Reiswereld
ziet brood in
Oost-Europa
#VAK#
Reiziger gaat grenzen nog verder verleggen
Skistations
in Frankrijk
snakken naar
verse sneeuw
De armoe in Roemenië
is overal voelbaar
Nieuwe aanblik
Madame Tussaud
ADVERTENTIE
Op de zaterdagen 20 januari en 10 februari verschijnt bij deze
krant een bijlage
Gaan we nu 'n kijkje nemen in een van de Oostbloklanden,
relaxen aan de Middellandse Zee, of Amerika ontdekken met een
motorhome''
In ZOMERVAKANTIE'90 krijgt ons zeer reislustige lezerspubliek
een keur aan vakantiemogelijkheden voorgeschoteld.
Ook die van u?
Ronald te Boekhorst, bereikbaar onder nummer 071 - 122 244,
informeert u graag nader over de adVerteermogelijkheden in deze
bijlagen.
I I I I I
CcidócSoirtmit
BINNENLAND BUITENLAND
£eidóc6omcMit
WOENSDAG 10 JANUARI 1990 PAGm1
Geen onderzoek naar
kadavervet in eten
DEN HAAG De ministeries van
landbouw en volksgezondheid zien op
het moment geen aanleiding nader on
derzoek in te stellen naar het mogelijk
verwerken van afvalvet in Nederlandse
voedingsmiddelen. Bij de Rijkskeurings
dienst van Waren zijn geen gevallen be
kend waarin dit is gebeurd. De Bonds
republiek heeft het mogelijk verwerken
van afvalvet in voedingsmiddelen vorig
jaar bij de Nederlandse overheid aange
kaart. toen bleek dat een Nederlandse
transporteur dit vet vervoerde in een
tankwagen waarin ook grondstoffen
voor de voedingsmiddelen werden ver
voerd. Uit onderzoek is gebleken dat
het afvalvet is verwerkt in veevoeders,
wat is toegestaan, aldus de ministeries.
Drugstoeristen in
eigen land aangepakt
DEN HAAG Nederland gaat
meewerken aan de vervolging
van buitenlandse drugstoeristen
in hun eigen land. De Nederland
se autoriteiten zullen daartoe met
de buitenlandse collega's samen
werken. Het gaat daarbij vooral
om het drugstoerisme van Belgi
sche en Duitse jongeren die hier
hoeveelheden drugs komen ko
pen of verhandelen. Dat is geble
ken uit het schriftelijk antwoord
van minister Hirsch Ballin (Justi
tie) op vragen uit de Tweede Ka
mer. De problemen met het
drugstoerisme zijn vorig jaar
vooral in het zuiden des lands
merkbaar toegenomen.
TNO: knijpers voor auto
gordels zijn levensgevaarlijk
DELFT De fraaie knijpers voor
autogordels zijn levensgevaarlijk. Zij
schakelen de werking van de veilig
heidsriemen uit, aldus een onderzoek
van het Instituut voor Wegtransport
middelen (IW) van TNO in Delft.
De onderzoekers spreken van een
„veredelde wasknijper", die is be
doeld om de automobilist een beetje
Tucht' te geven als hij in zijn gordel
zit. Mensen die een dergelijk artikel
gebruiken spelen volgens de onder
zoekers met hun leven. Verder is
vastgesteld dat automobilisten gevaar
lopen als zij erg slordig met de gor
dels omgaan. Volgens de onderzoe
kers zou de politie meer moeten toe
zien dat autogordels goed gebruikt
worden.
Terreur tegen Tamils
moeilijk te bewijzen
UTRECHT Een groot onderzoek naar
de vermeende druk die extremistische Ta
mils in ons land zouden uitoefenen op Ta-
mil-vluchtelingen zit er voorlopig niet in.
Zo'n onderzoek is alleen mogelijk als
slachtoffers aangifte bij de politie doen.
Dat extremistische Tamils hun landgeno
ten onder druk zetten door afpersing en
bedreiging, staat echter vast voor PvdA-
kamerlid Van Traa. Hij zegt signalen over
„terreur" te hebben ontvangen uit kringen
van de Tamils zelf en van hulpverleners.
Een woordvoerder van Vluchtelingen-
Werk wilde weinig kwijt over de zaak
„omdat die zo gevoelig ligt". Hij bevestigde
dat bij de vereniging klachten van onder
druk gezette Tamils zijn binnengekomen.
