Oort-operatie blijft
een fiscaal mysterie
CeidóeSou/iont
CDA eert Steenkamp
met naam instituut
BETERE RECHTSPOSITIE
VOOR BRANDWEERLIEDEN
Efj
IEUWO
Lubbers „bezorgd"
over tegenvallers
Nederland
telt 1.130
aidspatiënten
Aantal eerstejaars
studenten weer gestegen
Regels nachtvluchten
Schiphol verscherpt
Natuur en milieu tegen
verslapping uitstootnorm
1NNENLAND
ZATERDAG 3 FEBRUARI 1990 PAGINA 3
ssistenten in opleiding
ippen naar de rechter
ÏSTERDAM Het Landelijk AIO-overleg
kAIO) heeft definitief besloten naar de rechter
stappen. Nu minister Ritzen van Onderwijs
ft geweigerd aan de salariseisen van de assis-
ten in opleiding (aio's) tegemoet te komen, zit
volgens het overleg niets anders op, aldus een
^e4>rdvoerder.
Zuijaio's zullen in kort geding eisen dat Ritzen hun
met terugwerkende kracht tot het normale
voor een wetenschappelijk assistent ver-
Op dit moment worden zij gekort omdat zij
n hf alleen onderzoek verrichten maar ook nog
w|erwijs krijgen. De assistenten vinden dit onre-
!erJjk. De universiteiten behandelen hen als mé-
kerkers, maar de minister betaalt hen als stu-
t, aldus de woordvoerder.
Super-ei
Tom Batenburg uit
Rotterdam toont een
super-ei (7x5 centi
meter) dat door één
van zijn duiven is
„geproduceerd".
Via een keizersnee
moest de duif ervan
worden verlost. Ba
tenburg ging met de
duif naar de dieren
arts omdat hij dacht
dat het beest een
gezwel had.
EDE Het CDA heeft vanaf vandaag een Steen-
kampinstituut. De naam is gegeven aan het nieuwe
scholingsinstituut dat is ontstaan uit een fusie tussen
het kader- en vormingswerk en de kaderschool van
het CDA. Oud-minister Jan de Koning maakte de
naam vandaag bekend tijdens een congres over scho-
lingswerk in Ede. Met de naamgeving wil het CDA
prof. Piet Steenkamp eren, de huidige voorzitter van
de Eerste Kamer, die in de jaren zeventig aan de
wieg stond van het CDA en de samensmelting van
ARP, CHU en KVP begeleidde. „De verdienste van
Steenkamp was en is dat hij steeds de samenhang
heeft gezien en verkondigd tussen politieke beginse
len en praktisch politiek handelen", aldus De Ko
ning. Het instituut gaat activiteiten verzorgen op het
gebied van partijpolitieke scholing, vorming en trai
ning aan leden en bestuurders van het CDA.
DEN HAAG Brandweerlieden en werknemers van het Rode
Kruis en basisgezondheids- en ambulancediensten krijgen voort
aan dezelfde rechtspositie, wanneer hen als gevolg van het be
strijden van een ramp iets overkomt.
In geval van ziekte, invaliditeit en overlijden kunnen zowel be
roepskrachten als vrijwilligers en hun nabestaanden aanspraak
maken op een basisniveau van voorzieningen. De ministerraad
stemde gisteren in met een wetsvoorstel van PvdA-minister Da-
les (binnenlandse zaken), dat deze zaken regelt.
Het wetsvoorstel voorziet tevens in een uurbeloning, een uitke
ring voor gederfde inkomsten als gevolg van de ramp en een
vergoeding voor geleden schade. Tot nu toe hebben de boven
staande groepen rampenstrijders een verschillende rechtspositie.
Sommigen kunnen tot op heden helemaal geen aanspraak ma
ken op rechtspositionele voorzieningen. Minister Dales zal het
wetsvoorstel na overleg met de betrokken organisaties van ram
penstrijders naar de Raad van State zenden.
n ubbers positief
Ier Geelhoed
al HAAG Prof.mr. L.A.
jlhoed is de belangrijkste
jdidaat voor de opvolging
prof. Rutten als hoogste
op het ministerie
economische zaken,
Jzei premier Lubbers giste-
na de wekelijkse vergade-
ianj van de ministerraad,
dafelhoed is een goede kandi-
liezi volgens minister Andries-
orcf. aldus Lubbers. „Dat kan
^ne goed voorstellen".
ite verwachten benoeming
Geelhoed is opmerkelijk,
hij lid is van de PvdA.
wel alle ministeries heb-
een secretaris-generaal die
s van het CDA. Rutten, die
_en! Albeda opvolgt als voor-
van de Wetenschappelij-
voor het Regeringsbe-
is dat ook.
hoofdredacteur
T e Limburger
wa e
mdirrespondent
ndost- Europa
ren van het dagblad De
iiburger, Frans Wijnands
wordt correspondent in
jt-Europa voor de VNU-
Hij heeft de nieuwe
d- btie aanvaard nog voordat
van de commis-
ielj^an onderzoek bekend zijn.
