„Meneer, ik heb wat verkócht! Beschermen mag, maar met mate GELD GOED Unigro: geen cassatie in Schuitema-zaak 7 Beurs van Amsterdai ECONOMIE Qeidó&Qowiant ZATERDAG 17 MAART 1990 PAG1 Ïfcï Drukkerij Joh. Enschedé liet 'geeltje' slingeren AMSTERDAM Heel Nederland weet al hoe hij er uit ziet: het nieuwe briefje van 25 gulden, ontworpen door de kunste naar Jaap Drupsteen. Niet bankpresident Duisenberg, maar een Amsterdams huis-aan-huisblad presenteerde vorige week het nieuwe 'geeltje' aan het publiek. Sinds gisteren is bekend hoe dat kon gebeuren. ..Het lek zat niet bij ons. Het nieuws is bekend geworden op het moment dat een nog geheime voorlichtingsfolder over het nieuwe briefje van 25 onder de verantwoordelijkheid lag van de drukker, Johan Enschedé in Haarlem", meldt een woord voerder van De Nederlandsche Bank. Joh. Enschedé gaat het nieuwe bankbiljet ook vervaardigen. De folder was óverigens niet afkomstig uit het goed beveiligde geldbedrijf van En schedé, maar uit de commerciële tak van de firma. Volgens de woordvoerder van de centrale bank is een „stevig woord je" met de drukker gesproken over de „toch wel vervelende affaire". HOUTEN De levensmiddelengroothandel Unigro ziet af van cassatie van het arrest van 21 december van het gerechtshof in Amsterdam in de zaak Schuitema. Het ging om het door Schuitema doorsluizen van een pakket aandelen, oorspronkelijk in handen van Unigro, naar Ahold, die daardoor een meerderheid kreeg in Schuitema. Daarnaast vocht Unigro vanaf 9 september voor de rechter de geldigheid aan van de zogenaan- de Hafkamp-aandelen. Unigro zegt dat het besluit om af te zien van cassatie uitsluitend gebaseerd is op cassatietechnische gronden. Ruim uur werken voor kilo brood WARSCHAU De prijzen in Polen zijn vorige maand met 23,9 procent gestegen. Dat is aanmerkelijk minder dan de prijsstij ging in januari, die op 78,6 procent uit kwam. Over een heel jaar gemeten stegen de prijzen met 1366 procent. Volgens de Poolse krant 'Veto' moet een Poolse arbei der nu gemiddeld één uur en vier minuten werken om één kilo brood te kunnen ko pen. In februari 1989 hoefde voor dezelfde hoeveelheid brood maar dertien minuten te worden gewerkt. Om een kilo worst te ko pen is een werktijd van bijna vier uur no dig. Dat was zes maanden geleden 1,5 uur. Een halve liter wodka staat momenteel ge lijk aan negen uur werk tegen zeven uur een half jaar terug. Scandinaviërs blijven vastgoed kopen in Nederland AMSTERDAM Ondanks de rente stijging van de laatste tijd blijft de stroom van vastgoedinvesteringen in ons land voor Scandinavische rekening onverminderd doorgaan. Alleen al in de jongste editie van het blad VasGoed- Markt VGM wordt melding gemaakt van nieuwe aankopen voor ongeveer, ƒ200 miljoen door vooral Zweedse be leggers. Op dit moment zijn er volgens VGM nog eens investeringen van die zijde van tegen de 500 miljoen in voorbereiding. De rendementen blijven daarbij aan de lage kant (7,4 procent bruto gemiddeld voor geheel verhuur de kantoren) maar een verdere daling. Oud-accountant Nederlandsche Bank verdacht van bedrijfsspionage (Van onze parlementaire redactie) AMSTERDAM/DEN HAAG De Nederlandsche Bank js in grote verlegenheid gebracht door eën 'lek' op de afdeling die toezicht houdt op het rei len en zeilen van de commer ciële banken in Nederland. Justitie verdenkt een accoun tant die werkzaam was op deze afdeling van het doorspe len van zeer vertrouwelijke informatie naar zijn volgende werkgever, Staal Bankiers in Den Haag. Volgens de Amsterdamse pers