pemonstreren mag
dleen na werktijd
Aan crisis in Argentinië lijkt geen einde te komen
Russen vluchten massaal
voor het geweld in Bakoe
PA(jjITENLAND CeidócGotvuMit DONDERDAG 25 JANUARI 1990 PAGINA 5
rlement VS verwerpt
I Kina- beleid Bush
BHINGTON Het Amerikaanse
[van Afgevaardigden heeft gisteren
I overweldigende meerderheid een
verworpen van president George
h op een wet die Chinese studenten
iaat langer in de Verenigde Staten
Jijven. De stemming werd gezien als
Jsoort referendum over het China-
j]jd van Bush. Van de ongeveer
Chinezen die in de VS studeren
32.000 een visum waarin be-
1 wordt dat zij ten minste twee jaar
j China terug moeten keren voor zij
7 nieuw visum aan kunnen vragen.
Je*wet die nu is aangenomen werd
;[is van terugkeer geschrapt, de stu
ken kunnen voorlopig vier jaar in de
blijven.
Japanse maanvlucht
verloopt voorspoedig
TOKYO Japan heeft gisteren
zijn eerste ruimteschip gelanceerd
naar de maan. De raket Muses-A
werd met twee satellieten om 20.46
uur (plaatselijke tijd) de ruimte in
gestuurd vanaf de basis Kagoshi-
ma op het zuidelijke eiland Kyus
hu.
Het ruimteschip zal 18 maart de
maan bereiken. De lancering
maakt deel uit van een ambitieus
Japans ruimteprogramma.
Eenmaal bij de maan aangekomen,
zal een van de satellieten in een
baan om de maan worden ge
bracht, terwijl de andere in een
baan moet komen om de aarde en
de maan.
Weer voorwaardelijke straf in Iran-gate
WASHINGTON Richard Secord, een vroegere Ameri
kaanse luchtmacht-generaal, is gisteren in Washington tot
twee jaar voorwaardelijke gevangenisstraf veroordeeld we
gens zijn rol in het Iran-contra-schandaal. Secord kreeg de
straf omdat hij had gelogen tegen commissie van het Congres
die een onderzoek instelde naar de affaire. Hij is na Oliver
North en Robert McFarlane, de vroegere veiligheidsadviseur
van oud-president Reagan, de derde verdachte in het schan
daal die een werkelijke gevangenisstraf bespaard is geble
ven. Op aanwijzingen van North zette Secord samen met zijn
compagnon Hakim de hulpoperatie voor de contras op. Het
bestond uit een doolhof van buitenlandse firma's en Zwiterse
bankrekeningen die gebruikt werden om meer dan 47 mil
joen dollar te verbergen. De affaire leidde tot de ernstigste
crisis van Reagans presidentschap. North, de centrale figuur
in het schandaal, werd vorig jaar zomer tot drie jaar voor
waardelijke gevangenisstraf veroordeeld. Vanaf 20 februari
zal Poiridexter, een andere vroegere veiligheidsadviseur van
zich voor de rechter moeten verantwoorden.
Geen akkoord over
bootvluchtelingen
GENEVE In Genève zijn gisteravond
de besprekingen over de repatriëring
van Vietnamese vluchtelingen die nu in
Hong Kong bivakkeren, afgelast wegens
blijvende meningsverschillen tussen de
Britse regering enerzijds en de Ameri
kaanse en Vietnamese regering ander
zijds. De Britten hadden verklaard be
reid te zijn de repatriëring voorlopig zes
maanden volledig stop te zetten. Was
hington eiste een stopzetting van een
jaar. De Britse delegatieleider Robin
McLaren wilde niet ingaan op de vraag
of de regering-Thatcher, die de vluchte
lingen als „economische" vluchtelingen
beschouwt, nu meteen zal beginnen met
de repatriëring. Vietnam had een stop
zetting tot 1 oktober
Somalia beschuldigd
van nieuwe executies
NAIROBI Amnesty International
heeft de regering van Somalia er van
daag van beschuldigd haar burgers wil
lekeurig gevangen te zetten, te martelen
en te executeren zonder dat er sprake is
geweest van een behoorlijk proces. Am
nesty drong er bij de regering van presi
dent Mohamed Siad Barre op aan ingrij
pende hervormingen door te voeren in
haar rechtsstelsel om een einde te kun
nen maken aan dit soort schendingen
van de mensenrechten. Eerder deze
maand heeft een andere mensenrech
tenorganisatie, het in New York geves
tigde Africa Watch, gezegd dat Somali
sche soldaten de afgelopen negentien
maanden tussen de 40.000 en 50.000 on
gewapende burgers hadden gedood.
