Samenleving accepteert geen mongooltje'
MieuwO
Andriessen wil geen censuur
op nieuwjaarsartikel Rutten
irdiologen: patiënt
>rdt de dupe
Kamer gepikeerd over
gebrek overleg over
commissie euthanasie
Minister Maij-Weggen
houdt vast aan 5 tunnels
^JNENLAND
QeidwQowuvnt
VRIJDAG 19 JANUARI 1990 PAGINA 3
fliuis van golfplaat
j Diever
VER Drenthe krijgt binnenkort
eerste golfplaatwoning. Deze expe-
jntele woning is geheel en al uit
klaten opgetrokken. Het huis met
ihorende bedrijfsruimte wordt ge-
•Vd op het industrieterrein in Die-
itj Alleen Almere heeft al een golf-
hvoning staan. Daarin woont de
jerper van de multifunctionele wo-
i Het huis kan makkelijk iets langer
len gemaakt en heeft daardoor be-
gruimte in verschillende afmetin-
pe golfplaatwoning in Diever is de
e uit een serie van vier.
Zoning is niet duur en energiezui-
iHij is het resultaat van een archi-
feprijsvraag in Almere.
ANWB en VYN:
reclame langs
weg gevaarlijk
DEN HAAG Het almaar toene
mende aantal reclameborden langs
de kant van de wegen vormt een ge
vaar voor de verkeersveiligheid.
Langs sommige rustige weggedeelten
kunnen ze geen kwaad, maar de
„Belgische en Spaanse toestanden"
die nu ook in ons land dreigen zijn
wel degelijk riskant. Dat schrijven de
ANWB en Veilig Verkeer Nederland
in het jongste nummer van 'De Kam
pioen'. De organisaties vragen de
overheid in te grijpen tegen de onge
breidelde groei van reclame-uitingen
langs de weg.
Bezoek
Turkse
minister
Staatssecretaris Dan-
kert van buitenlandse
zaken (links) ontving
gisteren in Den Haag
de Turkse minister
Bozer voor EG-aan-
gelegenheden. Ne
derland heeft onlangs
een verzoek van Tur
kije, zich uit te spre
ken voor het begin
nen van onderhande
lingen over Turks
EG-lidmaatschap,
van de hand gewe
zen.
FOTO: ANP
Anti-apartheidsbeleid
van gemeenten geschorst
DEN HAAG De Kroon heeft de besluiten van Leiden, Den
Haag. Delft en elf andere gemeenteraden om een economisch
anti-apartheidsbeleid te gaan voeren geschorst. De betrokken
LOTA-gemeenten hebben vandaag in Den Haag vergaderd over
een gezamenlijk standpunt ten aanzien van de schorsing.
De schorsing is uitgesproken op voorstel van minister Van den
Broek (buitenlandse zaken), mede namens minister Dales (bin
nenlandse zaken). Het kabinet had de schorsing van de gemeen
telijke besluiten al eerder aangekondigd omdat deze in strijd zijn
met het regeringsbeleid. Een voorkeursbeleid van gemeenten
om geen zaken te doen met Nederlandse bedrijven die relaties
onderhouden met Zuid-Afrika is in feite een boycot, aldus mi
nister Van den Broek.
De regering heeft de besluiten niet vernietigd maar geschorst,
hangende een onderzoek naar de vraag of deze in strijd zijn met
de wet of met het algemeen belang.
"vDK RADBOUD GAAT OVER TOT PRENATAAL ONDERZOEK
I VANDAAG
J INHET W
ÏV
Het Nij-
tec »se St. Radboudzie-
ke mis is begin deze
begonnen met pre-
le diagnostiek. Daar-
yordt door een onder-
vf in de baarmoeder
bejeen zwangere vrouw
;esteld of de ongebo-
rucht een afwijking
In bepaalde geval-
■ijvoorbeeld als de le-
ansen van de vrucht
taal zijn, zal het zie-
opiuis meewerken aan
jeligerschapsonderbre-
In de overige geval-
zullen de vrouwen
een abortus worden
-erwezen naar een
ziekenhuis.
