Nr.9 Kruiswoordraadsel ZATERDAG 3 MAART 1990 PAGINA 33 1 inal Ie Oplossing vorige puzzel ara a BH cj a n ei h o u uiaamacaH aaaaa asm i s K ömEsaa iassasssaniB a a EI a a JHnaaESiBïïEi aacHa a H a Q EI a aaoBQ anaELiHii a a ca a a a ra ■dtmousm JHHHa a a a u n n m a Hsnniana uBBSBBIE De winnaars van de puzzel nr. 8 zijn: B. v. Delft, Javastraat 6, 2341 XL Oegst- geest. G. v.d. Kooij, H.P. v.d. Poellaan 11, 2375 XD Rijpwetering. Zij krijgen hun prijs binnen drie weken per cheque toegestuurd Oplossingen onder vermelding van puzzel nr. 9 moeten uiterlijk woens dagmiddag in bezit zijn van: LEIDSE COURANT, Postbus 112300 AA Leiden. 19. HORIZONTAAL: 1. Muziekstuk. 7. Italiaanse volksspijs. 14. Exploitant van schepen. 16. Grondvlak v.e. vat. 17. Nederlanse Spoorwegen (afk.). OnSepaald vnw.. 20. Watervlakte. 22. Plek in een sloot waar veel vis zit. 23. Dat is (afk.). 24. Van notehout. 26. Lichaamsdeel. 28. Appelsoort. 30. Australische struisvogel. 31. Uitroep. 32. Telegramafkorting. 34. Oosteuropese havenstad. 35. Ten behoeve van (afk.). 36. Hardheid van de grond door vorst. 37. Voorzetsel. 39. Onderdeel van een tennispartij. 40. Persoonlijk vnw. 41. Fijn gehakt veevoer. 42. Listig (ongunstig). 44. Symbool van nikkel. 45. Na het genoemde. 47. Kloosteroverste. 49. Denkbeeld. 51. Familielid. 52. Sierlijke tafelfles. 53. Insect. 54. Vreemde munt. 57. Kostuum. 59. Vat voor olieprodukten. 62. Ten bedrage van. 63. Zanggroep. 66. Laddersport. 68. Lichamelijke opvoeding (afk.). 69. Stad in Brazilië (verkort). 71. Voor (Latijn). 72. Aanmatigende houding. 73. Slaapplaats. 74. Italiaanse vulkaan. 76. 0.1 meter (afk.). 77. Met de zijnen (afk. Latijn). 78. Rivier in Frankrijk. 79. Uit Lier afkomstig. 81. Belangrijke voedingsstof. 84. Lengtemaat. 85. Onbeklemtoonde vorm van mij. 86. Griezelig. 88. Vermogend. 89. Gesteente. 90. Muzieknoot. 91. Handigheid (fig.). 93. Gemene weide. 95. Produkt van staalkrullen. 96. Boekje dat de tekst van een opera bevat. De twee sleutelwoorden luiden en Naam Adres Postcode Woonplaats VERTICAAL: 1. Soort zaagbekeend. 2. Symbool van chroom. 3. Straks. 4. Plaats in N. Brabant. 5. Snelle loop. 6. Nummer (afk.). 8. Aan boord (afk.). 9. Halsboord van een trui. 10. Bloedbad. 11. Duits componist. 12. Voorzetsel. 13. Namaak. 15. Drank. 18. Neerslachtig. 20. Op deze wijze. 21. Loofboom. 23. Bepaling aankondigend vnw. 25. Ten opzichte van (afk.). 26. Bochel. 27. Metselspecie. 29. Uitholling in een muur. 31. Karakter. 33. Binnenvlakte van de hand. 36. Uitroep. 38. Tegenwoordig. 41. Produkt van gelijknamige boom. Ongeciviliseerd persoon. Eurovisiepartner (aflt.). Zoogdier. Deel van een boom. Te weinig vocht hebbende. Mossoort. Uitgave, druk. Plaats, plek. Regenboogvlies in het oog. Lekkernij. Gematigd (muziek). Voorzetsel. Stad in Italië. Beleid, slag. 67. Bijwoord. 70. Eén (Engels). 73. Slaghout bij cricket. 75. Strijdperk (fig.). 78. Rivier in Frankrijk. 80. Vlug. 82. Titel (afk.). 83. Persoonlijk vnw. 84. Comparatief van veel. 87. Gewestelijk (afk.). 89. Stremsel. 91. Walkant. 92. Rivier in Italië. 93. Muzieknoot. 