Geen schot in overleg
over Europese automarkt
Paarse G keurt
produkten goed
Beurs van Amsterdam
ECONOMIE
Qeid&iQowuvnt
DINSDAG 6 MAART 1990 PAGINA 6 -
TNO in Europees
materiaalonderzoek
DEN HAAG De Nederlandse onder
zoekorganisatie TNO heeft een over
eenkomst gesloten met drie instellingen
in Nederland, Schotland en Italië om te
komen tot een bundeling van kennis op
het gebied van nieuwe materialen. De
instituten willen daarmee trachten te
voorzien in de groeiende behoefte van
de Europese industriële markt. De on
derzoekinstituten gaan samenwerken
onder de naam E-MARC (European
Materials Research Consortium). Daar
bij zijn ongeveer duizend onderzoekers
en technologen betrokken. Het consor
tium is thans bezig met het afsluiten
van contracten in de automobielindus
trie, de ruimtevaart, de buitengaatse
mijnindustrie en de energiesector.
Verbruik
loodvrije
benzine
nog hoger
BUNNIK Nederlandse
automobilisten rijden
steeds meer op loodvrije
benzine. Het verbruik van
de milieuvriendelijkere
brandstof steeg van 20,6
procent in 1987 naar 37,5
procent in 1989. Ook het
verbruik van de brand
stoffen diesel en autogas
stegen licht.
R. Boon van de Bovag meent:
„De lagere accijns op loodvrije
benzine en de fiscale voorde
len van een auto met katalysa
tor maken het voor de auto
mobilist aantrekkelijk daarvan
te profiteren". Volgens hem
blijkt daaruit dat wanneer de
overheid de automobilist mi
lieuvriendelijker wil laten zijn,
daar financiële maatregelen
tegenover moeten staan. „De
Nederlander denkt eerst aan
zijn portemonnee en dan pas
aan het milieu", aldus Boon.
Het verbruik van autobrand
stoffen steeg van 9,7 miljoen
kubieke meter in 1987 tot bij
na 10,5 miljoen kubieke meter
in 1989. De verkoop van lood
houdende normale en super-
benzine daalde in de loop van
drie jaar met 750.000 kubieke
meter elk.
De gestegen verkoop van lood
vrije benzine heeft ^volgens
Boon ook te maken met het
nog steeds stijgende autoge-
I bruik, vooral als gevolg van
economische bedrijvigheid.
Volgens hem hoeft dat voor
het milieu geen probleem te
zijn, wanneer de automobilist
zich milieubewuster zou ge
dragen. „Belangrijk is dat de
auto goed staat afgesteld.
Daarnaast is het belangrijk het
rijgedrag aan te passen. Niet te
snel optrekken en niet te hard
rijden". Boon verwacht dat de
verkoop van loodhoudende su-
perbenzine snel zal afnemen,
nu de loodvrije super op de
markt is gekomen.
Miljoenenfraude
bij Rabo-bank
medewerker van de Rabo
bank in Weerselo is aangehou
den op verdenking van frau
de. De bank zou voor vijf tot
zes miljoen gulden zijn bena
deeld. Of ook andere perso
neelsleden van de bank in
Weerselo bij de fraude zijn be
trokken moet blijken uit nader
onderzoek. Hetzelfde geldt
voor de aard van de fraude
leuze handelingen. Wat er met
het verduisterde geld is ge
beurd is evenmin duidelijk.
Het op grote schaal knoeien
met de administratie van de
bank is aan het licht gekomen
tijdens een interne controle.
Onderzoek dumping
aspartaam
BRUSSEL De Europese
Commissie gaat een onderzoek
instellen naar de vermeende
dumping door Amerikaanse en
Japanse bedrijven van de zoet
stof aspartaam op de Europese
markt. Het onderzoek vindt
plaats na een klacht van de
Rolland Sweetener Company,
de enige aspartaam-producent
in de EG. Volgens het Neder
landse bedrijf, dat in 1986 met
de produktie van aspartaam is
begonnen, zijn de importprij-
zen van Japanse en Ameri
kaanse aspartaam vrijwel on
middellijk daarna met veertig
procent gedaald.
