Eurometaal ontslaat 115 man
Ondernemers geloven
heilig in 'Vers 5'
Beurs van Amsterdam
)NOMIE
CeidócSomont
DINSDAG 23 JANUARI 1990 PAGINA 7
start LDC-fonds
ÈRDAM „Voor beleggers die
kreid zijn eens een gokje te wagen,
ijten dat bijvoorbeeld jonge mensen
]iel leuk vinden om op deze manier
zo kenschetst drs. J.M. de
n de raad van bestuur van de
(jank, de groep beleggers van wie
pral veel belangstelling verwacht
(en nieuwe beleggingsfonds, LDC-
Avestment Fund, dat gisteren van
gaan. De ABN Bank is de eer-
jjerlandse bank die een fonds in
sert dat zijn vermogen voor een
tijk deel gaat belegggen in schuld-
ttvan LDC-landen (ontwikkelings-
voornamelijk in Midden- en
merika. Voor de beleggers in dit
I fonds verwacht de bank een ef-
rendement van elf tot dertien
ITALIANEN KRIJGEN
NAM-ORDER
ASSEN De levering van een 110 km lange
pijpleiding, die is bestemd voor het zogenaamde
NÓGAT-project in de Noordzee, is door de
NAM en twee samenwerkende maatschappijen
gegund aan het Italiaanse bedrijf ILVA in Ta-
ranto. Met de order is een bedrag van honderd
miljoen gulden gemoeid, zo maakte NAM-direc-
teur N. van Dijk gisteren bekend in Assen.
De Nederlandse Aardolie Maatschappij heeft in
1989 54,1 miljard kubieke meter aardgas gepro
duceerd. Dat is iets meer dan in 1988 toen het
om 53,7 miljard kubieke meter ging. De olie-
produktie bedroeg 1,1 miljoen kubieke meter
tegen 1,5 in 1988. Van Dijk verwacht dat de
gasproduktie het komende jaar op hetzelfde ni
veau zal blijven terwijl de olieproduktie nog
verder zal dalen. Hij verwacht dat de oliepro
duktie na 1991 weer wat omhoog zal gaan.
Auto's van gevluchte Oostduitsers geveild
BUDAPEST In Hongarije zijn gisteren auto's geveild die daar
in de zomer waren achtergelaten door DDR-burgers die naar
Oostenrijk vluchtten. Het geld uit de verkoop wordt op een spe
ciale rekening gezet. De bezitters van de auto's kunnen binnen
een jaar een beroep doen op de verkoopprijs verminderd met
onkosten.
Het Westduitse autoconcern Volkswagen gaat vijf miljard mark
investeren in de modernisering van de auto-industrie in de
DDR. In de eerste produktiefase worden er 250.000 auto's per
jaar gemaakt. Dat is meer dan de huidige produktie aan Tra-
'bants en Wartburgs.
Nixdorf schrapt 4880 banen
PADERBORN Het Westduitse computerconcern Nixdorf wil
voor 1 juli 4880 banen schrappen. Daarmee moet een half mil
jard mark per jaar worden bespaard zodat Nixdorf opnieuw
winst kan gaan maken. Topman Horst Nasko heeft de raad van
bestuur tevens bericht over het meerderheidsbelang dat Sie
mens in Nixdorf neemt. Dank zij deze deelneming kan Nixdorf
voortbestaan als grootste dataverwerkingsbedrijf van Europa, al
dus Nasko.
Tilburgse milkshakes
in McDonald's Moskou
TILBURG Als McDonald's eind
deze maand in Moskou het grootste
hamburgerrestaurant ter wereld
opent, heeft Nederland een stevige
vinger in de pap, of beter: in de
milkshakes gehad. Alle melk voor de
Russische shakes is afkomstig van
een melkfabriek die speciaal voor de
hamburgerfabrikant is ontworpen
door het zuiveladviesbureau DCH in
Tilburg. De nieuw te openen ham
burgerzaak (dagcapaciteit 15.000 be
zoekers) is volgens woordvoerder
Janssen de eerste van in totaal twin
tig McDonald's die in de Russische
hoofdstad op stapel staan. Voor de
bevoorrading ervan is in Moskou een
speciale fabriek „Foodtown" ge
bouwd.
