeven om te laten zien wat hij allemaal kan. „Ik
Mj!i toch de beste middenvelder in heel Duitsland", brengt Litt-
ski zonder een zweem van bescheidenheid te berde, daarbij
\akshalve voorbijgaand aan ploegmakker Thomas Hëssler.
M sier is wel gekozen tot Duits voetballer van het jaar. „Het
w rdt zo zoetjes aan tijd dat ik eens voor mijn rechten opkom",
mm- .Litti".
Rutjes is weer bij Feyenoord in beeld Bayern denkt nu beker te winnen
MECHELEN De grote vraag is of Graeme Rutjes ook na deze
voetbaljaargang nog de rood-gele kleuren van KV Mechelen
draagt. De geruchten dat hij binnen afzienbare tijd een meerja
rig contract ondertekent bij Feyenoord worden steeds sterker.
AI in '89, toen Rutjes meer niet dan wel in het veld stond („Ik
moest bij wijze van spreken 's zondags aan Ruud Krol vragen
waarom ik de vorige avond njet opgesteld werd"), stond de Rot
terdamse brigade bij hem op de stoep met een concreet voorstel.
Mijn contract bij Mechelen loopt af en ik sta in principe open
voor elk aanbod. Ja, ook het buitenland trekt me, te meer omdat
ik geen rekening hoef te houden met kinderen en zo. Volgend
seizoen ben ik, zoals dat heet, voetbal-Belg, dus wie weet blijf ik
in België voetballen".
Sch uhmacher blijft bij Fenerbahce
INSTANBUL - Toni Schuhmacher heeft zijn contract bij Fe
nerbahce met een jaar verlengd. De 36-jarige oud- international
FOTO: SP staat al sinds. 1988 onder contract bij de Turkse topclub.
EINHOVEN Bayern Milnchen heeft de laatste tijd zelfs voor
Westduitse begrippen veel voetbalgeluk. Zo veel, dat de Beieren
geloven in meer dan plaatsing voor de halve finales van het
toernooi om de Europese beker voor landskampioenen. „Als we
zo veel geluk hebben als afgelopen zaterdag tegen Frankfurt,
winnen we de Europa Cup", aldus manager Uli Hoeness.
Russische arbiters ruiken grote geld
MOSKOU De Sovjetrussische voetbalscheidsrechters hebben
een eerste stap gezet op weg naar professionalisme. Deze week
werd in Moskou bekend, dat de arbiters een onafhankelijke
bond hebben opgericht, die de belangen van scheidsrechters uit
het hele land gaat behartigen. Eduard Schklowski, voorkomend
op de FIFA-lijst, is de eerste voorzitter. De bond wil zakelijke
betrekkingen opbouwen met de Sovjetrussische voetbalbond. De
scheidsrechters verlangen een honorarium, dat dan voor een
groot gedeelte zal worden aangewend voor een scheidsrechters-
opleiding.
;N HAAG Dammer
Sijbrands verbeterde
jaar geleden zijn ei-
wereldrecord. Hij
elde simultaan veer-
partijen tegen sterke
ifdklasse-spelers, zon
de borden te zien of
jé zetten te noteren. Re-
^Jaat na elf uur denk-
twaalf gewonnen
tijen, één remise, één
Joren partij én een
te portie hoofdpijn.
kwestie van concentra-
legde de voormalige we-
;ampioen later uit. „Het
ite struikelblok blijft de
:1de zetten en de voor
de berekeningen
[ik"gemaakt heb, te schei-
Wel heb je tijd nodig om
ïrstellen, ik ben na zo'n
nning heel onrustig in
hoofd".
