Strijden tegen Duitse
bestanden bij euthanasie
Kijk,
kelderrestanten
bij Gall Gall.
„Lubbers weigerde TV10 te redden"
EecdaeSoivumt
jmeegse kliniek
_J over de grens
Telefoon milieu
klachten roodgloeiend
TIËNTEN VERENIGING OVER KORT GEDING INEKE STINISSEN:
IEUWO
Door schrappen bezuiniging:
2600 onderwijsbanen extra
Regels nodig voor
afstaan lichaamsdelen
Toeslagen op WVC
„volstrekt normaal"
WOENSDAG 10 JANUARI 1990 PAGINA 3
EGEN De Sint Maartenskliniek
megen (333 bedden), een gespecia-
1 ziekenhuis voor orthopedie, reu-
2he ogie en revalidatiegeneeskunde,
al t met lange wachtlijsten. De direc
ted jt dat aan het te krappe budget en
veegt behandeling van Nederland-
iënten in het buitenland. „We zit-
eSedicht bij de grens", aldus de di-
daarover wel eerst overleg zal
k^n met de ziektekostenverzeke-
Op de wachtlijst staan vooral
;n op die een ingewikkelde opera-
dig hebben en die vanuit het hele
naar de gespecialiseerde kliniek
verwezen. Patiënten met zware
leningen moeten doorgaans zes tot
maanden wachten.
Een vrouw in
Amsterdam die
niet overweg kon
met de
automatische
versnelling van
deze auto, ramde
de glazen pui van
een huis en kwam
op de
ineengeschoven
huisraad tot
stilstand. De
woning was net
gerenoveerd.
FOTO: ANP
Gedupeerde boer voorkomt
epidemie van abortus Bang
KOEKANGE Door attent reageren
van de 72-jarige veehouder H. Kreuze in
Koekange is een epidemie van abortus
Bang voorkomen. Door vreemd gedrag
van één van zijn dertien koeien vreesde
de veehouder voor deze ziekte. Hij scha
kelde een veearts in en uit een bloed
monster bleek dat het om de gevreesde
bacterie ging. Zijn koeien, van wie er nog
maar één was besmet, moesten worden
afgemaakt. De boer lijdt daardoor bijna
een ton schade, die niet door de verzeke
ring wordt gedekt. In 1987 kwamen tal
rijke besmette runderen uit België en
Frankrijk ons land binnen. In Brabant
werd vorig jaar nog een heel bedrijf met
950 koeien opgeruimd. De ziekte leidt tot
spontane abortussen bij drachtige koeien
en is zeer besmettelijk.
DEN HAAG De actie Milieumelder van de
Consumentenbond, waarin burgers deze week te
lefonisch hun klachten en suggesties over milieu
zaken kunnen melden, blijkt een succes. Een
woordvoerder van de bond sprak vaneen „gek
kenhuis". De twaalf mensen achter de telefoons
hebben binnen twee dagen ruim 1.600 bellers te
woord gestaan. Het probleem van de verpakkin
gen scoort het hoogst. „Nog geen klosje garen" is
tegenwoordig zonder plastic omslag te koop, aldus
één van de bellers. Ook de inzameling van klein
chemisch afval (zoals batterijen, verfafval en
make-up) blijkt een probleem. Veel mensen we
ten nog steeds niet waar het schadelijke spul heen
moet. Tenslotte blijft ook het reclame-drukwerk
een bron van ergernis. De Consumentenbond stelt
de Milieumelder open tot vrijdagmiddag vijf uur.
Nitraatgehalte blad
groenten moet omlaag
DEN HAAG De huidige win-
ternormen voor het nitraatgehal
te in bladgroenten zoals andijvie,
spinazie en sla moeten worden
verlaagd. Uit oogpunt van be
scherming van de volksgezond
heid liggen de normen niet op
een bevredigend niveau, ant
woordt staatssecretaris H.J. Si
mons op schriftelijke vragen van
het PvdA-kamerlid De Pree.
Volgens Simons loopt de consu
ment geen enkel risico zolang
niet vaker dan twee keer per
week nitraatrijke groenten als
hoofdgroente worden gegeten.
