J eugd vandalisme
iet overschatten"
MlE'scr^
;)ie trekjes zijn we niet gewend"
Stichting Duinbehoud maakt
zich zorgen om mountainbikes
Zakelijk verkeer
uitgezonderd van
rekening-rijden
"topping reisforfait moet 240 min opleveren
Znmer
GENLAND
£eidóe@oma*it
VRIJDAG 23 FEBRUARI 1990 PAGINA 3
tiek op aanpak
zwarte scholen
ST Nederland benut zijn in
- ld unieke onderwijssysteem on-
de om het probleem van de
en witte scholen op te lossen,
dt dr. C. Glenn, de Amerikaan-
iter van onderwijs van de staat
ïussets. Glenn schrijft dit in het
ikom', een opinieblad voor het
't ijsHet probleem van witte en
ei scholen komt in de hele wester-
.iild voor, aldus Glenn. Financiële
heid tussen de scholen staat een
g vaak in de weg. In Nederland
financiële ongelijkheid echter
rake. Dus als er één land is dat
jleem van witte en zwarte scho-
t kunnen aanpakken, is het wel
nd.
In 1991 dreigt weer
tekort aan cellen
SITTARD Het tekort aan gevangeniscel
len is weggewerkt na realisatie van negen
projecten, waaronder zeven nieuwe gevan
genissen met in totaal 2.200 nieuwe cellen,
maar in 1991 dreigt weer een nieuw tekort.
Dit zei minister Hirsch Ballin (justitie) giste
ren in Sittard waar hij een nieuwe gevange
nis voor 252 gedetineerden in gebruik stel
de Het is de op een na laatste van de zeven
nieuwe gevangenissen, waarvan de laatste
in Hoogeveen op 15 maart in gebruik wordt
genomen. De totale capaciteit is nu gestegen
tot 7.640 plaatsen, waarvan er 600 dringend
voor vervanging in aanmerking komen.
Naast deze 600 zullen er tussen 1991 en 1994
er nog tenminste 700 moeten bijkomen. In
totaal 1.300, aldus de minister.
DEN HAAG De Stich
ting Duinbehoud maakt
zich zorgen om het rijden
met mountainbikes. De
sterke toename van scha-
demeldingen uit duinge
bieden wijst er volgens
de stichting op dat de
zaak het komend jaar
wel eens volledig uit de
hand kan lopen.
Uit recente cijfers blijkt dat
de mountainbike stijgt in po
pulariteit. Volgens een
woordvoerder van de Rai
zullen bovendien veel men
sen naar aanleiding van de
FietsRai die binnenkort
wordt gehouden, beslissen
een mountainbike aan te
schaffen. „Wij maken ons
zorgen over die explosieve
groei", aldus de woordvoer
der. „t)eze fiets is speciaal ge
maakt voor het rijden op ruig
terrein en dat is in ons land
nauwelijks mogelijk. Daarom
komen bezitters snel in de
verleiding juist niet op de
daarvoor bedoelde paden de
gaan fietsen. De meesten zijn
zich echter niet bewust van
de schade die zij dan aan de
natuur aanrichten". De ge
meente Harderwijk maakte
dinsdag al bekend proces
verbaal op te maken als fiet
sers buiten de paden worden
gezien. Staatsbosbeheer en de
Stichting Natuurmonumen
ten willen echter nog niet
van een plaag spreken.
Strippenkaart niet
meer na te maken
DEN HAAG Vanaf 1 april zul
len de openbaar- vervoersmaat
schappijen in Nederland gaan wer
ken met fraudebestendige strippen
kaarten. Deze kaarten worden
voorzien van een blauw stempel,
dat vervolgens rood kleurt. Later
kan de chauffeur met een onzicht
bare lak vaststellen of er al dan
niet met het stempel is geknoeid.
