'oolse grenskwestie is nog niet opgelost Brazilië levert Belg Haemers uit ï&eweld Colombia aan vooravond van verkiezingen DEAVONTUREN VAN KAPITEIN ROB Verlate revanche op erfgenamen Alva Strijd in Afghanistan slaat over naar andere steden Genny: suède parka 's en spannende rokjes «jUITENLAND CeidócSouoant VRIJDAG 9 MAART 1990 PAGINA 5 Bavel vermijdt ifficiele ontmoeting met Kurt Waldheim 'RAAG De Tsjechoslowaakse resident Vaclav Havel, die is uit- enodigd door alle Europese lan en voor een officieel staatsbe- 3ek, is niet van plan in te gaan op e uitnodiging van de Oostenrijkse resident Kurt Waldheim. De be- lissing hangt samen met Wald- leims nazi-verleden. Overigens zal e schrijver-president wel een re evoering houden bij het muziek- n theaterfestival van Salzburg, vaar hij het Oostenrijkse staats- oofd informeel zal ontmoeten. Proces tegen spermabank wegens een zwart kind NEW YORK Een blanke Ame- rikaanse vrouw heeft een proces aangespannen tegen een sperma- bank en een arts. Zij verwijt hen haar met het sperma van een zwar te man en niet met het sperma van haar inmiddels overleden echtge noot te hebben geïnsemineerd. Vol gens de moeder, Julia Skolnick, wordt haar drie jaar oude dochter gediscrimineerd en bespot omdat zij zwart is en haar moeder blank. Haar advocaat zei dat de vrouw veel van het kind houdt en het proces voert opdat anderen niet hetzelfde overkomt. Edelweiss emigreert naar Nieuw-Zeeland GENEVE Edelweiss-planten uit de Zwitserse Alpen zullen naar Nieuw- Zeeland worden overgebracht en daar herplant. Op deze manier moet de overleving van deze plantesoort wor den veiliggesteld. Het initiatief van de reddingsactie is afkomstig van een stichting genaamd „Bellerive", onder leiding van prins Saddrudin Aga Khan. De edelweiss zal worden ge plant in de Nieuwzeelandse Alpen die, in tegenstelling tot de Alpen in Euro pa, nog niet door de luchtvervuiling zijn aangetast. De stichting Bellerive is van plan in de toekomst meer red dingsacties op touw te zetten voor on der meer sommige soorten orchideëen, irissen, vleermuizen en vlinders. 'Engel' van de weg loopt tegen de lamp RIO DE JANEIRO Een Brazili aanse „Blonde engel van de weg" is gisteren na maanden in handen ge vallen van de politie. Op stille delen van de snelwegen placht zij, met haar weelderige vormen, vrachtwa gencombinaties aan te houden. Een maal aan boord dwong zij in totaal zeker honderd chauffeurs onder be dreiging met een vuurwapen naar een verlaten plek te rijden. Daar stond een bende gereed om de chauffeur te beroven, zijn combina tie over te schilderen en te verko pen, vooral in Paraguay. Zij liep te gen de lamp toen zij achter het stuur van de buitgemaakte combinatie ziek werd en niet verder kon rijden. Machinisten metro Bukarest staken BUKAREST Metro machinisten in de Roe meense hoofdstad Buka rest zijn begonnen aan hun eerste staking. Als gevolg daarvan moesten tienduizenden reizigers gisteren gebruik maken van bussen en trams, die overvol waren. Duizen den anderen gingen lo pend naar hun werk. De machinisten eisen salaris verhoging en verbetering van werkomstandighe den. De onderminister van transport, Dobre, heeft de staking onnac- ceptabel genoemd. BRÜSSEL Brazilië zal de vermoedelij ke ontvoerder van de Belgische ex-pre mier Paul Vanden Boeynants, Patrick Haemers, aan België uitleveren. De 37-ja- rige Haemers zit met zijn vrouw en een vermeende medeplichtige sinds mei 1989 in verzekerde bewaring in de zwaarbe waakte