Het blad Koopkracht adviseert
één keer
1 VANDAAG
IN HET V!
tl*
lsELO/H AARSBERGEN
z0lwij zijn een kort geding
tegen verpleegtehuis
dat (Viedenbroek in Haaks-
»ts \»i omdat nu duidelijk is
Oprden dat de behandeling
brfevrouw ^ne^e Stinissen
Terkelijk is gestaakt. Wij
ov^ als belangenbehartiger
'eggj>atiënten dat het geval
(sen niet op zichzelf staat
it in de gezondheidszorg
meer groepen comapa-
valt(n en hulpbehoevende be
et vfcn in de problemen ko-
vinden het princi-
verlionverantwoord dat men*
ze^ £een wensen ken"
jkunnen maken, worden
tj"
%gt G. van den Berg, di-
■erkir van de Nederlandse
nteijitenvereniging (NPV) in
ielichting op een kort ge-
dat zijn vereniging heeft
spannen tegen Het Wie-
•oek in Haaksbergen. Het
dient vanmiddag voor
Imelose rechtbank. De
hoopt dat de fechter Het
Wiedenbroek zal dwingen de
behandeling van Ineke Stinis
sen te hervatten en dat het
vonnis een waarschuwing zal
inhouden-voor medisch perso
neel.
Betekent dit kort geding nu
dat uw vereniging onder alle
omstandigheden euthanasie
afwijst?
Van den Berg: „Wat er met
Ineke Stinissen dreigt te ge
beuren zien wij niet als eutha
nasie. Euthanasie is in onze
ogen een vorm van levens
beëindiging die gebeurt op
verzoek van de patiënt. Als de
patiënt zelf niets kan medede
len is levensbeëindiging voor
ons uitgesloten, tenzij iemand
zodanig beademd moet worden
dat er eigenlijk geen leven is.
Van een comapatiënt kun je
dat niet zeggen. Die wordt
meestal niet beademd. Alle
functies worden normaal ver
vuld. Dat is bij Ineke Stinissen
ook'zo. Alle organen functio
neren normaal, ze reageert op
dag en nacht. Goed, ze krijgt
kunstmatig haar voeding,
maar dat is bij veel gehandi
capten en hoogbejaarden ook
Normaal?
Het klinkt een beetje raar als
iemand in coma ligt en u praat
dan over 'normaal functione
ren'. Dat is toch niet normaal?
Van den Berg: „Misschien
dat niet normaal voor mense
lijke begrippen, maar wat
vindt u dan van ernstig ver
standelijk gehandicapten? Dan
zeggen we toch ook niet; daar
is geen plaats meer voor in de
samenleving. Juist met de mo
gelijkheden die we nu hebben
kun je veel meer bestrijden en
verzachten dan vroeger. Afge
zien nog van ethische kant
moet je bij coma-patiënten
heel voorzichtig zijn. Ik las pas
een verhaal van een ex-coma-
patint die is ontwaakt. Het
blijft mogelijk".
Is het niet buitengewoon triest
dat uitgerekend over deze
zaak een principiële discussie
losbarst? En bent u niet bang
dat de lijdensweg van me
vrouw Stinissen door uw in
grijpen wordt verlengd?
„Eerlijk gezegd zien wij dit
niet als lijden, en velen met
ons. Comapatiënten lijden niet.
Ze functioneren normaal, ze
word'en uitstekend verzorgd.
Natuurlijk is deze discussie
triest. Wij zoeken de publici
teit niet. Wij hadden het ook
liever niet gehad. Wij zeggen
doodgewoon: als een verzor
gingstehuis zoveel jaren ie
mand zo goed verzorgt, gaat
het niet aan daarmee te stop
pen. Wij hebben die discussie
niet aangezwengeld. Dat heb
ben anderen gedaan".
Hij voegt er aan toe: „Alle
toonaangevende mensen in het
patiëntenrecht zeggen: dit mag
niet. Ieder mens heeft recht op
juridische bijstand. Dat kun
nen comapatiënten zijn of
hoogbejaarden. Juist de zwak
keren hebben extra aandacht
en bescherming nodig, zeker
in de gezondheidszorg. Er is
nu een verpleegtehuis dat zegt:
die zorg nemen wij niet meer
voor onze rekening. En dat ac
cepteren wij niet. Er was een
rechtsgang open geweest. De
genen die deze euthanasie wil
den hadden naar de Hoge
Raad kunnen stappen en kun
nen zeggen: wij vinden dat de
behandeling moet worden ge
staakt. Het gaat niet aan dat
even onderling te beslissen".
De directeur van de Neder
landse Patiëntenvereniging
concludeert dat ons land op
euthanasie-gebied „erg een
zaam" in de internationale ge
meenschap staat. „Buitenland
se artsenverenigingen en juris
tenorganisatie zijn allemaal te
gen euthanasie. In het verle
den hebben we er ingrijpende
discussies over gehad. We heb
ben met elkaar mensenrechten
opgebouwd en gezegd: wat er
in Duitsland is gebeurd mag
nooit meer. Dat zouden we op
deze wijze weer gaan uithol
len. Er is nu een grote onze
kerheid bij ouderen. Mensen
worden angstig, ze durven niet
meer opgenomen te worden.
