C is positief over
oorstellen De Klerk
Vele tienduizenden skiërs gestrand
Gè
HOME
Japanse premier
uit de race bij
verkiezingsstrijd
Zweedse communisten willen
coalitie met sociaal-democraten
tse studie: leukemie door besmet sperma
Tadzjieken koelen woede op Russen en Duitsers
0000000000
000000
INLAND
ftzidóeSouaant
VRIJDAG 16 FEBRUARI 1990 PAGINA 5
EN ISRAËL
iENNEN OVERLEG
letEM De Israëlische premier Yitz-
Idjr en de Syrische minister van bui-
feaken Farouq al-Shara hebben giste-
g|nd dat er informele besprekingen
jsfct met Syrië over een eventueel vre-
gd. Diverse bronnen in Israël beves-
a^eren echter het bericht in de Britse
>ei Independent dat er tussen de twee
ur>erkenningen" hebben plaatsgevon-
S| zou zijn houding tegenover Israël
t tndat de Sovjetunie, de belangrijkste
ctyrancier, haar steun aan Damascus
\tt. Volgens een Israëlische regerings-
ivjis heeft Moskou er bij de Syrische
miAsad op aangedrongen zijn politiek
r^ren. Een eventueel akkoord tussen
ii%raël zou een belangrijke spannings
iet Midden-Oosten wegnemen.
(Vervolg van de voorpagina)
INNSBRUCK Als gevolg van het nood
weer zijn in de Franse, Zwitserse en Oos
tenrijkse Alpen vele tienduizenden skiërs
gestrand in bergdorpen, die door dikke
sneeuwlagen of lawines van de buitenwe
reld zijn afgesloten. Honderden mensen
zijn uit veiligheidsoverwegingen geëva
cueerd.
Ongeveer tien Franse ski-oorden, waaron
der Val d'Isère, Tignes, Arcs 2000, Valmo-
rel en La Plagne waren vanmorgen nog
afgesloten van de buitenwereld. Ook in
Zwitserland en Oostenrijk zijn veel hoger-
In het Oostfranse Belfort kwamen de straten onder
water te staan en moesten sommige bewoners per
bootje worden geëvacueerd.
seriand zijn militairen ingezet in gebieden
waar bergdorpjes worden bedreigd door
lawines.
Volgens meteorologen is de afgelopen da
gen in de Alpen een record-hoeveelheid
sneeuw gevallen in de Alpen. In lager ge
legen gebieden is in 24 uur meer regen ge
vallen dan anders in de hele maand fe
bruari.
De hevige regenval en de smeltende
sneeuw hebben ook grote schade veroor
zaakt in het zuiden van de Bondsrepu
bliek en in Oost-Frankrijk. Vooral in de
Duitse deelstaten Baden-Württemberg en
Rheinland-Pfalz traden rivieren buiten
hun oevers en liepen huizen onder water.
In het oosten van Frankrijk werden brug
gen en gedeelten van wegen weggeslagen
door regen en harde wind.
Bij het ongeluk in het Oostenrijkse Schef-
fau waarbij gisteren de Nederlandse toe
rist om het leven kwam, liepen verschei
dene mensen zware verwondingen op, on
der wie de echtgenote van het slachtoffer.
Zij zaten met zes personen in een cabine
die voor vier bestemd was. In het Duitse
Triberg verdronk een man toen zijn auto
in een waterstroom werd meegesleept. In
Zwitserland kwam een man om het leven
bij een aardverschuiving. In de Franse El-
zas reed een man met zijn auto in een
beek en verdronk. In de Franse Alpen
kwam een man om het leven toen op de
weg naar Les Arcs een lawine op auto's
neerkwam. Een tweede slachtoffer ver
loor het leven in een lawine in het Val
d'Isere.