De huidige strippenkaarten worden
door fraudeurs dank zij de moder
ne kleurkopieer-apparaten vrij
eenvoudig nagemaakt. Na 1 april
zullen de kaarten ook niet meer
onbeperkt geldig zijn, maar een
geldigheidsduur krijgen van maxi
maal één jaar.
Verzoeker raad voor het jeugdbeleid.-
VANDAAGi
IN HET
lEUWi
jRDAM „Onzin"
argumentatie ont-
volledig". A. van
[van het landelijke
f-bureau heeft wei-
jeds over voor de
die de Raad voor
Jeugdbeleid deze
leverde op de instel-
voor alternatieve
van jeugdvanda-
rapport 'Jeugddelin-
preventie en straf op
ieed de raad aanbeve-
voor de aanpak van
isme door jongeren tus-
zestien jaar. Het
'ijs zou een belangrijke
rin kunnen spelen. Sa-
[jjller B. Ooyen liet tus-
regels door kritiek ho-
de HALT-bureaus, die
n in plaats van traditio-
straffen vervangende
lamheden laten verrich-
dat terwijl het onlangs
inen onderzoek van het
*NEKAM (CDA) TELEURGESTELD OVER OPTREDEN MAIJ
Wetenschappelijk Onderzoek
en Documentatie Centrum
(WODC) zich zo verheugd uit
liet over de effectieve aanpak
van de bureaus.
Ooyen: „Enthousiasme over de
HALT-bureaus is niet onte
recht. Wat me alleen stoort is
dat de bureaus zich niet aan
hun opdracht houden. Die
luidde alleen te handelen in
gevallen van opstandig gedrag
waarbij schade is aangericht.
De praktijk wijst echter uit dat
sommige bureaus zich ook be
moeien met andere delicten,
zoals winkeldiefstallen. Daar
zijn ze nooit voor opgericht.
Bovendien ontbreekt een cen
trale coördinatie. Elk van de
vijftig bureaus is geheel vrij te
handelen naar eigen inzicht.
In het rapport pleit ik voor
een centrale organisatievorm".
Schade
De kritiek van Ooyen heeft bij
het overkoepelende HALT-bu-
reau in Rotterdam „bevreem
ding gewekt". Woordvoerster
A. van Hees: „De beslissing om
onze bureaus lokaal te laten
opereren is al bij de oprich
ting, in 1981, genomen door
het ministerie van justitie. Ons
valt dat niet aan te rekenen.
Het criterium om alleen in ge
val van schade een HALT-bu-
reau in te schakelen bestaat
helemaal niet. Het criterium is
altijd vandalisme in zijn alge
meenheid geweest, en daar
valt bijvoorbeeld ook een sa
menscholing of een overtre
ding van het vuurwerkverbod
onder".
Van Hees zegt dat de HALT-
bureaus gezamenlijk een brief
zullen schrijven naar de minis
ters van justitie, onderwijs en
WVC, die het rapport woens
dag van de Raad voor het
Jeugdbeleid kregen. Daarin
zal het voor de HALT-bureaus
zo teleurstellende rapport aan
gevallen worden. „Ik vraag
mij af of Ooyen zich wel vol
doende op de hoogte heeft ge
steld van ons werk. Hij heeft
voor zijn onderzoek slechts
eenmaal met ons gesproken,
en dat was nog op ons eigen
verzoek ook", zegt Van Hees.
Beleidsmedewerker Ooyen
heeft ook kritiek op het werk
van justitie bij de aanpak van
vandalisme. „Afhandeling van
een zaak duurt vaak veel te
lang. Ik ben er voorstander
van alle kleine delicten snel af
te doen met speciale boete- ta
rieven. Dat voorkomt de
rechtsongelijkheid die nu nog
wel eens ontstaat, wanneer de
ene zestienjarige een boete
krijgt en de andere een paar
weken moet schoonmaken".
HALT-woord voerster Van
Hees ziet daar echter geen op
lossing in: „Van een boete gaat
geen enkel pedagogisch effect
uit. Zeker niet wanneer, zoals
vaak gebeurt, de ouders van
een kind de boete betalen".
