De
Noorderwiek
Jligt voor op het
bedrijfsleven
Scholieren
handelen
in
effecten
OMGEKEERDE WERELD
OPLEIDSE SCHOOL
VOOR MODE EN KLEDING
CcidócSoirtatit
ZATERDAG 13 JANUARI 1990 PAGINA 27
en eiij
5- Ia het ontwerpen van een dessin kan het ingetekend worden op e
iet computer opgeslagen tekening of foto.
iarkt -
LEIDEN - Het is een beetje de
omgekeerde wereld op De Noor
derwiek. Waar onderwijsminister
Jo Ritzen het al heel geslaagd vindt
als scholen door bedrijven een
beetje op sleeptouw worden geno
men. daar heeft de school voor
middelbaar beroepsonderwijs het
bedrijfsleven op het gebied van de
mode en kleding „achterop" geno
men. De school aan de Ter Haar-
kade in Leiden heeft sinds ander
half jaar een uitgebreide computer
configuratie. Daarmee kunnen pa
tronen worden ingebracht in de
computer, worden vergroot en ver
kleind, terwijl tevens kan worden
gemodelleerd en dessins kunnen
worden ontworpen.
De mogelijkheden die het lokaal biedt,
vragen van de school om een zeer flexi
bele instelling. Adjunct-directeur J. Wes-
sels beaamt dat een dergelijke flexibili
teit lijnrecht staat op de cultuur in on
derwijsland. „We moeten een beetje
gaan werken als een bedrijf',' zegt hij.
„Mogelijkheden scheppen om onze spul
len dag en nacht beschikbaar te hebben.
Belt er een bedrijf die de know-how
heeft en die in de nood zit, dan moeten
onze spullen bij wijze van spreken
's nachts gehuurd kunnen worden om
die mensen te helpen. We hebben iets
dergelijks al een paar maal gehad. Zo
kwamen er mensen van El Mior hier
werken toen ze zelf even capaciteitspro
blemen hadden. Dat moest op stel en
sprong geregeld worden en het werkte
erg goed". Het is voor bedrijven die zelf
nog niet goed met de apparatuur over
weg kunnen, mogelijk om onder begelei
ding te werken.
Koudwatervrees
„Er zitten voor de ondernemers grote
voordelen aan het werken met de appa
ratuur die wij hebben", weet hoofddo
cente N. Westerweele. Zij coördineert de
activiteiten die in het speciaal opgezette
lokaal plaats hebben. „Het is voor de
kleinere bedrijfjes echter te duur om de
spullen zelf aan te schaffen. Maar wie
eenmaal kan werken op onze spullen,
bespaart veel tijd en werk. Nu nog doen
ondernemers alles met de hand. Elk mo
del, elke maat moet apart worden gete
kend. Bij ons hoeft dat niet meer. Een
maal een patroon ingebracht, kan het
naar believen worden verkleind of ver
groot en het ontwerp kan worden gewij
zigd. Daarna kan de printer het op ware
grootte printen. Verder is natuurlijk alles
op te slaan in het geheugen".
Volgens Westerweele moeten de bedrij
ven een beetje om. „De koudwatervrees
moet een beetje worden weggenomen.
Wij zullen de mensen moeten lokken, de
voordelen en het gemak van het werken
op deze apparatuur onderstrepen". Dat
leren werken kan ook op De Noorder
wiek. De school geeft aan die mensen
een basiscursus. Daarmee leren ze zelf
standig werken op de apparatuur. Wes
terweele: „We hebben een beginnerscur
sus Computer Aided Design en een ver
volgcursus. Maar we leveren ook maat
werk. Stel dat een bedrijf belt en zes
mensen wil laten opleiden door ons, dan
kan dat. We gaan dan kijken wanneer
we ruimte hebben en dan gaat de cursus
van start".
