NCW-directeur Weitenberg wil
30 procent minder ambtenaren
Nieuwe Stasi al in opbouw
Maar we komen toch al
elke twee weken?
Oppositie praat betogers
uit Stasi-gebouw
Het kwetsen tot
instrument gema*
twee
van d
kracht.
BINNENLAND
Caidóe Soutant
DINSDAG 16 JANUARI 1990 PAGfl
Nederland telt
20.000 daklozen
DEN HAAG Nederland telt tussen de
17.500 en 24.200 dak- en thuislozen. Van dit
totaal bevinden zich naar schatting acht-
elfduizend in de vier grote steden. Dat
blijkt uit een onderzoek door de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten (VNG), dat in
opdracht van het ministerie van WVC is
verricht. Volgens de onderzoekers houden
zich in Amsterdam tussen de 4650 en 6550
thuislozen op. Rotterdam volgt met 1550
2370 daklozen. Den Haag telt er tussen de
1150 en 1350. De onderzoekers hebben een
toename van nieuwe groepen thuislozen
gesignaleerd. Het aantal thuislozen met
psychiatrische problemen, drugsverslaaf
den en jongeren is gestegen. Ook het aantal
thuisloze vrouwen zou zijn toegenomen.
De nieuwe president van Litou
wen, communistisch partijleider
Brazauskas.
FOTO: EPA
Onafhankelijke communist
president van Litouwen
MOSKOU De Litouwse partijleider Algirdas Brazauskas is
gisteren door het parlement met overweldigende meerderheid
gekozen tot president van de republiek.
Brazauskas. de leider van de onafhankelijke communistische
partij van Litouwen, werd met 228 stemmen voor, vier tegen en
19 onthoudingen gekozen. Hij volgt Vytautas Astrauskas op, die
vanwege zijn slechte gezondheid moest aftreden. De stemming
betekent een belangrijke steun in de rug voor Barzauskas, die de
afgelopen maand de breuk van de Litouwse communisten met
de nationale partij leidde, ondanks de druk van Sovjetleider
Gorbatsjov bij de communistische partij te blijven. Brazauskas is
de eerste leider van een Sovjetrepubliek die zowel partijleider
als president van die republiek is. Alleen Gorbatsjov bekleedt
op nationaal niveau dezelfde posten. Gorbatsjov keerde
het afgelopen weekeinde terug uit Litouwen waar hij vergeefs
probeerde het onafhankelijkheidstreven van de republiek in te
dammen.
Kerk vraagt drugsmaffia
terreur te beëindigen
BOGOTA De katholieke kerk en de leiders
van de drie grootste politieke partijen in Co
lombia hebben gisteren een beroep gedaan op
de drugsmaffia om een eind te maken aan de
terreur. Geopperd werd dat de drugshandela
ren een milde behandeling zouden moeten
krijgen, als ze hun geweld staakten. De oproep
was getekend door de kardinalen' Mario Revol-
lo Bravo en Alfonso Lopez, oud-president en
leider van de regerende Liberale Partij, Julio
Cesar Turbay, de oud-president en leider van
de Conservatieve Partij, Michael Pastrana en
de leider van de Marxistische Patriottische
Unie, Diego Montana Cuellar. In eerste instan
tie lijkt de oproep weinig te hebben uitgehaald.
In het noordwestelijke plaatsje Pueblo Bello
werden gisteren 31 mensen ontvoerd.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De chris
telijke werkgeversorgani
satie NCW vindt dat het
aantal rijksambtenaren
met ten minste een derde
moet worden terugge
bracht. Dit kan volgens
directeur Weitenberg
worden bereikt via afsto
ten en reorganiseren van
overheidstaken en -dien
sten.
scheiding moeten aanbrengen
tussen het bedenken van be
leid en de uitvoering. „Beleids
vorming moet plaatsvinden in
kleinere departementen. De
uitvoering dient zoveel moge
lijk verzelfstandigd te wor
den". Het gevolg hiervan is
dat slechts een beperkt aantal
mensen (Weitenberg sprak
van „enkele duizenden") uit
eindelijk de status van ambte
naar zal hebben. „De rest van
het overheidspersoneel kan
dan gewoon als werknemer
worden beschouwd, waarvoor
normaal cao-overleg wordt ge
voerd", aldus Weitenberg gis
teren op een persbijeenkomst
in Den Haag.
