'faire-Schnur brengt jonge
emocratie in DDR slag toe
Gorbatsjov: nog meer
haast met hervormen
'PS slaat lente over: winter in woestijn, hitte aan oostkust
Florence verboden gebied
voor zwarte handelaren
Leipzig juicht voor 'Der Macher'
«%ENLAND
CeidócSouomxt
DONDERDAG 15 MAART 1990 PAGINA 5
th moest liegen
11 $r hulp contra's
flNGTON Voormalig Witte Huis
kerker Oliver North heeft verklaard
I in opdracht van zijn vroegere supe-
Jjohn Poindexter, en diens voorganger,
T McFarlane, heeft gelogen tegen het
Jkaanse Congres over de hulpverlening
^Nicaraguaanse contra's. North getuig-
|r de derde dag in de rechtszaak tegen
'fcrmalige veiligheidsadviseur Poindex-
Jj verscheen voor de onderzoekscom-
jen loog, loog en loog?", wilde de aan-
Dan Webb, weten. „Is dat niet een
jtd?"
^antwoordde daarop dat hij nooit onder
llogen had omdat zijn verschijnen voor
Iderzoekscommissie een informeel ka
il droeg.
Russen in Estland
massaal tegen
onafhankelijkheid
MOSKOU In de hoofdstad Tallin
van de Sovjetrepubliek Estland heb
ben gisteravond tienduizenden mensen
van Russische origine een demonstra
tie gehouden. Zij eisten dat deze Balti-
sche republiek afziet van haar streven
zich af te scheiden van de Sovjetunie.
Verscheidene sprekers zeiden de toe
komst met vrees tegemoet te zien. Ra
dio Moskou heeft gemeld dat er ook in
andere steden in Estland, kleinere, de
monstraties zijn gehouden. De aanzien
lijke Russische bevolkingsgroep in Est
land stelt zich teweer tegen de onaf
hankelijkheidsbeweging.
Roemenen stromen
Oostenrijk binnen
WENEN Duizenden Roemenen zijn
gisteren Oostenrijk binnengetrokken
om te ontkomen aan de visumplicht die
middernacht ingaat. In een laatste po
ging om de vluchtelingenstroom in te
dammen besloot de Oostenrijkse rege
ring maandag een visumplicht in te
voeren voor Roemenen. Oostenrijk
heeft jarenlang Oosteuropeanen opge
vangen, maar de laatste vluchtelingen
stroom uit Roemenië is het land klaar
blijkelijk teveel geworden. Sinds decem
ber hebben meer dan 150 Roemenen per
dag hun toevlucht gezocht in Oosten
rijk. Verwacht wordt dat in totaal 35.000
Roemenen zullen proberen het land
voor middernacht binnen te komen.
FLORENCE Met zijn jacht op
de zwarten lijkt Florence een Ita
liaanse versie van de apartheid te
hebben geschapen.
Onlangs heeft het gemeentebestuur
van Florence het centrum van de stad
tot verboden gebied verklaard voor
de Afrikaanse handelaren, de zoge
naamde vu'compra. Om de maatregel
kracht bij te zetten is de politie ver
sterkt met 240 man. Op iedere straat
hoek wordt gepatrouilleerd. Ruim een
derde van de inwoners van Florence
vindt dat de zwarte handelaren, die
gewoon zijn op een doek of krant hun
prullaria te koop aan te bieden,
moeten worden teruggestuurd naar
hun land van herkomst. Door deze ra
cistische affaire is de burgemeester
van Florence inmiddels ten val ge
bracht. Volgens de zwarten, die sinds
maandag in hongerstaking zijn, koe
len de autoriteiten hun tegen de
drugscriminelen gerichte agressie ten
onrechte op de vu'compra.
Europees Parlement wil
verbod op tabaksreclame
STRAATSBURG Een meerderheid in het
Europees parlement wil een absoluut verbod
op reclame voor tabaksprodukten, zo bleek
gisteren in Straatsburg bij de stemming over
een voorstel van de Europese Commissie.