het schaken gaat Sij-
nds niet slecht af. In zijn
nplaats Voorst mag hij
clubkampioen noemen,
stelt dat in de praktijk niet
eel voor". De overleden
aakgrootmeester Jan Hein
iner mag het dammen dan
,vele malen kinderachtiger
schaken" hebben be-
luwd, qua denken mag de
'elijking met de schaak-
rt volgens Jan Timman
worden gemaakt. Een
heeft hij niet meer,
iai len met 64
ka 'en> ma31" dat is geen enkel
itzich bleem: „In mijn geest kan
die iet bord tot honderd velden
•3864 lengen. Wanneer ik een di-
ipam zie met een combinatie,
l beer ik die wel eens uit
hoofd op te lossen. Als
niet te moeilijk is, wil dat
\N op ai
/1PER
FOTO: DIJKSTRA
is best lukken", zo zei scha-
Timman onlangs in een
zijn dergelijke hoogstand-
45( /an van wat eiêenhjk:
ïllect, talent?die de top
ers in de denksporten tot
ndere mensen maken. De
dringt zich op wat zich
f?£/ pfèlt in de diepste krochten
~^\j hun geest. Wat is het dat
mensen in staat stelt
iikprocessen te ontwikkelen
zelfs door de meest
ceerde computers niet
rden geëvenaard en, vol-
s sommigen, nooit zullen
rden geëvenaard? Al meni-
theorie is daarover ont-
wd, maar eensluidend zijn
;een van alle, laat staan be-
digend.
J ^vangene
de intellectuele prestaties
de denksporters in elk ge
niet geheel zonder gevaren
heeft vooral de schaakhis-
bewezen. Voormalig
erikaans wereldkampioen
f aken Robert James „Bob-
Fischer geldt als „het klas-
re voorbeeld van iemand
mentaal in het spel is ver-
kt geraakt, een gevangene
het schaken, die in de
pten van het spel ver-
aald is en niet meer weet
hij is in de werkelijke we-
daarbuiten; een slachtof-
van zijn obsessie", zoals de
dige wereldkampioen Gary
sparov het uitdrukt. Over
rmatie
99 21.
Fischer is na zijn intrede bij
een Amerikaanse sekte nooit
meer iets vernomen. Elk con
tact met de buitenwereld
houdt hij af, zijn vroegere
vrienden heeft hij zelfs verbo
den nog in het openbaar over
hem te spreken. Ook Paul
Morphy, het negentiende-
eeuwse Amerikaanse schaak-
wonder, is op latere leeftijd
krankzinnig geworden.
Schaken is in tegenstelling tot
wat velen denken geen godde
lijke gave, zegt Kasparov in
zijn auto-biografie Hoog Spel,
„men wordt er eenvoudig door
in bezit genomen". „Wanneer
dat gebeurt", vervolgt het Rus
sische wonderkind, „is het als
of men bedwelmd raakt door
een zeer krachtig verdovend
middel, waaraan men hopeloos
verslaafd is. Je raakt er zo ein
deloos door gebiologeerd en
betoverd dat je geest er zelfs
door uit balans kan raken".
Methodoloog en schaker A.D.
de Groot deed in 1946 al on
derzoek naar het denken van
schakers. Hij vond vijf groot
meesters bereid plaats te ne
men iri hokken en tijdens het
spelen van'een partij hardop te
denken. Uit zijn studie bleek
vooral dat schakers helemaal
niet zoveel zetten vooruit den
ken als werd verondersteld.
Regelmatig maakten de groot
meesters opmerkingen als
„Die zet bevalt me niet", of
„Ik sta goed...maar ik vind het
toch een vervelende stand".
Het zijn die opmerkingen die
leidden tot De Groots conclu
sie dat gevoel en intuïtie een
grote rol spelen in het denken
van de schaker. Schakers zelf
hebben die veronderstelling
inmiddels regelmatig beves
tigd.
De indruk dat goed schaken
niet zozeer een kwestie is van
haast bovenmenselijke gaven,
maar meer van veel spelen,
analyseren en theorie-studie,
lijkt tegenwoordig weer actu
eel. Wanneer de drie Hongaar
se zusjes Polgar, die momen
teel wereldwijd opzien baren
met hun grootse prestaties op
jeugdige leeftijd, ook op lange
re termijn topspelers blijken,
zou dat voeding geven aan de
theorie dat topschaken te leren
valt. Immers, de zusjes komen
niet uit een familie van hoog
begaafde schakers, maar zijn
louter exponent van de experi
menteer-drift van vader Pol
gar. Onder het motto „Talent
is niet aangeboren, maar valt
aan te leren wanneer ie maar
vroeg genoeg begintbedacht
de man een strak schema
waarin zijn eerste dochter als
kleuter al les kreeg in wiskun
de en vanaf haar vierde al aan
intensieve schaaktraining
werd onderworpen.
