DE BEZETTING
NA 50 JAAR
rank Masmeijer: „Voor publiek
erken, heeft iets magisch"
Het succes van een gouden gong
„Ook voor de inwoners
moet het spannend zijn'
EeidóeSoutcmt
HOLIDAYSHOW" BRENGT KIJKER IN VAKANTIESTEMMING
^Spijkerhoek" terug op televisiescherm
J. ARTHUR RANK LEGDE BASIS VOOR BRITSE FILMINDUSTRIE
ia [UNST RTV
ZATERDAG 3 FEBRUARI 1990 PAGINA 21
.ARN „We hopen
[tuurlijk dat de „Holi-
yshow" een topper
dat de mensen op
j NCRV afstemmen en
'n pt voor een andere zen-
eJr kiezen. Deze spelshow
onze troef in de strijd
stgen de commerciële om-
Daepen. Natuurlijk beslist
ïitij kijker, maar wij hopen
v|t het zo'n goed pro-
mkmma is, dat die keuze
UpBt moeilijk is. Voor mij
tiS( het in elk geval het
eiogtepunt uit mijn car-
uit^re", zegt de populaire
Frank Mas-
ts bijer, die vanaf vandaag
we^en lanê de lei-
heeft in het nieuwe
ËRV-spelprogramma de
etljLolidayshow".
ex-Go Ahead Eagles-voet-
speelde zich de afgelo-
n seizoenen de ere-divisie
Nederlandse beeldbuis-
Hrren in met shows als „De
en vrij-show" en het
,n jelopen seizoen met het ui-
s ^st succesvolle spelletje
e linges". Frank: „Een heer
programma om te doen,
|t omdat ik het leuk vind om
jke't kinderen te werken. Bo-
jjidien bedient die show zich
een ijzersterke formule:
•yDr je het weet is hij voorbij,
heb je wel volop kunnen
ihen. „Dinges" keert vol-
Jid seizoen weer terug, zij
eet dan op maandagavond,
iardoor we voor de uit-
,s0rote werk
It Frank, na vijf jaar NCRV,
_J voor het echte grote werk
gevraagd, vindt hij een eer,
iar ook een logische stap in
loopbaan. Frank: „Ik ben
zo'n carrièreplanner hoor,
Bar je hoopt natuurlijk dat je
groeien, dat je niet blijft
in de kleinere pro-
Volgens mij hoopt
_|ere presentator een grote te
irden en te blijven. Ik ben
geen uitzondering... Voor pu
bliek werken, heeft iets ma
gisch. Het is iets dat ik altijd
.heb gewild, eigenlijk al vanaf
mijn achtste jaar, hoewel ik
mij dat pas kort geleden reali
seerde".
De „Holidayshow" is het eer
ste -programma waarbij Frank
vanaf het allereerste moment
is betrokken. Masmeijer: „Het
basis-idee is afkomstig van
eindredacteur en producer
Theo Smit. Daarna heb ik met
hem het grootste deel van de
ideeën aangeleverd. Ik ben er
echt heel intensief mee*bezig-
geweest. Dit programma heeft
een ontwikkeling van maan
den doorgemaakt. De eerste
besprekingen waren in augus
tus. Voor de NCRV is de „Ho
lidayshow" een heel belangrijk
programma. De formule moet
toch zo'n drie seizoenen mee
gaan. Ik hoop maar dat het
lukt en dat we met hetzelfde
team kunnen blijven werken.
Er zijn allemaal top-mensen
bij betrokken, van de decor
ontwerper tot de choreograaf.
Bovendien zijn we inmiddels
lekker op elkaar ingespeeld".
Wereldstad
Theo Smit staat op de werk
vloer het inmense decor te be
kijken! Hoewel buiten een wil
de storm raast, oogt studio
Baarn, waar het programma
wordt opgenomen, als een zon
nig Venetië. Theo Smit: „Elk
van de acht programma's heeft
een showblok waarin een we
reldstad centraal staat. Zo ko
men bij voorbeeld ook Am
sterdam en New York aan de
beurt. Dat show-gedeelte
wordt overigens eerder opge
nomen omdat we behalve deze
enorme decorstukken ook ge
bruik maken van een speciale
vloer. De rest van het pro
gramma is semi-live, dus het
wordt 's middags opgenomen
en 's avonds uitgezonden".