officier L. de Wit is uit het vooronderzoek gebleken dat de accountant, H.L.W. officiële kopieën van zijn afdeling on gemerkt kon meenemen. W. verruilde zijn functie bij De Nederlandsche Bank voor een baan bij Staal Bankiers. Enige tijd later trad hij opnieuw in dienst bij de centrale bank, op de interne accountantsafde ling. Pas na zijn vertrek naar een verzekeringsmaatschappij trad de mogelijke fraude met vertrouwelijke gegevens aan het daglicht. De Nederlandsche Bank neemt de affaire „uiterst se rieus". meldt een woordvoer der. „Wij hebben de zaak bij justitie aangekaart om aan te tonen dat wij het niet tolere ren dat ons geschonken ver trouwen geschaad wordt. Deze man had in feite een driedub bele geheimhoudingsplicht: als accountant, als werknemer van onze bank en helemaal omdat hij op de afdeling toe zicht werkte". Over welke gegevens W. kon beschikken kan de woord voerder van De Nederland sche Bank niet zeggen. „Wel kan ik me voorstellen dat con currerende banken er veel be langstelling voor hebben. Een autofabriek wil ook altijd graag weten welk merk zijn concurrent op de markt gaat brengen". Inmiddels heeft De Nederlandsche Bank maatre gelen genomen om toekomsti ge gevallen van 'bedrijfsspio nage' te voorkomen. „Maar het blijven mensen", aldus de woordvoerder. Brazilië bevriest prijzen SAO PAOLO Fernando Collor de Mello, de nieuwe president van Brazilië, heeft wat preciezer de - drasti sche - maatregelen toegelicht die de economie uit het slop moeten trekken. De president, die al flink wil de bezuinigen op overheids kosten, wil de rijken meer be lasting laten betalen, heeft een tijdelijke bevriezing van prij zen afgekondigd en wil de wisselkoers van de nationale munteenheid laten zweven. Collor zal overbodige ambte naren de laan uitsturen. Het aantal ministeries is al ver minderd van 23 tot 12. Ook zullen staatsbedrijven worden gesloten. Alle subsidies wor den afgeschaft. Tegelijk moeten de rijken meer belas ting gaan betalen. „Grote ver mogens zullen nu hun bijdrage leveren om het land te hel pen", zei de president. De prijzen blijven bevroren tot 15 april. President Collor maakte verder de invoering van een nieuwe munteenheid bekend. De cruzeiro zal de nieuwe cruzado vervangen. De verwachtingen van Collors beleid zijn hooggespannen in Brazilië. Hij wordt gezien als de man die de geldontwaar ding tot staan kan brengen. De inflatie kwam vorig jaar uit op 1765 procent en beloopt inmid dels 2751 procent op jaarbasis. Collor heeft zelf beloofd dat het begrotingstekort snel zal zijn verdwenen. Coöperatieve tuinbouwveiling „West- land West" Andijvie 12 2 1.70-2.80; aubergine 400 super 3.60-5.60; bosradijs mid HB 0.37-0 88; cher. tom. 23 mid. 1-1 2.65-2.85; courgettes 1 9 1.05-2.60; crispijssla 35 1 0.48-0.51; krulsla 25 1 0.26-0.45; marrows 1 8 1.20-1.20; ra dijs 1/2 S middel 0.36-0.42; radijs 2 gr. zakje 0.27-0.32; rettich 1 lang 25 0.50-1.25; sla 15 super D/P 0.20- 0.43; sla 23 A 0.46-0.61; tomaten A super 3.10-5.80; vl. torn bb super 4.00-5.30; andijvie 1.65-2.05; bos- peen 4.15-5.25; ijspegels 1.50-1.55; kasbloemkool 1.00-5.10; paksoi 0.50- 0.85; postelein 3.40-5.05; raapstelen 0.35-0.41; rabarber 1.25-1.25; radijs 1/1 bos 0.30-0.30; radijs 1/2 bos 0,38-0.43; radijs gr. zakje 0.28-0.28; radijs 2 mid zakje 0.30-0.30; schorse neren a 0.75-0.75; snijbonen 8.50- 10.40; spinazie 1.60-2.35; spruiten a 0.91-0.91; witte kool 1 5.50-5.50; wit te radijs 1.12-1.12. KAASMARKT ALKMAAR - Commis sienoteringen in gulden per kg: Goud se volvette en fabrieksedammer 7,30. 