Marine bang voor spionage
van Sovjet- schepen in nood
voor woorden!
Weersvoorspellers
slaan handen ineen
Slachtoffers storm
krijgen uitkering
PPR-SENATOR: 'KLEINGEESTIG OPTREDEN'
4
Geldnof
dwingt
tot nieuf
contact'
met
Britse i
zuster
BINNENLAND
CcidócSomotit
DINSDAG 20 FEBRUARI 1990 1
DEN HAAG Personen die door de zware
storm van 25 januari blijvend invalide zijn
geworden of een naast familielid hebben
verloren, komen in aanmerking voor een
eenmalige uitkering. Slachtoffers die menen
dat ze voor de uitkering in aanmerking ko
men, moeten zich vóór 15 maart melden bij
het Rode Kruis. De EG heeft zoals bekend
een miljoen gulden aan het Nederlandse
Rode Kruis beschikbaar gesteld ten behoeve
van slachtoffers van de storm.
Bij de agrarische verzekeringsmaatschappij
Hagelunie zijn na de storm 11.760 schade-
meldingen binnengekomen. De geclaimde
schade daarvan bedraagt ongeveer 125 mil
joen gulden. In de meeste gevallen gaat het
daarbij om vernielde gewassen en kassen.
50.000 Patiënten wachten
zeker vier weken op opname
UTRECHT Ongeveer 50.000 patiënten
moeten langer dan vier weken wachten
voordat ze in het ziekenhuis kunnen wor
den opgenomen. Het Nationaal Ziekenhuis
Instituut heeft dit berekend aan de hand
van een onderzoek in 29 ziekenhuizen met
als peildatum 1 oktober 1989. Het onderzoek
is uitgevoerd op verzoek van de Nationale
Ziekenhuisraad (NZR). Bij 40 procent van
de in de ziekenhuizen aanwezige specialis
men was de wachtlijst voor opname zelfs
langer dan vier weken. Koplopers met
wachttijden zijn plastische chirurgie, chirur
gie, orthopedie, keel-, neus- en oorheelkun
de en oogheelkunde. Daar is de wachttijd
vaak langer dan tien weken. De oorzaken
daarvoor zijn een tekort aan personeel
(vooral in de operatiekamers) en een tekort
aan geld.
Weerstand tegen
forensenbelasting
DEN HAAG Het plan van Am
sterdam en Rotterdam om forensen
belasting in te voeren heeft niet de
sympathie van staatssecretaris De
Graaff-Nauta van binnenlandse za
ken. Het past volgens haar niet in
een tijd dat het regeringsbeleid juist
is gericht op vereenvoudiging van
wetten, regels en belastingen. Als ge
meentebesturen financiële problemen
hebben kunnen zij altijd nog de on-
roerend-goedbelasting verhogen, sug
gereerde zij. De gemeenten willen de
extra belasting heffen omdat de daar
werkende forensen ten onrechte gra
tis gebruik maken van de voorzienin
gen in deze steden.
OMSTREDEN EXPERIMENT ARBEIDSPOOLS SUCCES
ROTTERDAM Hét experiment met banen
pools voor langdurig werklozen is geslaagd,
vinden de drie gemeenten Rotterdam, Dor
drecht en Nijmegen waar het experiment
wordt gehouden. Gisteren werd in Rotterdam,
eerder dan verwacht, het zeshonderdste en
laatste contract ondertekend waarmee volgens
de gemeenten het nut van de tot nog toe om
streden banenpools is aangetoond. Via de pools
komen werklozen in aanmerking voor een 'ad
ditionele baan' in de collectieve sector. Het gaat
om mensen die drie jaar of langer zonder baan
zitten, ouder zijn dan veertig en een lage oplei
ding hebben. Tot eind 1990 werken ze bij ge
meentelijke diensten en gesubsidieerde instel
lingen in banen die anders niet zouden zijn
vervuld. Het risico dat de werklozen na afloop
van deze baan weer zonder werk zitten en te
rugvallen in een uitkering is vrijwel uitgeslo
ten. In het regeerakkoord is al de verlenging
van het experiment vastgelegd. Ook bestaat de
intentie voor verdere uitbreiding van de pools.
