„Vruchtbaarheids-
onderzoek hoort
meer bij huisarts"
„appeyne
n de
Jpppello
erleden
ITZONDERLIJKE
LIQUIDATIE
EUBELVEILING
OPENBARE
rl VEILING
LAATSTE EN
DEFINITIEVE
„Het was
tenminste 'n
écht debat"
IEUWO
Record aantal reddingen
Boeren
blokkeren
overheids
gebouwen
GENLAND
CeidócSoutant
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1990 PAGINA 3
wcteur mag op twee
len leidinggeven
AAG Directeuren van scholen in
irtgezet onderwijs en basisscholen
leze leidinggevende functie tijdelijk
een andere school vervullen. Dit
u e ministerraad gisteren besloten op
n van staatssecretaris Wallage (on-
De 'dubbelfunctie' is nodig omdat
■>f ijkt dat met de fusie van twee scho
ld et verschiet één van de directeuren
Kdig vertrekt. Dat betekent dat een
ijdelijk zonder directeur zit. Dezelf-
tie kan ontstaan als de school dreigt
en. Een ander schoolhoofd mag in
evallen dit gat opvullen. Om' het
recteur wat makkelijker te maken
1 m groepsleerkracht aangetrokken
die de lessen overneemt.
Hagelunie schat schade
storm op 125 miljoen
LEIDSCHENDAM Hagelunie Agra-
rische Verzekeringen heeft na de storm
die op 25 januari met orkaankracht over
ons land waaide 12.107 schademeldin-
gen gekregen. Zij heeft daarvan inmid
dels 7.750 meldingen afgewerkt en ruim
6.000 uitbetaald. Op grond van de mel
dingen schat het verzekeringsbedrijf de
totale schade op 125 miljoen gulden. Het
Verbond van Verzekeraars hoopt eind
deze maand of begin volgende maand
met cijfers van de andere verzekeraars
te komen. De Hagelunie is direct na de
storm met een enquête begonnen om
antwoord te krijgen op vragen als welke
kastypen en welke soorten glas zich het
beste in de storm hebben gehouden.
Tweejarige cao KLM
SCHIPHOL De KLM heeft gisteravond
met de vakbonden een cao met een looptijd
van twee jaar afgesloten voor 19.000 werkne
mers. In de cao zijn in tegenstelling tot wat
de bonden wilden, geen afspraken gemaakt
over arbeidstijdverkorting. Met name de Ver-
voersbond FNV wilde naar een 35-urige
werkweek in 1993. Verder is de prijscompen
satie uit de cao verdwenen. Deze was in de
vorige cao bevroren. De KLM heeft wel
loonsverhogingen toegezegd: met ingang van
1 januari 1990 een loonsverhoging van 2,75
procent, met ingang van 1991 een loonsver
hoging van 1,75 procent en per 1 juli 1991 een
loonsverhoging van 2 procent. De eindejaar
suitkering wordt gefaseerd verhoogd naar het
volledige maandsalaris. De huidige eindejaar
suitkering bedraagt zevenachtste van het
maandsalaris.
Oudpapier
vrijwel niets
meer waard
DEN HAAG De oud-
papierprijs, die sinds ok
tober vorig jaar verschil
lende malen is verlaagd,
is op een minimumni
veau beland. Door de
toeneming van de invoer
vanuit Duitsland en
Amerika wordt de Ne
derlandse oudppapier-
handel geconfronteerd
met lage prijzen en stij
gende voorraden, aldus
de Nederlandse Vereni
ging van groothandela
ren in papierafvallen.