,ihJ VNU-bladen werken wat
alenlands nieuws betreft
r |w samen met de Pers
Ie, een redactioneel samen-
Ikingsverband van regiona-
ijdaden, waarbij ook onze
iit is aangesloten. Een be
lt of Wijnands ook voor de
fc Unie-bladen gaat wer-
I is nog niet genomen. Wij-
jds was voor onze krant
respondent in Rome tot hij
1978 werd benoemd tot
fdredacteur van De Lim-
scbr de positie van de andere
'orfdredacteur,N. Bergkamp,
vei door VNU geen nadere
swjiedelingen gedaan.
d inderen
n j
f jbrandmerkt
ivjet gloeiende
?ee,tépen
risN HAAG De 44-jari-
die gisteren
Mr de Haagse rechtbank
fechtstond wegens zwa-
5. mishandeling van zijn
esideren, was zich eigen-
H van geen kwaad be-
a%. Hij gaf toe dat hij in
i eerste maanden van
ig jaar zijn toen 11-jari-
Nïzoon Mohamed en 13-
-^ge dochter Fatma een
dgloeiende satèpen te-
de onderarmen had
had hij hen weer op
jrechte pad willen helpen;
jenian kon het niet langer ac-
jkjeren dat zijn kinderen zich
1 Xers gedroegen, laat thuis
Imen en winkeldiefstallen
Zijn manier van
dtjrigeren" was in zijn ge-
[tedorp heel gewoon, aldus
jdvocaat van de verdachte,
werd wel vaker een hete
gebruikt ter bestrijding
allerlei ongemakken: of
,|nu van opvoedkundige of
medische aard waren. De
lier van justitie mevrouw
IJ. Bogaards noemde de ge-
rtenis „een volstrekte
schrijding van datgene
de Nederlandse samenle-
acceptabel vindt". Zij eis-
een gevangenisstraf van
jtien maanden.
Raad voor de Kinderbe-
Irming heeft de voor het
jn getekende kinderen in-
üels aan de ouderlijke
ht onttrokken.
fte
Nvandaagan
IN HET
DEN HAAG De werk
nemers van het bedrijf
dachten nog dat ze slim
waren geweest. Al medio
vorig jaar hadden ze bij
hun baas aangeklopt en
hem gewezen op de nade
rende operatie-Oort die
een forse inkrimping van
het aantal aftrekposten en
vergoedingen met zich
zou meebrengen. Het per
soneel had „sinds mensen
heugenis" een vaste
maandelijkse onkosten
vergoeding. Deze week
werd het loon overge
maakt: ongeveer de helft
van de vergoeding was er
door de werkgever afge
haald.
De werknemers beschouwden
de onkostenvergoeding als» in
komen en dat was feitelijk ook
zó. De vergoeding was ooit
ontstaan doordat het bedrijf in
een economisch moeilijke tijd
geen salarisverhogingen kon
doorvoeren en toch iets extra's
wilde doen. De werknemers
pikken de achteruitgang nu
niet en hebben duidelijkheid
geëist. Pas eind februari wordt
een oplossing verwacht.
Verplicht tot „redelijke oplossing-"
DEN HAAG De eerste rechterlijke uitspraak in de Oort-
kwestie komt van de Nijmeegse kantonrechter. De uitspraak
geldt voorlopig als maatgevend.
Aan de rechter was de vraag voorgelegd hoe werkgever en
werknemer moeten handelen als in het arbeidscontract een kilo
metervergoeding van 50 cent is overeengekomen. Volgens Oort
mag 44 cent onbelast worden gegeven. De werknemer eiste 50
cent netto, zodat de 6 cent belasting voor rekening van de werk
gever diende te komen. Deze weigerde.
De kantonrechter besliste tot een compromis: de kilometerver
goeding van 50 cent is een bruto bedrag en zowel werkgever als
werknemer draaien voor de lasten op. De werknemer krijgt dus
een netto vergoeding van 50-3 47 cent.
posten hebben. Weer een an
dere groep gaat wel minder
belasting betalen, maar heeft
'zoals in het genoemde voor
beeld ineens een lagere vaste
vergoeding.