Volgens de beleidsmedewer
ker van de Raad voor het
Jeugdbeleid, moet men on
danks de kritiek op de huidige
aanpak van vandalisme de
omvang van het verschijnsel
niet overschatten. In 1980 wer
den 42.000 jongeren aangehou
den wegens kleine vergrijpen.
In 1988 steeg dat tot 46.000,
maar vorig jaar daalde het
aantal tot krap 40.000.
Ooyen: „Gedeeltelijk is dat
een verdienste van de HALT-
projecten. Maar er zijn tegen
woordig ook eenvoudig min
der jongeren dan tien jaar ge
leden. Daarnaast speelt ook de
opvoeding een rol. Na de anti-
autoritaire opvoeding van de
jaren zestig en zeventig zie je
nu de zogenaamde onderhan
delingsopvoeding. Ouders wij
zen hun kind weer meer op de
grenzen van het toelaatbare.
Een verandering van mentali
teit dus".
Volgens Ooyen is vandalisme
typerend voor de groep van
vijftienjarigen. „De kinderen
worden baldadiger, ze verto
nen experimenteergedrag en
de druk van hun vrienden
neemt toe. Een echte over
gangsleeftijd. Daarom is het
belangrijk die kleine crimina
liteit aan te pakken. Een vijf
tienjarige zit net in de leeftijd
waarop zijn gedrag zich omzet
in een vaste leefstijl".
De oplossing zit volgens Ooyen
in het onderwijs. „Leerlingen
moet duidelijk gemaakt wor
den wat hun verantwoorde
lijkheden zijn en waarom er
bepaalde regels gesteld zijn in
een samenleving. Een vak als
maatschappijleer is daar uiter
mate geschikt voor. Daar
moeten we niet direct effect
van verwachten, maar alleen
een paar politieagenten op
straat laten lopen daagt de
jeugd alleen maar uit tot meer
vandalistisch gedrag".
JEAN-PIERRE GEELEN
„Meer aandacht rol
vitaminen bij kanker"
NIJMEGEN De Nijmeegse celbio-
loog prof. Van Zoelen vindt dat in de
voorlichting over kanker veel te wei
nig aandacht is voor de rol die vitami
nen daarbij kunnen spelen. De hoog
leraar heeft dat vandaag gezegd in
zijn inaugurele rede bij het aanvaar
den van de leerstoel celbiologie aan de
Katholieke Universiteit Nijmegen.
Sommige vitaminen produceren (indi
rect) in het lichaam stoffen die een
controlerende functie hebben op de
ongewenste groei van bepaalde li
chaamscellen. In de voorlichting ligt
de nadruk op wat men niet moet eten
en niet zozeer op wat men juist wel
moet eten (vitaminen en selenium),
aldus Van Zoelen.
PROF. VAN HALL:
'Recht op kind
bestaat niet'
LEIDEN De Leidse
hoogleraar verloskunde
en gynaecologie prof.dr.
E. van Hall vindt dat er
geen recht op voortplan
ting bestaat. Te weinig gy
naecologen houden daar
rekening mee. Ze zijn
vaak té resultaatgericht
bezig met een behande
ling tegen onvruchtbaar
heid.
De verleiding om, zelfs na vele
teleurstellingen, toch door te
gaan met medisch-technische
ingrepen en hormoonthera
pieën, weegt vaak zwaarder
dan het onder ogen zien van
het feit dat er na vele pogin
gen nog niets is bereikt. „Je
moet er op een gegeven mo
ment een streep onder kunnen
zetten", zegt Van Hall in het
tijdschrift De Vrouwelijke Pa
tiënt.