Doordat De Noorderwiek tamelijk uniek
is in Nederland - er is slechts één andere
school die deze geavanceerde apparatuur
heeft staan - was de belangstelling voor
de cursussen voor bedrijven groot. „Het
liep voor de cursussen dermate storm,
dat er onder auspiciën van ons in Breda
een cursus is gestart", meldt Wessels.
Daarin maken de ondernemers kennis
met de mogelijkheden en de apparatuur.
De cursus voor ondernemers is al door
twee groepen van tien mensen gevolgd.
Ze kregen aan het eind van de rit een
certificaat. Een ervan zag al brood in het
werken met de apparatuur op de school.
„Die komt tegenwoordig patronen ont-
weipen, die ze in Engeland laat maken
en in haar stoffenhandel bij haar lappen
stof verkoopt".
Het lokaal („ideaal gesitueerd, want
door de aparte ingang en de toiletten-
groep is die van de rest van de school af
te sluiten") staat vol met digiteertafels,
databanken met terminals, grafische
schermen en een printer. „Zeg maar dat
we hier de CAD-kant van CAD/CAM
aanbieden", legt hoofdocente Wester
weele uit. „Het werk dat wordt gedaan
voordat de stof wordt gesneden en de
kleding wordt gemaakt".
Via de tafels, die met inleeskoppen met
de computer zijn verbonden, kunnen pa
troondelen worden ingevoerd. Dat heet
digitaliseren. Vervolgens kunnen de pa
tronen worden vergroot en verkleind.
De patronen kunnen bovendien worden
gemodelleerd oftewel op bepaalde pun
ten een beetje veranderd. Als alle pa
troondelen zijn ingevoerd kunnen die
worden ingetekend op stof. De computer
berekent dan op welke manier er zo min
mogelijk stof afvalt.
Tenslotte kunnen patronen op ware
grootte en op schaal geprint worden.
„Voor het bedrijfsleven is een printer
die uitdraait op ware grootte een must".
Kleurenprinter
Als bijzonderheid heeft de school een
kleurenprinter voor het sketchprogram-
ma. Via de computer kan een dessin
aangebracht worden op een in het geheu
gen opgeslagen foto of tekening, die ver
volgens via de kleurenprinter op papier
kan worden gezet.
Ondanks de belangstelling van het
bedrijfsleven voor de moderne appara
tuur, krijgen de leerlingen en docenten
prioriteit bij het werken op de appara
tuur. Wessels: „Alle tweehonderd Noor-
derwiek-leerlingen en ongeveer honderd
leerlingen uit de regio krijgen hier les op
de apparatuur. We hebben een regionale
functie. Leerlingen van scholen voor
Mode en Kleding komen hier met hun
docenten en volgen de basiscursus.
Daarmee kunnen ze makkelijk overstap
pen als ze van school komen".
Winst maken, geld verdienen met de ap
paratuur, die 350.000 gulden heeft ge
kost, zit er nog niet in volgens adjunct
directeur J. Wessels. „Dat is moeilijk.
Want wat moet je vragen voor je dien
sten? Wat is een reële prijs voor ant
woorden op de vele rare vragen die we
krijgen, de klusjes die we voor bedrijven
'verrichten en de cursussen die we geven.
Dat is moeilijk. Ik hou het er nu maar
op dat we wat geld terugverdienen zodat
het reguliere onderwijs niet zo duur is en
waardoor de leerlingen al tijdens de op
leiding met zeer moderne apparaten le
ren werken".
ERIK HUISMAN
•EN HAAG - De vijfde klas vwo
ïn het Eerste Vrijzinnig Christe-
jk Lyceum (VCL) in Den Haag
rengt het vak economie, althans
;n aspect daarvan, letterlijk in
raktijk. De ongeveer dertig leer-
ngen houden zich actief bezig met
aan- en verkoop van aandelen,
n zij worden daarin aangemoe-
jgd door de docente algemene
mevrouw drs. T. C.
icz-Tuzar.
