Idee van fusie is achterhaald
ONDERNEMER
GELD GOED
een speciale
tatus VS bij
!G in Brussel
DDR heeft miljarden nodig
Handel met buitenland
naar recordhoogte
OLVO EN RENAULT GAAN „ALLIANTIE" AAN:
VAT KOST UW BEDRIJF
•DE DAGELIJKSE WACHTTIJDEN
•HET TEKORT AAN VAKKUNDIG
PERSONEEL
Zeer slecht
jaar voor
Staal bankiers
II
II
TRUMP TOWER
7 Beurs van Amsterdam
ONOMIE
Ccidóc Gommvt
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1990 PAGINA 7
bo niet somber over hoge rente
CCHT Hoewel de rentestijging een negatieve invloed heeft
bereidheid van het bedrijfsleven om te investeren en de
naar nieuwe hypotheken remt, is drs. H. Wijffels, voorzitter
e hoofddirectie van de Rabobank, niet al te somber. De actue-
testijging als gevolg van angst voor een Duitse monetaire unie
t hij „een overreactie van de financiële wereld waarin een
jnzekerheidspremie zit ingebouwd". Wijffels vindt het in ver
met de hoge rente moeilijk een voorspelling te doen over de
van zaken bij de bank in 1990. Toch ziet hij lichtpunten die
compensatie kunnen zorgen. Zo wijst hij op een gunstige
crachtontwikkeling als gevolg van de verminderde belasting
en van de loonstijgingen. Bovendien kan de daling van de
itiekoersen een stimulans vormen voor de spaaraanwas. De
ikkelingen in Duitsland zullen voorlopig de rente op een hoog
ïouden, maar als belangrijk lichtpunt voor de Nederlandse
imie ziet Wijffels een toeneming van de uitvoer naar Duits-
Wat Oost-Europa in het algemeen betreft constateert de Ra-
ik grote belangstelling van ondernemerszijde. Wijffels: „In het
leen wil men er graag bij zijn, maar financieel blijft men voor
de kat uit de boom kijken".
Miljoenenboete
Britse Shell
LIVERPOOL Shell ÜK, onderdeel
van Koninklijke/Shell Groep, is gisteren
veroordeeld tot het betalen van een boe
te van een miljoen pond sterling 3,2
miljoen) wegens het veroorzaken van
ernstige olievervuiling in Engeland. In
augustus van het afgelopen jaar stroom
de 150 ton ruwe olie in de monding van
de rivier de Mersey bij Liverpool cds ge
volg van een door corrosie veroorzaakt
lek in een pijpleiding. Een rechtbank in
Liverpool veroordeelde Shell tot de boe
te in de eerste grote zaak die aanhangig
was gemaakt door de pas opgerichte Na
tional Rivers Authority, een instelling
die moet waken over de kwaliteit van
het Britse rivierwater. Het is de hoogste
boete die in Groot-Brittannië ooit is be
taald voor het vervuilen van een rivier.
DEN HAAG De handel met het buitenland is
vorig jaar naar een recordhoogte gestegen, zo blijkt
uit voorlopige berekeningen van het CBS. De ex
port beliep vorig jaar 228,5 miljard gulden 12
procent), de import 221 miljard 13 procent), en
het uitvoersaldo nam derhalve af van acht miljard
in 1988 tot 7,5 miljard gulden in 1989.
Een belangrijke bijdrage aan deze ontwikkeling le
verden achtereenvolgens, met tussen haakjes de
procentuele verandering ten opzichte van 1988, de
export van energiedragers en -produkten van 23,6
miljard (+16), machines (23,2 miljard, +18), auto's
(8,7 miljard, +19) en vlees (8,5 miljard, +19). De
Bondsrepubliek bleef onze belangrijkste handels
partner met een aandeel in de totale buitenlandse
handel van 26 procent.
Winst Macintosh
stijgt kwart
STEIN Macintosh, de keten
met winkels als Halfords,
Kwantum, Superconfex en
Piet Klerkx, heeft de netto
winst verleden jaar met bijna
26 procent vergroot van 10,2
miljoen tot 12,8 miljoen. De
winst per aandeel steeg van
1,90 tot ƒ2,39. Naar verwach
ting zal de winst per aandeel
dit jaar een verdere verbete
ring te zien geven. Aandeel
houders wordt een onveran
derd keuzedividend voorge
steld van 1,40 in contanten of
3,33 procent in aandelen ten
laste van de belastingvrije
agioreserve dan wel de overige
reserves.