Volgens Weitenberg past een
reorganisatie van de overheid
in de visie van het kabinet
met betrekking tot de „sociale
vernieuwing". „De benadering
van het kabinet gaat te veel
uit van een verzorgingsge
dachte. Sociale vernieuwing
moet echter meer zijn dan
stadsvernieuwing en arbeids
pools. Wij praten dan ook lie
ver van maatschappelijke ver
nieuwing, gericht op een vita
lisering van de samenleving".
Daarin past in de NCW-visie
ook een gerichtere aanpak van
werkloosheid inclusief het
straffen van werklozen die
passende arbeid weigeren.
Daarnaast is flexibilisering
van de werktijden een vereis
te, meent Weitenberg. „De
vrije zaterdag is in zijn huidige
vorm een produkt van de ja
ren zestig toen de arbeidsver
houdingen veel meer bepaald
werden door de traditionele
werknemer. De standaard
werknemer die van 9 tot 5
werkt is achterhaald. Er is nu
meer behoefte aan verschillen
de arbeidstijden. Dat blijkt ook
uit de discussie rond de
winkelsluitingswet. Die zal
ook gewijzigd moeten worden
om aansluiting te houden met
de wensen van de samenle
ving".
Ziekteverzuim
De NCW-directeur reageerde
ook op uitspraken van staats
secretaris Wallage (onderwijs),
die vindt dat kinderen van
Turkse en Marokkaanse kom
af op school tweetalig moeten
worden opgeleid. Volgens
Weitenberg werkt dat groeps
vorming en afscheiding in de
hand. De integratie komt er
door op losse schroeven te
staan.
Weitenberg wees ook op de
noodzaak om het ziektever
zuim op een „onorthodoxe wij
ze" aan te pakken. Het ziekte
verzuim in Nederland is twee
maal zo hoog is als in België.
Als oorzaak noemde hij het
„zeer milde uitkeringsregime"
in Nederland. Zo wordt in ons
land in tegenstelling tot ande
re landen het salaris bij ziekte
gewoon doorbetaald. Het NCW
NCW-directeur Weitenberg
FOTO: MILAN KONVALINKA
is voorstander van een „bo
nus-malussysteem" zoals bij
autoverzekeringen. Bijvoor
beeld door mensen die weinig
of nooit ziek zijn meer vrije
dagen te geven. Wie vaak ziek
is zou dagen moeten inleveren.
Zaak-Stinissen in
beslissende fase
ARNHEM Is de Nederland
se Patiënten Vereniging
(NPV) representatief voor alle
patiënten in Nederland? Kan
de vereniging optreden voor
Ineke Stinissen? Dat was de
kernvraag gistermiddag tij
dens een kort geding in hoger
beroep voor het gerechtshof in
Arnhem. Het hof zou vanmid
dag al uitspraak doen.
De NPV spande het hoger
beroep aan in haar actie tegen
het verpleeghuis Het Wieden-
broek in Haaksbergen, waar
sinds vorige week maandag de
comapatiënte Ineke Stinissen
geen voedsel en vocht meer
krijgt toegediend, omdat het
verpleeghuis dit zinloos me
disch handelen vindt.
De NPV verloor vorige week
woensdag het kort geding over
deze kwestie voor de president
van de rechtbank in Almelo
omdat de rechter de vereni
ging niet ontvankelijk en re
presentatief achtte.
Mr. M.J. Bouwman van de
NPV betoogde dat de vereni
ging wel ontvankelijk is, om
dat ze zich inzet voor het alge
meen belang van alle patiën
ten ter bescherming van het
recht op leven. Patiënten heb
ben in elk stadium, ook dat
van onomkeerbaar coma,
recht op adequate behande
ling, aldus Bouwman.
De advocaat van de NPV
kwam tijdens de zitting giste
ren met de verklaring van een
verder onbekend gebleven
„zeer naast" familielid van
Ineke Stinnisen, die zich tegen
beëindiging van haar leven
verzet. Dit familielid klaagde
bovendien dat er nooit naar
zijn of haar mening was ge
vraagd.
Mr. K.G.W. van Oven, raads
man van verpleeghuis Het
Wiedenbroek meldde, dat er
met het familielid in december
vorig jaar contact geweest was,
maar dat het ging om een bui
tengewoon gesloten persoon,
die moeilijk uit zijn woordèn
kwam.
