Wat is er nog over
van de Sovjetunie?
foidóe Somatit
VERKIEZINGEN MET VERSTREKKENDE GEVOLGEN
Militairen
YS gaan drugs, -
onderscheppei
België gaat g
melk op dioxinfc
controleren r'
Marilyn Monroe
herleeft door
computeranimatie
Manuscript Sartre over i
Flaubert wordt geveild
BUITENLAND
VRIJDAG 9 MAART 1990 PAGIN
MOSKOU De verkie
zingen van afgelopen zon
dag in de drie grootste
Sovjetrepublieken kunnen
gemakkelijk afgedaan
worden als weer een nieu
we oefening in pseudo-de-
mocratie, bedoeld om de
communistische partij aan
de macht te houden. Niet
alleen was 80% van de
kandidaten lid van de
partij, maar ook moet een
groot deel van de proce
dure herhaald worden
omdat in veel kiesdistric
ten geen van de kandida
ten de vereiste helft-plus
een der stemmen kreeg.
Wat zondag in de Sovjetunie
is gebeurd, moet echter niet
te gemakkelijk worden afge
daan. De sterke positie van
de hervormingsgezinden in
de voorlopige uitslag van de
Russische Republiek - ver
reweg de dichtstbevolkte re
publiek van de Sovjetunie -
is een bewijs dat het traditio
nele stemgedrag van de Rus
sische bevolking verleden
tijd is. De kiezers zijn meer
ontwikkeld geworden.
In combinatie met de huidige
verschuivingen in de politie
ke structuur - van commu
nistische partij naar staats
macht, van centrum naar re
publieken - kan deze her
groepering van de kiezers de
aard van de politieke macht
in Moskou drastisch veran
deren.
Vorig jaar april werden de
eerste verkiezingen in de
Sovjetunie met meerdere
kandidaten (voor het Con
gres van Volksafgevaardig
den) een protest tegen de al
macht van de ^partij. Bijna
een jaar later is nog steeds
een element van protest aan
wezig: iedere kandidaat die
toegaf een full-time appa
ratsjik te zijn was sterk in
het nadeel.
Vijf jaar
Gorbatsjov
MOSKOU —„Het belang
rijkste is om het leven van
de burgers te verbeteren",
zei Michail Gorbatsjov bij
zijn aantreden op 11 maart
1985 als voorzitter van het
centrale comité van de
communistische partij van
de Sovjet-Unie. Vijf jaar
later blijkt dat hij de Sov
jet-bevolking wel een gro
tere persoonlijke vrijheid
heeft gegeven maar dat de
economie van het land
verder in het slop is ge
raakt. Volgens velen moet
de zwaarste tijd echter nog
komen: burgeroorlog, eco
nomisch crisis en het uit
eenvallen van de Unie
dreigen. Niemand weet
dan ook -of Gorbatsjov ook
zijn tweede lustrum zal
halen.
De kiezers weten nog even
zeker wat ze niet willen -
meer van hetzelfde oude
collectivistische gezwam dat
door de dagelijkse praktijk
wordt tegengesproken -
maar beginnen er nu over te
denken wat ze dan wel wil
len. Temidden van antieke
retoriek en Utopistische hoop
tekenen zich de omtrekken
af van een Sovjetunie met
een meer-partijenstelsel.
Dominantie
Die zijn echter moeilijk te
bespeuren wanneer men de
kandidaten voor het parle
ment van de Russische Re
publiek bekijkt. Afgezien
van de dominantie van par
tijleden, waren de meeste
kandidaten het eens over de
noodzaak van hervormingen
en beloofden allemaal zich te
zullen inzetten voor een
combinatie van zaken die ze
nooit kunnen waarmaken:
geen inflatie, volledige werk
gelegenheid, het voortbe
staan van co-operatieve on
dernemingen (binnen zekere
grenzen) en behoorlijke toe
levering van voedsel en con
sumptiegoederen.
