KIIK.VERGEUIK EW
OORDEEL ZELF.
Markant" tast diep door
net schrijversportretten
Ensemble Rossignol
mag brutaler spelen
DE OPEL OMEGA PEARL
VANAF 41.950.-.
lUttOpL™"-
L
AJNST/RTV
£eidóe(Bc>wuvnt
DINSDAG 27 FEBRUARI 1990 PAGINA 13
OS-radio: geen geld voor jazzfestival
.VERSUM De NOS-radio
flink het mes zetten in de zo-
rprogrammering. Gevolg is dat
NOS-Jazzfestival, dat de NOS
I entien keer heeft georgani-
•d, dit jaar komt te vervallen,
festival staat voor vier ton op
ejbegroting.
j gens een woordvoerster van de
§-radio is het geld dat voor ra-
programma's beschikbaar is on-
doende om zowel het jazzfesti-
te betalen als het wereldkam-
enschap voetbal uit te zenden.
NOS-radio heeft besloten dat
voetbalverslaggeving voorgaat,
is de bedoeling dat er volgend
wel weer een festival wordt
georganiseerd. In de tussentijd
gaat de NOS nadenken over een
eventuele wijziging in de opzet
van het festival. Welke andere
programma's onder het mes der
bezuinigingen zullen lijden, staat
nog niet vast, maar de NOS wil in
elk geval proberen met een lager
budget en minder mensen de zo
merprogrammering voor de radio
rond te krijgen.
Het NOS-Jazzfestival is jarenlang
in Loosdrecht gehouden. Via de
Singer Concertzaal in Laren is het
de laatste jaren terecht gekomen
in De Meervaart in Amsterdam-
Osdorp. Aan het festival is tradi
tioneel een jazzconcours verbon
den.
Hans Oosterlee
tijdelijkdirecteur
Residentie Orkest
DEN HAAG Met onmiddellijke ingang is tot
tijdelijk algemeen directeur van het Residentie
Orkest benoemd drs. J. Oosterlee. Hij neemt de
plaats in van Ben van der Meer die per 1 maart
het Residentie Orkest verlaat. De benoeming
van drs. Oosterlee geldt voorlopig voor een pe
riode van zes maanden.
Hans Oosterlee was tot september 1987 direc
teur van het Rotterdams Philharmonisch Or
kest, hij maakte gebruik van de VUT-regeling.
Bij gelegenheid van zijn afscheid uit Rotterdam
zei hij in een interview in deze krant: „Ik zou
volgens de berichten weggaan vanwege proble
men en spanningen. Noem mij één bedrijf waar
geen problemen en spanningen voorkomen.
Het directeurschap van een orkest is een slo
pend beroep, ik kan daarover na dertig jaar zo
langzamerhand meepraten".
Hans Oosterlee heeft zich al die jaren doen
kennen als een man met grandeur, een aristo
craat die in royale mate over diplomatieke ga
ven beschikt. Op de destijds gestelde vraag wie
zijn opvolger zou worden antwoordde Ooster
lee: „Weet jij iemand met financieel en econo
misch inzicht, met managerskwaliteiten, met
gevoel om met musici om te gaan, met liefde
voor de muziek en de bereidheid om niet 38
uren per week te werken, maar soms het dub
bele aantal in touw te zijn? Het is een baan als
een veelkleurige rok".
ADRIAAN HAGER
.VERSUM Vertalen
|t als een gewétensvolle be
leid. Het kan gebeuren
de geest en naar de letter,
taler/essayist Charles B.
kiest voor het eerste,
wikt en weegt elk woord
gehalte en betekenis. Hij
uit zichzelf geen vertaler,
r een propagandist van
vante zielen. Geen vertaal-
jn of hij moet er met zijn
achter staan,
geeft daarvan een voor-
ld in het van hem door
•tv gemaakte filmportret
serie „Markant", dat uit-
iden wordt op dinsdag 27
uari op Nederland 3 om
19 uur. Het gaat om de be
ling van een woord in een
ïan van Pasternak. Engelse
Duitse vertalers sloegen er
slag naar en hielden een
onbegrijpelijk woord
r een drukfout. Timmer
Samen met zijn van oor-
rng Russische vrouw, een
1 etdanseres, kwam hij tot
vertaling die past in de
st van de beschreven episo-
Volgens hem heeft dat zoe-
naar een woordbetekenis
naken met een vorm van
iken over het karakter van
bepaalde schrijver. Elk te
talen woord roept een
ikproces op. Op deze wijze
heeft hij in zijn arbeidzame le
ven een compleet oeuvre op
gebouwd van uit het Russisch
vertaalde schrijvers.
In de Markant-reeks staat een
maand later de schrijfster Hel-
la Haasse geportretteerd.
Twintig romans heeft zij op
haar naam en een vloed aan
essays. In 1948 sloeg haar boe
kenweekgeschenk „Oeroeg" in
als een bom. Op literaire prij
zen heeft zij nog even moeten
wachten, maar toen vielen
deze ook rijkelijk.
In haar portret staat de vraag
centraal wie zij eigenlijk is.