In talloze interviews en boek
werkjes hebben schakers zelf
nogal eens inzicht gegeven in
hun eigen psyche of die van
hun rivalen. De vraag is na
tuurlijk of schakers zelf de
eerst aangewezenen zijn iets te
verklaren van hun geest. De
auto-biografie van wereld
kampioen Kasparov, „Hoog
Spel", is vooral een egostrelen-
de ode aan zichzelf en wellicht
niet het meest betrouwbaar
voor wie objectieve gegevens
zoekt over 's mans psyche.
Wanneer we dat aspect buiten
beschouwing laten, levert der
gelijk materiaal toch vaak
even wonderlijke als onthul
lende kijkjes in de ziel van de
schaker op.
In tijden dat het Kasparov bij
voorbeeld tegenzit, neemt hij
zijn toevlucht tot een medicijn
„dat altijd werkt": „Thuis naar
een video-opname kijken
waarop ik, tijdens een trai
ningskamp in Bakoe, met
vrienden een balletje trap en
met links een Maradona-
achtig doelpunt scoor". Het
geeft volgens de schaker aan
dat hij in zijn hart nog steeds
een kind is en dat hij een ge
zond evenwicht heeft weten te
behouden in de hectische we
reld waarin hij thans verkeert.
Muziek, wiskunde en schaken
horen volgens Kasparov tot
het hoogste goed dat ooit uit de
menselijke geest is ontsproten.
Die drie treden dan ook vaak
gezamenlijk aan de dag, con
stateert hij. Voorstellingsver
mogen, creativiteit en fantasie
acht hij voor alle drie onont
beerlijk. Toch zou hij, wanneer
hij niet wereldkampioen scha
ken was geworden, zich heb
ben bekwaamd als literator.
„In mijn hart ben ik een dich
ter, een gevoelsmens al
thans, zo zie ik mijzelf het
liefst", schrijft hij in „Hoog
Spel".
Na observatie van de even le
gendarische als zonderlinge
Amerikaan Bobby Fischer
kwam een Amerikaanse taalfi
losoof met de theorie dat aan
leg voor schaken, net als voor
muziek en wiskunde, verband
houdt met een hoog ontwik
keld maar zeer gespecialiseerd
deel van de hersenen. Volgens
de filosoof kan dit al op zeer
jeugdige leeftijd worden geac
tiveerd, waardoor het zich
gaat afzonderen van de rest
van de psyche. Deze theorie
zou volgens Kasparov tevens
verklaren waarom een muzi
kaal wonderkind of een
schaakmeester van onder de
tien later soms sociaal en sek
sueel onvolwassen blijft.
Schaker Jan Timman denkt
over dat laatste duidelijk an
ders, getuige zijn uitspraken in
interviews. „Schakers zijn
vrouwenjagers", zo zei hij ooit.
„Er bestaat een stevige ambitie
tot seksuele toenadering onder
topschakers. Bij een toernooi
op de Fillipijnen zaten daar
bijvoorbeeld gewoon prosti-
tué's voor ons klaar. Dat was
geregeld door de organisato
ren. Er werd regelmatig ge
bruik van gemaakt, ook door
mij, want ik was toen nog niet
getrouwd".
Timman zegt overigens weinig
te voelen voor een plaats op de
divan: „Een schaker die naar
de psychiater gaat, dat is in te
genspraak met wat hij doet.
Een levensinzicht wil ik niet
van anderen leren. Ik wil zelf
mijn problemen oplossen, zelf
FOTO: DIJKSTRA
levensinzicht verwerven". De
ironie wil dat de topspeler in
middels getrouwd is met een
psychiater die „zeer bedreven
is in het mentaal voorbereiden
op mijn komende tegenstan
der".