1600 LEERLINGEN RUNNEN AFDELINGEN VAN V D !>T> LEIDEN De ene hand wast de andere: 1600 leer lingen van bijna veertig scholen voor middelbaar middenstandsonderwijs (mmo) runnen deze week in 45 warenhuizen van V D, ook in heel Zuid- Holland, 'zelf' een afde linkje en doen zo een schat aan praktijkervaring op. Bovendien kunnen ze zo hun nog steeds vrij on bekende schoolsoort pro moten en. het bedrijfs leven laten zien waar het straks het middenkader weg moet zien te halen. V D zelf gooit er immense bedragen tegenaan, want het krijgt veel publiciteit door te laten zien zien hoe gastvrij het wel niet is gis opleidingsbe- drijf. De ene hand wast de an dere. De kassa piept, zoemt en spint. In elk V D-filiaal vallen de scholieren op in hun zeer kleurrijke 'V D klapt uit de school'-sweaters, die nogal contrasteren met het reguliere donkerblauwe personeel. De scholieren bestieren zoveel mogelijk op eigen houtje afde lingen als kindermode, sport artikelen, bijouterie, Hi Fever (mode) en stands met extra aanbiedingen. De eerste kreet die een op bezoek zijnde leraar enthousiast kreeg toege schreeuwd was: „Meneer, ik heb wat verkocht!" Drie jaar Verkopers willen ze worden, of inkopers, vertegenwoordi gers, etaleurs, misschien zelfs afdelingschefs. Na de mavo, drie jaar havo of het lager be roepsonderwijs volgen ze daar om het middelbaar midden standsonderwijs, vroeger be kend onder de naam middel bare detailhandelsschool. De opleiding duurt in totaal drie jaar, met daarin behalve aan dacht voor de theorie van het verkopen, het commercieel le ren denken en het omgaan met klanten natuurlijk ook de nodige praktijklessen. Een sta ge van zes weken in een be drijf hoort daar bij, maar er was bijna geen mmo-school in Nederland die het aanbod van V D afsloeg om een comple te ploeg scholieren een weekje èxtra mee te laten draaien. Het officiële doel is het bevor deren van de integratie tussen onderwijs en bedrijfsleven. Dat daardoor ook. flink wat goodwill kan worden ge kweekt en aandacht kan wor den getrokken, is meteen mooi meegenomen. Vandaag is de topdag voor de mmo-leerlingen die deze.week in de V D-warenhuizen zelf een afdeling mogen bestieren. Nu komen hun familie en vrienden langs om te kijken hoe zij het er vanaf brengen. foto.- pers unie „De leerlingen krijgen niet be taald. De sweater die ze aan hebben, mogen ze na afloop houden, dat is alles. Ach, ik denk dat we blij mogen zijn dat we hier zitten", vertelt een schooldirecteur. Een docent commerciële vorming is het eigenlijk wel met zijn direc teur eens, maar heeft zich toch uitgebreid laten informeren over het premiestelsel dat V D op de valreep nog voor de scholieren heeft ingesteld: elk team dat op zijn afdeling een hogere omzet haalt dan in dezelfde week van vorig jaar, kan rekenen op een bonus, op lopend van tweehonderd gul den voor één procent, tot vijf honderd gulden voor drie pro cent meer omzet. De ploeg die de naar verhouding grootste omzetstijging realiseert, krijgt bovendien nog eens duizend gulden extra. „Maar daar gaat het niet echt om natuurlijk", meent de do cent. „Wat hier deze week ge beurt, maken onze leerlingen nooit weer mee. Hier kan geen theorielés tegenop. Ze werken ook beslist niet voor spek en bonen, maar zijn wel degelijk verantwoordelijk voor hun ei gen afdeling. Het normale per soneel is er ook wel hoor, dat werkt op de achtergrond mee, maar springt eigenlijk allepn maar in als er moeilijkheden zijn of als er lastige vragen be antwoord moeten worden. De leerlingen hebben zich