De zon is het symbool van de
„Holidayshow" dat in al zijn
onderdelen de kijker in
vakantiestemming moet bren
gen. Theo: „Tja, het lijkt wat
vreemd om een vakantie-pro
gramma te brengen in de win
ter, maar uit onderzoeken is
gebleken dat de meeste men
sen al in maart met de eerste
reisfolders in de weer gaan. In
onze shows zijn die blote da
mes uit de folders overigens
niet aanwezig".
Afvalrace
Wel verschijnen er drie kop
pels in de „arena", waarvan na
een afvalrace, uiteindelijk een
paar overblijft. Theo: „Vakan
tie is echt het sleutelwoord. Zo
bestaat de hele eerste ronde uit
vakantievragen en zit' in de
tweede, wanneer er twee kop
pels zijn overgebleven, bij
voorbeeld een vakantieliedje.
Het gaat om een duet van
Frank met een bekende Ne
derlander. In de eerste show is
dat Ted de Braak. Ze brengen
samen „Het wandellied". Die
acht vakantie-nummers zijn
van mijn hand, zowel tekst als
muziek. Ik kom uit de platen-
business, heb in het verleden
wel eens nummers geschreven
voor Willi Alberti, Nico Haak
en Ria Valk, hoewel het nooit
mijn beroep is geweest, dat
liedjes schrijven. De rest van
de muziek is gecomponeerd
door Jan Vermeulen en Peter
Jacobs. De derde ronde bestaat
uit een panelspel met Hans
Versnel en Imca Marina als
vaste leden. Daar komt weke
lijks een gast bij zoals John
Leddy en Linda de Mol. Het is
min of meer een programma
in een programma. De bedoe
ling is dat de panelleden een
montage-foto uitbeelden en
dat de kandidaten raden wat
het is. Hopelijk brengt dat een
zekere hilariteit teweeg. Het is
ook de ronde waarin vakantie
geld kan worden verdiend".
Rijke traditie
Theo: „Voor Frank is dit pro
gramma echt eert soort „Groot
uur U". Hij voelt dat er het
een en ander overhoop wordt
gehaald. Wat ik overigens
even kwijt wil, is dat de
NCRV een rijke traditie heeft
in spelprogramma's. „Zes
kamp" was ooit de smaakma
ker van het Nederlandse spel
op televisie. Wat de omroepen
daarna hebben gebracht, wa
ren afgeleiden daarvan".
De grootste spanning voor
deelnemers en kijkers zit in
het eindspel. Voor het zover is,
passeert eerst nog even een
kijkersvraag en een optreden
van een buitenlandse gast de
revue. Frank Masmeijer: „Die
artiesten geven jeu aan het
programma. Ik vind dat we
echte sterren hebben kunnen
contracteren. Zo is Charles
Aznavour te gast in de eerste
aflevering, maar komen ook
Gilbert Becaud, Lou Rawls,
Udo Jürgens en Billy Joel op
draven".
Uiteindelijk speelt het overge
bleven koppel het „koffer-
spel". Frank: „Het tweetal
moet binnen een minuut vijf
opdrachten vervullen. Bij elk
goed antwoord kunnen ze vijf
tien seconden verdienen en
die hebben ze hard nodig voor
de zenuwslopende ballenbak.
Het balletje zal uiteindelijk be
palen of ze wel of niet op va
kantie gaan".
HANS PIET
HET ALTERNATIEVE STADSTOERISME VAN DE KRO
Ruwweg. Alternatief stadsplan.
KRO-televisie. Nederland 1 om
18.30. Maandag.
HILVERSUM „Nee,
een weloverwogen keuze
is het niet geweest om
Rotterdam, Nijmegen,
Groningen, Vlissingen en
Maastricht onder de loep
te nemen. Het was een ad-
hoc-beslissing. We wilden
een geografische verde
ling die niet voor de hand
lag. Amsterdam viel daar
bij natuurlijk direct buiten
de boot. Die stad kennen
we nu wel. En Vlissingen
ligt in dit rijtje misschien
wat buiten de route, maar
die stad leek ons interes
sant vanwege het zee-ele
ment", zegt Frank van
Reemst, uitvoerend pro
ducent van de vijfdelige
KRO-serie „Ruwweg", die
tussen augustus en okto
ber 1989 werd opgeno
men.
