Sarafinaswingend en eenzijdig
TESTCASE 1. TESTCASE 2. TESTCASE 3.
E21.995,-
E 21645,-
F. 28.795,-
99
Musea-directeuren waarschuwen voor afbraak cultuurbehoud
MITSUBISHI. DE GESTMDDE PERFEKTIE.
LEIDERDORP OUDSHOORN,
KUNST/RTV
Ccidóc Souoant
DONDERDAG 8 FEBRUARI 1990 PAGIN^'
Billy Idol breekt
been bij ongeluk
LOS ANGELES De Britse popzanger Bil
ly Idol heeft gisteren een zeven uur duren
de operatie ondergaan na een verkeersonge
luk. Idol liep een ernstige beenbreuk op na
dat hij met zijn motorfiets verongelukte.
Volgens de politie negeerde de zanger een
stopbord, waarop hij tegen een auto botste.
Hoe het ongeluk Idols verdere carrière zal
beïnvloeden kon zijn pr-agente nog niet zeg
gen. Over drie weken moet hij beginnen
aan de opnamen voor een film van regisseur
Oliver Stone over The Doors, de Ameri
kaanse popgroep rond de legendarische zan
ger Jim Morrisson. Na te zijn begonnen als
punkzanger aan het eind van de jaren ze
ventig trok de nu 34-jarige Idol naar de
Verenigde Staten voor een succesvolle solo
carrière.
Moskou eert Boris Pasternak
Boris Pasternak
MOSKOU In de Historische bi
bliotheek van Moskou is voor het
eerst een tentoonstelling geopend
over het werk van de beroemde Rus
sische schrijver Boris Pasternak,
waarbij Moskovieten nu een blik
kunnen slaan op zijn vroegste werk.
Op de expositie zijn onder andere
jaarboeken van 1914 en 1915 te zien,
waarin Pasternak, een van de groot
ste lyrische dichters van deze eeuw,
zijn eerste verzen publiceerde. Ver
der zijn er meer dan 200 boeken,
journaals en verzamelde verzen,
waarvan de meesten pas dit jaar in
de Sovjetunie weer kunnen worden
uitgegeven. De publikatie van zijn
bekendste werk, de in 1956 voltooide
roman „Doktor Zjivago", werd in de
Sovjetunie verboden. De in 1958 aan
hem toegekende Nobelprijs voor de
literatuur moest de auteur onder
druk weigeren. Naast corresponden
tie met andere dichters als Osip Man-
delsjtam zijn ook Pasternaks briljante
vertalingen van werken van Shake
speare, Lord Byron, Goethe, Rilke,
Verlaine en Georgische dichters zijn
op de tentoonstelling vertegenwoor
digd. De expositie wordt gehouden in
het kader van een jubileumprogram
ma ter gelegenheid van de honderd
ste geboortedag van de schrijver (10
februari), waarbij 1990 is uitgeroepen
tot het „jaar van Boris Pasternak"
door de onderwijs- en cultuurorgani
satie Unesco van de Verenigde Na
ties. Een museum gewijd aan de au
teur wordt deze week geopend in zijn
zomerhuis in de kunstenaarskolonie
Peredelkino buiten Moskou.
Architecten moeten oordelen
over Meerpaal in Dronten
ZWOLLE De architecten Loerakker, Pruiin
zijn door de civiele kamer van de rechtbank in Zwolle
benoemd als deskundigen die een oordeel moeten geven
over de controverse tussen architect Frank van Klinge
ren en het gemeenschapscentrum de Meerpaal in Dron
ten. Van Klingeren is een procedure begonnen om te be
reiken dat zijn 'geesteskind' weer in de oude staat wordt
teruggebracht. Hij vindt dat door de verbouwing van 1988
zijn oorspronkelijke ontwerp is aangetast, wat in strijd
zou zijn met het auteursrecht. Het drietal moet van de
rechtbank onder meer onderzoeken in welke mate de
verbouwing de transparantie van het voorheen bijna ge
heel doorzichtige gebouw heeft beïnvloed. Ook moeten ze
bekijken wat voor regels er zijn ten aanzien van een af
koopsom of schadevergoeding bij wijzigingen aan een
door een architect ontworpen gebouw. De rechtbank wil
het deskundigenrapport half mei ontvangen. Een nieuwe
zitting is eind mei gepland.
