nale
Opzij, de pilspias loopt leeg
fi
X#
SF/*
V i
Prijsverhoging
maakt
alcoholist
nóg
zieliger"
Bijzondere
biertjes:
het
andere
drinken
QeidóaQowicvnt
a>öA in de Wijn- en Bierboutique in Den Haag moet Heineken het opnemen tegen veel bijzondere biertjes.
FOTO: STEPHEN EVENHUIS
T®jlet extra weemoed kunnen de
teemoedigen onder ons terugden-
bn aan vroeger, toen het leven
pg eenvoudig was. Bier was toen
og Heineken en je dronk het als
later. Dat was heel gewoon, toen.
Sie nu een café binnenstapt, zijn
eboog in het droogste viltje prikt
een biertje bestelt, riskeert een
tvoerige dialoog. Zeker wanneer
jet een barkeeper/eigenaar betreft
in een gespecialiseerd bierhuis.
let een beetje geluk komt de klant er
iel een keuze uit twintig verschillende
löJeren nog gemakkelijk af, maar zijn
istheer kan ook zeggen: „Meneer, Ne
erland kent ruim tweehonderd verschil-
jnde bieren, Belgié bijna duizend. En
iarvan hebben wij er driehonderd in
lis". Om vervolgens uit te weiden over
tarten en merken, smaak en prijzen. En
jij blijft maar praten over bieren. Bie-
n? De pilsdrinker die gewoon van lek-
doorzakken houdt, voelt ogenblikke-
k nattigheid. Snobs en yuppy's, denkt
j, en studenten. Dat wordt praten over
gisting en Sartre, over Dommelsche
Nitsche en over een vlokkerige nas-
aak en May-Weggen. Als hij dan ook
tenog op hel handgeschreven muurmenu
ikkerbilleljes la Rubens' ziet staan,
irtrekt hij snel.
"Hoge-:
nooduitgang
et kleine probleem van deze klant is
6xjet probleem van Heineken in het groot:
pilspias loopt terug. Wie dat straks
iet carnaval roept, maakt hooguit de
roegdrinkers bij de hoge-nooduitgang
an het schrikken. Voor de werknemers
:ijan Heineken Nederland betekent het
:ruglopen van de pilsconsumptie in Ne
erland dat hun bedrijf zich eindelijk
iet meer de luxe kan permitteren met
f2000 man te doen wat op efficiëntere
ijze ook met 3300 man te klaren valt.
oen het binnen driejaar schrappen van
pveel banen afgelopen dinsdagmiddag
ekend werd gemaakt, kwam het perso
neel de volgende dag schuimbekkend op
fet werk. Vooral in de prodüktie vallen
'e slachtoffers en dal paste niet bij een
f';rdere verklaring van de nieuwe Heine-
f, en-directie dat men zich alleen nog
laar zou bezighouden met de kernacti-
iteiten. En het produceren is de absolu
te™.
laar ondanks al hun woede zullen
echts weinig werknemers durven bewe-
:n dat er niet rigoureus gereorganiseerd
loet worden bij de brouwer van Heine-
cn, Amstel, Buckler en Dry 100.
reddy Heineken, de man die zijn ach-
irnaam wereldwijd tot een begrip heeft
emaakt met één hoofdprodukt, liet bij
-ijn afscheid immers een concern achter
iet een risicomijdende cultuur waarvan
ïnnddels vele Nederlandse (Grolsch,
w avaria, Dommelsche) en Belgische con-
murrenten hebben geprofiteerd. 'Leven
onder Freddy' betekent voor de toe-
komst van Heineken: agressiever de ver
zadigde markt op om verdere afbrokke
ling van het marktaandeel te voorko
men.
Reuzenprocent
In 1980 had Heineken nog 60 procent
van de Nederlandse biermarkt in han
den, nu nog 52. Dat is nog altijd veel
voor één bedrijf, maar elk procent ver
lies van een reuzenomzet is natuurlijk
ook een reuzenprocent. De aankoop van
de brouwerijen De Ridder en Brand en
de zeer succesvolle lancering van het al
coholarme Buckler kwamen voor Heine
ken Nederland te laat om de al lang du
rende aanval van vele speciale biertjes af
te slaan. Die biertjes, eerst vooral uit
België en nu ook uit eigen land, hebben
de positie van de heldere pilsjes aange
tast.
Alle alarmerende berichten ten spijt hoe
ven de echte liefhebbers nog niet over te
gaan op het hamsteren van flesjes pils.
Pils (licht, met een lage gisting) blijkt
met 95 procent van de totale biercon-
sumplie nog altijd populair. En marke
tingdeskundigen betwijfelen dan ook of
de bijzondere biertjes ooit een echte gro
te markt zullen veroveren. Pils is dank
zij zijn vrij neutrale smaak en niet-bitte-
re nasmaak (want het moet naar méér
smaken), een echt doordrinkbier en dus
geschikt voor de grote gezelligheid en de
grote omzet.
Bijzondere biertjes zijn door hun vaak
nadrukkelijkere smaak (bijvoorbeeld bit
ter of zuur) en niet zelden hoger alcohol
percentage meer geschikt om in een la
ger tempo en in minder grote hoeveelhe
den te drinken. Om er goed van te ge
nieten is een geschikte sfeer in een spe
ciale locatie nodig.
Bierboutique
Die plaats kan thuis zijn en dus hebben
ook supermarkten steeds meer bijzonde
re biertjes. Bij Nederlands grootste krui
denier, AH, bestaat de bierverkoop voor
91 procent uit pils, voor 3 procent uit al
coholvrij en voor 6 procent uit bijzonder
bier.