na houdt één
trie mensen
k er
JRDAM De Hema is
Je\ond een grootscheepse
r(> reclamecampagne
Daarin voegt het
b/s volgens eigen zeg-
haar 'echt waar voor
een, extra dimensie toe.
de normaalste zaak
wereld' luidt de nieuwe
in STER-reclame en
'ties.
sP%chap is dat wat in het
n sortiment geldt, ook
andere opgaat. De wa-
:eten wordt wekelijks
miljoen mensen be-
_>e 12.000 artikelen die
aP ygen merk worden ver
nemen een concurre-
jsitie in tussen andere
O0\merkenDit wordt be-
e ndoor grote aandelen in
*0fökelgroepen. Zo draagt
de drie vrouwen een
'ha, slaapt één op de
'n jideren in een pyjama
'ema en laat één op de
isen zich wekken door
ia-wekker. Van elke
Jen die men in Neder-
Pe.\i gebak uitgeeft, gaat
™|/ve gulden naar de
rak na
begin
\ng, omlaag
-ap, RDAM De Amster-
,un effectenbeurs is de
ze week ongeanimeerd
Z en Het Damrak kwam
kt der dan een omzet van
e fjoen, waarvan 537
els n aandelen. De stem-
3Zeplex wipte even om-
el) ar 114, wat een winst
bel le van 0,4 punt, maar
egon de markt eigen-
t weer weg te zakken,
sloot op 113,2.
algemeen bleven de
schuivingen tamelijk
Bij de grote aandelen-
eeltoonde DAF zich rela-
jvast met een vooruit-
90 cent op ƒ37. De
onals lagen er aan het
de dag verdeeld bij.
^ggltste verlies bleek weg
gen'001" Hoogovens, die
gzakte naar 75.
lanciële sector moest
10 cent inleveren
Heineken werd
'^ledkoper op ƒ119,80,
op ƒ40,30 en Btlhr-
tterode ƒ1,30 op
^jfogal flauw was Bors-
,-y met een achteruit-
1 3,80 op ƒ69. DSM
ed bij met een winst
op ƒ116,60. Nijver-
Cate won 2,30 op
Altl
oc/i';
'élk
istond er naar HCA,
,otte eindigde op 49,
e"bften het s^ot van VI"ij"
crainess was een gulden
3 131 weer niet te
wijl Macintosh 1,70
verd op 42,90. Norit
n'%'r eens ƒ16 omhoog
48. Van Berkel won
eitje op 6,15.
te daler op de paral-
ele bleek LCI met een
ïebl 'anS van Z3',40 °P
et splinternieuwe be-
c>nds Nedufo, waar-
a S introduktie al geen
i"deis' noteerde ƒ3 lager
Zwak waren verder
:r Papier en Wewe-
w i
IRKTEN
r te>— Veiling Westland-West,
ops. Alfalfa 44-45. Andijvie
n pJleekselderij 54-58. Bos-
gety&5- Komkommers 167-
iaarSmmers krom 365- Krulsla
l Jeterselie 51. Radijs 50-
fzakjes 73-106. Radijs wit-
ichtii Selderij 39-74. Sla 64-
5), 'feie 560. Tomaten 1190-
sin{ LEIDEN - Slachtrunderen
jlacht gewicht zonder nier
'y Inklusief BTW (volgens
in afvoer slachtrunderen 819
[TJOlvan 119 mannelijk. Man-
i diêr 9.50-10,75, extra kw.
jylerste kw. 7,85-8,60. Han-
n fin prijzen gelijk. Manne
ke* 117,15-7,85, mann. 3e kw.
prHandel redelijk en prijzen
et «welijk super 9,90-12,50,
r.n;«tra kw. 8,20-9,90, vrou-
j h. 6,75-8,20. Handel goed
■en Mets hoger. Vrouwelijk 2e
orogt0, vrouwelijk 3e kw. 5,35-
Ikwaliteit 5,00-6,00. Han-
)ed if Prijzen gelijk.