Sarafinal van Mbongeni Ngema. Mu
ziek: Mbongeni Ngema en Hugh Ma-
sekela. Decor: Sarah Roberts. Ge
zien in het Circustheater op 7 febru
ari. Herhalingen op 8 tm 11, 13 tm 16
en 18 tm 28 februari.
In 1984 besprak Winnie Man-
dela met Mbongeni Ngema het
idee om de zaak van de anti
apartheid in een musical te
verwerken. De afgelopen zo
mer stond het resultaat daar
van met veel succes in Am
sterdam en nu speelt Sarafina!
bijna de hele verdere maand
februari in Scheveningen.
Artistiek valt te zeggen dat het
verhaal bepaald dun is. Op
Morris Isaacson High School
in Soweto, een van de bekend
ste zwarte scholen van Zuid
Afrika, ontstaat het plan om
een concert te organiseren met
als thema de dag dat Nelson
Mandela wordt vrijgelaten.
Voor het zover is, krijgen we
een blik op de op het blanke
onderwijs georienteerde le
spraktijk (het Onze Vader met
veel soul gezongen), een inval
van de politie met geweren en
veel verhalen over gruwelen
van de blanken.
Daarbij wordt veel swingende
muziek gemaakt, laat dat maar
over aan medecomponist Hugh
Masekela, en uitstekend ge
danst en gezongen. De zeer
jonge cast (15 tot 25 jaar) barst
van het talent, daarover be
staat geen twijfel. Van de flu-
weelste bassen tot de scherpste
sopranen, alles zingt zowel
solo als in prachtige harmo
nieën schijnbaar moeiteloos
mooi en zuiver. Alles wordt
met groot enthousiasme, maar
ook met grote nadruk ge
bracht, met vermoeiend veel
klemtonen. Helaas zijn veel
nummers en verhalen te lang
uitgesponnen. Als je om twaalf
uur buiten staat, heb je zeker
een uur teveel van het goede
gehad. En dat komt de voor
stelling, maar ook het doel niet
ten goede.
Het komt hier niet zo vaak
voor dat de artistieke- of amu
sementswaarde niet de belang
rijkste is, maar de boodschap:
vecht tegen apartheid. De toon
waarop die werd gebracht was
bepaald grimmig en eenzijdig.
Steeds werd in voorbeelden
herhaald hoe fout de macht
hebbers het doen. Met wijzen
de vingers, vlammende ogen
en gebalde vuisten, bloed van
martelaren en vereerde hel
den werd de onbetwistbare
waarheid kracht bijgezet.
Die toon is de toon van de aya
tollahs, de dominees Paisley,
de Culturele Revolutie en de
inquisitie. Hij werd hier aan
geslagen door een onderdrukte
meerderheid, en dat is een
heel groot verschil, maar dat
maakt de toon op zich nog niet
minder eng. Dat hij het resul
taat is van een onderdrukkend
beleid is de blanken zwaar aan
te rekenen, maar Gandhi vond
een andere weg in een verge
lijkbare positie. Het fanatisme
en de agressie wordt alleen te
gen het einde even verlaten in
een toespraak van Sarafina,
die Mandela speelt. Zij richt
zich op een gemeenschappelij
ke toekomst, maar eerder
klonk „there is no hope for
the peace". Laten we hopen
dat dat niet klopt, vooral nu er
iets lijkt te gebeuren in Zuid
Afrika.
Als de musical een steun is
voor onderdrukte zwarten, of
als er ook maar een Haagse za
kenman is die door Sarafina!
besluit minder te gaan investe
ren in Zuid Afrika, dan heeft
de produktie zijn nut gehad.
Maar vraag mij niet door hard
te applaudiseren te laten we
ten dat ik aan de goede kant
sta, en na afloop lekker swin
gend en/of strijdbaar geënga
geerd de straat op te gaan,
want dat zou hypocriet zijn
vanuit mijn positie. Ondanks
alle vrolijke muziek werd ik
van Sarafina! behoorlijk som
ber.
DICK VAN TEYLINGEN Scène uit „Sarafina", dat gisteravond in-première ging in het Circustheater.