Het Wiedenbroek doet met
zijn maatregel heel veel
kwaad".
Niet zinloos
Hoe kijkt u zelf aan tegen een
langdurige coma? De behande
ling van Ineke Stinissen was
toch zinloos geworden? De di
rect betrokkenen vonden dat
zelf kennelijk ook.
Van den Berg: „Zolang ie
mand functioneert is een be
handeling niet zinloos. Dat
vindt de betrokken verpleeg
kundige staf van Het Wieden
broek ook. Die heeft mevrouw
Stinissen jarenlang uitstekend
verzorgd, anders was ze niet in
leven gebleven. Eén familielid
vindt voortgezette behande
ling zinloos. Wij krijgen veel
reacties van mensen die het
met deze moedwillige levens
beëindiging niet eens zijn en
die bang zijn voor grensover
schrijdende maatregelen. Als
dit doorgaat kan de discussie
over de volgende categorie pa
tiënten worden opgestart. Ik
zeg niet dat het allemaal niet
heel moeilijk is, hoor, maar wij
zijn heel bang voor een
sneeuwbaleffect".
Wat gaat er gebeuren als u het
kort geding verliest?
„Weten we nog niet. Mogelijk
zullen we dan achteraf op een
strafvervolging aansturen".
ARVID VAN DER WOLF
Minister Ritzen en staatssecretaris Wallage achter de tafel in Nieuwspoort bij de presentatie van
hun gewijzigde begroting. FOTO: ANP
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het
schrappen van de vierjarï-
genmaatregel uit de on
derwijsbegroting betekent
met ingang van het nieu
we schooljaar een uitbrei
ding van het aantal banen
in het basisonderwijs met
2600.
Staatssecretaris Wallage maak
te dit gisteren bekend bij de
presentatie van de veranderin
gen op de onderwijsbegroting
voor 1990, die nog is opgesteld
door de oud-bewindslieden
Deetman en Ginjaar-Maas.
De onderwijsbonden ABOP,
KOV, NGL en PCO hebben
zich gematigd positief over de
gewijzigde onderwijsbegroting
uitgelaten. Zij zijn „verheugd"
over het ongedaan maken van
enkele bezuinigingen van ex-
minister Deetman. De bonden
zijn minder te spreken over de
manier waarop minister Rit
zen dit besluit wil bekostigen,
maar hebben verklaard zich er
niet tegen te verzetten.
Voor het Verband van Bestu
renorganisaties van Katholie
ke onderwijsinstellingen
(VBK) is de financiering ech
ter „onaanvaardbaar". Het
VBK is van mening dat de
scholen het geld voor de 2600
extra banen zelf moeten op
brengen. Ze noemt de maatre
gel „een sigaar uit eigen doos".
Staatssecretaris Wallage zette
uiteen dat doordat kleuters
weer vanaf hun vierde ver
jaardag naar school mogen en
niet pas in september daarna,
in feite 3500 banen ontstaan.
Om de vierjarigenmaatregel in
1990 volledig mogelijk te ma
ken hebben de bewindslieden
voorzien in een tijdelijke kor
ting op de personeelsformatie.
Scholen met een groeiend aan
tal leerlingen krijgen daardoor
later een extra leerkracht toe
gewezen dan nu het geval is.
Deze maatregel 'kost' het on
derwijs 900 banen. Per saldo
een winst van ongeveer 2600
vacatures in het basisonder
wijs. Volgens de katholieke
besturenbonden gaan in elk
geval negentig basisscholen
wat het aantal leerkrachten
betreft er op achteruit.
Kinderopvang
nt h
van
een
ten i
dergé
e gn
cingsacties
g PTT Contest
eschort
en!
Onder het
motto
'Kwaliteit
kinderopvang
als zeepbel uit
elkaar' hebben
verontruste
Amsterdamse
moeders
gisteren actie
gevoerd tegen
beleids
voorstellen
over
kinderopvang
in de
hoofdstad.
FOTO: ANP
HAAG De stakingsac-
)ij PTT Contest in Den
worden opgeschort. De
nden hebben hiertoe be
nadat de PTT-directie
i had laten weten dat
n sociale begeleidingsre-
komt voor de gehele
Nederland NV. Bij PTT-
;r Contest (een technisch
f) zouden door een reor-
itie 180 van de ongeveer
arbeidsplaatsen moeten
ijnen. Het personeel
erp een sociaal plan,
p de bonden de PTT-di-
onder stakingsdreiging
ultimatum stelden dat
orgen zou verstrijken,
derhandelingen bij Con-
epen met name stuk op
erkgelegenheidsgaranties
ilarisperspectieven voor
irknemers die overtollig
AMSTERDAM Er vindt een geleidelijke verzakelijking en
commercialisering plaats van het menselijk lichaam. Het ont
wikkelen van een rechtsregiem waarin de zeggenschap over
het eigen lichaam wordt geregeld is hard nodig, aldus prof.
mr. J. Gevers gisteren bij de aanvaarding van het ambt van
hoogleraar gezondheidsrecht aan de Universiteit van Am
sterdam.