maan denlang heel intensief voorbe reid, en ook V D zelf heeft er alles aan gedaan een succes van het project te maken. Van elke afdeling is een boekje ge maakt met informatie over de produkten: welke soorten oor knoppen zijn er, hoe komt de goudprijs tot stand, welke ma ten hanteert de modewereld, welke kleuren kun je combi neren enzovoort". Forse schemerlamp Omdat de docenten die hun leerlingen inspecteren even eens voorzien zijn van een grote V D-button op het col bert, worden zij door klanten soms ook aangezien voor per soneel. Een docent verkocht aldus op de eerste de beste dag al even tussen neus en lippen door een forse schemerlamp van 170 gulden. Deze: „Tja, je moet als docent toch ook laten zien dat je dat durft. Je kunt je tenslotte niet omdraaien als een klant je wat vraagt". „Heel wat anders dan een ge wone schooldag. Heel wat lan ger ook ja", vinden Sandra, Reinier en Franklin. Zij be mannen de Hi Fever-modeaf- deling, en dat bevalt heel best, al was het alleen maar omdat het de enige afdeling is waar de muziek de hele dag op forse sterkte wordt gedraaid. „Het is eerst even aftasten natuurlijk. Maar toen we hier de tweede dag binnenstapten, was het net of we er al een hele week had den gewerkt. Enige moeilijk heid in het begin was de be diening van de kassa, maar dat lukt nu prima. En daar gaat het toch maar om nietwaar?" „Toen de deuren de eerste dag opengingen was het wel even van bibber, bibber hoor", be kennen Annette, Ellen en Mare. Terwijl 'collega's' met het etaleren in hun vakken pakket stellingen oppoetsen en paaseitjes in hazelaar-takken hangen, herschikken zij de oorbellen op de bijouterie-af deling. Ze verzekeren plechtig dat ze nog niemand een dou blé-armband voor goud heb ben verkocht. „Ja, je kunt toch heel wat aanrommelen als je zou willen. Daarom valt het ook zo mee dat het echte per soneel niet constant om een hoekje staat te gluren, ze laten ons echt heel zelfstandig wer ken. Aan het verhogen van de omzet kunnen we hier zelf niet zoveel doen; de mensen kopen wat of ze kopen niets. Hoogstens kun je eens dóór- praten naar wat duurders". Vandaag is de topdag voor de mmo'ers. Niet alleen omdat dat voor élke verkoper een topdag is, maar vooral omdat dan bijna alle scholieren fami lie en vrienden verwachten om te zien hoe zij het er vanaf brengen. „En ze zijn verplicht om wat te kopen, dat snap je zeker wel". RONALD HOOIJENGA Gefröbel! Dat is de me ning van de directie van Grolsch over het besluit van de Amsterdamse ef fectenbeurs om achter de naam van dit beursfonds een ruitje te plaatsen. Grolsch is de 'eer' van dit ruitje te beurt gevallen, omdat deze internationaal opererende bierbrouwerij tot dusverre heeft gewei gerd gehoor te geven aan de wensen van het beurs- bestuur ten aanzien van de beperking van de be schermingsconstructies. Drs. P.P. Snoep, directievoor zitter van Grolsch, staat niet geheel onwelwillend tegen over de eisen van het beursbe- stuur, maar hij wil zich kenne lijk niet laten opjagen. De kwestie zal aan de orde komen tijdens het halfjaarlijks overleg met het administratiekantoor dat de certificaten van aande len van deze brouwerij uit geeft. Gefröbel is een keurige kreet in dit verband. Wie het oor te luisteren legt bij de directies van sommige andere beurs- fondsen kan rauwere kreten horen. U begrijpt al dat de kwestie van de beschermings constructies omstreden is. Zelfs beursfondsen die al gete kend hebben blijken allesbe halve gelukkig te zijn met de eisen die de Amsterdamse ëf- fectenbeurs stelt. Zuigkracht