Oedipous - complex
Volgens Jan Timman valt de
psyche van de schaker niet te
verklaren uit agressieve eigen
schappen. „Men heeft wel eens
gesteld dat schakers zouden
lijden aan een Oedipous-com-
plex. Schaken is dan een typi
sche Oedipous-situatie: de
schaker vermoordt de vijande
lijke koning-vader met behulp
van zijn dame-moeder. Dat is
flauwekul. Goedkoop en mak
kelijk om de stukken op die
manier te interpreteren", al
dus Timman.
Een andere psychologische
analyse gaat volgens hem wel
op: „De schaker lijdt over het
algemeen aan het onvermogen
het leven serieus te nemen".
Concentratie daarentegen is
onontbeerlijk: „Tijdens een
toernooi in Spanje speelde ik
tegen, een Spanjaard; de af
scherming met het publiek
was slecht geregeld, zijn
vrouw stond afwisselend ach
ter mij en achter mijn tegen
stander. Mijn vrouw dacht dat
dat storend was voor mij. Maar
ik had helemaal niets opge
merkt van de vrouw. Dat is
een teken van de bewustzijns
vernauwing die je ondergaat
door de enorme concentratie".
Eigenzinnigheid is een eigen
schap die Timman bij meer
schakers bespeurt: „Ik heb
moeite met het aanvaarden
van gezag, reden waarom ik
niet in dienst ben geweest.
Schakers horen niet in dienst
te zitten, want ze kennen an
deren niet graag gezag toe. Ik
ga ook nooit naar een dokter;
ik trek me toch niets aan van
zijn diagnoses".
Hoe sterk het schaakspel, dat
mysterieuze spel „met meer
mogelijkheden dan het aantal
atomen in het universum",
zijn greep kan krijgen op de
psyche van de mens, illus
treert Kasparov in zijn auto
biografie: „Vaak houden spe
lers er vreemde gewoonten op
na om hun zenuwen tijdens
een partij in bedwang te hou
den. Steinitz, de eerste wereld
kampioen, neuriede melodieën
van Wagner. Aljechin draaide
met de vinger in het haar, Bot-
winnik rolde zijn das op, Las-
ker rookte sigaren. Morphy
keek zijn tegenstander nooit
aan, totdat hij zijn beslissende
zet had gedaan. Tal had van
begin tot eind een uiterst inti
miderende, hypnotische blik,
waarmee hij zijn tegenstanders
op de zenuwen werkte. Dat
had soms zo'n uitwerking dat
de Hongaarse grootmeester
Paul Benko eens aan het bord
verscheen met een zonnebril
(waarop Tal onmiddelijk rea
geerde met een nog grotere
zonnebril).
Frisse wind
Zelf houdt Kasparov zich nog
altijd aan het advies van zijn
leermeester Botwinnik: „Voor
elk toernooi een wandeling
maken om de frisse wind door
je hoofd te laten waaien". Het
was Botwinnik ook, die Kas
parov de essentie van het
schaken uitlegde: „Schaken is
een typisch niet-exact pro
bleem en heeft alles weg van
de problemen waarvoor men
sen in het dagelijks leven wor
den gesteld, zoals het overste
ken van een straat, een rechts
zaak, de orkestratie van een
melodie, het besturen van een
bedrijf. Waar het orn, gaat is
dit: wil je dergelijke niet-exac-
te problemen oplossen, dan is
het absoluut noodzakelijk eerst
de omvang van het probleem
af te bakenen (anders kom je
er in om), alleen dan bestaat
de kans dat je een meer exacte
oplossing vindt. Het is dus een
vergissing te denken dat scha
ken de objectieve werkelijk
heid niet weerspiegelt. Het
weerspiegelt het denken van
de mens".
