iurgers vooral slachtoffer
an strijd van minderheden
De hoeksteen van het gezin?
Ritzen: doctoraalstudies
moeten vier jaar blijven
Aan 'Oort-operatie' zal voor geen cent worden verspijkerd
Ueidóc Sotuaut
UTRECHT BETREURT
TE JOLIGE BRIEF
Duizenden banen weg bij banken
VANDAAGi
IN HET
Maij-Weggen: scherper controle snelheid
dNENLAND
DINSDAG 23 JANUARI 1990 PAGINA 3
ting aantal toeristische
[jnachtingen
4jAAG Het aantal toeristische
ichtingen is in de zomer van
aar (april tot oktober) met ne-
•ocent gestegen in vergelijking
lrsö88 tot bijna 39 miljoen. Neder-
>n<L namen van dit aantal 28,2
;elh overnachtingen (plus zeven
igjl) voor hun rekening, buiten-
n (k 10,5 miljoen (plus twaalf). Dit
eijiit cijfers van het Centraal Bu-
jor de Statistiek.
;ls en pensions steeg het aantal
ichtingen met acht procent tot
oen. Verreweg de meeste over
igen betroffen die op kampeer-
!t ,ien, pensions en vakantiehuis-
t j|5 miljoen, een stijging van ne-
:ent.
UTRECHT De openbare scholen in Utrecht
hebben van het gemeentebestuur een brief ont
vangen, waarin de inhoud van een vorige brief
wordt betreurd. B en W hadden de scholen vorige
maand een schrijven doen toekomen naar aanlei
ding van het rookverbod in openbare gebouwen
en daarmee nogal wat ophef veroorzaakt. In de
brief stond letterlijk dat niet-rokers niet moesten
schromen overtredingen te melden aan de direc
teur en daarbij vooral ook naam, plaats en tijd te
noemen. „Bij deze melding kan tevens de corpus-
delicti (as, peuk, aansteker, sigaret, sigaar of pijp)
worden gevoegd", aldus het gemeentebestuur.
Deze jolige passage wordt in de nieuwe brief, die
de scholen deze week hebben ontvangen, terugge
nomen. Het gemeentebestuur laat de scholen nu
weten dat op overtreding van het rookverbod
geen officiële sancties zijn gesteld.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Naast de NMB-Post-
bank zijn ook andere banken bezig
met reorganisaties door middel van
automatisering. In totaal staan daar
door tien- tot twintigduizend banen
op de tocht, denkt de Dienstenbond-
FNV Nu nog werken er ruim hon
derdduizend mensen in het bankwe
zen. Over tien jaar zullen dat er wel
licht niet meer dan tachtigduizend
zijn.
Nu heeft de vakbeweging al jaren
lang voorspeld dat er banen in het
bankwezen zouden verdwijnen. In
werkelijkheid zijn er alleen maar ba
nen bij gekomen. Noten: „Dat komt
doordat de-banken ook andersoortige
activiteiten zijn gaan ontplooien. Ze
zijn ook reizen gaan verkopen en
hebben autoleasebedrijven opge
kocht. Als we daarmee rekening hou
den en ook met het aantal deeltijd
functies, dan zien we dat de totale
hoeveelheid werk bij de banken nu
al is afgenomen. Dat proces zal zich
versneld gaan doorzetten", verwacht
FN V-bestuurder Noten.
Directeur-generaal J. Kalff van de
ABN erkende dat zijn bedrijf over
weegt een aantal onbemande kanto
ren te openen. In Amsterdam Zuid-
Oost is al zo'n filiaal, waar de klanten
alleen nog door apparaten geholpen
worden. Ze moeten dus zichzelf be
dienen. „Het is afhankelijk van de
reacties of we nog meer van dit soort
self-servicekantoren zullen openen.
De mensen moeten eraan wennen
dat ze via toetsenborden kunnen
communiceren met apparaten", aldus
Kalff.
Volgens hem staat het overigens niet
vast dat de automatisering banen zal
kosten. „De afgelopen tien jaar is er
ook veel geautomatiseerd. Toch is het
aantal banen behoorlijk gestegen. Dat
komt doordat de banken steeds meer
klanten en dus steeds meer werk
hebben gekregen". Kalff wees er
voorts op dat de kwaliteit van het
werk in het bankwezen toeneemt.
„Veel eenvoudige handelingen wor
den nu overgenomen door de compu
ter. Daardoor kunnen de mensen
kwalitatief hoogstaander werk gaan
verrichten".