De hoogleraar heeft waarde
ring voor gynaecologen die
durven adviseren de behande
ling te staken in plaats van de
echtparen „onnodig aan het
lijntje te houden". Hiervoor
moet de arts zijn angst om te
falen en het gevoel van on
macht opzij schuiven. De
hoogleraar vindt wel dat art
sen hun best moeten doen om
paren die dat willen goed te
helpen. „Het jarenlang doelge
richt werken aan het krijgen
van een kind werkt voor veel
paren op den duur als een ob
sessie, terwijl het hebben van
een kind geen absolute voor
waarde voor een goed leven
is", aldus de Leidse hoogle
raar.
HAAG „Nu pas
k begrijpen waarom
^sluit over de bouw
11 e vaste oeververbin-
d>ver de Westerschel-
"irtig jaar heeft ge-
nverzuchtte minis-
"Jlanja Maij-Weggen
'erkeer en waterstaat
Tweede Kamer,
woordvoerder Ben
ekam stond als aan
vond genageld achter
erruptiemicrofoon.
li ïrwijt aan de CDA-frac-
n de afgelopen dertig jaar
b woken verantwoorde-
i heeft gedragen voor
[eringsbeleid, ging Hen
iets te ver. Woedend
ij de verkeersminister
schept er blijkbaar ge
in zo nu en dan het
lent of welke groep dan
_|n hak te zetten. Het gaat
n dat u op dit moment,
er binnenkomend, het
ent zó toespreekt!".
»op van het drie dagen
debat over de begro
ting van verkeer en waterstaat
is Hennekam er nog een beetje
beduusd van. In de Tweede
Kamer was het verhaal als een
lopend vuurtje rondgegaan:
die nieuwe minister van ver
keer heeft haar op d'r tanden!
De aanvaring van Hennekam
met de bewindsvrouw was im
mers slechts één van de vele
knetterende ruzies die de ver
gaderzaal deed volstromen
met backbenchers die met ei
gen ogen wilden zien hoe
Maij-Weggen hem van Jetje
gaf.
Al het gegniffel in de kamer
bankjes ten spijt is Hennekam
zélf allerminst gecharmeerd
van het optreden van zijn par
tijgenote. Terugblikkend op de
aanvaring over de oeverver
binding zegt hij: „Verschillen
de kefen heeft Maij-Weggen
op badinerende en belerende
toon uitgehaald. Wat met
name irritaties heeft gewekt is
dat zij af en toe kamerleden,
met name van VVD-huize,
kleinerend bejegende. Er zalmen
bittere trekjes bij die we hier
niet gewend zijn. In het parle
ment moet je toch vooral stre
ven naar een zakelijk gesprek,
hoezeer je ook van mening
verschilt. Ik vrees dat zij met
dit optreden een hoop krediet
zal verspelen".
Voornemens
Ook inhoudelijk is de CDA-
fractie teleurgesteld over het
verhaal dat Maij-Weggen heeft
gehouden. Het is te veel bij
„schone voornemens" geble
ven, meent Hennekam. Hij
voert aan: „Als je de afgelopen
weken zóveel ideeën hebt
rondgestrooid om al op korte
termijn het autoverkeer terug
te dringen, dan wek je hoge
verwachtingen. Dan mag toch
verwacht worden dat er in de
Kamer concrete maatregelen
op tafel komen? Maar op alle
punten heeft de minister haar
kruit droog gehouden tot no
ta's die nog moeten verschij
nen".
„Bij de maatregelen die zij wél
in de Kamer heeft besproken
heb ik ook niets nieuws ge
hoord. Daar komt bij dat de
minister tijdens het debat een
aantal verwarrende opmerkin
gen heeft gemaakt over de tol
heffing, het rekening rijden en
de bouw van tunnels. Het is er
allemaal niet helderder op ge
worden".
Maij-Weggen zélf toont zich
lichtelijk verwonderd over de
irritatie die zij heeft gewekt.
„Een stevige debattechniek
roept hier kennelijk verbazing
op. Ik vind dat juist een goede
techniek, omdat de posities op
die manier helder tegenover
elkaar komen te staan", ver
klaart zij. Ze voegt daar aan
toe in het Europarlement veel
geleerd te hebben. „Daar wor
den de zaken wat harder aan
gepakt. Wat dat betreft heb ik
mij vooral laten inspireren
door de Britse stijl van debat
teren".