Gezien de geweldige zuig kracht die de grote internatio nale brouwerijconcerns uitoe fenen, lijkt het mij voor Grolsch niet onverstandig het ruitje voorlopig rustig te laten staan en een afwachtende hou ding aan te nemen. De officië le Stichting Toezicht Effenc- tenverkeer (STE) heeft het vijftien weigeraars hoort tus sen dit ongeregeld thuis. De kans van vijftien van dergelij ke strafbankoperaties zou de Amsterdamse effectenbeurs beslist geen goed doen. De op vattingen in de kringen van ondernemingen die overwegen open te gaan, kan de toch al niet florissante Amsterdamse beurs degraderen tot een in stelling met steeds verder wegzakkende omzetten. Niet vergeten mag namelijk worden dat een emissie of in- beursbestuur inmiddels ge maand niet overijld op te tre den en de 15 weigerachtige ondernemingen niet meteen naar het strafbankje der niet- officieel genoteerde fondsen te verwijzen. Ik kan mij bijvoor beeld indenken dat de directie van Grolsch een woede-aanval krijgt als de onderneming een plaats op dat strafbankje zou worden toebedeeld. Daar zit ten al Bobel, de Brederobedrij ven, de doodzieke Amerikaan se LTV Corp., Nederhorst, Rijn-Schelde-Verolme, de Ex ploitatie Maatschappij Scheve- ningen van wijlen Zwolsman, Text Lite Holding alsmede Vi- hamij-Buttinger. Geen van de troductie op een effectenbeurs in een ander EG-land steeds eenvoudiger wordt, terwijl onze grote banken op dit soort operaties steeds beter inge speeld raken. Ik geloof dat en kele niet zo geslaagde intro ducties van Nederlandse aan delen op buitenlandse beurzen niet langer als een norm mo gen worden gezien. Overtreders Tot de grootste overtreders van de decreten der effecten beurs op het gebied van de be schermingsconstructies beho ren CSM en de Wester Suiker raffinaderij. Deze twee aan el kaar gelieerde ondernemingen hebben in de jaren zeventig een ongeneeslijke allergie te gen ondermaatse bescher mingsconstructies ontwikkeld. CSM heeft destijds twee vijan delijke overvallen van de Sui ker Unie en Koninklijke Scholten-Honig (KSH) met veel moeite weten af te slaan. Even zlag het er destijds zelfs naar uit dat CSM deze overval alleen zou kunnen pareren door een fusie met Gist-broca- des in Delft en het bakkerij concern Meneba in Rijswijk. Die fusie ging mis, mede om dat er een procedurefout werd gemaakt die door de SER werd afgestraft. Op 14 november 1973 maakte de Suiker Unie bekend af te zien van haar bod dat ten doel had te komen tot een integra tie van de Nederlandse suiker industrie. Suiker Unie en Scholten-Honig hadden in hun pogingen om CSM in te pal men omvangrijke pakketten CSM-aandelen verworven. Uiteindelijk werd Het belang van 45 procent dat de Suiker Unie had opgebouwd in 1983 weer afgestoten. Het betrof 668.798 originele aandelen en 458.373 niet-royeerbare certifi caten van aandelen (nre's), die in de loop van 1983 tegen een koers van 108 gulden door Pierson, Heldring Pierson werden heruitgegeven. Gefailleerd Ondertussen was Scholten-Ho nig gefailleerd door een kunst- Slotkoers vrijdag 16 maart 1990 223.00 227.00 374.00 381.00 135.80 135.50 150.50 150.00 186.00 191.00 112.90 111.00 111.00 110.00 14.60 14.40 aalberts 69.00 68.50 acf hold c 36.50 36.50 ahrend gr c 217.50 216.00 air holl c 27.10 27.10 begemann belindo c berkel 136.00 137.00 321.80 boer druk 317.00 317.00 boer wink c 62.00 62 00 - 3300.00 3300.00 965.008 973.00 965.008 973.00 800.00 800.00 cvg gb c 93.00 delft instr 48.50 desseaux 246.00 dorp groep 34.80 econosto 329.50 emba 122.00 eriks hold c 121.00 flexovit c 91.00 lurness c 128.00 gamma hold 83.00 gamma h 5 pr 5 80 getronics 30.10 geveke 47.20 hal Ir u hein hold hoek's mach 175.00 holland sea holl.kloos 14.50 14.60 425.00 427.00 180.50 184.00 11.20- 11.20 ihc caland 44.00 43.50 indust.mij 210.00 210.00 ind.mij d90 211.00 inlolheek c 24.70 24.70 mg bb kond 567.00 567.00 70.00 71.50 70.20 71.50 66.00 68.80 kbb kbb c.pr. c koppelpoort 294.00 294.00 krasnapols. 