Kamerlid wil aanpak
van 'house party's'
DEN HAAG Het kamerlid G. Koffeman (CDA)
maakt zich zorgen over het gebruik van de nieuwe
harddrug Ecstacy (XTC) op zogeheten house par
ty's', feesten met opzwepende muziek. In schrifte
lijke vragen aan minister Hirsch Ballin (justitie)
pleit Koffeman voor een doeltreffende aanpak van
politie en justitie om het drugsgebruik op deze
feesten te bestrijden. Koffeman wil speciaal van de
minister weten hoe voorkomen kan worden dat
XTC (een chemisch preparaat dat het gevoelsleven
en communicatievermogen versterkt) wordt ver
handeld en gebruikt op een met affiches in de
Randstad aangekondigde house party op zaterdag
aanstaande. Onder meer bij VVV's zijn daarvoor
kaarten verkrijgbaar, zonder duidelijke vermel
ding van het karakter van het feest dat op een ge
heime plaats wordt gehouden.
jORZITTER INTERNATIONAAL COMITÉ RODE KRUIS:
lEUWi
dt EN Niet langer
vein 'traditionele' oor-
i rritussen twee of meer
?n<m de grootste bedrei-
1 rfvoor de veiligheid
r h(burgers. Het zijn
>ndj, zo bewijst Azer-
kkin, burgeroorlogen
r gjerne botsingen die
a dfs in nood brengen,
de 6 daarom van het.
te belang dat rege
ls gebruik maken
DIJe kalmerende in-
an(*die tijdens dergelij-
e^flicten uit kan gaan
it Rode Kruis.
pri
Cornelio Summaruga met prinses Margriet in het Leidse Academiegebouw, foto: wim van noort
'ft de voorzitter van het
Itionale Comité van het
(ICRC), Cornelio
gisteren gezegd
:rste dag van zijn be-
ons land. In een ont-
met de ministers Van
iek van buitenlandse
'n Pronk van ontwik-
;amenwerking vroeg
Nederlandse regering
•k van het Rode Kruis
•steunen door er bij an-
iden op aan te dringen
■nationale humanitaire
te ondertekenen. Deze
en met name de Ge-
Conventies over de be
ing van burgers in oor-
rri vormen de voornaam-
isteis voor het werk van
-ïneüC.
i virede die hij 's middags
hield op de Leidse universiteit,
vroeg Sommaruga nog eens
dringend om een 'sterker hu
manitair geweten' in de wes
terse wereld. „Men kan sym
pathie hebben voor veel van
de etnische en sociale minder
heden die strijden voor hun
zaak, maar zij veroorzaken in
het algemeen wel moeilijkhe
den en soms zelfs gewapende
conflicten in hun eigen land",
aldus Sommaruga. „In die on
eindige reeks van spanning en
geweld is het grootste gevaar:
berusting. Als wij berusten in
datgene dat ons totnutoe ge
spaard is gebleven, maken we
ons schuldig aan cynische on
verschilligheid, aan indivi
dueel en nationaal egoïisme".
Om aan dat kwaad te ontko
men, zo zei Sommaruga,
moeten wij ons sterk maken
voor de aanvaarding van de
wetten en protocollen (detail
afspraken) van de Geneefse
Conventie, respectievelijk
stammend uit 1949 en 1977.
Want waar die verdragen on
dertekend zijn, kan het Rode
Kruis zijn werk doen en dat
feit alleen al kan bijdragen tot
beheersing van conflicten.
„Het is de verantwoordelijk
heid van regeringen om beter
gebruik te maken van het res
pijt dat humanitaire acties van
het Rode Kruis met zich mee
brengen. Zè zouden zulke
het Internationale Comité (dat
zich speciaal bezighoudt met
de hulp aan slachtoffers van
gewapende conflicten) ge
schiedt op basis van strikte on
partijdigheid. Sommaruga:
„Onze opdracht is de humani
teit te beschermen tegen de
politiek. Ons idee is eenvoudig
dit: in elk conflict, hoe ernstig
ook in politiek opzicht, moet
de menselijke waardigheid
van non-combattanten - bur
gers, gewonde militairen,
krijgsgevangen -gewaarborgd
blijven". Naast dat principiële
argument, is er ook nog een
praktische reden voor de neu
traliteit van het Rode Kruis,
aldus Sommarug§. „Zodra we
die verliezen, kunnen we ons
werk niet meer doen". Hij
voegde daar echter aan toe dat
het Rode Kruis nimmer neu
traal staat tegenover schen
ding van het humanitaire
recht. „Neutraliteit betekent
niet dat je je mond houdt of
zelfs onverschillig bent".
