Scholen moeten meer
aan begeleiding doen
Ze kunnen toch naar een tehuis i
Hongaarse verkiezingen hebben
ook internationaal betekenis
BINNENLAND
£etdóc0ouocmt
DINSDAG 20 MAART 1990 PAGI1 j'pj:
Bos wijkt voor
zandverstuiving
'S-GRAVELAND De Vereniging tot
Behoud van Natuurmonumenten gaat in
het najaar 50 hectare bos kappen om van
het Hulshorsterzand op de Veluwe weer
een echte zandverstuiving te maken.
Door het kappen van de bosrand krijgt
de wind weer grip op het zand, zodat de
laatste restjes stuifzand en de bijbehoren
de natuur kunnen worden gered, aldus
de vereniging. In het verleden zijn stuif
zanden bestreden met snelgroeiende bo
men en planten. Daarmee zijn volgens de
vereniging ook de broed- en voedsel
plaatsen van verschillende soorten vo
gels verdwenen. Ook voor stuifzanden
specifieke planten en korstmossen moes
ten het onderspit delven.
MINISTER MAIJ:
WEGENNET DEUGT
DEN HAAG Er is geen sprake van
dat de Nederlandse wegen in erbarme
lijke staat verkeren. De staat van onder
houd van het hoofdwegennet is over het
algemeen juist goed te noemen. Minister
Maij van verkeer en waterstaat haalt
met deze opmerking in antwoord op
schriftelijke vragen de vrees weg van
het CD A-kamerlid Van Vlijmen. Hij
veronderstelde dat er er op de wegen
sprake was van enorme spoorvorming
waardoor bij regen levensgevaarlijke si
tuaties kunnen ontstaan. Onzin, zegt
Maij. De afgelopen zomer is door de
hoge temperaturen meer spoorvorming
ontstaan dan normaal het geval is. De
rijsporen zo snel mogelijk aangevuld.
Levensgevaarlijke situaties zijn er vol
strekt niet geweest.
Nieuwe ambassadeur
De nieuwe ambas
sadeur van de
Volksrepubliek Chi
na, Wang Quing Yu,
is gisteren met zijn
echtgenote op
Schiphol gearri
veerd. Een klein
groepje enthousias
te landgenoten
kwam bloemen
overhandigen. De
vorige ambassadeur
in Nederland werd
enkele maanden ge
leden teruggeroe
pen.
FOTO: ANP
Fabriek Rabta onbeschadigd Simons: meen]^
TOULOUSE De Libische chemische fabriek in
Rabta heeft geen enkele schade opgelopen ten ge
volge van een eventuele brand. Dit valt op te ma
ken uit de foto's die zondag werden gemaakt door
de Franse observatiesatelliet Spot 1 en getoond
werden door Spot Image in Toulouse. Er waren
slechts enkele zwartachtige verkleuringen zicht
baar op bijgebouwen die mogelijk in gebruik zijn
als opslagplaatsen.
Libië heeft inmiddels enicele mensen aangehouden
in verband met de brand. De schuldigen' zullen, ter
plaatse worden terechtgesteld, aldus de Libische
ambassadeur in Rome.
Het complex in Rabta, 80 kilometer ten zuidwesten
van Tripoli, zou vorige week woensdag buiten
werking zijn gesteld door een uitslaande brand.
Volgens Washington worden in de fabriek chemi
sche wapens gemaakt, wat door Libië wordt ont-
sti
Universiteiten
willen stop
Oost-Europakunde
UTRECHT De univer
siteiten adviseren minister
Ritzen van onderwijs om
voor het studiejaar 1990-
1991 tien studentenstops in
te stellen. Nieuw ten op
zichte van het lopende stu
diejaar is het voorstel voor
een stop bij Oost-Europa
kunde, een bovenbouwstu
die die aan Rijksuniversi
teit Groningen kan wor
den gevolgd. De universi
teiten adviseren voor deze
studierichting een in
stroom van maximaal
veertig studenten.