Voor de eerste keer verdeel
den de kandidaten zich ech
ter in politieke blokken die
door de kiezers gezien kun
nen worden als rechts, links
en centrum van een duide
lijk politiek spectrum. Rechts
van het centrum (volgens de
Russische definitie) bevindt
zich de Sociaal Patriottisti
sche Beweging, met een nei
ging naar traditionalisme
met hervormingselementen;
links van het centrum be
vindt zich het Democratisch
Blok dat roept om snellere
hervormingen en meer de
mocratische instituties. In
het centrum bevinden zich
diegenen die zich met geen
enkel blok identificeren
maar het best de Gorbatsjo-
vieten genoemd zouden kun
nen worden.
Extremen kwamen bij de
verkiezingen van zondag
nauwelijks voor. Extreem
rechts (de Russische nationa
listen) was niet expliciet ver
tegenwoordigd. De kandida
ten die wel voor hun ex
treem-rechtse overtuigingen
uitkwamen kregen nog geen
10% van de stemmen. Ex
treem links kon of geen kan
didaten nomineren of boy
cotte de verkiezingen.
De keuze was voor de kie
zers dus ogenschijnlijk veel
gematigder dan het geval zou
zijn geweest als alle groepen,
en niet alleen de officieel ge-
registreerden, kandidaten
hadden mogen nomineren.
Het Democratisch Blok om
zeilde de partijlid/niet-partij-
lid discussie. Verkondigend
het partijradicalisme van Bo
ris Jeltsin en de onbuigzame
democratische geest van An
drei Sacharov te verenigen,
stelden de democraten zowel
partijleden als niet-partijle-
den kandidaat.
Het is een overtrokken gene
ralisatie om partijlidmaat
schap te beschouwen als de
enige indicatie van de indivi
duele politieke positie van
een kandidaat. Nu de ideolo
gische inhoud ervan weinig
meer om het lijf heeft en het
carrière-aspect van groter
belang is geworden, is partij-
lidmaatschap meer te verge
lijken met het lidmaatschap
van de gevestigde kerk in
het verleden: noodzakelijk
voor iemand die macht wil,
en een getuigenis niet zozeer
van iemands persoonlijk ge
loof als wel van zijn status
als maatschappelijk gezind
en sociaal verantwoordelijk
lid van de maatschappij.
Andre naam
Een maafhd geleden werden
de politieke tegenstellingen
binnen de partij duidelijk
met de inauguratie van het
Democratisch Platform. Een
criticus beschreef het als Le
ninisme zonder Lenin, een
ander als sociaaldemocratie
onder een andere naam. De
stromingen binnen de partij
weerspiegelen echter precies
de rechts-linksblokken die
zondag tegen elkaar streden.
Traditionele communisten
verdedigen het recht van de
partij op de leidende rol in
de maatschappij; het Demo
cratisch Platform gelooft dat
de communistische partij
geen speciale rol heeft en zou
moeten zijn als iedere andere
partij. De traditionalisten
willen discipline binnen de
partij, een - indien noodza
kelijk gemoderniseerde -
versie van democratisch cen
tralisme; het Democratisch
Platform wil democratie bin
nen de partij, met het recht
georganiseerde fracties te
vormen en bescherming van
de rechten en inzichten van
minderheden.
Verkiezingen in Moskou: een stembusstrijd tussen conservatieven en hervormers.
FOTO: AFP
van de Sovjetunie woont -
en de hoofdstad ook de zetel
is van de nationale rege
ring - betekent dit verschil
een conflict, een nieuwe
machtsverlamming.
De nieuwe stellingnames zijn
nu zichtbaar in alle aspecten
van de Sovjetpolitiek. Partij
leden die deel uitmaken van
het Democratisch Platform
werden gesteund door het
Democratisch Blok, evenals
vele kandidaten die geen lid
zijn van de partij. Ook steun
den de aanhangers van het
Democratisch Blok Jeltsins
radicale Interregionale
Groep van Afgevaardigden
van de Opperste Sovjet,
waarin zich ongeveer een
jaar geleden dezelfde opsplit
sing in rechts en links heeft
voltrokken.