Elke aflevering is het best te
omschrijven als alternatief
stadstoerisme. Gegoten in een
uiterst moderne vormgeving
bewandelt de kijker aan de
hand van presentatrice Antoi
nette Beumer niet de lanen,
maar de paden in deze Neder
landse steden. En de ontdek
kingen die Antoinette tijdens
deze bliksembezoeken doet,
blijken uiterst boeiende televi
sie op te leveren. Frank: „Ook
voor de inwoners moet het
spannend zijn. Ze moeten den
ken: is dit mijn stad? Natuur
lijk zullen ze alles herkennen,
ze bekijken het alleen door
een andere bril doordat wij als
het ware een vergrootglas op
de stad leggen. En wij geven
geen totaalbeeld. De inter
views en scènes zijn nauw ver
weven met hef eigen thema
dat elke aflevering kent".
Rough guide
„Ruwweg" is niet nieuw. Het
idee is afgekeken van de BBC-
serie „Rough guide to Europe",
waarin een aantal Europese
steden onder de loep werd ge
nomen. Marco Vermaas (regis
seur): „We hebben geprobeerd
„Ruwweg" zo min mogelijk op
die serie te laten lijken. Daarin
zijn we, denk ik, geslaagd in
zowel de opzet als de uitvoe
ring. „Rough guide to..." was
een nogal vrijblijvend pro
gramma, wat hectisch ook. In
„Ruwweg" is een weefsel
structuur te ontdekken. Zo ko
men mensen, die de kijker aan
het begin leert kennen, later
in dezelfde aflevering nog
eens terug. Het is echt een
bouwwerk en geen opeensta
peling van onderwerpen. De
opdracht die wij van Gabriël
Maassen (eindredacteur Jeugd
van de KRO en nauw betrok
ken bij dit project) kregen, was
een magazine-programma te
maken over vijf Nederlandse
steden. Inhoudelijk mochten
we alles zelf bepalen".
Frank: „We hebben gepro
beerd de algemeen toeristische
dingen te vermijden. Ons plan
was vooral de eigen sfeer van
elke stad te vangen. De vraag
die we ons stelden was: wat
leeft er? Wij hebben telkens
een aantal dagen research ge
daan en naar aanleiding van
de aardigste zaken een soort
draaiboekje opgesteld. Daarna
zijn we gaan filmen... in elke
stad een week. Wij hadden
dan ook een heel strak schema
en lange draaidagen, meestal
van negen uur 's morgens tot
twaalf uur 's nachts".
Spannend
Marco: „Tijdens het filmen
hebben we steeds gezocht naar
persoonlijke uitspraken. Daar
om ook zijn de hoogwaardig
heidsbekleders in de program
ma's op een hand te tellen.
Hun verhaal kennen we al.
Dat is steeds hetzelfde. Wij
wilden echter een magazine
maken dat spannend is en
blijft".
Die veelzeggende uitspraken
worden aan de geïnterview
den ontlokt door Antoinette
Beumer. Marco: „Ze komt uit
een screentest. We wilden
geen bekend tv-gezicht en ie
mand die het programma in
houdelijk zou kunnen dragen.
Antoinette was een gouden
greep. Ze is precies wat we
zochten: fris van de lever, snel
en open in haar contact met de
geïnterviewden, waardoor de
gesprekken niet aan de opper
vlakte blijven steken, maar ge
lijk heel persoonlijk worden":
De vormgeving van „Ruw
weg" is net zo alternatief als
de keuze van onderwerpen.
Marco: „We wilden de ver
schillende lagen in het pro
gramma via een grafische weg
met elkaar verbinden. Daarbij
hebben we naast video stevig
gebruik gemaakt van Super-8.
Die filmpjes maken een spon
tane indruk, spreken tot de
verbeelding. Tenslotte be
schikt een deel van de kijkers
over het systeem om zijn va
kantie-filmpje te maken. Bo
vendien kun je er dingen mee
doen die op video niet gaan.
Zo redden we in het program
ma over Vlissingen bijvoor
beeld iemand uit zee. Op dat
moment rennen we dus met
de Super-8-camera het water
in. Nou, die confrontatie is
voor de kijker veel directer,
dan dat het met video zou zijn
gebeurd. Daarmee hadden we
die beelden nooit kunnen
schieten, want daar is die ca
mera veel te zwaar voor".