Bij een vruchtwaterpunctie wordt met een dunne naald vocht weggezogen. Onderzoek van dat
vocht kan aantonen of het kindje bij de geboorte een afwijking zal hebben. De ingreep, die enkele
minuten duurt, staat onder voortdurende echoscopische controle, om te voorkomen dat de foetus
door de naald wordt geraakt.
TEKENING: PU
die het ziekenhuis dit jaar ver- een abortus op basis van argu- dus gynaecoloog dr. Nijhuis.
wacht, zullen er uiteindelijk menten waar het ziekenhuis Prenataal onderzoek wordt
400 tot 800 patiënten „misschien twee" besluiten tot niet mee kan instemmen, al- door de' meeste andere acade
mische ziekenhuizen al veel
langer gedaan. Omdat bij een
negatieve uitslag veel vrou
wen besluiten tot een abortus,
wilde het rooms-katholieke
Radboudziekenhuis niet mee
werken. Nu is het over die be
zwaren 'heengestapt', omdat,
aldus de woordvoerder, in ver
reweg de meeste gevallen de
uitslag positief is. Overigens
deed het Radboudziekenhuis
al wel aan prenataal onder
zoek, maar dan alleen bij
vrouwen die problemen tij
dens de zwangerschap kregen.
Bij het prenatale onderzoek
gaat het om een vruchtwater
punctie, een vlokkentest of
een navelstrengpunctie. Daar
bij wordt via een heel dunne
n^ald weefsel uit de baarmoe
der gehaald. Door het weefsel
nauwkeurig te onderzoeken
kan men vaststellen of de foe
tus een geestelijke of lichame
lijke afwijking zal hebben. On
der andere kan daaruit blijken
dat het kindje een mongooltje
is of dat het geboren zal wor
den met een open ruggetje.
Risico
Alleen vrouwen met een ver
hoogd risico op het krijgen van
zo'n kindje (bijvoorbeeld door
erfelijkheid) komen voor een
onderzoek in aanmerking. Een
verhoogd risico geldt onder
andere voor vrouwen ouder
dan 35 jaar. Bij vrouwen van
25 jaar oud is de kans op het
krijgen van een mongooltje
bijvoorbeeld maar één op de
1500. Bij een vrouw van 36 is
dat risico al één op de 300 en
bij een vrouw van 45 betreft
zelfs één op de 30.
Verreweg de meeste echtparen
die na het onderzoek te horen
krijgen dat ze een mongooltje
zullen krijgen, besluiten de
zwangerschap af te breken.
Volgens gynaecoloog dr. Nij
huis zijn er maar heel weinig
die besluiten in zo'n situatie
het kind te houden. „Een
mongooltje wordt maatschap
pelijk niet langer geaccep
teerd. De regering en de zie
kenfondsen zijn het daar ken
nelijk mee eens. Anders zou
den ze de mogelijkheden voor
een abortus in dit soort geval
len niet bieden".
In bijna alle gevallen blijkt uit
het onderzoek dat er niets met
de foetus aan de hand is. Toch
wijst dr. Nijhuis op het grote
belang van prenatale diagnos
tiek. „Die vrouwen komen
niet voor niets bij ons. Ze heb
ben een verhoogd risico op het
krijgen van een gehandicapt
kind. Via zo'n simpel onder
zoekje kun je ze meestal ge
ruststellen". Dat is ook de be
langrijkste reden dat het zie
kenhuis nu op grotere schaal
met prenataal onderzoek is be
gonnen. „We willen vrouwen
niet in de steek laten, omdat
er een paar abortus-gevallen
per jaar bijzitten", aldus Nij
huis.
Miskraam
Nijhuis wijst er op dat een pre
nataal onderzoek niet ontbloot
is van risico's. De kans op een
miskraam na een ingreep va
rieert tussen de 0,5 en 3 pro
cent. Frappant is dat dit risico
in veel gevallen aanzienlijk
groter is dan de kans op een
mongooltje. Nijhuis wil zich er
echter niet over uitlaten of in
die situaties een onderzoek ge
weigerd moet worden.