Het Democratisch blok heeft
tegenstanders onder zowel de
partijtraditionalisten als de
gewone mensen wier voor
vaderen hun bloed vergoten
hebben voor de revolutie en
die markteconomie zien als
de eerste aanzet tot moor
dende economische competi
tie, met rijkdom voor een
kleine elite en armoede voor
de rest. Deze mensen steu
nen de Sociaal-Pattriotisti-
sche Beweging, met een paar
afwijkingen naar extreem
'rechts'.
Republieken
In het nieuwe parlement van
de Russische Republiek zul
len de bloksgewijze groepe
ringen van de recente ver
kiezingen waarschijnlijk een
belangrijker rol spelen dan
in de federale Opperste Sov
jet, die een jaar eerder geko
zen is. Waarschijnlijk zal het
nieuwe parlement, nu de
macht verschoven is van het
centrum naar de republie
ken, ook meer macht en in
vloed hebben dan zijn mach
teloze voorganger.
Als, en dat is wel te ver
wachten, het nieuwe parle
ment van de Russische Re
publiek, beduidend meer her
vormingsgezind is dan de
Opperste Sovjet, kunnen de
twee regeringslichamen met
elkaar in botsing komen.
Ging het om een andere
Sovjetrepubliek, dan zou dit
gezien kunnen worden als
niet meer dan een gezonde
uitdrukking van regionale
verschillen. In de Russische
Republiek, waar meer dan
eenderde van de bevolking
Juist nu Gorbatsjov, met zijn
plannen voor een presidents
schap met verregaande be
voegdheden, probeert een
einde te maken aan de huidi
ge verlamming aan de top en
de verschuiving van de
macht te verzekeren van het
partijapparaat naar de staat
(en uiteindelijk misschien
het federale gekozen parle
ment), verandert het parle
ment in de grootste en be
langrijkste republiek van sa
menstelling en functie. Daar
bij komt nog dat dit machti
ger parlement ook een eigen
president zal kiezen. Binnen
een jaar, misschien nóg
eerder, zal Moskou het toneel
zijn van de strijd tussen twee
presidenten om de controle
over wat er van de Sovjetu
nie overgebleven is.
WASHINGTON De V{sl
nigde Staten zijn van planF e'
tra oorlogsschepen en vliegP
gen in het Caribisch gebiefë
te zetten om drugs uit Zfla.r'
Amerika te kunnen on#tie
scheppen. Ook zal bij v
nieuwe grote actie tegen re
dovende middelen de surv^
lance met radar in het Citar
bisch gebied en de Golf ï"e
Mexico worden uitgebreid; n
hebben Amerikaanse defe#:tl
functionarissen gisteren h
zegd. De radarsurveillaP^1
moet de drugssmokkelaars^1
zee en in de lucht reeds rr,.
voor het bereiken van Pie
Amerikaanse grens opspel
zodat de autoriteiten in de|M
gepaste maatregelen kunW
treffen.
Assad blijft teg
Israël vechten r»
DAMASCUS De Syrifvai
president Hafez Assad h#4.6
zich gisteren in een bitf^ 9
toespraak nogmaals sterk|7'e
gen Israël gekeerd en gezpvE
dat zijn heilige oorlog tegeiis,
joodse staat zou voortdi|en
„tot het eind der tijden". W|"
ge week leek het erop dat|ran
sad 'om' was, nadat was uijjran
lekt dat er vorig jaar in FM/
diepste geheim bespreking
hadden plaatsgehad tussen L®]
rische en Israëlische ambtek F
ren. Volgens Assad pluktbrar
raël als eerste land de vriik9..