7 )en en lammert
.wicht inklusief E
-O i%s Prijzen: Rammen tot
i Dto,00, rammen 22-25 kg.
spe^8ammen boven 25 kg.
~t /fl|Handel redelijk en prijzen
Jexa,en en lammeren per stuk
IS fUV/: rammen tot 22 kg 190-
3/2 Wen 22-25 kg. 200-220,
ScAfen 25 kg. 210-230.
taal 896 stuks.
WAPENHANDEL NIET MEER OP SCHERP
DEN HAAG Het# IJze
ren Gordijn is nog 'maar
net open geschoven of
voor 115 medewerkers
van de munitiefabriek
Eurometaal uit Zaandam
valt het doek. De directie
van de munitiefabriek
vraagt morgen bij het ar
beidsbureau collectief
ontslag aan, omdat de ver
koop van kogels en grana
ten stagneert. Met 600
werknemers denkt de lei
ding de komende jaren
aan de vraag naar het wa
pentuig te kunnen vol
doen.
Tegelijkertijd heeft de Neder
landse staat aangekondigd
haar meerderheidsbelang van
70 procent in Eurometaal om
te zetten in een belang van 33
procent. Het grootste deel van
de aandelen gaat naar het
Zwitserse concern Oerlikon
dat een gelijk aandeel als de
staat krijgt. De andere eige
naar is het Westduitse bedrijf
Dynamit NQbel. Hoeveel geld
er in de schatkist vloeit door
de verkoop, wil niemand zeg
gen. Volgens een ambtenaar
van het ministerie van finan
ciën wordt nog onderhandeld
over de waardering van de
aandelen. „Maar het gaat om
heel andere bedragen dan bij
de Postbank en DSM". De
jaarlijkse omzet van de muni
tiefabriek beloopt ongeveer
200 miljoen gulden.
Voorzitter Wiebenga van de
ondernemingsraad is niet echt
overvallen door de aankondi
ging van het gedwongen ont
slag van een aantal collega's:
„Het was al langere tijd duide
lijk dat het zo niet langer kon.
Maar of er nu zoveel mensen
opeens de straat op moeten,
gaan we de komende dagen
onderzoeken. We zullen alle
mogelijkheden aanpakken om
de gedwongen ontslagen te
voorkomen".
De bonden en de onderne
mingsraad willen allereerst
Ook de drukte bij het samenstellen van .50 patronen neemt af.
van de directie precies weten
wat de inbreng van de Zwit
serse machinefabriek (met en
kele defensiedivisies) Oerlikon
•inhoudt. Zij wijzen erop dat de
wens tot een derde aandeel
houder altijd gekoppeld is ge
weest aan de noodzaak van
een directe inbreng van nieu
we technologie of markten. Op
basis van de verstrekte infor
matie is het echter onduidelijk
wat het Zwitserse bedrijf mee
brengt. Wel maakte algemeen-
directeur Haasnoot gisteren
bekend dat de Zwitsers een
deel van hun munitieproduk-
tie overbrengen naar Zaan
dam. „Zonder die toezegging
zouden we 145 werknemers
moeten ontslaan", aldus Haas
noot in een toelichting op de
plannen van de directie.
Rampjaar
Eurometaal, waarvan de land
macht de grootste afnemer is,
is bijna driehonderd jaar een
staatsbedrijf geweest. Een jaar
na het rampjaar 1672 werd het
bedrijf opgericht door de Ge
committeerde Raden van Hol
land en West-Friesland die
een eigen wapenconstructie
plaats wilden. In 1972 werd de
onderneming gesplitst in een
metaalbewerkingsbedrijf en in
FOTO: PR
Eurometaal NV. In het laatste
bedrijf verwierf het Westduit
se bedrijf Dynamit Nobel, dat
ook voor de helft eigenaar is
van de kruitfabriek Muiden
Chemie, dertig procent van de
aandelen.