De lacune in de wetgeving komt vooral duidelijk naar voren
na het overlijden van de mens. Voor het uitnemen van cel
len of weefsels is altijd toestemming nodig van de betrokke
ne. Over de status die in de rechtsleer aan een lijk wordt
toegekend bestaat minder eenstemmigheid, concludeert Ge
vers. De toenemende commerciële waarde die aan het li
chaam wordt toegekend roept bovendien de vraag op of het
grondwettelijk recht dat de mens zelf over zijn lichaam mag
beschikken, automatisch een onbegrensde vrijheid inhoudt
om over het eigen lichaam overeenkomsten te sluiten. Ge
vers is van mening dat die vrijheid beperkt is. Het afstaan
van lichaamsmateriaal mag niet tegen betaling plaatsvinden,
vindt hij.
„Niet alleen omdat dit een zaak van ideële motieven dient te
zijn, maar ook om een oneigenlijke prikkel tot medewerking
te vermijden".
JOOP VAN DEN ENDE:
(Van onze
parlementaire redactie)
HILVERSUM Premier
Lubbers had kunnen
voorkomen dat TV10 een
mislukt avontuur is. Maar
hij heeft dat willens en
wetens geweigerd. Deze
beschuldiging heeft Joop
van den Ende, voormalig
directeur van TV10, gis
teravond geuit in het
TROS-programma van Ivo
Niehe.
Volgens Van den Ende waren
diverse grote uitgevers vorig
najaar bereid om de door TV 10
benodigde veertig miljoen gul
den op tafel te leggen. Zij stel
den alleen als eis dat zij heel
even apart konden praten met
Ruud Lubbers en Wim Kok,
de leiders van CDA en PvdA,
die bezig waren een coalitie te
sluiten. Lubbers weigerde ech
ter, omdat hij vond dat hij als
kabinetsformateur geen enke
le buitenstaander te woord
moest staan, aldus Van den
Ende. Daardoor zou de zaak
zijn afgeketst.
Overigens vindt Van den
Ende dat hij zelf de eindver
antwoordelijkheid draagt voor
de gang van zaken. „Ik heb
me laten adviseren, door di
verse advocatenkantoren en
ook over de financiële zaken.
Maar de uiteindelijke beslis
sing heb ik zelf genomen. Dus
ik ben zelf verantwoordelijk
voor wat er gebeurd is.
Maar ik ben en dat is toch
wel keihard aangekomen
wel te goed van vertrouwen
geweest. Ik wil graag het posi
tieve zien in de dingen.
Dat was mijn probleem. Ik had
wat flinker moeten zijn, denk
ik".
Brinkman
Toch heeft Van den Ende niet
alleen slechte herinneringen
aan de politiek. Hij denkt met
plezier terug aan de contacten
met Elco Brinkman, die nu
fractieleider is van het CDA,
maar daarvoor minister van
WVC.
Op een oktoberzondag vorig
jaar belde Van den Ende naar
Brinkman om te zeggen dat hij
op het punt stond een contract
te sluiten met het Franse TF1
en het Amerikaanse NBC.
Maar eerst .wilde hij weten of
er niet toch nog een mogelijk
heid was om TV10 voor Ne
derland te behouden.
„Ik belde hem op vanuit Parijs
en zei: ik zit hier een stukje
Nederland te verkopen en ik
voel me daar niet lekker bij.
Waarom gaan we niet nog een
keer bij elkaar zitten om te
praten9".
De dag daarop, om vijf uur
's middags, zaten Van den
Ende, de betrokken uitgevers
en Tros-voorzitter Minderop
bij de minister. „Daaruit putte
ik de hoop dat het toch moge
lijk was om heel snel in Ne
derland commerciële tv in te
Schade
Aan het einde van het gesprek
vertelde Van den Ende, die lid
is en blijft van de VPRO, dat
het mislukken van TV10 hem
persoonlijk niets heeft gekost.