Bevrijde proefhonden
werden verwaarloosd
UTRECHT De 23 honden die het
Dierenbevrijdingsfront in december be
vrijdde uit het dierenlaboratorium van
de Medische Faculteit van de Rijksuni
versiteit Groningen waren erg verwaar
loosd. Volgens het Dierenbevrijdings
front waren acht grotere honden sterk
ondervoed, terwijl vijftien Beagles ex
pres op een overgewicht waren ge
bracht. Het front deed in de nacht van
19 op 20 december een 'inval' in het die
renlaboratorium, omdat bronnen binnen
de universiteit gemeld hadden dat de
honden zich in een erbarmelijke situatie
bevonden De adjunct-directeur van het
dierenlaboratorium, drs. A.B.M. Van
der Steen, zegt in een reactie dat de
honden goed verzorgd werden.
„EG te slap bij tr
beschermen ozonlaag'
UTRECHT De EG, inclusief Nederland, stelt
slap op bij het overleg over de herziening van het
van Montreal over de bescherming van de ozonl;
Tijdens de maandelijkse persconferentie van de 1
Natuur en Milieu uitte prof.dr. Lucas Reijnders
scherpe kritiek op de Europese landen. Andere
als de Sovjetunie, Canada en Zwitserland en de S<
vische landen willen veel verder gaan in het terug 01
van stoffen die gevaarlijk zijn voor de ozonlaag. N
Milieu wil dat minister Alders van Milieubeheer
Europees verband sterk maakt voor hardere maat
In het protocol van Montreal zijn al afspraken
over het terugdringen van de zogeheten cfk's,
meer in koelkasten voorkomen. Op de intern n,
ozonconferentie in Londen in juni van dit jaar zal
drag worden uitgebreid met andere schadelijke
methylchloroform, 'zachte' cfk's en halonen.
Laijces
get(
ruil
,|tal
mil
ide
DEN HAAG In enkele
jaren tijd zal Oost-Europa
een geduchte concurrent
worden voor vakantielan
den in West-Europa. Dat
voorspelt de Algemene
Nederlandse Vereniging
van Reisorganisaties
(ANVR), die de afgelopen
jaren al steeds meer Ne
derlanders naar het oos
ten heeft zien afreizen.
Volgens directeur G. Couvreur
van de ANVR hebben de
Oosteuropese landen alle po
tentie om uit te groeien tot
volwaardige vakantielanden:
mooi weer, natuur en prachti
ge steden. „Maar er zal nog
wel het een en ander moeten
veranderen in deze landen. De
dienstverlening zal naar onze
normen en waarden moeten
worden aangepast. De onver
schilligheid die in veel Oosteu
ropese landen heerst, zal
moeten verdwijnen. En dat
kan. Mensen zijn bereid beter
hun best te doen als. zij daar
ook een beloning voor terug
zien in de vorm van meer
geld", aldus Couvreur.
Hij verwacht dat Westeurope-
se investeerders geld zullen
pompen in het Oosteuropese
toerisme, zoals Oostenrijk dat
bij voorbeeld heeft gedaan in
De
belangstelling
voor de stand
van Roemenie
op de
Vakantiebeurs
is niet gering.
FOTO: ANP
Hongarije. In veel landen is nu
nog een gebrek aan voldoende
accommodatie op westers ni
veau.
Het aantal Nederlandse toeris
ten dat naar Oost-Europa af
reist, is in twee jaar tijd meer
dan verdubbeld. Van elke dui
zend inwoners gingen er afge
lopen jaar 21 naar Oosteurope
se landen. Dat is evenveel als
het aantal toeristen dat vorig
jaar in het populaire Joegosla
vië vakantie vierde. Maar het
is vooralsnog nog een schijntje
in verhouding tot de 83 Neder
landers (op duizend inwoners)
die vorig jaar naar Spanje gin
gen.
Een van de Oosteuropese lan
den die hoopt op meer westers
bezoek is Roemenië. Op de
vandaag begonnen Vakatie-
beurs in Utrecht rekent de
stand van het Roemeens Ver
keersbureau op duizenden
verzoeken om informatie.
TOERISME SPEELT ROL BIJ EENWORDING EUROPA'
UTRECHT Nog vaker en
vooral verder weg op vakantie.
Dat is de verwachting van de
toeristische branche voor de ja
ren negentig. Een rondgang
langs deelnemers aan de giste
ren in Utrecht geopende Va
kantiebeurs 89 leert dat de
reis-industrie met hooggestem
de verwachtingen het nieuwe
decennium is binnengestapt.