Direct na de hernieuwde start
kon de munitiefabriek in snel
tempo groeien. Het aantal
werknemers steeg explosief
van 500 naar 1300 in 1980.
Maar aan het begin van de ja
ren tachtig kwam de klad in
de verkoop van munitie. Niet
alleen de veranderende poli
tieke verhoudingen binnen
Europa zijn daar debet aan,
ook het invoeren van schiet-si-
mulatoren heeft de vraag naar
oefenkogels doen afnemen.
Bovendien merkte het bedrijf
dat de Westduitse en Neder
landse ministeries van defen
sie een groot deel van hun
budgetten spendeerden aan
prestige-objecten voor onder
meer de marine en dat er der
halve weinig geld overbleef
voor de aankoop van munitie.
In 1983 werd de eerste reorga
nisatie doorgevoerd en werd
de personeelssterkte gedwon
gen teruggebracht naar 900.
Vizier
Ondanks grote investeringen
in nieuwe technologiën moest
de bedrijfsleiding de afgelopen
jaren toezien hoe de belang
stelling voor hun kogels en
granaten verder afnam. Twee
jaar geleden werd daarom al
een personeelsstop afgekon
digd en werd de principiële
keuze gemaakt het vizier ook
te richten op de vervaardiging
van civiele produkten. Inmid
dels is een voorzichtig begin
gemaakt met de ontwikkeling
van meetinstrumenten en ge
reedschappen, maar is het nog
te vroeg om de kansen van de
civiele tak in te schatten.
De munitiefabriek kwam in
november 1988 in het nieuws
toen de Economische Controle
Dienst een deel van de admi
nistratie van het bedrijf in be
slag nam. Eurometaal zou via
een Oostenrijkse maatschappij
munitie aan Iran hebben gele
verd zonder een exportver
gunning van het ministerie
van economische zaken. Het
openbaar ministerie hoopt
eind volgende maand het on
derzoek af te sluiten, waarna
bekeken zal worden of tegen
het bedrijf nog gerechtelijke
stappen ondernomen zullen
worden. Vorig jaar raakte Eu
rometaal in grote financiële
probjemen toen de ontwikke
ling van een nieuwe artillerie
granaat niet naar wens ver
liep. De huisbankier overbrug
de die periode met een krediet
van 220 miljoen gulden.
LUCAS BOLSIUS
WATERINGSE WINKELFORMULE BESTE IN EUROPA?
WATERINGEN PARIJS
'Vers 5'. je moet er
maar opkomen. De vijf
ondernemers die sinds een
half jaar in Wateringen
onder één dak zijn gaan
samenwerken, geloven
heilig in hun unieke win
kelformule. De positieve
reacties van zowel perso
neel als klanten hebben al
geresulteerd in een ver
hoogde omzet en vandaag
kan daaraan ook Europese
erkenning worden toege
voegd.
De Nederlandse vakpers no
mineerde deze luxe versmarkt
onlangs als enige Nederlandse
inzending op dit gebied om
vandaag in Parijs mee te din
gen naar de titel 'Master of
Merchandising', beste winkel
van Europa.
Initiatiefnemer van Vers 5
was Ad van Essen, eigenaar
van VOF Keurslagerij Leo
Warmenhoven. Hij zag in de
nieuwbouw van winkelcen
trum Vliethof (Van Mierlo/
ABP) in Wateringen mogelijk
heden om zijn zaak daarheen
te verhuizen en zo tegelijker
tijd te voorkomen dat zich
daar een vleselijke concurrent
zou vestigen. Maar hij dacht
verder; om ook weer terrein te
heroveren op de supermarkten
was een kwalitatief sterk col
lectief nodig. En dus benader
de hij excellente zaken die sa
men de verse produkten in
huis hebben die het winkelen
de publiek dagelijks nodig
heeft. En als vereniging huur
de het vijftal van centrumeige
naar ABP vijf naast elkaar ge
legen winkels, maar liet daar
alle op de nieuwbouwtekening
bestaande tussenwanden weg.