ten van de veranderingen^5
Oost-Europa. „Socialistisfeo-Ï
landen die eerst tegen Isgpe
waren, ontvangen nu prolstu
raëlische delegaties. De zioKere
ten zijn nu overal actief. in 1
oefenen invloed uit op de
dia, die ze hebben geïahtri
treerd", aldus Assad. ft*
BRUSSEL België gaat
strenge controle instellen
de eventuele aanwezigftdel
van dioxine in melk. Voortfruil
gaat men vier maal per jaar
zestien plaatsen in het ljj^g
verse melk onderzoeken oifo 1
zien of er het kankerverwgen
kende dioxine in voorkop-11
Ook verpakte melk zal reP|j.
matig worden onderzocht.]^ 1
melk afkomstig van melk&en
en in de buurt van vuil\|0-i:
brandingsinstallaties zal eidel
in de gaten gehouden worif®"
Het onderzoek wordt uifo |-
voerd door een instituut iden
de univérsiteit van Luik. idei
wekken dan wanneer een
computeranimatie van een
werkelijk bestaande en beken
de levensvorm als een hert of
een kat echt moet lijken. Im
mers, niemand heeft ooit een
watermonster gezien. De enige
beperkingen voor levensechte
animatie zijn volgens Kay tijd
en geld.
Vliegende auto's
Kay gelooft dat 'The Abyss'
een definitief einde heeft ge
maakt aan de aanhoudende
twijfels van sommige regis
seurs en producers over com
puteranimatie: namelijk dat te
zien is dat zij electronisch tot
stand gekomen zijn. „We gelo
ven dat we nu een punt be
reikt hebben dat van de effec
ten niet meer af te zien is met
welke technieken ze gemaakt
zijn". ILM's computerkunste
naars werken nu aan 'Back to
the Future III'. Bij deze film
wordt computeranimatie meer
gebruikt om technische pro
blemen op te lossen dan om
vreemde wezens te creëren.
Een voorbeeld. In deel twee
van de 'Back to the Future'-
trilogie ging de held, gespeeld
door Michael J. Fox, de lucht
in met een De Lorean-wagen.
De scène vol vliegende auto's
werd opgenomen op een con
ventionele set waarbij de au
to's aan kabels in de lucht ge
houden werden door hijskra
nen. De kabels werden per
computer weggeretoucheerd.
„Het werk is meer subtiel. Ele
menten toevoegen of dingen
die je niet wilt weghalen", zegt
Kay. De filosofie van ILM is
pragmatisch. Computeranima
tie wordt gezien als een mid
del om meer spannende en
goedkopere films te maken, en
niet als een doel op zich. „Veel
mensen in deze branch hebben
zich het doel gesteld een volle
dig door de computer geani
meerde speelfilm te maken.
Maar dat is voor ons geen re
den het ook te proberen.",
luidt het commentaar van
Kay.
„Wij geloven dat deze techno
logie gebruikt moet worden als
het verhaal het nodig heeft, en
niet andersom". Kay is scep
tisch over gesimuleerde ac
teurs en actrices in filmrollen.
„Het probleem zit 'm volgens
mij niet in de computeranima
tie op zich, maar meer in de
artificiële intelligentie van de
computer. Het uiterlijk van de
computersimulatie is een ding,
de personage leren te acteren,
geloofwaardig te zijn en de
juiste emoties uit te beelden is
een tweede. En zover zijn we
nog lang niet". Ook vraagt
Kay zich af of mensen werke
lijk door de computer gesimu
leerde sterren willen zien. „Ik
denk dat de mensen naar de
bioscoop gaan om mensen te
zien, en dan bedoel ik échte
mensen".