SCREET VAN FRONT VOOR NATIONALE REDDING ROEMENIË:
ng M
sstam
nwezj (Vervolg van
basist de voorpagina)
CAREST Het de-
van het Front voor
samèjionale Redding over
lafceperking van betogin-
K werd via de televisie
"e|endgemaakt. De maat-
zijn genomen om
iGi Ai normaal verloop van
économische en sociale ac-
uitlteiten te garanderen
etenltevens om de orde en
.openbare veiligheid te
e|tozekeren". Openbare
ltwilJenkomsten mogen niet
Roefden gehouden in de
od. irt van spoorwegsta-
jj1 ete, luchthavens, zieken-
n en mihtaire objec-
roteri
(Ier bepaalde voorwaarden
een I protestbijeenkomsten wel
djestaan. Op dagen dat niet
gewerkt of na het werk
om a in overleg met de politie
te vj
de
ïristen-
tmocraten
alië lopen
aar oppositie
igeei
Linkse parlementa-
pis van de Italiaanse chris-
jov democratische partij „De-
?n nrazia Cristiana" hebben
;eer |ravond aangekondigd zich
Ivate sluiten bij de oppositie,
zitaande uit communisten en
lat calen. Dit zou het einde
iedei de parlementaire meer-
reenueid van de zogenaamde
intapartito", de coalitie van
letteten-democraten, socialis-
liberalen, republikeinen
nifsociaal-democraten inlui-
De linkse parlementa
s, vaak betiteld als „sluip
hanltters", hebben de afgelo
schl tien jaar regelmatig me
eerbppositie meegestemd.
linkse stroming zal niet al-
„Massagraf in scène gezet"
KEULEN De lijken in een massagraf in Timisoara, die
kort voor Kertsmis op de televisie werden getoond, waren
geen slachtoffers van de Securitate. Het waren de lichamen
van patiënten die in ziekenhuizen een natuurlijke dood wa
ren gestorven en in een armengraf waren begraven. Dit
hebben drie artsen uit Timisoara verklaard. De lijken waren
begraven in opdracht van het plaatselijke autopsie-instituut.
In de ook in Nederland gepubliceerde foto van een dode
moeder met haar dode ongeboren kind dat Securitate-agen-
ten uit haar buik zouden hebben gesneden, zou in feite een
overleden alcoholiste te zien zijn met een kind dat speciaal
voor de tv-beelden op het lijk van de vrouw gelegd zou zijn.
Als het verhaal van de artsen juist is, zal het nieuwe voe
ding geven aan de vermoedens dat de „spontane" volksop
stand voor een deel werd gemanipuleerd.
worden betoogd op de daar
voor bestemde plaatsen. Vol
gens een eerder decreet
moeten betogingen 48 uur van
te voren bij de autoriteiten
worden aangemeld. Overtre
ders van deze bepalingen ris
keren-gevangenisstraffen van
vijftien tot dertig dagen of
hoge boetes.
De drie protesterende partijen
riepen op tot de vorming van
een voorlopige regering met
vertegenwoordigers van alle
politieke stromingen die het
land tot de
verkiezingen van 20 mei zou
moeten besturen. Het Front
dat na de val van dictator
Ceausescu de macht in het
land overnam, had aanvanke
lijk verklaard dat het slechts
de overgang naar een demo
cratisch bewind zou begelei
den en zich daarna zou ontbin-
De Roemeense autoriteiten ga
ven wel toestemming voor een
demonstratie die de Boeren-
en de Liberale Partij zondag
willen houden tegen 'het ver
raad van het Front'. De partij
en zijn het ook niet eens met
het besluit van het Front een
zijdig de datum voor de ver
kiezingen op 20 mei te bepa
len. Volgens de liberale voor
man Radu Campeanu is 20 mei
veel te vroeg.