Toch treedt het Rode Kruis
zelden naar buiten met vlam
mende aanklachten. Nee, zegt
Sommaruga, wij zullen inder
daad niet van de daken roepen
wat we vinden van alles wat
we zien en horen. „Maar bin
nenskamers doen we dat wel.
We zijn constant met allerlei
overheden in onderhandeling
en daarin zeggen we precies
waar het op staat. Ook tegen
presidenten zelf. Daarmee
boeken we regelmatig positief
resultaat".
Stille diplomatie
Als het Rode Kruis geen stille
diplomatie zou bedrijven, zou
niet alleen dergelijk resultaat
achterwege blijven, dan kon
de organisatie ook haar ge
bruikelijke werk niet doen.
Dan bleven gevangenen ver
stoken van bezoek, kregen
hongerenden geen voedsel en
gewonde soldaten geen verzor
ging. En dat gaat wat het Rode
Kruis betreft voor alles. Som
maruga: „Twee jaar geleden
was ik in Zimbabwe en daar
hield ik in nogal hoog gezel
schap een tafelrede. Nauwe
lijks was ik uitgesproken, of
daar nam een zeer geëmotio
neerde man het wöord. Hij
was nu voorzitter van de Se
naat, vertelde hij, maar daar
voor had hij vijf jaar in de ge
vangenis gezeten. En nu wilde
hij mij bedanken voor het be
zoek dat hij in die jaren had
gekregen en meer nog voor
het contact dat hij via het
Rode Kruis met zijn vrouw en
drie kinderen had kunnen on
derhouden. Dat bewijst de
waarde van ons werk".
STEVO AKKERMAN
Zwendel met bruidsjurken
Een agent van de politie in Oldenzaal toont een deel van de 150 bruidsjurken die gisteren in beslag
werden genomen in een bruidshuis. Daar werden tweedehands jurken verkocht voor klanten die 25
gulden handgeld kregen bij inlevering. Bij verkoop zou de opbrengst worden gedeeld. Betalingen
bleven echter uit. Klachten hierover leidden tenslotte tot ingrijpen door de politie. foto: anp
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De lengte van
de opleidingen in het hoger
onderwijs moet vier jaar blij
ven. Minister Ritzen vindt dat
het heel goed mogelijk is om
binnen die termijn een kwali
tatief goede opleiding te leve-
Met deze uitspraak legde hij de
gisteren uitgebrachte aanbeve
ling van de Adviesraad voor
het Hoger Onderwijs (ARHO)
om bepaalde studierichtingen
met één jaar uit te breiden
naast zich neer. Ritzen zei dit
gisteren tijdens de behande
ling van het Hoger Onderwijs
en Onderzoeksplan 1990
(HOOP) in de Tweede Kamer.
Volgens de ARHO is het voor
sommige doctoraalstudies niet
goed mogelijk de kwaliteit van
vierjarige studies te waarbor
gen. Hierdoor zou het huidige
onderwijsbestel onvoldoende
aansluiten bij het hoger onder
wijs in de overige EG-landen.
De raad vindt wel dat de in
schrijvingsduur voor de stu
denten zes jaar moet blijven.
Door langere opleidingen aan
de universiteiten in te voeren
zal het Nederlandse hoger on
derwijs de vergelijking met de
andere Europese universitei
ten beter doorstaan, vindt de
ARHO. Dit zou bovendien
kunnen betekenen dat minder
studenten dan tot nu toe het
geval is na een paar jaar het,
hoger onderwijs zonder diplo
ma verlaten. Het uitvalpercen
tage ligt nu ongeveer rond de
dertig a veertig.
Minister Ritzen voerde in zijn
betoog bij de behandeling van
het HOOP aan dat bij het be
palen van het rendement van
het onderwijs niet alleen geke
ken moet worden naar het
percentage studerenden dat
een diploma haalt. Weliswaar
verlaat een groot aantal de
universiteit of hogeschool zon
der 'papiertje', de verbruikte
studiejaren hoeven volgens de
minister geen verloren jaren
te zijn. „Het zou beter zijn na
te gaan hoeveel mensen met
een beperkt aantal studiejaren
toch goed in de maatschappij
functioneren". De opgedane
kennis kan op die manier als
nog zijn nut opleveren voor de
samenleving.