NICK NUTTAL
(c) The Times, Londen
LONDEN - In de nabije
toekomst wordt het voor
filmregisseurs mogelijk de
oude, lang verdwenen
sterren van het witte doek
te 'casten' voor nieuwe
speelfilms. Computerwe
tenschappers hebben een
electronische Marilyn
Monroe gecreëerd die,
naar hun zeggen, een ver
bluffende gelijkenjs ver
toont met de legende.
Een kort fragment waarin
een computersimulatie
van de actrice de beroem
de scène met de opwaai
ende rok (uit Billy Wil-
ders 'The seven year itch')
speelt, zal over ongeveer
drie maanden uitgebracht
worden.
Verantwoordelijk voor deze
doorbraak is een team van we
tenschappers van de Universi
teit van Genève. Zij hebben
zich jarenlang beziggehouden
met de perfectionering van
animatie-software om met de
computer filmhelden en -hel
dinnen als Monroe en Hump
hrey Bogart weer tot leven te
kunnen wekken.
De woordvoerder van het Ge-
neefse team, professor Nadia
Thalman, zegt dat nog ge
werkt wordt aan een electro
nische Elvis Presley en Ma
donna. Zij vertelt ook dat bij
vroege pogingen een compu
ternabootsing van Monroe te
creëren de gelijkenis treffend
was, maar dat haar haar en
kleren leken op die van een
barbiepop.
De nieuwe, met behulp van de
computer gemaakte scène
waarin Monroe's witte geplis-
seerde rok omhoog gewaaid
-word door de warme lucht uit
een metrorooster heeft echter
de grenzen tussen kunstmatig
heid en werkelijkheid over
schreden. Zelf de huidtint, van
iedereen anders en verschrik
kelijk moeilijk te reproduce
ren, maakt een authentieke
indruk. Ook Marilyns electro
nisch nagebootste, blonde, gol
vende haar is niet van echt te
onderscheiden. De kleren voe
gen zich naar haar lichaam en
de lucht. Professor Thalmann
heeft goede grond te geloven
dat het project binnen een
paar jaar niet meer beperk
hoeft te blijven tot het labora
torium en in speelfilms ge
bruikt kan worden.
Amerikaanse tv maakt stiefkinderen
kaanse televisie overigens niet.
Een gezellige b(h)uisvriend die
programma's aan elkaar praat
en vanuit een studio de kinde
ren vertelt wat er komen gaat,
daar zien ze in Amerika het
nut niet van in. De kinderen
weten allang wat er komen
gaat.
Met het kinderbelang op het
oog zijn groepen verontruste
ouders onlangs weer eens be
gonnen met een kruistocht te
gen geweld op de televisie. In
antwoord op die aktie zijn de
grote tv-stations, waaronder
ABC, CBS en NBC, bijeenge
komen om afspraken te ma
ken over gezamenlijke terug
dringing van alle moord en
doodslag in het medium. Uit
gerekend is immers dat een
Amerikaan voor zijn zestiende
levensjaar al 73.564 moorden,
veelal in de meest bizarre uit
voeringen, heeft kunnen gade
slaan. Iets zegt ook de Ameri
kaanse ouder dat dat pedaj
gisch misschien wat veel vfz',
het goede is.
Maar, Amerika zou Ameri)
niet zijn als andere verontrf
ten in de kartel-afspraak t('
sen de verschillende omroep)
geen onduldbare inbreuk I
gen op de grondwettelijke v«
heid van meningsuiting. 1
spreken de omroepen af
het publiek gespeelde mo(
den te onthouden, straks spjf I
ken ze af om het publiek vp
heuse informatie verstokenL
laten", meent de beroem]
consumentenverdediger Ral
Nader. De afspraak zal d
ook verboden worden en f
Amerikaanse kinderen zu!
blijvend worden voorbereid [5
het ware Amerikaanse levpf
via de moorddadige televii
Behalve op zaterdagochtend
Dan is het liefs wat de k|
slaat. Niet alleen in de telej,
siekamer, maar ook elders bc
huis.