Het verwijt dat zij geen visie
zou hebben tentoongespreid,
wijst ze verontwaardigd van
de hand. „Ik heb gepleit voor
een trendbreuk, en wie dat
niet gehoord heeft, heeft zeker
met zijn oren dicht geluisterd".
PAUL KOOPMAN
Een vinger waarschuwend omhoog - minister Maij-Weggen op
het punt te reageren op het betoog van een van de kamerleden.
FOTO: ANP
ilg van de voorpagina)
;abinet houdt vast
mei als invoerings
van de wet op het
-bstenforfait. Door de
ping' komt jaarlijks
niljoen gulden vrij.
cabinet wil dit geld
teren in allerlei
egelen binnen het
»aar vervoer. Maar
en PvdA eisen dat
brengst zoveel moge-
'ordt besteed aan het
aftrekbaar houden van de
openbaar-vervoerkosten
voor werknemers.
De PvdA'er Vermeend heeft
een nieuw plan opgesteld om
de controle op openbaar-ver-
voerreizigers te vergemakke
lijken. Het plan houdt in dat
alle mensen die met het open
baar vervoer naar het werk
gaan bij de jaarlijkse belasting
aangifte hun trein- of busa
bonnement moeten overleg
gen. Deze bewijslast achteraf is
volgens Vermeend voldoende.
„Als het kabinet akkoord gaat,
kan de wet 1 mei ingaan", al
dus Vermeend. „Zo niet, dan
zeggen wij 'sorry' en kan de
regering die datum wel verge
ten".
Carpooling
Ook willen CDA én PvdA een
fiscale meerijd-regeling die
door werkgevers en werkne
mers op schrift moet worden
vastgesteld en in de loonboek-
houding van het bedrijf moet
worden opgenomen. Als werk
nemers dagelijks bij elkaar in
de auto stappen - en dus aan
'carpooling' doen - mag de
werkgever de chauffeur onbe
last 44 cent per kilometer ver
goeden. In dit geval geldt dus
niet het reiskostenforfait.
Verder wil de PvdA dat voor
de prijs van rijwielen voortaan
het lage btw-tarief (ongeveer
6 gaat gelden. Hetzelfde
moet gebeuren met fietsrepa-
raties, aldus Vermeend. De
PvdA houdt verder tegen de
zin van het kabinet vol dat
topfunctionarissen belasting
moeten gaan betalen over het
gebruik van een auto met
chauffeur. Het CDA is, in ver
band met Oort-regelingen, be
reid de eerste tien kilometer
niet mee te tellen bij het af
trekbaar houden van de open
baar-vervoerkaart. Ook vindt
het CDA dat het privégebruik
van een OV-kaart die door de
werkgever gratis beschikbaar
is gesteld niet dient te worden
belast, zoals het kabinet wenst.
Het CDA ziet veel in gratis
OV-kaarten die voor een be-
pertke regio (het woon-werk-
gebied) gelden.
Amsterdam wil
rekeningrijden
AMSTERDAM De Amster-
damse gemeenteraad heeft
zich gisteren door het aanne
men van een motie van PvdA
en CDA uitgesproken voor de
invoering van Rekeningrijden
en een accijnsverhoging op
benzine. Het college van B en
W moet daarover overleg voe
ren met de rijksoverheid, al
dus de motie. Daarnaast meent
de raad dat het gewenst is de
tweede Coentunnel door de in
richting te reserveren voor
openbaar vervoer, carpooling,
zakelijk en vrachtverkeer.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Maij-Weg
gen komt CDA en VVD
tegemoet in hun eis het
zakelijk verkeer en het
vrachtverkeer uit te zon
deren van het systeem
van rekening rijden dat
op zijn vroegst in 1995 kan
worden ingevoerd.