EG-commissaris Vassou Papandreou wil
voorlopig alleen de regels voor reclame voor
tabaksprodukten in de EG-landen gelijktrek
ken. Dat betekent onder meer een duidelijke
waarschuwing voor de gezondheid bij elke
reclame-uiting en een verbod op indirecte re
clame en reclame in jeugdtijdschriften. Een
algemeen reclameverbod, zoals dat nu al van
kracht is in Italië en Portugal acht Papan
dreou pas na 1992 haalbaar, gezien de tegen
wind die onder meer uit Nederland en het
Verenigd Koninkrijk is te verwachten.
vine
w'*'
l
d"' '-BERLIJN De
En ierang heeft zijn doel
teli it en is keihard te-
sev »komen op de gooier:
gang Schnur. Groter
''zijn afgang niet kun-
j ijn. In zijn val sleept
rt~t iet alleen zijn partij
jkratischer Aufbruch
maar ook de twee
•e partijen in het on-
ddJilijke verbond onder
aam 'Alliantie voor
land'.
Dai
het
'-D.
1
t l
laat
LIANTIE VOOR DUITSLAND' NIET LANGER GELOOFWAARDIG
houdt het lawine-ef-
ho 'et °P' Westduit-
IU en de 'architect' van
lianz, bondskanselier en
'oorzitter Helmut Kohl,
irnstig in verlegenheid
;ht. Het ergste is echter
:hnur met zijn optreden
itijl van wijlen Uwe Bar-
de nog niet eens geves
democratie in de DDR
•are slag heeft toege-
Welke politicus mag je
land nog geloven nu
le voorzitter van de par-
i zich van het begin af
gekeerd tegen de com-
tische SED en haar op-
PDS, deel heeft uitge-
van de Stasi het ver-
ke bespioneringssysteem
itgerekend die partij?
idvanen
ikratischer Aufbruch
in de Allianz de enige
emer met een schoon
Partner CDU was
aar de trouwe water
van de almachtige
De DSU, de Oostduitse
van de oerconservatieve
duitse CSU, is een verza-
ekken gebleken van
Ivanen'. Meer dan veertig
int van de leden blijken
tunisten, die tot voor
nog lid waren van de
Bovendien heeft de
itter van de DSU, domi-
Hans-Wilhelm Ebeling,
verstrikt in leugens over
optreden voor en tijdens
mwenteling in de DDR.
is bij de politiek overge-
jj. ge DDR-burgers niet on-
nerkt gebleven.
erste onvergefelijke fout
y Schnur heeft gemaakt is
mij met zijn belaste Stasi
den plaats heeft genomen
het hoofd van de partij
okratischer Aufbruch.
)teJ] olgens heeft hij niet de
1 gehad ruiterlijk toe te
n wat leden van het bur
gercomité in de archieven van
de Staatsveiligheidsdienst over
hem hadden aangetroffen. In
tegendeel, net als in 1988 de
toenmalige ministerpresident
van de Westduitse deelstaat
Schleswig-Holstein Uwe Bar-
schel deed, kwam hij met ont
kenningen onder ede en met
een tegenoffensief tegen de
mensen die zijn laakbare op
treden hadden ontdekt. Dat
had na Barschels afgang toch
vrijwel niemand nog voor mo
gelijk gehouden. Net als toen
trapte nu zowel de nabije als
de wijde omgeving erin. Zelfs
Unions-politici in Bonn en
Muenchen spraken van een
infame zwartmakerij-campag-
ne tegen die integere politicus
Schnur, zijn partij en de Alli
antie.
Averechts
Schnur heeft uiteraard vanaf
het begin geweten dat hij loog.
Hij beweert dat te hebben ge
daan om zijn partij zo vlak
voor de verkiezing geen scha
de toe te brengen. Nu de zaak
is uitgekomen, is het resultaat
averechts gebleken.
Het bestuur van Demokrati-
scher Aufbruch wist uiterlijk
maandag van Schnurs schan
dalige leugens. Het maakte
zich prompt medeplichtig.
Dinsdag nog eiste DA-be-
stuurslid Kuelze van PDS-
voorzitter Gysi en PDS-minis-
terpresident Modrow excuses
voor de moddercampagne die
zij tegen Schnur zouden heb
ben opgezet
Maandag was ook Kohls West
duitse CDU op de hoogte.
Aanvankelijk zweeg ook zij.
Totdat gisteren het - CDU-ge-
zinde(!) - dagblad Die Welt in
een voorpublikatie de 'affaire-
Schnur' wereldkundig maakte.
Wat sindsdien gebeurde, be
wijst hoezeer de Allianz-partij-
en op afstand worden bestuurd
door de Unions-partijen in de
Bondsrepubliek. Nota bene op
een persconferentie van de
Westduitse CDU in West-Ber-
lijn kwam DA-bestuurslid Bri
gitte Koegler met Schnurs
schriftelijke erkenning van
zijn Stasi-verleden en de aan
kondiging van zijn onmiddel
lijke aftreden.