Donderdag besluit minister De Vries of dat via
de regionale bureaus voor arbeidsbemiddeling
(de arbeidsbureaus) wordt georganiseerd of, zo
als bij het experiment, door de gemeenten. De
arbeidspools zijn omstreden omdat bij het expe
riment bleek dat de meerderheid van de doel
groep er niets voor voelde. Daar bestonden vol
gens de betrokken gemeenten gegronde rede
nen voor. Het tijdelijke karakter van de baan
maakte het niet aantrekkelijk bijvoorbeeld
vrijwilligerswerk op te geven. Ook het mini
mumloon maakt het met name voor kostwin
ners niet aanlokkelijk. Nijmegen, Dordrecht en
Rotterdam vinden dat bij voortzetting van het
experiment een aantal voorwaarden gewijzigd
moet worden. De leeftijdsgrens van veertig jaar
moet worden verlaagd en het loon moet opge
trokken kunnen worden naar het laagste cao-
DEN HAAG Alle pere
strojka .en glasnost ten
spijt is ae Sovjetunie nooit
opgehouden met het be
drijven van spionage. Al
thans, dat meent de Ko-
ninlijke Marine en dat is
dan ook de reden waarom
de afgelopen veertien da
gen, toen er sprake was
van een orkaan en diverse
zeer zware stormen, tot
tweemaal toe een Russisch
handelsschip de toegang
tot de haven van Den
Helder werd ontzegd.
Dit blijkt uit wat de kapiteins
ter-zee (kolonels) Goemans en
Segers van de Koninklijke
Marine zeggen in een vraagge
sprek met de Defensiekrant,
een uitgave van het betreffen
de departement. De beide ko
lonels geven daarmee indirect,
antwoord op schriftelijke vra
gen van het Eerste-Kamerlid
De Gaay Fortman aan minis
ter Maij-Weggen van verkeer
en waterstaat en Ter Beek van
defensie.
De PPR-senator is zeer verbol
gen over het „kleingeestig op
treden" van de marine. Zijn
kritiek op de houding van de
marine-autoriteiten in Den
Helder is nog versterkt, door
dat. één van de geweigerde
Sovjet-schepen, de 'Briz', op
zee in zulke grote problemen
raakte dat de bemanning door
Duitse en Belgische helikop
ters van boord moest worden
gehaald.
Merkwaardig
Kolonel H. Segers, hoofd van
het bureau militair juridische
zaken, meent echter dat men
deze zaak alleen kan beoorde
len als men alle feiten kent.
,,De Briz was een merkwaar
dig geval", zegt hij. „Via de
VHF14, het algemeen scheep
vaartkanaal, deed hij de dag
voor de storm het verzoek te
mogen schuilen op het Mars
diep voor Den Helder. Onze
vraag was toen: is er sprake
van zeenood? Dat was er niet.
Hij wilde alleen enkele repa
raties verrichten. Daarom heb
ben we 'm geadviseerd te gaan
schuilen bij Vlieland".
Kolonel J.M. Goemans, hoofd
operatiën, meent dat de 'Briz'
zichzelf in moeilijkheden heeft
gebracht. „Hij heeft nagelaten
zeenood te declareren, ook
toen de wind aanwakkerde tot
kracht 12 en de golven werden
opgezweept tot veertien meter
hoog".
Goemans benadrukt dat Ne
derlandse redders als eerste bij
de in nood geraakte 'Briz' wa
ren. Drie Nederlandse marine
helikopters trotseerden de
storm en spoorden het zwal
kende schip op. „Boven het
schip aangekomen bestond er
zeker gevaar voor de helibe
manningen. In dergelijke om
standigheden viel er aan het
redden van de bemanningen
dan ook niet te denken, maar
gelukkig hebben Duitse en
Belgische collega's dat de vol
gende ochtend, toen de zee
wat bedaard was, wel voor el
kaar gekregen", aldus kolonel
Goemans.
Heel wat kalmer ging het een
week later toe, toen de Russi
sche vrachtvaarder Sormovs-
kiy 7 verzocht 'vanwege de
zeegang' te mogen schuilen in
Den Helder. „Weer werd geen
zeenood gedeclareerd. We
hebben toen de Rus via mari
nekanaal 12 een ligplaats op
de Vliestroom aangeboden. Hij
kreeg een sleepboot en een
loods mee en is netjes voor het
zeetje uit naar een rustige an
kerplaats gevaren", vertelt ko
lonel Goemans.
Hij wijst erop dat schepen van
het type Sormovskiy al bij
windkracht 6 niet meer ge
schikt zijn om op volle zee te
verkeren. „Dat ze dat toch
doen is hun zaak, maar het
geeft wel te denken dat het al
tijd net in de buurt van Den
Helder misgaat. Kwade opzet,
dat kun je natuurlijk niet hard
maken, maar natuurlijk weten
we dat de Sovjetunie, net als
de NAVO overigens, nooit is
opgehouden met het verzame
len van inlichtingen. En dat
doe je het beste door dicht bij
de bron, in dit geval de mari
nehaven Den Helder, te gaan
liggen".