De overige studentenstops
zouden (opnieuw) moeten
gaan gelden voor voor ge
neeskunde, diergenees
kunde, bedrijfskunde, in
dustrieel ontwerpen, be
leid en management ge
zondheidszorg, gezond
heidswetenschappen, me
dische biologie, Japankun-
de en Romaanse talen. Bij
bedrijfskunde is overigens
sprake van uitbreiding. De
universiteiten adviseren
om bij deze studierichting
1735 studenten toe te la
ten, 255 meer dan vorig
Voor de studierichtingen
rechten en economie stel
len de universiteiten
plaatsingscommissies voor.
Zo'n commissie bepaalt op
welke universiteit de stu
dent de betrokken studie
moet gaan volgen.
Het komend jaar mogen
de universiteiten van mi
nister Ritzen 150 eerste
jaars studenten toelaten tot
de studie tandheelkunde.
Dat zijn er dertig meer
dan de afgelopen jaren. De
extra stuxenten worden
verdeeld over Nijmegen,
Vrije Universiteit en Uni
versiteit van Amsterdam.
PCO-DECANEN IN JUBILEUMRAPPORT:
UTRECHT De leer
lingbegeleiding moet een
structurele plaats krijgen
binnen de scholen voor
het voortgezet onderwijs.
Dit moet wettelijk worden
geregeld, want alleen dan
kunnen middelbare scho
lieren de meeste steun en
hulp verwachten bij de
keuze van een vakken
pakket of toekomstig
beroep, bij studiemoeilijk
heden of bij problemen
thuis. En alleen dan blijft
de kwaliteit van het on
derwijs gewaarborgd.
Die aanbeveling doet een groep
schooldecanen en leerlingbege
leiders binnen de Protestants
Christelijke Onderwijsvakorga
nisatie PCO in de gisteren ver
schenen nota 'Fundament voor
leerlingbegeleiding/schooldeca-
naat'.
Het rapport, dat het tienjarig
jubileum van de groep mar
keert,.constateert dat er op tal
van scholen succesvolle initia
tieven tot stand zijn gekomen
voor de begeleiding van scho
lieren. Maar vaak gaat het nog
om spontane vormen van bege
leiding, veelal afhankelijk van
toevallige omstandigheden.
„Kinderen wordt op sommige
scholen tekort gedaan", aldus
de heer M. Koudstaal, voorzit
ter van de functiegroep leer-
lingbegeleiding/schooldecanaat
van de PCO. „Daarmee wil ik
niks zeggen over onze collega's.
Maar ze zouden wel voldoende
tijd en deskundigheid moeten
hebben voor het begeleiden
van leerlingen".
In het onderwijsveld worden
de termen schooldecanaat en
leerlingbegeleiding niet als sy
noniem gezien. Wat momenteel
onder leerlingbegeleding wordt
verstaan strekt verder dan al
leen hulp bij bijvoorbeeld be
roepskeuze. Te denken valt bij
voorbeeld ook aan hulp bij so
ciale en emotionele problemen,
zoals het verwerken van een
scheiding of incest. De school
blijkt in toenemde mate de in
stantie te zijn waar dergelijke
problemen naar boven komen.
Vaak kunnen een paar ge
sprekken tussen leerling en
leerlingbegeleider (een vakdo
cent die bij voorkeur een speci
fieke nascholing heeft gekre
gen) voldoende zijn, maar soms
kan het ook nodig zijn externe
deskundigen in te schakelen.
Dat er de laatste jaren, naar de
mening van de PCO, toch te
weinig aandacht voor de bege
leiding van scholieren is ge
weest. wijdt Koudstaal aan het
regeringsbeleid in de tachtiger
jaren. „Er is te veel nadruk ge
legd op het rendement van het
onderwijs en te weinig gekeken
naar de sociaal-cultureel vor
mende aspecten. Eigenlijk
heeft er een soort striptease
plaatsgevonden. Het onderwijs
is uitgekleed". Volgens de PCO
is het onder invloed van een
dalend leerlingenaantal en
vanuit pr-motieven vaak alleen
bij mooie woorden gebleven.
Folders beloofden van alles
over leerlingbegeleiding, maar
in de praktijk bleef het alleen
bij goede voornemens.