Derde meer winst BT
AMSTERDAM Bührmann-
Tetterode (BT) heeft vorig jaar
een nettowinst uit gewone be
drijfsuitoefening behaald van
ƒ219 miljoen. Dat is ruim 33
procent meer dan in 1988. Per
aandeel bedroeg de nettowinst
ƒ6,93 (1988: gecorrigeerd voor
stockdividend en claimemissie
ƒ6,11) wat een toeneming van
13,4 procent betekent. Het
aantal uitstaande aandelen
nam met ruim 18 procent toe.
Credit
Lyonnais
flink vooruit
ROTTERDAM Credit
Lyonnais Bank Nederland
heeft in 1989 een nettore
sultaat geboekt van 62,3
miljoen. Vorig jaar speelde
de bank quitte doordat zij
het hele resultaat minus
belastingen toevoegde aan
de Voorziening Algemene
Bedrijfsrisico's (VAR). Het
brutoresultaat (na afschrij
ving op vaste activa) be
droeg in 1989 163,6 mil
joen, 41 procent meer dan
de ƒ115,9 miljoen van het
jaar ervoor.
Goed jaar
Mees Hope
AMSTERDAM Bank Mees Hope -
dochter van de ABN - heeft in 1989 de
nettowinst met ruim 15 procent zien
stijgen tot ƒ118 miljoen. Het brutoresul
taat nam met 9 procent toe tot 194 mil
joen. De rente-ontwikkelingen op de
geld- en kapitaalmarkten hebben een
gematigd effect gehad op de verdere
groei van het renteresultaat. Dit kon
echter goed worden gecompenseerd
door hogere provisies en aanzienlijk ge
stegen andere baten. De kredietverle
ning aan de bedrijven en de overheid
nam toe en ook de krediet- en hypo
theekverstrekking aan particulieren lie
ten een goede groei zien.
Meer aardappels
chips en frites
DEN HAAG De Neder-
landse aardappelverwer-
kende industrie heeft vorig
jaar 1.825.000 ton aardappe
len verwerkt tot onder an
dere voorgebakken frites en
chips. In vergelijking met
1988 is sprake van een stij
ging van zes procent. De
prijs per kilo bedroeg ge
middeld 1,40 gulden tegen
1,37 gulden in 1988. De
Bondsrepubliek Duitsland is
met 206.031 ton de belang
rijkste afnemer, op afstand
gevolgd door het Verenigd
Koninkrijk (161.036 ton) en
Frankrijk (88.378 ton).
Dertien keer
raak geboord
DEN HAAG Vorig
jaar werd bij 34 explora
tieboringen naar olie en
gas in Nederland en op
het Nederlandse deel van
het continentaal plat der
tien keer olie of gas aan
getroffen. De Rijks Geo
logische Dienst zal in zijn
jaarverslag dat omstreeks
april wordt gepubliceerd
ramen welke bijdrage
deze nieuwe vondsten le
veren aan de olie- en
gasreserve. In 1989 wer
den er in totaal 74 putten
geboord, drie minder dan
in 1988.
Bedrijven naar
beurs in China
EINDHOVEN Voor de
eerste keer sinds de ge
welddadigheden vorig jaar
zomer in Peking wordt in
China weer een Neder
landse handelsbeurs ge
houden. Van 16 tot en met
20 mei presenteren 26 gro
te en middelgrote bedrij
ven zich in Nanjing. Daar
onder zijn Akzo, Fokker,
DMV Campina en Philips.
Het merendeel van de be-
dijven komt uit Zuidoost-
Brabant. De handelsbeurs
is niet in strijd met het ge
voerde Chinabeleid van de
Europese Gemeenschap.
