1 mal Ie •Nr. 5 Kruiswoordraadsel - m m m m m :i a m t m m m 1 -■ m m MM mm £aidóe@otua*it ZATERDAG 3 FEBRUARI 1990 PAGINA 31 Oplossing vorige puzzel De winnaars van de puzzel nr. 4 zijn: Mevr. H. Vesseur, Kerkstraat 76, 2377 AX Oude Wetering. Zij krijgen hun prijs binnen drie weken per cheque toegestuurd Oplossingen onder vérmelding van puzzel nr. 5 moeten uiterlijk woens dagmiddag in bezit zijn van: LEIDSE COURANT, Postbus 11, 2300 AA Leiden. HORIZONTAAL: 1. Waadvogel. 7. Geldafpersing. 14. Frans revolutionair, die de val der Girondijnen bewerkstelligde. 16. Deel van het hoofd. 17. Verbrandingsrest. 19. Aanmatigende houding. 20. Uitroep. 22. Huizen van korenaren. 23. Muzieknoot. 24. Europese taal. 26. Misleidend uiterlijk. 28. Vogel. 30. Burcht. 31. Sportevenement (afk.). 32. Voorzetsel. 34. Uiting van vrolijkheid. 35. Gaffelvormige steunbalk. 36. Afgemat. 37. Vlug. 39. Honingdrank. 40. Ten bedrage van. 41. Motorvoertuig. 42. Stad in Egypte. 44. Nummer (afk.). 45. Wreedaard (fig.). 47. Boom. 49. Eenheid van arbeidssnelheid. 51. Houthakkersbijl. 52. Opstandeling. VERTICAAL: 1. Europeaan. 2. Vóór de middag (afk. Latijn). 3. Maand van het jaar. 4. Regenboogvlies in het oog. 5. Hofpersoon in vroegere jaren. 6. Greenwichtijd (afk.). 8. Handschrift (aflc.). 9. Zwemvogel in Doordringend van toon. Doorzichtig weefsel. Scheepsvloer. Italiaanse vulkaan. Oosterlengte (afk.). Deel van een vliegtuig. Slaapplaats voor honden. Rund. Voorzetsel. Bloeimaand. Gewicht. Onderricht. Wisselborgtocht. Voorzetsel. Eerstkomende (afk.). Platform in een synagoge. Overtapbuis. Deel van een auto. Belegering. Hoewel. Geheel gevuld. Boom. Onderdeel van een tennispartij. Dwarshout aan een mast. Roofdier. Ketting. Deel van een uur. Italiaanse volksspijs. De twee sleutelwoorden luiden: Postcode Woonplaats Welke twee sleutelwoorden vormen de letters uit de vakjes 15 7 53 74 54 95 61 66 59 63 en 58 52 56 96 79 55 4 30 41 13? arctische streken. 10. Persoonsaanduiding. 11Meubelstuk. 12. Amsterdams peil (afk.). 13. Fraai dier. 15. Soort voedsel. 18. Degelijk. 20. Anno Christi (afk.). 21. Persoonlijk vnw. 23. Uit de laatste tijd. 25. Bovendien. 26. Dans. 27. Onvriendelijk. 29. Teken van de dierenriem. 31. Omwenteling. 33. Slaginstrument. 36. Onbeklemtoonde vorm van mij. 38. Lidwoord. 41. Overscharige kaart van het kaartspel. 43. Europeaan. 46. Moerasvogel. 47. Gelofte. 48. Door teerdistillatie verkregen produkt. 50. Zangstem. 54. Strijdbijl van de Indianen. 55. Lekkernij. 56. Slotwoord van gebeden. 58. Gepantserde gevechtswagen. 60. Deel van een breuk. 61. Houten werpspies. 64. Voorzetsel. 65. Grappenmaker. 66. Doorboorde cilinder met schroefdraad. 67. Nederlandse Spoorwegen (afk.). 70. Ten aanzien van (afk.). 73. Deel van het oor. 75. Orgaan. 78. Hersteld. 80. Ovenkrabber. 82., Voorzetsel. 83. Dreumes. 84. Tweede letter van het Griekse alfabet. 87. Afkerig van werk. 89. Wijnsoort. 91. Muzieknoot. 92. Persoonlijk vnw. 93. Bazige vrouw. 