r
ngst voor hoge hypotheekrente
'Ienland
4
lEUWO
Booreiland
strandt op
Maasvlakte
Ga nooit op reis
zonder de ANWB!
QeidwOowumt
VRIJDAG 16 FEBRUARI 1990 PAGINA 3
trole
[/ïwater
-JAAG De
tgsdiensten
jaren in ons
iouden naar
jing van de
•-affaire alle
bronwater
1 |n de gaten,
nflerzoek naar
pjl50 soorten
iJter is nog
Jfgerond. In
atind zelf zijn
bronnen, on
dier in Baarle
nk Sittard en
Acties op
Schiphol afgeblazen
DEN HAAG De ondernemingsraden van de
drie Nederlandse luchtvaartmaatschappijen
hebben de voor vandaag aangekondigde acties
op het laatste moment afgeblazen. De acties wa
ren gericht tegen plannen van de directie van
Schiphol om een parkeergarage voor het perso
neel open te stellen voor passagiers. De onder
nemingsraden wachten voorlopig de afloop van
een gesprek met de directie af. „We hebben een
eisenpakket ingediend, maar weten niet of de
directie van Schiphol hier aan tegemoet zal ko
men. Is er volgende week geen oplossing gevon
den, dan zullen we ons beraden op acties", aldus
een woordvoerder van één van de onderne
mingsraden. Volgens hem is de actiebereidheid
onder de 17.000 personeelsleden groot.
Stavengooier daagt Freek voor rechter
DEN HAAG De cabare
tier Freek de Jonge zou
moeten meebetalen aan de
half miljoen gulden scha
devergoeding die Ajax
heeft geëist van de zoge
noemde stavengooier. Dat
vindt de advocate van de
stavengooier die de rech
ter heeft verzocht De Jon
ge in het proces te betrek
ken.
Op grond van de wanorde
lijkheden tijdens de wed
strijd Ajax-Austria Wien
heeft de voetbalfederatie
UEFA Ajax voor een jaar
uitgesloten van Europees
voetbal. Tijdens de wed
strijd gooide een jongeman
een staaf naar de Oosten
rijkse doelman. De schade
die Ajax door uitsluiting
oploopt is door de club be
groot op meer dan 600.000
gulden. De voetbalvereni
ging heeft de stavengooier
om een schadevergoeding
geëist van een half miljoen
gulden.
„Alsof mijn cliënt alleen
verantwoordelijk is voor
de uitsluiting van Ajax",
reageert advocate mr. M.
Hersman. Volgens haar
hebben enkele duizenden
mensen bijgedragen aan
de wanordelijkheden in
het stadion en komen zij
allemaal in aanmerking
voor een schadevergoe-
ding.
Probleem is, dat niet be
kend is wie ze zijn. Met
uitzondering van Freek de
Jonge. Hij riep tijdens de
wedstrijd in het Duits de
Oostenrijkse president
Waldheim op nazi-jager
Wiesenthal te bellen. Vol
gens de UEFA heeft dit
'onbehoorlijke bericht ge
provoceerd tot een vijan
dige houding'. Reden voor
Hersman om de rechter te
verzoeken de cabaretier in
het proces te betrekken.
r IS NOG NIET EERDER VERTOOND'
n'HAAG Project-
,rkkelaars konden
'^huizen begin jaren
j door de hoge rente
•Je straatstenen niet
kwijt. Hele nieuw-
Ivijken werden in de
iding gedaan: wie
woning wilde kopen
if een videorecorder,
s4ie en soms zelfs een
eibij cadeau krijgen.
Men kleine tien jaar
ieis de hypotheekren-
iaieuw door het pla
tgeschoten. De Vere-
Eigen Huis spreekt
n/an de hoogste reële
ni sinds de Tweede
Idoorlog. De huizen-
wacht in spanning
t de gevolgen zullen
boge reële rente is nog
rerder vertoond", stelt
ejalverda van de Vereni-
igen Huis onomwonden.