ïet„zekeraars
i af van
elijkheids-
Jerzoek
)/d
NfJAAG Medewer-
rdt jan een gericht erfe-
isonderzoek is geen
^^arde voor het afslui-
vanp een verzekering.
leriEekeraars komen hier-
VlDQxig van het standpunt
de mogelijkheid van erfe-
iratfeonderzoek verplicht
cho(ieten worden gesteld,
staaler Idenburg van het
ld van Verzekeraars
)/Cüe dit idee zondag voor
dingRA-televisie. Gisteren
voor Idenburg op zijn
ar nn terug. „De medisch
AMirs van de verzekeraars
a be laten weten dat zo'n
ichtjjel niet nodig is", zei
medisch adviseur kan
lingagen om een nader ge-
idisch onderzoek, maar
teidsonderzoek maakt
len deel van uit, aldus
Ungige
pdi
len
it"
ONINKLIJK
UIS
Beatrix opent in Amsterdam
ie hoofdkantoor van de FNV,
'atle Nederlandse Vakbewe-
DEN HAAG De belasting-
operatie-.Oort blijft voor ver
warring zorgen. Hoe dichter de
datum nadert waarop de werk
nemers hun salaris van januari
krijgen uitbetaald, des te groter
de nieuwsgierigheid naar het
netto-bedrag. Velen vrezen dat
zij er minder gunstig zullen uit
springen dan tot nu toe werd
aangenomen. Maar het ministe
rie van financiën noch de
Tweede Kamer geeft een
krimp; er zal voor geen cent
aan 'Oort' worden verspijkerd.
De onrust is niet in de laatste
plaats ontstaan door verontrus
tende geluiden uit het bedrijfs
leven en de berekeningen van
het computerbedrijf CMG, dat
de loonadministratie voert van
bijna vijfhonderd ondernemin
gen die samen goed zijn voor
130.000 werknemers. Eind vori
ge week meldde CMG dat de
Oort-operatie ongunstig uitpakt
voor werknemers met een mo
daal of lager inkomen. Op zich
is dit oud nieuws. De vorig jaar
verspreide tabellen van het mi
nisterie van financiën lieten al
zien dat de lagere inkomens er
relatief en absoluut minder op
vooruitgaan dan hoger betaal
den. Voor de meeste alleen
staanden ziet het er helemaal
somber uit. Zij gaan er ronduit
op achteruit. Maar dat wisten
we ook al.
Het CMG-onderzoek, geba
seerd op ongeveer 80.000 netto
salarissen die voor januari zijn
berekend, laat zien dat er tot
een bruto maandinkomen van
drieduizend gulden nauwelijks
of geen voordeel is. Daarboven
Prof. dr. C.J.Oort. foto: anp
begint de vooruitgang. Een
voorbeeld: een gehuwde kost
winner met een modaal inko
men van 35.000 gulden per jaar,
die zakelijk 500- kilometer per
maand rijdt tegen een tarief
van 55 cent per kilometer, gaat
er welgeteld 17 gulden op voor
uit. Mensen die minder verdie
nen houden hetzelfde inkomen
of krijgen minder. Een alleen
staande van 22 jaar met het mi
nimumloon levert deze maand
netto bijna honderd gulden in.
Staatssecretaris Van Amels-
voort van financiën en de
Tweede-Kamerfracties van
CDA, PvdA en VVD reageren
lauwtjes op deze cijfers. „Het is
oude wijn in nieuwe zakken",
aldus Van Amelsvoort „Wij
hebben er nooit een geheim
van gemaakt dat bepaalde in
komensgroepen of individuele
gevallen worden gedupeerd
door Oort. Wij vechten de cij
fers van CMG niet onmiddel
lijk aan. Maar die zijn wel ge
baseerd op een vergelijking
van het december-salaris met
dat van januari. Dat is buiten
gewoon riskant. Wij kijken
naar het netto jaarsalaris aan
gevuld met het vakantiegeld.
Dan zie over de hele linie dat
de meesten er op vooruit gaan.
Ik ga niet op individuele geval
len in, wij beschikken niet over
acht miljoen inkomensplaatjes".
Voor met name de hogere in
komensgroepen telt nog dat zij
volgend jaar bij de belasting
aangifte 1990 veel minder kun
nen aftrekken. Dus gaat Van
Amelsvoort ervan uit dat je pas
in de loop van 1991 werkelijk
kunt oordelen hoe groot het
voor- of nadeel precies is. Van
Amelsvoort krijgt steun van
zijn partijgenoot Vreugdenhil.
Het CDA-kamerlid ziet geen
enkele aanleiding iets aan
'Oort' te veranderen. „Laat ie
dereen eerst maar eens wach
ten tot-ie z'n salarisstrookje
heeft gehad. Er zullen altijd
wel individuele gevallen zijn
die worden gedupeerd door
Oort".