„Ik ben geen financier. Er is
een groep financiers en die
hebben de verantwoordelijk
heid voor dat gedeelte. Ik heb
de verantwoordelijkheid ge
had voor de programmering
en voor de artiesten. Met het
afsluiten van het driejarige
contract met CLT heb ik als
bedrijf daar geen schade van
ondervonden. Dus zo gek heb
ik het nog niet gedaan. De fi
nanciers hebben de schade. Ik
denk dat die schade loopt tus
sen de 30 en 45 miljoen. Ja, dat
is verschrikkelijk veel geld".
Elsevier en VNU kopen
38 procent aandelen Véronique
AMSTERDAM/HAARLEM De uitgevers Elsevier en VNU
nemen samen 38 procent van de aandelen in het commerciële
televisiebedrijf RTL-Véronique over van European Media In
vestors, een maatschappij onder leiding van de NMB Post
bank Groep.
European Media Investors is een beleggingsinstelling waarin
ook het belang dat NMB Postbank in Véronique heeft, is on
dergebracht. VNU en Elsevier zullen volgens een woordvoer
der van Véronique beide de helft van het 38-procentsbelang
krijgen.
Voor het overige is Véronique voor 35 procent in handen van
de Luxemburgse omroep CLT, 10 procent is van de Luxem
burgse investeringsbank SNCI, 5 procent van de Luxemburg
se beleggingsmaatschappij Projects Etudes, 2 procent van Phi
lips en 10 procent van de bank Credit Lyonais.
Nu de grote uitgevers met Véronique in zee gaan en de pro-
dukties van Joop van den Ende moeten gaan zorgen voor
programma's die veel kijkers naar Véronique trekken, wordt
er ernstig aan getwijfeld of de Nederlandse advertentiemarkt
groot genoeg is om naast Véronique nog winstgevend com
merciële televisie te kunnen bedrijven.
Benoeming OenW
ZOETERMEER A.J.J. in 't
Groen (39) is benoemd in een
groep deskundigen die onder
leiding van de organisatie-advi
seur drs J. Barneveld uit Am
sterdam de organisatie van het
ministerie zal analyseren. In 't
Groen was plaatsvervangend
directeur voorlichting van het
ministerie. Hij wordt in die
functie opgevolgd door H.
Brons (33), die ook als eerste
woordvoerder van minister
Ritzen zal optreden.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Er is niets bijzonders aan de hand met de sala
ristoeslagen die de laatste twee jaar zijn uitgekeerd aan een aan
tal ambtenaren van het ministerie van WVC. De hoogste ambte
naar op het departement, secretaris-generaal H. de Boer, vindt
het zwaar overdreven dat het weekblad Vrij Nederland daar
deze week ophef over maakt. „Dergelijke regelingen worden
ook op andere ministeries toegepast", aldus De Boer.
Volgens Vrij Nederland hebben tientallen topambtenaren van
WVC sinds 1988 een salaristoeslag gekregen, variërend van
10.000 tot bijna 27.000 per jaar. De Boer gaf de uitkering van
deze bonussen vanmorgen via de VAR A-radio grif toe. „Het be
treft trouwens geen tientallen ambtenaren, maar zelfs honder
den", zei hij, eraan toevoegend dat ook dit jaar met het betref
fende beloningssysteem zal worden doorgegaan. De extra beta
lingen vloeien voort uit regelingen die al onder het eerste kabi-
net-Lubbers zijn ontworpen en door het tweede kabinet-Lub-
bers zijn uitgewerkt. Destijds is besloten dat financiële extraatjes
gegeven mochten worden aan ambtenaren met een bepaalde
'schaarse' deskundigheid, zoals accountants en computerspecia
listen. Later zijn daar nog wetenschappelijke onderzoekers en
personen met een bijzondere managementsfunctie aan toege
voegd. De salaristoeslagen zijn vooral bedoeld om de overloop
naar het bedrijfsleven een halt toe te roepen. Ook kunnen bij
zondere individuele prestaties worden beloond. De Boer erkende
overigens dat er in 1988 en 1989 op zijn ministerie schoonheids-
fouten zijn gemaakt bij het uitkeren van de toeslagen. In enkele
gevallen is afgeweken van het principe dat het om puur indivi
duele beoordelingen en beloningen moet gaan. Zo kreeg een
keer een groep ambtenaren collectief een salaristoeslag.
(ADVERTENTIE)
Wie wat van wijnen weet, weet dat kelder
restanten de moeite van een bezoekje waard
zijn. Wij raden u dan ook aan snel even bij uw
Gall Gall te gaan kijken. Daar staan nu veel
wijnen voor verrassend kleine prijzen met
10°/o korting. Houders van onze wijnklanten
kaart krijgen zelfs 20%. Een goede reden om
ook kaarthouder te worden.