Tekort huisartsen voorspeld
UTRECHT Er dienen zich verschillende ont
wikkelingen aan die binnen tien jaar tot een te
kort aan huisartsen kunnen leiden als de oplei
dingscapaciteit niet wordt vergroot. L. Hings-
tman van het Nederlands Instituut voor onder
zoek van de eerstelijns gezondheidszorg (NI-
VEL) laat deze waarschuwing horen in het art
senblad Medisch Contact. Nederland telt op het
ogenblik ruim 6.300 huisartsen. Dit aantal zal
flink omhoog moeten als de huisarts door het
van de grond komen van de intensieve thuis
zorg meer hulp moet gaan verlenen die nu nog
in zieken- en verpleeghuizen wordt gegeven.
Op het ogenblik is er nog een overschot van
zo'n 600 huisartsen. Maar Hingstman pleit er
voor, de opleidingscapaciteit voor huisartsen
geleidelijk uit te breiden om een toekomstig te
kort te voorkomen.
Kabinet niet uitgepraat
over sociale vernieuwing
DEN HAAG Het kabinet vergadert
vandaag door over het opzetten van een
actieplan om het begrip 'sociale vernieu
wing' gestalte te geven. „Het is hoog tijd
dat we er een impuls aangeven", aldus
premier Lubbers. De ministerraad heeft
tot gisteravond laat een dik dossier be
handeld over de sociale vernieuwing.
Lubbers verwacht dat de raad er ook
vandaag niet zal uitkomen. Maar omdat
volgende week enkele bewindslieden
met vakantie zijn, wil Lubbers toch al
enkele belangrijke knopen doorhakken.
Na de Krokusvakantie heeft het kabinet
nog één a twee weken nodig om het plan
af te maken, aldus Lubbers.
HAAG Mr. An-
n Kappeyne van de
bliello, oud-staatsse-
te ris van sociale za-
voor de VVD, is gis-
a(i op 53-jarige leef-
een langdurig
r(bed overleden.
:e aar doctoraal examen
;h rlands recht gehaald
bben in Leiden werk-
van 1966 tot 1971 als
taresse van de VVD-
e in de Tweede Ka-
in dienst van Toxo-
Haar laatste belang-
functie was lid van de
van State, waar ze
Ipeus opvolgde. Kap-
was behalve secreta-
van de VVD-fractie
'c id van de gemeente-
in Leiden, tot ze in
lid werd van de
de Kamer. Ze zou dit
>n tot 1981. Van 1981
Oud-staatssecretaris Kap
peyne van de Coppello.
tot 1982 was ze lid van de
raad van beheer van de
NOS. Vervolgens was ze
van 1982 tot 1986 als staats
secretaris van sociale za
ken en werkgelegenheid
speciaal belast met emanci
patiezaken.
Annelien Kappeyne heeft
zich een grote faam ver
worven in grondwetsaan
gelegenheden. In haar ver
liest de VVD één van de
groten uit haar kring, al
dus de VVD.
(ADVERTENTIE)
- Den Haag 1990 -
WEGENS LIQUIDATIE VAN MEUBEL
SHOWROOMS EN MEUBELMAGAZIJNEN
in voormalig pand Gesher en Kemper
j Spuistraat 10 - Den Haag
op maandag 26 en dinsdag 27 febr.
overstaan van de gerechtsdeurwaarders M.N.R. Korving te Den H:
einde cashflow te realiseren ter voldoening van schuldeisers.
betreft o a
ils meubelen var
13 2,3 2.+1
Jlerfields; zeer mooie
ie collectie
i het betere genre, zowel modern als
en 3 1 1 zits; hoekkombinaties,
t collectie noten en mahonie stoelen, talels, salonkasten,
etc.; collectie Chinese meubelen o.a. tafels, kasten,
lerschermen; 950 kavels Oosterse/Perzische tapijten, etc.