Mr. Van Oven betoogde dat er
in het geval van Ineke Stinis
sen geen algemeen patiënten
belang in het geding is, omdat
het om een zeer extreme situa
tie gaat. „Op een gegeven mo
ment is het belang van een pa
tiënt niet meer het recht om te
leven maar het recht om te
sterven", aldus Van Oven.
Oostduitse jongeren met hun trofeeën uit het kantoren van de Stasi.
(Vervolg van de voorpagina)
OOST-BERLIJN In
Oost-Berlijn bestormden
duizenden mensen gister
avond het enorme Stasi
complex aan de Norman-
nenstrasse en hielden er
ongeveer een uur hevig
huis, voordat de rust te
rugkeerde.
Dossierkasten werden geplun
derd en documenten ver
scheurd. Het reisbureau in het
drieduizend kamers tellende
gebouw en de eigen Stasi-kap
salon werden verwoest. Een
boekhandel werd geplunderd.
Meubilair werd stukgeslagen
en portretten van inmiddels
afgezette leiders als Erich Ho-
necker en oud-stasi-hoofd
Eriëh Mielke vertrapt. Er wa
ren echter ook talrijke mensen
die puur uit nieuwsgierigheid
door het gebouw liepen.
Op het moment dat de bestor
ming van het Stasi-gebouw be
kend werd, werden de ronde-
tafelbesprekingen onderbro
ken en togen de deelnemers
naar de Normannenstrasse.
Leden van Neues Forum rie
pen op tot kalmte en slaagden
er uiteindelijk in de betogers
uit het gebouw te praten. Ook
premier Modrow greep naar
de megafoon en vroeg de me
nigte de rust te bewaren. Ove
rigens was het gebouw 's mid
dags al onder controle gesteld
van een burgercomité. Op
Oostduitse televisiebeelden
was te zien hoe een groep van
rond dertig medewerkers van
Neues Forum werkruimten in
specteerden en steekproeven
namen in archieven en wa
penkamers. De bedoeling was
dat rond het gebouw in de
avondvreedzaam zou worden
betoogd.
EG heeft te weinig oog vi
milieu bij ontwikkelingsl
DEN HAAG De Europese Gemeenschap moet bij 1
aan ontwikkelingslanden veel meer aandacht geven aa
lieu. De EG dient zich sterk te maken voor de instellin
speciaal Milieufonds voor de Derde Wereld. Ook dier
plichting voor ontwikkelingslanden om hulp te bestedi
den die de hulp geven, de zogenaamde binding van d
verdwijnen. Dat concludeert de Nationale Adviesraad
wikkelingssamenwerking (NAR). Het advies is uitgeb
minister Pronk van ontwikkelingssamenwerking. V<
NAR dient de EG voor haar hulpprojecten extra milie
digen in te zetten.
PROPRIA CURES HONDERD JAA
AMSTERDAM Maarten
't Hart werd er in neerge
zet als 'bleek waterhoofd'.
Willem Oltmans trachtte
vergeefs van het blad af
te komen: „Wij bepalen
zelf aan wie wij gratis
abonnementen toesturen!"
Maar het ergst vonden zij,
de redacteuren van dit
'Amsterdams Studenten
weekblad', toch altijd nog
Harry. De stukken over
hem werden zelfs gebun
deld onder de titel: 'Be
strijd het leed dat Mulisch
heet'. Wat lag dus meer
voor de hand dan Harry
Mulisch uit te nodigen
voor het eeuwfeest van
Propria Cures, de Gena
deloze Schoolkrant? Alles.
Als al het andere meer voor de
hand ligt, dan kiest Propria
Cures voor het ene. Harry Mu
lisch, zo heette het in een pers
bericht van de Universiteit
van Amsterdam, zal op maan
dag 15 januari in het universi
teitsmuseum De Agnietenka-
pel het eerste exemplaar in
ontvangst nemen van het boek
'Een geschiedenis van Propria
Cures 1890-1990', geschreven
door Lucas Ligtenberg en Bob
Polak.
Toen de oud-redacteuren van
de Genadeloze Schoolkrant
dat vernamen, beraamden
sommigen de beroemdsten,
ongetwijfeld een plan.