Buitenland
Als de „Ruwweg"-reeks aan
slaat, wil het uit vijf man be
staande team voor een volgen
de serie naar het buitenland.
Frank: „Er is een optie voor
Europa. Eigenlijk wil ik er
niets over zeggen. Het is alle
maal nog zo prematuur, maar
als ik de kans krijg, wil ik
naar Duitsland om wat steden
in het westen en het oosten
met elkaar te vergelijken. Het
lijkt mij prachtig een beeld
van die cultuur vast te leggen,
een beeld van het heden. Maar
net als bij de Nederlandse
reeks zal het om een moment
opname gaan en blijft de rode
draad: hoe kijken de inwoners
naar hun stad".
HANS PIËT
ADVERTENTIE
HET EERSTE DEEL IS ZOJUIST VERSCHENEN!
De kroon op het werk van Dr. L. de Jong
21 Weken op de televisie, nu ook in de boekhandel:
De Bezetting, na 50 jaar. Een onovertroffen, driedelige
boekuitgave door Dr. L. de Jong - geïllustreerd met
meer dan 1000 aangrijpende, vaak zeldzame foto's.
Naast de andere boeken van Dr. L. de Jong:
een uitgave die u zeker niet kunt missen.
Kiik in de boekhandel!
Het eerste deel ligt nu in de boekhandel.
Aansluitend op de TV-serie verschijnen
op 14 maart en op 4 mei het tweede en
derde deel.
Let op de affiches!
PRIJS PER DEEL F 32,50
|rL-veronique heeft populaire serie gekocht
LVERSUM 'Spijker-
lek', de populaire dramaserie
Joop van de Ende, ver
fijnt vanaf dinsdag 20 febru-
'V wekelijks op het
Niet bij Veronica,
iar bij haar commerciële
enknie RTL-Veronique. De
iuwe perikelen rond de fa
lies Chaiavelli en Van de
ker neemt dertien afleve-
gen van een half uur in be-
lotgevallen in 'Spijkerhoek'
i weliswaar weinig verhef-
maar daarom niet min-
geliefd. Vorige seizoen was
jserie één van de populairste
programma's, die wekelijks
miljoenen kijkers aan zich
In de nieuwe reeks maakt de
kijker hernieuwd kennis met
Anke Chaiavelli. Anke heeft
een verhouding met de rijke
en corrupte Gerard Verlinden.
Deze louche zakenman is in
allerlei duistere praktijken,
waaronder de handel in ver
dovende middelen, verwik
keld.
Deze buitenechtelijke relatie
komt het familiegeluk uiter
aard niet ten goede. De grote
hoop van Anke en haar man
Mario is hun jongste dochter
Patty, die een veelbelovende
carrière als popzangeres aan
het opbouwen is. De familie
Van de Akker zit tot over de
oren in de schuld bij Verlin
den. De problemen van het ge
zin beperken zich niet tot de
financiën.. Francine van de
Akker is zwanger van playboy
Tony Beymer, de manager van
de plaatselijke disco. Dat is
niet de enige klap die zij te
verwerken krijgt. Het blijkt
tot ontsteltenis dat Gerard
Verlinden haar echte vader is.
Met Dirk-Jan, de zoon van
Rein en Willy van de Akker
gaat het aanzienlijk beter. Hij
boekt successen als motorcou
reur en staat aan het begin
van een internationale carriè-
The golden gong. Documentaire.
VPRO-televisie. Nederland 2 om
21.52 uur. Zondag.
HILVERSUM Het is
wonderlijk wat je alle
maal met een zak meel
kunt doen. Baron J. Ar
thur Rank, de zoon van
een meelproducent uit
Yorkshire, heeft dat be
wezen. Hij tilde in de ja
ren dertig eigenhandig de
Engelse filmindustrie van
de grond en was verant
woordelijk voor haar gou
den tijdperk. Meer dan
vijfentwintig jaar had hij
een monopolie-positie in
deze industrie.
Zijn interesse voor de rolprent
had niets avontuurlijks. Hij
wist echt niets van het creatie
ve proces, maar zag als Metho
dist tal van mogelijkheden om
door middel van de film het
woord van de oprichter van de
Methodistische Kerk, John
Wesley, te verkondigen. En
omdat de eerste produktie die
Arthur financieerde geen geld
opbracht omdat de rolprent
nergens was te zien, besloot hij
het anders aan te pakken. Zijn
antwoord was een integratie in
drie bedrijfstakken van de
film-industrie: produktie, dis
tributie en vertoning. En dat
het hem geen windeieren
heeft gelegd, bewijst het succes
van de gong (waarmee elke
film begint).