AMSTERDAM Algemeen
directeur H. van Os van het
Rijksmuseum heeft er namens
een. aantal directeuren van
musea, archieven en archeolo
gische instellingen bij de
Tweede Kamer op aangedron
gen de 40 miljoen gulden extra
die het kabinet heeft uitge
trokken voor cultuur, geheel
te bestemmen "voor cultuurbe
houd. Alleen dan wordt ons
een kans geboden „de neer
gaande spiraal van achterstand
en verval om te buigen", zo
schrijft hij de Tweede Kamer.
De achterstand in het behoud
en beheer van de museale col
lecties, de archiefbestanden en
de (archeologische) monumen
tenzorg is niet precies bekend,
aldus Van Os. „Wel weten we
dat alleen al voor de Rijkscol
lecties de achterstand op vele'
honderden mensjaren wordt
geschat. Ook in de registratie
en documentatie bestaan grote
lacunes. Wij achten deze situa
tie gezien de enorme rijkdom
van onze collecties volstrekt
onaanvaardbaar", zo schrijft
hij de Tweede Kamer. Daar
wordt maandag de cultuurbe
groting besproken tijdens een
uitgebreide commissievergade
ring.
De Rijksmuseum-directeur
wijst er verder op dat een goed
beheer van de collecties de ba
sis is om de maatschappelijke
functie van de betreffende in
stellingen goed te vervullen.
Dat zij daarin geslaagd zijn,
blijkt volgens hem uit de
groeiende interesse van het
publiek. Zo is het bezoekers
aantal in de musea tussen 1968
en 1988 van 7 naar 20 miljoen
gestegen, zitten de studiezalen
van de archieven steeds voller
en trekt de Open Monumen
tendag jaarlijks meer belang
stellenden.
Van Os stelt dat „een zeer sub
stantieel deel" van de 40 mil
joen gulden nodig zal zijn
„voor de vernieuwing van
presentaties, nieuwe over
drachtstechnieken en profes
sionalisering" zodat deze maat
schappelijke functie ook in de
toekomst naar behoren kan
worden vervuld. Het resteren
de deel is méér dan nodig om
het huidige aanbod te verbete
ren en te vernieuwen.
„Wanneer u zou besluiten dit
budget te versnipperen laten
wij ons die kans misschien wel
definitief ontglippen", aldus
Van Os namens zijn collega's.
Niet ingrijpen zou „voor onze
collecties en voor de mogelijk
heden tot beleving van het
culturele erfgoed in ons land,
dramatisch kunnen zijn".
Tot de ondertekenaars beho
ren verder W. Beeren (Stede
lijk Museum), M. van Boven
(Noordbrabants Museum), W.
Crouwel (Boymans-van Beu-
ningen), Sj. Ex (Centraal Mu
seum), W. van Gulik (Rijks
museum voor Volkenkunde),
F. Ketelaar (Rijksarchief
dienst), R. Oxenaar (Kröller-
Müller), W. Willems (Rijks
dienst Oudheidkundig Bodem
onderzoek) en G. Veeneman
(museum Boerhaave).
Ottovoci schittertI
romantisch repert
Concert door Vocaal Ensemt
tovoci, met medewerking
Schul en Karin Volmer (piai
der leiding van Maurice Bro_
Werk van Milhaud, Saint-
Gounod en Brahms. Gehoore
Kapelzaal van K&O in Leidt
februari.
De acht vocalisten van Grv,
ci (opgericht in 1986) eijM
dirigent Maurice Broussa*
zich in de afgelopen janth
rap tempo een vooijrm
plaats op de Parnassus vi
Lage Landen hebben Jt
verd, trotseerden gister© N
schijnbaar moeiteloos erjjer
veel overtuiging zowel ddee
zangers weinig vriendelijl
koestiek in de Kapelzakra
het geweld van de stortlse
de luisteraars nu en di
hun zetels deed schuddei
Welk vocaal ensemble R>
onder zulke omstandiglER
boeien? Waar leidt een fcjs I
baar evenwicht tussen un
baar genoegen in het zjte
naast professionele diskai
en discipline tot zo'n ga© I
kleur en expressie homcfHa
interpretatie? In een gepnd
neerde directie van Mis
Broussard, die geen midd|n\
benut liet om bij zijn zajhf
de juiste houding ten aalg
van tekst en muziek t|2(
werkstelligen, en met, va
zangtechniek die maarjrs
weinig hiaten vertoondi
ken de moeilijkheden dit.