Een manier waarop een goede
begeleiding voor scholieren
verzekerd kan worden is vol
gens de PCO een wettelijke re
geling. De nog in te voeren wet
op de basisvorming is daar een
mooi aanknopingspunt voor,
meent Koudstaal. Maar ook
toekomstige veranderingen in
het middelbaar beroepsonder
wijs maken leerlingbegeleiding
nodig. Naast de lange (vierjari
ge) opleidingen zullen ook kor
te (tweejarige) opleidingen ont
staan. De scholier zal uit diver
se trajecten kunnen kiezen „en
het spreekt vanzelf dat door
deze ontwikkelingen de leer
lingbegeleiding een zeer be
langrijke plaats zal moeten in
nemen", aldus de nota.
Wat een school aan begeleiding
zqu moeten doen, zou moeten
worden vastgelegd in een plan,
vergelijkbaar met een school
werkplan, waarin staat hoe
leerlingen bij verschillende
problemen geholpen kunnen
worden. In de meest ideale
vorm van begeleiding zou er
voor iedere leerling een volg-
plan moeten worden opgesteld.
Overigens wil de onderwijsor
ganisatie niet voorschrijven
hoe dit alles precies georgani
seerd moet worden: centraal of
decentraal in kleine groepjes.
„Dat behoort tot de autonomie
van de school zelf", benadrukt
voorzitter Koudstaal.
De PCO-groep heeft nu haar
hoop gevestigd op de nieuwe
regering, want tot nu toe heeft
de overheid een te afwachten
de houding aangenomen, vindt
men. De organisatie wordt in
zijn streven naar een structure
le plaats voor de leerlingbege
leiding gesteund door de
Utrechtse professor in de on
derwijskunde, Nathan Deen,
ook wel de „vader van de leer
lingbegeleiding in Nederland"
genoemd, aldus Koudstaal.
Deen nam gisteren het eerste
exemplaar van de jubileumnota
in ontvangst. Volgens hem is
het belangrijk dat mensen we
ten wat een leerlingbegeleider
doet en laat het boek duidelijk
zien hoe arbeidsintenstief het
werk van deze functionaris is.
Overigens heeft hij, met de
PCO, nog wel zijn twijfels over
het wetsvoorstel inzake de ba
sisvorming. „In die voorstellen
is namelijk geen structurele
plaats ingeruimd voor de leer
lingbegeleiding. De tijd moet
uit de zogenaamde 'vrije ruim
te' komen. Volgens Deen zal
dat tot een concurrentiestrijd
met andere vakken leiden.
CLARISSE BUMA
geld voor
zwakzinnig©
zorg
NIEUWEGEIN Si™}'
secretaris Simons 1J
volksgezondheid
wacht dat er de kom ïaar
jaren 8.000 tot 1
plaatsen bij kunnen1!
men in zwakzinnig!
richtingen en verp e pa
huizen. Hij zei dit gi_
avond op een verkiez
bijeenkomst van de lip
in Nieuwegein.
Binnenkort gaat Simoni H i
de organisaties in de ge
heidszorg overleggen ovt n
aanpakken van de wai
sten en de werkdruk. I
regeerakkoord is voor d
tor volksgezondheid en w
2,3 miljard gulden uitgi itell
ken voor reële groei. Sf
wil een substantieel deel
gebruiken om de wacht!
te pakken.
rers.
Het bedrag daarvoor kaï [jjn,
gelijk tot één miljard opi
zei hij. Of dat lukt, hai
mede van af of de nodi ie'i'
vesteringen daadwerkel het
de periode 1991-1994 ki leri
worden uitgevoerd. Vi
Simons kunnen nog
plaatsen worden gecreëe k k
kan worden aangehaakt t jq"Öc
staande voorzieningen. jej
zijn ze namelijk goedkopgaV(
is er ook minder tijd vo<
dig.