94. Windrichting (afk.). Selectiewedstrijden Van de Halve Finales, de jaarlijks in januari terugkerende selectiewedstrij den voor de finale van het landskam pioenschap, zijn op het moment dat ik deze regels schrijf de eerste vier ron den afgewerkt. Evenals vorig jaar wordt ook nu weer gespeeld in vier groepen van tien spelers, waarvan al leen de eerste twee plaatsen recht ge ven op deelname aan de finale. Op merkelijkste speler tot nu toe is de Bosschenaar Teer, die met de fraaie score van 7 uit 4 niet alleen de koppo sitie in zijn eigen groep inneemt, maar daarbij ook nog het hele veld aan voert. Twee jaar geleden liet deze speler reeds van zich spreken, maar toen miste hij uiteindelijk toch nog de finale. De kans dat hij nu wel tot de eindronden door zal dringen is echter heel groot: zijn naaste achtervolgers, Scholma, Heusdens en Spanjer, staan zelfs al op een achterstand van twee punten! Hier de overwinningen die Teer boekte in de eerste twee ronden van dit toernooi, dat overigens op nieuw in het Postiljonmotel te Zwolle wordt gespeeld. F. TEER-J. HOOGTERP HF 1990 eerste ronde. I.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.37-32 10-14 4.41-37 14-19 5.46-41 5-10 6.35- 30 20-25 7.40-35 10-14. Een van de vele mogelijkheden die zwart in deze stelling heeft. Alternatieven had de Fries in 7... 17-21, 7...9-14, bijvoor beeld 8.33-29 3-9 9.45-40 en nu de Springer-uitval 23-28 10.32x23 19x28, terwijl ook de variant 7... 15-20 8.44- 40 20-24 9.34-29 gespeeld wordt. 8.44- 40 14-20 9.50-44. Een ander idee is 9.32-28 23x32 10.37x28 18-23 11.42- 37 23x32 12.37x28 20-24, het verloop van Koeperman-Autar WK 1986. De korte vleugel opsluiting zal echter, zij het langs een iets andere weg, toch op het bord komen. 17-21 10.31-26 20-24 II.26x17 21x21 12.33-29 24x33 13.39x28 15-20 14.44-39 20-24. Mis schien had zwart deze zet na moeten laten. Feit is in ieder geval dat wit zich nu altijd goed uit de opsluiting zal kunnen bevrijden. 15.39-33 4-10 16.36-31 10-15 17.31-27 21-26 18.41- Statenbank-toernooi De vierde editie van het Statenbank- invilatietoernooi trok zoveel publieke belangstelling dat Hotel des Indes bij na te klein was. De kwaliteit was zeer hoog en Nederlandse prestaties waren zeer hoopgevend: Enri Leufkens-Berry Westra vierde. Hans Kreyns-Kees Tammens vijfde en Marijke v.d. Pas- Elly Schippers elfde en dat in het sterkste veld dat in een toernooi op de been kan worden gebracht. Op het volgende spel had Enri Leuf- kens een beetje wind mee: WEST OOST V B 4 3 A 109 8 6 y 10 6 5 r H 8 B 10 9 5 A 8 4 3 2 H V 9 4 De bieding ging (N/NZ): WEST NOORD OOST ZUID pas I Sch dbl. 3 Sch* pas 4 Sch a.p. *Truscott, dat wil zeggen een zwak spel. Dat Enri Leufkens evengoed de vierde gaf is in een wedstrijd met Butlertel ling goed te begrijpen. Zuid, Alan Son- tag (The bridge bum') startte met har tenvrouw, noord (Billy Eisenberg, ook veelvuldig wereldkampioen) nam over met het aas en speelde harten na en dat begin kan Leufkens nooit zijn te gengevallen! Hoe aan tien slagen te komen? Er gaat minimaal nog een slag in kla ver en één in ruiten verloren. En de kans dat schoppenheer goed zit, is uiterst klein. Er moeten twee klaver slagen op tafel worden ingetroefd, dus als noord schoppenheer heeft (daar moet je op spelen), moet die tevens een vierkaart klaver hebben of... schoppenheer-klein In slag 3 speel je dus