In zijn zoeken naar de essentie
staat de wereldkampioen nog
altijd versteld van het aantal
mogelijkheden dat het spel
biedt. „Er zijn miljoenen par
tijen gespeeld, duizenden boe
ken geschreven over schaken,
maar er bestaat nog steeds
geen formule of methode die
een overwinning kan garande
ren. Er bestaan zelfs geen
deugdelijke wiskundige crite
ria om ^zelfs maar een enkele
zet te analyseren, laat staan
een hele stelling. Geen mens is
zo geniaal dat hij alle openin
gen en verdedigingen kan be-
'flJSWIJK Voor Pauli-
Êw van Beekhof (39) en
ff ike de Koning (42) is
vling meer dan zo
ar tijdverdrijf. „Het be
ll irst ons hele leven",
[t laatst genoemde en ze
ft er niet echt mee te
in. „Dag en nacht ben
met bowling bezig.
tns wel eens tot verve
el is toe, hoor, dat hoort er
tuurlijk ook bij, maar
er het algemeen zijn de
iQi ordelen nog altijd het
UL aarst blijven wegen".
nen met Nancy Wesker én
veelal als reserve fungé-
de duo Anouschka Vande-
He en Erika Vrolijk, grepen
oemde dames namens het
iwijks Hofstede-team afge-
en weekeinde de Neder-
titel iri de zogeheten
i-competitie. „En mede
ik zij de onvoorwaardelijke
in van Tjan Thee", zo deelt
uline van Beekhof terechte
plimenten uit aan de
'h in wie beiden een gren-
os vertrouwen uitspreken,
hield zijn instructies dan
niet beperkt tot louter
hnische en /of taktische tips.
k technische bagage heb je
dit niveaau wel in huis",
ar zodra bowling als top-
rt wordt beleefd, wordt ook
appél op de geestelijke
aliteiten gedaan. Ineke de
Koning neemt plaats op het
'puntje van haar stoel en ver
telt verder: „Die methoden
zijn ook .bij onze sport nu in
opkomst. Het het gaat er voor
al om dat je op de juiste mo
menten de spanningen onder
de knie leert te krijgen. Dat
moet je even weten, dan moet
je aangeleerd worden. Tjan
Thee is daar een hele beste in.
Hij heeft ons voor de beslis
sende wedstrijden op en top
voorbereid. En kijk maar naar
het resultaat, het heeft duide
lijk geholpen".
Ademhaling
Ineke de Koning legt dan, hier
en daar aangevuld door haar
ploeggenoot Pauline van
Beekhof, uit hoe geladen ze af
gelopen zondag op de bowling
baan stond. „Het borrelt-over
al van binnen, je moet oppas
sen dat je niet gaat staan tril
len. Je kunt last krijgen van
hyperventilatie, dan wordt je
borst ingedrukt, dan heb je het
niet meer. Dat de baas te wor
den, dat leer je onder meer
door middel van ademhalings
technieken of door positief te
denken. Je moet er even de
tijd voor nemen, al het is ook
geen kwestie van een half uur
mediteren, hoor. Nee, je ge
woon even afsluiten van al het
overige om je heen, zo kan het
ook gebeuren. Daar heeft Tjan
Thee een bandje voor opge
steld. Op de moeilijke momen
ten, die er altijd zullen blijven,
heb je daar steun aan".
Het team van De Hofstede, dat afgelopen weekeinde de Nederlandse trio-titel veroverde. Ineke de
Koning toont trots de beker en wordt geflankeerd door Pauline van Beekhof, Nancy Wesker,
Anouschka Vandewalle en Erika Vrolijk.
FOTO: PETER VAN MULKEN
„Ja", zegt Pauline van Beek
hof, „dan ga je er echt voor
staan, je voelt die zekerheid
over je komen. Dat voelt heel
prettig, dan kun je de hele we
reld aan". Zo bleek alras, want
het behaalde teamgemiddelde
(185 pinfall) is allerminst kin
derspel. -„'Zeg maar gerust heel
hoog", roept Ineke de Koning
in haar enthousiasme. „Al kun
je altijd nog beter presteren.
Daar blijven we dan ook hard
aan werken, dat moet wel, wil
je meedraaien aan de top. Dat
is ook het mooie van bowling,
hè, je raakt nooit uitgeleerd",
weten beide dames uit eigen
ervaring na week in, week uit
toernooi na toernooi te hebben
bezocht.
