Theatermaken,
dat zal ik altijd
wel blijven doen"
Bono kondigt einde van U2 aan
Orgel
symfonie
in perfecte
weergave
Whisky en jenever
vloeien samen
in sterk Chicago
Collectie Mesdag beter af bij Van Gogh-museum"
La vostra veumist
vrijmoedige manieren
Leidse Courant: voor meer dan nieuws alleen. Een krant voor u!
UNST
CeidócSomont
ZATERDAG 3 FEBRUARI 1990 PAGINA 19
Vriendenfonds geschenk voor
Nederlands Dans Theater
LEIDSCHENDAM Als
geschenk voor het dertig-
arige bestaan van het Ne
derlands Dans Theater
jNDT) heeft de Vereni
ging Vrienden van het
Nederlands Danstheater
ien stichting Vrienden-
fonds NDT opgericht.
bit fonds moet een scheiding
janbrengen in de financiële
ictiviteiten voor de twaalfhon-
erd leden tellende vereniging
die voor het dansgezel
schap. De artistieke wensen
van het NDT worden in de
toekomst bekeken door het
fonds. Gedacht wordt aan de
financiering van een choreo
grafie, decors, kostuums of
van een vleugel. Gisteren wer
den de leden van de Raad van
Toezicht van het Vrienden
fonds geïnstalleerd. De raad
bestaat uit A.J.E. Havermans,
de burgemeester van Den
Haag, commissaris van de ko
ningin, S. Patijn en directeur
van de dansvakopleiding van
het Koninklijk Conservatori
um, Marian Sarstadt.
LONDEN De dagen voor U2 lij
ken geteld. De meest succesvolle
band uit de jaren tachtig is van plan
het bijltje erbij "heer te gooien. Dat
valt op te maken uit een verhaal in
het toonaangevende Engelse popblad
New Musical Express. De schrijver
van het artikel baseert zijn artikel
op uitlatingen die U2-zanger Bono
tijdens concerten in Dublin deed.
„We zijn nu tien jaar bij elkaar en
hebben ervan genoten. We danken
degenen die van het allereerste be
gin in ons geloofd hebben en gaan er
nu een tijdje tussenuit", zei Bono te
gen z'n fans.
Hij gaf even later nog meer voer aan
speculaties over het uiteenvallen van
de groep door op te merken dat „de
groep niet altijd zo door kan gaan"
en dat de Love Comes To Town-tour
„in feite een afscheidsfeest is".
Het voortbestaan van de band heeft
in het verleden wel eens vaker ter
discussie gestaan. In '81 bijvoorbeeld
zouden Bono c.s. zich hebben laten
ontvallen dat de aktiviteiten van de
band steeds meer in strijd waren met
hun christelijk geloof. Vier jaar la
ter, na Live Aid, merkte Bono op dat
U2 de muziekwereld niets meer te
bieden had.
Volgens insiders vormen de jongste
uitlatingen van Bono - die steeds
meer songs voor anderen schrijft -
de bevestiging van het vermoeden
dat het einde nabij is één van de 's
werelds best verkopende groepen.
Bange Nederlanders massaal
voor radio en tv tijdens storm
HILVERSUM Nederland heeft tijdens de storm van 25 janua
ri massaal voor de radio en televisie gezeten, zo blijkt uit een
telefonische enquete van de afdeling kijk- en luisteronderzoek
van de NOS. Vooral de regionale omroepen konden zich ver
heugen in een zeer goede beluistering. Ook werd langer naar de
televisie gekeken dan op andere dagen. Tijdens de storm luister
de 33 procent van de bevolking naar regionale radio, normaal is
dat rond 20 procent. De TV-uitzendingen werden 25 minuten
langer bekeken dan normaal. Vooral het NOS-Journaal trok
meer kijkers: bijna twee keer zoveel als gebruikelijk op donder
dag. Het waarderingscijfer voor het Journaal was 7, iets hoger
dan de gebruikelijke 6,7. Teletekst werd anderhalf keer zoveel
geraadpleegd als normaal. Uit de NOS-enquête kwam ook naar
voren dat 30 procent van de kijkers materiële schade heeft opge
lopen. Van de ondervraagden zei 40 procent er anderszins hin
der van te hebben ondervonden. Eveneens 40 procent zei bang
te zijn geweest tijdens de orkaan.