Nijhuis: „Neem nou een echt
paar dat tien jaar lang heeft
geprobeerd een kind te krij
gen. Eindelijk lukt dat. Dan
kan ik me voorstellen dat zij
besluiten om niet tot een punc
tie over te gaan. Maar iemand
die vlot zwanger is geraakt en
die weet hoe moeilijk het is
om een mongooltje op te voe
den, zal er alles aan doen om
te voorkomen dat haar dat
overkomt. Ook als dat de kans
op een miskraam vergroot.
Dat zijn twee heel verschillen
de benaderingen. Iedereen
heeft de vrijheid daarover zelf
FOTO: DIJKSTRA
Jan Schaefer
verlaat
Tweede Kamer
DEN HAAG De PvdA'er
Jan Schaefer (49) zal op korte
termijn zijn werkzaamheden
in de Tweede Kamer om ge
zondheidsredenen neerleggen.
Schaefer begon zijn loopbaan
als banketbakker, was vervol
gens werkzaam binnen de
vakbeweging en kwam in
1971, ten tijde van het kabinet
Biesheuvel, in de Tweede Ka
mer. In 1973 werd hij in het
kabinet-Den Uyl (1973-1977)
staatssecretaris van volkshuis
vesting. In 1978 werd hij wet
houder van woningzaken in
Amsterdam. Na de verkiezin
gen van 1986 keerde hij terug
in de Kamer. Conform de kan
didatenlijst zou Schaefer door
de voormalige PPR-politicus
en oud-NOS-voorzitter Erik
Jurgens moeten worden opge
volgd. Jurgens, thans hoogle
raar, heeft nog geen beslissing
genomen.
ERDERHEID LSV VOOR AKKOORD
digfl
laagECHT De verga-
1 deig van de Landelijke
^Jalisten Vereniging
kaï) heeft zich gisteren
grote meerderheid
het zogenoemde
v^rtijenakkoord over
specialisteninkomens
Van de uitge-
anzJite stemmen waren
op oor en 16 tegen. Van
leó stemgerechtigde we-
rtoojhappelijke verenigin-
erocKvaren er vijf tegen:
'an de cardiologen, de
ïhirurgen, de radiolo-
de oogartsen en de
isch chirurgen.
voorzitter C. Piasmans
Bcht dat het overgrote
■an de specialisten voor 1
jri weer een overeen-
m met het ziekenfonds zal
™n. Hij noemde het ook
- |itgesloten dat zelfs een
i, lerheid van de cardiolo-
(ch zo'n contract zal aan-
n ttenschappelijke vereni-
tan hartchirurgen heeft
[„voorlopig" besloten uit
5V te treden. Piasmans
indruk te hebben dat er
iehoefte aan „een oplos-
bestaat. Hij denkt dat die
Ijk is.
(is de cardiologen is het
__jrd „regelrecht in strijd
je primaire taak van de
_4 het mogelijke te doen
len optimale behandeling
|jn patiënt"! Ze zijn niet
tegen een inkomensdaling ten
behoeve van een eerlijke inko
mensverdeling onder medisch
specialisten. Maar ze willen
dan wel dat een groter deel
van de door henzelf gecreëer
de ruimte wordt gebruikt ten
behoeve van de werkgelegen
heid van jonge specialisten.
Mede gezien de hoge werklast
in hun specialisme.
De cardiologen zeggen te zul
len streven naar een bijstelling
van het akkoord. Zodat zorg
naar behoefte kan worden ge
geven zonder hinder van
kunstmatig geschapen schaar
ste als gevolg van budgette
ring, „die op het terrein van
dotterbehandelingen al tot
wantoestanden heeft geleid".
Piasmans, die gisteren voor de
laatste keer optrad als voorzit
ter van de LSV, noemde het
een belangrijke taak van de
vereniging na tien jaar conflic
ten de nog bestaande achter-'
docht bij de specialisten weg te
nemen. Hij vindt het van groot
belang dat nu de verhoudin
gen in de gezondheidszorg
weer kunnen worden „genor
maliseerd".