1TERDAM „Een al-
ie" heette de gisteren
ind gemaakte nauwe
inwerking tussen de
mobielfabrikanten
-O Cars en Renault,
nond H. Levy, presi-
directeur van Re-
t, weigerde te spre-
van een „fusie". „We
een open en eerlijke
inwerking aan waar-
>eide partijen hun ei-
identiteit behouden",
_s de directeur.
dan ook, het verbond tus-
de twee fabrikanten
:t hen wel tot de grootste
'ereld. Samen zijn de be
en goed voor een omzet
72 miljard gulden per jaar.
inaal nieuw is die samen-
ling tussen Volvo en Re-
niet. Al langer dan twin-
ar werken de Zweedse en
se bedrijven samen in de
uktie van auto's, vracht-
ins en bussen.
:urrentie op wereldschaal
t motief voor de twee fir-
voor de „alliantie". Ze
n daartoe 45 procent van
jars aandelen in de vracht
en- en busbedrijven en 20
procent in de personenau-
(knche. Het staatsbedrijf
iult koopt voorts tien pro-
Volvo-directeur Pehr Gyllenhammer en Renault-directeur Raymond H. Levy tijdens de persconfe
rentie in Amsterdam waar ze hun plannen voor samenwerking bekend maakten. foto: anp
cent aandelen van AB Volvo,
de moedermaatschappij van
het Zweedse bedrijf. Omge
keerd neerqt AB Volvo twintig
procent van de aandelen van
Renault over, met daarbij een
optie voor uitbreiding tot 25
procent. De transactie vergt
volgens de beide directeuren
netto 6,9 miljard gulden.
Na de aankondiging, gister
morgen, dat Volvo „belangrijk
nieuws" had te melden op de
persconferentie in het Amster
damse Rai-complex, volgden
geruchten over een totale fusie
van de twee autobedrijven.
Het nieuwe hoofdkantoor zou
in Amsterdam gevestigd gaan
worden. De directies van de
beide autofabrikanten ont
krachtten die geruchten. Re
nault blijft gevestigd in Parijs
en Volvo in Gotenborg. De be
drijven blijven dan ook geheel
zelfstandig en zullen elkaar op
de personenauto-markt zelfs
gewoon blijven beconcurreren.
„Het idee van een fusie waarin
één van beide partijen de baas
wordt over de ander is achter
haald", zegt Volvo-directeur
Pehr Gyllenhammer. „De tijd
is rijp voor verfijndere vor
men van samenwerking, zoals
deze open overeenkomst,
waarin van alles mogelijk is",
voegde hij eraan toe.
Modellen
Die samenwerking zal volgens
de beide bedrijven niet alleen
op financieel gebied worden
aangetrokken. Ook bij de pro-
duktie-ontwikkelingen en
aankoop zullen de twee elkaar
behulpzaam zijn. De beide di
recteuren zeiden „enkel posi
tieve gevolgen" te verwachten
van hun voorgenomen allian
tie.
Ook A. Deleye, directeur Vol-
vo-Nederland, ziet positieve
kanten voor de Nederlandse
vestiging in Helmond. „De
strategische manier van sa
menwerken, waarbij beide be
drijven hun verschillen in cul
tuur, identiteit en imago kun
nen behouden werkt alleen
maar versterkend voor je posi
tie", zo zei hij. Volgens Deleye
kan het nog zeker acht jaar
duren voor de consument ge
zamenlijke modellen van Re
nault en Volvo zou mogen
verwachten. „De samenwer
king schuilt nu vooral in de
produktie van onderdelen. Zo
heeft Renault in het verleden
individueel chassis-componen-
ten ontwikkeld waar ook wij
weer gebruik van kunnen ma
ken".
Volgens de beide bedrijven
heeft de samenwerking geen
nadelige gevolgen voor het
aantal werknemers in de di
verse vestigingen. Eind 1989
waren bij Renault 32.300
werknemers in dienst, bij Vol
vo 78.600. Renault vervaardig
de in dat jaar 1,97 miljoen per
sonenauto's en 83.000 bedrijfs
wagens en bussen. Voor Volvo
golden cijfers van 405.000 per
sonenauto's en 68.000 vracht
wagens en bussen. De totale
omzet van de bedrijven zal dit
jaar naar schatting 85 tot hon
derd miljard gulden bedragen.