ERNA SASSEN UIT,MEDISCH CENTRUM WEST':
AMSTERDAM Gela
ten neemt de 28-jarige
Erna Sassen kennis van
de tegenstrijdige kritie
ken die haar solovoor
stelling 'Je kan wel gek
worden' heeft opgelopen.
„De een beweert dat ik caba
retière ben en geen actrice en
de ander weet het precies an
dersom. En wéér anderen
vinden m'n programma pre
cies goed. Toch vind ik, dat
ik daar geen rekening mee
hoef te houden". Erna had
ook kunnen zeggen: je kan
wel gek worden. „En als ik al
wat aan de voorstelling heb
veranderd, dan is dat aan het
begin, omdat ik zelf vond dat
het beter kon". Erna Sassen,
Camerettenwinnares 1985,
heeft zich onder het schut
blad van 'veelbelovend ta
lent' uitgewurmd en is aan
een soloprogramma begon
nen dat inmiddels veertig af
leveringen in bijna evenzo
veel steden heeft opgeleverd;
met nog twintig voor de
boeg.
„Want moet je nagaan. Het
begin van de avond is altijd
moeilijk, met mensen die wel
eens willen weten wat je er
van terechtbrengt en daar
stil op zitten te wachten. Dan
begin ik, in m'n normale
tempo, met de bedoeling de
zaal op te warmen. Soms lukt
dat meteen, soms niet. Ik
weet, dat ik me er niets van
moet aantrekken, omdat de
stemming er gaandeweg toch
wel in komt. Maar bij de eer
ste try-outs kreeg ik het be
nauwd, met een zwijgende
zaal, terwijl ik m'n program
ma zo goed mogelijk wilde
brengen. Ik ging steeds snel
ler praten, werd onrustig en
kreeg het gevoel dat ik er
niks van terecht bracht. Ge
lukkig is die periode nu
Ook voor andere onzekere si
tuaties vond Erna Sassen een
prima redmiddel: „Als ik het
niet meer weet of denk te
weten, stel ik me in de plaats
van iemand die ik goed ken
en vertrouw en vraag ik me
af wat die me zou hebben ge
adviseerd. Dat levert me
vaak goede antwoorden op,
gek genoeg andere, dan ik
mezelf zo„u hebben gegeven.
Overigens weet ik nog niet,
of ik aan een stuk door ver
der ga met het maken van
solo-programma's. Het ligt
wel voor de hand dat ik altijd
wel iets in de kleinkunst zal
blijven doen. Maar als deze
serie voorstellingen erop zit,
dat is in maart, dan is het
niet uitgesloten dat ik er in
een aantal zalèn nog een
poosje mee doorga. Maar
daarna weet ik het echt niet.
Ik heb in elk geval nog geen
ideeën voor een nieuwe
voorstelling, tenminste, geen
afgeronde. Een paar invalle-
tjes ja, meer niet".
Rustiger
De haastige Sassen heeft veld
geruimd voor een rustigere,
die langzamerhand de plek
heëft ontdekt waar ze heen
wilde. Theatermaken en
liefst alleen. „Maar dat ik
geen teksten van anderen wil
gebruiken, berust op een mis
verstand. 't Kost geld, hè, en
het hangt er ook heel sterk
van af, met wie ik samen
werk. Teksten van iemand
met wie ik geen verwant
schap voel, zal ik nooit kun
nen gebruiken. Maar als ik
met iemand uiteindelijk on
der de tafel rol van het la
chen, dan is het wat anders
en is samenwerking heel
goed mogelijk. Al zal de on
dertoon van mijn eigen tek
sten altijd een beetje ernstig
zijn; iets waar je om moet la
chen en dat ook zielig is, dat
vind ik het leukst".