Als de economie en de wereld
politiek geen roet in het eten
gooien, gaan de Nederlanders
nog veel meer op reis.
Vanmorgen zijn de deuren van
de Utrechtse Jaarbeurs open
gegaan voor het publiek; gis
termiddag was eerst de beurt
aan de mensen uit de reisbran
che en genodigden. Zij konden
horen hoe mr Pieter van Vol
lenhoven het toerisme een be
langrijke rol toebedeelde bij de
eenwording van Europa. Als
voorzitter van het Nationale
Comité gaf hij tevens het start
schot voor het Europees Jaar
van het Toerisme. Met dit the
majaar wil de Europese Com
missie het wederzijds begrip
tussen de volkeren bevorde
ren. „Het op de hoogte zijn van
èn meer begrip hebben voor
eikaars land, zeden, leefge
woonten en cultuur in heden
zowel als verleden, acht ik
voor het welslagen van een
Europese toekomst van het
grootste belang. Zonder dit in
zicht kan men twijfelen over
de stevigheid van de funda
menten van Europa, waarop
wij de toekomst denken te
Inkomen
Hij benadrukte het economi
sche, sociale en culturele be
lang van het toerisme in Euro
pa. Bijna zestig van de 320 mil
joen inwoners van de EG gaat
jaarlijks op vakantie. Zo'n zes
procent van het bruto natio
naal inkomen van de EG komt
uit het toerisme, terwijl 7,5
miljoen Europeanen er hun
brood mee verdienen. In Ne
derland bedraagt de omzet van
de toeristische bedrijven bijna
dertig miljard gulden.
Het Europees Jaar van het
Toerisme wordt 'gevierd' in
achttien landen. Het zijn de
twaalf lidstaten van de EG en
de zes landen van de Europese
Vrijhandels Associatie. Het ac
cent van de activiteiten ligt op
het bevorderen van het toeris
me in het laagseizoen, het bie
den van alternatieven voor
massatoerisme door nieuwe be
stemmingen en andere vormen
van toerisme (bijvoorbeeld
plattelandstoerisme) te ontwik
kelen, het vereenvoudigen van
het verkeer en vervoer van
reizigers binnen Europa en het
stimuleren van reizen door
jongeren. Mr Van Vollenhoven
benadrukte dat daarbij het be
houd van de natuur en het mi
lieu, de vakantiespreiding en
de veiligheids scherp in het
oog moeten worden gehouden.
„De massaliteit van het toeris
me kan nadelig werken, wan
neer ze niet in goede banen
wordt geleid".
Kritiek
Dé voorzitter van het Nationa
le Comité herhaalde zijn kri
tiek op de Europese Raad van
Ministers, die amper een jaar
geleden besloot, 1990 uit te roe
pen tot Europees Jaar van het
Toerisme. „Als organisaties als
de OESO of ILO voorspellen,
dat de toeristische bedrijvig
heid in het jaar 2000 wel eens
de grootste bedrijfstak ter we
reld zou kunnen worden, dan
is het zeer te betreuren dat
'Brussel' zich niet meer tijd
heeft gegund op zo'n belang
rijk jaar voor te bereiden".
Bij de Nederlandse activiteiten
die in het kader van het the
majaar worden georganiseerd
ligt het accent op cultuur en
cultuurhistorie. Hoekstenen
zijn de wedstrijd 'Hello Europe,
this is Holland' en de 'KLM
Toerisme Trofee 1990'. Aan de
wedstrijd doen de leerlingen
van ruim 2000 basisscholen
mee. Zij moeten op originele
wijze duidelijk maken waarom
toeristen juist hun regio
moeten bezoeken. De Toerisme
Trofee is bedoeld om in de ge
meenten de samenwerking te
bevorderen tussen lokale over
heid, toeristisch bedrijfsleven
en andere instanties, om zo te
komen tot een gezamenlijk
toeristisch beleid. De winnende
gemeente krijgt een kunstwerk
en een geldprijs van vijftigdui
zend gulden.
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS De Franse
wintersportgebieden
hebben opnieuw te lijden
onder een groot gebrek
aan sneeuw. Met name in
de Pyreneeën en de
noordelijke Alpen drei
gen faillisementen, nu de
skimogelijkheden voor
het derde achtereenvol
gende jaar zeer beperkt
zijn.
De Franse regering over
weegt noodlijdende skista
tions financieel te hulp te
komen wanneer er niet op
korte termijn een flink pak
sneeuw valt. De weersvoor
uitzichten zijn echter som
ber en het regent voorlopig
vooral annuleringen van
vakanties.