In Leipzig had Kohl gisteren
de ondankbare taak om de
scherven die Schnur heeft
veroorzaakt te lijmen. Uitgere
kend in Leipzig heeft Kohl
een groot krediet. Dankzij de
verenigings-euforie die daar
nog volop heerst, bleven de
mensen hem toejuichen. Maar
het beeld in het uiterst Kohl-
gezinde zuiden kan bedriegen.
Zondag zal blijken of de affaG
re-Schnur beperkt is gebleven
tot een 'arbeidsongeval'.
'Der Macher' groet zijn aanhangers in Leipzig.
LEIPZIG Helmut Kohl
heeft duidelijk het lek
kerste tot het einde be
waard. Meer dan een
kwart miljoen mensen
wachtte gisteren op het
Karl Marxplein in het
hart van Leipzig op zijn
laatste campagne-optre
den. Leipzig, motor van
het verzet tegen het
bewind van Erich Honec-
ker, haalde juichend een
held binnen.
De Allianz van samenwerken
de Oostduitse christen-demo
craten heeft voor de gelegen
heid alle registers opengetrok
ken. Voordat de Westduitse
bondskanselier zijn opwach
ting mag maken, jodelt een Ti-
roler orkest op de trappen van
het Operagebouw de menigte
warm. Als het bloed eenmaal
sneller stroomt wordt het lied
'God zij met jou, mijn Saksen-
land' aangeheven. Even na
vijven verschijnt Kohl. Niet
van achter de coulissen, neen,
omgeven door partijvrienden
en nerveus spiedende veilig
heids-functionarissen baant hij
zich een weg door het uitzinni
ge publiek naar het spreekge
stoelte. Onderwijl schakelt het
orkest naadloos over op mars
muziek.
Als het aan Leipzig ligt, zoveel
wordt duidelijk, wint de Alli
anz zondag met glans de parle
mentsverkiezingen. Uiteraard
hebben zich op het plein niet
alleen supporters van Kohl
verzameld. Naar schatting en
kele tienduizenden progressie
ve kiezers doen veilig in de
achterste rijen alle moeite om
de feestvreugde met gefluit te
overstemmen. Het mag niet
baten. Hun spandoeken met
teksten als 'bedankt, meneer
Kohl, voor Pepsi en de Bild-
zeitung' zijn vele malen klei
ner dan de lakens met het op
schrift 'Kohl, kanselier voor
alle Duitsers'.
Het geduld van de toeschou
wers wordt danig op de proef
gesteld. De Allianz bestaat uit
drie partijen, en namens elk
van hen wil iemand het woord
voeren. Het vervelende is dat
alle sprekers ongeveer hetzelf
de zeggen. Zo snel mogelijk
hereniging van de beide Duits-
landen, een vrije marktecono
mie, vrede en voorspoed. Dan
is de beurt aan Kohl. Hij be
dankt de Amerikanen, de Po
len en de Hongaren, hij be
dankt Gorbatsjov. Allen heb
ben hun aandeel geleverd aan
de totstandkoming van deze
historische verkiezingen.
Kohl geen begaafd redenaar is
speelt in deze ambiance geen
enkele rol. Hier gaat het om
steekwoorden, om sleutelbe
grippen als 'eenheid', 'vrij
heid', 'D-mark' en 'nooit meer
oorlog'. Als die vallen gaan de
vlag omhoog en de handen op
elkaar. Voor Leipzig is Kohl
'Der Macher'. Na drie kwar
tier spreken neemt de bonds
kanselier afscheid met de be
lofte over vier jaar bij de vol
gende verkiezingen terug te
komen, maar dan als kanselier
van héél Duitsland.
Een somber
kijkende pre
mier Ryzjkov in
het Russische
parlement. Hij
werd er giste
ren van be
schuldigd be
trokken te zijn
geweest bij de
duistere ver
koop van Sov
jettanks naar
het buitenland.
Ryzjkov ont
kende bijkans
stikkend van
woede de aan
tijging en
maakte van de
gelegenheid
gebruik om zijn
gal te spuien.
,,De laatste tijd
wordt alles wat
de regering
doet zo zwaar
bekritiseerd en
gehekeld dat
het voor ons
onmogelijk
wordt om te
werken. Als die
sfeer niet ver
betert treden
wij af".