Eén van de weinigen voor wie
Oort geen geheimen meer
heeft is H. Vegting, medewer
ker van de dienst ledenservice
van de Industriebond FNV.
Hij heeft de afgelopen week
een paar avonden op het
FN V-kantoor meegedraaid als
hulpverlener bij het speciale
Oort-telefoonteam. Gemiddeld
kwamen er honderd telefoon
tjes per avond binnen, vooral
van teleurgestelde alleenstaan
den en gepensioneerden.
„Meehuilen met die mensen
hielp niet", zegt Vegting. „We
hebben uitgelegd hoe de zaken
in elkaar zitten. Duidelijk is
geworden dat met name men
sen met een klein pensioentje
zich zijn dood geschrokken.
Gelukkig valt de aow-uitke-
ring een paar gulden mee.
Maar het gaat hier om het psy
chologische effect. De gepen
Het is een voorbeeld dat de pe
rikelen rond „Oort" ken
merkt. Nu zo'n beetje alle
werknemers en uitkeringsge
rechtigden hun inkomen over
januari hebben ontvangen,
dringt zich de vraag op of ie
dereen wijzer is geworden van
de veel besproken, maar voor
velen nog altijd mysterieuze
operatie. Hoewel tal van fi
nanciële gevolgen al vorig jaar
bekend zijn gemaakt, heeft de
grootste fiscale herziening van
na de Tweede Wereldoorlog
voor heel wat beroering ge-
Meehuilen
De belastingtarieven zijn ver
laagd en er zijn nieuwe groe
pen voor de belastingvrije
som. Toch zijn er belastingbe
talers die hun netto inkomen
achteruit hebben zien gaan,
zoals alleenstaanden en som
mige gepensioneerden. Ande
ren hebben wel licht voordeel
geboekt, maar komen zichzelf
aan het eind van het jaar te
gen als zij veel minder aftrek
sioneerden voelen zich toch
gepakt door Oort. En je kunt
er vergif op innemen dat ver
uit de meeste alleenstaanden
een forse verliespost hebben".
Kantelpunt
Volgens Vegting ligt het „kan
telpunt" rond een maandinko
men van drieduizend gulden
bruto. „Velen die daar onder
zitten, gaan er op achteruit of
hebben althans nauwelijks
voordeel. Ik heb ook mensen
aan de lijn gehad die zeiden:
minister Kok heeft makkelijk
praten, die zit nu op fluweel.
Als FNV zeggen wij niet dat
we wel effe naar het ministe
rie van financiën zullen stap
pen. Maar we houden alles
goed in de gaten en als er aan
leiding toe is, zullen we zeker
aan de bel trekken".
Naast degenen die door de ta
riefsverandering minder in
het loonzakje krijgen, is er ook
een groep die al dan niet plot
seling een geringere onkosten
vergoeding heeft gekregen.
Vegting spreekt tegen dat de
werkgever dit in alle gevallen
zonder meer kan doen.
„Heel belangrijk is wat er in
het arbeidsconctract staat over
de vaste vergoedingen. Daarbij
zijn er drie mogelijkheden. Er
kan bij staan dat de werkgever
de vergoeding geeft met
inachtneming van fiscale ver
anderingen. Dan staat de
werkgever erg sterk. Maar in
de meeste gevallen ontbreekt
deze clausule. Het gebeurt ook
dat louter het bedrag wordt
genoemd, zonder verdere nu
ancering. Dan kun je de werk
Een medewerkster van een salarisafdeling verdiept zich in de perikelen rond „Oort"
gever daaraan houden. Meest
al is een oplossing gevonden
door het bedrag als bruto te
beschouwen. Dan krijg je dus
je geld, maar moet je er later
belasting over betalen. Wij
zeggen: beter een halve ei dan
een lege dop. In het derde ge
val staat in het contract dat de
vergoeding netto is. Pech voor
de werkgever, want die moet
dan gewoon het hele bedrag
blijven uitbetalen".
Vegting wijst erop dat in veel
bedrijven door werkgevers en
werknemers creatieve oplos
singen zijn gevonden. Daar is
net zo lang naar vergoedingen
gezocht die ook in het Oortse
systeem onbelast mogen wor
den gegeven en uiteindelijk
hetzelfde totaalbedrag opleve-
Klappen
Hetzelfde geluid komt van fis
caal medewerker J. Verdonk
van de MHP, de vakcentrale
voor middelbaar en hóger per
soneel. Tot nu toe heerste alom
de gedachte dat de hogere in
komens op rozen zaten. De
MHP wil nog niet op details
ingaan, maar heeft wel bere
kend dat ook hogere inko
mensgroepen in de loop van
het jaar harde klappen kun
nen verwachten.