94. Sportevenement (afk.). Laagterecord postzegelprijzen De prijzen van veel postzegels zijn op dit moment uitermate laag. Dat is bij zonder opvallend. Normaal trekken de prijzen aan rond het verschijnen van een nieuwe catalogus zoals de Yvert (Euro pees deel), in Nederland nog altijd de belangrijkste prijslijst voor de aan- en verkoop van zegels uit West- als Oost- Europa. De Yvert moet een dezer we ken, na diverse malen van uitstel, einde lijk verschijnen. De prijzen zijn in ver houding tot enige jaren geleden des te la ger omdat veel catalogi de laatste jaren de richtprijs hebben verlaagd. Daarente gen worden steeds hogere prijzen geno teerd voor topwaarden. De prijzen voor zegels van Westeurope- se landen zoals Frankrijk, Engeland, Zwitserland en Scandinavië liggen op postzegelmarkten rond een dubbeltje per Yvert-franc. In tegenstelling tot voor gaande jaren worden ook de betere se ries van enkele honderden francs caitalo- guswaarde voor die prijs aangeboden. Het aanbod, ook van die betere series, is groot. Vóór de postzegelcrisis die begin jaren tachtig van begon, deden de zegels gemiddeld twintig cent per Yvert-franc. Verzamelingen van Westeuropese lan den - zonder de echte topwaarden die duizenden francs waard zijn - gaan op beurzen en veilingen onder een dubbel tje per franc weg. Op de postzegelmark ten van Leeuwarden en Rotterdam (fe bruari dit jaar) was menig stokboek met mooi materiaal voor vijf tot acht cent per franc te krijgen. De prijzen van ze gels van de de meeste Oosteuropese lan den liggen nog lager. Een van de weinige uitzonderingen van actuele uitgaven op dit moment is het tentoonstellingsblok van Tsjechoslowa- kije dat vorig jaar alleen te koop was op tentoonstellingen in Praag en Helsinki. Dat blok heeft de Michel met 55 gulden gewaardeerd. Normaal 'doet' Tsjeschos- lowakije los zo'n dertig tot veertig pro cent, dit blokje wordt echter voor zover bekend niet onder de 35 gulden (is 63 procent) aangeboden. Een verkoopprijs van vijftig gulden (ruim negentig pro cent) is zelfs heel normaal. En dan is het aanbod nog uitermate schaars. Een van de reden voor die relatief hoge prijs is de geringe oplage van 80.000 stuks, hoewel in Tsjechoslowakije alleen al minimaal zo veel verzamelaars wonen, zo blijkt uit gesprekken met menseiv van de Tsjechi sche postzegelbond. Daarbij komen nog eens de buitenlanders die dat Oostblok land verzamelen. Al met al zorgt die overspannen markt voor een hogere prijs. De prijzen van de Nederlandse zegels zijn eveneens uitermate laag. Menigeen heeft zelfs de indruk dat het gewone ma teriaal van na de Tweede Wereldoorlog op het laagste niveau sinds jaren zit. De postfrisse series uit de jaren vijftig zijn met een beetje zoeken voor de helft van de catalogus te krijgen, zegels uit de ja ren zestig en zeventig voor gemiddeld veertig procent; en van de laatste tien jaar voor de nominale waarde. Net als met het schaarse Tsjechisch blokje geldt voor Nederland en de ande re landen dat voor materiaal met kleine oplagen en grote vraag hogere prijzen worden gevraagd en betaald. Zoals de eerste honderd eerste-dagenveloppen van Nederland en postfrisse series van vóór de