Het huidige akkoord is tot
stand gekomen na eén jaar on
derhandelen onder leiding van
oud-minister Van Aardenne.
Het moet een eind maken aan
de al meer dan tien jaar sle
pende conflicten over de speci
alisteninkomens. Het is de be
doeling dat de forse verlaging
van inkomens en de praktijk
kostenvergoeding die de over
heid van plan was, nu niet
doorgaat. Het kabinet moet
daar vandaag een besluit over
itD wil onderzoek naar steunfraude
HAAG De VVD-fractie in de Tweede Kamer wil dat
fecretaris Ter Veld (sociale zaken) op korte termijn een on-
Jk instelt naar de omvang van fraude met sociale uitkerin-
Voordvoerder Linschoten dringt hierop aan naar aanlei-
/an het VAR A-programma De Kloof, dat gisteren werd
onden In het programma werd door een aantal medewer-
an de Amsterdamse sociale dienst gesteld dat veel mensen
(rechte een uitkering krijgen.
Versteende
ontlasting
De twaalfjarige
bandvaraan
Remco ligt onder
warme kruiken
om sneller uit de
narcose te
komen. Het dier,
dat kippen in één
hap verslindt,
had last van
versteende
ontlasting en
moest daarom in
Rotterdam een
buikoperatie
ondergaan. Er is
goede hoop dat
de vijftien kilo
zware Remco zal
herstellen.
FOTO: ANP
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De Twee
de Kamer heeft geïrri
teerd gereageerd op de
plotselinge mededeling
van minister Hirsch Ballin
(justitie) over de installatie
van de in het regeerak
koord aangekondigde On
derzoekscommissie Eutha-
Met name de fracties van D66,
VVD en klein rechts toonden
zich gisteren in het debat over
de begroting van justitie gepi
keerd over het feit dat de
commissie is ingesteld zonder
dat de minister hierover over
leg heeft gevoerd met de Ka
mer. Ook de regeringsfracties
PvdA en CDA vonden de
gang van zaken op zijn zachtst
gezegd merkwaardig. Een mo
tie van D66 en VVD om de be
noeming van de commissie te
rug te draaien kon uiteindelijk
echter niet op steun van CDA
en PvdA rekenen.
De oppositie betreurde het dat
de Kamer geen inspraak had
gekregen in de formulering
van - de taakomschrijving van
de commissie. Hirsch Ballin
zei dat er wat hem betreft nog
wel ruimte is om alsnog wijzi
gingen in de opdracht aan te
brengen. Hierover zal binnen
kort met de Kamer van ge
dachten worden gewisseld.
De commissie, die moet na
gaan hoe en op welke wijze in
Nederland euthanasie wordt
toegepast, staat onder voorzit
terschap van prof. mr. J. Rem-
melink, procureur-generaal bij
de Hoge Raad. Uiterlijk op 1
augustus 1991 moet de com
missie verslag aan het kabinet
uitbrengen. De minister had in
eerste instantie nog gesproken
van „zo mogelijk vóór 1 augus
tus 1991". Op aandringen van
de Kamer moest hij beloven
dat het kabinet rond die da
tum ook een standpunt zal be
palen over de vraag of er al
dan niet wetgeving moet ko-
DEN HAAG Minister Maij-
Weggen van verkeer en wa
terstaat is van mening dat de
voorgenomen bouw van vijf
nieuwe tunnels in de Randstad
gewoon moet doorgaan. De be
slissing werd destijds genomen
door haar voorganger minister
Smit-Kroes. In het regeerak
koord van CDA en PvdA is
echter een voorbehoud ge
maakt: zo zou het nieuwe ka
binet, alvorens een beslissing
te nemen, alle plannenvoor
nieuwe wegen eerst opnieuw
willen bekijken. Met name de
PvdA heeft zich altijd kritisch
opgesteld tegen de aanleg van
de tunnels. In een interview
met het nieuwe blad „Auto-
Week". dat deze week ver
schijnt. zegt de bewindsvrouw
dat de tunnels, die door parti
culiere financiers moeten wor
den bekostigd, „hard nodig
zijn om een aantal knelpunten
in het wegennet op te lossen...