Volgens Ion Puiu, vice-voor-
zitter van de Nationale Boe
renpartij, zijn er twee alterna
tieven om het land tot de ver
kiezingen niet in een bestuur
lijke crisis te laten belanden.
Voorop staat dat de huidige in-
Een demonstrant probeert een tank tegen te houden, die zich wil opstellen bij het kantoor van het
Front voor Nationale Redding. Militairen legden een kordon rond het gebouw om de betogers te
gen te houden. De demonstratie eindigde zonder geweld.
FOTO: AP
terirn-regering moet opstap- borg staan voor vrije, eerlijke den van eerlijke verkiezingen,
pen. Een nieuwe interim-rege- verkiezingen. Een andere mo- Puiu zei dat in onderling over-
ring zou kunnen worden ge- gelijkheid is om een coalitiere- leg met de overige oppositie-
vormd door ter zake kundige gering te vormen met alle par- partijen zal worden besloten
lieden die voor een behoorlijk tijen die zich onvoorwaardelijk welke van de twee opties de
bestuur kunnen zorgen en willen verplichten tot het hou- beste is.
Bulgaars
parlement
maakt begin
met nieuwe
grondwet
SOFIA Het Bulgaarse par
lement is vandaag een debat
begonnen over de nieuwe ont-
werp-grondwet.
In het ontwerp wordt de
toch al theoretische lei
dende rol van de arbeiders
klasse afgeschaft, een socialis
tische markteconomie geïntro
duceerd en de klassieke schei
ding ingevoerd tussen wetge
vende, uitvoerende en rechter
lijke macht. De leidende rol
van de communistische partij
in de maatschappij werd al
eerder door het parlement uit
de grondwet geschrapt.
De voormalige staatsraad die
het land op papier als hoogste
instantie bestuurde, wordt ver
vangen door een president van
de republiek. De term 'socia
listisch internationalisme', de
officiële leidraad voor de bui
tenlandse politiek, en de term
'democratisch centralisme' die
garant stond voor de verstren
geling van staats- en partijap
paraat, zullen niet meer in de
nieuwe grondwet voorkomen.
Kinderen hoeven in het on
derwijs niet meer in commu
nistische geest opgeleid te wor
den op basis van het marxis-
me-leninisme.
De godsdienstvrijheid die for
meel wel bestond, wordt uitge
breid met de vrijheid een reli
gie ook te praktizeren. Nog
niet duidelijk is of het voort
aan is toegestaan religieuze po
litieke partijen op te richten,
wat tot nu toe krachtens de
grondwet verboden is.
lp het gebied van de econo
mie wordt onder meer het
monopolie van de staat op de
buitenlandse handel afge
schaft. evenals het artikel dat
stelt dat Bulgarije deel uit
maakt van het socialistische
economische systeem in de
wereld.
De nieuwe grondwetsbepalin
gen zouden al vóór de verkie
zingen van mei aanstaande in
werking treden.
alle parlementariërs aan
liktaten van de DC gaan
'gekken, maar ook alle
eitsi
en i
Wa;
rïj^jsen die nu in de top van
j gj partij werken. Onder de
flopers bevindt zich ook de
Premier' Ciriaco De
teverêeefs heeft ge
e£eerc' orc*e °P za^en *n ^et
van Italië te stellen,
banden tussen christen-
P°htici en de
Jganiseerde misdaad een
<rek êeheim zijn.
vbntstane crisis" in de DC is
bij érnstig dat premier Giulio
ik %eotti een bezoek aan
eel[ije heeft uitgesteld. Hij zou
Üaag de Spaanse premier
'I fPe Gonzalez ontmoeten.