JEAN-PIERRE GEELEN
'an onze correspondent
Jo Wijnen)
ISSEL De EG voelt er
it ogenblik niet veel voor
le contacten tussen de Eu-
se Gemeenschap en de VS
bijzondere en meer gein-
onaliseerde vorm te ge-
Andriessen vindt dat de
ies met Amerika voorals-
n „pragmatische ad
benadering" mogen berus-
rice-voorzitter van de Eu-
'se commissie zei dit giste-
n Washington waar hij de
tal van hoge Amerikaan-
igeringsfunctionarissen en
jresleden bijgewoonde
erentie van het „Columbia
tute" toespraak. Met zijn
■iraken gaf Andriessen zijn
or duidelijk te verstaan
Brussel er voorlopig niets
voelt de Verenigde Sta
gen soort waarnemerssta-
)ij de EG toe te kennen.
Amerikaanse minister van
r inlandse zaken James Ba-
3 had daar min of meer om
naagd in een toespraak die
orig jaar december in Ber-
^ield. Met zijn uitspraken
it Baker Brussel destijds
'Szins in verlegenheid, te-
omdat de EG soms harde
ek van de Amerikanen te
uren krijgt over de ma-
waarop de Europese een
ling wordt gerealiseerd,
ens Andriessen, die overi-
niet verwees naar Bakers
ijnse toespraak, bekijkt de
op dit ogenblik op welke
ier de Amerikaanse ver
ens voor nauwere samen
ging „in de praktijk kun-
worden vertaald",
is zeer wel mogelijk onze
relaties te verdiepen door
voort te bouwen op de be
staande structuren, door het
overleg op ministersniveau be
ter voor te bereiden en door
een intensievere uitwisseling
van opvattingen en informa
tie", aldus Andriessen.
.Sprekende over de gebeurte
nissen in Oost-Europa hield
Andriessen zijn gehoor voor
dat, als het Westen haar ver
plichtingen tegenover Oost-
Europa en de Sovjetunie na
komt „de politieke revolutie
van nu zal worden gevolgd
door een economische revolu
tie". „De vooruitzichten voor
een grote economische expan
sie zijn enorm en dat zal
een nieuwe welvaart brengen
die wij met onze oostelijke bu
ren zullen delen".
Wellicht eveneens als reactie
op de voortdurende geprik
keldheid van de Amerikanen
over de manier waarop de Eu
ropeanen zich in de lopende
handelsgeschillen met de VS
opstellen, beschreef Andries
sen nog eens welke giganti
sche belangen de VS in Euro
pa hebben. Andriessen zei dat
de EG voor Amerika de groot
ste exportmarkt is, die in to
taal een kwart van alle Ameri
kaanse exporten absorbeert. In
1989 was de helft van alle
Amerikaanse computerexpor
ten bestemd voor de EG-lan-
den. Amerika dankt haar
drastische exportverhogingen
van de laatste twee jaar voor
40 procent aan de EG. Boven
dien vinden, zo rekende An
driessen zijn gehoor voor,
meer dan de helft van alle in
dustriële investeringen van de
VS in de EG plaats.
(ADVERTENTIE)
Wij hebben een goede raad voor U.
Schrijf ons
en we nemen direkt kontakt met U op.
L Brieven onder nummer SP 22531,
Sjjttioff Pen BV, Podfaus 16050,2500 AA 's Grovenhoge
De financiering van de
eenwording van Duits
land zal een enorme klus
worden. Miljardenbedra
gen zullen nodig zijn om
industrie en infrastruc
tuur van de DDR op een
aanvaardbaar peil te
brengen.
Waar komt dat geld vandaan?
De Westduitse industrie be
leeft een periode van grote
bloei en beschikt over ruime
geldmiddelen. Dat is in de
huidige situatie een pluspunt.
Niettemin moet de staat
grootscheeps bijspringen.
Mede daardoor is het geld in
de Bondsrepubliek aanzienlijk
duurder geworden. Het ge
middelde rendement op de
Duitse staatsleningen steeg in
de afgelopen week van 8,05
tot 8,51 procent. Een dergelij
ke ontwikkeling is in geen ja
ren vertoond - op veel geld -
en kapitaalmarkten was de
schrik dan ook groot.