Na maart, of april, valt het
stil rond Erna Sassen. Haar
medewerking aan het radio
programma 'Zalige liefdes-
lijn' is uitgewerkt en aan de
televisieserie 'Medisch Cen
trum West' werkt zij ook al
niet meer mee, al gaan de
uitzendingen, met Erna in de
rol van Suzanna, nog door tot
eind volgend jaar. „En als ik
een paar maanden geen werk
heb, nou, dan is het ook maar
weer goed dat ik een vrouw
't Is eruit voor ze het weet en
wanneer Erna het weet, vult
haar hoofd zich met een rode
gloed die haar tot correctie
maant. En met dat grote rode
hoofd: „Nee, dat bedoel ik
helemaal niet, ik bedoel dat
ik samenwoon met iemand
die wel een vast inkomen
heeft en met wie ik, wat dat
betreft, een heel goede af
spraak heb. Er waren tijden
dat ik heel goed verdiende
en dan komt er straks een
tijd waarin het minder gaat.
Dan vind ik het prima als
mijn partner voor me zorgt.
Een poosje".
Kofiedik
En wat dan, na dat poosje.
Erna Sassen houdt niet van
koffiedik, wil liever achteraf
kunnen vertellen wat er zoal
van kwam. „Iemand vroeg
me, of m'n ideaal was om in
Carré testaan. Malle vraag;
iedereen wil wel in Carré
staan, ik ook natuurlijk, maar
geen sterveling die daar be
wust naar toe kan werken.
Of een Jasperina de Jong
worden, óók, al onzinnig. Jas
perina is een geweldige vak
vrouw die uitstekend kan
zingen en al heb ik dan les,
dat niveau haal ik nooit. Ei
genlijk houd ik niet van dat
soort voorspellingen of illu
sies; ik doe wat ik kan en wat
daar dan uit voortkomt, zie
ik dan wel weer".
Nuchtere taal van een caba-
rettière die op grond van
haar vwo-opleiding, met van
af het vierde jaar Grieks en
een jaar studie Nederlands
aanvankelijk dokter wilde
worden, iets in de missie. En
zich na ampele overwegingen
de kleinkunst op de hals
haalde.
„Ik hield van literatuur,
maar ik voelde me niet krea-
tief. Op de kleuterschool al,
waar de juf naar het pron-
kwerkstuk van een jongetje
wees, dat van twee closetrol
len een fabriek had gemaakt.
Ik zag geen fabriek, wel clo
setrollen. Twee".
En wat een school nog meer
kan stukmaken. „Op de lage
re school hadden we een
puntenklassering van wie het
beste was en de beste kreeg
de meeste punten en dat wa
ren steeds dezelfden. Wie
niet goed was kreeg geen
punten en die leerlingen kre
gen steeds een extra klap op
hun hoofd".
Hier kan Erna Sassen zich
nog steeds over opwinden,
met dezelfde vaart waarmee
zij haar cabaretbedenksels op
poten zet. „Ach, ik vind het
niet erg dat ze vinden dat ik
een beetje modieus bezig ben.
Maar sommige dingen, zoals
kindermishandeling vind ik
echt heel erg. Daar wilde ik
mijn mening over kwijt". Ze
bezingt het in een lied, waar
bij ze steeds gekker wordt, op
het gevaarlijke af.
„Maar als ik dan toch aan
iets nieuws ga beginnen en
dat wil ik eigenlijk best, dan
wil ik het onder een bepaal
de boog doen; niet zo maar
wat tekstjes als los zand aan
elkaar, er moet echt een lijn
in zitten".
Erna Sassen kijkt naar bui
ten, overweegt de betrekke
lijkheid van het bekend zijn
en het herkend worden op
straat. „Ik herken het wel,
hoor, ik heb óók de neiging
om hee Ron (Brandsteder)! te
roepen^ als ik hem toevallig
tegenkom. Maar hij kent me
niet en ik roep dus niks. Ik
vind het ook niet zo leuk, als
mensen tegen mij gaan roe
pen, eigenlijk. En wat het
eventueel nieuwe solopro
gramma betreft, 't spijt me.
Ik weet écht niks. Nog niet".