En zo ontstond op het plein
achter het stadhuis, precies te
genover supermarktgigant Jac. brood dank zij eigen ovens i
Hermans, een prachtige zaak de zaak. Kan het nog verser?
met een oppervlakte van 500
vierkante meter met een front
en een vloer die doorlopen,
waardoor alles één geheel
lijkt. Zowel buiten op de gevel
als binnen boven alle toonban
ken staat duidelijk met welke
speciaalzaak de klant te ma
ken heeft. Zo treft men er aan:
W. Batist Groente-, Fruit- en
Rauwkostspeciaalzaak, J. Ba
tist Bloemen 'Fleur '89', Vers^
Bakkerij Roodenrijs, De Ster-
Kaasshop (en Noten) en VOF
Keurslagerij Leo Warmenho
ven. Roodenrijs bakt in het
zicht van de klant 55 soorten
Aan het idee van de ver
smarkt, de structuur en de uit
werking is professioneel ge
werkt. Bestuurlijk lieten de
ondernemers zich tot aan de
opening in juli bijstaan door de
plaatselijke assurantiekantoor
houder Cees van der Huijsen.
Jos de Vries Projektmanage-
ment uit Maarssen mocht een
winkelformule ontwikkelen
die vooral qua interieur (rood
koperen plafond, speciale ver
lichting en spiegels) en uitstra
ling de consument zou aan
spreken. Mede dank zij Luiten
Interieur is dat gelukt.
De voorgevel van Vers 5 in Wateringen verraadt de aanwezigheid
van vijf verschillende versspecialisten.
Geen wanklank
Keurslager Ad van Essen ver
telde daags voor de verkiezing
in Parijs: „De samenwerking
tussen de ondernemers is uit
stekend. We vergaderen elke
veertien dagen met elkaar en
daarbij moet de eerste wan
klank nog vallen". Vers 5 kent
een verenigingsvorm. Elk lid
heeft evenveel inspraak en er
staan sancties op wanneer een
zaak niet voldoet aan de zelf
gestelde kwaliteitseisen. Als
een ondernemer opstapt,
moeten vier leden kunnen in
stemmen met de nieuwe on
dernemer. Iedere ondernemer
betaalt huur naar oppervlakte
en deelt naar gebruik in de
energiekosten. Samenwerking
op velerlei gebied leidt tot
praktische en financiële voor
delen. Maar hoewel de onge
veer 20 personeelsleden in
Vers 5 wel de kleine kantine
delen en goed met elkaar kun
nen opschieten, mogen zij niet
achter eikaars toonbanken
plaatsnemen als de drukte
daar om vraagt. Dat gegeven
plus de eigen treknummertjes
in vijf verschillende kleuren
geeft aan dat er zelfs onder
één dak toch sprake is geble
ven van zelfstandigheid der
specialisten. En dat biedt vol
gens de ondernemers de beste
garantie op hoge kwaliteit. Het
jonge voorbeeld van Vers 5,
dat duidelijk afwijkt van losse
zaken in een overdekt winkel1
centrumpje, heeft al navolging
gekregen in Friesland (Leeu
warden) en Zeeland. De inte
resse uit het buitenland zal na-
de Master-verkiezing van van
daag alleen nog maar kunnen
toenemen.
HERMAN JANSEN
Slotkoers maandag
vk sk
aalberts 63 30 62.50
acf hold c 38.60 39.20
ahrend gr c 247.00 246.00
auto ind pr
bam groep
batenb.beh.