klaverheer na, voor zuids klaveraas en die volhardt met hartenboer, getroefd. Nu klaver vrouw en klaver,getroefd (iedereen be kent). Schoppenvrouw voor (die houdt), kleine schoppen (noord klein!) naar de 10 en nu moet noord nog maar een klavertje hebben. En dat had-ie: N/NZ NOORD H 5 2 y a 9 2 6 3 2 b 8 7 5 WEST OOST v b 4 3 a 109 8 6 10 6 5 V H 8 b 10 9 5 a 8 3 2 H v 9 4 ZUID 7 y v b 7 4 3 H v 7 4 a 10 6 Aan de acht tafels werd de manche slechts vier keer geboden (en ge maakt). Score voor Enri en Berry +4 (datumscore +280 voor OW). Aan dezelfde tafel tegen Sontag-Eisen- berg kreeg Enri deze oosthand: B 9 8 5 3 V 8 7 6 H 8 5 2 H en de bieding verliep (N/allen): WEST NOORD OOST ZUIC Intermediate (plm. 13-16). Er is een bridge wijsheid die zegt: 'het vijfniveau is voor de tegenpartij' en dat geldt zeker in situaties dat je uitge- boden bent, zoals hier. Enri trachtte met 5 schoppen het verlies te beper ken, maar dat ging niet op: N/allen NOORD - y V 10 3 2 A 9 3 B 10 8 7 5 2 WEST OOST A h V 764 4B9853 y h y 8 7 6 10 7 6 h 8 5 2 V 9 3 h ZUID 10 2 y A B 9 5 4 V B 4 A 6 4 5 schoppen ging 500 down en 5 har ten? Alleen als zuid koffiedik kan kijken, zou hij dat contract gemaakt hebben. Geen van de zuidspelers bleek dat te kunnen, want 5 harten ging overal down. Ook voor NZ geldt op dit spel dat het vijfniveau voor de tegenpartij is, want 4 schoppen gaat ook down: datumscore voor NZ +130 en daar sprong de +500 voor Eisenberg-Sontag heel erg uit (+9). De talentvolle jonge Engelse speler Andrew Robson (met Tony Forrester winnaar van deze Statenbank) opende als oost 1 klaver (sterk) met 4 A 7 3 A 6 2 A H V 8 5 2 en vervolgens ging het (N/NZ) WEST NOORD OOST ZUID pas I KJ*) 1 Sch 2 Ru**) dbl. 3 Sch dbl. 4 Ha pas Doen we nog wat en zo ja, wat? (Op lossing volgende week). Correspondentie: p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lisse. Spannende filatelie Filatelie waar je het water van in de mond loopt. Dat is thematische filate lie zoals Arnhemmer T.H. Siem dat bedrijft. Hem over zijn hobby laten spreken betekent als luisteraar achter over in de bank hangen, met de mond open natuurlijk. In nauwelijks een uur komen de vreemdste verhalen aan bod. Van met röntgenstralen behandelende post aan de uitgeverij van Salman Rushdie, porto vrije leprapost op de Fiji-eilan- den en een speurtocht naar een groep Engelsen die het leven lieten om een landelijke pestepedemie te voorko men. Komende maanden zal Neder land kunnen 'proeven' van de verha len van Siem. Hij houdt lezingen bij diverse postzegelverenigingen in Ne derland. Vast een voorproefje via het papier. MEER Siem behoort tot wat hij zelf noemt de sterk groeiende groep van „moderne thematische" filatelisten. Hij verza melt geen land, maar zoekt iets dat meer bij zijn interessesfeer past. Iets dat zijn - overigens zeer goed ontwik kelde - speurneus voor een veelheid aan onderwerpen prikkelt. Een land verzamelen vindt de Arnhemmer maar saai. Al kan hij goed begrijpen dat velen niets meer willen dan een maal in het kwartaal nieuw uitgeko men zegeltjes in het album zetten. Ie der zijn meug. Themafilatelie kan ook zoveel meer zijn dan het verzamelen van mooie