- der de hamer komen:
3. leder
100 stuks bankstellen 3 2 zits in eiken (gestoffeerd) en geheel gestoffeerd,
leder, zowel in klassiek als modern, 80 stuks wandkasten,
gkasten, stijlkasten, aanbouwwanden (licht, donker of geloogd eiken); 60
geheel gestoffeerde 3 2 zits en 3 1 1 zits, 40 stuks lederen bankstel-
>wel in modern als klassiek (diverse kleuren) w o allernieuwste modellen,
lomplete eethoeken zowel modern als klassiek (eiken) diverse modellen, 100
)0 salontafels, bijzettafels, halkastjes, telefoontafeltjes, dekenkisten, laden-
jes, bureau's, enz. enz. te veel om op te noemen.
rder komen onder de hamer:
ingrijke voorraad Oosterse-/Perzische-/Chinese tapijten zoals die
reeks van jaren werd opgebouwd Vele duizenden stukken, w o
rzamelaarsexeiYiplaren in wol en zi|de. kostbare antieke en oude als-
de hedendaagse tapijten in alle gangbare almetingen. zoals Sarouck'Mirr.
r, Veramin, Tabriz, Nain, Ouom, Kirman, Afghaan, Lilian en Hamadan. eet-
ler-, salon-, hal- en tafelmalen, lopers, etc. etc.
tapijten worden verkocht met certificaat van echtheid en met schriftelijke
intie van de importeur.
lectie zeer fraaie schilderijen, klokken, Chinees porcelein, Aziatica o.a.
i's en vele andere kunstvoorwerpen.
kristal, zeer grote collectie unieke lampen, cassettes, enz. enz. Teveel om
gevolge van deze veiling een exceptionele gelegenheid om een meubel en/of
jt van buitengewone allure te verwerven dat in tegenstelling van alle andere
ngen onder schriftelijke garantie worden verkocht.
jkdagen: zaterdag a.s. van 10.00-17.00 uur
zondag a.s. van 10.00-17.00 uur
lilingdagen: maandagmiddag vanaf 13.00 uur
alogus aanwezig, koopopdrachten worden gratis behandeld,
meubelen etc. door geheel Nederland mogelijk.
LEIDEN Veel onder
zoek dat gynaecologen nu
verrichten kan net zo
goed door huisartsen wor
den gedaan. Zeven van de
tien vrouwen zouden niet
doorverwezen hoeven te
worden naar een specia
list. Dat zegt de Leidse
hoogleraar verloskunde
en gynaecologie prof. dr.
E. van Hall.
Onderzoek van sperma, het
bekijken van de cyclus (tem
peratuur opnemen, bloed prik
ken) en eenvoudige hormonale
behandelingen zouden volgens
Van Hall gemakkelijk door de
eerste lijnszorg gedaan kunnen
worden. „Vrouwen hoeven
dan niet naar het ziekenhuis,
maar kunnen in het vertrouw
de circuit van de eerste lijns
zorg blijven. De gynaecologen
zouden dan meer tijd en aan
dacht kunnen besteden aan de
patiënten die echt specialisti
sche hulp nodig hebben", legt.
van Hall uit.
De Landelijke Huisartsen Ver
eniging (LHV) wil het vrucht-
baarheidsonderzoek 'dolgraag'
overnemen omdat zij vindt dat
veel te veel taken naar de spe
cialistische zorg zijn verscho
ven. Voorzitter A. van de
Zandt: „Een huisarts kan een
veel prominentere rol spelen
in de gezondheidszorg, maar
dan moet hij of zij daar wel toe
in staat worden gesteld. Een
Nederlandse huisartspraktijk
is met gemiddeld 2300 patiën
ten de grootste van Europa.
Praktijkverkleining dus, maar
ook deskundigheidsbevorde
ring en aanpassing van het ho
norarium. Daarnaast zullen
specialisten en huisartsen sa
men afspraken moeten maken
LUBBERS OVER
MAIJ-WEGGEN:
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG „Stel je voor
dat het een rustig debat was
geweest. Dan had iedereen
weer gezegd 'Nou nou, dat is
keurig geregisseerd'. Het is
nou tenminste een écht dualis
tisch debat geweest".
Zo reageerde premier Lubbers
gisteren op de aanvaring die
minister Maij-Weggen (ver
keer en waterstaat) deze week
met de Tweede Kamer had.