hatt
Vaak kunnen een paar gesprekken met een leerling voldoende
Z'in FOTO: ARCHIEF
Pvd A-fractieleider Wó^',
zei gisteren in een v ngsr
zingstoespraak in Gelee nke
Simons „goed bezig is zen
verdedigde ook de wijzij zen
die de staatssecretaris i 5ge^
plan-Dekker wil aanbreng
Volgens Wöltgens kom< |ge]j
tegemoet aan de uitganj
ten dat in de ziektekost!
zekering de solidariteit
oud en jong alsmede gezc
ziek voorop moet staan i
de kosten van de gezond
zorg moeten worden beh
De vakcentrale FNV
ook met een positief con
taar op Simons' planne
de ziektekostenverzekerfjJ
Ze zet wel vraagtekens
gedeeltelijke financierii
nominale premies (niet
kelijk van het inkomen)
de mogelijkheid eigen r
te nemen voor delen v
zorg. Over de inkomen-
ten zegt de FNV dat de
kracht van de laagstbeti
niet mag worden aanget
el ijk
tm
kan
nJling
(Van onze correspondent
Wera de Lange)
BOEDAPEST Het is
voor de Hongaren niet zo
leuk dat de rest van de
wereld inmiddels al lang
besloten heeft dat de
DDR-verkiezingen van
zondag jongsteden zoveel
belangrijker zijn dan de
eerste vrije verkiezingen
in Hongarije op zondag
aanstaande.
Begrip voor de geopolitieke di
mensie van wat er in hereni
gend Duitsland aan de gang is,
hebben ook de Hongaren wel.
Toch is het zuur dat de 'eer
sten' ook in dit geval de laat-
sten zijn. Het zijn toch de Hon
garen geweest, die in 1988 met
vergaande hervormingen be
gonnen zijn. Zij, de Hongaren,
hebben de DDR-vluchtelin-
genstroom van zomer '89 door
gelaten en daarmee de Oost-
duitse revolutie op gang ge
bracht. Dat willen ze toch wel
even gezegd hebben, van con
servatief tot links, van com
munist tot radicaal-liberaal.
Vrije verkiezingen in de DDR
en vrije verkiezingen in Hon
garije, wat is buiten die ge
opolitieke dimensie - het ver
schil en wat zijn de overeen
komsten? Een belangrijke
overeenkomst tussen de DDR
en Hongarije is het politieke
landschap, dat niet wordt be
heerst door een brede volksbe
weging (zoals Solidariteit in
Polen of het Burgerforum in
Tsjechoslowakije). Zowel de
DDR als Hongarije kennen
een breed scala aan zeer uit
eenlopende en elkaar bestrij
dende partijen. In de DDR zijn
die ontstaan in de snelkookpan
van Westduitse bemoeienis, in
Hongarije - vreemd genoeg -
door de geleide geleidelijkheid
van het hervormingsproces.
De oppositie was er klein; de
Hongaarse communistische
machthebbers hebben als het
ware hun eigen oppositie tot
leven gewekt en langzaam la
ten groeien en uitwaaieren.
Resultaat
De DDR-partijen hebben dus
een andere voorgeschiedenis
dan de Hongaarse, maar het
resultaat is vergelijkbaar en
onderscheidt zich sterk van de
situatie in Tsjechoslowakije en
Polen. Pools en Tsjechoslo-
waaks 'rechts' moeten zich nog
helemaal aan de greep van So
lidariteit, cq het Burgerforum
ontworstelen. In de DDR is
'rechts' al een regering aan het
vormen, in Hongarije staat het
behoudend-nationalistische
Hongaarse Democratische Fo
rum - een openlijke zuster
partij van de West- en Oost-
duitse CDU - in de startblok
ken om dat voorbeeld na te
volgen. Het HDF was zo'n
beetje de enige politiek kracht
in Oost-Europa, die onver
bloemd en zonder bijgedach
ten heeft gejuicht over de
christen-democratische over
winning in de DDR.
Boeiend
De DDR-verkiezingen hebben
grote gevolgen voor het hele
Europese overwicht. De Hon
gaarse niet meer. Toch zou de
directe uitwerking van de
Hongaarse verkiezingen op
andere Oosteuropese landen
wel eens sterker kunnen zijn.