Die gong (overigens gemaakt
van hout) symboliseert nog
steeds de produkties van de
Rank organisatie, al is de gou
den kleur de laatste jaren wat
verbleekt. Het enorme, door
hem opgerichte, studio-com
plex Pinewood, een soort Eu
ropees Hollywood maar dan
veel aangenamer, zou jaren
geleden ten onder zijn gegaan
als James Bond daar geen
stokje voor had gestoken.
Maar Rank regeert 'nog steeds
al is het niet direct op het wit
te doek. De kapitalen die door
de jaren heen werden ver
diend met baanbrekende pro
dukties als „Henry V" (met
een jonge Laurence Olivier),
„The red shoes" (een van de
meest bewonderde Engelse
films, die bovendien een grote
invloed heeft gehad op regis
seurs als Spielberg en Scorse
se) en de goedkope, maar ef
fectieve „Carry On..."-films,
zijn geïnvesteerd in een groot
aantal bedrijven, die recht
streeks, zijdelings of helemaal
niets met de film-industrie
hebben te maken.
Onderhoudend
Het vijftigjarig bestaan, een
paar jaar geleden, was de aan
leiding voor „The golden
gong", een documentaire over
Rank, die de VPRO zondag op
het scherm brengt. Het is een
uiterst onderhoudend werk
stuk, dat bij de filmliefhebber
behalve een nostalgisch ge-
Lord Rank had
geen verstand
van film, maar
bouwde een
imperium op
dat in vijftig.jaar
meer dan
veertig
klassiekers
afleverde.
FOTO: AP
voel, het verlangen zal doen
opwellen naar een paar nieu
we filmmagnaten als uncle"
Arthur, zoals hij door de vele
acteurs, actrices en regisseurs
die in „The golden gong" her
inneringen ophalen, wordf ge
noemd. De door Michael Caine
gepresenteerde productie zit
vol humor, anekdotes en frag
menten uit de meer dan veer
tig filmklassiekers die Rank in
vijftig jaar afleverde. Jammer
is het wel dat de in 1972 over
leden uncle Arthur, een ge
heelonthouder die elke week
les gaf op de zondagsschool,
niet een keer zelf voor de ca
mera verschijnt.
J. Arthur Rank had dan mis
schien geen verstand van
films, hij was wel een zaken
man met inzicht, die zijn me
dewerkers, in tegenstelling tot
Amerika, op het creatieve
vlak alle vrijheid gaf. Voor
deel daarvan was dat er naar
hartelust kon worden geëxpe
rimenteerd met soms opmer
kelijke resultaten, al zag de
Engelse pers deze produkties
vaak als vergif. Het nadeel
was dat regisseurs hierdoor
soms te ver over hun budget
gingen. De Hongaar Gabriel
Pascal is daar een voorbeeld
van. De produktie van „Caesar
and Cleopatra" kostte meer
dan een miljoen pond en zorg
de er bijna voor dat Rank
bankroet ging. Op het moment
dat Pascal iets over de budget
overschrijding kreeg te horen
zei hij: „dan verkoopt uncle
Arthur toch een paar extra
zakken meel" Zijn contract
werd niet verlengd.
Herinneringen
„The golden gong" gaat, door
middel van al die herinnerin
gen, in op de verschillende as
pecten van de Rank organisa
tie. Zo komt bijvoorbeeld ook
de door Arthur opgerichte
Company of Youth ofwel de
Charm school" ter sprake
waar jong talent een kans
kreeg. Actrice Joan Collins
(„Dynasty") viel, net als ande
ren, buiten de boot. Terwijl
een aantal acteurs en actrices
de voordelen van de Charm
school" opsomt, laat Joan we
ten waarom ze niet binnen de
Rank organisatie paste en ver
telt ze over de eindeloos du
rende foto-sessies.
„The golden gong" is verplich
te kost voor filmliefhebbers, al
is de op- en (gedeeltelijke) on
dergang van Rank een aanra
der voor iedereen.
HANS PIËT