Heineken blijkt in Nederlands best ge
sorteerde bierwinkel het meest verkochte
bier. Maar, aldus de verkoper in deze
Wijn- en Bierboutique te Den Haag, po
pulair zijn ook Hertog Jan, De Koninck,
Duvel en Grolsch. In opkomst zijn on
der meer Hoegaarden (Witbier, Grand
Cru en Verboden Vrucht) van de Belgi
sche broüwerij De Kluis) en volkoren
bieren.
Mede-oprichter Ed Nisius van de Wijn
en Bierboutique is in Oss zelf een brou
werij begonnen (Maasland), en zijn vol
korenbier mag er ook zijn. Hij heeft niet
voor niets een paar jaar tussen goede en
minder goede voorbeelden gewerkt.
In de Bierboutique treffen we ook het
uitstekende Bierjaarboek van Peter
Crombecq aan. Deze maakt melding van
biersoorten naar type (zoals Pils, Export,
Witbier, Ale, Dubbel, Tripel, Scotch,
Stout, Bok, Dort, Alt, Kolsch, Bitter,
Speciaal, Light, Alcoholvrij, Lambik,
Faro, Geuze, Oud Bruin), gelegenheid
(Saison, Christmas), oorsprong (Abdij
bier, Trappistenbier) en toevoegsels
(Kriek/framboos, fruitbieren, kruiden
bieren).
Wie een pils bestelt van een bepaald
merk, weet precies wat hij gaat proeven.
Bij dit type bier is dank zij de moderne
technieken sprake van een even constant
als hoog niveau. Maar de ambachtelijke
brouwsels zijn spannender, kunnen elke
keer weer net iets anders smaken. In de
streek waar ze vandaan komen wordt
steeds reikhalzend uitgekeken naar de
volgende serie, net zoals dat in wijnge
bieden gebeurt.
En net als bij wijnen past bij die bijzon
dere biertjes een botteldatum. Elke keer
leeft de vraag bij de streekbewoners:
wordt het een goed jaar, zoals 19 Een
houdbaarheidsdatum zou volgens insi
ders zelfs voor pils niet hoeven. Beder
ven doet bier onder normale omstandig
heden niet, alleen de smaak verandert.
Bepaalde biersoorten die jarenlang zijn
bewaard worden zelfs lekkerder, krijgen
een heerlijke port- of sherrysmaak, zo
weten de geduldigste drinkers te vertel
len.
Maar zoals bij pils wel wordt gesproken
van 'de vreugdeloze 'plas', geven ook
veel bijzondere biertjes aanleiding tot
minder vreugde. Want een groot nadeel
van het groeiende afzetgebied van de
streekbieren is, dat de brouwer toch re
kening moet gaan houden met de smaak
van een grotere groep; en die smaak is
altijd minder verfijnd, flauwer, neutra
ler.
Echte
cultuur
Wie zich maar half verdiept in bier, be
seft dat ook Nederland nu een echte
biercultuur aan het. opbouwen is. De
goede horecabedrijven leveren niet al
leen veel biersoorten, maar tappen ook
het pilsje perfect (echt helder, goede
schuimkraag, juiste temperatuur) en in
een schoon merkglas. Het aantal brou
werijen in ons land bedraagt al meer dan
dertig, er komen brouwherbergen bij en
daarnaast zijn er nog duizenden thuis-
brouwers. Een en ander betekent niet
dat er veel meer bier gedronken wordt
dan vroeger. Vorig jaar dronk de gemid
delde Nederlander 87,5 liter bier; het
aantal zware drinkers neemt af, het aan
tal gelegenheidsdrinkers neemt toe.
Als er één land is waar veel soorten Bel
gische biertjes worden gedronken, is het
wel België. Maar ziedaar: superbrouwer
Interbrew (Stella Artois, Jupiler, Hoe-
gaard en in Nederland Dommelsche)
heeft vijftien miljard franc uitgetrokken
om de produktiecapaciteit binnen vijf
jaar te verdubbelen. Nieuwbouwplannen
en verhuizingen hebben echter ook daar
voor onrust onder het personeel gezorgd.
En onder de vele kleine brouwerijtjes in
België heerst eveneens onrust. Zij vrezen
te worden overgenomen door de grote,
waaronder ook Belbrew (Maes Pils)!
Voor zo'n overname hoeft brouwerij De
Gans in Goes nog niet bang te zijn. Deze
volgens een weekblad 'kleinste concur
rent van Heineken' brengt Ganze Bier
op de markt. Maar de brouwer is ie
mand met een gewone baan die bier ma
ken en verkopen er in zijn vrije tijd bij
doet. Toen een bedrijf na het lezen van
dat artikel naar De Gans belde met de
vraag of hij een pallet biertjes kon be
stellen, was het antwoord dat een pallet
niet eens in de brouwerij zou passen.
Helemaal zonder
Waar De Gans absoluut gezien niet zo
veel last van heeft als Heineken, is het
Nederlandse ontmoedigingsbeleid inzake
alcoholgebruik. Mr. H.E. Jonker Roe-
lands, directeur van het Centraal Brou
werij Kantoor, vindt dat beleid niet op
alle punten correct. Vooral het duurder
maken van de alcohol zint hem niet,
zegt hij in Heinekens Bierblad. „Dat
maakt de alcoholist nóg zieliger".
Tijdens een kroegentocht deze week
kwam van kruk 2 de zware opmerking:
,,Dc overheid mikt met haar ontmoedi
gingsbeleid op een kwart minder alco
holgebruik in het jaar 2000".
„Dan zitten we in 2030 helemaal zon
der", meende een rekenwonder op kruk
3. En voor de zekerheid sloeg hij nog
maar een voorraadje in.
HERMAN JANSEN