Zelfs het PvdA-kamerlid Ver
meend, trouw strijder voor be
nadeelden, zegt dat de CMG-
cijfers moeten worden genuan
ceerd. „Het onderzoek stelt dat
iedereen 500 kilometer voor de
zaak rijdt. Dat is niet zo. Je
mag de onkostenvergoedingen
niet zonder meer bij het netto
salaris optellen. Daarnaast
heeft Oort een positief effect op
de vakantietoeslag, en die zit
ook niet in de berekeningen".
VVD-beleidsmedewerker
Hoogervorst zegt, bij afwezig
heid van het liberale kamerlid
De Grave, meer waarde te
hechten aan de cijfers van Fi
nanciën die volgens hem zeer
betrouwbaar zijn.
De PvdA maakt een uitzonde
ring voor alleenstaanden. Ver
meend wil dat het kabinet bij
de presentatie van de begroting
1991 terugkomt op de positie
van de alleenstaanden. „Want
die krijgen per 1 januari vol
gend jaar, als de tijdelijke rege
ling is afgelopen, met een fikse
achteruitgang te maken", aldus
Vermeend. Maar voor alle an
deren die er door 'Oort' op ach
teruitgaan wil ook de PvdA
niets doen. Zoals het er nu naar
uitziet staan de benadeelden
dus moederziel alleen.
ROB SEBES
DEN HAAG In VVD-kring
is met een schampere glimlach
gereageerd op de opmerkingen
van CDA-minister Maij-Weg-
gen (verkeer en waterstaat),
gisteravond voor de KRO-tele-
visie. Maij-Weggen zei dat de
liberale justitie-minister Kort
hals Altes, voorganger van
haar partijgenoot Hirsch Bal
lin, een slecht beleid heeft ge
voerd bij het handhaven van
de maximum snelheden. De
VVD is niet onder de indruk
van de beschuldiging. „Onze
ministers hebben het prima
gedaan", aldus' een VVD-zegs-
man.
De minister bevestigde nog
eens dat zij binnenkort in sa
menwerking met Hirsch Bal
lin met maatregelen komt om
de maximum snelheden te
handhaven. „Eerst moeten we
een goed systeem opzetten.
Daarna gaan we het aantal
wegen waarop maximaal hon
derd kilometer per uur mag
worden gereden drastisch uit
breiden", aldus Maij-Weggen.
Ook wil zij vaart zetten achter
het plan voor een 'derde rij
strook' langs snelwegen, die
speciaal is bestemd voor spits-
bussen en taxi's. Volgens de
minister zal deze baan ook mo
gen worden gebruikt door au
to's met mensen die aan 'car
pooling' (met elkaar meerij
den) doen. „Dan wil ik de ge
zichten van de andere automo
bilisten nog wel eens zien", al
dus Maij-Weggen die in febru
ari concrete plannen wil pre
senteren.
ilBAAI'
door WILLEM RITSTIER
..ew Hoe komt o
PAW WW H£TGEU?
OM eew HUI6 TE
KOPEiï?
(ADVERTENTIE)
Er wordt vaak een beroep gedaan op gezins- en bejaardenzorg. Zo kunnen
ouderen langer thuis blijven wonen en worden gezinnen ondersteund bij ziekte
van één van de ouders. Gezins- en bejaardenverzorgsters nemen veel taken in
huis over. Ze doen dat graag en goed.
En zijn zo de steun en toeverlaat voor hun cliënten.
Ook gezins- en bejaardenverzorgsters
zijn lid van AbvaKabo, de grootste
bond in de collectieve sector.
AbvaKabo is een sterke bond die veel
doet en bereikt voor zijn 270.000
leden.
Persoonlijk, door advies en indivi
duele rechtsbijstand
Collectief, door het afsluiten van
goede CAO's
AbvaKabo ziet het belang van het
werk van zijn leden. En dat is een
algemeen belang, want de collectieve
sector is onmisbaar in onze samen
leving.
AbvaKabo is niet partijgebonden,
maar beslist niet neutraal. En zeker
niet kleurloos. AbvaKabo heeft een
visie op de samenleving
Een visie hoe het anders kan.
rD;
I Adres
J Postcode
Woonplaats
Naam werkgever
I
j Stuur deze bon in een envelop
zonder postzegel aan:
AbvaKabo. Antwoordnummer
10018, 2700 VB Zoetermeer.
=H AbvaKabo
j I De vakbond die zorgt voor mensen