Vermist tankschip
leeg teruggevonden
KUALA LUMPUR De
vermiste Malaysische olie
tanker Hock Huat is leeg en
zonder bemanning terugge
vonden bij de plaats Pontia-
nak op het eiland Borneo,
350 kilometer ten zuiden
van de hoofdstad Kuala
Lumpur. Het is niet bekend
of de tanker gekaapt is of
dat de bemanning het schip
met legitieme redenen heeft
verlaten. De 467-ton zware,
in Honduras geregistreerde
tanker was op 31 januari
met 470 ton dieselolie ter
waarde van 370.000 dollar
in Singapore vertrokken
naar Burma
"transkei
i conservatieve blanken betoogden gisteren in Pretoria
vrijlating van Mandela. De grote opkomst wordt gezien
wcces voor de organiserende Conservatieve Partij, die
bij de verkiezingen dertig procent van de stemmen
(Van onze speciale
verslaggever Leo Enthoven)
LUSAKA/KAAPSTAD
Het ANC gaat op vrijwel
alle onderdelen positief
reageren op de voorstellen
van de Zuidafrikaanse re
gering. Ook een wapen
stilstand lijkt mogelijk als
het blanke bewind aan
bepaalde voorwaarden
voldoet. Alleen op het
punt van sancties wil het
ANC van geen wijken we
ten.
Dit lijkt het resultaat te wor
den van de conferentie van
leiders van het ANC in de
Zambiaanse hoofdstad Lusaka.
Het ziet er naar uit dat het
ANC bereid is tot een wapen
stilstand als de regering de
noodtoestand opheft, veilig
heidswetten verslapt en duide
lijkheid verschaft over de po
sitie van politieke gevangenen
en bannelingen.
Het ANC houdt niet vast aan
het nationaliseren van grote
industrieën. „We willen het
historische onrecht ongedaan
maken veroorzaakt door racis
me. Dat hoeft niet per se door
te nationaliseren, want we
vrezen dat dan de hele econo
mie ineenstort", liet een deel
nemer aan het beraad zich tij
dens een onderbreking ontval-
Hij zei ook dat sancties moeten
blijven. Het ANC beschouwt
sancties als een garantie dat de
komende onderhandelingen
niet zullen verzanden. Het is
niet bekend of en wanneer de
leiders van het ANC hun
standpunten bekend officieel
zullen maken. Maar duidelijk
is wel dat het ANC de koers
volgt van de gematigde stro
ming binnen de organisatie,
waartoe ook Nelson Mandela
behoort.
In een interview met de Fran
se televisie zei hij gisteren dat
blanken niets te vrezen heb
ben als de apartheid in Zuid-
Afrika wordt afgeschaft. „Zij
hoeven niet bang te zijn voor
zwarten. Krijgen we onze
rechten, dan betekent dat geen
overheersing van de zwarten
over de blanken". Hij zei ver
der te hopen dat de onderhan
delingen met de Zuidafrikaan
se regering snel beginnen.
„We zouden graag onze pro
blemen oplossen zonder con
flicten. Als de regering ons die
kans geeft, zullen we die met
beide handen aangrijpen. En
als je geen compromissen wilt
sluiten, kun je niet onderhan
delen". In zijn eerste interview
voor de Zuidafrikaanse staat
stelevisie riep Mandela de
blanke Zuidafrikanen op pre
sident Frederik de Klerk hun
volle steun te geven, „want hij
verdient het. Hij heeft zeer
moedige initiatieven geno
men".
De Zuidafrikaanse regering
heeft intussen duizend militai
ren naar de provincie Natal
gestuurd, die moeten proberen
een eind te maken aan de ge
vechten tussen groepen con
servatieve en radicale zwar
ten. Sinds de vrijlating van
Mandela, afgelopen zondag,
zijn volgens de politie in ver
schillende provincies bij on
derling geweld tussen zwarten
zeker honderd doden gevallen.
itinie en
«land
ellen
jkkingen
all Groot-Brittannië
tijtinië hebben na twee
ajerleg in Madrid beslo-
kdiplomatieke betrek-
foliedig te herstellen.
)ien tussen beide lan-
itn verbroken sinds de
j-oorlog in 1982.
ifë viel in 1982 de ei-
)ep aan en hield deze
jen bezet. Tijdens de
nlamen aan beide zij-
jr dan 1.000 mensen
:ven.