Uniek groepje
Die prestatiedrang staat overi
gens in directe verbinding met
het gezelligheids-aspect. „We
hebben een uniek groepje bij
elkaar. Zowel binnen als bui
ten de baan. We komen bij el
kaar over de vloer, de sfeer is
perfect. Nancy Wesker is er
dit seizoen bij gekomen en het
klikte meteen. Dat is ook onze
kracht, die hechtheid. Andere
teams zeggen wel eens jaloers
op ons te zijn. „Goh, jullie heb
ben het altijd zo goed naar jul
lie zin". Ja, dat klopt. We pas
sen goed bij elkaar, qua karak
ter, qua mentaliteit, qua alles
eigenlijk. En daarnaast hebben
we de geweldige steun van
onze sponsor, het huis hier
zelf. Als er banen vrij zijn,
kunnen wij altijd gratis trai
nen. We hebben dus alles bij
de hand. Was dat niet het ge
val geweest, dan zou het waar
schijnlijk allerpaal heel wat
moeilijker op te brengen zijn".
De ontelbare trainings-uurtjes
mogen niet ten koste gaan van
het gezinsleven. Gelukkig ko
men Pauline van Beekhof en
Ineke de Koning beiden uit
(dezelfde) bowling-familie.
„Bij ons thuis wordt er haast
over niets anders gepraat.
Welk thema er ook aan de
orde is, uiteindelijk kom je
toch vaak weer op bowling te
recht", aldus Ineke de Koning.
„Onze kinderen spelen ook al
fanatiek mee. Ze zijn dan ook
opgevoed op de bowlingbaan.
Moesten wij spelen, dan par
keerden we de wiegjes ergens
onder een tafel en ach, on
danks alle herrie sliepen ze
best, hoor. Later pasten de
opa's en oma's wel op, zo raak
te iedereen wel op de één of
andere manier bij het bowling-
gebeuren betrokken".
Recreanten
Met even veel plezier als ze
zelf zo veel mogelijk pins om
werpen, kijken Pauline van
Beekhof en Ineke de Koning
ook naar de vele recreanten
die voor een avondje uit naar
het Rijswijkse bowlingcentrum
(„Het bruist er van de activi
teiten") komen. „Een enig ge
zicht. Vijftig-plussers, huis
vrouwen, iedereen heeft de
grootst mogelijke lol. En het
leuke is, als ze ons dan bezig
zien, dan willen ze wat meer
weten, hè. Want wie wil er
nou niet, al is het maar voor
één keertje, alle pins wegve
gen of alleen maar de bal op
die baan houden".
Tijdens de finale van de strijd
om de Binnenhof Cup, die
morgen vanaf 13.00 uur plaats
vindt, zullen de succesvolle
dames ook gaarne bereid zijn
voor de nodige tips te zorgen.
„En als je dan ziet dat zo'n tip
meteen in de praktijk wordt
gebracht. Ja, dat geeft echt
voldoening", aldus Pauline
van Beekhof die vroeger ook
op redelijk niveau aan tennis
en badminton heeft gedaan.
„Maar bowling kun je langer
volhouden, dat is één van de
mooie kanten aan deze sport.
En er zijn er nog veel meer,
DICK KIERS
door Frank Werkman
De eerste kennismaking met Co
Adriaanse kan ik me nog
haarscherp herinneren. Het
was op een nazomerse middag.
In Leeuwarden. FC Den Haag
had net, meen ik gelijkgespeeld,
tegen SC Cam buur. Met lokale
persjongens stond ik zoals
gebruikelijk in een gangetje bij
de kleedkamer te wachten tot
de toen net nieuwe trainer van
FC Den Haag zijn nababbel zou
komen afsteken. Tot dat
moment meende ik dat
Adriaanse een weliswaar
modebewuste (zijn coiffure),
maar vooral redelijk
bedachtzame figuur was in het
toch al zo vaak overspannen
voetbalwereldje. Dat bleek mis.