'I E belangrijkste breekpunt
I de linkse christen-demo-
%n schijnt te zijn geweest
de regering de vertrou-
ens(kwestie stelde naar aanlei-
°e! van een wet over meer
jn momie voor de gemeenten.
rdoor konden er geen
e hijndementen worden inge-
derfa
"j-
al 0
DEN HAAG Drie mi
nisters van financiën
één overleed er en
vier economische bezuini
gingsprogramma's; het
heeft de economische cri
sis in Argentinië er het
laatste half jaar niet min
der ernstig door gemaakt.
Integendeel. Kortgeleden
sprak minister van econo
mische zaken Antonio Er-
man zelfs over „economi
sche terreur".
Dat gebeurde toen de waarde
van de austral, de Argentijnse
munt, opnieuw gigantisch kel
derde. Waar eerst een dollar
nog 1200 australes waard was,
werden dat er ruim 2000.
Sinds de inaugaratie, nu een
half jaar geleden, van presi
dent Carlos Saül Menem lijkt
aan de economische ineenstor
ting van dit Zuidamerikaanse
land, dat ooit tot de tien rijkste
ter wereld behoorde, nog altijd
geen einde te komen.
In zijn nieuwste strijdplan te
gen de hyperinflatie heeft de
nieuwe leider nu de geld-
schepping aan banden gelegd.
Maar het is zeer de vraag of
Menem zich aan deze zelfopge
legde strakke monetaire poli
tiek houdt. Tot nu toe is niet
veel van zijn bezuinigingsbe
leid terecht gekomen. De Pe
ronist, zo dapper in de race
wagen of het sportvliegtuig,
blijkt op het politieke speel
veld niet zo'n held te zijn. Van
de voorgenomen verkoop van
geldverslindende staatsbedrij
ven is nog niets terecht geko
men. Het nationale telefoonbe
drijf Entel, de radio- en telvi-
siestations en de luchtvaart
maatschappij Aerolinas Argen-
tinas bezorgen de staatskas
nog miljardenverliezen. Maar
Menem vreest de vakbonden
(de traditionele machtsbasis
van zijn partij) die de verkoop
van staatsbedrijven, „het na
tionale erfgoed", afwijst.
Kapitaalvlucht
Begin deze maand boog de
president opnieuw voor de
macht van de bonden. Hoewel
hij met veel bravour loon- en
prijscontroles had afgekon
digd, liet hij verhogingen toe
die volstrekt in strijd waren
met zijn eigen anti-inflatiepro
gramma. Ook het invoeren
van een degelijke inkomsten
en vermogensbelasting, waar
door rijke Argentijnen einde
lijk eens gaan meebetalen aan
Minister van defensie neemt ontslag
BUENOS AIRES De Argentijnse minister van defensie,
Italo Luder, heeft gisteren zijn ontslag genomen wegens een
hoog opgelopen conflict met de chef-staf van het leger, Isi-
dro Caceres. De druppel die de emmer deed overlopen, was
blijkbaar het feit dat president Carlos Menem de kant koos
van Caceres. Eerder had Luder zich gepasseerd gevoeld om
dat Caceres was uitgenodigd voor diners met ministers zon
der dat hij zelfs maar op de hoogte werd gesteld van de di
nerbesprekingen. Luder had Caceres, die als pleitbezorger
van vroeger „foute" militairen wordt gezien, een schriftelij
ke waarschuwing gestuurd dat bij herhaling ontslag zou vol
gen.
's lands economie, blijft achter- één van de oorzaken dat Ar-
wege. De gemakkelijke wijze gentinië inmiddels tot een echt
waarop de meer kapitaal- Derde-Wereldland is verval-
krachtige Argentijnen hun len. De kapitaalvlucht is in-
geld aan het nationale circuit middels opgelopen tot zo'n 100
en de staatskas onttrekken is miljard gulden en staat daar
mee gelijk aan de gehele bui
tenlandse schuld van het land.
Deze maand confisceerde mi
nister Erman alle spaartegoe
den voor de korte en middel
lange termijn. Spaarders bij de
Argentijnse banken kunnen
nu nog maar voor maximaal
700 dollar van hun totale te
goed in geld opnemen. De rest
wordt in de vorm van staatso
bligaties uitgekeerd. De maat
regel zal Argentijnen nog
meer aanmoedigen hun geld
zo snel mogelijk in dollars om
te zetten en op' buitenlandse
bankerekeningen te storten.