Met 'dualistisch' bedoelde hij
dat er geen sprake van was dat
het debat was voorgekauwd in
de coalitie tussen CDA en
PvdA. Maij-Weggen kwam
niet alleen in aanvaring met
de VVD, maar ook met haar
eigen partij, het CDA.
Lubbers heeft de debatten
„niet met intensiteit gevolgd".
Maar de felle discussies deden
hem denken aan de tijd dat hij
zelf „als jongmaatje" in de Ka
mer kwam. „Toen had Volks
huisvesting de naam, mensen
zoals Van Dam en Gruijters.
Het heeft niet zo zeer met de
personen te maken, maar
meer met de aard van het on
derwerp", meent Lubbers.
N VANDAAG r\
IN HET VJ
om tot een zorgconcept te ko
men".
Scoren
Juist omdat onvruchtbaarheid
niet louter en alleen met licha
melijke gebreken te maken
heeft, kan de klacht in eerste
aanleg uitstekend door een
huisarts worden behandeld,
meent Van Hall. „Bij on
vruchtbaarheid spelen licha
melijke, psychische en maat
schappelijke factoren een rol.
Dertig procent van de vrou
wen die een eileiderfoto heb
ben laten maken omdat ze
geen kinderen konden krijgen,
wordt na een half jaar spon
taan zwanger".
Van Hall vindt dan ook dat
gynaecologen te veel de nei
ging hebben om snel naar oor
zaken te zoeken. „Ongeveer
vijftien procent van de patiën
ten is om onverklaarbare re
denen onvruchtbaar. Daar is
niets mee aan de hand of onze
technieken zijn niet in staat te
ontdekken wat er aan de hand
is. Dan kun je door blijven
zoeken, maar soms is het beter
de behandeling te staken. Dat
is moeilijk, want de consument
vraagt, de arts wil graag hel
pen en heeft tegelijkertijd de
behoefte om te scoren, succes
te behalen".
Bevoogdend
Het 'aan het lijntje houden'
van 'consumenten' kan op lan
gere termijn schade berokke
nen aan relaties. „Alles draait
dan om het krijgen van een
kind." En het krijgen van kin
deren is volgens Van Hall
geen absolute voorwaarde
voor een goed leven. „Maar als
de meeste vrouwen in Neder
land nog steeds geen mogelijk
heden hebben om een baan te
krijgen, dan is het gewicht dat
je aan kinderen hecht groter.
Vrouwen met een baan kun
nen de teleurstelling van het
niet kunnen krijgen van kin
deren beter verwerken dan
vrouwen die thuis zitten,
boodschappen doen en af en
toe wat mensen ontmoeten",
aldus Van Hall.
De Nederlandse Vereniging
van Reageerbuisbevruchting
hoort Van Hall niet graag pra
ten. „Zo bevoogdend en ouder
wets. Alsof wij allemaal thuis
zitten te treuren omdat we
kinderloos zijn. Negentig pro
cent van onze leden werkt",
reageert voorzitter W. van der
Linden. De vereniging heeft
een soort haat-liefde verhou
ding met Van Hall. Zij zijn blij
dat hij zich destijds sterk heeft
gemaakt voor een IVF-kliniek
(InVitro Fertilisatie, reageer
buisbevruchting), maar hekelt
de voorzichtige houding van
Van Hall ten opzichte van me
disch ingrijpen. „Hij flirt met
het feminisme, maar stelt zich
tegelijkertijd terughoudend op
als het gaat om medische be
handelingen. Van Hall zadelt
de patiënt op met een dualis
me", meent Van der Linden.
Gevolgen
De vermeende tweestrijdig
heid, heet bij Van Hall kri
tisch. De hoogleraar wijst erop
dat er vrijwel geen behande-
Prof. Van Hall: „Bij onvruchtbaarheid spelen lichamelijke, psychi
sche en maatschappelijke factoren een rol".