STOCKHOLM De Zweedse
regering is vandaag begonnen
met het zoeken naar een nieu
we premier, nadat de sociaal
democratische minderheidsre
gering gisteren gevallen is
over de weigering van het
parlement akkoord te gaan
met het bevriezen van lonen,
prijzen, huren en dividenden
en een stakingsverbod. De
communisten die in de regel
premier Ingvar Carlssons min
derheidsregering steunden,
liepen gisteren over naar de
andere kant om ervoor te zor
gen dat de regeringsvoorstel
len en dan met het name het
wetsvoorstel voor een sta
kingsverbod met een meerder
heid van 190 stemmen tegen
153 werden verworpen. Na de
val van het kabinet verklaar
de de leider van de communis
tische partij, Lars Werner, dat
hij op elk moment bereid is
met de sociaal-democraten
over een coalitieregering te
praten.
Ingvar Carlsson
JÉ'
J Het vaker voor-
an leukemie bij kin-
de buurt van kern-
is mogelijk een ge-
radio-actieve besmet-
het sperma van hun
)at is de conclusie van
ie die is gepubliceerd
itish Medical Journal.
die in kerncentrales
vooral diegenen die
iden voor het begin
wangerschap van hun
loot stonden aan hoge
doses, hebben een
aanzienlijk grotere kans op
kinderen die aan leukemie
(bloedkanker) en lymfomeh
(kanker aan de lymfeklieren)
lijden dan mannen in andere
beroepen. Volgens een van de
onderzoekers, stralingsthera
peut Michael Snee, heeft de
straling waarschijnlijk een ge
netische mutatie in het sperma
veroorzaakt.
Onder leiding van de hoogle
raar Martin Gardner van de
universiteit van Southampton
is onderzoek verricht naar 52
gevallen van leukemie en
lymfomen die zich tussen 1950
en 1985 in de regio-West Cum
bria bij personen onder de 25
jaar hebben voorgedaan. In
dat gebied ligt de nucleaire op
werkingsfabriek Sellafield
(vroeger Windscale geheten),
waar door de jaren heen radio
actieve lekken en andere inci
denten aan de orde van de dag
waren. In eerdere onderzoe
ken was al aangetoond dat
kinderen in een straal van 1,5
km van de reactor een tien
maal zo hoge kans op leuke
mie lopen dan elders.
In het vervolgonderzoek van
Gardner zijn nu aanwijzingen
gevonden dat de leukemie niet
het gevolg is van rechtstreekse
blootstelling aan straling, maar
dat deze kankervorm vermoe
delijk wordt doorgegeven door
radio-actief besmette vaders.
De Britse raad voor kernener
gie wenst de uitkomsten van
Gardners onderzoek voorlopig
niet te onderschrijven, omdat
die in tegenspraak zouden zijn
met eerdere studies. Volgens
de raad is er behoefte aan ver
der onderzoek.
I/0NTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET RAADSEL VAN STRAAT MAGELHAES
l— In het voorjaar wordt Jacob Claeszoon echter ziek.
prlingen verplegen hem, zo goed en zo kwaad als zij dat
[maar de toestand van de „blanke vuurmaker" verergert
Oag. Hoge koortsen teisteren zijn lichaam. Dan waant hij
ir thuis, in het vriendelijke llpendam, dan weer staat hij
Eug van de „Hendrick Frederick". Wanneer hij zijn einde
leren, vraagt hij het opperhofd hem nog eenmaal te on
dersteunen en hem naar het afgodsbeeld te brengen. Daar,
staande voor het door de vlammen verlichte beeld, spreekt hij
zijn vervloeking uit over Van Noort en zijn nageslacht. „Je zult
blijven varen, Van Noort", spreekt hij: „Maar elke eeuw zal van
jou een offer eisen, hier, onder de ogen van de machtige Kua-
tiautak." Dan sterft Jacob Claeszoon.
Tanks en troepen van het Sovjetleger zorgen ervoor dat het het gebouw van het centrale comité in Doesjan be zwaar bewaakt wordt.
FOTO: EPA
MOSKOU Sovjetveilig
heidstroepen zijn er giste
ren niet in geslaagd de
onrust in Doesjanbe, de
hoofdstad van Tadzjikis
tan, te herstellen. Volgens
Radio Moskou hielden de
plunderingen en de ge
vechten tussen Sovjettroe
pen en jonge Tadzjieken
aan.