FRITS BROMBERG
Residentie Orkest onder leiding van
Jansug Kachidze met werken van
Ravel, Frank Martin en Saint-Saens.
Philipszaal, Den Haag.
Jammer toch dat bij de bouw
van de Philipszaal precies dat
ene miljoen ontbrak om de
zaal te kunnen verrijken met
een concertorgel. Het heeft de
architect en de stuwende
kracht achter de bouw, direc
teur Ben van der Meer, niet
aan optimisme ontbroken: in
de achterwand van de zaal is
ruimte gereserveerd voor een
groot orgel, maar de benodigde
(sponsor-)gelden ontbraken.
Bij het concert dat gisteravond
door het Residentie Orkest on
der leiding van Jansug Ka
chidze werd gegeven stond de
orgelsymfonie van Saint-Saens
op het programma. Voor de
weergave van dit imponeren
de werk heeft de componist
wel een ander instrument voor
ogen gehad dan het Johannus-
orgel dat in de Philipszaal
dienst moest doen. Extra jam
mer dat dit orgel zo machte
loos klonk omdat het orkest zo
perfect, zo boeiend en zo fasci
nerend de partituur gestalte
gaf.
Kachidze speelde zijn hoogste
troeven uit en de orkestleden
speelden met zoveel vuur en
klankrijkheid dat men bijna
het orgel zou vergeten. Maar
juist door dat orgel ontbrak
het de weergave aan die over
weldigende climax van deze
gFootse symfonie.
Saint-Saens heeft echter meer
dere symfonische werken ge
schreven die het uitvoeren en
het aanhoren meer dan waard
zijn. Met name voor de symfo
nie in A, de eerste, is een plei
dooi op zijn plaats. Van alle
vijf symfoniëen is onlangs een
voortreffelijke cd verschenen,
opnamen van het Orchestre
National geleid door Jean
Martinon, ooit vaste dirigent
van het Residentie Orkest.
Jansug Kachidze toonde ook
zijn kwaliteiten in een span
ningsvolle weergave van het
Concerto voor zeven blaasin
strumenten, slagwerk en
strijkorkest van Frank Martin,
de componist die honderd jaar
geleden werd geboren en die
vele jaren in ons land heeft
gewoond.
Hoe onterecht het is dat Mar
tin zo weinig wordt gespeeld
bewijst dit sublieme Concerto.
Het Residentie Orkest be
schikt op dit moment toch wel
over perfecte blazers, maar
ook paukenist Luuk Nagtegaal
deed voortreffelijk werk. Aan
het begin van het concert
werd een uitvoering gegeven
van Ma Mère l'Oye van Ravel,
een werk dat de afgelopen da
gen enkele malen tot klinken
werd gebracht.
ADRIAAN HAGER
TROS-
jeven voorkeur
tan Veronique
Hilversum Producent
pop van den Ende en CLT,
Ie grootaandeelhouder van
ItL Véronique, hebben giste-
en een contract getekend
oor de levering van program-
ias met André van Duin, Ron
randsteder en Sandra Ree-
er aan Veronique. André
in Duin zal al vanaf medio
bruari wekelijks op Véroni-
le te zien met Jaap Aap en
rndra Reemer komt dit voor-
ar met acht wekelijkse afle
zingen van de serie „Show-
asters". Ron Brandsteder zal
maf het najaar te zien zijn in
in serie nog niet nader ont-
ïlde programmaé.
inder gelukkig is de TROS,
aarvan Van Duin en Brand-
eder afkomstig zijn. De om-
ep heeft nog geprobeerd sa-
en met de AVRO en Veroni-
en zelfs met hulp van de
uitse WDR een offerte te
rmuleren die voor Van den
ide en zijn sterren even aan-
ekkelijk zou zijn als het aan-
id van Véronique. Ook over-
met de overige omroepen
zelfs het ministerie van
VC heeft niet mogen baten.
lOS-directeur C. den Daas
gt te hebben geprobeerd een
nmalige financiële onder-
iuning van het ministerie los
krijgen om Van Duin voor
:t publieke bestel te behou-
n. Ook andere omroepen
dden dan kunnen meedoen,
ant de samenwerking met
een de partners van Neder-
ïd 2 (AVRO en Veronica)
nog niet genoeg om het
d van Véronique te kunnen
enaren.