Weet je wat, ze zouden Harry
Mulisch met taartjes bekoge
len! Ja! Maar wie er ook was,
gisteravond in de Agnietenka-
pel, geen Harry Mulisch. Wel
'vele, vele, vele... intellectuele',
zoals één van hen riep toen hij
de zaal binnenkwam. Daar za
ten ze dan, de gevreesde spot
ters van Propria Cures, tien
tallen, van vroeger en van nu.
Ze hadden het kwetsen tot
hun instrument gemaakt, om
met oud-minister Brinkman
(over Brandt Corstius) te spre
ken. Ze hadden het Amster
damse Studenten
wereldberoemd gemèü
een rellen hadden ze.
Wat gingen ze te vL
kerk en koningshuis^
Nu zaten ze in een a
waar hoorde men ze t
ten? Over Oort en wf
commode stond.
Bah
Geen Mulisch te zienjl
plechtigheid begon.!
Cures werd traditii
'pc' genoemd en hoi
teur Vic van de BI
Nijgh en Van Ditmar-^
van het eeuwboek) ni
de enkele redactielej
Slauerhoff, mej. Mr
Hella Haasse, Hugaft
Corstius, H. de la
Verwey, Henk Spa^j
gaf Van de Reijt 1%
aan Lucas Ligtenberj
Polak (zaal: wie?).
dat hij zijn tekst va,
zou voorlezen (zaal: I
dat deed hij ook. Ni
geen Mulisch te zien.;
„Mulisch komt niet", h'
de Van de Reijt. „Hetjfj
niet schelen wat eer
tenblaadje over hen^a
en hij is dol op taaa£
toch komt hij niet. Oi
cas Ligtenberg in H|ri:
gezegd heeft dat Mulyj,
het eerste exemplaaijni
boek in ontvangst
nemen, aantoonde dft
hoer van de Nederlai
ratuur te zijn.
daarop weten
komst dus te moetenf
wen als een van hoert
en daar bedankte hijfeei
De (oud-)redaeteurenj'
Genadeloze Schoolkrf
ten daar hard om 1#
gaven de jongen van
sterdamse koeriersd
het boek plaatsverv^
ontvangst nam (om f
bij Mulisch te bezor
hartelijk applaus en
den zich naar ben»
daar, temidden van c|
toonstelling 'Ons blal
bijzondere plaats i
verder te discussiër
Oort en over commoJS
STEVO AKI^ei
(Van onze correspondent
Rink Drost)
OOST-BERLIJN Offi
cieel heeft hij niet be
staan. Maar de eerste brie
ven in enveloppen met de
nieuwe benaming zijn al
via de post verspreid:
'Amt für Verfassungs-
schutz' (Dienst Grondwet-
bescherming).
Kennelijk had de DDR-
regering voortijdig enkele
lichten op groen gezet. Er
was wel degelijk sprake
van een opbouw van een
vervolg op de gehate 'Sta
si', de alomtegenwoordige
staatsveiligheidsdienst,
waarmee het vorige Oost
duitse regime in casu
de communistische partij
SED de bevolking ja
renlang in een ijzeren
greep wist te houden.
Dat bleek gisteren tijdens de
zevende gespreksronde van de
Ronde Tafel in Oost-Berlijn,
het forum waar regeringspar
tijen en oppositie proberen de
lijnen voor de toekomst van
het land uit te zetten. Voor het
eerst werd daar duidelijk ge
maakt welk een gigantische
omvang het bewakingsappa
raat van de SED heeft gehad:
een op elke tachtig DDR-bur-
gers was erbij betrokken.
Regeringswoordvoerder Man
fred Sauer vertelde dat er
85.000 medewerkers full-time
in dienst waren. Daarnaast
waren nog 109.000 medewer
kers inofficieel aan de Stasi
verbonden: de snuffelaars en
verklikkers die dag en nacht
de gangen van de burgers na
gingen. Van de 85.000 vaste
medewerkers zijn er inmiddels
30.000 ontslagen. Voor nog
eens 20.000 staat ontslag voor
de deur. 22.000 Man zijn toege
voegd aan de politie, het leger,
de gezondsheidszorg en het
bedrijfsleven. De overige
12.500 blijven in dienst tot alle
gebouwen, eigendommen en
vermogens aan de staat zijn
overgedragen.