nig vocaal gezelschap gr*-
zouden hebben, eenvj
weggewuifd te worden, jp
gezelschap misschien top
wel grotere prestaties i121
dagen. Zelden werd hfflj
getroffen door zulke fraalR
anissimo-passages: altijd|Tl
dragende klank en sluii^'
stembanden! Het Franse'E'
gramma voor de pauze, jT'
pella, opende met de leve!T'
volksliedjesachtige „GT"
valaisans" van Darius
haud. De uitvoering, inl(
stugge zaal, van Camille
Saëns' „Calme des nuits>l;
zijn zachte langgerekte idi
ken, getuigde van een
technische beheersing,
leefde dramatiek kennflj',
vervolgens de uitvoering'
een te lang veronachtzfal
meesterwerk van de v,
Charles Gounod, „Les set1,
roles du Christ sur le cP0;
Johannes Brahms was pJ
genwoordigd met drie ïic
tetten opus 31 en zijn
waardige „Neue Liebesl?®
walzer" opus 65, adequa|
genuanceerd ondersteund»
de pianisten Kees Schpc
Karin Volmer. Deze uitin
tien korte gedeelten
bouwde muzikale schila -
toonde Brahms van zijnpr
kant. jsj
TOM STRENG
Mitsubishi Colt 1.3 EL. Dynamisch design. Flitsend karakter.
Praktisch formaat, zeer uit de kluiten gewassen binnenruimte.
Buitengewoon kompleet: de lijst van ingebouwde extra's is maar liefst
31 punten lang. Hypermoderne, schone en zuinige motor.
Geregelde 3-weg katalysator. Drie jaar Multigarantie. Behoort al jaren
tot de betrouwbaarste auto's in Duitsland. Hoge inruilwaarde.
Vergelijk 'm met andere auto's die ongeveer hetzelfde kosten: de Colt
1.3 EL is aantrekkelijker. Bovendien is en blijft het een Mitsubishi.
Net als alle andere Colts.
De 1.3 EL kost in 1990 (prijs- en modelwijzigingen voorbehouden, af
Sassenheim, exklusief afleveringskosten en inklusief BTW) in ieder
geval tot 1 mei
vanaf
Lancer Hatchback 1.5 GLXi. Een onvervalste, multifunktionele
Hatchback. Snel van lijn, praktisch van karakter.
Bovendien luxueus en kompleet: de lijst van ingebouwde extra's en
andere voorzieningen is 51 punten lang. De motor: een prachtige
anderhalf liter met multipoint injektie en geregelde 3-weg
katalysator. Wat een ideale kombinatie van pit, zuinigheid en milieu
vriendelijkheid oplevert. Een prima investering. Want rijplezier en
gebruiksgemak zijn groot, de waarde blijft hoog. De Lancer
Hatchback 1.5 GLXi kost in 1990 (inklusief BTW en drie jaar Multi
garantie. prijs- en modelwijzigingen voorbehouden, af Sassenheim
en exklusief afleveringskosten) tot nader order f 31.245,-.
Er is al een Lancer Sedan
Galant Hatchback 1.8 GLi. Zowel zakelijk als privé de
ideale auto. Representatief en komfortabel. Prachtig van konsept,
uitgewogen van lijn. Vol met interessante détails, snufjes en idee
Krachtbron: een alert reagerende 1.8 liter multipoint injektiemi
Geregelde 3-weg katalysator. De Galant Hatchback is eigenlijk
met geen enkele andere auto in zijn klasse te vergelijken. Wie het I
doet, komt tot de konklusie dat hij naast zijn aantrekkelijke prijs
verreweg het meeste auto biedt. En dan is het nog een Mitsubishi i
betrouwbaar en prijshoudend. De Galant Hatchback 1.8 GLi ko:
1990 (inklusief BTW en drie jaar Multigarantie. prijs- en model
wijzigingen voorbehouden, af Sassenheim en exklusief aflevert
kosten) voorlopig f 31.745,-. Er is al een Galant Sedan
vanaf
vanaf
Touwbaan 5, tel. 071-41014E