ELKE DONDERDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER. RECREATIE. EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Porsche presenteerde gisteren zijn 'self styled supercar' voor de jaren negentig. De Porsche 911 turbo (3,3 liter) gaat dit jaar in
produktie, de prijs blijft onder de twee ton en de topsnelheid ligt rond 270 km/h. foto: ap
FRANKRIJK NEEMT HARD STANDPUNT IN
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
BRUSSEL Er zit nau
welijks schot in de bespre
kingen over het openen
van de Europese auto
markt. De raad van minis
ters van de EG, die giste
ren in Brussel opnieuw
over dat onderwerp te
spreken kwam, slaagde er
niet in de al geruime tijd
bestaande verdeeldheid
over dat zeer gevoelige
onderwerp op te heffen.
De ministers hadden er giste
ren geen bezwaar tegen dat de
Europese Commissie 'verken
nend overleg' met Japan be
gint over mogelijke vrijwillige
exportbeperkingen van dat
land. Maar van een echt on
derhandelingsmandaat voor de
Commissie was geen sprake.
Oorspronkelijk zou de Europe
se automarkt in 1993 geheel
geliberaliseerd worden. Dat
stuitte evenwel op grote be
zwaren, waarop de Europese
Commissie een overgangspe
riode voorstelde die in 1993
zou moeten ingaan. Geduren
de die periode zou Japan zich
zelf vrijwillige exportbeper-
die tijdens het besloten overleg
van gisteren opnieuw een hard
standpunt innam, zelfs ge
dreigd dat Frankrijk zijn gren
zen geheel zal sluiten voor Ja
panse auto's.
Intussen heeft Nederland zijn
standpunt enigszins aangepast.
Ons land was aanvankelijk
voor een snelle liberalisering
van de automarkt, maar zou
nu enigszins naar het Franse
standpunt overhellen. Na af
loop van het overleg van de
ministers gaf de Nederlandse
staatssecretaris Bukman toe
dat de standpunten van de
verschillende EG-landen wei
nig veranderd zijn.
kingen moeten opleggen voor
die» Europese landen die nog
steeds restricties hanteren
voor de invoer van Japanse
auto's. Maar zelfs over de duur
van die overgangsperiode kon
gisteren geen overeenstem
ming worden bereikt. Vooral
Frankrijk, gesteund door
Spanje en Italië, is voor een
zeer lange overgangsperiode
die zelfs tien jaar zou moeten
duren. Nederland, Engeland,
Denemarken, Luxemburg en
West-Duitsland vinden daar
entegen dat de overgangspe
riode zo kort mogelijk moet
zijn. Eerder heeft de Franse
minister mevrouw Cresson,
AMSTERDAM Naast
het bekende 'groene ze
gel' van de Nederlandse
vereniging van huisvrou
wen kan de consument
sinds gisteren ook het
'goedmerk' in de winkel
tegenkomen, dat garan
deert dat een produkt
kwalitatief in orde is. Het
keurmerk, een paarse G,
wordt beheerd door de
stichting Konsumenten-
keurmerk, die is opgericht
door TNO, Stichting Con
sument Veiligheid en
het Keurmerkinstituut
IVHA.
Het nieuwe totaalkeurmerk is
ontwikkeld, omdat de goed
keuring van huisvrouwen die
al vele tientallen jaren bestaat,
niet op alle produktgroepen
past. Het groene zegel wordt
vooral geassocieerd met huis
houdelijke artikelen en lijkt
weinig vertrouwen uit te stra
len voor goederen die niet di
rect daarmee in verband staan.
Of zoals directeur Gundlach
van de Raad voor de Certifica
tie het dilemma gisteren beel
dend naar voren bracht tijdens
de presentatie van het goed
merk: „Het groenzegel op een
surfplank zal de jeugd weinig
aanspreken".
V D-topman Kessels, die de
eerste drie keurmerken in ont
vangst mocht nemen, bena
drukte het belang van een
kwaliteitsmerk, omdat de con
sument in enkele seconden
moet beslissen of hij een pro
dukt zal kopen of niet. In die
korte tijd is volgens Kessels
niemand in staat door de ver
pakking heen te beoordelen of
een produkt gezond, veilig,
goed en degelijk is. „De be
hoefte aan waarmerken met
betrekking tot milieu-eisen
maar ook veiligheid en func
tionaliteit is gegroeid omdat de
consument deze aspecten niet
- laat staan op het eerste ge
zicht - bij een toenemend aan
bod kan beoordelen".