PARIJS - Een manuscript van de Franse schrijver Jean-P|j*
Sartre over Gustave Flaubert wordt maandag in Parijs geveï
Verwacht wordt dat het manuscript met de titel „De idioot
de familie" tussen de 50.000 en 60.000 gulden zal opbrengen. I
manuscript dat 1150 pagina telt, bevat 95 prooent van de 1
zoals die in 1972 is gepubliceerd.
Ook bevat het manuscript, dat een psycho-analytische stul
van de Franse schrijver Flaubert wordt genoemd, variatiesr
bepaalde passages van de verhandeling. Ook zullen andere vt,
handelingen van Sartre, geschreven tussen 1970 en 1972, te koh,
worden aangeboden.
Amateurconcours kamermuziek '9f
LAREN Na een lange periode van stilte komt er dit jaar e:
delijk weer een nationaal amateurconcours voor kamermuzij®]
In 1986 werd zo'n concours voor de laatste maal gehouden, r
voorronden zijn op 28 en 29 april in de nieuwe concertzaal v
het Singer Museum in Laren (NH). De finale is op zondag:
dag 13 mei, eveneens in Laren.
De deelname staat open voor muziekensembles van minim
drie en maximaal zes personen. Leerlingen van conservatoria^'
afgestudeerden zijn uitgesloten. De keuze voor het te spel
werk is vrij. Naast de hoofdprijs zal een extra prijs worden q
geloofd voor de beste vertolking van een werk van een Nedj
landse componist uit de twintigste eeuw. Elk ensemble heeft e
kwartier speeltijd. Er is een 'zware' jury ingezet bestaande uitL
violist Christiaan Bor, de fluitist Rien de Reede van het Cncr
gebouworkest, Daniële Dechenne, docente piano aan het Sw
linck Conservatorium en lid van het Guarneri Trio en Siew|
Verster, musicoloog, muziekjournalist en platenproducent.
Cox Habbema adviseur bij Opera Foruifj;
PO-8
ENSCHEDE Cox Habbema (45), directeur van de Amstè^P
damse Stadsschouwburg, is benoemd tot artistiek adviseur vc^,
de operasector van Forum in Enschede. Ze gaat met Aug^
Haltmeyer de kwaliteit van de operavoorstellingen uitbouwt
Ook adviseert zij de directie over andere artistieke zaken. V#
Habbema is het een deeltijdbaan. Zij blijft in elk geval tot 1^
ook in functie in Amsterdam. to
fob, 1'
(Van onze correspondent Mare
de Koninck)
WASHINGTON Kinde
ren komen er in de Ame-
rikasanse televisie slecht
vanaf. Behalve tekenfilms
zijn er bijna geen speciaal
voor kinderen gemaakte
programma's. In de volle
dig commerciële Ameri
kaanse televisie worden
enkel (koopkrachtige)
volwassenen op hun wen
ken bediend. Alleen als er
iets voor kinderen ge
maakt kan worden dat ze
ker zo populair is bij vol
wassenen, komen de jong
ste Amerikaantjes op de
buis aan hun trekken.
In de Amerikaanse televisie
geschiedenis heeft zich een
merkwaardig fenomeen ont
wikkeld. Er is een moment in
de week dat op alle kanalen
van de grote omroeporganisa
ties ('Networks') uitsluitend
kinderen worden vermaakt.
Dat is op zaterdagochtend, dè
ochtend bij uitstek waarop
Amerikaanse ouders (die bijna
altijd allebei een of meer volle
banen hebben) uitslapen.
De kinderen worden van 8 tot
12 op zaterdagochtend inten
sief vermaakt door de televi
sie. Op dat zaterdagse hoogte
punt van de kindertelevisie
brengen alle kanalen tegelijk
een lawine van achtereenvol
gende tekenfilms met Scooby-
doo, Winny the Pooh, Gummi
Bears, Muppet Babies, Smurfs,
Chipmunks, Bugs Bunny,
Tweety en ga zo maar door.