vleugel van de gevangenis van Recife. Haemers wordt in België be schouwd als staatsvijand nummer één. Hij wordt ervan beschuldigd de leider te zijn geweest van de ontvoerdersbende die de 69-jarige Vanden Boeynants in januari 1989 een maand lang gegijzeld hield. Daarnaast wordt Haemers gezo'cht wegens een serie gewapende, soms bloedige, roof overvallen op geldtransporten en banken. „KOHL IS EEN POLITIEK RISICO" IRUSSEL BONN De 'tige discussie over de Lomst van de Poolse 'estgrens is nog niet voorbij, ondanks de uit spraak van het Westduitse larlement dat de Duitsers leze grens „nu en in de oekomst" zullen respecte- 1 'en. De Poolse president faruzelski verklaarde naar voor een kwart te- yreden te zijn met deze verklaring. WAl Haar niet alleen in de Duits- Poolse verhoudingen heeft de lontroverse, alsmede Kohls ïaast met de Duitse eenwor- iing, diepe sporen achtergela ten. De bondskanselier reisde {isteren naar het NAVO- ioofdkwartier in Brussel om net name de kleinere bondge- loten te informeren ovër de Duits-Duitse politiek. Na af- oop van het bezoek zei Kohl ontroerd" te zijn door de una- tieme steun die de NAVO-am- lassadeurs 'hadden uitgespro ten voor het streven naar k luitse eenheid. daar heeft zijn optreden van de afgelopen weken grote wrevel veroorzaakt. Minister Van den Broek verklaarde aan het eind van zijn bezoek aan Polen dat de discussies over de Poolse westgrens buitenge woon schadelijk zijn geweest voor de samenwerking tussen de landen van West- en Oost- Europa. Vooral de „valse to nen" van Kohl hebben de dis cussie over de Duitse eenheid vergiftigd, aldus Van den Broek. Olifant In het Westduitse parlement drukte de SPD-oppositie zich nog krasser uit. Oppositielei der Hans-Jochen Vogel be schuldigde de bondskanselier ervan een „riskante factor in de politiek" te zijn geworden, doordonder reden de kwestie van de herstelbetalingen aan Polen weer op de agenda te zetten. „Vergeleken met het optreden van de kanselier is de bekende olifant in de por- celeinkast een balletdanser", aldus Vogel. Kohl wees de kri tiek van de hand met de be schuldiging, dat de SPD het Oostduitse regime jarenlang heeft gesteund en daarom mede-verantwoordelijk is voor de chaos in de DDR van dit moment. De SPD stemde tegen een mo tie van de CDU/CSU waarin een eventuele toekomstige Duits-Duitse regering wordt opgeroepen in een verdrag met Polen de wederzijdse grenzen te erkennen, omdat deze de SPD niet ver genoeg ging. De Poolse president Ja- ruzelski zei „niet geheel tevre den" te zijn. Wat Polen wil is een concrete verklaring die bevestigt dat de DDR en de Bondsrepubliek Polens naoor logse grenzen bij afzonderlijke verdragen uit respectievelijk 1950 en 1970 hebben aanvaard. Nu zou de resolutie ook zo kunnen worden gelezen, dat zij verwijst naar de grenzen van 1937. De secretaris-generaal van de NAVO, Wörner, verklaarde gisteren na het bezoek van Kohl aan Brussel dat de con sultaties van de NAVO-lidsta- ten „synchroon" zullen verlo pen met de besprekingen tus sen de Duitslanden en de geal lieerden over de eenwording. Volgende week woensdag zul len hoge beleidsambtenaren uit de zes landen voor het eerst in Bonn om de tafel zit ten. Er zal vooral onderhan deld worden over de agenda van de eigenlijke besprekin gen. Pools verzet Een van de belangrijkste kwesties is de vraag of het verenigde Duitsland lid van de NAVO moet of kan blijven. De bondsregering heeft de suggestie overgenomen van minister Genscher om het NAVO-lidmaatschap