FOTO: SP
ling bestaat die zó ingrijpend is
als IVF en waar geen of nau
welijks onderzoek gedaan
wordt naar de gevolgen op
langere termijn. „Het ziet er
niet naar uit dat er geen ver
hoogde kans op aangeboren af
wijkingen bestaat, maar of dat
ook geldt voor onzichtbare af
wijkingen die zich pas later
openbaren, weten we niet.
Van het synthetische genees
middel DES wisten we ook pas
dertig jaar later dat het scha
delijk was". Van Hall pleit
Miljoenenbrand
Een brandweerman bezig met het nablussen van een brand op een industrieterrein in Venlo waar
bij een draadcoatingbedrijf in de as werd gelegd. De schade wordt geraamd op zes miljoen gulden.
De oorzaak van de brand is nog onbekend.
FOTO: ANP
door WILLEM RITSTIER
AMSTERDAM /ROTTERDAM De twee reddingmaatschap
pijen in ons land, KNZHRM en KZHMRS, hebben vorig jaar een
recordaantal reddingen moeten verrichten. Oorzaak was het
mooie zomerweer, dat grote aantallen onervaren watersporters
naar het „grote water" lokte.
De KNZHRM die met 34 reddingboten de kust ten noorden van
Scheveningen alsmede het IJsselmeer bestrijkt, moest vorig jaar
456 keer uitvaren. Daarbij werden uiteindelijk 760 mensen uit
gevaar bevrijd.
Ten zuiden van Scheveningen (inclusief de Zeeuwse stromen)
moest de KZHMRS met haar acht schepen 226 keer voor een
redding in actie komen. De boten brachten 343 personen behou
den aan wal.
De cijfers van de reddingmaatschappijen omvatten niet de red
dingacties van schepen van de marine en kustwacht. De kust
wacht brengt deze momenteel in kaart.
voor een registratie van IVF-
baby's en hun moeders. Gedu
rende een periode van tien a
vijftien jaar zouden de ontwik
keling van het kind en de
gezondheidstoestand van de
moeder gevolgd moeten wor
den. Zolang het onderzoek
niet verplicht wordt gesteld,
gaat de Nederlandse Vereni
ging voor Reageerbuisbe
vruchting akkoord. Maar zo
lang de overheid geen geld be
schikbaar stelt, wordt er niets
onderzocht.
MONIQUE VAN DE VEN
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG De boeren
hebben gisteren vooral
blokkades gehouden bij
overheidsgebouwen, maar
ook wegen en grensover
gangen werden weer ver
sperd.
De boeren zijn voorzover be
kend niet van plan in het
weekeinde actie te voeren.
Of zij maandag verder gaan
met hun protest, is afhanke
lijk van het resultaat van het
gesprek met Lubbers, waar
bij ook minister Braks aan
wezig zal zijn. Veel tractoren
zijn in het weekeinde in
Pijnacker gestald.
In Den Haag protesterden de
boeren bij kantoren van poli
tieke partijen en ministeries.
Ook elders in het land ver
sperden landbouwers met
tractoren de toegang tot
overheidsgebouwen. Rond
300 boeren blokkeerden een
groot deel van de dag de
deuren van het Centrale Be
lastingkantoor in Apeldoorn.
De actie verliep volgens de
politie rustig en „publieks
vriendelijk". In onder meer
Assen, Emmen, Groningen,
Delfzijl, Hoogezand en ver
schillende Friese steden wer
den eveneens overheidsge
bouwen geblokkeerd met
tractoren.
Ook versperden boze land
bouwers opnieuw grensover
gangen in Drenthe en Gro
ningen. Ongeveer honderd
Noord-Hollandse akkerbou
wers hebben ook weer de
Afsluitdijk in beide richtin
gen afgesloten. Om het pu
bliek niet teveel te hinderen
maakten de boeren met tus
senpozen de weg vrij. De
blokkades waren aan het
eind van de middag weer op
geheven.