Eén variatie is er op het te
kenthema: Amerikaans wor
stelen. Enkele stations bren
gen briesende en hun spieren
oppompende olievette worste
laars in beeld die elkaar lang
durig beloven te grazen te zul
len nemen, waarna een slecht
gespeeld „gevecht" plaats
heeft. Het schijnt reusachtig
populair te zijn onder de tere
kleine Amerikaantjes.
Veel jeugdig publiek is er
vooral voor de g.ezinsseries,
waarin bij voorkeur kleine
kinderen optreden. Behalve de
Cosby Show, Family Feud, Fa
mily Ties en The Hogan Fami
ly bestaan er nog tientallen
van. Het zijn reusachtige com
merciële successen, waarin de
Amerikaanse morele waarden
worden doorgegeven aan de
jeugd en die voortdurend on
derbroken worden door spe
ciaal op kinderen gerichte re
clame. Vooral de voedselin
dustrie doet de laatste tijd ver
woede pogingen om kinderen
bij hun ouders te laten zeuren
om kindermaaltijden (te berei
den uiteraard in de magne
tron) uit de kids kitchen-lijn.
Omroep(sf)ers kent de Ameri-
Stunts uit luie stoel
Een computeroptreden van
een van de grootste legenden
uit de filmwereld in bijvoor
beeld de volgende James
Bond-film zal echter voor
sommigen morele en ethische
vragen oproepen. Ook legale
problemen met de filmstudio's
en de erfgenamen van de stèr
behoren niet tot de onwaar
schijnlijkheden. Een dergelijk
probleem heeft zich al voorge
daan bij de werkzaamheden
van het animatieteam van de
Universiteit van Geneève. Het
ging hier om de computerani
matie van Humphrey Bogart.
„We wezen de advocaten erop
dat we er geen geld aan ver
dienen, en toen was het goed",
zo vertelt professor Thalmann.
Miljoenen reflecties
Doug Kay van Industrial
Light and Magic (ILM), het in
'special effects' gespcialiseerde
bedrijf van Star Wars-produ-
cent George Lucas, wijst op
het watermonster in 'The_
Abyss', vorig jaar uitgekomen
bij 20th Century Fox. „Door
middel van computeranimatie
konden we een effect creëren
dat niet geëvenaard kan wor
den door de traditionele tech
nieken". Omdat de verschij
ning van het monster afhan
kelijk was van zowel licht op
het water als het water zelf,
moest de computer van ILM
miljoenen mogelijke reflecties
berekenen om een zo groot
mogelijke realiteit te bereiken.
Ook moest het monster de ge
laatsuitdrukking weerspiege
len van de mensen met wie
het geconfronteerd werd.
'The Abyss' heeft de hoofdprijs
gewonnen op Imagina, het Eu
ropese computeranimatiefesti
val in Monte Carlo. Kay geeft
toe dat het relatief eenvoudi-
ger was in 'The Abyss' de
Scène uit 'The Abyss': onderwatermonster was al computerwerk. schijn van werkelijkheid te
Het staat echter buiten kijf dat
computeranimatie, na een
wankele start, in het stadium
gekomen is van toepassing in
de filmwereld op het gebied
van 'special effects'. Experts
geloven dat bijvoorbeeld loka-
tiekosten aanzienlijk gedrukt
kunnen worden door de na
bootsing van landschappen
vanuit de luie stoel. Ingewik
kelde stunts die te gevaarlijk
Marilyn Monroe in The seven year itch': straks via de computer
gereanimeerd.
zijn om door mensen gedaan te
worden kunnen door de com
puter worden uitgevoerd.
Het is echter vooral op het ge
bied van de science fiction en
fantasie dat comuteranimatie
een grote rol kan gaan vervul
len. De wildste fantasieën van
de scenarioschrijvers kunnen
zo realiteit worden.