it het de TROS uiteindelijk
it is gelukt, zou niet te wij-
i zijn aan de financiën, maar
de hoeveelheid zendtijd
Veronique heeft. „Het is
n omroep met twee dagen
ndtijd tegen een omroep met
iven dagen'-', aldus Den Daas.
b TROS „respecteert met
jijt de keuze die André en
pn gemaakt hebben en wenst
p een succesvol vervolg op
p al zo glanzende carrière".
sterren
Het Koninklijk Ballet van Vlaande
ren speelt Chicago van Fred Ebb en
Bob Fosse. Muziek: John Kander.
Vertaling: Paul Berkenman, Annette
Nijder en Victor van Swaay. Regie:
Jaak van de Velde. Choreografie:
Marie-Josè Swart. Muzikale leiding:
Max Smeets. Decor: Jacky Ber-
wouts. Kostuums: Frieda Dauphin.
Gezien in het Danstheater op 2 fe
bruari. Verscheidene herhalingen.
Chicago als gangsterstad heeft
het amusement al veel inspira
tie opgeleverd. In de musical
Chicago is de stad meer 'in het
algemeen een poel van verderf
en losgeslagen zeden. Een goed
huwelijk is er uitermate zeld
zaam, moorden een vorm van
entertainment. Het gezag en
de gerechtigheid hebben er al
lang hun bedoelde functie ver-
De musical is gebaseerd op een
zaak in de werkelijkheid. Een
vrouw vermoordde haar min
naar, regelt een briljante advo
caat die de sensatiepers mobili
seert en dat machtige wapen
zo weet te hanteren dat de
jury het onschuldig uitspreekt.
De moordenares werd een
ster.
Het Koninklijk Ballet van
Vlaanderen heeft Chicago dit
seizoen op het repertoire geno
men en daar is iéts moois van
geworden. De groep speelt het
in het Danstheater, de vaste
Haagse locatie. Het was ook
gisteren weer opvallend hoe
moeilijk versterkt geluid daar
kennelijk te regelen is. De mu
ziek klonk er meer als een
plaatopname dan als afkomstig
van het onmiskenbaar levende
orkest met dito vocalisten. Met
als verschil dat niet alles te
verstaan was.
Dat was overigens de enige
handicap van betekenis, al had
ook de vertaling beter gekund.
Chicago zit vol mooie vond
sten en verrassingen. Het de
cor is strak en glimmend, en
er kunnen deurtjes in ópen
waar van alles uitkomt. De
choreografieën van Marie-José
Swart zijn tegelijk mooi en
functioneel. Ook de vormge
ving is uitstekend, met als
hoogtepunt de rechtszaak als
circusvoorstelling vol clowns.
Het lukt de Vlamingen zelfs in
de zeer Amerikaanse vaude
villeshow wat couleur regional
te verwerkerl. In Chicago
wordt net zo goed jenever als
whisky geschonken. Jenny
Tanghe, een soort Mutter Cou
rage die alles kan regelen in
de gevangenis, zou je eerder
verwachten in een Antwerps
danspaleis dan in een musical,
maar de vermenging van stij
len werkt. Een uitstekende rol
is er ook van Marijn Devalck, Keuning en Annette Nijder in
i'ide rollen van de twee centrale
moordenaressen doen het
Marjolein Keuning als centrale figuur in Chicago van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen.
de onkreukbaar stoer en char
mante detective. Marjolein
goed, maar vooral de collectie
ve prestatie, de intelligente op
bouw en de sprankelende re
gie maken van Chicago een
laagde voorstelling.
DICK VAN TEYLINGEN
DEN HAAG Minister d'An-
cona van Cultuur meent dat
het Mesdag Museum in Den
Haag in de toekomst beter af is
als het door de directie van het
Van Gogh-museum in Amster
dam wordt beheerd. De erven
Mesdag vinden dat volgens de
bewindsvrouwe ook. Dat blijkt
uit de antwoorden van d'An-
cona op vragen uit de Tweede
Kamer.