Tweede Wereldoorlog. Dat topwaarden het goed doen blijkt uit de tweewekelijkse prij so verzichten van de Duitse Briefmarken Zeitung. Daarbij valt (opnieuw) op dat vooral brieven worden geveild voor prijzen die veel ho ger liggen dan de inzetprijzen. Maar ook voor topklassezegels worden forse over schrijdingen geboekt. Wereldkampioenschap (3) Op de overwinning die Sijbrands in de tweede matchpartij op Tsjizjov boek te, volgde een aantal minder spannen de partijen. Totdat de wereldkam pioen in de tiende partij weer de strijd opzocht door de Keiler-variant op het bord te brengen. En ook de twaalfde partij werd in deze scherpe openings variant uitgevochten. Hier volgen bei de duels. A. TSJIZJOV-T. SIJBRANDS Tiende partij 1990. 1.33-29 17-22 2.39-33 11-17 3.44-39 6- 11 4.50-44 1-6 5.32-28. Gebruikelijker is 5.31-26 16-21 enz., maar blijkbaar wilde wit, die natuurlijk niet op de hoogte was van zwarte bedoelingen, varianten als 5.31-26 20-25 of 5.31-26 19-23 niet op het bord hebben. 19-23 6.28x19 14x23 7.35-30 16-21 8.31-26. Nu is weer de vertrouwde po sitie uit de Keiler-variant ontstaan. 10- 14 9.30-24 23-28. Opmerkelijk: Sijbrands kiest voor een zet die wat in onbruik is geraakt. Na afloop vertelde de uitdager dat hij zijn tegenstander niet met het meer popu laire 9...5-10 de extra mogelijkheid 10.33-28 22x33 11.39x19 14x23 12.38- 32 wilde bieden. 10.40-35 20-25 11.24- 20 15x24 12.29x20 14-19 13.20-15 9- 14 14.44-40 11-16 15.34-29. Zwart had zich zo opgesteld dat de Neo-boom variant minder aantrekkelijk was voor wit: na 15.34-30 25x34 16.40x29 geeft 19-23 17.29-24 23-29 zwart prettig spel. 21-27. Zie het diagram. ITÏT1 "BI i I 1 I i !s^ m - - - 16.29-24. Een geheel nieuwe zet. Ge bruikelijk is 16.40-34 19-23 waarop kan volgen: 17.29-24 14-19 18.37-31 19x30 19.35x24, een variant die Tsjiz jov verwierp omdat zwart nu met 17- 21 20.26x17 12x21 goed verder kan. Toch lijkt 16.40-34 19-23 zeker speel baar, als wit ten minste in plaats van 17.29-24 het door Sijbrands aangege ven 17.37-31 doet. Na vervolgens 14- 19 (misschien niet zwarts beste zet) kan hij zich dan met 18.34-30! 25x34 (23x34? 19.26-21 enz.) 19.29x40 rechts speelruimte verschaffen. 19x30 17.35x24 14-20. Niet direct 17... 17-21? 18.26x17 12x21 wegens de damzet 19.15-10! 4x15 20.24-20 15x24 21.38- 32 27x29 22.39-33 en 23.43x1. 18.37- 31 20x29 19.33x24 17-21 20.26x17 12x21 21.31-26. Vanaf dit moment gaat de titelverde diger op remise spelen. Was 16.29-24 dan toch niet voorbereid? Overigens heeft Wiersma hier als idee 21.40-34 gevolgd door de ruil 22.34-30 25x34 23.39x30 geopperd. 7-12 22.26x17 12x21 23.41-37 27-32 24.38-27 21x41 25.46x37 5-10 26.42-38 6-11 27.39-34 11-17 28.48-42 10-14 29.34-30 25x34 30.40x29 8-12 31.38-32 3-8 32.32x23 13-19 33.24x13 8x28 34.43-38 16-21 35.36-31. Niet 35.38-32? Want dat zou zwart na 21-27 36.32x21 (Gedwon- ?en.) 17x26 prima spel geven. 21-27 6.45-40. Niet het tempo 36.49-43?: 27x36 37.38-32 17-21 38.32x23 22-28 39.23x32 4-10 40.15x4 21-27 41.4x31 42.36x49 en zwart wint. 27x36 37.38- 32 28-33 38.29x38 18-23 39.40-34 17- 21 40.34-29 23x34 41.32-28 22x33 42.38x40. Omdat hij verder staat opgedrongen heeft zwart nu voordeel. 