fct VCL is één van de 45 middelbare
holen verspreid over het land, die
ielneemt aan een beleggingswedstrijd
In de Nederlandse Middenstandsbank
1MB). De NMB heeft aan alle deelne-
ers een bedrag van 7.500 gulden be-
hikbaar gesteld om te beleggen in ef-
[ten. Wie tijdens de wedstrijdperiode -
Mn oktober 1989 begon en duurt tot
jril van dit jaar - de meeste winst weet
jbehalen, wint de competitie. De NBM
[kt echter niet alleen naar de cijfers,
ik de wijze waarop de scholen het geld
bben belegd telt mee in de beoorde-
Originaliteit speelt daarbij een
ifdrol. De handel in effecten verloopt
de NMB. Formeel heeft de bank het
renteloos geleend aan de deelne-
:nde scholen. De deelnemers mogen
winst, die zij maken, zelf houden.
den(pdb) ft eventuele verlies wordt door de
ik gedragen. De scholen lopen dus
geen enkel risico. Er zijn trouwens
:r scholen van de partij: ook het Ne-
[lands Lyceum in Den Haag doet
i, evenals het Wassenaarse Rijnlands
eum (Wassenaar) en het Erasmus
llege en het Pallas College uit Zoeter-
1pelletje
tor een aantal vijfde-klassers van het
~j~ riL was de effectenbeurs al%geen onbe-
terre'n meer, toen men met de
östrijd begon. Mevrouw Jacz, in ge-
wer de ^chap Van een paar betrokken scholie-
I vertelt: „Vorig jaar deden we in 4-
'o, dus de huidige vijfde klas, tijdens
inomie een spelletje met het thema'
|irs en bankwezen. Toen ontdekte ik'
een aantal leerlingen zelf al een aar-
portefeuille met aandelen had. Zi
n al heel veel over de effectenhan
En zo ontstond het idee om een be
ingsclubje op te richten. Ieder lid leg
ijfentwintig gulden in".
|e hebben toen Hunter Douglas ge-
BELEGGINGSCLUB
OP VRIJZINNIG
CHRISTELIJK
LYCEUM
kocht en later met winst verkocht",
voegt Tobias Hekster er aan toe. Hij
geldt voor zijn klasgenoten als de onbet
wiste beurs-expert. Toch is dat voor hem
geen reden om naast zijn schoenen te lo
pen. „Och", zegt hij. „Ik ben er spelen
derwijs mee begonnen. Ik stak wat
spaargeld in Robeco-aandelen. Later
kreeg ik eens duizend gulden van mijn
oma. Ik ben toen naar de ABN gegaan
om het geld te beleggen. Dat bleek niet
te kunnen. Toen heb ik via de AMRO-
bank Pakhoed-aandelen gekocht. En he
laas weer te vroeg verkocht. Ik stak ook
geld in andere fondsen. En zo is het ge
komen. Nee, mijn familie is op dit ge
bied leek. Mijn ouders bij voorbeeld
Een deel van de beleggingsclub van het
Eerste VCL in Den Haag in vergadering
bijeen. Vlnr: Wouter Luykx, Paul Gerrit
sen, Wouter van Braam van Vloten, Mi-
chiel Mulder, Tobias Hekster en Eline
Fasseur. Mevrouw Jacz-Tuzar kijkt over
de schouders van Michiel en Tobias mee.
FOTO: CEES VERKERK
hebben me alleen maar aan slechte tips
geholpen".
Mevrouw Jacz is merkbaar trots op haar
leerling. „Ik heb veel van Tobias ge
leerd", vertrouwt ze ons toe. „Door mijn
studie wist ik uiteraard wel hoe een ef
fectenbeurs werkte, maar ik had er nooit
in de praktijk mee te maken gehad. Ik
kom uit Tsjechoslowakije. Daar hadden
we geen effectenbeurs. Ik vind het echt
fascinerend".