beers
begemann
belindo c
berkel
blyd will
boer druk 310.00 307.00
67.30 67.50
bos kalis c
braai beh 45.40 45.80
bredero 27.00 0NG
breder c 26.00 0NG
breevast c 18.70 19.00
burg heybr 3420.00 3420.00
calvè 1015.00 1015.00
calvè c 1015.00 1015.00
calve pr 865.00 865.00
chamotte
claimindo c
content beh
cred lyonn
cred ly d90
cvggbc
enraf-non c 68.00
eriks holde 112.80
flexovit c 94.90
furness c 130.006
gamma hold 82.00
gamma h 5 pr 5.90
getronics 29.40
göhoW0
hagemeyer
363.00 365.00
131.00 134.50
130.00 129.00
211.00 211.00
106.00 106.50
102.00 102.00
13.50 13.60
13.60 13.60
hbg 192.00 193.00
vd hoop 9.10 9.10
hunter d pr 4.90 5.00
ica hold c 19.80 19.80
ihc caland 36.50 36.80
indust.mij 217.50 217.50
inlotheek c 26.50 27.00
ing bb kond 575.00 575.00
kas-ass c 48.50 48.70
kiene 1400.00 1400.00
kbb 76.00 76.00
kbb c.pr. c 73.50 72.70
koppelpoort 285.00 290.00
krasnapols. 199.00 199.00
landr&gl c 61.50 61.50
maas beh c 104.50 104.50
macintosh 41.20 42.90
maxwell 665.00 670.00
medicoph. c 66.70 66.70
medic c d90 65.50
melia int. 5.50 5.50
mend gans 3500 00H 3500.001
mhv a'dam 19.00 19.00
moeara 1180.00 1180 00
moeara opr 153000.S 154000.
moeara c op 15500.0 15300.0
moeara wb 16400.0 16300.0
vd moolen 28.50 28.50
mulder bosk 70.00L
multihouse 8.30 8.20
mijnbouw c 416.50 416.00
orco bank c 66.00 66.00
otra 185.50 185.50
palthe 75.00 75.00
Pirelli tyr 34.50 34.60
polygram 30.50 30.80
polynorm c 99.20 99.20
porc fles 188.00 188.00
ravast 46.00 46.00
reesink c 75.00 74.80
staal bank c
stad roti c
telegraaf c
text twenthe
tulip comp
tw kabeth c
ubbink
unilever
unil 7 pr.
unil 7 c pr
unil.6 pr
vnu97 pr
v.trans.hyp.
152.00 152.00
1100.00S 110000
111.50 111.50
west-inv wb 70.001 70.00L
1,99 ital.lire
1,59 jap.yen
5,52 joeg.dinar
1,69 noorse kroon
30,10 oost.schill.
114,15 portescudo
3,29 spaanse pes.
49,00 turkse pond
34,25 zweedse kr.
1,25 zwits.fr.
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 25230 - 25730 25180 - 25680 onbewerkt 290 - 360 285 - 355
10 27280 bewerkt 400 400
Voorzichtig stapje FNV in kleinmetaal
DEN HAAG De Industriebond FNV heeft een voorzichtige
stap gedaan in de richting van een compromis met de werkge
vers in de kleinmetaal. De bond is. bereid genoegen te nemen
met een iets geringere loonsverhoging dan de 4% die tot nog toe
werd geëist. Maar dan moeten de werkgevers ook over de brug
komen.
De cao-onderhandelingen werden vorige week afgebroken. Tus
sen de bonden en de werkgevers heerste onenigheid over de lo
nen, de vervroegde uittreding (VUT) en het scheppen van
werkgelegenheid. Sindsdien is er geen contact meer geweest tus
sen beide partijen.
De Industriebond FNV wil ten minste de loonsverhoging heb
ben die in de grootmetaal is bereikt (3,75% in vijftien maanden).
De werkgevers, die tot nu toe niet zijn afgeweken van hun loon-
bod van 2,75%, plegen-vanavond onderling overleg.
Martinair neemt fors belang in Travel Trend
DELFT De luchtvaartmaatschappij Martinair Holland neemt
36 procent van de aandelen in de reisorganisatie Travel Trend
in Delft over. Travel Trend is gespecialiseerd in vakantiereizen
naar Noord-Amerika, waar ook Martinair actief is. De kleinste
aandeelhouder en oprichter is Weerzien Overzee, voortgekomen
uit het vervoer van migranten naar Canada en de Verenigde
Staten. Weerzien Overzee behoudt een minderheidsbelang van
28 procent. De overige 36 procent gaat waarschijnlijk naar Hol
land International.