Bij de presentatie van de eer
ste produkten die de paars ge
stileerde G mogen voeren -
huishoudtrappen, fietszitjes
en kinderstoelen die door
V D verkocht worden -
bleek direct al het belang er
van. Want de fabrikanten die
deze goederen aan het concern
leveren, wisten op de simpele
vraag van presentatrice Astrid
Joosten 'waarom is uw pro
dukt goed?' eigenlijk niet meer
uit te brengen dan het weinig
overtuigende „omdat het het
beste is".
Niet elk produkt komt in aan
merking voor de onderschei
ding. Ongeveer vijftien pro
cent van de aangeboden goe
deren - de fabrikant is daar
geheel vrij in - weet bij de
eerste selectie te voldoen aan
de hoge eisen die in overleg
met consumentenorganisaties
zijn opgesteld. Een aantal van
de 'afgekeurde' produkten be
machtigt echter in de herkan
sing alsnog het keurmerk, om
dat bijvoorbeeld een eenvoudi-
De eerste produkten die de paars gestileerde G mogen voeren.
ge gebruiksaanwijzing bij de namen van die produkten
eerste keuring ontbrak. Maar worden door de stichting Kon-
dan blijven er nog zeer veel sumentenkeurmerk niet in de
goederen op de markt die openbaarheid gebracht. „Je
kwalitatief niet best zijn. De moet iemand de gelegenheid
i maart 1990 (tot 10:45 uur)
Gist-brocades laat
bakkers uitslapen
DELFT Gist-brocades
in Delft kan in Groot-
Brittannië verder gaan
met de ontwikkeling van
een nieuwe gistsoort die
er voor zorgt dat brood
deeg sneller rijst. Op 1
maart heeft het Britse mi
nisterie van landbouw,
visserij en voedsel zijn
goedkeuring gegeven om
de gist op grote schaal te
produceren en toe te pas-
De gist is door het Delftse bio
technologiebedrijf met behulp
van de DN A-technologie ont
wikkeld. Het gaat om „her
schikking en activering van
een specifiek deel van het ei
gen DNA van de gist". In de
volgende ontwikkelingsfase
zal de nieuwe gist in een
proeffabriek en in een eigen
bakkerij worden getest.
„Wij concentreren ons bij de
ontwikkeling van
produkten in de DNA-sfèer
meestal op één land, waar i
voor het produkt snel een
markt kunnen vinden e
ces kunnen boeken", aldus ir.
W. de Witte van Gist-broca
des. „In dit geval zijn we in
Engeland gestart. Daar wordt
brood gebakken met een laag
suikergehalte. De rijstijd voor
het deeg is lang en dus moeten
de bakkers vroeger op. In
Duitsland, waar juist weer met
deeg met een hoog suikerge
halte wordt gewerkt, biedt
deze breed toepasbare gist ook
weer voordelen". Voor pro
duktie en toepassing in Neder
land verwacht De Witte in de
loop van dit jaar goedkeuring
van de autoriteiten. Gist-bro
cades is in diverse Europese
landen en in de Verenigde
Staten en Japan begonnen met
een toelatingsprocedure voor
het produkt.
Wereldonderneming voor zakenreizen
RIJSWIJK Om in te
spelen op de vraag naar
reisdiensten op de inter
nationale markt en met
het oog op het Europa van
1992 hebben vier grote za
kenreisorganisaties onder
de naam Business Travel
International (BTI) een
internationale onderne
ming voor zakenreismana-
gement opgericht.
Naast Holland International
zijn dit het Westduitse Hapag-
Lloyd Travel, IVI Travel uit
de Verenigde Staten en Hogg
Robinson Travel uit Groot-
Brittannië. De nieuwe onder
neming is in Nederland gere
gistreerd en is gevestigd in het
hoofdkantoor van Holland In
ternational in Rijswijk. De
vier initiatiefnemers worden
elk aandeelhouder van BTI.