Haar Indische verleden heeft
van haar een ander mens ge
maakt dan de gemiddelde Hol
lander. De overweldigende
pracht van de Javaanse cul
tuur bleef haar haar leven
lang als een droombeeld ach
tervolgen. Zij schreef cabaret
teksten voor Wim Sonneveld,
maar dieper gravend in de ei
gen ziel en die van anderen
kwam zij tot romans, waarin
zij als het ware van het eigen
binnenste uit de mens. be
schrijft in de werkelijkheid
van diens omgeving. Zo kwam
zij tot een eigen visie op de an
tieke wereld in „Een nieuwer
testament" en tot een kijk op
de middeleeuwse mens in
„Woud der verwachting".
Over haar ontdekking met
„Oeroeg" vertelt zij, dat zij als
kind al graag schreef, maar
zichzelf niet als schrijfster be
schouwde. Die eerste novelle
bleek niet alleen voor de lezer,
maar ook voor haar zelf een
overweldigende ervaring. Een
uit de hemel gevallen ge
schenk. Hoe zij aan het ritme
van haar zinnen komt? Zij
kroop als kind achter de piano
weg als haar musicerende
moeder de toetsen beroerde.
Al die bij herhaling genomen
melodische passages huizen
nog ergens in haar. Dat komt
er in haar zinnen weer uit.
Eindredacteur Kees Lange-
raad van „Markant" onder
scheidt twee soorten tv, nl. de
op de massa afgestemde pro
grammering, een voetbalwed
strijd, een show met auto's, en
voor de stille benaderaars van
tv-produkties bestemde pro
gramma's. De eerste soort
trekt meer kijkers, de tweede
garandeert meer diepgang.
NOS-kunst wil zich niet men
gen in de strijd om de kijkcij
fers, maar het liefst in de inti
miteit blijven werken. Dan
maar niet op de grote markt in
de strijd om de kijker, waar de
concurrentie hoogtij viert. Op
deze wijze leveren dergelijke
portretten iets persoonlijks op,
een doortastend beeld. Aan de
opnamen werd dagen gewerkt.
Kreeg de interviewer op een
bepaalde vraag een naar zijn
smaak te vlak antwoord, dan
werd de vraag de volgende
dag opnieuw gesteld. De ma
kers omschrijven deze werk
methodiek van er uit halen
wat er inzit als „authentieke
manipulatie". Gepermitteerd
omdat vooraf alles is doorge
praat.
Later in maart volgen nog
portretten van Rob Nieuwen-
huis en Renate Rubinstein.
Nieuwenhuis put zijn stof bij
voorkeur uit zijn Indische ver
leden. Waar zijn vader en
moeder altijd druk waren met
het beheer over Hotel des In-
des in Batavia, daar kreeg hij
zijn geest in zijn jeugd overwe
gend gevuld met de mythische
verhalen van zijn lijfbaboe Ne-
nek Tidjah. Dat werkt door in
al zijn romans.
Renate Rubinstein, aangespro
ken door Ischa Meyer, praat
met grote openhartigheid over
haar bewogen leven. Over
haar keuze voor het christen
dom om haar door de nazi's
gevangen genomen joodse va
der uit Auschwitz te krijgen.
De hele oorlog heeft zij op
hem gewacht, vergeefs. Maar
Mijn moeder noemde me altijd een echte
in diens geest stelde zij zich als
jonge vrouw sterk strijdbaar
op. Haar moeder vond haar
een echte Rubinstein. Zij legt
daarbij een onafhankelijke on
verzettelijkheid aan de dag en
kwam in diverse kwesties tot
uitgesproken standpunten, zo-
FOTO: STEYE RAVIEZ
als rond Weinreb, het feminis
me, Israël, China en bewape
ning. Maar evenzeer schreef
zij op uitnodiging een karakte
ristiek boek over de kroon
prins van Oranje, Willem
Alexander.
TON OLIEMULLER
Concert door Ensemble Rossignol:
Anne Ramkull (sopraan), Annette
den Heijer (traverso), Marion Mid-
denway (viola da gamba) en Ulrike
Wild (clavecimbel). Werk van Moné-
clair, Telemann, Purcell, Quinault en
Bach. Gehoord in de Kapelzaal
(KAP) op 26 februari.
Engelse en Duitse, maar voor
namelijk Franse kamermuziek
bepaalde het concert in de
oude muziek-serie dat door de
leden van 'Rossignol' gister
avond in de Kapelzaal (K&O)
werd verzorgd. Uit het laatba-
rokke repertoire van de Parij-
se salons klonken twee canta
tes, 'Europe' van Michel Pig-
nolet de Montéclair (1667-1737)
en 'Rossignol Amoureux' van
Jean Baptiste Maurice Qui
nault (?-1744), naast een solo
voor fluit van Georg Philipp
Telemann (1681-1767).