plaatjes. Siem vraagt zich wel eens af of al die bonte zegels met een nog mooiere vogel alleen maar voor de verzamelaars zijn gemaakt. Een door zetter in de thematische filatelie, en daar moet minder voor gedaan wor den dan menigeen denkt, zal zien dat die mooie plaatjes „nog zoveel meer te bieden hebben". Een paar voorbeelden. Het verhaal van de leprazegels van de Fiji-eilan- den. Op zich gewone zegels met een plaatje met daarop een kamp en een paar verpleegsters. Niets bijzonders, lijkt het. Maar er is meer. Siem wist vanuit zijn vak - hij is arts - dat er lepra-kolo nies waren op die eilanden. Las ook over die speciale kolonie die op de postzegel genoemd werd. De oor spronkelijke bewoners van Fiji hadden - zo stond in een boekje dat hij er gens bemachtigde - rigoreuze manie ren om met lepra-patiënten om te gaan. Ze werden gedood. Toen de En gelsen kwamen ging dat menselijker. Tot zover het boekje dat op zich al aardige achtergrondinformatie gaf. Siems ogen gingen pas schitteren toen hij in een Australische veilingcatalo gus las dat de poststukken van en naar de lepra-kolonie gratis verstuurd kon den worden. Een uniek stukje postge schiedenis van nauwelijks dertig jaar geleden. Overigens zijn de enveloppen tegenwoordig in Nederland; Siem kocht ze op de veiling. Eenmaal be kend met de bijzondere enveloppen en postkaarten van de Fiji loopt hij te genwoordig altijd even de bak met poststukken uit dat land door. In Lon den was het raak: nog een portovrije brief van dezelfde leprakolonie. SALMAN RUSHDIE 'Zo maar' iets grappigs vindt Siem de envelop gericht aan de uitgeverij Pen guin Books in Camberley waarop het stempel 'passed x-ray' (röntgenstralen gepasseerd) voorkomt. Omdat het gebruikte stempel 'Shef field' is, denkt menigeen het eerst aan post van de kerncentrale in die stad in Zuid-Engeland. Dat is echter niet het geval. Vorig jaar waren de protesten tegen de schrijver Salman Rushdie op een hoogtepunt, reden voor uitgeverij Penguin om brieven, kaarten en ande re post even te laten 'bekijken' door röntgenstralen. Ook dat is thematische filatelie. 36 7-12 19.37-31 26x37 20.42x31 11- 17 21.47-42 17-21 22.34-29! 23x34 23.40x20 25x34 24.49-44 15x24 25.44- 40. Met behulp van deze karakteristie ke bevrijdingsmanoeuvre schakelt wit op de aanval over. 34-39 26.43x34 1-7 27.42-37 18-23 28.34-29 23x34 29.40x20 19-23 30.28x19 13x15 31.45- 40 9-14 32.40-34 7-11. Ambitieus ge speeld: zwart wil de witte lange vleugel aan banden leggen. Beter was wellicht het bescheiden 32...8-13 geweest, al heeft wit ook dan door zijn ruimtelijk overwicht duidelijk voordeel. 33.48-42 21-26 34.32-28 8-13 35.33-29 2-8 36.38-33 14-20 37.42-38 11-17. Zwart haakt af. Beter lijkt nog 37... 13-19: op 38.29-23? beschikt hij dan over 16-21! 39.27x18 8-12 40.23x25 12x43, en na 38.27-22 3-9 is de zwarte positie mo gelijk nog houdbaar. 38.27-21 16x27 39.31x11 6x17 40.36-31 13-18 41.35- 30 3-9. Zwart stond al met de rug te gen de muur en na de gespeelde zet forceert wit opvallend vlot de winst. 42.30-25! 