Het officiële persbureau Tass
noemde de situatie „onvermin
derd explosief". ,",Er zijn hier
overal gevechten gaande", al
dus de chef van het plaatselij
ke Novosti-persagentschap,
Joeri Semmel. De onlusten in
Tadzjikistan braken maandag
uit toen het gerucht zich ver
spreidde dat Armeense vluch
telingen met voorrang een
huis zouden krijgen, terwijl er
woningnood heerst. Inmiddels
koelen de Tadzjieken hun
woede ook op de Russische,
Oekraïense en Duitse minder
heden, die twaalf procent van
de bevolking vormen. Over
het dodental liepen de cijfers
gisteren uiteen van elf tot 37.
De leiders van de partij, de
staat, de regering, het leger en
de staatsveiligheidsdienst
(KGB) hebben gisteren in een
spoedbijeenkomst het ontslag
afgewezen van partijleider Ka-
roch Machkamov, premier
Gaidnazar Pallajev en premier
Izatoello Chajejev.
De Sovjettroepen, die sinds
woensdag ook van parachutis
ten gebruik maken, trokken
terug, maar namen gisteroch
tend hun posities weer in. Het
Tadzjiekse Volksfront „Re
naissance" eist onverminderd
het vertrek van het centraal
comité en de regering, de op
heffing van de noodtoestand
en de ontmanteling van het
bestuursapparaat. Kranten in
Moskou voegden hier aan toe
dat ook sociale eisen zijn ge
steld. De veelal verborgen
werkloosheid onder de vijf
miljoen Tadzjieken is hoog.
ADVERTENTIE
Voor de basisschool (bovenbouw)
Voor het voortgezet onderwijs
(onderbouw)
Thema:
Krantepagina's. Maak een krante-
pagina met artikelen, berichten, illustra
ties, foto's, tekeningen of collages over
de periode 1940-1945. (De herdenking
van de bevrijding 45 jaar geleden, de
bezetting, oorlog en vrede In de
wereld, etc.)
Spelregels:
Voor 24 maart moeten de door uw leer
lingen gemaakte pagina's bij ons binnen
zijn. (Ook kinderen van onze abonnees
tussen 10 en 15 jaar kunnen inzenden)
Een jury bestaande uit journalisten
bekroont de beste of origineelste
pagina's.
De klas waaruit de winnende pagina is
voortgekomen krijgt als prijs een dagje
uit voor de hele klas, bestaande uit o.a.
een rondleiding, een lunch in ons bedrijf,
een bezoek aan het Omniversum en een
persoonlijke verrassing.
De bekroonde pagina's worden tentoon
gesteld. De allerbeste pagina wordt in de
krant van 5 mei gepubliceerd.
Gratis dagbladen:
Zowel de Haagsche Courant, dagblad
Het Binnenhof, de Goudsche Courant en
de Leidse Courant komen op 5 mei uit
met een speciale bijlage over de oorlog
Sijthoff Pers biedt u en uw leerlingen
deze krant gratis aan.
Informatie:
Doet u mee? Voor de benodigde infor
matie en materialen voor de pagina
wedstrijd, ook voor de dagbladen,
kunt u schrijven of bellen naar:
Sijthoff Pers Educatieve Dienst,
José Gerding, postbus 16050, 2500 AA
Den Haag, telefoon 070 - 3190 596
(uitsluitend tussen 9 00 en 13.00 uur op
maandag t/m donderdag)
Westduitser met Russen ruimte in
BONN Een Westduitse kosmonaut zal in 1991 voor het eerst
deelnemen aan een ruimtereis van Sovjetruimtevaarders. Dat
heeft bondskanselier Helmut Kohl in Bonn gezegd De afspraak
hiervoor is gemaakt tijdens Kohls bezoek aan Moskou. Kohl be
nadrukte dat de samenwerking tussen beide landen niet alleen
wetenschappelijk van betekenis is, maar vooral moet worden ge
zien als „een symbool van groeiend vertrouwen tussen de twee
volken". Onlangs hebben wetenschappers uit de Sovjetunie en
de BRD hun samenwerking versterkt. Eerder hebben Westduit
sers al meegedaan aan Amerikaanse ruimtereizen.