195.00 landre gl c 60.90 maas beh c 101.50 195.00 101.50 40.10 40.90 695.00 685.00 mend gans 3750.00B 3750.00B mhv a'dam 22 00B 22.008 moeara 1215.00 1210.00 moeara opr 159500. 156000. moeara c op 15900.0 15700.0 moeara wb 16900.0 16900.0 vd moolen 29.20 29.00 nagron c 46.00 46.00 nal.inv.bnk 620.00 617.00 nbm-amslel 18.50 18.50 nedap 369.00 369.00 n spr.st c 9650.00L nkl hold c 338.00 337 00 tw kabelh c ubblnk unil 7 pr. unil 7 c pr unil.6 pr unil.4 pr union ver .glas nb v.transtiyp. west invest 24,00 west-inv wb westersuik wol.kl cp c suikerproject. Daarvoor werd in Londen een fabriek ge bouwd die tweemaal zoveel kostte als gepland was. KSH, die al jarenlang een kwakke lend bestaan leidde, maakte in september 1977 bekend dat de in haar bezit zijnde aandelen en certificaten CSM met een nominale waarde van 4,4 mil joen gulden in het kader van een noodzakelijke herstructu rering waren verkocht. Ik kan mij voorstellen dat de directie van CSM na deze he roïsche strijd om het onafhan kelijke voortbestaan der on derneming 'weinig of niets voelt voor een minder strin gente beschermingsconstruc tie. Nog in 1989 werd van de zijde van CSM verklaard dat gestreefd werd naar de „zwaarste bescherming tegen een overneming". Die zwaar ste bescherming bestaat uit het nrc, dat al in de jaren zestig door professor mr. W.C.L. van der Grinten als beschermings instrument was verworpen, omdat zo'n nrc de aandeelhou ders definitief alle zeggen schap ontneemt. Het aardige is nu dat het aan deel CSM op de Amsterdamse effectenbeurs, ondanks deze „zwaarste bescherming tegen een overneming", allesbehalve impopulair is. Het lijkt mij aardig om te vol gen hoe alle betrokken partij en de ontstane impasse gaan doorbreken. Er zal heel wat water bij de wijn moeten wor den gedaan. WIM VAN DER MEULEN Opnieuw vast Damrak AMSTERDAM Het Damrak sloot gisteren in een vaste stemming, wat kenmerkend was voor de hele week. Vraag vanuit de optiemarkt waar se ries afliepen, meevallende eco nomische cijfers in de VS en een kleine rentedaling waren de voornaamste oorzaken voor aanhoudende beleggingsvraag. Daar deden gunstige jaarcijfers in sommige gevallen nog een schepje bij. De totale omzet be droeg 1.6 miljard met enig overwicht voor de obligaties. De obligatiemarkt was goed prijshoudend. In de loop ^an de dag werd de toonbankuit gifte voor de 9 procent staats lening gestaakt en later werd bekend dat de lening 6,5 mil jard heeft opgebracht, 1,5 miljard meer dan het ministe rie van financiën had voor zien. Koninkijke Papier kon profi teren van vraag vanuit l tiemarkt. De koers steej 6 procent tot 42, Wehry boekte een voon van ƒ2,70 op ƒ74,70 en nen was ruim 3 procei op 67,50. DAF zette mars met bijna 1 vd 37,50. Hoogovens aanvankelijke winst vi™ op ƒ79,50 niet vasthoui sloot op 78. Krui^iJ Ahold boekte 1 125 en uitgever VI 1,70 tot 105,20. Daarentegen lag Huntei glas door de gematigde uitzichten fors lager op of 5 minder dan dom Nedlloyd was op 98,70 op retour en Fokker ƒ0,90 inleveren op J Pakhoed liet ƒ1,70 ligl 166,80. ■ï,1 iur

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 8