In verhoogde de Vere-
"Bpaarbank de rente op
afewone hypotheek met
kif procent tot 9,5 pro-
{alverda: „De rente be
rin het rampjaar 1981 de
1 procent, maar toen lag
ajatie veel hoger, dus de
cistegen ook behoorlijk,
tynnen we een inflatie
pg geen twee procent,
lis financieren wordt op
hier wel erg duur",
inciële markten hebben
ik behoorlijk in de be
iert de beide Duitslan-
•t vereende kracht wer-
ter verbiedt
preiding van
't blad Aktueel
'i
JERDAM Uitge-
k de Vrijbuiter moet
altale oplage van het
j! Aktueel van deze
terughalen voorzo-
leze nog niet onder
■jnsument is verspreid,
jieeft de vice-presi-
van de Amsterdamse
bbank mr. J. Vrak-
n gisteravond bepaald
kort geding dat de
Jrlandsche Bank had
'^spannen.
blad staat een reportage
iet met een kleurenko-
iachine namaken van
iiljetten. De Nederland-
Jank eiste binnen 24 uur
irughalen van de oplage
iffe van een dwangsom
10.000 gulden per dag. De
fer kende die dwangsom
;)e redactie van het blad
li zich tegenover de pers
idien van elke uitlating
Int de reportage onthou-
it reportage laat de Ak-
ijverslaggever zien hoe hij
Jpieerapparaten bankbil-
kopieerde die hij vervol-
«uitgaf. Daarna onthulde
I valsheid van de biljetten
Egenover degenen die ze
£n aangenomen.
Bman mr. Moszkowicz
uitgeverij de Vrijbuiter
!op het ludieke karakter
'het verhaal dat volgens
alleen een al bestaande
lijk heeft blootgelegd. De
rtage werd gemaakt naar
Siding van valsmunterij
kleurenfotokopieerappa-
|n Enschede en omgeving.
N VANDAAGO
ken aan een monetaire unie.
De oosterburen vrezen dat de
'Anschluss' van de straatarme
DDR een gierende inflatie in
de hand zal werken. Er zal im
mers in het nieuwe Duitsland
ontzettend veel geld nodig zijn
om de arme Oostduitsers aan
een redelijk inkomen te hel
pen. De centrale banken pro
beren nu alvast het inflatiege
vaar met z'n tomeloze prijsstij
gingen de kop in te drukken
door de rente te verhogen.
Geld lenen wordt daardoor
minder aantrekkelijk. In
Duitsland èn in Nederland,
want de Nederlandse econo
mie is als een Siamese tweeling
met de Duitse vergroeid.
Vanaf november vorig jaar,
toen de eerste geruchten over
een mogelijke Duitse hereni
ging de kop opstaken, heeft de
hypotheekrente in ons land
een sprong gemaakt van 8,25
naar 9,5 procent. En het einde
van de stijgende curve lijkt
nog niet in zicht te zijn. Sal
verda: „De psychologische
pijngrens van tien procent
rente komt akelig dicht in de
buurt. Bewijzen zijn er niet
voor, maar je kunt vrezen dat
de huizenmarkt dan echt op
z'n kont gaat".
De Nederlandse Vereniging
van Makelaars noemt de ren
testijging „zeker niet goed
voor de huizenmarkt", maar
wil de gevolgen niet overdrij
ven. „De effecten kun ie pas
op langere termijn zien'zegt
woordvoerder Thijs Stoffer.
„Een huis koopt men vooral
op grond van lange-termijn-
verwachtingen en de rente is
daar maar één element van.
Ook de verwachtingen ten
aanzien van de koopkracht en
de economische groei spelen
een rol. Maar bevorderlijk
voor de beslissing een huis te
kopen is een hoge rente na
tuurlijk niet".