Kamerleden vroegen zich af
waarom de minister wil afwij
ken van het bij de Museumno
ta genomen besluit om het
Mesdag Museum in gemeente
lijke handen te geven. Er is
wel overlegd met de gemeente
Den Haag, aldus de minister,
maar die kwam niet met voor
stellen die voor haar en de er
ven aanvaardbaar waren. „De
toenemende isolering van het
museum en de collectie zowel
naar het publiek als naar an
dere (verwante) collecties
heeft in mijn overwegingen
voor een nieuwe oplossing een
belangrijke rol gespeeld".
De combinatie met het Van
Gogh is volgens de minister
ideaal omdat het Mesdag- en
het Van Gogh-museum collec
ties hebben die in eikaars ver
lengde liggen en in de geëi
gende kunsthistorische context
kunnen worden geplaatst.
„Tegelijkertijd kan daarmee
de publieksfunctie van het
rijksmuseum Mesdag een nieu
we impuls krijgen, onder an
dere door enige wisselingen
van beide collecties en (kleine)
tentoonstellingen. Ook de do
cumentatie en het weten
schappelijke onderzoek van de
Mesdag-collectie, mede in rela
tie tot de verwante'Van Gogh-
collectie, wordt gestimuleerd."
Concert door het Leidse kamerkoor 'La vostra veu' met medewerking van
Karst de Jong (orgel) en Hylkia de Jong (mezzosopraan), onder leiding van
Rob Koolemans Beynen. Werken van Bach, Bruckner, Brahms, Morley e.a.
Gehoord in de Lokhorstkerk op 2 februari.
Leiden is een kamerkoor rijker. In 1988 opgericht. Sinds een
half jaar met een enthousiaste groep aan het werk. Gisteravond
was het zover om zich in een goedbezette Lokhorstkerk aan het
publiek voor te stellen. Dat gebeurde onder de naam 'La vostra
veu'. Hoewel het koor er misschien goed aan doet in de pro
grammering van een volgend concert iets meer lijn aan te bren
gen, zorgde het gebodene in elk geval voor voldoende afwisse
ling doordat een breed scala van vier eeuwen meerstemmige
koormuziek aan bod kwam.
De leden van dit jonge gezelschap hebben heel wat in huis. Het
was een genoegen te horen dat de allerminst eenvoudige tech
niek van crescendo's en decrescendo's maken meestal gopd uit
gevoerd werd. Ook die andere vereiste voor het welslagen van
een concert, concentratie, was in voldoende mate aanwezig. Be
langrijke voorwaarden om de kwaliteit van het koor verder uit
te bouwen.
Wel leek een soms te serieuze houding de vreugde in het zingen
de zangers in de weg te staan. Dit bracht dan te eenzijdige ge
richtheid op de juiste toon en te weinig betrokkenheid bij de ge
zongen teksten met zich mee. Een en ander leverde nu en dan
een tamelijk voorzichtige indruk. Zo bleef Mozarts 'Ave verum
corpus' nogal onbeweeglijk en weinig expressief. Waar het koor
meer lef toonde, kreeg het gezongene ook al gauw iets zwierigs
en boeide het onmiddellijk veel meer, zoals na de pauze in 'Ce
mois de may' van C.Jannequin, 'Now is the month of maying'
van Thomas Morley en in twee door F. de Nobel bewerkte" Ne
derlandse liedjes 'Zeg kwezelken, wilde gij dansen' en "k Heb
mijn wagen volgeladen'.
Voor de pauze lag de nadruk op het geestelijke werk. Afgewis
seld door orgelspel van Karst de Jong werden enkele keurig af
gewerkte koralen van Bach gezongen. Vervolgens zong soliste
Hylkia de Jong de aria 'Erbarme dich' uit Bachs Mattheuspassie.
Hoewel in de eerste maten wat onzeker, klonk haar fraaie stem
die zich met innemende muzikaliteit bewoog, beslist overtui
gend.
TOM STRENGERS
(ADVERTENTIE)