Kombrink
topambtenaar
op Defensie
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Na een
politieke loopbaan van
achttien jaar wordt het
prominente Tweede-Ka
merlid Hans Kombrink
(PvdA) topambtenaar. Op
1 juni wordt Kombrink
(43) directeur-generaal
economie en financiën
van het ministerie van de
fensie.
Kombrink volgt drs.M. Meije-
rink op, die de hoogste ambte
naar wordt op het ministerie
van onderwijs en wetenschap
pen. Meijerink volgt daar drs.
B. de Haan op, die voorzitter
wordt van het college van be
stuur van de Open Universi
teit in Heerlen.
Kombrink, financieel-econo-
misch specialist van de PvdA-
fractie, is gisteren op voorstel
van zijn partijgenoot minister
Ter Beek door het kabinet be
noemd. De socialist zag al lan
gere tijd naar een nieuwe
functie uit, omdat PvdA-leider
Kok hem eind vorig jaar bij de
formatie van het centrum
linkse kabinet passeerde voor
een post op Financiën. Er was
wel sprake van dat Kombrink
staatssecretaris op Buitenland
se Zaken kon worden. Maar
hij verkoos het wethouder
schap in Rotterdam dat tegelij
kertijd in beeld kwam. Na eni
ge verwikkelingen liep hij ook
deze functie mis.
Kombrink wordt in de PvdA-
fractie waarschijnlijk opge
volgd door 'Paspoort Piet de
Visser.
ANWB wil
Europese
„minimum-
standaard"
hulpverlening
DEN HAAG De ANWB
heeft vergevordere plannen
voor samenwerking met een
groot aantal zusterorganisaties
in West- en Oost-Europa en
Afrika. Doel ervan is om de
service en hulpverlening aan
de leden te verbeteren en in
een groot aantal landen op
hetzelfde peil te brengen.
Bovendien moet volgens alge
meen directeur P.A. Nouwen
van de ANWB ingespeeld
worden op nieuwe onder
meer toeristische ontwikke
lingen in het Europa van na
1992.
Volgens Nouwen worden op
internationaal niveau binnen
kort afspraken gemaakt over
een „minimumstandaard",
waaraan het niveau van servi-
doen. Ook landen met een po
tentieel sterke toeristische
markt, maar waar het toeris
me nog niet volledig tot ont
wikkeling is gekomen, moeten
aan de mimimum-eisen vol
doen. „Er is grote behoefte aan
een Pan-Europese hulpverle
ning", zegt de hoofddirecteur
van de ANWB.
Nouwen geeft enkele voor
beelden waarover nog dit jaar
internationale afspraken wor
den gemaakt. Zo wordt een
minimumtijd vastgesteld
waarbinnen in geval van auto
pech een hulpverleningsorga
nisatie ter plekke moet zijn.
Andere afspraken betreffen
een minimumperiode waar
binnen bepaalde auto-onder
delen aanwezig moeten zijn en
financiële voorschotten wor
den gegegeven door de diverse
nationale organisaties. Unifor
me afspraken over juridische
hulp, het gebruik van credit
cards, reis- en kredietbrieven
en het gebruik van lidmaat
schapskaarten behoren vol
gens Nouwen eveneens tot de
mogelijkheden.
De plannen zijn gelanceerd
door de ANWB en de zusteror
ganisaties in de Bondsrepu
bliek, Groot-Brittannië, Oos
tenrijk, Italië, Spanje en Zwit
serland. Zij zijn tevens finan
ciers van de projecten. Nou
wen, vice-president van de Al
liance International de Touris
me, zegt dat plannen zeker
doorgaan, maar dat in maart
op een internationaal congres
in Cairo de formele besluiten
worden genomen.
De organisaties die de plannen
voor een „minimumstand
aard" hebben gemaakt, gaan
volgens Nouwen ook onder
handelingen voeren met grote
Europese autofabrikanten.