FOTO: TASS
MOSKOU ,,Ik zweer
plechtig dat ik de bevol
king en het land waarach
tig zal dienen, de grond
wet van de Sovjetunie
strikt in acht zal nemen,
om de rechten en de vrij
heden van de burgers te
garanderen en naar eer en
geweten de zware taak
van het presidentsschap
die mij is opgelegd te ver
vullen".
Met deze woorden aanvaardde
Michail Gorbatsjov vanmor
gen in Moskou het president
schap van de Sovjetunie. De
plechtigheid vond plaats in de
zaal van het Congres van
Volksafgevaardigden, het par
lement; dat met een stemmen
verhouding van 495 tegen en
1.329 voor Gorbatsjov heeft
aangewezen als eerste presi-
dent-nieuwe-stijl. Dat aantal
tegenstemmers was verrassend
hoog. Van de afgevaardigden
onthielden 350 zich van stem
ming.
Nadat de uitslag van de stem
ming bekend was gemaakt en
hem een ovationeel applaus
ten deel was gevallen, legde
Gorbatsjov, met zijn hand op
de in rood gebonden editie van
de grondwet, voor het eerst in
de geschiedenis van de Sovjet
unie de presidentiële eed af.
De* uitslag van de stemming
was bekendgemaakt door po-
litburolid Jegor Ligatsjov.
Gorbatsjov was de enige kan
didaat voor het presidentschap
en is gekozen voor een ambts
periode van vijf jaar. Vanaf
1995 zal de president door de
bevolking van de Sovjetunie
worden gekozen.
Dat Ligatsjov, de leider van de
conservatieve stroming onder
de parlementariërs, het besluit
van het Volkscongres wereld
kundig mocht maken, wordt
door waarnemers gezien als
een manier van de Sovjetlei
ding om de eenheid binnen de
hoogste gelederen te tonen. In
een toespraak beloofde Gor
batsjov zijn nieuwe, vergaande
bevoegdheden te zullen ge
bruiken om meer vaart te zet
ten achter de hervormingen.
Debatten
Eigenlijk had Gorbatsjov gis
teravond, direct na de stem
ming, al beëdigd kunnen wor
den. Maar kennelijk wilde
men de plechtigheid op een
wat gepaster uur laten plaats
vinden. Daarom werd de uit
slag van de stemming geheim
gehouden tot vanochtend.
Een principiëel punt dat giste
ren tot hevige debatten leidde,
betrof het al dan niet scheiden
van de presidentiële en partij
macht. Gorbatsjov is immers
ook nog steeds partijsecretaris.
Sommigen waarschuwden dat
die scheiding „een kunstmati
ge oppositie veroorzaakt tegen
de regeringsmacht. En die kan
tot burgeroorlog leiden". An
deren zagen de kwestie wat'
simpeler. „Zolang er geen
meerpartijenstelsel in dit land'
bestaat, is het normaal dat
Gorbatsjov partijleider blijft",-
meende de bekende oogarts
Fjodorov.
Het Academie-lid Boenitsj stel
de, dat de president tot het ko-'
mende 28e partijcongres ook
gewoon de andere functie kan^
behouden. Na dit partijcongres
verandert de situatie in de
partij dermate, dat Gorbatsjov
de functie van partijleider niet
meer nodig zal hebben, voor
spelde hij.
De communistische partij, die
op dit congres officieel haar
machtsmonopolie kwijtraakte
doordat het betreffende artikel
in de grondwet werd ge
schrapt, zal naar alle waar
schijnlijkheid de komende
maanden sterk aan invloed in
boeten. Een opiniepeiling gaf
gisteren aan dat nog maar vier
procent van de bevolking ge
looft dat de partij in het belang
van het volk werkt.
Deze verkiezing van een presi
dent met uitvoerende macht is
met recht een historisch mo
ment genoemd in de geschie
denis van de Sovjetunie. Zoals
het Politburolid Jakovlev op
merkte: „we markeren nu de
overgang van collectieve ver
watering naar persoonlijke
verantwoordelijkheid".
chri «J
;erï hn onze correspondent
5 Mare de Koninck)
ISHINGTON Down-
tieifn Baltimore was deze
:k met 33 graden Celsi-
de heetste plek in de
elijke Verenigde Sta-
en het wat zuidelijker
fJegen Washington deed
daar maar een 1 I
voor onder. De beroemde
Japanse kersebomen in de
Amerikaanse hoofdstad
zullen morgen het hoogte
punt van hun bloesem
pracht bereiken, iets wat
de jaarlijkse cherry-blos-
som-parade over twee
weken tot een ana
chronisme zal maken.