„Veel werknemers worden dit
jaar geconfronteerd met de
verhoging van het huurwaar
deforfait van 1,3 naar 1,8 die
al in Oort is opgesloten", aldus
Verdonk. „Dan heb ik het niet
eens over de extra verhoging
waarover de Eerste Kamer
binnenkort moet beslissen.
Anderen krijgen nu net als ie
dereen de zogenaamde overhe
velingstoeslag omdat zij meer
sociale premies zelf moeten
betalen. Maar die toeslag' is
over een jaar genomen aan
een maximum gebonden. Dus
moet je niet gek opkijken als
veel mensen aan het eind van
het jaar de toeslag niet meer
krijgen en dus netto heel wat
inleveren. Daarnaast is na
tuurlijk een groot aantal af
trekposten gesneuveld, het
geen ook in inkomen scheelt".
De MHP-berekeningen zijn op
jaarbasis gemaakt en bevatten
de voor beter betaalden ge
bruikelijke aftrekposten, ver
goedingen voor woon-werk-
verkeer en een groot aantal
zakelijke kilometers. „Wat de
onkostenvergoedingen betreft
hangt het er sterk vanaf hoe
de werkgever er tegen aan
kijkt", aldus Verdonk. „Ons
hebben op dit terrein weinig
klachten bereikt, maar dat
zegt niets. Ik denk dat de
meeste strijd zich binnen de
grenzen van het bedrijf heeft
Kennelijk zit de Oort-operatie
zowel de „gewone" werkne
mers als het duurdere perso
neel niet lekker. En toch blijft
de politiek volhouden dat Oort
voor de burgers een belasting
verlaging inhoudt. Pas over
anderhalf jaar, als iedereen de
belastingen over 1990 heeft
verrekend, komt er wat meer
duidelijkheid. Tot dan zal het
mysterie zeker blijven voort
bestaan.
ROB SEBES
DEN HAAG Premier Lubbers maakt zich zorgen over de te
verwachten financiële tegenvallers voor de schatkist van het
rijk. Lubbers wacht nog op concrete gegevens van het ministerie
van financiën. „Maar de rente is hoog, waardoor de aflossing
van de staatsschuld duurder wordt", aldus Lubbers. „Daarnaast
is het nog steeds onzeker hoe groot de tegenvaller is in de belas
tinginkomsten".
Minister Kok van financiën rekent al op een tegenvaller van
ongeveer drie miljard gulden. Daartegenover zouden meevallers
staan ter waarde van twee miljard. In het kabinet is nog niet
over de actuele stand van zaken gesproken. Dat zal wel gebeu
ren als de zogenaamde februari-nota wordt gepresenteerd, waar
in Kok een overzicht geeft van de inkomsten van het rijk.
De ministerraad heeft gisteren wel een gedragslijn opgesteld
voor budgetdiscipline in de uitgaven voor de sociale zekerheid.
De gedragslijn is gebaseerd op de afspraken die nog in het CDA-
VVD-kabinet zijn gemaakt. Meevallers mogen niet worden ge
bruikt voor nieuwe beleidsmaatregelen, maar wel voor het com
penseren van tekorten elders in de sociale zekerheid.
(ADVERTENTIE)
070-3523618/3523503 3522685
Kaarten ook aan de kassa
van de Statenhal
wtm.mnmmm
Congresgebouw - Statenhal
do. 25 jan. - zo. 4 feb.