Kolonel Segers toont corres
pondentie om te bewijzen dat
het spionageprobleem niet
nieuw is. In 1983 blijkt minis
ter Van den Broek (buiten
landse zaken) al eens een
klacht te hebben ingediend bij
de Russische ambassade „we
gens herhaaldelijk voorko
mende ontoelaatbare schen
dingen van het gebied rond
Den Helder door Sovjet-han
delsschepen".
Soepeler
Maar anno 1990 is de Sovjetu
nie toch een geheel ander
land. Wordt het geen tijd dat
de Nederlandse marine haar
houding tegenover Sovjet
schepen wat versoepelt? PPR-
senator Bas de Gaay Fortman
wil bijvoorbeeld dat de rege
ring de instructie aan de ha
venautoriteiten in Den Helder
zodanig wijzigt dat het begrip
'zeenood' ruimer kan worden
uitgelegd.
Nu is er pas sprake van zo'n
situatie als er onmiddellijk
De marienehaven van Den Halder, taboe voor Russische schepen
in problemen. F0T0. SP
dreigend gevaar bestaat voor
schip en/of opvarenden. Zo
niet dan houdt de marine zich
strikt aan de afspraak dat het
schepen van de Sovjet-han
delsvloot verboden is zonder
toestemming de rede (rustig
vaarwaarter voor de haven)
van Den Helder aan te doen.
Zo staat het immers in het in
1969 gesloten verdrag inzake
handelsscheepvaart met de
Sovjetunie.
De marinestaf erkent dat deze
rigide houding vandaag de dag
problemen kan opleveren, zegt
kolonel Segers. Bijstellen van
het verdrag met de Russen is
volgens hem voorlopig niet te
verwachten. „Dan praat je
over een regeringsstandpunt
waarbij Buitenlandse Zaken
en de NAVO-partners geraad
pleegd moeten worden". Wel
acht Segers het mogelijk dat
het begrip 'zeenood' informeel
wat wordt opgerekt.
RIK IN 'T HOUT
DE BILT Zware tijden
zijn het voor de weerman
nen. Nu steeds meer me
dia hun eigen weersvoor-
speller zijn verwachtingen
laat uitspreken, nemen
ook de onderlinge irrita
ties toe. Weerman Henk
van Dorp bijvoorbeeld,
bijna dagelijks te aan
schouwen in het NOS-
journaal, ergert zich groen
en geel aan de „wildgroei
in deskundigen" en „de
onzin die sommigen van
die collega's spuien".
„Laatst nog", aldus Van Dorp,
„met die storm van 25 januari,
meldde een landelijk ochtend
blad dat enkele dagen later
een orkaan over Nederland
zou komen. Absolute onzin,
waarvan ook wij niet konden
achterhalen waarop die geba
seerd was. Maar toen die voor
spelling niet uitkwam, kregen
wij bij het KNMI wel een
stroom telefoontjes van ver
ontwaardigde mensen. Alsof
wij die orkaan voorspeld had
den!"
Niet alleen de wildgroei in
weersvoorspellers die zichzelf
als „deskundig" aanmerken,
maar vooral het ontbreken
van eenduidigheid in hun ver
wachtingen zit veel meteorolo
gen dwars. Wanneer elke
voorspeller op commerciële
gronden een andere uitspraak
doet, alleen om zich te profile
ren, komt de geloofwaardig
heid van alle meteorologen in
het geding, zo vindt men bij
het KNMI. Daarom kwamen
gisteren in het gebouw van het
KNMI in De Bilt dan ook
twintig vooraanstaande weer
mannen, van Jan Pelleboer tot
John Bernhard en Harry Ot-
ten, bij elkaar. Met ongekende
eensgezindheid pleitten zij na
afloop van de werkbespreking
voor regels waaraan elke
weerkundige zich zou moeten
houden.
Terminologie
H.M. Fijnaut, hoofddirecteur
van het KNMI: „Wij willen op
korte termijn zorgen voor een
eensluidende terminologie.
Wanneer we spreken over
zware .sneeuwval, moet voor
iedereen duidelijk zijn wat we
daarmee bedoelen. Is dat twee
centimeter sneeuw na één uur
of betekent het twintig centi
meter gedurende een hele
dag". De richtlijnen voor me
teorologen zullen volgens Fij
naut binnen enkele maanden
worden opgesteld en ook aan
het grote publiek bekend wor--
den gemaakt.