De plannen zijn zeker niet in
de ijskast terechtgekomen", al
dus de minister.
AIBAAI'
door WILLEM RITSTIER
20 januari
MINISTER BANG VOOR MILIEU ALS MODEVERSCHIJNSEL
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Prof.dr. F
Rutten, de hoogste ambte
naar van het ministerie
van economische zaken
mag zijn traditionele
nieuwjaarsartikel onge
censureerd blijven publi
ceren. Minister Andries
sen zegt in EZ-Journaal
het nieuwsblad van zijr
departement, niet var
plan te zijn aan deze „hei
lige traditie" een einde te
maken. Daarnaast stelt
Andriessen in antwoord
op kamervragen van D66
dat het artikel niet onder
zijn politieke verantwoor
delijkheid is geschreven.
ministerie te willen opvijzelen.
Ook zegt hij „bang" te zijn dat
milieu een modeverschijnsel is
en dat overdrijving ertoe zal
leiden dat mensen zich ervan
afkeren.
Rutten schrijft al vele jaren
een gezaghebbend artikel in
het economenvakblad ESB,
Meestal komt dit neer op een
ernstige waarschuwing aan
het kabinet om de overheids
uitgaven in de hand te hou
den. Andriessen beweert een
„heel normale verhouding"
met Rutten te hebben en diens
artikel „met veel genoegen" te
hebben gelezen. Volgens An
driessen is de gebruikelijke
procedure gevolgd bij de pu
blicatie van het artikel. Hij
heeft het concept gelezen en g,
r„er wat opmerkingen" bij ge-
maakt. Aan D66 antwoordt hij
nog dat zoiets „gebruikelijk" is
wanneer economen eikaars
werk bekijken. Volgens An
driessen was Ruttens betoog
„van hoge kwaliteit".
Voorzichtig
Wat het milieu betreft bepleit
Andriessen een voorzichtige
aanpak: „Ik geloof niet dat er
een trendbreuk kan komen,
dat mensen ineens allemaal
anders gaan handelen. Econo
mische Zaken zal de gedachte
moeten uitdragen dat de on
dernemingen het zelf moeten
doen en dat ze daarvoor een
milieuzorgsysteem moeten
hebben. Het zal het leven van
iedereen wel gaan beheersen
en de vraag is'hoe je het moet
doseren, bijvoorbeeld op het
gebied van energiebesparing".
Verder maakt de minister dui-
invloedrijker en gezaghebben
der wil maken. Dat zal vol
lens hem een „hele klus" wor-
len. „EZ is door de loop der
dingen iets minder belangrijk
geworden", geeft Andriessen
toe, en hij bevestigt dat het de
partement niet de optimale
steunfunctie voor bedrijven
vervult. „Wij hebben voortdu
rend contact met het bedrijfs
leven. maar ik mis de natuur
lijke drang zoals die bijvoor
beeld wel bij landbouw is".
Andriessen kondigt aan dat hij
in gesprek zal treden met de
ongeveer negentig brancheve
rengingen uit het bedrijfs
leven. „Gewoon luisteren en
ervan leren. Den Haag is im
mers geweldig met zichzelf be
zig en als je niet erg oppast,
kom je er nooit uit".
Daarnaast is Andriessen ver
wonderd over de ophef die is
ontstaan doordat hij enkele
topambtenaren heeft verwij
derd uit de stafvergadering die
hem adviseert. Andriessen:
„De oorzaak daarvan is ge
woon ruimtegebrek. Ik wil
graag dat er een goede algeme
ne discussie mogelijk is. Dat
kan niet in een grote verga
derzaal, maar in de kamer
hiernaast kunnen geen vijftien
mensen goed rond de tafel zit
ten. Niemand hoeft het zich
persoonlijk aan te trekken als
hij er nu niet meer bn is".