14-19 43.40- 34 19.24 44.37-32 12-18 45.32-28 21- 27 46.49-44! Weliswaar was 46.49-43 speelbaar (4-10 47.15x4 24-30 48.4x31 30x26 is na 49.28-23 nog juist remise) maar toch is die zet gevaarlijk. Een variant: 46.49-43 2-8 47.38-32? 8-13 48.42-38 4-10! 50.15x4 18-22 51.4x27 31x42 52.47x38 36-41 en zwart wint. 27-31 47.44-40 2-8 48.28-23 18x29 49.34x23 8-12 50.40-35 12-17 51.35-30 24x35 52.23-19 35-40 53.19-14 40-44 54.14-10 en de spelers kwamen remise overeen. A. TSJIZJOV - T. SIJBRANDS Twaalfde partij 1990. Hier ontstond na 13.20-15 dezelfde positie als in de vorige partij. Om Tsjizjov niet in de gelegenheid te stel len voorbereide varianten te spelen, week Sijbrands op dat moment af: 13...5-10 14.37-31 9-14. De betekenis van deze zet zal aanstonds blijken. 15.44-40 19-23 16.34-29 23x34 17.40x29. Deze ruil is kenmerkend voor de Boom-variant die nu wordt gespeeld. 21-27. Hier wordt duidelijk waarom zwart 9-14 heeft gedaan: wit mag niet met 18.45-40 aanvullen vanwege de hielslag 27-32 19.38x27 14-20 20.15x24 13-19 21.24x13 18x9 22.27x18 12x45 18.42-37 11-16 19.47- 42 6-11 20.37-32 28x37 21.41x21 16x27 22.42-37 14-19 23.45-40 19-23 24.40-34 10-14 25.46-41 13-19 26.37- 32 11-16 27.32x21 16x27 28.41-37 7- 11 29.37-32 11-16 30.32x21 16x27 31.38-32 27x38 32.43x32 8-13! Zie het diagram. Él N to.«L* m m m m t -m m m 1*^ !s^ w NjB TB II I O H Hl Met deze sterke zet doorkruist zwart wits plannen, die er in bestonden de zwarte centrumstand via 31-27x27 ge volgd door 33-28 in te klemmen. Wit kan nu namelijk niet verhinderen dat zwart de stellingen met 25-30 enz. gunstig vereenvoudigt. Op 33.48-43? volgt 14-20! 34.15-24 19x30 35.35x24 22-27 36.31x11 12-17 37.11x22 18x38 38.29x9 38x40 met winst, en na 33.35- 30? geeft 22-27 34.31x11 12-17 35.11x22 18x38 36.29x20 38x40 zwart goed spel. 33.31-27 22x31 34.36x27 25-30 35.35x24 19x30 36.34x25 23x43 37.48x39. Zwart staat nu beter, maar van winstmogelijkheden is absoluut geen sprake. 17-22 38.39-34 22x31 39.26x37 12-17 40.34-29 3-9. Misschien is het door Mogiljanski aangegeven 18-22 hier be ter. 41.33-28 17-22 42.28x17 18-23 43.29x18 13x11 44.37-31 9-13 45.32- 28 13-18 46.31-27 11-17 47.49-43 2-8 48.43-39 8-13 49.39-33 13-19 en de spelers besloten tot remise: op 50.33- 29 volgt 18-22 51.27x18 19-24 enz. Frankrijk-Nederland Nog niet zo lang geleden zou een lan- denwedstrijd Frankrijk-Nederland wei nig zin hebben. Frankrijk kon hoogstens enkele redelijke meesters op de been brengen, die tegen het Nederlandse grootmeestergeweld geen schijn van kans zouden hebben. De laatste jaren kunnen ook de Fransen bogen op enkele grootmeesters, die nog wel niet van het kaliber Van der Wiel, Sosonko en Piket zijn, maar zeker voor een aantrekkelijke wedstrijd kunnen zorgen. De gekozen formule was erg aardig. Zes Nederlanders speelden tegen iedere Fransman twee keer, waarna een totaal en een individueel klassement kon wor den opgemaakt. Timman en Spassky hadden afgesproken twee partijen tegen elkaar te spelen, waarna onze landgenoot zich verder zou voorbereiden op de match tegen Karpov. Sosonko en Kouat- ly