De weermannen - waar. blij
ven toch de weervrouwen? -
verklaarden zich gisteren ook
voorstander van een certifi
caat-plicht voor weersvoor
spellers. „De wenselijkheid
daarvan wordt onderzocht",
drukte directeur Fijnaut het
fijntjes uit, maar duidelijk is
dat alle aanwezigen dit middel
zien als een goede manier om
een schifting aan te brengen in
het duistere aanbod van 'des
kundigen'.
KNMI-weerman Henk van
Dorp is lang tegenstander ge
weest van dat idee, maar nu is
de tijd rijp, zegt hij. „Het na
deel is natuurlijk dat door zo'n
certificaat de verwachtingen
bij het publiek alleen maar ho
ger worden. Zelfs de meest ge
diplomeerde weerkundige zal
nog wel eens fouten maken,
want de natuur laat zich niet
voorspellen". Het bedoelde
certificaat zou alleen uitge
reikt moeten worden aan
weerkundigen die voldoen aan
opleidingseisen, opgesteld door
het KNMI.
Niet aanwezig op de vergade
ring van gisteren was Joop
den Tonkelaar. Deze oud
weerman kan terugzien op een
carrière van zo'n veertig jaar.
Nooit 100 pet
Het idee van een certificaat
voor weerkundigen kan hem
niet bekoren. „Wij leven in
een vrij land en het beroep
van weerkundige is onbe
schermd. Iedereen mag zich
dus wagen aan voorspellingen.
Ik ken vele weeramateurs die
zeer betrouwbare voorspellin
gen kunnen doen zonder dat
ze er een officiële opleiding
voor hebben gehad", zei hij.
„Elke betrouwbare weerkun
dige werkt met weermodellen
die zijn uitgewerkt door de al
lerknapste deskundigen. Toch
leveren die nooit een voorspel
ling op waarvan je honderd
procent zeker kunt zijn. Wat
heeft het dan voor zin een cer
tificaat in het leven te roe
pen?".
Den Tonkelaar wijst op de
zelfdiscipline die iedere weers-
deskundige zou moeten bezit
ten. „Verder is het aan het pu
bliek om uit te maken hoeveel
waarde men hecht aan de uit
spraken van een weersvoor-
speller. De oud-weerman trekt
daarbij de vergelijking met na
tuurgenezers en magnetiseurs.
„Dat zijn ook geen officieel er
kende medici, maar veel men
sen gaan er toch heen en zeg
gen soms zelfs er baat bij te
vinden. Daar is niets op te
gen".
Den Tonkelaar heeft zijn ei
gen denkbeelden over het aan
pakken van minder betrouw
bare weersvoorspellers:
„Hoofdredacteuren van kran
ten en omroepen zouden eens
om de tafel moeten gaan zitten
om te bekijken wie er het af
gelopen jaar wel en niet be
trouwbare voorspellingen heb
ben gedaan. Wie er vaak naast
zat, moet voortaan gemeden
worden", zo stelt hij. Daar
naast zou een voorspeller die
„onnodig brokken maakt en
paniek zaait" voor de rechter
moeten worden. „Dan
De
weermannen
bijeen. Van
links naar
rechts: Jan
Pelleboer,
KNMI-
directeur
Fijnaut, John
Bernhard en
Harry Otten.
leren ze het vanzelf af", aldus
Den Tonkelaar.
Ook Henk van Dorp wijst op
de verantwoordelijkheid die
het publiek zelf heeft: „Wan
neer wij, zoals onlangs, zware
storm voorspellen en mensen
gaan toch met hun caravan
achter de auto op pad, moet
men ons later natuurlijk niet
verwijten dat wij niet gewaar
schuwd hebben. En toch ge
beurt dat elke keer weer".
JEAN-PIERRE GEELEN
SUSKE EN WISKE
DE BEZETEN BEZITTER
Ifreuven en hinderen lich schuil kr,
houden in woud7y erf veel binf V
lp. Idu naar hier fekomen
om hulp te faun
(c) Standaard Ultgeverlj/Wavery Productions
LAGER TARIEF
SPECIALISTEN
ZONDER CONTRACT
UTRECHT Het Centraal
Orgaan Tarieven Gezond
heidszorg (COTG) heeft een
richtlijn vastgesteld over een
„tariefdifferentiatie" voor me
disch specialisten. In de richt
lijn staat dat specialisten die
geen individuele overeen
komst hebben getekend met
de verzekeraars een met tien
procent verlaagd tarief krij
gen. Het gewone tarief geldt
alleen voor de specialist die
via zo'n overeenkomst mét de
verzekeraars heeft afgespro
ken ook niet-patiëntgebonden
activiteiten te doen, zoals mee
helpen aan budgetbewaking
en overleg met de verzeke
raars. Het „hogere" tarief
dient als dekking voor de tijd
die de specialist daarvoor no
dig heeft. De nieuwe richtlijn
over de 10 procent gaat nu ter
goedkeuring naar staatssecre
taris Simons (volksgezond
heid). Als die snel 'ja' zegt,
kunnen de nieuwe tarieven op
1 april ingaan.