na de vereniging te berperken tot het gebied van de huidige Bondsrepubliek. In Genschers visie moeten de de NAVO en het Warschau Pact veel meer een algemeen politiek karak ter krijgen dan nu het geval is. De Sovjetunie is, zoals bekend, tegen een gedeeltelijk of ge heel Duits lidmaatschap van de NAVO. President Gorbats- jov is voorstander van een neutraal Duitsland. Maar daar is Polen weer fel tegen gekant, zo bleek uit een interview van de Poolse minister van buiten landse zaken met het Belgi sche dagblad Le Soir. „Het is onmogelijk om een zo groot land als Duitsland te isoleren". Volgens de bewindsman is Moskou goed op de hoogte van het Poolse standpunt. Hij zei in het interview geen spoedige oplossing te zien voor deze kwestie. 6 JWf-19 STAAKT GEWAPENDE STRIJD votój rinj her atiefjBOGOTA De linkse Verzetsbeweging M-19 heeft na 16 jaar oorlog Mhaar wapens ingeleverd. En de drugsbaronnen van het Medellin-kartel heb- aben 'als teken van goede wil' hun bomaanslagen opgeschort. Desondanks neemt het geweld in Co lombia alleen maar toe. wordt in ruil voor een algeheel pardon een democra- ^j(tische partij die deel gaat ne- men aan de parlements- en insp burgemeestersverkiezingen van aanstaande zondag. De Beweging van de 19de April, dal kortweg M-19 genoemd, is de eerste Colombiaanse verzets groep die de strijd staakt in ihet kader van een internatio nale bemiddeling door afge vaardigden van de Socialisti sche Internationale en het Va- ticaan. Maar dat voormalige guerrillero's nu kunnen wor den gekozen heeft niet geleid tot een afname van het geweld in dit Zuidamerikaanse land. iuwe Integendeel. De laatste acht weken hebben rechtse doods- meer dan honderd Met politici, vakbondslieden en g vo boerenleiders vermoord. En h ]üjook twee linkse guerrillagroe peringen hebben hun tanden laten zien. Het door Cuba ge steunde ELN heeft vorige maand aangekondigd de ver kiezingen te verstoren en de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (FARC) lijken zich hierbij aangesloten te hebben. Afgelopen zondag liep een kolonne van het leger in een hinderlaag van de FARC waarbij dertien soldaten wer den gedood. De ruim dertien miljoen stem gerechtigde Colombianen mo gen zondag meerdere stemmen uitbrengen. Naast 114 senato ren en 199 tweede kamerleden worden er ook nieuwe depar tementen, gemeenteraden en meer dan duizend burgemees ters gekozen. Op 27 mei vol gen dan de presidentsverkie zingen waarbij een opvolger gekozen moet worden voor de vertrekkende Virgilio Barco. De verkiezingen zijn van groot belang voor politici die de ver starde politieke verhoudingen willen doorbreken. Juist op lo kaal niveau ligt voor de Co lombiaanse kiezer de mogelijk heid te tornen aan het macht smonopolie van de twee groot ste partijen, de Liberale Partij en de Sociaal-Conservatieve Partij. Deze elite-partijen be heersen het politieke spectrum sinds de dagen van de .Violen- cia', de burgeroorlog in de ja ren vijftig waarbij tienduizen den doden vielen. Na beëindi ging van deze bloedige strijd besloot de sociale bovenlaag, in de hoogtijdagen van het we reldwijde anti-communisme, linkse politici uit de politiek te weren. De exclusiviteit van de 'poli tieke klasse' is volgens veel waarnemers in Bogota de be langrijkste verklaring voor de macht en invloed van de Co- HET RAADSEL VAN STRAAT MAGELHAES De voormalige commandant van M-19 Carlos Pizarro bekijkt de wapens die aan een delegatie van de Socialistische Internationa le zijn