Bezwaren
Een Duitse monetaire unie is
een jong idee om de DDR op
de been te helpen. Daartegen
zijn in de DDR nogal wat be
zwaren gerezen, omdat de de
finitieve en volledige vereni
ging van beide Duitslanden
door zo'n unie onontkoom
baar wordt. Zo'n monetaire
unie kan het moeilijk krijgen,
omdat in de DDR geld- en ka
pitaalmarkt, banken, vrije
prijsvorming en tal van ande
re instellingen, die in West-
Europa tot het dagelijks leven
behoren, onbekend zijn. Dat
betekent dat zo'n monetaire
unie aanvankelijk in een va
cuum opereert. Dat zal niet
meevallen. Daar staat dan te-
genover, dat de gewone man
in de DDR eindelijk geld in
de knip krijgt, waarmee hij
tot in de verste uithoeken van
de wereld kan betalen. Maar-
wat gebeurt er als de prijzen
en huren plotseling explosief
stijgen, terwijl de lonen als
gevolg van een produktiviteit
die half zo hoog is als in de
Bondsrepubliek niet kunnen
worden verhoogd?
Een heel andere kwestie is
dan ook of zo'n unie goed is
voor de D-markt. In een
Duits dagblad is al de vraag
gesteld wat er gebeurt met
een gezond mens die met een
doodzieke het bed moet delen.
In politieke kringen wordt
overigens druk gesproken
over de mogelijkheden om de
D-mark gezond te houden. In
deze kringen overheerst de
mening, dat daartoe offers
zullen moeten worden ge
bracht; niet zozeer persoonlij
ke offers als wel offers in de
vorm van laagrentende lenin
gen, waaraan iedereen naar
rato van zijn belastingaansla
gen zal moeten deelnemen.
Dit wordt een beter idee ge
acht dan extra belastinghef
fingen.
Rente
Zoals gebruikelijk volgt de
rente in ons land het Duitse
patroon op de voet. In Am
sterdam daalde het indexcij
fer van de officieel genoteer
de obligatieleningen in dezelf
de periode van 98,6 tot 94,7,
zodat het rendement op deze
leningen opliep van 8,48 tot
9,13. Nadien werd het weer
rustig op de obligatiemarkt.
Dit is een toestand die Finan
ciën niet blij zal stemmen,
maar er is absoluut niets aan
te doen. Een onaangenaam
bijverschijnsel hiervan is dat
de aankoop van staats- en an
dere obligaties zowel hier als
in Duitsland speculatiever
wordt dan in jaren het geval
is geweest. In de Duitse pers
wordt er daarom op gewezen,
dat de rentestijging haar gren
zen kent: het renteverschil
met de VS is vrijwel nihil, zo
dat een verdere stijging on
waarschijnlijk lijkt.
Op de Amsterdamse geld
markt, waar gehandeld wordt
in kredieten met looptijden
variërend van 24 uur tot 17
maanden is het gehele scala
trieven inmiddels tot ver bo
ven de 9 procent gestegen.
Een voorbeeld: 12-maands
krediet voor industriële doel
einden noteert thans 9,50 pro
cent.
Te vrezen valt, dat de rente
voet in Duitsland voorlopig
hoog Al blijven en dat ons
land netjes in de pas zal
moeten meelopen. Het totale
bedrag dat in de DDR wordt
geïnvesteerd is niet bekend,
maar zal ontelbare miljarden
belopen. Jacques Delors heeft
als voorzitter van de Europese
Commissie in Brussel een in
dicatie gegeven van de bedra
gen die nodig zullen zijn. In
een toespraak voor het Euro
pese Parlement in Straatsburg
noemde hij als totaal voor de
hulp aan alle landen van
Oost-Europa een bedrag van
43,7 miljard gulden per jaar
gedurende tien jaar. Een deel
daarvan zal worden geschon
ken en een ander deel ver
strekt in de vorm van lenin
gen van de Europese Investe
ringsbank. Ik neem aan dat
de bedragen voor de DDR
daar nog bijkomen.
Telefoonnet
Waar gaat het geld heen? In
de DDR is het telefoonnet
verouderd. Daarom zal in
hoog tempo het telefoon- en
datacommunicatienet worden
gemoderniseerd. Over enkele
weken zal Leizig voor de be
roemde Messe - die van 11 tot
en met 17 maart wordt gehou
den - kunnen beschikken
over satelleitverbindingen
voor telefoon en telex.