De zwakte van de Hongaarse
oppositie - haar geringe om
vang en haar verdeeldheid -
is nu haar kracht: het zijn vol
wassen politieke partijen, die
elkaar in Hongarije de macht
betwisten. De zwart-wittegen-
stelling tussen oppositie ener
zijds en communistische
machthebbers anderzijds is al
lang niet meer aloverheer-
Dat maakt Hongarije tot een
boeiend voorbeeld voor bij
voorbeeld de Polen en de Tsje-
choslowaken. Interessanter
dan de DDR, waar de unieke
kwestie van de nationale here
niging nu eenmaal aloverheer-
send is. Wint in Hongarije
'rechts' de verkiezingen, dan is
dat voor christelijke en natio
nalistische groeperingen in de
buurlanden een veel duidelij
ker signaal dan de CDU-over-
winning van Helmut Kohl in
de DDR. Overwint daarente
gen het Sociaal-liberale Ver
bond van Vrije Democraten,
dan is dat een opsteker voor
de gematigd-progressieve
krachten rond president Mazo-
wiecki in Polen en het Havel-
bewind in Praag.
Wat het zal worden, zondag
aanstaande in Hongarije, laat
zich nog niet makkeljk voor
spellen. Maar de kansen dat
het Hongaarse Democratische
Forum de nieuwe regering
mag gaan vormen, met hulp
van de Partij van Kleine Boe
ren, wordt alom vrij groot ge
acht. En dan kan er pas met
recht gesproken worden van
'een tendens naar rechts in
heel Oost-Europa'.
SUSKE EN WISKE
DE BEZETEN BEZITTER
(c) Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
Zwitserland
stelt witten
van drugsgeld
strafbaar
BERN De Statenraad (Se
naat) van het Zwitserse parle
ment heeft gisteren unaniem
een wetsontwerp goedgekeurd
waarin het witten van drugs
geld voortaan strafbaar wordt
gesteld. Krachtens deze wet
die op korte termijn van
kracht moet worden, is ieder
een strafbaar die een daad be
gaat met het doel de oor
sprong, ontdekking of confis
catie te bemoeilijken van geld
waarvan hij wist en had
moeten aannemen dat het is
verdiend met misdaad. De ge
vangenisstraf bedraagt maxi
maal vijf jaar, met een maxi
male boete tot ongeveer één
miljoen Zwitserse frank (ruim
1,2 miljoen gulden).
ADVERTENTIE
In ons land streven we ernaar ouderen zolang mogelijk thuis te laten won
Met wat hulp van familie of extra gezinszorg kan dat ook vaak. Maar niet
altijd. Wie echt hulpbehoevend is, zou snel onderdak moeten kunnen
in een verzorgingstehuis. Helaas zijn er enorme wachtlijsten. En in de ven
gingstehuizen zelf staat de hulp en de zorg onder druk. Want ofschoon
Nederland vergrijst, zijn er te weinig goed opgeleide mensen om die hulp,
zorg en aandacht permanent te kunnen geven. En dat kan toch nooit de
bedoeling van een verzorgingstehuis in een verzorgingsstaat zijn?
'M
Veel mensen die in de verzorgende
sector werken zijn lid van AbvaKabo,
de grootste bond in de collectieve
sector. AbvaKabo is een sterke bond
die veel doet en bereikt voor zijn
270.000 leden.
Persoonlijk, door advies en indivi
duele rechtsbijstand.
Collectief, door het afsluiten van
goede CAO's.
AbvaKabo ziet het belang van het
werk van zijn leden. En dat is een
algemeen belang, want de collectieve
sector is onmisbaar in onze samen
leving.
AbvaKabo is niet partijgebonden,
maar beslist niet neutraal. En zeker
niet kleurloos. AbvaKabo heeft een
visie op de samenleving.
Een visie hoe het anders kan.
r0:
Naam
Adres
Stuur deze bon in een envelop
zonder postzegel aan:
AbvaKabo, Antwoordnummer
10018, 2700 VB Zoetermeer.
I AbvaKabo