Terwijl de zeer hooggelegen
skistations worden over
spoeld door sneeuwzoekers,
zijn de meeste pistes elders
in Frankrijk pijnlijk groen.
De burgemeesters van de
ski-gemeentes in de Pyre
neeën hebben dit weekein
de de alarmbel geluid om
dat slechts in zeven van de
35 stations voldoende
sneeuw ligt. Het 'witte
goud' werd dan meestal nog
geleverd door sneeuwka
nonnen, die bijna non-stop
werken. Tal van hoteliers
hebben personeel moeten
ontslaan en een werkloze
skileraar klaagde op de te
levisie dat na drie magere
jaren zijn bankrekening de
kleur van zijn skijackf
gekregen: vuurrood. rr,rT
De Franse minister n
Toerisme, Olivier
heeft aangekondigd de Lpp
tersportcentra niet iiWh
kou te laten staan, mai jni
tegelijk dat een herstrJwel
rering nodig is. „De Ffcpp
skigebieden hebben ziijral
veel op topskiërs gericfcwd
te weinig op familierefchil
tie. Er moeten meer aeria
natieven naast het »em'
worden geboden", iïaai
Stirn, die bovendien d^te^
telcapiciteit onvoldoendrst£
ongeschikt acht. „Wij A
nen slechts negen prq
hotelbedden bieden, te*
Zwitserland op vijftig Iq
cent zit. Om Europesr
zelfs Amerikaanse en
panse toeristen te kuj^ar
trekken, zal daarin M
verbetering moeten
men". P™
takl
Extra probleem voor^
Franse skicentra is d^ p.
animo voor winterspo^'
kanties de laatste jarer£ pa
onder Fransen behoorlï m;
gedaald. En dat terwijlj v<
voor honderden miljo(Har
geinvesteerd in nieuweij
belbanen en skilifts. iste
Van de Alpenlanden D.
Oostenrijk opnieuw or
minst te klagen. De sitfs IV
is er weliswaar niet g$°I
dig, maar mede dank 3
sneeuwval van zatd
kan op veel plaèitsen TB
den geskied. In Zwitsei!
zijn de mogelijkhedenjK
als in Frankrijk nog
beperkt. Ij
(Vervolg van de voorpagina)
HUNEDOARA De noden in
Roemenië zijn tastbaar. Het
land ademt achterstand uit, of
beter misschien: stilstand. Fa
brieken zijn verouderd,
schoorstenen walmen vuile
rook, de arbeiders wachten op
het gammele onverwarmde
trammetje of stappen in de op
methaangas gestookte bus,
waar de passagiers met hun
warme adem een kijkgaatje
door de ijsbloemen hebben ge
maakt.
Een kar met kolven voeder-
mais, getrokken door twee
paarden. Op debok zit een
echtpaar kleumend tegen el
kaar gedrukt. Vijf mannen bij
een door de vooras gezakte
vrachtauto. Ook op het platte
land is de armoede voelbaar.
Als de dertig vrachtwagens
van het voedselkonvooi even
ergens stoppen, komen kinde
ren tevoorschijn en vragen om
chocolaatjes of een broodje. De
dorpswinkel heeft nog wel een
verbleekt uithangbord, maar
te koop is er niets. Een vaal
reclamebord laat zien dat er
vroeger met een onleesbaar
geworden merk scheerzeep
werd geschoren.
De tocht van de grens naar
Hunedoara, driehonderd kilo
meter lang, duurt ongeveer zes
uur. De redelijk geasfalteerde
hoofdweg naar Bukarest slin
gert zich veelal door vlak,
soms heuvelend land. De boe
renwoningen zijn gekalkt in
pastelkleuren. Hier en daar
verschijnt een herder in een
lange schapenjas met om zich
heen tien a twintig schapen.
De chauffeurs twijfelen er
geen moment aan dat wat zij
meevoeren hier zeer van pas
komt. De schaarste ligt er wat
hen betreft duimendik boven
op.
Eén van de chauffeurs: „Der
tien jaar geleden was ik hier
en nu weer. Het land is even
straatarm gebleven als het
toen al was. Het enige verschil
is de hoop, die was er toen
niet, maar nu wel. Kijk maar
naar al die gezichten".
De chauffeurs zelf hebben
nogal te kampen met de enor
me kou; zowel zijzelf als hun
auto's. Daarom hebben ANWB
en NOB Wegtransport voorbe
reidingen getroffen het kon
vooi te helpen met extra mate
riaal, gereedschap, kleding en
voedsel. Dat kan worden over
gevlogen zodra de leiding van
het konvooi in Roemenië daar
om vraagt.