Daartoe zal in de stad een
„radiocontainer" worden ge
plaatst met beweeglijke an
tennes. Op die manier zullen
zowel de Messe als de stad
Leizpig vrijelijk met de gehe
le wereld kunnen communi
ceren. Bovendien zal het
DDR-telefoonnet in de eerste
helft van dit jaar aanzienlijk
worden uitgebreid. Daarop
volgt een glasvezelverbinding
met 500 aders tussen Oost- en
West-Berlijn. Bovendien zal
de Westduitse PTT 2500 tele
fooncellen, 500 vrachtauto's
en 30 postrijtuigen voor de
spoorwegen leveren. Tenslot
te zal hulp worden verleend
bij de aanleg van een modern
digitaal telefoonnet.
Dit is slechts een klein deel
van alle plannen. Het spoor
wegnet zal danig onderhan
den moeten worden genomen
evenals het net autosnelwe
gen. Daarover meer in een
volgende rubriek, waarin ook
de toestand der industrie aan
de orde zal worden gesteld.
WIM VAN DER MEULEN
DEN HAAG Staal Ban
kiers, een op de Amsterdam
se beurs genoteerde meer
derheidsdeelneming van het
Vendex-coneern, heeft een
teleurstellend 1989 gehad. De
nettowinst daalde van 24,3
miljoen naar 8 miljoen.
Staal wil van de winst 4,7
miljoen aan de algemene re
serve toevoegen, waardoor
een dividend resteert van
0,40 per gewoon aandeel.
Over 1988 is 1,50 aan divi
dend betaald. De winst 'in
1990 zal volgens de directie
eenzelfde beeld vertonen als
Trump Tower jf
Alsof de
veelvuldig
Amerikaans
miljonair
Trump niets
anders aan zijn
hoofd heeft,
wordt in het
centrum van
Hong Kong
een kantoor
gebouw met
zijn naam
gebouwd. De
in een
echtscheiding
verwikkelde
Trump heeft er
echter niets
mee te maken.
Voor de naam
eriks hold
lumess c
gamma hold 78.50 78.00
gamma h 5 fx 5.70 5.70
getronks 28.70 28.40
gev*e 45.50 45.50
gessen 172.00 175.00
55.00L 55.00L
74.001 74.001
179.00 175.00
Nieuw Vorige ZILVER
25090 - 25590 25200 - 25700 onbewerkt
27190 27300 bewerkt
58 7/8 58
75 7/8 75
17 3/8 17
49 7/8 491/2
Damrak
flink omlaag
AMSTERDAM Voor de
Amsterdamse effectenbeurs is
de laatste beursdag van de
week een zware dag gewor
den. Over een breed front gin
gen de koersen nagenoeg de
gehele dag omlaag en met
name bij de meest actieve
waarden waren de verliezen
aan het eind de dag vaak tot
guldens opgelopen. De koer-
sindex zakte dan ook drie pun
ten naar 185,8.
De beleggers waren duidelijk
beïnvloed door de voortgaande
forse daling van de beurs van
Tokyo, die ook Wall Street
niet onberoerd laat. De handel
in aandelen in Amsterdam
was gisteren met f 626 miljoen
ook wat groter dan de voor
gaande dag. De totale omzet
kwam op ƒ1130 miljoen. De
obligatiemarkt begon opnieuw
zwak, maar trok later bij,
waardoor de koersverschillen
ten opzichte van donderdag
tenslotte maar gering waren.
Van de internationals raakten
Akzo en Hoogovens beide een
rijksdaalder kwijt op respectie
velijk ƒ114,70 en ƒ63,50. Uni
lever daalde 2 naar ƒ140,10,
terwijl Kon. Olie 2,60 moest
inleveren.
Ook de andere actieve waar
den moesten alle flink terug.
Zwaar te verduren hadden de
drankenfondsen Heineken en
Bols het. Heineken liet 3,20
liggen op 105,50 en Bols 3
op 164.
Amrobank moest 1,50 inleve
ren op ƒ74,40, NMB ƒ2 op
ƒ104,50, VNU ƒ1,70 op ƒ94.10
en VOC ƒ1,50 op ƒ37. Gist-
Brocades was 90 cent op haar
retour op 24,60. Internatio
was uiteindelijk op een 2,80
lagere koers van 85 niet eens
meer verkoopbaar.
Hagemeyer, waar de publika-
tie van de jaarcijfers voor de
deur staat, moest na de stijging
van donderdag nu een rijks
daalder terug naar 110.