„Het is alsof we in een magne
tron wonen. Alles bolt uit als
popcofn," zegt directeur Mare
Cathy van het National Arbo
retum in Washington. Winke
liers maken melding van een
plotseling tekort aan barbe-
ques en de apothekers kunnen
de vraag niet aan naar medi
cijnen tegen hooikoorts.
Hoe anders ziet het eruit in
het westen van de Verenigde
Staten. Daar zorgen extreem
koude luchtmassa's voor hevi
ge sneeuwval tot in Nevada en
New Mexico toe. Doorgaans is
de woestijn daar medio maart
al gloeiend heet. Salt Lake
City is nu echter lamgelegd
door 20 centimeter sneeuw.
In het centrale deel van de
Verenigde Staten ligt het 'slag
veld' tussen de koude en de
warme lucht en daar doen zich
de verwoestingen voor van
talrijke tornado's. Van Illinois
in de Midwest tot Kansas in de
Great Plains hebben de wer
velwinden voor tientallen do
den gezorgd en voor de ver
nieling van honderden huizen.
Doorgaans is de late zomer het
tornado-seizoen en doen de
'twisters' zich vooral voor in
het diepe zuiden van de VS.
Dat moeder natuur in Ameri
ka blijkbaar de lente overslaat
en van geen compromis tussen
winter of zomer wil weten,
heeft volgens de weerkundi
gen in de VS niets te maken
met het milieu of meer in het
bijzonder het broeikaseffect.
„Er ligt toevallig een hardnek
kig hoge-druk-gebied boven
de Bermudas en dat pompt de
hete vochtige lucht uit de Golf
van Mexico naar. het noordoos
ten van het continent. In Ne
vada zitten ze nu in een ijskast
en geloven ze niets van het
broeiskasverhaal. En gelijk
hebben ze", zegt Washingtons
weerman Bob Ryan.
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET RAADSEL VAN STRAAT MAGELHAES
3 De dag breekt aan en Van Noort geeft bevel het an-
op te halen en tot de aanval over te gaan. Maar op dat mo-
t komt de bootsman, Wouter Sybrandi, hijgend aangesneld,
igneurl", roept hij; „de Spanjaard is er van door.... en met
boot. Hij moet de Spaanse schepen hebben gewaar-
Dat ziet er bedenkelijk uit. Want wat kan Van Noort
i tegen de overmacht van drie schepen? Dan maar alle
zeilen bijgezet en de vlucht genomen. Bevelen klinken, zeilen
worden gehesen, alles is in rep en roer, maar vóór het schip zich
kreunend en krakend op een nieuwe koers heeft gelegd, verschij
nen de drie Spaanse schepen om de bocht en openen het vuur.
Weliswaar verdedigt Van Noort zich zo goed en zo kwaad als hij
kan, maar zijn. schip is verloren. Bovendien steekt de wind op,
die binnen een uur tot stormkracht aanwakkert.
Patrouille
Een eenheid van het (christelijke) Libanese leger op patrouille in een van de straten van Bayrut.
Maar er wordt niet alleen gestreden tussen de christelijke legers van Aoun en Geagea. In islami
tisch Zuid-Bayrut woeden gevechten tussen de pro-Syrische Amal-militie en de pro-lraanse Hezbol-
lah-beweging. De fundamentalistische Hezbollah (Partij van God) strijdt al ruim drie jaar met met
de meer seculiere Amal-militie om de heerschappij over de 1,3 miljoen sji'iten in Libanon. Daarbij
zijn al meer dan 950 mensen gedood.
FOTO: AFP
Syriërs
verscherpen
bewaking
Zuid-Bayrut
BAYRUT Syrische
troepen bewaken de toe
gangswegen tot twee shi'i-
tische sloppenwijken irf
het zuiden van de Libane
se hoofdstad Bayrut, om
dat ze er rekening mee
houden dat de westerse
gijzelaars de stad uit wor
den gesmokkeld.
Iedereen die de sloppenwij
ken verlaat, wordt grondig
gefouilleerd. Zelfs begrafe
nisstoeten worden staande
gehouden om de kisten te
kunnen nakijken. Volgens
sjeik Mohammed Mehdi
Shamseddin, de geestelijk
leider van de shi'itische ge
meenschap in Libanon, zou
den alle westerse gijzelaars
nog in leven zijn. Voor zover
bekend worden achttien
westerse gijzelaars in Liba
non vastgehouden. Van hen
zit AP-correspondent Terry
Anderson, die op 16 maart
1985 werd ontvoerd, het
langst vast.