Zodra Co had ontdekt welk
medium ik vertegenwoordigde,
ontstak hij in een soort woede,
waarvan ooit Bonifacius bij
Dokkum het slachtoffer moet
zijn geworden. Co was van
oordeel dat een wedstrijd, die
zijn ploeg een paar dagen
eerder had gespeeld én
gewonnen in onze krant wat
karig was belicht. Dat eerste
competitie-optreden van FC Co
was inderdaad in een royale
zege geëindigd, maar had zich
voltrokken in een nogal
tumultueuze sfeer: de over een
kwalijke reputatie
beschikkende supporters
hadden zich weer eens
nadrukkelijker buiten de lijnen
gemanifesteerd dan Co 's spelers
er binnen. Die zege, zo maakte
Co in klare taal op die
zondagmiddag duidelijk, had
meer aandacht verdiend. Ik
heb Co op dat moment eerst
zijn gal laten spuwen en hem er
vervolgens op gewezen dat ook
verslaggevers van regionale
kranten niet in eerste instantie
supporters zijn van zijn ploeg.
Ook schrijven ze niet voor een
clubblad, maar dienen te
berichten over wat er in totaal
is voorgevallen. En een
uitgebreid verhaal over
negatief supportersgedrag op
een eerste competitiedag ook
een zekere nieuwswaarde heeft.
Co toonde vervolgens begrip,
maar bleef mokken.
Desondanks beschouwde ik het
voorval in het hoge noorden als
een incident, vooral omdat ik
sindsdien in mijn contacten met
Co verder nauwelijks
problemen kende. Co
bevestigde doorgaans het
aanvankelijke beeld dat ik van
hem had: niet onverstandig,
redelijk bedachtzaam, tamelijk
realistisch, maar vooral
behoorlijk ambitieus. Die
laatste eigenschap lijkt
inmiddels de overhand te
hebben gekregen. Adriaanse
wekte al verbazing met de
voorwaarden, waaronder hij
zijn contract bij FC Den Haag
verlengde. Hij zou tussentijds
slechts mogen vertrekken als
hij zich aanzienlijk kan
verbeteren. Dat nu is niet zo'n
merkwaardige clausule; vrijwel
iedereen heeft die
tegenwoordig in zijn
overeenkomst. Adriaanse deed
het nog wat anders. Zijn
ontbindende voorwaarde betrof
slechts de topclubs Ajax en PSV
en - een vooruitziende blik? -
het Nederlands elftal. Een
originele formulering, die
destijds links en rechts tot
opgetrokken wenkbrauwen
leidde. Met de huidige
perikelen in Zeist en
Eindhoven (en de oplossing die
daarbij uit Amsterdam kan
komen) zou er zelfs sprake
kunnen zijn van een toevallige
samenloop van
omstandigheden. Echter, de tot
voor kort als één der
kroonprinsen van ons nationale
trainers'gilde beschouwde Co
heeft zijn conduitestaat van een
negatieve aantekening
voorzien. Hij liet zich van zijn
kinderachtigste zijde zien door
een speler, die hem ego-tripper
durfde te noemen,.een duel te
schorsen en een boete op te
leggen. De betrokkene, Harry
van der Laan, had eerder
verzuimd in een interview Co
lof toe te zwaaien voor zijn
eigen prestaties. Toen brak Van
der Laans en mijn klomp.
Herkende ik weer de Co van
die zondagmiddag in
Leeuwarden. De Co, die zich
later in de Galgenwaard als een
opgewonden standje het veld in
spoedde om de scheidsrechter
de mantel uit te vegen; de
prins, die (even?) zijn kroontje
kwijtraakte. Het kan soms van
karakter getuigen één van je
betere spelers te schofferen. Co
heeft zichzelf echter een slechte
dienst bewezen met zijn
ondoordachte optreden rond
Harry van der Laan. De
voetballer toonde zich
volwassener door niet meteen
te roepen dat hij nu weg moet
bij FC Den Haag, waartoe hij
nota bene was aangespoord
door Co. Die zich er op kan
beroemen weer eens de media
te hebben bespeeld. Of dit de
goede manier is geweest, valt
echter te bewijfelen.