20-24 Want 9-14 is onspeel- baar. 43.29x20 15x24 44.34-29 9-13 45.29x20 18-23 46.28x19 13x15 47.31- 27 8-13 48.33-28 13-19 49.27-21! en zwart gaf zich gewonnen: na 19-24 50.38-33 15-20 51.25x14 24-30 is dam- nemen op veld 3 direct beslissend. F. TEER-J. GOUDT HF 1990 tweede ronde. I.32-28 17-22 2.28x17 11x22 3.37-32 6-11 4.31-26 12-17 5.36-31 8-12 6.32- 27 16-21 7.27x16 22-28 8.33x22 18x36. Een van de interessantste va rianten van deze opening. 9.41-37 13- 18 10.37-32 17-22. Zwart bouwt een flankpositie op. 11.46-41 11-17 12.39- 33 19-23 13.44-39 14-19. Met 41 op 46 en 50 op 44 heeft deze stand zich voorgedaan in Sijbrands-Toet compe titie 1982. In die partij verkreeg wit na 14.34-29 23x34 15.39x30 20-25 16.30- 24 19x30 17.35x24 prettig spel: het zwarte blok achter schijf 22 bleek in het vervolg erg statisch. Ook in de on derhavige partij kan zwart moeilijk iets met zijn korte vleugel onderne men. Is dus de opbouw 10... 17-22 en II... 11-17 misschien al niet zo goed? (Overigens eindigde Sijbrands-Toet ondanks dat de witspeler in het voor deel kwam, later in gelijkspel). 14.42- 37 10-14 15.50-44 5-10 16.32-28 23x32 17.37x28 19-23 18.28x19 14x23 19.34- 29 23x34 20.40x29. Na deze ruilen heeft wit duidelijk overwicht in het centrum. 10-14 21.41-37 14-19 22.37- 32 9-13 23.48-42 2-8 24.44-40 4-10 25.40-34 3-9. De zet 25... 19-23 kan goed met 26.35-30 worden beant woord. 26.45-40 19-24. Probeert zo de witte stelling onder controle te krijgen. Omdat zwart over enkele zetten de halve hekstelling-formatie zal moeten verbreken, was 26... 10-14 mogelijk be ter geweest. 27.49-44 1-6 28.32-28. iiiii «i n ju i 8 1 S 91 R S MS 20-25. Niet 7-11? 29.29x20 15x24. Du bieus, maar zwart moest op de een of andere manier verder. 30.28-23! 18x29 31.34x23 13-18 32.39-34 18x29 33.34x23. Zwart staat nu onder zware druk: bovendien zal hij ook nog in tijdnood raken. 22-27 34.40-34 17-21 35.26x17 12x21 36.44-39 6-1 1 37.42- 37 21-26 38.34-30 25x34 39.39x19 11- 17 40.43-39 17-21. Hevige tijdnood. De zwarte stand was echter al niet meer te houden, bijvoorbeeld: 40...27- 31 41.35-30! 31x42 42.19-14 enz. met winst door overmacht. 41.37-31 26x37 42.19-14 10x28 43.33x42 21-26 44.42- 37 8-12 45.35-30 12-18 46.30-24 9-14 47.38-32 18-22 48.39-33 en zwart gaf op. Nederlanders onderaan in Hoogovenstoernooi De opvolging van onze topspeler Jan Timman is (nog) niet goed geregeld. John van der Wiel heeft de afgelopen jaren de sprong naar de top proberen té maken, maar hij slaagt er „slechts" in zich te handhaven als grootmeester. Jeroen Piket is op dit moment de eni ge die in aanmerking komt om top- grootmeester (ELO-rating boven de 2600) te worden. Hij heeft het afgelo pen jaar ervaren hoe moeilijk het is om dat niveau te bereiken. Hij zal iets extra's uit de kast moeten halen, wil hij de moordende concurrentie van „2550+"-grootmeesters met succes aangaan. In het Hoogovenstoernooi is dat vooralsnog niet gelukt. Beide Ne derlandse grootmeesters eindigden on deraan de middenmoot; goede partijen werden nog te veel afgewisseld met zwakke momenten. De twee andere landgenoten bezetten de onderste plaatsen. Nederlands kam pioen Rini Kuijf speelde met de zwar- te(!) stukken op grootmeesterniveau, maar zijn openingenrepertoire met wit was voor deze sterke groep onder de maat. Friso Nijboer