overgedragen. In een korte ceremonie bij een schuilplaats in Santo Domingo, 400 kilometer ten zuidwesten van Bogota, werd gisteren officieel de guerrilla-oorlog van M-19 beëindigd. Na ruim 16 jaar oorlog zullen de strijders terugkeren naar de burgersamenleving. FOTO: AFP lombiaanse guerrillagroeperin gen. Duizenden Colombianen besloten in de afgelopen de cennia met geweld de bestaan de structuren te doorbreken. In Colombia, blijft voor man nen tussen de 18 en 50 jaar moord dan ook nog altijd de belangrijkste doodsoorzaak. QN1781 Het gevecht duurt maar kort. Het Spaanse schip wordt volkomen verrast. Handig manoeuvrerend weet Van Noort de slecht gemikte kogels uit de Spaanse kanonnen te ontwijken. Spoedig is de zee bedekt met stukken wrakhout, waartussen drenkelingen rondzwemmen. Velen kunnen nog worden gered, "laar een groot aantal verdrinkt. Dan ramt Van Noort het Spaan se schip; krakend boort de boeg van zijn schip zich in het want van de Spanjool en terstond springen de matrozen, het mes in de vuist, over. Binnen enkele minuten is het dek van het Spaanse schip met enteraars overstroomd en spoedig komt het einde: de vijand ziet zich gedwongen de strijd te staken en zich over te geven. Internationale vrouwendag Ter gelegenheid van de internationale vrouwendag vormden gisteren zo'n tweeduizend Indiase vrouwen een keten rond het parlementsgebouw in New Delhi. De vrouwen eisten gelijke behande ling met mannen en meer kansen in hoge functies. FOTO: AP BARCELONA Het heeft even geduurd. Maar Nederlanders die via de geschiedenisboeken een grondige haat hebben ge kregen tegen de Spaanse hertog van Alva, kunnen eindelijk een deel van hun wraakgevoelens be vredigd zien. De Spaanse edelman, politicus en militair die in de zestiende eeuw de Lage Landen in een ijzeren greep hield, deed in die tijd ook in eigen land dingen die niet helemaal pluis waren. Met toestemming van zijn ba zen, Karei V en Philips II, bouwde hij enorme rijkdom men op en eigende hij zich her en der gigantische stukken grond toe. Anno 1990, ruim vier eeuwen na Alva's dood in 1582, is de Spaanse regering begonnen met de onteigening van enkele van die grondge bieden. Twee landgoederen, samen goed voor 2.588 hectare in de zuidelijke provincie Extrema- dura bij de Portugese grens, staan nog altijd op naam van het adellijke huis Alva. De huidige hertogin van Alva, Cayetana Fitz-James Stuart de Silva, liet er haar gezicht nooit zien, maar ontving wel jaar lijks de ruim een ton huur die de 374 landarbeiders voor het bewerken van de weinig vruchtbare terreinen moesten betalen. Een halve eeuw gele den konden hun families nog leven van de verkoop van het verbouwde graan, de laatste jaren was dat niet meer het geval. Vorig jaar bleef er voor elk van de landarbeiders nog geen 400 gulden over, na de betaling van kosten en de De hertogin van Alva is verre weg de grootste grootgrondbe- zitster van Spanje en tevens de meest edele vrouw van het land. Ze bezit meer dan vijftig adellijke titels en op grond daarvan zou de Britse konin gin Elizabeth, mochten de twee elkaar tegenkomen, haar voorrang moeten verlenen. Het autonome provinciebe stuur van Extremadura wilde de twee landgoederen aanvan kelijk van de hertogin kopen, maar die vroeg veel te veel. Waarop de premier van de deelregering een verkiezings belofte gestand moest doen en vorige maand begon met de onteigening van de landerijen. Daarmee zal de situatie van de boeren er niet veel rooskleuri ger op