Laatste weekend
UTRECHT Bij het ministe
rie van wvc zijn sinds het be
gin van de epidemie nu 1.130
aidspatiënten aangemeld. Dat
zijn er 56 meer dan de vorige
peil-datum half december vo
rig jaar, aldus een woordvoer
ster van het ministerie. Sterf
gevallen worden niet meer ge
registreerd. Na een gestelde
diagnose aids is de gemiddelde
overlevingstijd negentien
maanden. De Geneeskundige
Hoofdinspectie van de Volks
gezondheid verwachtte medio
vorig jaar nog dat het aanl pa
tiënten per 1 januari 1990 de
1.200 zou overschrijden. Er zijn
naar schatting tussen de tien
en twintigduizend seropositie-
Schade
aan dijk
w-' 'W
AAIBAAI'
door WILLEM RUSTIER
DEN HAAG Het aantal studenten dat in i
een studie
stegen, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Op 1
december 1989 stonden 37.300 eerstejaarsstudenten ingeschreven
aan één van de Nederlandse universiteiten. Op 1 december 1988
was dat aantal 35.800. Dit komt neer op een stijging van 4 pro
cent. Het CBS constateert enorme verschillen per discipline. Het
aantal studenten dat zich aanmeldde bij een van de studierich
tingen die vallen onder de sociale wetenschappen, nam toe met
21 procent. De studierichting filosofie trok zelfs 34 procent meer
eerstejaars. Het aantal beginners in de wiskunde en natuurwe
tenschappen daalde daarentegen met 9 procent. De belangstel
ling voor de studie theologie liep 11 procent terug.
SCHIPHOL De rijks
luchtvaartdienst gaat de
regels voor het maken
van nachtvluchten vanaf
Schiphol verscherpen. De
bedoeling is dat vanaf 1
maart alleen nog bij hoge
uitzondering afgeweken
mag worden van de regel
dat voor nachtvluchten de
Kaagbaan gebruikt moet
worden. Dat heeft een
woordvoerder van de
luchthaven gisteren mee
gedeeld.
Volgens de woordvoerder van
Schiphol bepaalt de huidige
regeling dat vliegtuigen
's nachts bij voorkeur van de
Kaagbaan gebruik moeten ma
ken omdat dit leidt tot relatief
weinig geluidsoverlast. Die
voorkeursregeling moet wor
den aangescherpt omdat steeds
meer vliegtuigen toch van an
dere banen gebruik maken in
de nachtelijke uren. Met name
vanuit Zwanenburg kwamen
bij de luchthaven daarover
klachten binnen.
Volgens de aangescherpte re
geling mogen vliegtuigen 's
nachts alleen nog van de ande
re banen gebruik maken als
dat echt nodig is. Om de ge
bruiksmogelijkheid van de
Kaagbaan te vergroten, gelden
straks ruimere zijwindlimie
ten. Dit is mogelijk omdat de
nieuwe generatie verkeers
vliegtuigen minder gevoelig is
voor zijwind.
Vrouw overlijdt op weg naar bruiloft
ARNHEM Een vijftigjarige vrouw uit Apeldoorn is gisteren
door een ongeval bij Arnhem om het leven gekomen. De vrouw
was onderweg naar haar eigen bruiloft in Arnhem. Het slachtof
fer zat in de auto bij een 36-jarige vrouw uit Apeldoorn. In die
auto zaten nog twee andere vrouwen. De bestuurster negeerde
bij een oprit de invoegstrook en kwam haaks op de snelweg te
rijden. Getuigen hebben verklaard, aldus een politiewoordvoer
der, dat het leek alsof zij wilde spookrijden. De auto kon niet
meer worden ontweken door een auto, afkomstig uit Duitsland.
De andere inzittenden van de Apeldoornse auto zijn allen ern
stig tot levensgevaarlijk gewond geraakt. De inzittenden van de
Duitse auto, een echtpaar, is eveneens met ernstige verwondin
gen naar het ziekenhuis gebracht.
UTRECHT De Stichting Natuur en Milieu is fel tegenstander
van verslapping van de uitstootnormen voor afvalverbranders.
Zij verwoordt de bezwaren in een brief aan de vaste Tweede
Kamercommissie voor milieubeheer.
Vertegenwoordigers van de provincies en de Veabrin (organisa
tie van afvalverbranders) gaan in een gesprek met minister Al
ders van milieubeheer aandringen op wijziging van een aantal
onderdelen van de normen. Deze normen zouden technisch on
haalbaar zijn.
Volgens A. Klingenberg van Natuur en Milieu is dat echter on
zin. De stichting zegt meetgegevens te hebben van een Zweedse
installatie in de buurt van Stockholm waarmee aan de strenge
Nederlandse normen, die de vorige milieu-minister Nijpels nog
heeft uitgevaardigd, wordt voldaan. Alleen de uitstoot van stik
stofoxide wordt in Zweden niet beperkt.
De milieu-organisatie is van plan vergunningen die op basis van
een verslapte richtlijn zijn afgegeven te dwarsbomen. „En wij
zullen niet de enigen zijn die beroepsprocedures gaan starten".
Natuur en Milieu is „bijzonder boos op wethouder Hoogen-
doorn van Rotterdam, tevens voorzitter van de branche-organi-