Zuur
De hoge hypotheekrente is om
meer dan één reden zuur voor
onze rijksoverheid. Van de
door het kabinet bepleite be
vordering van het eigen wo-
ningbezit komt volgens Eigen
Huis voorlopig niets meer te
recht. Slechts weinig huurders
zullen immers bij een zo hoog
kostenniveau de overstap naar
een koophuis willen maken.
Daar komt bij dat de circa
20.000 premie-A koopwonin
gen die dit jaar voor mensen
met een beneden-modaal in
komen worden gebouwd, voor
deze doelgroep onbetaalbaar
zijn geworden.
Salverda rekent voor. „Op een
premie-A woning van zo'n
150.000 gulden inclusief kos
ten, krijg je bij een modaal in
komen 32.500 gulden subsidie.
Maar met dat inkomen kun je
tegen deze hoge hypotheek
rente niet meer dan 97.50C
gulden financieren. En vrijwel
niemand met een inkomen
van rond de 40.000 gulden
bruto kan het resterende gal
van 20.000 gulden uit de bin
nenzak vissen. Het zou een op
lossing zijn om de kooppremie
rente-afhankelijk te maken en
dus te verhogen als ook de
rente stijgt. Maar staatssecreta
ris Heerma van volkshuisves
ting wil daar op z'n vroegst
pas over twee jaar over praten.
Die twintigduizend premiewo
ningen die de overheid, dit jaar
wil bouwen zie ik dus niet
verkocht worden".
De pijn in de huizenmarkt
blijft vooralsnog beperkt tot de
premiesector. Anders dan in
de jaren tachtig zijn er nu vrij
wel geen projectontwikkelaars
meer die voor eigen risico hele
nieuwbouwwijken bouwen en
nu met onverkoopbare wonin
gen in hun maag zitten. De
heipalen gaan sinds geruime
tijd pas de grond in nadat het
project 'op papier' verkocht is.
Het ziet er ook niet naar uit
dat, zoals aan het begin van de
jaren tachtig gebeurde, duizen
den huiseigenaren gedwongen
zullen worden hun woning te
verkopen omdat ze de zware
hypotheeklasten niet meer
kunnen dragen. Hypotheken
hebben meestal een looptijd
van vijf of tien jaar en zowel
in 1985 als in 1980 schommelde
de rente eveneens rond de 8 a
10 procent. Wie z'n hypotheek
op dit moment moet vernieu
wen omdat de looptijd van de
rente is verstreken, komt dus
weer ongeveer op het renteni
veau waarop hij begon.
Salverda meent: „Het is na
tuurlijk wel zuurtjes voor de
mensen die vijf of tien jaar
lang een relatief hoge rente
betaald hebben en nu opnieuw
voor schut gaan. Wie zich fi
nanciële risico's kan veroorlo
ven raden wij sinds kort aan
geen hypotheken met een lan
ge looptijd af te sluiten. Maar
als men zekerheid wil kan het
verstandiger zijn om een hy
potheek voor vijf jaar vast te
nemen. Dan weet men ten
minste waar men aan toe is".
Gestegen
De huizenprijzen zijn de afge
lopen vijf jaar als gevolg van
de gestegen belangstelling
voor koophuizen en de relatief
lage rente vrij fors gestegen,
met gemiddeld vijf procent per
jaar. De Nederlandse Vereni
ging van Makelaars verwacht
dat als gevolg van de stijgende
rente de prijsontwikkeling van
huizen in rustiger vaarwater
zal komen. „Want kopers ma
ken een simpele rekensom",
zegt Stoffer. „Naarmate de
rente hoger is kan men zich
minder dure huizen veroorlo
ven. Dat drukt de prijzen".