Al meteen in de benadering
van Montéclairs 'Europe' voor
sopraan, fluit en basso conti
nuo demonstreerde het ensem
ble een grote vertrouwdheid
met de kneepjes van het ba
rokke vak. Zo'n cantate a la
Rameau rolde er vrij pro
bleemloos uit. Hoewel dat op
zichzelf een prestatie is die
waardering verdient, bleef
deze muzikale uitbeelding van
Jupiter, die in de gedaante van
een stier zijn Europa schaakt
en over zee naar Kreta brengt,
over het geheel genomen in
zachte, te weinig contrasteren
de kleuren steken. Mogelijk
heden die de partituur en de
tekst bieden om uitdrukking
te geven aan allerlei sentimen
ten, werden te spaarzaam be
nut
Aope Ramkull maakte met
haar heldere sopraan wel een
mooie klank, maar vooral in
de (te haastig gezongen) recita
tieven miste men een werke
lijke betrokkenheid bij de
tekst. Overtuigender in dit op
zicht klonk Quinaults cantate.
Zijn 'Verliefde nachtegalen',
voor dezelfde bezetting, inspi
reerden de vier musiciennes,
niet in de laatste plaats de zan
geres, tot spitser ensemblespel.
Dit jonge gezelschap bestaat
uit getalenteerde musici, maar
om de kwaliteit een heel con
cert even hoog te houden ont
breekt het de leden helaas nog
aan voldoende ervaring.
Zo ontwikkelde fluitiste An
nette den Heijer in goed geti
med samenspel met de viola
da gamba in Quinaults cantate
met haar traverso een aange
naam warme toon, maar in
Telemanns Fantasie nr. 8 in e
verloor haar spel aan scherpte
en miste het een duidelijke
lijn. Van de twee overige vo
cale werken, 'From rosy bo
wers' voor sopraan en conti
nuo van Henry Purcell (1659-
1695) en de aria „Meine Seele
sei vergnügt" uit Bachs canta
te 'Von der Vergnügsamkeit'
(BWV 204) was vooral het eer
ste de moeite waard. Ulrike
Wilds degelijke uitvoering en
doorzichtige interpretatie van
Bachs Toccata in G (BWV 916)
voor klavier mocht er vervol
gens beslist zijn, terwijl de so
nate voor viola da gamba en
clavecimbel in D (BWV 1028),
eveneens van Bach, bij een
wel degelijk doorleefde vertol
king, nogal wat te lijden had
van onzuiverheden. Met iets
meer aandacht voor de tek
sten, en instrumentaal spel dat
zich daar krachtiger bij aan
zou sluiten, zou het Ensemble
Rossignol beslist meer indruk
maken.
TOM STRENGERS
Boek over Normaal
HAAKSBERGEN Vandaag
wordt in Haaksbergen een
standaardwerk gepresenteerd
over de Achterhoekse pop
groep Normaal, die deze week
vijftien jaar bestaat. Het boek
onder de titel „Wat is Nor
maal?" is geschreven door de
journalist Dolf Ruesink en Jan
Manschot, de oprichter van de
groep. De schrijvers zeggen
uitvoerig onderzoek te hebben
verricht naar de invloed die
het Achterhoekse muziekfeno-
meen op het zelfbewustzijn
van de plattelandsbevolking
heeft gehad. Zo heeft de groep
geheel eigen woorden en uit
drukkingen aan de streektaal
toegevoegd. In het boek is een
lijst met 250 van die woorden
opgenomen. Het is vanaf don
derdag in de boekhandel te
koop.
'Ook leverbaar als Stationwagon (inclusief dakrailing en niveauregeling).
Zoals u inmiddels weet mogen
wij geen vergelijkende reklame
maken. Maar u mag dat wel.
Bij de Opel-dealer kunt u de
Omega Pearl uitgebreid bekijken
en vergelijken met uw huidige auto.
Even los van de ruime afmetin
gen en komplete uitrusting
van de Omega Pearl*, zult u
in eerste instantie voor
al gelukkig zijn met
z'n prijs-waardever-
houding. Want voor
f 41.950,- krijgt u wel
erg veel auto.
Zoals onder meer
standaard: een 2.0-
liter-injektiemotor met
geregelde 3-weg-kataly-
sator en vijfversnellingsbak,
getint glas rondom, centrale
portiervergrendeling met anti-dief
stalsysteem, 2-laags metallic lak,
stuurbekrachtiging, elektrisch ver
stelbare en verwarmbare buiten
spiegels en een stereo-inbouwset
U ziet, de Omega Pearl wint het
al op papier van zijn (zogenaamde)
equivalenten. Maar u wilt de zaken
natuurlijk het liefst in de praktijk
gerealiseerd zien. Dat kan.
Want als u heeft gekeken en
vergeleken, wordt het tijd voor uw
oordeel. Bij deze nodigen wij u van
harte uit om een proefrit te komen
maken. -
-©■
Üzen zijn inclusief B TW., exclusief afleveringskosten. Af General Motors Nederland B.V, Sliedrecht Prijs- en specifikatiewijzigingen voorbehouden. Zes jaar garantie tegen doorroe
n binnen uit Ook in Fleetaales Leasing is Opel al jarenlang No. 1
DAAR STAAT DF. WERELD
VAN 1ENERAL MOTORS A< :i ITER.