Aan de elektronische tolhef
fing bij de nieuwe en bestaan
de tunnels in de Randstad
hield Maij-Weggen gisteren in
de Tweede Kamer onverkort
vast. Wel voegde ze er aan toe
dat waarschijnlijk ook op an
dere plaatsen in Nederland tol
geheven zal worden „al was
het alleen maar om de schijn
te vermijden dat de bevolking
van Noord-Holland alléén
moet opdraaien voor de kosten
van de nieuwe tunnels".
De Velsense wethouder M.
van Veelen is er overigens van
overtuigd dat de inwoners van
zijn gemeente „tot in eeuwigen
dage" gevrijwaard zijn van het
betalen van tol voor het krui
sen van het Noordzeekanaal,
dat de gemeente in twee delen
scheidt. Toen het Kanaal werd
gegraven heeft Koning Wille-
m I die toezegging aan de ge
meente gedaan, onhulde Van
Veelen deze week in een brief
aan het kabinet. „En daar is
ook de huidige regering nog
aan gebonden", aldus de wet
houder.
Overijssel en Gelderland hoe
ven er niet op te rekenen dat
de verhoging van de dijken
langs de grote rivieren ver
sneld wordt uitgevoerd. Minis
ter Maij-Weggen weigerde een
kamerbrede motie over te ne
men waarin gevraagd werd
alle dijken in het stroomgebied
van de Rijn en Waal reeds
vóór de eeuwwisseling op Del-
tehoogte te brengen.
De verhoging van de rivierdij
ken was door het kabinet Lub-
bers-II zes jaar opgeschort om
zo geld vrij te maken voor de
aanleg van een stormvloedke
ring in de Nieuwe Waterweg.
Dit kunststukje gaat ruim 1,4
miljard gulden kosten en moet
in 1996 klaar zijn. „Ik zit abso
luut klem en zou niet weten
waar ik het geld vandaan
moet halen. Bij minister Kok
van financiën hoef ik niet aan
te kloppen, want die heeft al
een tekort van driehonderd
miljoen gulden op zijn begro
ting", zo verdedigde Maij-
Weggen zich.
AIBAAI'
door WILLEM RITSTIER
Gaslek gedicht op Noordzee
DEN HAAG Duikers zijn er gistermiddag in geslaagd de lek
kage uit een hogedruk-transportleiding in de Noordzee te dich
ten. De duikers draaiden nabij het lek twee afsluiters dicht.
Twee tijdelijk afgekoppelde produktieplatforms hebben hun
transport via de leiding hervat. De lekkage werd een week gele
den op circa 60 kilometer ten noordwesten van Den Helder ont
dekt door een helikopter. Bij onderzoek met een onderwater-ca
mera bleek het betonblok en de stalen ketting van een verscho
ven boei twee kleine afsluiters te hebben beschadigd.
'Gevaarlijke ontsnapping' in
Leeuwarden
LEEUWARDEN Tijdens familiebezoek in Leeuwarden is een
28-jarige gedetineerde uit de Van Mesdagkliniek in Groningen
ontsnapt aan zijn begeleider. De man, die veroordeeld was tot
tbs wegens zedendelicten, is spoorloos.
«IQ
Dinsdag 6 maart verschijnt bij deze krant
Het modebeeld in de jaren'90 belooft afwisselender en veel
persoonlijker te worden dan ooit tevoren, leder kiest zijn eigen
stijl, combineert naar hartelust en maakt de eigen creatie
compleet met een persoonlijke keuze uit tal van accessoires.
De kleurrijke bijlage ZOMERMODE'90, geeft niet alleen een
preview op deze zonnige zomermode, maar biedt modehuizen en
boetieks een uitstekende ambiance om hun collecties te
presenteren aan een breed publiek.
Ronald te Boekhorst, bereikbaar onder nummer 071-122 244
informeert u graag nader over de adverteermogelijkheden in deze
special.
I I I I
CcidócGouACMit