Onder die eigendommen zijn
een bewakingsregiment, een
medische dienst inclusief zie
kenhuis, een wagenpark met
13.000 personenauto's en een
omvangrijk afluister- en post-
controleapparaat met 3.000
medewerkers. Sauer liet weten
dat de technische installaties
inmiddels zijn vernietigd of
tenminste buiten bedrijf zijn
gesteld. Na het aantreden van
Erich Honecker als partijleider
en staatshoofd was in de jaren-
zeventig het aantal Stasi-me
dewerkers verdubbeld. In 1985
had Honecker zijn 'totale be
waking van de samenleving'
geperfectioneerd
De regeringswoordvoerders
wilden aanvankelijk de verge
vorderde plannen voor de op
richting van een vervolg op de
Stasi niet bekend maken.
Maar ontkennen hielp niet
toen Reinhard Schuldt van de
oppositiegroep Neues Forum
zei: „We hebben hier envelop
pen van een 'Diensteinheit
8450 Verfassungsschutz der
A\*"'
Woedende Oostduitsers dringen in Oost-Berlijn het kantoor binnen van de gehate Sta:
DDR' en we hebben materi
aal... Ik kan u duidelijk zeg
gen: deze grondwetbescher-
mingsdienst existeert reeds, en
wel onder leiding van de heer
Engelhardt, naar onze infor
matie de voormalige directeur
van het ministerie van staats
veiligheid in de provincie
Frankfurt aan de Oder".
Minister Ahrend van binnen
landse zaken bemoeide er zich
persoonlijk mee: „Er kunnen
aanzetten zijn geweest. Dat
SUSKEENWISKE
DE BEZETEN BEZITTER
tADVERTENTIE
Nederland vergrijst. Steeds meer
ouderen vragen om tijd, aandacht
en soms een beetje begrip.
Daarvoor zijn vakmensen die hel
pen en luisteren. En die ook af en
toe nog een arm vrij hebben om
op een schouder te leggen.
Omdat twee weken zonder kin
deren en kleindochter wel wat
erg eenzaam is.
Veel mensen in de ouderenzorg
zijn lid van AbvaKabo. Dat is de
grootste bond in de collectieve
sector. AbvaKabo is een sterke
bond die veel doet en bereikt
voor zijn 270.000 leden.
Persoonlijk, door advies en indivi
duele rechtsbijstand. Collectief,
door het afsluiten van goede
CAO's.
AbvaKabo ziet het belang van het
werk van zijn leden. En dat is een
algemeen belang,want de collec
tieve sector is onmisbaar in onze
samenleving. AbvaKabo is niet
partijgebonden,-maar beslist niet
neutraal. En zeker niet kleurloos.
AbvaKabo heeft een visie op de
samenleving.
Een visie hoe het anders kan.
Stuur deze bon in een envelop zonder j
posczegel aan
AbvaKabo. Antwoordnummer 10018.
2700 VB Zoetermeer.
AbvaKabo
De vakbond die zorjjt voor mensen i
kan ik niet beoordelé
strijd het niet: ze zuil
ker zijn geweest na dt/~
kelijke besluiten. Wav-
treft zelfs enveloppe;
Maar ik kan u verzebj]
er sinds de verklarin
minister-president, vP6
de Volkskammer, ge#zl£
teiten zijn die tot de er<
van een Dienst Gro&cl
scherming leiden. Enwa
er in die richting wejL
stond, dat moet iL
worden teruggedraaid*1^
Tijdens zijn verrassfe t
zoek van een uur aariikt
detafel-gezelschap di
mier Modrow meti» i,
nelijk vooruitziende yj\
de bestorming van dej
Stasi-centrale een|
de oproep vast te hi
de geweldloosheid
in oktober op gang
politieke omwenteli;
dan toe had voltrol
roepen deed Modro1
stakingen achterwegj
en de produktie op p<
den.
In de bijeenkom?
's lands hoogste opei
klager, Hans-Jürg<
mee dat tegen zowel
vroegere staats-
Erich Honecker als
minister van staal
Erich Mielke een si
ging zal worden inge
gens hoogverraad er
menspannen in strijd
grondwet. Onder hó)
worden acties verstaPr e
grondwettelijke
aantasten. De eerd(|n"
kondigde strafver^ c
lijf Ier