KEESINGS HISTOl
ARCHIEF ZESTIG J|
I
(Van onze
parlementaire redt
DEN HAAG
sings Historisch
chief schrijft zei
schiedenis: het ai
bestaat dit jaar 60
Bovendien werk
uitgeversconcern
jaren van verwijd
uit geldgebrek
samen met de
zuster „Keesing's
cord of World Evi
Tweede-Kamervoorz
Deetman ontving gi
het eerste nummei
deze jubileumjaargai
handen van Simo
Keesing, kleinzoon
oprichter I. Keesing
zelf directeur van d
oorlog was de Britse f
sings niet meer da:
Engelstalige versie v
Nederlandse. Dus
maal in handen van
milie Keesing. Na d
log bleek dat door
tenverandering de
familie nog maar n
procent mocht deelr i
in het buitenlandse
cern. Sindsdien zijl'
contacten tussen de11
uitgeverijen verbrokt
Maar nu de kostenL(
het Nederlands archr
pan uitrijzen is voer*
hernieuwde samei.
king gekozen. Het F
abonnees is in de loir
jaren stabiel gebr
Verder bezuinigt ha
geversconcern doon-
periodiek één keer l
maand uit te brA
Vroeger verscheen
tweewekelijks een uil
In de uitgaven vanl
sings Historisch Al
worden per werelddf
belangrijkste gebeuij
sen van de afgel
maand feitelijk bes,
ven. Dit archief 1
veelal gebruikt door}
dia, ministeries, unitj
teiten en journal
Deetman, die zelf h
jaar abonnee is, vincf
de politici gebaat zif
de eigentijdse gescj
schrijving van het art]
„Door een goede hi
sche kennis
kunnen bepaalde onj
kelingen zelfs
voorzien", aldus Deej1
Naast het eerste
plaar ontving hij oolji
ander stukje historie'
brokje steen uit de F
Journalist Henk Her,
ging in op de functie'
Keesings in de eigent
geschiedschrijving.
archief vindt men'
werk van de jour!
ontdaan van de onvff
delijke dagelijksheid
franje, de futiliteit
vluchtigheid en
tot de essentie terf
bracht. Het Keesing!
torisch Archief is eenf
die toegang geeft
bruikbaarheid
krant op lange termif
in die zin de beste ei
ning van het journalis
ambacht".
Deskundigen menen dat het beschavingspeil van een land kan worden afg
meten aan hoe er voor zwakzinnigen wordt gezorgd. Als dat waar is, kan
aan dat peil in ons land nog wel wat worden bijgeschaafd. Want ondanks
toegenomen behoefte, is er voor de zwakzinnigenzorg te weinig geld en
te weinig personeel. De uiterst toegewijde werknemers in de zwakzinnig!
zorg vinden dat zeer terecht te gek voor woorden.
H Daarom zijn veel mensen in de zwak-
zinnigenzorg lid van AbvaKabo, de
grootste bond in de collectieve sec
tor. AbvaKabo is een sterke bond die
veel doet en bereikt voor zijn
270.000 leden.
Persoonlijk, door advies en indivi
duele rechtsbijstand.
Collectief, door het afsluiten van
goede CAO's.
AbvaKabo ziet het belang van het I
werk van zijn leden. En dat is een
algemeen belang, want de collectieve
sector is onmisbaar in onze samen
leving.
AbvaKabo is niet partijgebonden,
maar beslist niet neutraal. En zeker
niet kleurloos. AbvaKabo heeft een
visie op de samenleving.
Een visie hoe het anders kan.
BON Stuur mij meer informat
over AbvaKabo
j Naam
I Adres
J Postcode
Woonplaats
Naam werkgever
I Stuur deze bon in een envelop
zonder postzegel aan:
AbvaKabo, Antwoordnummer
j 10018, 2700 VB Zoetermeer.
AbvaKabo
JC
I De vakbond die zorgt voor mi