Gemoedsrust
Maar de gemoedsrust van de
Argentijnen wordt niet alleen
door hyper-inflatie en finan
ciële politiek van de regering
verstoord. Het halfslachtige
beleid van president Menem
heeft ook tot een nieuw pu
bliek optreden van militaire
bevelvoerders geleid. Onder
meer van generaals die mede
verantwoordelijk zijn voor een
zevenjarige bloedige dictatuur
en het land de vernieling in
hebben geholpen.
De amnestie van vorige
maand deed het zelfvertrou
wen binnen de strijdkrachten
al aanzienlijk toenemen. Begin
deze maand liet generaal Isi-
dro Céceres in een publieke
rede al een waarschuwing ho
ren. „Het leger is bezorgd over
de economische situatie in het
land", zei hij. Daarmee werd
voor het eerst door militaire
autoriteiten publiekelijk weer
over niet-militaire zaken ge
sproken. Het falen van Menem
brengt dus niet alleen de Ar
gentijnse economie in gevaar.
FRANS BOTHOF
Staking Kashmir
Uit protest tegen
het ingrijpen van
het Indiase leger in
de deelstaat Jam-
mu-Kashmir heb
ben gisteren hon
derden moslim
agenten het werk
neergelegd. Onder
het roepen van leu
zen als „Weg met
het Indiase leger"
trokken de politie
agenten door de
straten van Srina-
gar. Sinds het ge
weld in Kashmir
waar moslims
strijden voor onaf
hankelijkheid of
aansluiting bij het
islamitische Pakis
tan zaterdag
oplaaide, zijn er al
zeker zestig doden
gevallen.
FOTO: AP
DE VALLEI DER VERGETEN WERELD
h Wanneer de dag aanbreekt dobbert de door het vlieg-
nouyjtgeworpen reddingboot op een zware zee, maar aan boord
'oetnden zich de drie geredden van de ballon. Een motortorpe-
JeDot van de Amerikaanse marine heeft nog heel wat moeite
te vinden, maar na enkele uren worden hun signalen toch
smerkt. Tegen de avond bereiken zij de wal, waar Marga en
en majoor Ross hen hartelijk welkom heten. Een week later,
peer Rob en dr. Martin wat zijn opgeknapt, vraagt majoor
Ross aan Rob: „En wat wou je eigenlijk doen met die kleine kris
tallen, die je zo zorgvuldig hebt bewaard?" „O", zei Rob, „die
moet ik eens nauwkeurig laten onderzoeken. Binnenkort vertrek
ik zelf met de „Vrijheid II" naar Europa." „Nieuwe plannen?"
vraagt majoor Ross lachend. „Misschien...." is het antwoord.
einde deel I
Rode Khmer dwingt
vluchtelingen
kamp te verlaten
BANGKOK Guerrillastrij
ders van de Rode Khmer heb
ben vrijwel alle Cambodjaanse
vluchtelingen, die zich in een
door de Verenigde Naties ge
leid kamp bevonden, gedwon
gen dit kamp te verlaten en
zich te verplaatsen naar het
gevaarlijke Thais-Cambod-
jaanse grensgebied. Volgens
een VN-functionaris kunnen
hulpverleners niets meer doen
voor vluchtelingen die nu
naar het grensgebied zijn ver
trokken. Onder hen zijn veel
zwangere vrouwen, kinderen,
zieken, en bejaarden. Sommige
vluchtelingen wisten aan het
wakend oog van de Rode
Khmer te ontkomen en zijn op
eigen gelegenheid naar een
nieuw vluchtelingenkamp van
de VN, Site K geheten, getrok-
(vervolg van de voorpagina)
MOSKOU In de loop
van de afgelopen dagen
zijn volgens TASS meer
dan 16.000 familieleden
van Sovjetmilitairen uit
Bakoe geëvacueerd. De
evacuatie houdt verband
met de aanhoudende aan
vallen op etnische Russen
en militairen in de stad.