Mevrouw Jacz beschouwt de effecten
handel als een zinnige aanvulling op
haar lessen. „Ik heb vorig jaar al met dat
beleggingsclubje bereikt dat mijn leerlin
gen de krant gingen lezen. En ze keken
niet alleen naar de koersen van hun aan
delen. Ze lazen ook berichten over on
dernemingen. Die gingen opeens voor
hen leven. Ze verdiepten zich in de
vraag waarom de koersen van de aande
len stegen en daalden. En ze vergeleken
het rendement van de bedrijven, waar
van zij aandeelhouder waren, met de re
sultaten van concurrerende ondernemin
gen. Omdat we met economie toch al
het bankwezen behandelden, kon ik een
en ander gemakkelijk in mijn lessen in
passen".
Door de wedstrijd van de NBM kreeg de
beleggingsclub van scholieren een extra
stimulans. Alle leerlingen van 5-vwo
werden lid. De club wordt geleid door
een bestuur, onder voorzitterschap van
Tobias, de man met de beste eflecten-
tips. „Een tip van Toob", heet het in het
vakjargon van de VCL-handelskringen.
De expert fungeert ook als contactper
soon tussen de club en de bank.
De club heeft een lijst met fondsen van
de NBM gekregen, waarin men mag be
leggen. Clublid Joris Slingerland: „Bin
nen bepaalde marges zijn wij vrij ons
geld te steken in een fonds van onze
keuze. Het probleem is alleen dat de lijst
verouderd is". Tobias bevestigt dit: „Er
komt bijvoorbeeld een bedrijf op voor
dat al lang niet meer bestaat. Alle fond
sen zijn overigens officieel op de beurs
genoteerd".
Bijeenkomsten
Zijn collega Paul Gerritsen vertelt dat de
club elke maandag bijeenkomt. „Dan
bespreken we wat er tijdens de afgelopen
week op de beurs is gebeurd. En we ne
men dan een besluit over aankoop, ver
koop en behoud van fondsen. Wouter
van Braam van Vloten brengt het ver
loop van de koersen met grafieken in
beeld, zodat wij in één oogopslag kun
nen zien wat er gaande is".
Ook in de economieles van mevrouw
Jacz wordt het verloop van de effecten
handel regelmatig besproken. „Op don
derdag, we hebben dan twee uur econo
mie", zegt de lerares. „Als er wat aan de
hand is, houdt iemand een speech en
dan kunnen de anderen erop reageren.
En als er snel besluiten genomen moeten
worden, roepen we elkaar in de pauze op
voor een spoedbespreking".
Dank zij de club-activiteite'n is VCL-
leerlinge Eline Fasseur enthousiast ge
worden over het vak economie. „Ik deed
in de vierde bedrijfseconomie, boekhou
den en zo. Dat was ontzettend saai. Uit
eindelijk heb ik voor algemene econo
mie gekozen. Omdat ik geen natuurkun
de en zo wilde doen. Ik stond sceptisch
tegenover economie. Maar door de be
leggingsclub wordt die saaie theorie nu
echt in de praktijk gebracht".
„Je leert ook hoe bedrijven werken", in
terrumpeert Michiel Mulder, de pen
ningmeester van de club. „We hebben
van de bank een dik boek gekregen,
waarin de bedrijven, waarin wij kunnen
beleggen, uitvoerig worden beschreven.
Ook hoeveel mensen er werken".
Op dit moment staat het VCL op ver
lies, de school heeft van het bedrag van
7.500 gulden nog 6.249,74 gulden over.
„Een klein verlies", relativeert Michiel.
„We hebben tot april de tijd om winst te
maken. Overigens staan we nu op de
landelijk ranglijst al weer op de tweede
plaats. We stijgen dus weer. Door die be
leggingen doorzie je dingen sneller als er
actuele zaken in de les aan de orde ko
men. Als de rente in Duitsland bijvoor
beeld daalt, leggen we aan elkaar uit hoe
dat komt". Eline: „Je werkt met ander
mans geld, dat maakt het nog leuker.
Het raakt je persoonlijk minder".
GÉ ANSEMS