namen daarna de plaatsen van de su pergrootmeesters in. Timman behaalde twee plusremises, maar helaas is daar van het resultaat toch maar één punt. De te verwachten zege van onze landge noten bleek stroef te verlopen. Enkele prima in vorm zijnde Fransen en de ziekte van Ree en Piket zorgden voor een spannende wedstrijd. Vooral Piket had het zwaar; de Fransen toonden geen medelijden met hem en bezorgden hem menige nul. Genna Sosonko maakte dat een beetje goed. Met een enorme strijdlust wist hij zijn grote inzicht ook in daden om te zetten. In individuele toernooien is So sonko (te) gauw geneigd de moeilijkhe den te omzeilen, maar in teamwedstrij den toont hij een prima mentaliteit. In de volgende partij zien we hem zijn spe cialiteit, het Catelaans, demonstreren. G. SOSONKO-G. MIRALLES l.d4 Pf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 dxc4 7.Dc2 a6 8.Dxc4 b5 9.Dc2 Lb7 10.Lf4!? Een oude voortzetting die in vroegere partijen wit weinig opleverde. In recente partijen werd uitsluitend 10.Ld2 ge speeld om van de verzwakte zwarte vel den te profiteren. 10...Pc6. Het loperpaar veroveren biedt alleen wit kansen: 10...Pd5?! ll.Pc3!.Pxf4 12.gxf4 Pd7 13.Tfdl Dc8 14.Pe4! en wit staat duidelijk beter. 11.Pc3!? Een interessant idee, meestal wordt hier 1 l.Tdl gespeeld. Aangezien d4 toch niet genomen kan worden (ll...Pxd4 12.Pxd4 Lxg2 13.Pxe6!) probeert wit tijd te winnen om de verzwakte zwarte da mevleugel onder vuur te nemen. ll...Pb4 12.Del Tc8 13.a3 Pbd5 14.b4! Wit mag het bevrijdende ...c5 niet toela ten. 14...Pxc3 15.Dxc3 a5?! Met geweld probeert zwart zijn zwakke pionnenstructuur op te lossen. Dat lukt weliswaar, maar met enkele aardige tak- tische wendingen kan wit daar een extra pion overhouden. ló.bxaS! c5 17.dxc5 Txc5 l8.Dd2! Da8. Zwart mag niet afwikkelen, daar na 18...Dxd2 19.Lxd2 de dreiging 20.Lb4 erg sterk is. l9.Le3 Tc4 20.Db2! Dit zal Miralles overzien hebben, na 20...Dxa5 21.Tfbl kan zwart b5 niet fat soenlijk dekken (21...Lc6 of 21...La6 dan 22.Pe5!). Zwart probeert in troebel water te vis sen, maar dit versnelt de nederlaag. 25.Dd7! Tb7 26.Lxc5! Zie diagram 1. De dame kan niet genomen worden: 26...Txd7 27.Pxd7 en de dreiging 28.Tb8 beslist. Twee stukken, één toren en een pion zijn veel meer waard dan de dame. Zwart had hier gerust op kunnen geven, maar probeert nog Sosonko van de wijs te brengen in de tijdnoodfase. 30...h5 31.a4 De5 32.Lf3 h4 33.a5 Tb3 34.a6! Txb6 35.a7. Zwart geeft het op. Ex-wereldkampioen Spassky kennende, zou hij blij zijn met twee slappe remises tegen Timman. Onze landgenoot wilde echter nog even „sparren" voor zijn be langrijke match tegen Karpov. Beide ke ren moest Spassky hard werken om zijn begeerde remise te halen. In onderstaan de stelling was hij het dichtst bij een ne derlaag. Welke wending had hij over zien? Zie diagram 2. B. SPASSKY-J. TIMMAN Stelling na de 37ste zet van wit. Oplossing volgende week. Wachten op overzicht Wanneer er keuze is bij het uitspelen, moet getracht worden die keuze zo lang uit te stellen totdat er voldoende informatie is om die keuze verant woord te maken. Uit een Amsterdam se