Het sombere rentenieuws
werd deze week overigens
grotendeels goedgemaakt door
de Eerste Kamer, die dinsdag
de voorgenomen belastingver
hoging voor huiseigenaren af
keurde. Deze plannen, zo zeg
gen NVM en Eigen Huis in
koor, hadden veel onrust ver
oorzaakt. In november en de
cember vorig jaar daalden de
verkopen met veertien pro
cent, volgens Stoffer „hoofdza
kelijk vanwege de mistige be
sluitvorming over het huur
waardeforfait". De NVM ver
wacht dat er, nu de kogel door
de kerk is, weer wat meer rust
op de huizenmarkt komt. Stof
fer: „En daar zijn wij blij mee,
want niets is zo fnuikend voor
de huizenmarkt als onzeker
heid".
PAUL KOOPMAN
ROTTERDAM Het Canade
se boorplatform Gilbert Rowe
dat gisteren bij de zuidwest
punt van de Maasvlakte aan
de grond is gelopen, wordt
mogelijk vanavond vlot ge
trokken. Vier sleepboten van
het Rotterdamse bergingsbe
drijf Smit Internationale kon
den gisteren niet verhinderen
dat het gevaarte, dat op de
Noordzee op drift was geraakt,
door de zuidwester storm naar
de kust werd gedreven.
Het platform is eigendom van
het Amerikaanse offshore-be
drijf Rowan Companies Incor
porated in Houston. Het boor
eiland was vanuit Groot-Brit-
tannië onderweg naar de Ver-
olme-werf in Rotterdam om te
worden gerepareerd.
Twee helikopters van de Ne
derlandse marine en een Bel
gische Seaking helikopter heb
ben gisteren de in totaal 33 be
manningsleden van boord ge
haald. Zij zijn naar Hoek van
Holland gebracht. Hier kregen
zij droge kleren en konden zij
op verhaal komen. De beman
ningsleden - Chilenen, Britten
en Amerikanen - waren ui
terst zwijgzaam over hun
Noordzee-avontuur, omdat zij
van hun werkgever een
spreekverbod kregen opge
legd. Volgens een woordvoer
der van Van Ommeren, die als
agent voor het platform op
treedt, een gebruikelijk proce
dure bij Amerikaanse bedrij-
Het op drift geraakte booreiland.
Prijswinnaars World Press Photo
De eerste prijs in de categorie nieuwsreportages: de opname van
de Russische fotograaf Andrej Soloviev van een massademon
stratie in Bakoe onder het oog vah Lenin.
Eerste prijs in de categorie 'hot news': Westberlijners beginnen de aanval op de Muur. Fotograaf: Anthony Suau.
Ziekte van Alzheimer grondig onderzocht
NIJMEGEN Hoewel de
meeste theorieën ervan
uitgaan dat de ziekte van
Alzheimer - oorzaak van
dementie - zich via de ze
nuwbanen in de hersenen
uitbreidt, lijkt dat zeer on
waarschijnlijk. Dit is een
uitkomst van vier Nij
meegse promotie-onder
zoeken die samen één
brede studie vormen.
De ziekte van Alzheimer - in
Nederland momenteel 100.000
patiënten - is een veroude-
ringsziekte van de hersenen
die begint met geheugenstoor
nissen en oriëntatieproblemen.
Uiteindelijk leidt de ziekte tot
zeer ernstige dementie en de
dood. Bij meer dan de helft
van de demente bejaarden is
de ziekte de oorzaak.
Hersencellen
Alzheimer-patiënten hebben
verschillende afwijkingen in
de hersenen: er ontbreken
hersencellen, sommige hersen
cellen zijn ziekelijk veranderd,
bloedvaatjes zijn omhuld met
een bepaald eiwit en vooral de
hersenschors is bezaaid met
zogenaamde „seniele plaques",
kleine ophopingen van het ei
wit amyloid. De onderzoeker-
stonen aan dat de ziekte zich
allereerst in de hersenschors
voordoet.
Diagnose
Een goede diagnose is ondanks
het ontbreken van een behan
deling van de ziekte van be
lang; het kan ook om een an
dere vorm van dementie gaan
waar wèl een therapie voor
bestaat.