SAITAMA Tijdens zijn
campagne voor de alge
mene verkiezingen van
aanstaande zondag wordt
de Japanse premier Toshi-
ki Kaifu achtervolgd door
zijn eigen verkiezingspos
ter. Hij staat daar onge
makkelijk op zijn gemak
te lijken met twee kleine
kinderen in zijn armen.
Het is geen pose die een
man van wie gefluisterd
wordt dat hij zeshonderd
gestippelde stropdassen
bezit, natuurlijk afgaat.
Kaifu's publiciteitsmensen
hebben blijkbaar niet voorzien
dat de traditionele Japanse
kiezers een politicus die doet
of hij een normaal mens is,
met wantrouwen bekijken.
Toen Kaifu afgelopen week
end met zijn verkiezingscam
pagne in Saituma was, een
slaapstreek vijftig kilometer
ten noorden van Tokyo, had
hij al de verslagen blik van
een man die weet dat hii eruit
ligt. De regerende Liberaal
Democraten zullen er bij de
komende verkiezingen waar
schijnlijk wel in slagen aan de
macht te blijven, maar in de
pers worden al wilde specula
ties gedaan over een mogelijke
opvolger voor Kaifu, die ei
genlijk nooit meer geworden is
dan een zaakwaarnemer.
Dit is al niet bevorderlijk voor
Kaifu's zelfvertrouwen, maar
het feit dat, wegens de magere
opkomst bij zijn verkiezingsre
devoeringen, trouwe partijaan
hangers met bussen naar Sai-
tama moesten worden gehaald
om als publiek te fungeren, is
dat nog minder.
Zondagmiddag begon voor
Kaifu niet echt best: hij deed
mee met een gymnastiekles
van 120 dikke, rondrennende
huisvrouwen in het sportcen
trum van Saitama. De vrou
wen droegen gympakjes, Kai
fu een zwart kostuum en een
grijze - gestippelde - stropdas.
Het leedvermaak.op de gezich
ten van de fotografen zei hem
dat hij bij het kussen van kin
deren had moeten blijven.
Een half uur later verscheen
Kaifu bij het station van Kasu-
kabe. Hij zwaaide naar de me
nigte van 3.000 man. Slechts
een paar mensen' zwaaiden te
rug. Hij zei: „De toekomst doet
een beroep op ons. Het is aan
jullie te beslissen welke partij
de beste geloofsbrieven heeft
voor die toekomst".
Het antwoord, zo was Kaifu's
advies, is de Liberaal Demo
cratische Partij (LDP), die Ja
pan van een socialistische re
volutie zal redden.
Munt slaan
De socialistische oppositiepartij
probeert munt te slaan uit de
schandalen binnen de LDP en
de impopulaire omzetbelasting
die de regeringspartij vorig
jaar heeft ingevoerd. Volgens
Kaifu is de nieuwe omzetbe
lasting noodzakelijk om de
kosten te kunnen dragen van
een sterk verouderde bevol
king. Japanse vrouwen, zo zei
hij, krijgen ieder maar 1,66
baby, minder dan goed is voor
het economisch welzijn van
Japan.
Een ander belangrijk pluspunt
voor de socialisten is dat zij
een vrouw als lijsttrekker heb
ben, Takako Doi. In Japan is
een grote sympathie voor
vrouwelijke kandidaten. Bij de
verkiezingen voor het hoger-
huis van vorig jaar juli speel
den de vrouwelijke kiezers en
kandidaten een belangrijke
rol. De verkiezingen kostten
de LDP de meerderheid
Kaifu intussen blijft lachen, al
maakt hij weinig grapjes. Wel
ging er onlangs een gegrinnik
door het publiek toen hij zich
verontschuldigde tegenover de
mensen achter het podium.
juli
de hele tijd tegen
kijken".
Met Shintaro Abe, een ambi
tieuze voormalige minister
van buitenlandse zaken en
partijbons die met de steun
van machtige bondgenoten zo
snel mogelijk Kaifu's functie
wil overnemen, dachten velen
in de menigte waarschijnlijk
dat het tijd wordt dat Kaifu
eens tegen zijn eigen rug moet
aankijken.
JOE JOSEPH
(c) The Times. Londen