worden. Maar in poli tiek opzicht heeft Spanje weer een klein stapje gezet in de richting van West-Europa, waar de late revanche op de hertog van Alva met een glim lach zal worden begroet. (Van onze correspondent Hans Kuitert) PESHAWAR De strijd tus sen legeronderdelen na de po ging tot staatsgreep dinsdag in de Afghaanse hoofdstad Kabul is overgeslagen naar andere delen van het land. Alle be richten wezen er gisteren op dat de opstand tegen president Najibullah algemeen is gewor den. Najibullah-getrouwe troepen geven zich over aan het ver zet, dat een monsterverbond is aangegaan met de leiders van de staatsgreep. Volgens waar nemers is de gehele lucht macht overgelopen naar Ta- nai. Zelfs als Najibullah de re volte ook buiten Kabul zou weten te bezweren, is zijn macht aanzienlijk verzwakt omdat essentiële delen van het leger hem niet meer zullen steunen. Werden er woensdag alleen gevechten gemeld uit Jalala bad en Khost, twee steden bij de grens met Pakistan, giste ren werden daar zeker een tiental andere plaatsen aan toegevoegd. In de zuidelijke provincie zouden al verschil lende steden zijn gevallen. In de hoofdstad Kabul, waar gisteren nog sporadisch werd gevochten, schijnt Najibullah voorlopig weer heer en mees ter te zijn. De president maak te gisteren bekend dat er bij de couppoging 25 doden en 150 gewonden onder de burgerbe volking zijn gevallen. De Sov jetunie heeft Najibullah intus sen twaalf Iljoesjins met muni tie, voedsel en brandstof ge stuurd. MILAAN Je kunt het zo gek of uiteenlopend niet bedenken of we za gen het in de col lectie van Genny. Helemaal in de lijn van de Milanese mode voor volgen de winter zijn ta- baksbruirte suède parka's met pof mouwen of reuzen- mouwen en een met bont afgezette kap. Of anthraciet- grijze zandloper- vesten met gouden knopen over span nende rokjes. Maar dan doemt er plots een grijs krijtstreep mantelpak op, met een vormeloos los jasje en daarover een glanzende ca ban met zwarte en gouden bloempa- tronen als van een Oosterse kamerjas. Pas zijn we daar van bekomen, of we merken dat kwastjes met gou den kettinkjes de accessoires bij uit stek zijn. Genny kan nog steeds niet kiezen. Ook voor een avondfeest staat ze besluiteloos voor de overvolle spie gelkast. Zandloper- vest van rood en goud damast over potloodpijpjes? Te Oosters. Violette tailleur, waarvan het losse jasje één langer, puntige pand heeft en sluit met een juweelk- noop? Te oneven wichtig. Fluwelen Een superkort rokje met Oosters jasje van Genny. FOTO: EPA ballonjurkjes in het pruimpaars, violet of Chinese lakrood vindt ze te kort (op de dij). Lange flu welen jurken in de diepste tinten van halfedelstenen als robijn of smaragd geven haar de allu res van een kas teelvrouw uit een versterkte burcht. Te kuis. Wil Gen ny dan een knalro de satijnen mini met veel gouden glitter? Genny houdt nog wel steeds van kort (ooit was Versacé de huisstilist!), maar ze wil niet op een Japans meisje uit de Tokyose Ginzabuurt lijken. De (bijna) stuk voor stuk genietba re Genny-collectie mist een rode draad en dat zal klanten niet alleen kopbrekens, maar ook geld kosten. LILY ARMON door Bob van Huët Beestenspul PARIJS De Engelsen hebben de naam dierengek te zijn, maar het zijn de Fransen die, per inwoner, recordbedragen uitgeven aan de aanschaf en verzorging van een huisdier. Filou de hond (die vaak dienst doet als 'chien mechant'), Minou de kat, Piou- Piou de kanarie en 37 miljoen soortgenoten zijn goed voor een omzet