1AIBAAI'
door WILLEM RUSTIER
1—
(ADVERTENTIE)
w.
i m
Lekker op vakantie. Maar ga dan ook écht zonder
zorgen van huis. Met uw ANWB-hdmaatschap, de
Internationale Reis- en Kredietbrief en zo'n goede
ANWB-reisverzekering. Oe perfecte combinatie voor
complete zekerheid. En als er iets misgaat, staat de
ANWB-alarmcentrale voor u klaar. Regel die zeker
heid en kom voor u weggaat eerst even langs bij uw
AIIWB-kantoor of bel gratis 06 05 03.
Zeker op reis met
de ANWB
Gemeenten
willen meer
kinderopvang
DEN HAAG Van de 672 ge
meenten hebben er 646 met
een subsidie-aanvraag gerea
geerd op een stimulerings
maatregel van WVC voor uit
breiding van de kinderopvang.
Dat zijn er veel meer dan het
ministerie had verwacht.
WVC heeft voor dit jaar 130
miljoen subsidie beschikbaar
gesteld. Dat blijkt nu niet ge
noeg te zijn, want de gemeen
ten hebben in totaal 190 200
miljoen gevraagd om kinde
ropvangplaatsen te scheppen.
Veel gemeenten zullen dan
ook teleurgesteld worden, ver
wacht W. Bertels, beleidsme
dewerker van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten
(VNG).
De VNG krijgt de laatste da
gen veel telefoontjes van voor
al kleinere gemeenten die vin
den dat ze te weinig hebben
aan de hun toebedeelde subsi
die.
De VNG heeft minister D'An-
cona deze week een brief ge
stuurd waarin ze de minister
vraagt rekening te houden
met de problemen die de ge
meenten bij de uitvoering van
de stimuleringsmaatregel er
varen.
De meeste
specialisten
tekenen het
nieuw contract
UTRECHT De meeste
specialisten tekenen het
nieuwe contract met de
ziekenfondsen, zo is giste
ren geconstateerd op een
bijeenkomst van directeu
ren van ziekenfondsen.
Volgens de Vereniging
van Nederlandse Zieken
fondsen (VNZ) heeft al
ongeveer 70 procent van
de specialisten die de
overeenkomst voorgelegd
heeft gekregen zijn hand
tekening gezet.
Het contract is een onderdeel
van het zogenoemde vijfpartij-
enakkoord van de Landelijke
Specialisten Vereniging (LSv),
de Nationale Ziekenhuisraad
en de drie organisaties van
ziektekostenverzekeraars.
Daarin is onder meer overeen
gekomen dat de kosten voor
specialistische hulp tot en met
1992 niet omhoog gaan en dat
de inkomensverschillen tussen
de diverse specialismen wor
den verkleind.
Inleveren
De hartchirurgen, dié tenge
volge daarvan de komende
drie jaar 30 procent moeten in
leveren, hebben volgens de
VNZ voor zover bekend tot
dusver allemaal geweigerd om
te tekenen. Verder bestaan er
ook grote aarzelingen bij de
cardiologen en oogartsen, al
zijn er in deze groepen ook
specialisten die wel snel hun
handtekening hebben gezet.
Dieven gepakt door
eigen hebberigheid
DEN BOSCH Een dieven
bende uit Vlijmen is door ei
gen hebberigheid tegen de
lamp gelopen. Zij hadden hun
bestelbus tijdens een inbraak
in Zutphen zo zwaar geladen
dat de wagen op de terugweg
door de vering zakte De te
hulp gesnelde politie kreeg
argwaan bij het zien van de la
ding, de portofoon en het in
brekersgereedschap. Gisteren
stonden de drie mannen te
recht voor de rechtbank in
Den Bosch. Zij worden ervan
beschuldigd dat zij in korte tijd
voor 1,3 miljoen aan spullen
hebben gestolen.