Shell mogeljAC
geen spon sof"
jubileumfe^L
T» 1 'ker
Rotterdam ;ek
rdv
va
ROTTERDAM ShelM;
weegt zich terug te trekjen:
één van de hoofdspons<#rh;
de festiviteiten rond hfnu;
jarig bestaan van Rottflin
Het bedrijf had toegeze|n v
kele tonnen te zullen 1
gen. Rotterdam is echtfho
van de zogeheten LOferl
meenten, Lagere Overbj
Tegen Apartheid. Dat tas
ondermeer in dat vojjie-
meentelijke projecten pde
sponsorgelden wordenbu:
cepteerd van bedrijven Pje
laties hebben met Zuid-P n
Shell heeft een vestig®2*
dat land. Morgen is er£>°v
tussen LOTA en de mfho
van binnenlandse en Py*
landse zaken over de vj b
zo'n voorkeursbeleid k
toegestaan. In het verlfe-
een boycot-besluit van h
versumse gemeenteraaifed 1
de kroon geschorst omfke
in strijd was met het |'ge
lands beleid. Het is nietF1" v
lijk of dit ook geldt ver
boycot van sponsors. Sif A
het oveleg van morgt h
wachten, voordat het
drage overmaakt aan d^H
ting. Blijft ook na het
van morgen de houdi
de Rotterdamse gemeei
gehandhaafd, dan zal SI
finitief afhaken als hoo f
sor. De stichting Rot 'Jk
1990 heeft een begroti
twintig miljoen gulden L
van zeven miljoen wo M
subsidieerd door de gei ■m
De overige dertien
moet van het bedrijfsle
men. Ruim honderd bc
hebben inmiddels sam
miljoen toegezegd. Als ft.
rige anderhalf miljoeg
binnenkomt, zullen de
teiten niet worden
maar zal er op onderde 68
het programma wordei je i
nigd. Volgens voorzit mg
Bok van de Rotterdan zijr
mer van Koophandel v ze
behalve Shell nog enk s m
dere sponsors met het o ech
ken van hun bijdrage, de
Auto brandt
uit bij
treinbotsing
Brandweerman
nen kantelen een
uitgebrande per
sonenauto. De
bestuurder heeft
gisteravond pech
aan de auto ge
kregen bij een
treinoverweg in
Gorssel. De be
stuurder verliet
de auto. Een na
derende trein
slaagde er niet
tijdig in te stop
pen en botste op
de stilstaande
auto, die volledig
uitbrandde. Ook
de kop van de
trein liep brand
schade op. Nie
mand raakte ge
wond. FOTO: ANP
SUSKE EN WISKE DE BEZETEN BEZITTER
AMSTERDAM Het Amsterdamse wassenbeeldenmuseum
Madame Tussaud zal bezoekers vanaf juni 1991 in een nieuw on
derkomen aan de Dam de mogelijkheid bieden „te wandelen
door schilderijen van Hollandse Meesters en de sfeer van de
hoofdstad tijdens de Gouden Eeuw te proeven".
De plannen zijn bekendgemaakt door bedrijfsleider H. Franc
ken. Met het project is een bedrag gemoeid van ongeveer twin
tig miljoen gulden. Het wassenbeeldenmuseum zal ongeveer de
helft van de nu tentoongestelde beelden naar de hoofdvestiging
in Londen terugzenden, omdat ze volgens de bedrijfsleider „niet
in het kader van.de nieuwe expositie passen". Bovendien is de
kwaliteit van de vijftien jaar oude beelden „erg slecht vergele
ken met recent gemaakte beelden", aldus Francken.
De rest van de poppen verhuist mee als het museum in 1991 het
pand in de Kalverstraat verlaat waar het twintig jaar was ge
huisvest en intrekt bij Peek en Cloppenburg aan de Dam.
Voor de inrichting van de nieuwe zeventiende-eeuwse expositie,
waarmee al na de zomer wordt begonnen, wordt gebruik ge
maakt van bewegende poppen, rook en bijzondere licht- en ge
luidseffecten. Verder is het de bedoeling decors van grachten en
panden na te bouwen, evenals taferelen op beroemde schilderij
en van bijvoorbeeld Vermeer en Jan Steen. Zo kunnen bezoe
kers als het ware „door een huishouden van Jan Steen" wande
len.
[s/ut num or mi J