Met een jaaromzet in lijn
dienst-vliegreizen van meer
dan twee miljard dollar en een
internationaal hotelreserver
ingsprogramma voor eveneens
ruim twee miljard dollar is
voor BTI een sterke inkooppo
sitie op de wereldmarkt verze
kerd, aldus Holland Interna
tional. De reisorganisatie zegt
veel belang te hebben bij ver
dere internationalisatie. Ónder
de ruim 8000 klanten van Hol
land International bevinden
zich meer dan 100 multinatio
nale ondernemingen. De top-
30 van deze multinationals
neemt in totaal 35 procent van
de omzet van het bedrijf voor
zijn rekening. De jaaromzet
bedroeg in 1989 400 miljoen,
waarmee het bedrijf een
marktaandeel heeft van 22
procent.
la dd
102.70 26/2
111.50 26/2
112.80 26/2
36.90 26/2
36.00 26/2
152.30 23/2
54.00 26/2
88.00 26/2
73.4026/2
662026/2
53.1026/2
72.30 6/3
30.20 26/2
123 80 24/1
101.00 26/2
101.00 21/2
74002/3
31.9021/2
23.60 26/2
11.801/3
100.00 26/2
60.70 26/2
90.00 12/2
81.50 26/2
31.90 21/2
35.60 1/3
34.007/2
135.50 24/1
68.301/3
80.3026/1
44.40 21/2
141.902/1
39.90 5/3
38.20 5/3
95.90 26/2
77.70 24/1
93.20 26/2
57.40 21/2
41.80 26/2
137.6026/2
90.50 26/2
33.20 5/1
39.3021/2
61.00 2/1
42.2026/2
41.00 26/2
105.00
112.00
120.70
73.90 72.30X 72.301
33.10 32.90
131.50 130.80
108.30 107.80
104.00
143.70 142.50 142.40
45.70 45.60
156.50 156.50 156.50
Slotkoers maandag 5 maart 1990
aalberts 65.00 63.50
acf holde 36.70 36.50
ahrend y c 220.00 214.00
176.00 176.00
370.00 370.00
125.00 125.20
143.10 143.50
166.00 168.50
113.00 112.50
hagem d89 110.20 110.00
r-t.cate 95.00 95.00
hal trust
auto ind pr
bam groep
batenb.beh.
13.70
87.00
85.00 85.00 hoek's mach 166.00
13.70
59.30 59.30 ing bb kond 567.00 560.00
bos kalis c 14.15 14.15
braat beh 41.50 41.50
bredero 22.00 ONG
breder c 21.80 ONG
breevast c 16.30 16.20
burg heybr 3400.00L
calvè 925.00 920.00
calvé c 925.00 920.00
catve pr 800.00 800.00
kbb c.pr. c 62.00
koppelpoort 294.00 294.00
ipols. 190.00 190.00
landre gl c 59.00
mend gans 3700.00 3700.00
i'dam 18.90 18 90
ra 1228.00 1215.00
moeara opr 159850. 1!
moeara cop 15990.0 15800.0
moeara wb 17050.0 II""
vd moolen 29.20
r bosk 70.00L 65.00L
rouse 7.80
nedap 364.00 364.00
n spr.st c 9650.001 9650.00L
nkf hold c 332.00 334.00
141.50 140.00
1100.00
109.50 109.50
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 24620 - 25120 25020 - 25520 onbewerkt
bewerkt 26700 27120 bewerkt
Opgave: Ol|ft>out, A'dam
vk Sk
35 7/8 351/2
63 1/2 643/8
40 3/8 397/8
29 3/8 297/8
18 1/4 18
64 7/8 65
20 7/8 203/4
68 1/2 677/8
171/4 173/8
25 243/8
26 255/8
lord
genl elee
genl motors
genl public
goodrich
hewtett-pac
intl flavor
intl paper
45 1/4 445/8 merek Ine
39 1/4 39
46 3/4 461/4
47 1/8 467/8
62 3/8 613/4
46 1/8 453/4
46 3/8 461/4
40 1/2 403/8
34 347/8
42 1/2 423/8
57 1/8 567/8
511/2 513/8
18 181/4
utd brands
utd technol
westingh el
wootworlh
69 5/8 691/8
61 7/8 611/2
74 3/4 743/1
20 1/8 193/1
41 1/8 407/8
51 3/4 521H
73 5/8 733/1
60 3/4 603/1
geven zijn produkt aan te pas
sen", aldus directeur Van
Laanen. Bovendien zou dat
volgens hem een afschrikken
de werking hebben.