In Bakoe wonen ongeveer
100.000 Russen. Volgens de
vakbondskrant Troed is een
aantal huizen van Russen aan
gevallen en weigeren de Azer-
bajdzjanen hen brood te ver
kopen. Volgens de partijkrant
Izvestia begint de situatie in
Bakoe steeds meer op een
„partizanenoorlog" te lijken.
Sovjet-militairen zijn opgetre
den tegen informele organisa
ties in Bakoe en hebben
drieenveertig mensen aange
houden. De autoriteiten zeg
gen dat deze niet formeel toe
gestane organisaties verant
woordelijk zijn voor anti-Ar
meense rellen en gevechten
tussen gewapende groepen Ar
meniërs en Azerbajdzjanen.
Volgens TASS is met name
het Nationale Defensiecomité',
een militante vleugel van het
Azerbajdzjaanse Volksfront
verantwoordelijk voor zulke
acties. De commissie is om die
reden verboden. Het Volks
front zelf zou volgens het
Azerbajdzjaanse nieuwsagent
schap Azerinform ongemoeid
zijn gelaten. De leiders van het
comité en van het Volkfront
zouden inmiddels zijn onder
gedoken. TASS meldde dat de
monstraties en stakingen, or
deverstoringen en versprei
ding van valse geruchten ver
boden zijn, op straffe van der
tig dagen'cel
Wapendepots
In verscheidene delen van Ar
menië en Azerbajdzjan hebben
opstandelingen in de afgelopen
twee dagen wapendepots
opengebroken en zijn meer
dan 5.000 geweren meegeno
men, zo verklaarde Gennadi
Gerasimov, de woordvoerder
van het ministerie van buiten
landse zaken.
Het Letse volksfront heeft be
kend gemaakt uitnodigingen
te hebben gestuurd naar de
volksfronten van Armenie en
Azerbajdzjan voor het houden
van vredesbesprekingen in
Letland. De Azerbajdzjanen
hebben inmiddels toegezegd
en woordvoerders van ae Ar
meniërs verklaarden verheugd
te zijn over het initiatief en
zeiden waarschijnlijk aan de
besprekingen deel te zullen
nemen. De gesprekken zouden
maandag moeten beginnen. De
vredesbesprekingen tussen de
twee republieken in het grens
stadje Jerkasj zijn gisteren
vastgelopen, meldde TASS. De
partijen zijn echter van plan
elders in het gebied verder te
praten.
In de Turkse hoofdstad Ana-
kara en in Istanboel hebben
duizenden mensen geprotes
teerd tegen het optreden van
het Sovjetleger in Bakoe. On
geveer twee miljoen Turken
zijn van Azerbajdzjaanse origi
ne.
Gorbatsjov
Het persbureau Izvestija waar
schuwde dat de onrust tegen
standers van het hervormings
beleid van Sovjetleider Gor
batsjov in de kaart speelt. Ge
rasimov ontkende echter met
klem dat de groeiende proble
men in de grensrepublieken
Gorbatsjovs positie bedreigen.
VS-president George Bush
verklaarde op een persconfe
rentie in het Witte Huis te ho
pen dat de Sovjetleider de cri
sis zal overleven en er sterker
uit tevoorschijn zal komen,
maar er niet zeker van te kun
nen zijn en met geen mogelijk
heid te kunnen voorspellen
hoe de situatie zich zal ontwik
kelen.
De voormalige Chinese partij
leider Deng Xiaoping heeft de
val voorspeld van Sovjet-pre
sident Michail Gorbatsjov en
de terugkeer naar de macht
van de conservatieven. Dat
deed hij volgens een Hong-
kongs dagblad vorige week in
een toespraak voor oudgedien
den binnen de Chinese com
munistische partij.
Deng zou hebben gezegd dat
de etnische onrust en het ont
staan van afscheidingsbewe
gingen in de Sovjetunie het
gevolg waren van de hervor
mingspolitiek van Gorbatsjov.
Deng vervult geen officiële
functies meer binnen de com
munistische partij, maar heeft
naar wordt aangenomen nog
altijd de macht in handen.