Interpolisvoorronde een duidelijk voorbeeld: WEST OOST 9 8 3 A B V A 10 8 2 H 7 5 4 3 A 4 3 H B 10 9 H 8 5 7 2 Zuid, west en noord pasten en oost opende 1 harten, door west verhoogd tot 3 harten (limiet). Een aantal cwstspelers paste nu van wege het minimum (13 punten), maar op grond van het aantal verliezers (ca. 6) kan de vierde makkelijk gegeven worden. Ook in parenwedstrijd! Tegen 4 harten start zuid met schop penheer. Die neem je en probleem nummer 1 is het aanspelen van de troefkleur. Je moet je wapenen tegen 3-1 met een honneur-sec en die situa tie kun je alleen de baas als de single- ton honneur bij noord zit, dus in slag 2 hartenheer en als bij noord de vrouw of de boer verschijnt, vervol gens snijden. In slag 2 verschijnt bij zuid hartenboer en in slag 3 harten- vrouw. Je speelt schoppen na, via de boer voor zuids schoppenvrouw en die vervolgt met schoppen 10 in oost ge troefd. Inmiddels ligt het zo: WEST OOST - - ïo 8 r 75 A 4 3 H B 10 9 H 8 5 7 2 Oost, de leider, is aan slag en speelt een kleine klaver. Uit de bieding kun je opmaken dat klaveraas verkeerd zit, dus als zuid een klïver bij speelt lager dan de 8, dan leg je de acht en dan heeft noord het misschien moeilijk. Maar nee, zuid legt klaver 9 en noord neemt klaverheer over met het aas, ge volgd door klaverboer (die houdt) en een kleine klaver na: getroefd, klaver 10, kleine klaver. Weten we nu genoeg om ruitenvrouw te lokaliseren? Waarschijnlijk wel: bij zuid zijn 8 punten in de hoge kleuren bekend en hoogstwaarschijnlijk kla vervrouw (anders heeft noord wel erg subtiel en... gevaarlijk tegengespeeld. Als ruitenvrouw daar ook nog zit, zou zuid waarschijnlijk wel hebben geo pend, of in de tweede ronde een infor matie doublet hebben gegeven. Je ein digt dus met de ruitensnit over noord en met 10 slagen en een gedeelde top. Zo lag dit spel: z/- NOORD 7 6 5 4 V 9 6 V 8 6 A B 6 4 WEST OOST 9 8 3 A B V A 10 8 2 V H 7 5 4 3 A 4 3 H B 10 9 H 8 5 7 2 ZUID H V 10 2 VB 7 5 2 V 10 9 3 Wanneer zuid met klaveren zou zijn gestart, had oost het een stuk lastiger gehad. Wanneer schoppen HV dan ge maskeerd kunnen worden, is èr niet meer dan 50 procent keus. Nu was dat vrijwel 100 procent. PARENBESLISSINGEN In de finale van het NK gemengde pa ren kwan deze interessante beslissing voor. Dit is de noordhand: en dit de bieding (O/NZ): NOORD OOST ZUID I Ru dbl. 4 Sch 5 Ru pas Zuids pas is forcing, dus we gaan iets bieden. Maat wat? Het feit dat zuid past, geeft aan dat-ie de (bied )strij dbij 1 nog niet direct wil begraven, dat wil zeggen: wat hem betreft wordt er (als noords kaart daar geschikt voor is!) nog 5 schoppen geboden. Wanneer zuid niets meer te vertellen heeft, zou hij direct na 5 ruiten hebben gedou bleerd. Nu laat hij de eindbeslissing aan ons over. Doublet of 5 schoppen. In een parenwedstrijd kan dat een for tuin schelen. Met doublet scoren NZ +500 (18-44) en met 5 schoppen (43- 19), want het spel lag zo: O/NZ NOORD B 8 7 5 3 2 V 9 B 3 H 8 3 WEST OOST 9 H 6 B 8 3 5 4 2 H 10 9 72 A V 6 5 4 V 10 9 2 A 7 6 ZUID A V 10 4 A H 10 7 6 8 B 5 4 £cidóc0owuvnt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 33