van 25 miljard francs per jaar, een dikke acht miljard gulden. Meer dan de helft daarvan gaat op aan voer. Het gemiddelde Franse baasje geeft zijn trouwe viervoeter jaarlijks voor zevenhonderd gulden aan hapklare brokken. Dat is nog altijd twee keer zoveel als het budget bestemd voor boeken, tijdschriften en andere lectuur. Met een hond in een op de drie huisgezinnen, een kat in een op de vijf en een kanarie (of andere vogel) in tien procent van de Franse huizen is het niet verwonderlijk dat onder de rook van Parijs onlangs de eerste 'Supermarkt voor huisdierenis geopend. In Mille Amis' (Duizend Vrienden) is 1500 vierkante meter volgestouwd met beestenspul. Liefst vijfduizend verschillende produkten worden aangeboden in rayons als 'voer', 'gezondheid', 'comfort'dieren boeken De lekkerste hapjes liggen er uitgestald als bij de beroemde Parijse traitteur Fauchon. Wat dacht u van een 'pied de boeuf fume' (een gerookte ossepoot) of 'foie de veau seche' (gedroogde kalfsniertjes), voor Filou wel te verstaan. Of de speciale menu's voor bejaarde doggen, voor sportieve tackels, voor te dikke Afghanen etcetera. Ook het beest zelf kan in de supermarkt gekocht worden. Gezondheidsgaranties worden aan de kassa verstrekt en er is zelfs een ruimte om de hond, kat, schildpad of hamster even te proberen. De oprichter van 'Mille Amis' heeft acht miljoen gulden in de zaak geïn vesteerd. Vertrouwend op de vriendschap tussen Fransman en dier verwacht hij binnen een paar jaar 25 vestigingen te hebben door heel het land. De tweede supermarkt moet volgende maand al worden geopend, bij Bordeaux. Rond het huisdier heeft zich hier de laatste jaren een ongekende en, niet zelden, twijfelachtige commercie ontwikkeld. Zo bestaat er in Parijs een boutique waar een computer uitrekent wat Fikkie of Felix het beste kan eten. De computer moet dan eerst even zelf gevoed worden met gegevens over ras, gewicht, leeftijd, karakter en zo meer. Na een paar seconden bedenktijd wordt een keurig menu uitgeprint, dat, uiteraard, door dezelfde boutique geleverd kan worden. Nog verder gaat het boek 'Astrologische gids voor uw kat' van ene Eliane Arav, dat een paar maanden geleden uitkwam. Na een studie van de planeten en hun invloed op de poes levert dat onder andere op dat een kat die leeuw is volgens de dierenriem „graag in een luxe en zeer comfortabele omgeving vertoeft". Een poeze-leeuw mag nooit vernederd worden en „het is een grote eer wanneer zij zich laat aaien...De gids verkoopt. Net als een modieuze (transport)tas van Vuitton voor katten (drieduizend francs) of een anti-vries hondekleedje van Burberrys (driehonderd francs). In Frankrijk worden jaarlijks tien miljoen huisdieren geboren, vrijwel net zoveel als de aanwas van het Franse volk. Aan medische verzorging ontbreek het de nieuwgeborenen niet, want het satirische blad Canard Enchaine heeft in de regio Parijs veertig dierenklinieken geteld. Als men bedenkt dat in de Franse hoofdstad alleen al 160.000 honden blaffen zal het daar aan werk niet ontbreken. Bij een van de bekendste dierenartsen worden jaarlijks drieduizend beestjes onder narcose gebracht. Prijs van een operatie: tussen de vijfhonderd en duizend gulden. Natuurlijk hebben ook planten en kruidendokters de uiterst lucratieve markt ontdekt. Binnenkort zal het eerste boek verschijnen met natuurlijke geneeswijzen voor huisdieren. Het is niet eens geschreven door Rika Zarai.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 5