debuteerde in een sterk grootmeestertoernooi en, zoals verwacht, viel dat niet mee. Een licht punt was zijn overwinning op Korc- hnoi. In onderstaand fragment zien we hoe Piket fraai wordt opgebracht door de Brit John Nunn. Zie diagram 1. J. PIKET-J. NUNN Stelling na de 28ste zet van wit. In het Konings-Indisch is Piket tegen de, op Kasparov na, grootste kenner van deze opening in ernstige moeilijk heden gekomen. Zwart's volgende zet impliceert een dameoffer. (jfp j H p Bi 1 a r 2 jyjl B H 1" if 28...Dg4! 29.Lfl Dxf3 30.Lxg2 Dxg2! 31.Tgl f3 32.Pb5 Pxb5 33.Txg2+ fxg2 34.cxb5 LxbS 35.Dgl Lfl 36.Dh2 Lxh4! 37.Dxh4. In tijdnood besluit Piket op eeuwig schaak te „gokken". Zijn enige kans, want passief blijven met 37.Dgl ver liest eenvoudig door de manoeuvre 37...h5, 38...Lf6, gevolgd door h5-h4- h3 enz. 37...glD 38.Dd8+ Kg7 39.Dxc7+ Kh6 40.Dxb6+ Kh5 41.b4 Ld3+ 42.Kd2 Dxf2+ Wit geeft het op. Rini Kuijf speelde zijn beste partij te gen de Russische grootmeester Do- khoian. Y. DOKHOIAN-R. KUIJF Flankspel. I.c4 c6 2.b3 d5 3.Lb2 Lg4 4.d4?! De Rus vermijdt het normale Sla visch, omdat van Kuijf bekend is dat hij die stellingen uitstekend begrijpt. Toch was dat een verstandiger keuze geweest, dan het kromme systeem dat nu op het bord komt. De tekstzet mi nimaliseert vrijwillig de activiteit van Lb2. 4...e6 5.Pd2 Pf6 6.h3 Lh5 7.g4?! Dit kan wit zich niet permitteren; zwart krijgt nu een aantal prettige aan knopingspunten. 7...Lg6 8.Pgf3 Pbd7 9.e3 Pe4 10.a3. Dit tempoverlies is nodig om de lasti ge penning Lb4 te verhinderen. Het is duidelijk dat witte opzet geen navol ging zal vinden. 10...h5! ll.Tgl hxg4 12.hxg4 Ld6 13.Pxe4 Lxe4 14.Ld3 Pf6 15.c5 Lc7 16.Ke2?! Het is moeilijk te geloven dat wit een sterke grootmeester is. Ik kan geen zinnige reden voor deze krankzinnige zet vinden. DIAGRAM 2. 16...De7 17.g5. Ten koste van een pion wil wit de zwarte druk op het centrum verminde ren, maar het blijkt uitstel van execu tie te zijn. 17...Ph7 18.Kel?! De Rus had zijn dag niet. 18...0-0-0 19.De2 Lxf3 20.Dxf3 PxgS 21. Dg4 f6 22.Ke2. Het voor de hand liggende 22.f4 faalt op 22...Th4!, vandaar dat de Rus weer terugvalt op zijn oude „manoeuvre". 22...Kb8 23.f4 Th2+ 24.Tg2 Tdh8! Met enkele aardige taktische zetten be slist Kuijf de strijd. Het paard mag niet genomen worden vanwege 25...Txg2+ 26.Dxg2 Th2. 25.Kdl Pe4 26.Lxe4 dxe4 27.Lc3 gS! 28.Txh2 Txh2 29.fxg5 f5! 30.Dgl Dh7 31.Lel Dh5+ 32.Kcl De2. Wit geeft het op. John van der Wiel maakte een matig toernooi enigszins goed door de Engel se superster Nigel Short fraai te ver slaan. Zie diagram 2. J. VAN DER WIEL-N. SHORT Stelling na de 28ste zet van zwart. Zwart is al overspeeld, maar na 29.Pxe5 Pxe5 30.Dxb7 Pf3+! zou wit nog problemen hebben. Van der Wiel vindt een aardige oplossing: 29.Dxe6! Lh2+ 30.Kxh2 Txeó 31.Td7 De8 32.Txb7 Pd8 33.Ta7 Te4 34.Tdl Pe6 35.Tdd7. De zwarte dame is machteloos tegen de witte stukken. 35...Db8 36.Ld6 Db5 37.Pd4 Txd4 38.cxd4 Kg6 39Xe5 Kh5 40.Td6 Pg5 41.Lxg7 Db8 42.Txa6 Pe4 43.Le5 Pd6 44.Txd6 Dg8 45.Lf4 Dg3 46.Lxg3. Zwart geeft het op. Corr.adres: Leo Hofland, Fock- straat 113, 2613 DE Delft

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 31