VS-senatoren dreigen
Japan met handelsoorlog
WASHINGTON In de VS bestaat grote teleurstelling over de
resultaten van de handelsbesprekingen met Japan. Volgens
Amerikaanse handelsvertegenwoordigers heeft het overleg dat
president Bush afgelopen weekeinde voerde met de Japanse
premier Toshiki Kaifu „weinig vooruitgang" te zien gegeven.
Twee vooraanstaande senatoren hebben intussen al gedreigd
met een handelsoorlog tegen Japan, als dat land niet voor de
komende handelstop in de VS in juli toegeeft aan de Ameri
kaanse wens om de zogenoemde structurele handelsbelemmerin
gen op te heffen. „De anti-Japanse gevoelens lopen in de VS
snel op. Japan dient de rest van de wereld te volgen en zijn
markt open te stellen. Wanneer die gesloten blijft, zal de rest
van de wereld dat voorbeeld volgen," betoogde senator Max
Baucus.
Diens collega John Danforth waarschuwde dat de twee jaar ge
leden opgestelde sanctiewet tegen handelsbeperking zal worden
aangescherpt, als Japan zijn importbarrieres niet afbreekt.
Voorzichtig
herstel
AMSTERDAM De omzet op
Beursplein 5 was gisteren met
ƒ767 miljoen bedroevend ge
ring. In aandelen werd voor
ƒ383 miljoen omgezet en in
obligaties ƒ382 miljoen. Bij de
aandelen was Koninklijke Olie
met een omzet van bijna ƒ54
miljoen koploper, gevolgd door
Unilever met ƒ23 miljoen en
Philips met 20 miljoen.
Bij de internationals verloor
Koninklijke Olie ƒ2,10 op
143,70 door onder meer grote
verkopen vanuit de Verenigde
Staten. Philips was zes dubbel
tjes minder op 40 terwijl Uni
lever onveranderd sloot op
140,50. De andere internatio
nals noteerden hoger met
Hoogovens als koploper met
ƒ2,80 op ƒ70,50. Akzo was ze
ven dubbeltjes beter op
120,70 en KLM tien cent op
ƒ34,60.
Bij de andere hoofdfondsen
was Pakhoed een daalder be
ter op 156,50, evenals Volmac
op 48. Hunter-Douglas was
ƒ1,30 beter op ƒ96,30 en VOC
1 op 39,50. Aan de andere
kant moest hier Daf met zes
dubbeltjes terug op ƒ33,10.
De obligatiemarkt was de w
hele dag doodstil en toonde
een zeer afwachtende houding
Dat werd deels verklaard dooi
de rente-ontwikkeling in Ja
pan, waar een discontoverho
ging mogelijk voor de deui
staat, en de komst dinsdag vac
een staatslening nieuwe vorm
Daardoor kunnen na de in
schrijving van dinsdag deze
obligaties gewoon over de
toonbank gekocht worden. Ge
volg was dat van een grijze
markt in de nieuwe 9 procent
lening vriiwel geen sprake
was. De obligaties noteerden
uiteindelijk lager: tussen de
0,20 voor het lange papier enj
0,10 punt voor het korte paj
pier. Bij de lokale fondsen
moest Mulder Boskoop 8 inj
leveren op ƒ65 en de Var
Dorp-groep f 2,80 op 33,20
Bols noteerde 1,70 lager op
160,50.
